Autor katechezy : Mateusz Kandzia

KATECHEZA nr 2

Szkoła: Liceum Klasa: I Data : 06.06.2012

Temat:

Diecezja dla średniozaawansowanych.

Cel wychowawczy:

Uczeń jest przekonany, że diecezja to miejsce jego

wzrostu w Kościele.

Cel dydaktyczny ogólny:

Uczeń posiada podstawowe informacje o

diecezji opolskiej.

Cele dydaktyczne operacyjne:

Na ocenę 2 uczeń wie

czym jest d

iecezja, zna sylwetki biskupów opolskich

Na ocenę 3 uczeń

potrafi wskazać sylwetki patronów.

Na

ocenę 4 uczeń potrafi opisać najważniejsze instytucje

ogólnodiecezjalne

Na ocenę 5 uczeń

potrafi scharakteryzować ruchy działające w diecezji

Na ocenę 6

potrafi scharakteryzować genezę powstania diecezji

opolskiej

Przebieg zajęć :

Lp

Treść

Metody

Czas

1.

Wprowadzenie uczniów do klasy, zajęcie
miejsc, modlitwa na rozpoczęcie zajęć

Modlitwa do Ducha Świętego
prowadzona przez nauczyciela

3

2.

Odczytanie listy obecności z dziennika

Sprawdzenie obecności,
przypomnienie sobie imion

5

3.

Jak

brzmiał ostatni temat lekcji?

-

o czym rozmawialiśmy na poprzednich

zajęciach?
-

co zapamiętaliście na temat podziału

terytorialnego Kościoła w Polsce?
- k

iedy powstała diecezja opolska?

Pogadanka

7

4.

Chciałbym Wam dzisiaj przedstawić
opowiadanie związane z jednym z
ważnych miejsc naszej diecezji.
Załącznik nr 1

Opowiadanie

11

5.

Zadanie pytań do opowiadania:
-

Kto wie, którzy święci oprócz św. Anny

są patronami Diecezji Opolskiej?
-W jakich miejscach naszej diecezji w
sposób szczególny czci się świętą Annę?
-

Jaka legenda jest związana z

powstaniem sanktuarium świętej Anny w
Oleśnie?
-

Co takiego przytrafiło się Annie?

Pogadanka

15

-

W jaki sposób św. Anna uratowała

swoją czcicielkę
-

Co jest pamiątką tego wydarzenia?

6.

Przedstawienie wykładu.
Załącznik nr 2

Wykład

25

7.

Dyskusja dotycząca wykładu:
-

„diecezja- potrzebna czy nie we

wzrastaniu w wierze”
Schemat dyskusji-

załącznik 3

Dyskusja

38

8.

Podyktowanie notatki:
-

W prawie Kościoła

Rzymskokatolickiego diecezja jest
podstawową formą Kościoła lokalnego.
Wszystkie diecezje na całym świecie
tworzą jeden Kościół katolicki.
Na czele każdego Kościoła lokalnego,
czyli na czele każdej diecezji stoi biskup
ordynariusz, któremu pomocą służą
biskupi pomocniczy. Na czele diecezji
opolskiej stoi Ks. Biskup Ordynariusz
Andrzej Czaja. Św. Anna razem z bł.
Bronisławą (dziewicą) i bł. Czesławem
(prezbiterem) stanowią poczet patronów
naszej diecezji. Biskupowi w zarządzie
diecezją pomagają instytucje diecezjalne
takie jak Kuria, Sąd Duchowny, Wydział
Katechetyczny.

Notatka

42

9.

Modlitwa na zakończenie

Prowadzi uczeń

44

Załącznik 1

(opowiadanie)

Diecezja to nie tylko jednostka podziału Kościoła ale to przede wszystkim

społeczność wiernych, którzy pod przewodnictwem biskupów dążą do wzajemnego

uświęcania się. Pomocą w realizacji tego zadania są sanktuaria diecezjalne,

poświęcone kultowi naszych świętych patronów.

Święta Anna – patronka naszej diecezji czczona jest nie tylko na Górze Św.

Anny, ale także w Oleśnie. Z powstaniem oleskiego sanktuarium wiąże się pewna

historia:

W gęstym sosnowym lesie, niedaleko Olesna wisiał na jednym z drzew

wizerunek świętej Anny. Miała go tam umieścić księżna Jadwiga, świątobliwa

małżonka księcia Henryka Brodatego. Pewnego dnia grupa zbójców ścigała pewną

młodą dziewczynę o imieniu Anna. Dziewczyna ta ostatkiem sił dobiegła do tego

drzewa, upadła na kolana kurczowo obejmując pień sosny i ze łzami w oczach wołała

o ratunek do swojej patronki. I zdarzył się cud. Napastnicy przeszli tuż obok, ale

dziewczyny nie dostrzegli, bo st

ała się dla nich niewidoczna. Porażeni ślepotą

zaniechali dziewczyny, ledwo znajdując wyjście z lasu. Kiedy ocalona dziewczyna

powróciła do domu, opowiedziała wszystko co jej się przytrafiło i jak została ocalona.

Wdzięczni rodzice polecili wyrzeźbić figurę św. Anny Samotrzeciej i zawiesić ją na

cudownej sośnie. Taki to był początek oleskiego sanktuarium św. Anny…

Załącznik 2

(wykład)

Każdy z nas na pewno słyszał wyrażenie „diecezja opolska”, i to przy różnych

okazjach. Często nie zdajemy sobie jednak sprawy z tego, co ono oznacza. Termin

„diecezja” kojarzy nam się dzisiaj z Instytucją Kościoła, a konkretnie z podziałem jego

terytorium. Nie wymyślił go jednak Kościół. Termin ten oznaczał początkowo

zarządzanie jakąś jednostką administracyjną. Za cesarza Dioklecjana (244-313 lub

316 po Chrystusie) diecezja była grupą prowincji zarządzaną przez wikariusza.

Ponieważ biskupi rezydowali zwykle w miastach, będących głównymi miastami

prowincji termin ten zaczął się przyjmować jako określenie terytorium zarządzanego

przez biskupa, i tak jest do dzisiaj: w prawie Kościoła Rzymskokatolickiego diecezja

jest podstawową formą Kościoła lokalnego. Wszystkie diecezje na całym świecie

tworzą jeden Kościół katolicki.

Na czele każdego Kościoła lokalnego, czyli na czele każdej diecezji stoi

biskup ordynariusz, któremu pomocą służą biskupi pomocniczy. Na czele diecezji

opolskiej stoi Ks. Biskup Ordynariusz Andrzej Czaja, który objął rządy 29 sierpnia

2009 roku. Tego samego dnia przyjął święcenia biskupie. Ks. Biskup Andrzej

poc

hodzi z terenu naszej diecezji, co nie oznacza, że tak się dzieje w przypadku

każdego biskupa diecezjalnego. Dla przykładu należy powiedzieć, że pierwszy

Biskup Opolski

– Franciszek Jop, który pochodził z diecezji sandomierskiej i przed

przybyciem do Opola był sandomierskim sufraganem.

Jest to potoczne określenie biskupa pomocniczego, o którym już

wspomniałem, jako o tym, który służy pomocą biskupowi diecezjalnemu. W Diecezji

Opolskiej mamy obecnie jednego biskupa pomocniczego

– Biskupa Pawła Stobrawę,

pochodzącego z tych samych stron co Biskup Ordynariusz - z ziemi oleskiej, gdzie

szczególnie czci się Św. Annę – Matkę Najświętszej Maryi Panny.

Św. Anna razem z bł. Bronisławą (dziewicą) i bł. Czesławem (prezbiterem)

stanowią poczet patronów naszej diecezji. Każda diecezja posiada swoich patronów,

a dzień ich liturgicznego wspomnienia jest wielkim świętem w Kościele lokalnym. Św.

Anna już od dawna czczona jest na śląskiej ziemi razem z Joachimem – jej mężem i

ojcem Najświętszej Maryi Panny. Nie znajdziemy o niej żadnych informacji w

księgach Pisma Świętego. Ewangelie milczą na jej temat. Mówią o niej natomiast

pisma apokryficzne, pochodzące z początków chrześcijaństwa. Apokryfy nie należą

do ksiąg natchnionych, ale w swojej treści, oprócz opisów legendarnych i

baśniowych, zawierają informacje prawdziwe, przekazywane przez Tradycję

Kościoła. Najwięcej wiadomości o św. Annie znajdziemy w Protoewangelii Jakuba i

Ewangelii Pseudo-Mateusza.

Błogosławieni Czesław i Bronisława to patroni pochodzący z ziem naszej

diecezji

– z Kamienia Śląskiego, w którym urodził się św. Jacek Odrowąż. Oni także

pochodzili z tego rodu i byli ze św. Jackiem spokrewnieni. Bł. Czesław był

dominikaninem, który spotkał się z samym założycielem zakonu – św. Dominikiem,

natomiast bł. Bronisława była norbertanką, zamieszkującą klasztor znajdujący się po

dziś dzień na krakowskim Zwierzyńcu.

Biskup diecezjalny ma więc do pomocy biskupa pomocniczego i

wstawiennictwo świętych patronów, jednak bardzo ciężko kierowałoby mu się

diecezją, gdyby ni pewne instytucje wspierające go w posłudze przewodzenia i

pasterzowania. Najważniejsza z nich to oczywiście kuria. Jest to administracja, którą

stanowi zespół urzędników duchownych, a której przewodzi biskup i w ten sposób

spra

wnie zarządza swoją diecezją. Kuria dzieli się na różne podjednostki, nazywane

wydziałami. I tak na przykład Wydział Katechetyczny – mówiąc bardzo ogólnie –

zajmuje się wszystkimi sprawami związanymi z katechizowaniem na terenie naszej

diecezji.

Spośród innych instytucji należy wymienić Sąd Biskupi, w sprawy są

rozstrzygane w oparciu o Kodeks Prawa Kanonicznego. Przykładem takiej sprawy

może być proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa.

Bardzo ważną instytucją wspierającą Biskupa w pomaganiu najuboższym i

chorym jest Caritas. Diecezja nasza posiada także szereg instytucji edukacyjnych.

Należy tu wspomnieć przede wszystkim o Wyższym Międzydiecezjalnym

Seminarium Duchownym. Seminarium nazywane jest sercem diecezji, w nim

kształcą się przyszli duchowni, którzy potem, zgodnie z poleceniem biskupa będą

wypełniać dane zadanie.

Diecezja nasza posiada także własną drukarnię i wydawnictwo – Św. Krzyża,

oraz księgarnię pod tą samą nazwą. W ramach diecezji działa Radio PLUS Opole i

opolski oddział Gościa Niedzielnego.

Jednak diecezja to nie tylko sieć instytucji, ale przede wszystkim

duszpasterstwo. Tutaj znajdziemy wiele propozycji dla was

– młodych, ale też i dla

starszych, propozycji różnych wspólnot i ruchów religijnych. Niektóre z nich działają

przy para

fiach, z których pochodzimy, warto więc zainteresować się, przyjrzeć bliżej.

I pamiętać o jednym – diecezja to nie jakaś sztuczna struktura, która istnieje po to by

istnieć, ale jest po to aby wspierać nas w naszym wzroście w Kościele.

Załącznik 3

Dyskusja nt.

„Diecezja- potrzebna czy nie?”

(podział klasy na 6 grup, z których 3 wyszukują argumenty „za”, a pozostałe 3

„przeciw”)

Przykładowe odpowiedzi uczniów:

Argumenty za:



Diecezja jest miejscem naszego wzrostu w wierze Kościoła



Każda diecezja ma swoje tradycje związane z pobożnością ludową, które są

bliskie jej mieszkańcom



Poprzez naszych biskupów trwamy w łączności z papieżem i całym Kościołem



Na szczeblu diecezjalnym jest łatwiej organizować różnego rodzaju

przedsięwzięcia np. o charakterze duszpasterskim, charytatywnym czy

kulturalnym ( np. diecezjalna pielgrzymka na Jasną Górę, Diecezjalne Święto

Rodziny, Wigilijna ogólnodiecezjalna zbiórka na Dom Samotnej Matki i

Dziecka w Opolu- Grudzicach)

Argumenty przeciw:

1.

Wystarczającym miejscem rozwoju wiary jest dla wielu parafia.

2.

Często w życiu ogólnodiecezjalnym giną problemy pojedyńczych wiernych.

3.

Uzależnienie wiernych i kapłanów od decyzji biskupa.

4.

Często duszpasterstwo ogólnodiecezjalne nakłada się na działania parafialne

i stanowi dla nich swoistą konkurencję.

Podsumowanie: Wprawdzie podstawowym miejscem wzrastania w wierze

jest rodzina i parafia, to jednak jesteśmy członkami Kościoła powszechnego, z

którym utrzymujemy więź przez naszych biskupów. Poszczególne parafie tworzą

Kościół lokalny (diecezjalny), który będąc częścią Kościoła Powszechnego wyraża

jednocześnie specyfikę życia religijnego danego regionu.