Rola państwa w systemie medialnym

Polski system medialny

19.03.2013

1. Rola państwa w koncepcji Hallina & Manciniego
2. Zmiana roli państwa w systemach
zachodnioeuropejskich
3. Poziomy interwencji państwa w system
medialny
4. Rola państwa w Europie Środkowej i Polsce

1. Rola państwa w koncepcji

Hallina & Manciniego

• Państwo jako:

- właściciel mediów

- regulator mediów
- podmiot finansujący media

• Interwencjonizm państwowy
• Prawa obywatelskie
• Etatyzm

2.

Zmiana roli państwa w systemach

zachodnioeuropejskich

1) Państwowy monopol telewizja i radio państwowe

1920-1970 /1980
2) Dualny system na rynku mediów elektronicznych

od lat 70/80.tych
3) Era konwergencji i rozwój dziennikarstwa

obywatelskiego od lat 2000.

1)

Państwowy monopol - telewizja i radio

państwowe 1920s-1970 /1980

- wysoki poziom regulacji,
- upolitycznienie
- odpowiedzialność mediów (accountability)
- Brak komercjalizacji
- Edukacja społeczna
- Ochrona kultury narodowej i języka

- pasywna publiczność

2) Dualny system na rynku mediów

elektronicznych od lat 70/80.tych

- wprowadzenie kanałów prywatnych/ komercyjnych
(W. Brytania, Włochy, Finlandia)
- Luxembourg – europejski wyjątek
- wzrost konkurencji i jej konsekwencje
- proces deregulacji 1970-1990
- Przypadek krajów skandynawskich, Austria, Irlandia
- Publiczność w roli konsumentów
- Duży wybór kanałów

3) Era konwergencji i rozwój dziennikarstwa

obywatelskiego

- konwergencja, nowe platformy medialne (media jako usługi)
- personalizacja, indywidualna komunikacja,
- europeizacja polityki medialnej
- podejście do publiczności jako do centralnego punktu odniesienia

Państwo ciągle ważne:

Regulator rynku mediów elektroniczych

Polityka medialna Unii Europejskiej i Rady Europy
większe rozumienie dla zróżnicowania mediów

3. Poziomy interwencji państwa w

system medialny

Podejście teoretyczne

- Hallin & Mancini: własność , finansowanie, , regulacja

- Brants & Siune: kontrola finansowa, kontrola programu,
dostęp do mediów, kontrola organizacji , prawo medialne

- Blumler & Gurevitch: proces mianowania personelu
mediów, kontrola finansowa, kontrola zawartości mediów

1) Kontrola organizacji

- dostęp do telewizji
- własność
- mianowanie personelu zarządzającego, rad
nadzorczych mediów publicznych
- rola niezależnych instytucji regulujących rynek
medialny

2) Kontrola finansów

- problem abonamentu radiowo-telewizyjnego

(media publiczne )
- pomoc/ dotacje państwa

- specjalne granty na finansowanie działalności

mediów publicznych

3) Kontrola zawartości mediów

- edukacja, kultura, demokracja, równość

społeczna

- regulacja reklamy
- ochrona mniejszości

4) Kontrola rozwoju nowych technologii

- nowe platformy
- digitalizacja
- rola Komisji Europejskiej

4.

Rola państwa w Europie Środkowej i

Polsce

1) Deregulacja rynku medialnego po 1989 r.

- Wolność słowa
- Ustawy o radiofonii i telewizji
- Czechosłowacja (1991), Rumunia (1992), Polska

(1992), Bułgaria (1995, 1997), Węgry (1996)

2) Kontrola instytucji medialnych

- TVP , PR
- KRRiT (model francuski)
- Zarządy TVP i PR

3) Mechanizmy finansowania mediów

- Kraje Bałtyckie, Czechy (model publiczny)
- Polska (reklama + abonament radiowo-

telewizyjny ),

- - Słowacja (referendum w sprawie zniesienia

abonamentu w 2010 r.)

4) Kontrola zawartości mediów

- Konsensus europejski
- Odsunięcie przyjęcia PSM w Słowenii i Polsce

5) Cyfryzacja

- Problemy w Polsce

4.

Rola państwa w Europie Środkowej i

Polsce

1) Przyszłość systemów politycznych
2) Media publiczne
3) Nowe regulacje
4) Dyskusja

1) Przyszłość systemów politycznych

- Poziom profesjonalizmu dziennikarskiego
- Kultura polityczna
- odpowiedzialność państwa (elit politycznych) i

stopień interwencji w system medialny w
państwach Europy Środkowej

2) Public Service Media / PSM

- Paralelizm systemowy (K. Jakubowicz),
- PSM model zachodnioeuropejski
- idea PSM niezrozumiała i odrzucana
- Przekonanie, że ci, którzy maja telewizję , maja

władzę (pozostałość po dawnym systemie),

- Polityka ponad radiem i telewizją publiczną
- wzrost komercjalizmu mediów

3) Nowe regulacje w Polsce i na

Węgrzech

- proces zaprzestania reform - repolityzacja

zamiast depolityzacji (Węgry)

- Elity polityczne zainteresowane kontolą

mediów w większym stopniu niż
wprowadzaniem innowacyjnych rozwiązań

4) Dyskusja

- Repolityzacja vs. użytkownie nowych mediów

społecznościowych,

- blogi obywatelskie,
- nowe instrumenty odpowiedzialności mediów

online.