Wersja: 4

B.C.

Co wida

ć

na ekranie?

Najważniejsza część – obszar roboczy. To tu będą dokonywane najważniejsze działania.

Plik Excel1.xls: zawiera wypłaty dla pracowników. Co tu jest istotnego:

•

każdy „kawałek informacji” zapisywany jest w osobnej komórce, tak jak byłoby to robione

w tabeli rysowanej na kartce, komórka jest identyfikowana poprzez jej adres (jak w
szachach albo w grze w okręty);

•

w danej chwili jakaś komórka musi być aktywna – wyróżniona ramką i oznaczeniem w

górnej części ekranu, nad obszarem roboczym po lewej stronie,

•

jednocześnie w polu obok (wiersz edycji) pojawia się zawartość zaznaczonej komórki,

•

jak zaznaczać komórkę, poruszać się po arkuszu itd.:

•

klawisze kursorów (strzałki),

•

tab i shift tab,

•

normalnie, kursorem myszy, klikając na komórce,

•

ENTER – przejście do komórki niżej.

•

wejść do komórki B2 i wpisać tam swoje imię. Po skończeniu wpisywania: Enter.

•

jeśli teraz chcemy dopisać nazwisko:

•

zaznaczyć komórkę z imieniem,

•

dwa sposoby wprowadzania zmian: kliknąć w polu wyświetlającym zawartość komórki

lub wcisnąć klawisz F2 – powinien pokazać się migający pionowy kursor
wprowadzania tekstu,

•

wprowadzić nazwisko, zwrócić uwagę na to, że za długi tekst wchodzi na sąsiednią

komórkę,

•

zaznaczyć komórkę C2 i wprowadzić tam jakikolwiek tekst – widać, że poprzedni tekst

znika, chowa się po spód,

•

to żaden problem – wystarczy zwiększyć szerokość komórki (tak jak byłoby to zrobione

w Wordzie lub w ręcznie robionej tabeli) – najechać kursorem na linię między literami
B i C (granicę między nagłówkami kolumn) aż kursor zyska kształt linii ze strzałkami i
przeciągnąć granicę w prawo.

•

jeszcze tylko sposób automatyczny: zaznaczyć komórkę lub całą kolumnę (klik na

nagłówku) i Format / Kolumna / Autodopasowanie obszaru.

•

usuwanie zawartości komórek: zaznaczenie jej i klawisz DELETE.

Zanim zaczniemy obliczenia w tabeli, spróbujemy dodać do niej elementy.
Proszę spróbować dodać jeszcze jedną, 10-tą osobę oraz kolumnę Premia z wpisanymi
wartościami premii, jakie zostały wręczone danej osobie.

Utworzymy teraz następną kolumnę Razem, która będzie zawierać sumę Płacy i Premii.
Wpisać nagłówek Razem (w tym samym rzędzie co poprzednie nagłówki).

Obliczenia

W jaki sposób automatycznie obliczyć sumę płacy i premii?
W komórce G7, pod nagłówkiem Razem wpisać „= F7 + E7”
Co to znaczy:

•

znak „=” oznacza, że wpisywany jest nie tekst albo liczba, ale wzór,

•

ważniejsze są następne oznaczenia – „Dodaj to co jest w komórce f7 do tego co jest w

komórce e7”, to jest najważniejsza idea arkusza!

Oczywiście, w komórce wyświetla się wynik działania, a nie samo działanie. Jeśli chcemy
zobaczyć działanie, zaznaczamy komórkę i patrzymy na pasek na górze.
Czy można nie wpisywać ręcznie?

Wersja: 4

B.C.

Tak! Na razie usuńmy zawartość komórki ze wzorem: zaznaczyć ją i wcisnąć DELETE z
klawiatury. Cała zawartość znika.
Upewnić się, że jest zaznaczona właściwa komórka. Wpisać znak „=” i zamiast ręcznego
wpisywania: kliknąć na obszarze komórki E7 (otoczy się ruchomą przerywaną linią), wpisać
„+” i powtórzyć dla F7.

Jak teraz uzyskać to samo w pozostałych wierszach?
Zamiast wpisywać to samo 9 razy, warto skopiować wzór. Jak to zrobić najłatwiej:

•

zaznaczyć komórkę ze wzorem (G7),

•

chwycić za krzyżyk i przeciągnąć,

•

poklikać w komórkach kolumny Razem, by zobaczyć jak został skopiowany wzór.

Wzory kopiowane są domyślnie według kolejnych wartości! Następujący przykład pokaże
jednak, że nie zawsze chcemy takiej domyślności od komputera.
Każdy z pracowników dostanie identyczny dodatek:

•

C19, „Dodatek”,

•

C20, 500

Przy okazji, widać, że tekst domyślnie wyrównywany jest do lewej, liczby do prawej.

Dodać kolumnę Z dodatkiem (uwaga – prawdopodobnie ten tekst jest za długi, ale my już
wiemy jak można zmieniać szerokość kolumny). Zsumujemy pozycję Razem z pozycją
Dodatek:

•

wpisać poniżej nagłówka (w komórce H7) wzór podobny do poprzedniego: „=G7+D19”,

•

spróbować skopiować do niższych,

•

Błąd! Zastanowić się dlaczego,

•

gdy już wiadomo – usunąć złe wzory,

Trzeba „usztywnić” wartość braną z komórki D19:

•

najechać na komórkę, w której jest wzór,

•

jeśli numer kolumny lub wiersza ma pozostać stały niezależnie od kopiowania wzoru,

należy przed jego oznaczeniem postawić znak dolara $,

•

tu: $ przed „19”,

•

przypomnienie dwóch możliwości edycji wzoru: albo F2, albo kliknąć w obszarze wiersza

edycji,

•

po wpisaniu nacisnąć ENTER,

•

skopiować wzór – teraz jest dobrze!

•

popróbować zmienić wysokość dodatku – widać, że wszystkie liczby uaktualniają się na

bieżąco.

Dygresja: plik w Excelu składa się z arkuszy, jak księga finansowa z poszczególnych stron.
Nazwy arkuszy można zmieniać – nazwijmy bieżący arkusz Wypłaty:

•

kliknąć prawym klawiszem na obszarze napisu Arkusz1 na dole okna,

•

wybrać opcję Zmień nazwę,

•

wpisać nową nazwę, ENTER po wpisaniu.

Formatowanie wygl

ą

du tabelki

Nasza docelowa tabela ma wyglądać tak jak ta z drugiego arkusza.

•

wycentrowanie nagłówków,

•

czcionka nagłówka: 11 pt,

•

wyszarzenie nagłówka,

•

tytuł tabeli: 11, bold,

•

otoczenie ramką,

•

rozciągnięcie ostatniej kolumny (jeśli to nie zostało zrobione wcześniej),

Wersja: 4

B.C.

•

grubsza linia naokoło,

•

format liczb: zaznaczyć, prawy klawisz, formatuj komórki, wybrać walutowe, ustalić

symbol na żaden (jeśli nie chcemy mieć zł po każdej liczbie), zostawić dwa miejsca
dziesiętne (nawet jeśli nie są używane w bieżącej tabeli),

•

dodatek na czerwono, obramować dwie komórki.

Prosty wykres

•

klawisz z wykresem,

•

kolumnowy,

•

zakładka serie, w której osobno damy dane (Dodaj), osobno nazwiska umieszczane na osi

X,

•

krok 3 – tytuły i opisy, wyrzucić legendę itd.,

•

wykres można przesuwać, zmieniać jego wielkość itd. – spróbować,

•

nie wszystkie nazwiska widać – ustawmy je pionowo:

•

dwuklik na oś kategorii, zakładka wyrównanie itd.

•

inne elementy wykresu: wyrzucić szare tło, poszerzyć słupki,

•

zobaczyć, że zmiana danych powoduje zmianę wysokości słupków.