15
Inne definicje audytu wewnętrznego:
Usługa wywodząca się z dobrej umiejętności
prowadzenia rachunkowości przeobrażona w
zawód ukierunkowany na zarządzanie. Obejmuje
działania związane z badaniem i oceną zarówno
kontroli, jak i całej działalności jednostek
prywatnych i publicznych.
Audyt wewnętrzny to niezależna czynność
sprawdzająca i oceniająca struktury działania
wewnątrz przedsiębiorstwa. Jest jednocześnie
niezależną instytucją, przeprowadzającą kontrole
wewnątrz przedsiębiorstwa i dostarczającą
dokładnych analiz, ocen, zaleceń i informacji na
temat sprawdzanych struktur i działań.
16
Inne definicje audytu wewnętrznego (cd.):
Audyt wewnętrzny jest to ogół działań, przez
które kierownik jednostki uzyskuje obiektywną i
niezależną ocenę funkcjonowania jednostki w
zakresie gospodarki finansowej pod kątem
legalności, gospodarności, celowości,
rzetelności, a także przejrzystości i jawności.
17
Legalność oznacza zgodność z przepisami
prawa; w odniesieniu do organów władzy
publicznej oznacza to, że muszą one działać w
ramach wytyczonych przez przepisy prawne i
nie mogą odmówić wykonania zadań
powierzonych im w imieniu państwa.
18
G o s p o d a r n o ś ć o b e j m u j e b a d a n i e
efektywności wykorzystania środków.
Gospodarność jest związana z optymalnym
dysponowaniem środkami finansowymi i
materialnymi oraz z optymalizacją zabiegów
organizacyjnych stosowanych w toku
prowadzonych działań.
19
Celowość dotyczy zapewnienia zgodności
działania audytowanej jednostki z określonymi
dla niej celami. Audyt wewnętrzny ma
zapewnić optymalizację zastosowania metod i
środków, ich adekwatność do osiągnięcia
założonych celów i pomiar stopnia ich
osiągnięcia.
20
Rzetelność oznacza staranność, sumienność.
Sprawdzając rzetelność bada się przestrzegania
wewnętrznych procedur funkcjonowania
jednostki, dokumentowania określonych działań
we właściwej formie i we właściwym czasie, tak
aby umożliwić generowanie porównywalnych i
wiarygodnych raportów.
21
Przejrzystość łączy się z rzetelnością i
j a w n o ś c i ą i o z n a c z a u s t a l e n i e
odpowiedzialności osób dysponujących
zasobami publicznymi, łatwość dostrzegania
niegospodarności i ograniczenie ryzyka
niecelowego wydawania środków publicznych.
22
Jawność oznacza taką sytuację, w której
instytucje powołane do badania i oceny
funkcjonowania jednostki mają swobodny
dostęp do danych na temat gospodarki
środkami publicznymi i sposobem zarządzania
tą jednostką.
23
Wymogi dotyczące audytora:
●
Wiarygodność,
●
Zapewnienie wysokiej jakości świadczonych usług,
●
Obiektywizm,
●
Unikanie konfliktu interesów,
●
Zachowanie bezstronności,
●
Przestrzeganie tajemnicy zawodowej,
●
Zachowanie należytej staranności zawodowej,
●
Umiejętność rozwiązywania konfliktów natury
etycznej,
●
Profesjonalizm.
24
Audyt wewnętrzny obejmuje w szczególności
następujące czynności:
●
Badanie dowodów księgowych oraz zapisów w
księgach rachunkowych,
●
Ocenę systemu gromadzenia środków
publicznych i dysponowania nimi oraz
gospodarowania mieniem,
●
O c e n ę e f e k t y w n o ś c i i g o s p o d a r n o ś c i
zarządzania finansowego.
25
Istnieje wiele form audytu wewnętrznego, ale
wszystkie te formy można podzielić na 3 główne
kategorie:
●
Związane z finansami (obejmujące analizę
działalności jednostki mierzonej metodami
księgowymi),
●
Dotyczące zgodności, oceniające transakcje
pod kątem ich zgodności z obowiązującymi
przepisami, normami, rozporządzeniami,
procedurami etc.,
●
O p e r a c y j n e , c z y l i d o k o n u j ą c e o c e n y
efektywności transakcji i skuteczności w
osiąganiu celów operacyjnych.
26
Wśród wielu kryteriów podziału audytu
wewnętrznego wyróżnia się m.in.:
●
Przegląd kontroli wewnętrznej (internal control
review), który jest najbardziej ograniczoną formą
audytu; audytorzy oceniają prawidłowość
systemów kontroli wewnętrznej jedynie poprzez
wypełnianie kwestionariuszy i tabel oraz
przeprowadzają testowanie,
●
Audyt finansowy (financial audit) zajmujący się
problemami finansowymi, ewidencjonowaniem i
sprawozdawczością transakcji finansowych oraz
badaniem prawidłowości funkcjonowania systemu
kontroli wewnętrznej,
●
Audyt zgodności (compliance audit) mający
określić, czy badana jednostka przestrzega
przepisów prawnych, realizuje określone strategie i
wdraża odpowiednie procedury,
27
Wśród wielu kryteriów podziału audytu
wewnętrznego wyróżnia się m.in. (cd.):
●
Audyt operacyjny (operational audit) badający
wykorzystanie środków i zmierzający do
ustalenia, czy zostały one zastosowane w sposób
najskuteczniejszy i najefektywniejszy (pod kątem
realizacji celów); zawiera on elementy audytu
zgodności, finansowego oraz informatycznego,
●
Audyt śledczy (forensic / investigate audit), który
jest przeprowadzany tylko wówczas gdy jest taka
potrzeba spowodowana np. postępowaniem
sądowym, dyscyplinarnym, wykroczeniem, czy
niewłaściwym wykorzystaniem aktywów lub
konfliktem interesów,
28
W ś r ó d w i e l u k r y t e r i ó w p o d z i a ł u a u d y t u
wewnętrznego wyróżnia się m.in. (cd.):
●
Audyt informatyczny (IS / IT audit) zajmujący się
kontrolą wewnętrzną środowiska systemów
przetwarzania danych i wykorzystania tych
systemów.