PISMO ŚWIĘTE O RODZINI
22.10.2014
Ćwiczenia
Apokryfy Starego Testamentu
Głównie pochodzenia judaistycznego ( od II w. p. Chr. do I w. po Chr.)
przypisywane były patriarchą, prorokom.
Apokryfy Nowego Testamentu są pochodzenia chrześcijańskiego, przypisywane
apostołom, odzwierciedlają wierzenia, tradycje pewnych kręgów …….. jak i
heretyckich pierwszych wieków kościoła.
Apokryfy w katolickim sensie nazywane były przez protestantów
pseudoepigrafami.
Po raz pierwszy terminu „apokryf” użył Orygenes.
Językiem oryginalnym apokryfów Starego Testamentu był hebrajski, aramejski
lub grecki, ale większość zachowała się w tłumaczeniach łacińskich, greckich,
etiopskie, arabskie, staro słowiańskie.
Apokryfów Starego Testamentu jest ok. 70, czasem trudno ustalić gdzie
powstały, czy są pochodzenia palestyńskiego czy hellenistycznego.
Warto wymienić kilka apokryfów:
- 1 Hen – Księga Henocha (inaczej Pięcioksiąg Henocha) datowany na 1 połowę
I w.
- 2 Hen – Księga Tajemnic Henocha
- 3 Hen – Henoch Zydowski
- Księga Jubileuszów (125-110 p. Chr) zwana Mała Genesis – nawiązanie do
Ks. Rodzajów
- Testamenty
* Testament Dwunastu Patriarchów
* Testament Lewiego
- Opowieści haggadyczne – rozwijały część narracyjną
* Apokryf Księgi Rodzajów
* życie Adama i Ewy
- Apokryficzne Apokalipsy
* Apokalipsa Abrahama
* Apokalipsa Drabina Jakuba
- Apokryfy Judeo-hellenistyczne
* list Arysteasza (II w. P. Chr)
* 3 i 4 Księga Machabejska
- Księgi Sybilińskie (utwory żydowsko-chrześcijańskie) – miały za cel zwalczać
politeizm i rozpowszechniać własne idee religijne.
Apokryfy Nowego Testamentu powstają II – V w. po Chr., zdarzają się także z
XIX w. Święty Ireneusz pisał że liczna apokryfów jest nieprzeliczona. Pismami
tymi posługiwali się heretycy więc ojcowie kościoła potępiali je. Apokryfy
świadczą o tendencjach doktrynalnych w pierwszych wiekach chrześcijańskich.
Te z początku II w. i końca I mogą rzucić wiele światła na powstanie historii
ewangelii synoptycznych.
Apokryfy Nowego Testamentu dzieli się na ewangelie, listy i apokalipsy.
Marek Starowiejski opublikował je w języku polskim.
Powstał więc szereg wyimaginowanych historii na temat życia apostołów są też
np. dzieje Piłata.
W 1947 r. mały chłopiec Muhamnad edh Dhib („Wilk”) biegał po pustyni ze
swoim kolega, należał do plemienia Taamire. Zauważył grotę do której bał się
wejść więc najpierw rzucił kamień żeby zobaczyć co się stanie. Kamień uderzył
o stągwie i chłopiec się przestraszył, jednak był tak ciekawy co jest w środku że
powrócił i rozbił je. Znalazł stare pergaminy i skóry. Chciał je sprzedać u
szewca Kando. Szewc zauważył że pismo na pergaminach jest podobne do
aramejskiego którego on nie zna. Poszedł do arcybiskupa Mar Atanazego
Samuela, który stwierdził że zwoje mogą być wartościowe. Zakupił 4 zwoje
które miał szew ( wszystkich w grocie było 7) i poprosił aby przynieść mu
resztę. Niestety chłopiec i szewc nie mogli dostać się do arcybiskupa żeby
przekazać mu kolejne 3 zwojów. W międzyczasie sprzedali je kolekcjonerowi.
O pismach dowiedział się paleograf żydowski z uniwersytetu hebrajskiego.
Pożyczył od arcybiskupa manuskrypty aby je przejrzeć i doszedł do przekonania
że można je datować na lata przed Chrystusem. Paleograf kupił pisma od
kolekcjonera. Resztę pism miał Arcybiskup. Pojechał z nimi do Stanów lecz nikt
nie chciał mu uwierzyć. Dał ogłoszenie do prasy że chce sprzedać manuskrypty.
Ogłoszenie to zobaczył przebywający w stanach syn paleografa Yigael Yiadin.
Kupił anonimowo 4 zwoje które w 4 różnych samolotach zostały
przetransportowane do Izraela do specjalnie wybudowane krypty. Zwoje nigdy
nie były wystawiane razem.
W latach 1947-1956 przeszukano groty a w latach 1951-1956 przeprowadzono
kampanie wykopaliskowe na terenie Chir bed Mird, Wadi Murabba’at i w
Masadzie (twierdza Heroda). Wynikiem poszukiwań było znalezienie tysięcy
małych fragmentów różnych dzieł oraz 11 pełnych zwojów.
W Kumran była wspólnota Esseńczyków. Ruch esseński zrodził się na początku
II w. p. Chr. Esseńczycy mieszkali na zachodnim brzegu Morza Martwego na
północ od EnGodi. W czasie najazdu Partów na Palestynę mieszkańcy Kumran
schowali swoje manuskrypty w 11 grotach. Dopiero w latach 50 Roland de
Vaux (przeprowadził 5 ekspedycji odkrywkowych) zrekonstruował zniszczoną
osadę esseńczyków.
Nazwa esseoi stanowi przypuszczalnie odpowiednik rzeczowników hasen,
hasayya, oznaczają one pobożny, milczący gdyż uważają ze wypełniają
całkowicie wymogi doskonałości wskazane przez Boga.
Esseńczyków cechowała pogarda dla dóbr materialnych, ascetyzm, mizoginia
(nienawiść do płci żeńskiej), intensywne studium zwojów.
Mizoginia często posuwała się do odrzucenia małżeństwa, preferowali życie
pustelnicze, krańcowa troska o zachowanie czystości, praktyki modlitewne,
stopniowa inicjacja, podporządkowanie się przełożonym i ścisła hierarchia.
Założycielem sekty esseńczyków był nauczyciel sprawiedliwości arcykapłan
usunięty przez Jonatana.
Z ważnych dokumentów mówiących o esseńczykach należy wymienić:
Regułę zrzeszenia
Regułę całego zgromadzenia
Dokument damasceński
Regułę wojny
Zwój świątyni (przypuszczalnie)
Pisma w Kumran powstawały od połowy V w. p. Chr. do 62 r. po Chr. możne je
podzielić na prawo doktrynalne, liturgiczne, komentarze biblijne i literaturę
mądrościową.
Znaczenie odkryć na pustyni Judzkiej
Jest to cenny materiał do poznania historii i znaczenia tekstu biblijnego, służą
poznaniu sytuacji językowej Palestyny. Znaleziska w Kumran dostarczyły
odpisów ksiąg natchnionych z okresu II w. p. Chr. do 68r. po. Chr. Mamy więc
pewność że w czasach Machabejskich istniały wszystkie księgi
protokanoniczne, a przynajmniej niektóre księgi deuterokanoniczne należały do
kanonu żydowskiego.
Można wskazać zasadnicze zbieżności literackie i treściowe znalezionych Pism
Nowego testamentu (np. kantyki <<hymny>> wyakcentowane tak mocno przez
Łukasza stanowiły rozpowszechnioną formę wyrażania myśli religijnej u
esseńczyków). Nie znaleziono jednak w pismach esseńczyków żadnej wzmianki
o Janie Chrzcicielu i Jezusie a nawet nie stwierdzono żadnej aluzji do
chrześcijaństwa.