1

ETYKA W BIZNESIE

oszustwa i nadużycia

……………………………………………….

rozmyślne działanie, podejmowane w celu zapewnienia sobie
nieuczciwych lub bezprawnych korzyści

The American Heritage Dictionary

klasyfikacja oszustw / nadużyć ze względu na stopień
wykrywalności:

wykryte, które były przedmiotem postępowania karnego

wykryte, które nie były ścigane przez prawo

……………………..

……………….

czyn urzędnika / powiernika, który w nielegalny i zabroniony sposób

wykorzystuje swoje stanowisko bądź rolę do przysporzenia korzyści

sobie lub komuś innemu, z naruszeniem własnych obowiązków i praw

innych osób

…………………………

…………………………

……………………..:

przekupstwo – oferowanie, wręczanie, przyjmowanie lub żądanie korzyści w

zamian za podjęcie określonej decyzji w stosunkach gospodarczych

wymuszenie – korupcja oparta na groźbie, odmowa zapłaty za decyzję

wiąże się ze stratą

nielegalne dowody wdzięczności – oferowane już po podjęciu decyzji

konflikt interesów – gdy pracownik ma ukryty interes w zawarciu transakcji

niekorzystnej dla firmy

2

Czynniki sprzyjające nasilaniu się zjawisk korupcyjnych

……………

natura człowieka

…………………………….

tradycja

……………

zatarcie różnic między sferą prywatną a publiczną - władza i status jako element

„majątku” osoby

przeregulowanie gospodarki

brak odpowiedniego prawa;

………………

złe funkcjonowanie rynku

upolitycznienie gospodarki

…………….

zjawisko obecne zarówno w społeczeństwach tradycyjnych, jak i nowoczesnych

…………………

nadużycie

zajmowanego

stanowiska

przez

faworyzowanie,

protegowanie

krewnych

czy

znajomych np. przy zatrudnieniu, awansowaniu itp.

……………………………….

kradzież i każda inna forma nadużywania aktywów

organizacji (firmy) dla osobistych korzyści

rodzaje ……………………

nieuczciwe wypłaty – gdy pracownik doprowadza wypłaty

nienależnych mu kwot

przechwytywanie – kradzież gotówki przed jej ujęciem w

ewidencji

kradzież – …………………………………………..

nadużycie (pożyczenie) – nieuprawnione korzystanie z

majątku przedsiębiorstwa

3

……………………………..

wykorzystywanie Internetu w godzinach pracy w celach
prywatnych

negatywne skutki:

spadek produktywności pracowników

nadszarpnięty wizerunek firmy

przeciążanie sieci

…………

niezadowalające wyniki finansowe

…………………………………………..

celowe, …………… dokonywanie manipulacji służących
zniekształcaniu obrazu rzeczywistości gospodarczej w
pożądanym przez dokonującego tych działań kierunku

…………………………………………..

fikcyjne przychody

różnice czasowe

zatajone zobowiązania i koszty

niewłaściwe ujawnienia

……………………………………….

4

………………………………….

osiągnięcie / zwiększenie zysku (przychodu) oczekiwanego

przez analityków giełdowych

przestrzeganie warunków umowy kredytowej

zwiększenie środków dostępnych z kredytów uzależnionych od

wielkości majątku

spełnienie

kryteriów

wynikowych

podyktowanych

przez

jednostkę dominującą

otrzymanie premii wynikowych / prowizji

podtrzymanie ceny akcji w obliczu fuzji / przejęcia /

sprzedaży akcji

wykazywanie dobrej kondycji w związku z planowaną emisją

papierów wartościowych / sprzedaży firmy

………………………………

odroczenie nadwyżki na następny okres sprawozdawczy

odpisanie wszystkiego co możliwe już teraz, by przyszłe zyski
były istotnie wyższe

ograniczenie oczekiwań, by przyszły wzrost był lepiej przyjęty
i wynagrodzony

utrzymanie tendencji wzrostowej

zmniejszenie wartości firmy (dla późniejszego odłączenia)

zmniejszenie wartości jednostki, w której kierownictwo chce
wykupić udziały

…………………………….

wykorzystywanie informacji poufnych (wewnętrznych) dla
własnych

korzyści

(najczęściej

w

obrocie

papierami

wartościowymi)

5

…………………………

takie wypełnianie powierzanych zadań (najczęściej

umyślne), które doprowadza do zaniżenia jakichś
wartości organizacji oraz do chwilowej lub trwałej
dezorganizacji

przyczyny …………….:

racjonalne (niesprawiedliwość, mobbing)

nieracjonalne (nuda, nieodpowiedzialne zachowania)

Czynniki warunkujące istnienie nadużyć

………………………..

……………

…………………………
…………………………

………………………….

organizacyjne i techniczne bariery wewnątrz firmy (np.
banku), nie pozwalające na swobodny przepływ informacji

6

ujawnienia dokonane przez członka organizacji (byłego lub
obecnego)

dotyczące

nielegalnych,

niemoralnych

lub

bezprawnych praktyk dokonywanych za wiedzą pracodawcy

polega na informowaniu

osób lub organizacji, które

dysponują władzą umożliwiającą wpłynięcie na postępowanie
krytykowanych osób lub organizacji

…………………………….

(Miceli,Near)

Inne rodzaje oszustw

oszustwo ………………

przedkładanie fałszywych / nierzetelnych informacji celem wyłudzenia kredytu

oszustwo ……………….

celowe powodowanie wydarzenia celem uzyskania odszkodowania

oszustwo ………………….

utrudnianie lub działanie w porozumieniach przy przetargach publicznych

działania przestępcze na znakach identyfikacyjnych towarów lub urządzeń

usuwanie, przerabianie i podrabianie oznaczeń towarów i urządzeń

oszustwo informacyjne emitentów papierów wartościowych

rozpowszechnianie nieprawdziwych lub ukrywanie prawdziwych informacji przez

emitentów papierów wartościowych

…………………………….

…………………………….

wszelkiego rodzaju operacje mające zazwyczaj na celu

wprowadzenie do legalnego obrotu wartości majątkowych,

które pochodzą z ………………………

rodzaje pieniędzy ze względu na ich „czystość”

czyste – których pochodzenie nie budzi żadnych wątpliwości

szare – pochodzące z tzw. ……………………

brudne – pochodzące z działalności przestępczej

7

Fazy prania brudnych pieniędzy

…………………..

fizyczne przeniesienie pieniędzy do innego miejsca (np. metoda walizkowa,

przemyt, transfer dóbr luksusowych itp.)

…………………..

wprowadzenie nielegalnych środków do systemu finansowego

(najczęściej

fizyczna wpłata na rachunek bankowy – często wykorzystuje się tzw.

structuring, smerfowanie)

……………………

„urwanie” śladu prowadzącego do źródła pieniędzy (np. serie przelewów,

wielokrotne transakcje instrumentami finansowymi)

……………………..

„dorobienie” legalnego świadectwa dla pieniędzy (np. blending, puste

transakcje, kasyna)

………………………………………..

działalność gospodarcza (polegająca na prawem dozwolonej

produkcji

dóbr

/

usług)

ukrywana

przed

organami

podatkowymi, celnymi i innymi instytucjami kontrolnymi

elementami …………………. są:

praca „na czarno” niezarejestrowanego pracownika

funkcjonowanie uchylającej się od płacenia podatków firmy

nielegalna sprzedaż towarów i usług (bez odprowadzania

należnych podatków pośrednich)

wykonywane odpłatnie – ale bez zgłoszenia do odpowiednich

organów i spełnienia wymogów podatkowych – usług

nie zalicza się do szarej strefy ……………………………

…………………………………….

…………………………….

państwa posiadające:

niską / zerową stawkę podatkową na wszystkie lub wybrane kategorie dochodów

pewien poziom tajemnicy bankowej / handlowej

minimalne lub żadne ograniczenia wymiany walut

…………………………………………………………………..

rodzaje …………………………

w których w ogóle nie ma podatków dochodowych (Kajmany)

w których podatki dochodowe są niskie (Hongkong, Panama)

o niskim opodatkowaniu (Antyle Holenderskie)

stosujące ułatwienia podatkowe dla określonego rodzaju spółek (Gibraltar,

Jamajka)

w których przy normalnych stawkach podatkowych oferuje się przywileje dla

konkretnych typów działalności gospodarczej (przywilej holdingowy) (Liechtenstein)