KOLONIE
* Kolonie belgijskie: Kongo Belgijskie, Ruanda, Burundi
* Kolonie brytyjskie: Nowa Anglia, Nowa Południowa Walia, Indie, Kanada, Rodezja, Jamajka,
Barbados, Święta Helena, Bahamy, Dominika, Honduras Brytyjski Saint
Vincent, Malediwy, Cejlon (Sri Lanka), Saint Lucia, Sierra Leone, Gujana
Brytyjska, Mauritius, Seszele, Malta, Gambia, Singapur, Gujana, Nigeria,
Fidżi, Egipt, Bahrajn, Somali Bryt., Trynidad & Tobago, Brunei, Oman,
Oman Traktatowy (ZEA), Niasa (Malawi), Uganda, Malezja, Hong Kong,
Tonga, Suazi, Nowa Finlandia, Nowe Hebrydy (Vanuatu), Bhutan, Kuwejt,
Togo Brytyjskie, Katar, Kamerun Brytyjski, Tanganika, Kenia, Kajmany
* Kolonie duńskie: Grenlandia, Wyspy Dziewicze, Wyspy Owcze
* Kolonie francuskie: Algieria, Maroko, Francuska Afryka Równikowa, Indochiny Francuskie,
Tunezja, Annam, Togo Francuskie, Komory, Sudan Francuski, Gwinea
Francuska, Francuska Afryka Zach., Madagaskar, Somali Francuskie,
Senegambia, Niger, Dahomej Francuski (Benin), Syria, Liban, Majotta
* Kolonie hiszpańskie: Wicekrólestwo Peru, Nowa Hiszpania, Maroko Hiszpańskie, Gwinea
Równikowa, Państwa Ameryki Środkowej i Płd (poza: Brazylią, Surinamem,
Gujaną i Belize)
* Kolonie holenderskie: Holenderskie Indie Wsch., Gujana Holenderska, Antyle Holend., Aruba
* Kolonie japońskie: Tajwan, Korea, Karoliny,
* Kolonie niemieckie: Kamerun, Niemiecka Afryka Płd-Zach., Niemiecka Afryka Wschodnia,
Togoland, Nauru, Samoa Niemieckie, Karoliny, Mariany
* Kolonie portugalskie: Angola, Brazylia, Mozambik, Gwinea Port., Timor Wschodni, Makau
* Kolonie rosyjskie: Alaska
* kolonie szwedzkie: Nowa Szwecja, Gwadelupa
* Kolonie włoskie: Libia, Somali Włoskie, Etiopia, Erytrea (3 ostatnie od 1936 r. istniały jako jedna
kolonia Włoska Afryka Wschodnia)

DEKOLONIZACJA AFRYKI (z podziałem na kolonizatorów):

DEKOLONIZACJA - proces wyzwalania się spod władzy kolonialnej terytoriów zależnych i
niesamodzielnych oraz tworzenia niepodległych państw

DEKOLONIZACJA AFRYKI (wg. lat)

DEKOLONIZACJA EUROPY (od Imperium Osmańskiego):
1821 -GRECJA
1877 – RUMUNIA
1878 –BUŁGARIA
XIX -BOŚNIA & HERCEGOWINA
XIX - JUGOSŁAWIA (późniejsza Serbia, Czarnogóra i Kosowo oraz Macedonia)

DEKOLONIZACJA AZJI
- Od Wielkiej Brytanii
1919 – AFGANISTAN
1923 – NEPAL
1932 - IRAK
1946 - JORDANIA
1947 - INDIE, PAKISTAN
1948 - IZRAEL, SRI LANKA, BIRMA
1951 - OMAN
1957 - MALEZJA
1960 – CYPR
1961 - KUWEJT
1965 – MALEDIWY, SINGAPUR
1967 – JEMEN PŁD.
1971 - BAHRAJN, KATAR, ZEA
1984 - BRUNEI
- Od Francji
1943 – LAOS, LIBAN
1945 - WIETNAM
1946 - SYRIA
1953 – KAMBODśA
- Od Chin:
1911 – MONGOLIA

- Od ZSRR:
1991 – KIRGISTAN, TURKMENISTAN,
TADśYKISTAN,
UZBEKISTAN, KAZACHSTAN, GRUZJA,
AZERBEJDśAN, ARMENIA,
- Od USA
1946 – FILIPINY
- Od Holandii
1945 - INDONEZJA


DEKOLONIZACJA AUSTRALII & OCEANII
- Od Wielkiej Brytanii:
1901 - AUSTRALIA
1907 - NOWA ZELANDIA
1970 – TONGA, FIDśI,
1978 – TUVALU, WYSPY SALOMONA,
1979 – KIRIBATI
1989 – VANUATU (jako kondominium Brytyjsko-
Francuskie)
- Od USA
1986 – MIKRONEZJA, WYSPY MARSHALLA
1994 – PALAU

DEKOLONIZACJA AMERYKI (wg. lat)

ODKRYWCY & ICH ODKRYCIA / TERENY EXPLOROWANE:

Hanno – Kartagiński odkrywca zachodniego wybrzeża Afryki
Pytiasz – grecki badacz Hiperborei, opisał m.in. Wyspy Brytyjskie
Ksenofont –Ateński pisarz, historyk, poprowadził słynny odwrót 10 tysięcy przez pustynię do morza.
Nearchos – oficer armii Aleksandra Wielkiego, podróżujący do Indii
Nehsi – Egipski odkrywca krainy Punt
Eryk Rudy – wikiński odkrywca i kolonizator Grenlandii
Eriksson - Wiking, odkrywca Nowej Funlandii
Marco Polo – włoski podróżnik, jako pierwszy w czasach nowożytnych dotarł do Chin
Vasco da Gama - portugalski odkrywca drogi morskiej do Indii Właściwych
David Livingstone - badacz wnętrza Afryki, odkrywca górnego biegu rzeki Zambezi i Jeziora Niasa
Krzysztof Kolumb -odkrywca Ameryki, założyciel pierwszej europejskiej kolonii na półkuli zach.
Amerigo Vespucci -

nawigator jednej z ekspedycji do brzegów Brazylii, jego imieniem nazwano kontynent

Paweł Edmund Strzelecki - polski geolog i podróżnik, badacz Australii
Ferdynand Magellan – hiszpański odkrywca i podróżnik dookoła świata
James Cook -

angielski kapitan, żeglarz i odkrywca. Odkrył Hawaje, zbadał drogę wodną do Kanady,

wybrzeża Antarktyki, Cieśninę Beringa, wybrzeża Ameryki Północnej, Australię i Nową Zelandię

Odoryk z Pordenone – włoski podróżnik na Daleki Wschód
Pizon – Hiszpański odkrywca ujścia Amazonki
Grijala – Hiszpański odkrywca Jukatanu
Bastidas – odkrywca rzeki Magdalena
De Soto –

hiszpański, żeglarz, odkrywca i konkwistador, pierwszy Europejczyk, który zbadał Florydę i Mississippi

De Leon – Hiszpański odkrywca Florydy
De Orellana - jako pierwszy Europejczyk spłynął w dół Amazonki, odkrywca rzeki Orellana
Cadamosto – Portugalski odkrywca Zielonego Przylądka
Diaz – portugalski odkrywca Przylądka Dobrej Nadziei i Wybrzeży Namibi
Da Cintra – odkrywca wysp Bijagos
De Cavilhao – Portugalski odkrywca, dotarł jako I do Indii
De Sinqueira – Podróźnik jako pierwszy przekroczył równik
De Villalabos – Hiszpański odkrywca wysp Palau
Dampier – dowódca trzeciej ekspedycji dookoła świata
Drake – pirat, dowódca m.in. drugiej ekspedycji dookoła świata, badacz Karaibów
Wallis – Odkrywca wyspy Tahiti
Shouten – holenderski żeglarz odkrywca Przylądka Horn
Dieżniew – rosyjski żeglarz, pierwszy Europejczyk, który przepłynął Cieśninę Beringa
De Ojeda – Odkrywca Jeziora Maracaibo
Nino – hiszpański podróżnik sternik w pierwszej i dowódca w drugiej wyprawie Krzysztofa Kolumba.
Niño wyruszył w stronę Wybrzeża Perłowego
De Balboa – hiszpański konkwistador, pierwszy Europejczyk nad Pacyfikiem, założyciel Darién
De Guzmane – Prąd Zatokowy
De Abamine – Kalifornia
De Veldivia – Jeden z hiszpańskich przywódców, który podbił północne i środkowe Chile
Annes – okdrywca wysp Arguin (wyspy u zachodniego wybrzeża Mauretanii)
De Gam – odkrywca drogi do Indii
Trisac – odkrywca Wybrzeża Rio De Oro (Sahara Zachodnia)
Cao – żeglarz portugalski, odkrywca Angoli i Kongo oraz ujścia rzeki Kongo
De Costa – odkrywca Wybrzeży Kości Słoniowej
De Menegeo – odkrywca Nowej Gwineii
Tasman – odkrywca Tasmanii i Nowej Zelandii, ponadto opłynął Australię
De Quires – Odkrywca Nowych Hebrydów (Vanuatu)
Bass – Opłynął Tasmanię