Banknoty

Zanim nastała era banknotów, ludzie płacili różnymi przedmiotami; skórami, herbatą,

muszlami czy

monetami

(do obiegu wprowadzili je Lidyjczycy w VII wieku p.n.e.). Jednak

najlepszym środkiem płatniczym okazały się banknoty. Ułatwiły one transport i

przechowywanie gotówki. Były w obiegu w Chinach, już w siódmym stuleciu przed naszą

erą, kiedy to tak zwany banknot "pao-cz'ao" stanowił równowartość 10 tysięcy

miedzianych

monet.

Napis na najstarszych pieniądzach papierowych, które znajdowały się w obiegu w jednej z

chińskich prowincji już od 118 roku p.n.e., brzmiał następująco: "to co robisz, rób

ostrożnie". No cóż, cywilizacja chińska (której zawdzięczamy i papier, i najdawniejsze

formy druku drzeworytowego), jako pierwsza zaczęła - obok książek i

kart do gry

-

drukować również banknoty. Całkiem prawidłowo pomyślane, o wartości gwarantowanej

przez władze państwowe... Z tym, że niektórzy lokalni władcy uznali, że im więcej

wyemitują banknotów, tym będą bogatsi. Tym sposobem Chińczycy byli pierwszymi,

który gorzko (na własnej skórze) doświadczyli inflacji.

Dokument i pisma dotyczące chińskiej dynastii Tang zawierają informacje o tym, że w

1260 roku n.e. w Chinach wprowadzono banknoty z kory morwowca i podpisywane przez

urzędników.

W Europie banknoty wprowadzono dopiero w 1690 roku. Miało to miejsce w Sztokholmie,

gdzie

drukowano

je na tkaninie i miały one postać bonów depozytowych (bank

sztokholmski zdecydował się na wydrukowanie tzw. "credityf-zedels" kiedy wyczerpały się

zasoby srebrnych monet).

Pieniądze

papierowe

, takie jakie znamy obecnie, zaczęli produkować Anglicy w 1729

roku, chociaż jeszcze przez sto lat banknoty były ręcznie podpisywane przez dyrektora

banku. Całkowicie drukowane pojawiły się w obiegu w Anglii w 1820 roku.

W Polsce projekt emisji papierowych znaków pieniężnych przedstawił 9 grudnia 1774

roku w Sejmie, regimentarz Jan Aleksander Kraszewski. Koncepcja wywołała oburzenie, a

jej autora posądzono o zamiar "gubienia ojczyzny". Do realizacji pomysłu doszło 20 lat

później, kiedy to wydano tzw. bilety skarbowe.

Czas "życia" banknotów zależy od ich nominału.

Z reguły, im niższy nominał, tym szybciej banknot ulega zniszczeniu. W Polsce

banknoty o nominale 10 i 20 złotych krążą około 10 miesięcy, natomiast

banknoty 100 i 200-złotowe około 3,5 roku. Co ciekawe - pod koniec stycznia

2002 w Polsce było w obiegu około 40,5 miliona złotych w gotówce, z czego

banknoty stanowiły tylko 10 % tej kwoty.