14
Rewolucyjna technika
³¹czy bliskiego zasiêgu
Bluetooth zosta³a
stworzona
do bezprzewodowego
przesy³ania danych ale
otwiera nowe mo¿liwoci
nie tylko w technice
profesjonalnej.
N
a razie zaczyna byæ stosowana
w telefonii komórkowej, przeno-
nych notatnikach (PDA) i kom-
puterach, umo¿liwiaj¹c klientom
biznesowym tworzenie i eksploatacjê na
bie¿¹co swego ruchomego biura. Wielkie
perspektywy ma te¿ w biurach sta³ych, gdzie
uniezale¿nia od siebie wzajemnie usy-
tuowanie ró¿nych urz¹dzeñ, ale ogromne
pole zastosowañ pozosta³o jeszcze nie ru-
szone: elektronika w domu. Bluetooth wye-
liminuje kable przesy³aj¹ce sygna³y miêdzy
masowo produkowanymi urz¹dzeniami po-
wszechnego u¿ytku, ze sprzêtem AV w³¹cz-
nie. To rynek ogromny, bo ostro¿ne sza-
cunki podaj¹ ¿e do 2005 roku Bluetooth
£¥CZNOÆ BEZPRZEWODOWA
W ELEKTRONICE DOMOWEJ
Radioelektronik Audio-HiFi-Video 11/2001
r
ELEKTRON
IKA w RÓ¯NYCH ZASTOSOWANIACH
bêdzie wykorzystywany w ponad 650 milio-
nach wyrobów. To jest wielce prawdopo-
dobne, bo w Bluetooth spotykaj¹ siê wy-
godne parametry u¿ytkowe z nisk¹ cen¹
(na samym pocz¹tku rozpowszechniania
cena urz¹dzenia nie przekracza 20 z³).
Bluetooth pracuje w ogólnodostêpnym na
ca³ym wiecie pasmie czêstotliwoci 2,45
GHz (pasmo ISM, Industrial, Scientific and
Medical) z sygna³em radiowym o skacz¹cej
czêstotliwoci i widmie rozproszonym
(FHSS, Frequency-Hopping Spread-Spec-
trum). Sygna³ zmienia czêstotliwoæ losowo
1600 razy na sekundê miêdzy 79 kana³ami.
System umo¿liwia jednoczesn¹ pracê 2
÷
8
u¿ywaj¹cych jednego kana³u urz¹dzeñ Blu-
etooth w jednej pikosieci. (Pikosieæ to sieæ
objêta zasiêgiem u¿ywanego zestawu urz¹-
dzeñ Bluetooth. Zasiêg jednego, standardo-
wego urz¹dzenia to 10 m, tak¿e przez cia-
ny. Poza zasiêgiem ostatniego urz¹dzenia
mo¿e zaczynaæ siê nastêpna pikosieæ).
Szybkoæ przesy³ania danych osi¹ga
1 Mbit/s. £¹cza Bluetooth mo¿na zabez-
pieczyæ przez weryfikacjê to¿samoci i 128-
bitowe szyfrowanie co, plus automatyczna
redukcja mocy nadawania odpowiednio do
potrzeb danej trasy, czyni je niezwykle trud-
nym do pods³uchiwania. Dziêki transmisji
dookólnej urz¹dzenia synchronizuj¹ siê
wzajemnie, kiedy tylko znajd¹ siê w swym
zasiêgu. I wa¿na cecha: ³atwa integracja
protoko³ów TCP/IP do ³¹cznoci sieciowej _
wszystko to ³atwo wprowadziæ do Internetu.
Dotychczasowa technika bazuj¹ca na po³¹-
czeniach przewodowych narzuca projek-
tantom szereg oczywistych ograniczeñ, do
których jednak wszyscy siê przyzwyczaili.
Dlatego wejcie technik bezprzewodowych
w rodzaju Bluetooth bêdzie ³agodne, bez re-
wolucji. Najpierw na rynek profesjonalnej,
bezprzewodowej transmisji danych (dla
zwiêkszenia wydajnoci pracy), potem _
na rynek bezprzewodowej transmisji da-
nych miêdzy urz¹dzeniami powszechnego
u¿ytku (dla wygody) _ rys. 1. Obie techniki
przesy³owe bêd¹ wspó³pracowaæ ze sob¹
w celu osi¹gniêcia nieograniczonego do-
stêpu do informacji, rozrywki i ³¹cznoci
w dowolnym miejscu i czasie _ wg ¿ycze-
nia, oddzielaj¹c nas od zbêdnego nat³oku in-
formacji. Wizja ta staje siê powoli rzeczywi-
stoci¹ dziêki technikom szerokopasmo-
wym w rodzaju HAVi (Home Audio Video in-
teroperability, wzajemna wspó³praca do-
mowych urz¹dzeñ AV), bezprzewodowym
sieciom lokalnym WLAN (Wireless Local
Area Networks) i w³anie Bluetooth.
Rys. 1. Bluetooth dla profesjonalistów i u¿ytkowników domowych
Aparat cyfrowy
u¿ywaj¹cy Bluetooth
£¹cze
Bluetooth
Warto wyjaniæ, czym jest konkurent
Bluetooth, czyli wspomniana wy-
¿ej technika HAVi. HAVi to inteli-
gentna sieæ o wysokiej przepusto-
woci umo¿liwiaj¹cej transmisje
wielu strumieni danych AV miêdzy
domowymi urz¹dzeniami AV. HAVi
zapewnia inteligentn¹ i wygodn¹
dla u¿ytkownika wspó³pracê, rozpo-
znaj¹c np. cechy szczególne urz¹-
dzeñ wspó³pracuj¹cych i automa-
tycznie rozpoznaj¹c nowe urz¹dze-
nia w sieci czy te¿ usuniêcie urz¹-
dzeñ z sieci. Ale zasadnicza ró¿ni-
ca w stosunku do Bluetooth to sto-
sowana w niej technika przewodowa _ czy-
li mamy do czynienia nie tylko z ró¿nymi za-
stosowaniami (dla HAVi _ tylko sprzêt AV,
choæ oczywicie nie mo¿na wykluczyæ in-
nych aplikacji) ale i z innymi rynkami. Wiêk-
sze zastosowania dla Bluetooth widaæ tam,
gdzie ma³e urz¹dzenia przenone w rodza-
ju odtwarzaczy, zestawów s³uchawkowych
itp. ³¹cz¹ siê ze sob¹ wprost lub za pomoc¹
sprzêtu o du¿ym zasiêgu (komórki). Ponie-
wa¿ np. HAVi pozostanie, do techniki Blueto-
oth trzeba bêdzie wprowadziæ elementy
wspó³pracy z innymi systemami _ on musi in-
teraktywnie realizowaæ aplikacje a to zna-
czy, ¿e bêdzie musia³ siê interaktywnie poro-
zumiewaæ. I oto mamy nowe pole rozwoju
Bluetooth: dostosowanie do sprzêtu AV.
Intensywne prace na tym polu prowadzi Phi-
lips, korzystaj¹c z przewagi jak¹ daje mu
mo¿liwoæ zaoferowania pe³nych rozwi¹zañ
_ od podzespo³ów poprzez oprogramowanie,
gotowe modu³y do wbudowania w sprzêt in-
nych producentów, po pe³ny asortyment roz-
wi¹zañ domowych i przenonych. Prace apli-
kacyjne w zakresie sprzêtu AV odbywaj¹ siê
w ramach podgrupy roboczej Audio/Video
w Bluetooth SIG (Special Interests Group) za-
rz¹dzanej przez przedstawicieli Philipsa i So-
ny, skupiaj¹c siê na:
q
s³uchawkach, g³onikach i mikrofonach
o jakoci CD;
15
rzystania Bluetooth i radiowych systemów
lokalizacyjnych do kontaktowania siê z u¿yt-
kownikami urz¹dzeñ przenonych w celu
doprowadzenia do nich wyspecjalizowa-
nych us³ug informacyjnych, handlowych
i komunikacyjnych. Wszystko to jest oparte
na w³asnych opracowaniach i produkcji
podzespo³ów. Obecnie Philips oferuje ko-
mercyjnie uk³ady zgodne z protoko³em Blu-
etooth 1.0. Ale polityka dla Bluetooth jest
bardziej dalekosiê¿na, zapewniaj¹ca pracê
firmie na wiele lat. Stworzono w tym celu
d³ugofalowy program Connected Pl
@
net
obejmuj¹cy operatorów sieci, detalistów,
media i konsumentów a skupiaj¹cy siê na
spo³ecznych, kulturowych i technicznych
aspektach wdra¿ania techniki Bluetooth.
Czego zwyk³y (czyli niefirmowy) klient mo-
¿e siê spodziewaæ w ci¹gu najbli¿szych kil-
ku lat? Wyzwolenia mo¿liwoci ju¿ widocz-
nych i jeszcze ukrytych. Tak¿e ataku aktyw-
nej reklamy, niestety (potrzebne bêd¹ wy-
³¹czniki!): przechodzi np. ko³o fast-food,u
i s³yszy w s³uchawkach zaproszenie do
wst¹pienia i zjedzenia czego za pó³ ceny.
Oto inne przyk³ady: s³uchacze oczekuj¹cy
na koncert dostaj¹ probê wy³¹czcie swo-
je telefony komórkowe, koncert siê zaczy-
na. Turysta fotografuje cyfrowym apara-
tem pejza¿, telefon komórkowy w plecaku
pobiera zdjêcie przez Bluetooth i przesy³a je
jako b³yskawiczn¹ pocztówkê (jak na rys.
2). Pasa¿er poci¹gu skraca sobie czas pra-
cuj¹c z laptopem czy PDA na stoliku, zacho-
wuj¹c sta³¹ ³¹cznoæ z firm¹ przez ³¹cze Blu-
etooth do sieci w poci¹gu, która z kolei ³¹-
czy siê satelitarnie z sieci¹ stacjonarn¹ czy
komórkow¹.
Ilociowa prognoza rozwoju rynku Bluetooth
na najbli¿sze lata jest szokuj¹ca, co poda-
jemy w lad za Philips Semiconductors
(rys. 3). Jest na tyle krótkoterminowa, ¿e ze
sprawdzeniem prawdziwoci nie bêdzie na
ogó³ k³opotu.
(lk)
n
Opracowano na podstawie materia³ów prasowych firmy
Philips.
q
bezprzewodowych wywietlaczach wi-
deo bliskiego zasiêgu;
q
transmisji zrozumia³ych informacji g³o-
sowych;
q
bezprzewodowych kamerach wideo;
q
obs³udze systemów wideokonferencyj-
nych oraz
q
szerokopasmowej transmisji g³osu.
Podgrupa Audio/Video pracuje równie¿ nad
zwiêkszeniem szybkoci transmisji danych
w celu zapewnienia pe³nej rozdzielczoci
VHA przy transmisji wideo oraz _ w ramach
prac nad protoko³ami i profilami AV _ równo-
leg³oci z transmisj¹ IP. Poszukuje siê te¿
sposobów budowy wykorzystuj¹cej Blue-
tooth infrastruktury IP, transmisji strumie-
niowej przez IP, obs³ugi wymiany i transpor-
tu protoko³ów oraz zawartoci konkuren-
cyjnych wzglêdem siebie systemów ochro-
ny zawartoci. Perspektywy wspó³pracy
Bluetooth z Internetem wygl¹daj¹ ciekawie.
W firmie Philips opracowano ju¿ np. trans-
misjê sygna³u audio o jakoci CD przez ³¹-
cze Bluetooth. Trwaj¹ prace nad bezprze-
wodowymi odtwarzaczami MP3, zestawami
g³onikowymi i s³uchawkami dwiêku doo-
kólnego, uniwersalnymi pilotami zdalnego
sterowania i bezprzewodowymi konsolami
do gier. Nie zapomniano o bardzo perspek-
tywicznych us³ugach lokalizacyjnych. La-
boratoria Philipsa badaj¹ mo¿liwoci wyko-
Radioelektronik Audio-HiFi-Video 11/2001
Muzyka
G³os
G³os
Gry
Notatnik
PDA
Rys. 2. B³yskawiczna pocztówka
Rys. 3.
Perspektywa na najbli¿sze lata
Rosn¹ca liczba urz¹dzeñ
(w mln)