Inne nazwy
heksan normalny
Klasyfikacja i oznakowanie
Znaki ostrzegawcze - Znaki nakazu - Znaki zakazu
Znak transportowy
Symbole R
R 11
Substancja wysoce ∏atwopalna
R 48/20
Dzia∏a szkodliwie w przypadku nara˝enia drogà oddechowà; stwarza po-
wa˝ne zagro˝enie zdrowia w nast´pstwie nara˝enia d∏ugotrwa∏ego
Symbole S
(S 2
Przechowywaç poza zasi´giem dzieci)
S 9
Przechowywaç pojemnik w dobrze wentylowanym miejscu
S 16
Nie przechowywaç w pobli˝u êróde∏ ognia – nie paliç tytoniu
S 24/25
Unikaç zanieczyszczenia skóry i oczu
S 29
Nie wylewaç do kanalizacji
S 51
Stosowaç tylko w dobrze wentylowanych pomieszczeniach
Oznakowanie preparatów
Zakres [%]
Oznakowanie
Symbole R
c
≥
5
Xn F
11, 48/20
Klasyfikacja wed∏ug ró˝nych przepisów
W∏aÊciwe numery TRGS/TRGA: 900; 903; 905; 906 p. 26
Norma czystoÊci powietrza (TA):
- post´powaç jak z substancjami organicznymi klasy III;
- maks. dopuszczalna emisja: 0,15 g/m
3
(strumieƒ masy
≥
3 kg/h)
Klasa zagro˝enia wg VbF: A I
Klasyfikacja wg GGVS:
klasa 3, cyfra 3 b, numer zagro˝enia 33
Rozporzàdzenie o ochronie przed imisjà z (roku): 1991
Za∏àcznik 2 Rozporzàdzenia o ochronie przed imisjà, nr 2
n-Heksan
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1145 Strona 1
P
aêdziernik 1999
Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik
Nr wg CAS: 110-54-3
Nr indeksu: 601-037-00-0
Nr wg ONZ: 1208
Nr wg EINECS: —
1145
n-Heksan
Wzór chemiczny: C
6
H
14
Niebezpieczeƒstwo
po˝aru - Materia∏y
∏atwo zapalne
Ostrze˝enie
przed substancjami
˝ràcymi
Nakaz stosowania
ochrony oczu
Nakaz stosowania
ochrony ràk
Zakaz u˝ywania
otwartego ognia
i zakaz palenia
F
substancja
wysoce
∏atwopalna
Xn
substancja
szkodliwa
Za∏àcznik 3 Rozporzàdzenia o ochronie przed imisjà, nr 2 p. 4
Za∏àcznik 4 Rozporzàdzenia o ochronie przed imisjà, nr 6
Uwagi do Rozporzàdzenia o emisji: ciecze ∏atwo zapalne
Przepisy bran˝owe stowarzyszenia zawodowego ZH1 10 (EX-RL); 200 (Wytyczne dla elek-
trostatyki); 229
Klasa rozpuszczalnika: II a
Uwagi do TRGS 900 i TRGS 905
Nie nale˝y obawiaç si´ ryzyka uszkodzenia p∏odu, gdy przestrzegane sà wartoÊci MAK i BAT.
Ârodki bezpieczeƒstwa
Instalacja, aparatura i zbiorniki powinny byç zawsze szczelnie zamkni´te. Odsysaç
w miejscach odbioru lub tworzenia si´ produktu. Dobrze przewietrzaç pomieszczenia.
Nie zbli˝aç si´ z êród∏ami zap∏onu - nie paliç tytoniu. Uziemiç poszczególne cz´Êci insta-
lacji, aparaty i zbiorniki. Unikaç bezpoÊredniego kontaktu ze skórà, oczami lub ubra-
niem. Nosiç dopasowanà odzie˝ ochronnà. Do ochrony oddychania stosowaçfiltr dla
gazów typu A.
Pierwsza pomoc
Po wdychaniu (inhalacji) zapewniç spokój, Êwie˝e powietrze, opiek´ lekarskà. Po kon-
takcie ze skórà ska˝one cz´Êci cia∏a starannie umyç du˝à iloÊcià wody z myd∏em. Po
zanieczyszczeniu oczu oczy dok∏adnie przemyç du˝à iloÊcià bie˝àcej wody, przy sze-
roko rozwartych powiekach (niezabrudzone oko chroniç, w razie potrzeby usunàç szk∏a
kontaktowe); kontrola powypadkowa u okulisty. Po po∏kni´ciu natychmiast wyp∏ukaç
jam´ ustnà a nast´pnie popiç du˝à iloÊcià wody. Konieczna pomoc lekarska. Unikaç
wymiotów. Usunàç zanieczyszczone cz´Êci odzie˝y. Przy zagro˝eniu utratà Êwiado-
moÊci rannego po∏o˝yç i oddtransportowaç do lekarza w stabilnej pozycji bocznej.
Udzielajàc pomocy dbaç o w∏asne bezpieczeƒstwo.
Pierwsze czynnoÊci w razie po˝aru
W przypadku uwolnienia si´ produktu lub produktów rozk∏adu, zagro˝ony teren zagro-
dziç w kierunku z wiatrem. Oddaliç osoby postronne. w razie potrzeby ostrzec poblis-
kich mieszkaƒców. Zapobiegaç przedostaniu si´ par lub produktu do kanalizacji ponie-
wa˝ istnieje niebezpieczeƒstwo eksplozji. Produkt i pojemniki nie obj´te jeszcze po˝a-
rem ch∏odziç strumieniem rozpryskiwanej wody, pokryç pianà lub gdy to mo˝liwe,
usunàç z zagro˝onego terenu. Pojemniki obj´te po˝arem ch∏odziç rozpryskiwanà wodà,
z bezpiecznej odleg∏oÊci, spoza os∏ony – istnieje niebezpieczeƒstwo wybuchu.
Usuwanie ma∏ych iloÊci
Rozlany produkt zebraç za pomocà uniwersalnych Êrodków wch∏aniajàcych (porowatej
miki, ziemi okrzemkowej) i podobnie jak i nie zu˝ytà pozosta∏oÊç zlikwidowaç w przysto-
sowanej do tych celów instalacji spalania lub usuwaç jak odpady specjalne.
Pierwsze czynnoÊci przy zagro˝eniu ska˝eniem
Powietrze:
mieszaniny gaz-powietrze gro˝àce wybuchem wzburzyç z rozpryskiwanà
wodà lub za pomocà maszyny napowietrzajàcej posiadajàcej atest anty-
wybuchowy.
Woda:
ostrzec odbiorców wody pitnej, ch∏odzàcej i u˝ytkowej (przemys∏owej); ska-
˝onà wod´ zatrzymaç.
Gleba:
ma∏e iloÊci zebraç za pomocà Êrodków wch∏aniajàcych i umieÊciç w wodo-
szczelnie zamykanych pojemnikach; w przypadku rozsypania/rozlania
wi´kszej iloÊci produktu, zdjàç warstw´ gleby i dostarczyç do odpowiedniej
jednostki likwidujàcej odpady; u˝ywaç narz´dzi o niskiej sk∏onnoÊci do
iskrzenia, przestrzegaç warunków pracy chroniàcych przed wybuchami.
n-Heksan
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1145 Strona 2
WEKA Sp. z o.o.
Wskazówki dla stra˝y po˝arnej
Po˝ar wi´kszej iloÊci produktu zwalczaç pianà odpornà na alkohole, du˝à iloÊcià roz-
pryskiwanej wody. Ma∏e po˝ary gasiç proszkiem, pianà, wodà, CO
2
. Dru˝yny po˝arnicze
nale˝y wyposa˝yç w ochronne ubrania ˝aroodporne oraz aparaty oddechowe nieza-
le˝ne od powietrza z otoczenia. Prace zwiàzane z usuwaniem odpadów wykonywaç
w ˝aroodpornej odzie˝y ochronnej, stosowaç aparaty oddechowe niezale˝ne od powie-
trza z otoczenia. Do prac zwiàzanych z usuwaniem odpadów u˝ywaç przyrzàdów
z atestem antywybuchowym oraz narz´dzi o niskiej sk∏onnoÊci do iskrzenia.
Fizyczne i chemiczne w∏aÊciwoÊci substancji
Heksan jest bezbarwnà, przezroczystà cieczà o s∏abym zapachu nieco podobnym do
zapachu benzyny.
Masa molowa:
86,178 g/mol
Temperatura zap∏onu (cc):
-22 °C
Temperatura topnienia:
-95,348 °C
Temperatura samozap∏onu:
240 °C
Temperatura wrzenia:
Granice wybuchowoÊci:
przy 1013 mbar
68,740 °C
dolna
1,2 % obj.
górna
7,4 % obj.
G´stoÊç:
w 20 °C
0,6594 g/cm
3
RozpuszczalnoÊç w wodzie:
w 20 °C
13 mg/dm
3
Próg zapachowy:
465 mg/m
3
RozpuszczalnoÊç w rozp. organ. (20°C):
Pr´˝noÊç par:
miesza si´ z wi´kszoÊcià rozpuszczal-
w 20 °C
160 mbar
ników organicznych
w 30 °C
248 mbar
w 50 °C
540 mbar
St´˝enie nasycenia:
w 20 °C
565,71 g/m
3
LepkoÊç dynamiczna:
w 30 °C
847,93 g/m
3
w 20 °C
0,308 mPa s
w 50 °C
1732,03 g/m
3
Wzgl´dna g´stoÊç par
Wspó∏czynnik WxF:
12
(powietrze = 1):
2,98
Wspó∏czynniki przeliczeniowe:
LotnoÊç (eter = 1):
1,4
1 mg/m
3
= 0,28 cm
3
/m
3
1 cm
3
/m
3
= 3,58 mg/m
3
Reakcje z innymi substancjami
Reaguje gwa∏townie z silnymi Êrodkami utleniajàcymi. Mieszaniny z N
2
O
4
mogà eksplo-
dowaç w 28 °C.
Zagro˝enia dla zdrowia
Heksan dziala dra˝niàco na skor´ i b∏ony Êluzowe. Zatrucie powoduje ro˝ne objawy:
bóle g∏owy, zawroty g∏owy, md∏oÊci, nudnoÊci, uczucie os∏abienia, kurcze, omdlenia, hemo-
liz´, zaburzenia funkcji wàtroby, zaburzenia pracy nerek, obrz´k lub zapalenie p∏uc.
St´˝enie dopuszczalne w powietrzu (MAK) w cm
3
/m
3
(ppm): 50
St´˝enie dopuszczalne w powietrzu (MAK) w mg/m
3
: 180
WartoÊç MAK/TRK: MAK (DFG)
Wyjàtki: Kategoria ograniczenia maksymalnego wg DFG: II,1
n-Heksan
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1145 Strona 3
P
aêdziernik 1999
Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik
Kategoria ograniczenia maksymalnego: 4
Wch∏anianie przez skór´: H
Grupa uszkodzeƒ p∏odu wg DFG: C
Kategoria uszkodzeƒ p∏odu wg AGS: Y
Zagro˝enia dla Êrodowiska
Wskaênik oceny dla ostrej toksycznoÊci:
wobec ssaków 1
wobec ryb —
wobec bakterii
—
Numer w katalogu substancji
Klasa zagro˝enia wody:
1
zagra˝ajàcych wodzie:
124
Numer kodu odpadów:
55373
Kontrola nara˝enia
WartoÊç NDS:
100
Choroby zawodowe:
BK 4302, 5101
WartoÊç NDSCh:
400
WartoÊç NDSP:
—
Instrukcje bran˝owe:
G 23, 24
Badania profilaktyczne: nie wymagane
Instrukcja post´powania
Rozprowadzanie: Za∏àcznik do § 1 Rozporzàdzenia o zakazie i ograniczeniach dla che-
mikalii, punkt: 5, 21
Zakaz samoobs∏ugi wg § 4 Rozporzàdzenia o zakazie i ograniczeniach dla chemikalii: nie
Produkcja i stosowanie: Za∏àcznik IV Rozporzàdzenia o substancjach szkodliwych, punkt: 10
Warunki przechowywania wg § 24 Rozporzàdzenia o substancjach szkodliwych: nie
Informacje dodatkowe
Dane toksykologiczne
LD
LO
(doustnie, szczur)
28750 mg/kg
LD
LO
(ip., szczur)
9100 mg/kg
LC
LO
(inhal., mysz)
120 000 mg/m
3
Wskazówki dla lekarzy
Drogi przedostania si´ do organizmu: substancja mog∏a byç po∏kni´ta, wdychana lub
wch∏oni´ta przez skór´. Symptomy: bóle g∏owy, zawroty g∏owy, md∏oÊci, nudnoÊci, pare-
stezje, uczucie os∏abienia, kurcze, omdlenia, hemoliza, zaburzenia funkcji wàtroby, zabu-
rzenia pracy nerek, aspiracja mo˝e wywo∏aç obrz´k p∏uc lub spowodowaç zapalenie
p∏uc. Dzia∏a dra˝niàco na skór´ oraz na b∏ony Êluzowe. Post´powanie: nie wywo∏ywaç
wymiotów, nie p∏ukaç ˝o∏àdka! Stosowaç odtrutki, w zale˝noÊci od objawów. Brak indy-
widualnej odtrutki. Podawaç Dexamethason. W przypadku zagro˝enia obrz´kiem p∏uc
przeprowadziç badania kontrolne.Diagnostyka i kontrola: kontrola funkcji wàtroby, pracy
nerek, ocena stopnia ekspozycji na podstawie oznaczenia 2,5-heksandionu w mocz.
Zastosowanie
Do ekstrakcji olejów i t∏uszczów; jako rozpuszczalnik i medium reakcyjne w reakcjach
polimeryzacji s∏u˝àcych do otrzymywania tworzyw sztucznych i kauczuku syntetycz-
nego; sk∏adnik paliwa gaênikowego; w chromatografii cienkowarstwowej i w spektro-
skopii jako Êrodek poprawiajàcy rozlewnoÊç wzgl´dnie jako rozpuszczalnik.
n-Heksan
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1145 Strona 4
WEKA Sp. z o.o.