15

Część 1. opisuje instalację systemu Linux Red Hat 7.1 wraz z

graficznymi środowiskami pracy. Odnajdziesz tu informacje, dzięki

którym samodzielnie zainstalujesz i uruchomisz system. Nauczysz się

również instalować oprogramowanie, przeglądać zasoby Internetu i

wielu innych pożytecznych rzeczy; słowem zawarte są tu wszystkie

naprawdę potrzebne do pracy z Red Hatem 7.1 informacje.

Rozdział pierwszy: Instalacja – szybki start wyjaśnia, jak uruchomić

na komputerze Linux jako jedyny system. Będziesz zaskoczony,

że jest to tak proste.

Rozdział drugi: Szczegółowa procedura instalacyjna opisuje,

jak zainstalować Linuksa na komputerze równolegle z istniejącym już

Microsoft Windows. Dodatkowo, zawiera informacje na temat

zaawansowanych opcji instalatora oraz opis rozwiązywania typowych

problemów związanych z instalacją.

Rozdział trzeci: Konfiguracja Gnome przedstawia, jak przystosować

do swoich potrzeb środowisko Gnome.

Rodział czwarty: Poczta elektroniczna i WWW opisuje, w jaki

sposób połączyć się z Internetem oraz uruchomić i wykorzystywać

pakiet Netscape Communicator.

Rozdział piąty: Dokumentacja Linuksa wyjaśnia, gdzie możesz

odnaleźć dodatkowe informacje związane z Linuksem.

Część I
Instalacja systemu
Red Hat Linux 7.1

16

Wystarczy! Nadszedł czas na przygodę z Red Hatem!

17

Linux to system operacyjny o ogromnych możliwościach. Można go
zainstalować na bardzo różnych komputerach, przykładowo: jako zwykły
komputer domowy, jako serwer plików i drukarek bądź wybierając
odpowiadające nam składniki. Może on zajmować cały dysk twardy
komputera lub dzielić go z innym, zainstalowanym już wcześniej systemem
(na przykład z Microsoft Windows). W tym rozdziale zakładam,
że zamierzasz przeznaczyć cały dysk swojego komputera na Linux.
Jak zapewne doskonale wiesz, komputery z procesorami Intela pracujące
pod kontrolą Windows mogą pracować w wielu różnych konfiguracjach,
obejmujących wiele urządzeń zewnętrznych, kart rozszerzeń itp. Choć coraz
częstsza staje się możliwość zakupu komputera z zainstalowanym i
skonfigurowanym już Linuksem, w większości przypadków będziesz go
samodzielnie instalować na urządzeniu, na którym wcześniej zainstalowano
już Windows.
Niestety, połączenie elastyczności i dużych możliwości systemu z możliwością
instalacji na bardzo różnych platformach sprzętowych prowadzi do dość
złożonych procedur instalacji.
Jak wyjaśniłem we wstępie, sam Linux jest oprogramowaniem darmowym.
Najbardziej wartościowym dodatkiem wprowadzonym przez firmę Red Hat
– i kilku innych dystrybutorów – jest napisane przez nich oprogramowanie
ułatwiające proces instalowania systemu oraz dostępnego dlań oprogramowania.
W tym rozdziale opowiem, jak zainstalować Linuksa za pomocą dołączonych
do tej książki płyt CD-ROM. Opiszę typowe procedury instalacyjne, nie
zagłębiając się jednak we wszystkie możliwe do napotkania problemy
(więcej informacji na temat konfigurowania Linuksa znajdziesz w
następnych rozdziałach części pierwszej).
Innymi słowy: zadaniem tego rozdziału jest dopomóc Ci w bezbolesnej
i szybkiej instalacji Linuksa na Twoim komputerze.

Instalacja – szybki start

1

Instalacja – szybki start

Rozdział 1.

18

Zbieranie informacji

Zanim rozpoczniesz instalację Linuksa, zbierz
informacje na temat aktualnej konfiguracji
Twojego komputera. Zakładam, że korzystasz
z Windows – wówczas najłatwiej będzie
zebrać te informacje, odczytując je
z aktualnych ustawień Windows
(za chwilę opowiem dokładniej, jak to zrobić).
Innymi źródłami informacji mogą być:

„

papierowa dokumentacja bądź instrukcje,
które otrzymałeś razem z komputerem;

„

sam komputer (część elementów zawiera
stosowne opisy, jednak do ich odczytania
konieczne może być rozkręcenie
komputera);

„

producent komputera;

„

producent konkretnego elementu, np. karty
sieciowej.

Aby uzyskać informacje o aktualnej
konfiguracji za pomocą Windows

1.

Kliknij prawym klawiszem myszki
na dostępną na pulpicie ikonę
Mój komputer. Pojawi się menu podręczne.

2.

Wybierz z menu podręcznego Właściwości.
Pojawi się okno dialogowe podobne
do przedstawionego na rysunku 1.1.

3.

Wybierz zakładkę Menedżer urządzeń
(rysunek 1.2). Zakładka Menedżer
urządzeń udostępnia listę komponentów
zawartych w Twoim komputerze poukładaną
według kategorii. Znaczek plus po lewej
stronie nazwy kategorii oznacza, że można,
rozwijając ją, uzyskać bardziej szczegółowe
informacje.

4.

Podświetl pojedynczy komponent i naciśnij
przycisk Właściwości – zostanie
wyświetlone okno dialogowe (podobne
do przedstawionego na rysunku 1.3)
w szczegółowy sposób opisujące konkretny
komponent.

Rysunek 1.1. Wiele informacji na temat konfiguracji
komputera odnajdziesz w oknie Właściwości Systemu.

Rysunek 1.2. Menedżer urządzeń udostępnia listę
kategorii elementów, którą można rozwinąć,
wyświetlając poszczególne elementy.

Zbieran

ie inform

acji

Instalacja – szybki start

19

Rysunek 1.3. Naciskając klawisz Właściwości,
zobaczysz szczegółowe informacje określające
konfigurację konkretnego elementu systemu.

Co powinieneś wiedzieć

Powinieneś być przygotowany do udzielenia
odpowiedzi na pytania o konfigurację
Twojego komputera. Dlatego warto ją sobie
zanotować. W szczególności zapisz sobie:

„

model wykorzystywanej myszki oraz
numer portu, do którego jest ona
podłączona,

„

model kontrolera(ów) dysku twardego,
a w przypadku dysków SCSI również
jego producenta i parametry,

„

model napędu CD-ROM,

„

producenta i model monitora oraz,
jeśli to tylko możliwe, częstotliwości
odchylania poziomego i pionowego,

„

producenta i model karty graficznej,
jej chipset oraz ilość pamięci RAM,

„

producenta i model karty sieciowej.

Wskazówki

„

Red Hat Linux 7.1 wraz z graficznym
środowiskiem Gnome i potrzebnymi do
pracy aplikacjami wymaga minimum
32 MB pamięci RAM oraz ponad 1 GB
miejsca na dysku twardym (choć do
uruchomienia konfiguracji minimalnej
wystarczy już 300 MB miejsca na dysku i 8
MB pamięci RAM). Do zainstalowania
wszystkich pakietów dostarczanych na
dwóch płytach CD-ROM z wersją
instalacyjną systemu potrzeba około 2,4
GB miejsca na dysku. Oczywiście, system
będzie pracował tym lepiej, im większa jest
dostępna ilość pamięci RAM (to chyba nic
nowego?).

„

Uwaga! Procedura opisana w tym rozdziale
całkowicie zastępuje zawarte na dysku
twardym dane Windows własnym systemem
plików Linuksa. W związku z tym wszystkie
zawarte na dysku dane oraz programy
zostaną utracone bez możliwości ich
odtworzenia (chyba że samemu wykonałeś
wcześniej ich kopię bezpieczeństwa).

„

Uwaga! Dokonujesz instalacji na własną
odpowiedzialność! Zawarta na płytach
CD-ROM wersja Red Hat 7.1 nie jest
objęta bezpłatnym technicznym wsparciem
ze strony firm Red Hat, Peachpit Press oraz
Helion. Oznacza to, że jeśli ją zainstalujesz
i coś pójdzie nie tak, będziesz musiał
samodzielnie wymyślać sposób na
naprawienie błędu, posługując się tą
książką i dodatkową dokumentacją zawartą
na płycie CD-ROM oraz na internetowych
stronach Red Hat
(http://www.redhat.com/). Możesz
jednak wykupić wsparcie techniczne
inżynierów firmy Red Hat dzwoniąc pod
amerykański numer 1-888-733 42 81.

Zbieran

ie inform

acji

Rozdział 1.

20

Zabezpiecz sobie odwrót

Równie ważne jak zgromadzenie informacji
na temat konfiguracji komputera jest
zabezpieczenie sobie możliwości bezpiecznego
odwrotu poprzez wykonanie (i przetestowanie)
dyskietki startowej Windows. Zwykle system
Windows jest instalowany z płyty CD-ROM.
Jednak, by rozpocząć instalację, konieczna jest
dyskietka, z której uruchomisz komputer
i uzyskasz dostęp do napędu CD-ROM z płytą
instalacyjną Windows.
Oczywiście, jest bardzo prawdopodobne, że
zainstalowany Linux tak Ci się spodoba, że już
nigdy nie będziesz chciał powrócić do pracy
w Windows. Jednak na wypadek, gdybyś
zmienił zdanie, przyda Ci się dyskietka
startowa Windows.

Aby przygotować
dyskietkę startową Windows

1.

Umieść dyskietkę w stacji dysków, z której
może być uruchamiany Twój komputer
(najczęściej jest to stacja A).

2.

Kliknij prawym klawiszem na ikonę Mój
komputer dostępnej na pulpicie i wybierz
z podręcznego menu pozycję Eksploruj.
Pojawi się okno Eksploratora
przedstawione na rysunku 1.4.

3.

Wybierz w Eksploratorze stację dysków,
z której uruchamiasz komputer
(zwykle stacja A). Kliknij na nią prawym
klawiszem i wybierz z menu podręcznego
pozycję Formatuj. Pojawi się, przedstawione
na rysunku 1.5, okno dialogowe
formatowania dyskietki.

4.

Upewnij się, że zaznaczono Kopiuj pliki
systemowe (są to właśnie pliki, dzięki
którym dyskietka pozwala na uruchomienie
komputra). Wybierz Start.

Rysunek 1.4. Aby przygotować dyskietkę startową
Windows, uruchom Eksploratora, podświetl stację
dysków i wybierz z menu podręcznego pozycję
Formatuj.

Rysunek 1.5. Dzięki zaznaczeniu opcji Kopiuj pliki
systemowe powiadamiasz Windows, że chcesz
stworzyć dyskietkę startową.

Zabezpiecz sobie odwrót

Instalacja – szybki start

21

Wskazówka

„

Samo utworzenie dyskietki startowej
Windows może okazać się niewystarczające.
Aby móc zainstalować Windows
ponownie, będziesz potrzebował uzyskać
dostęp do napędu CD-ROM. W nowszych
wersjach systemu Windows odpowiednią
dyskietkę startową możesz wykonać
wybierając odpowiednią opcję z okna
Dodaj/Usuń programy, wyświetlanego po
wybraniu ikony o takiej samej nazwie w
panelu sterowania. Inaczej rzecz wygląda
w przypadku Windows 95: w zależności od
komputera może wymagać to pewnych
sterowników, które nie są automatycznie
kopiowane podczas tworzenia dyskietki
startowej Windows. Jeśli tak jest w Twoim
przypadku, powinieneś odnaleźć
w dokumentacji, które pliki są niezbędne
dla uzyskania dostępu do CD-ROM
i skopiować je na dyskietkę ręcznie.
Upewnij się także, że przeniosłeś wszystkie
wymagane przy tym wpisy w plikach
systemowych, takich jak autoexec.bat
oraz config.sys. Na koniec, sprawdź
poprawność swojej dyskietki, startując
z niej komputer i próbując się odwołać
do napędu CD-ROM, w sposób opisany
w dalszej części tego rozdziału.

Przetestuj swoją
dyskietkę startową Windows

1.

Zapisz sobie literę, pod którą dostępny jest
Twój napęd CD-ROM, przykładowo D.

2.

Umieść dyskietkę startową Windows
w odpowiedniej stacji dysków.

3.

Zamknij Windows.

4.

Wyłącz komputer i włącz go ponownie.
Jeśli dyskietka startowa działa, komputer
wystartuje DOS-owym znakiem zachęty
rozpoczynającym się od oznaczenia stacji
dysków, najczęściej A:>

5.

Przetestuj dostępność napędu CD-ROM,
wpisując z klawiatury odpowiadającą mu
literę oraz dwukropek, na przykład D:
(i potwierdzając polecenie Enterem).

Zabezpiecz sobie odwrót

Rozdział 1.

22

Jeśli znak zachęty zmienił się na D:> i nie
pojawiła się żadna informacja o błędzie,
udało Ci się dostać do płyty w napędzie
CD-ROM za pomocą poprawnej dyskietki
startowej.

Instalacja – szybki start

23

Tworzenie dyskietki startowej
Linuksa

Zwykle można pominąć ten etap przygotowania
do instalacji wybierając w opcjach BIOS-u
komputera pozycję nakazującą uruchamianie
systemu z płyty CD-ROM, wkładając płytę do
napędu i restartując komputer. W niektórych
sytuacjach jednak (jeśli nie da się uruchomić
systemu z płyty CD-ROM, co może mieć
miejsce jeśli komputer wyposażony jest w starszą
lub nietypową płytę główną bądź napęd CD-
ROM), zanim rozpoczniesz instalację Linuksa
zawartego na płycie CD-ROM dołączonej do
tej książki, może być konieczne przygotowanie
odpowiedniej dyskietki startowej.
Możesz przygotować taką dyskietkę za
pomocą komputera pracującego pod kontrolą
Windows bądź Linuksa.

Aby przygotować dyskietkę startową
Linuksa za pomocą Windows

1.

Włóż pierwszą płytę CD-ROM z Linuksem
do napędu CD-ROM w Twoim
komputerze.

2.

Włóż czystą dyskietkę do stacji, z której
uruchamiasz komputer.

3.

Wybierz z menu Programy, dostępnego
po naciśnięciu klawisza Start, pozycję
Tryb MS-DOS (lub MS-DOS Prompt).
Pojawi się przedstawione na rysunku 1.6
okno DOS.

4.

Przejdź na napęd CD-ROM. Przykładowo,
jeśli Twój napęd jest dostępny pod literą E,
wpisz po prostu E:.

5.

Przejdź do katalogu dosutils, wpisując
cd\dosutils.

6.

Uruchom program rawrite, wpisując:
rawrite.

7.

Zostanie wyświetlone pytanie o ścieżkę
dostępu do pliku zawierającego obraz
dyskietki. Wpisz e:\images\boot.img
(zastępując ewentualnie literę E literą
odpowiadającą Twojemu napędowi

Rysunek 1.6. Aby przygotować dyskietkę startową
Linuksa w sesji DOS-a, wykorzystaj program
rawrite.

10.

Wciśnij Enter.

11.

Zostanie wyświetlona prośba o umieszczenie
dyskietki w stacji dysków. Po upewnieniu
się, że została ona tam umieszczona,
wciśnij Enter i program zapisze na niej
dane, dzięki którym stanie się ona
dyskietką startową Linuksa.

Tworzenie dyskietki startowej Linuxa

Rozdział 1.

24

CD-ROM).

8.

Wciśnij Enter.

9.

Zostanie wyświetlone pytanie o dyskietkę
docelową. Wpisz literę odpowiadającą
stacji, z której uruchamiasz komputer oraz
znak dwukropka, przykładowo a:.

Rysunek 1.7. Aby przygotować dyskietkę startową
Linuksa pod Linuksem, wystarczy na nią skopiować
plik z jej obrazem.

Wskazówka

„

Nowsze komputery pozwalają na na start
bezpośrednio z płyty CD-ROM, dzięki
czemu nie trzeba wykonywać dyskietki
startowej (możesz to sprawdzić
w dokumentacji swojego komputera).
W takim przypadku system Linux można
uruchomić i zainstalować bezpośrednio z
płyty CD-ROM, umieszczając ją w
napędzie i uruchamiając ponownie
komputer.

Aby przygotować dyskietkę startową
Linuksa pod Linuksem

1.

Uruchom sesję pracy z Linuksem za
pomocą telneta bądź konsoli (rysunek 1.7).

2.

Jeśli nie masz uprawnień administratora
(root), wpisz su root i wprowadź hasło
administratora.

3.

Umieść płytę CD-ROM w napędzie
i zamontuj ją – czyli udostępnij w ramach
systemu plików – wprowadzając polecenie:
mount /dev/cdrom /mnt.

4.

Przejdź do katalogu zawierającego obrazy
dyskietek wpisując cd /mnt/images.

5.

Umieść czystą dyskietkę w stacji dysków.

6.

Skopiuj obraz dyskietki na dyskietkę,
wydając polecenie: dd if=boot.img
of=/dev/fd0.

7.

Jeśli chcesz, odmontuj CD-ROM wpisując:
cd /
umount /mnt

Wskazówka

„

Katalog images dostępny na pierwszej z
płyt CD-ROM rozprowadzanych z tą
książką zawiera obrazy dyskietek, a nie

Tworzenie dyskietki startowej Linuxa

Instalacja – szybki start

25

obrazki graficzne, możliwe do
wyświetlenia na monitorze.

Rozdział 1.

26

Instalacja Linuksa

Dość tych wstępów. Zacznijmy działać.

Aby uruchomić program instalacyjny

1.

Wyłącz komputer (wkładając wcześniej

do napędu CD-ROM płytę instalacyjną

Linuksa).

2.

Jeśli utworzyłeś dyskietkę startową

Linuksa, włóż ją do stacji i uruchom

komputer. Po chwili pojawi się powitanie.

3.

Naciśnij Enter, aby zaakceptować

domyślne parametry. Rozpocznie się

program instalacyjny.

Wskazówka

„

Jeśli nie naciśniesz klawisza Enter w ciągu

minuty od momentu wyświetlenia ekranu

powitalnego, program instalacyjny

rozpocznie pracę automatycznie,

z opcjami domyślnymi.

Aby uruchomić program instalacyjny

1.

W pierwszym z okien dialogowych

programu zobaczysz pytanie o język,

w którym będzie przeprowadzany dalszy

proces instalacji (rysunek 1.8). Wybierz

preferowany przez Ciebie język (w tej

wersji systemu Red Hat nie jest dostępna

instalacją w języku polskm, choć sam

system można bardzo łatwo skonfigurować

do pracy w tym języku). W dalszej części

tego rozdziału założymy, że wybrałeś język

angielski.

2.

Naciśnij Next, aby zatwierdzić swój wybór.

3.

W niektórych systemach program

instalacyjny może nie być w stanie

samodzielnie rozpoznać karty graficznej i

uruchomić instalacji w trybie graficznym –

wówczas wszystkie komunikaty będą

przedstawiane w trybie tekstowym, ale

proces instalacji ulegnie przez to tylko

niewielkim zmianom – w zasadzie

jedynym kłopotem może być brak

możliwości korzystania z myszki. W trybie

tekstowym do poruszania się pomiędzy

kolejnymi menu służy klawiatura – więcej

informacji na ten temat przedstawiamy w

Rysunek 1.8. Pierwszym krokiem programu
instalacyjnego jest ustalenie języka, w którym
będzie przebiegać instalacja.

Rysunek 1.9. Następnie należy określić typ
wykorzystywanej klawiatury.

Instalacja Linuxa

Instalacja – szybki start

27

ramce Obsługa tekstowej wersji

programu instalacyjnego.

Obsługa tekstowej wersji programu instalacyjnego

Do obsługi tekstowej wersji programu instalacyjnego Red Hat Linux, uruchamianej w
sytuacji, gdy program instalcyjny nie poradzi sobie z rozpoznaniem karty graficznej, trzeba
używać klawiatury, gdyż nie obsługuje on myszki.
Do przemieszczania się pomiędzy oknami dialogowymi możesz wykorzystywać następujące
klawisze:

„

Klawisze strzałek przemieszczają kursor w odpowiednim kierunku.

„

Tab, Alt+Tab przechodzą po kolei po dostępnych w ramach okna opcjach.

„

Spacja oraz Enter zatwierdzają wybrane opcje.

„

F12 zatwierdza wybrane opcje i powoduje przejście do następnego okna dialogowego
(szybki sposób na naciśnięcie klawisza OK).

Rysunek 1.10. Program instalacyjny pozwala na
określenie modelu wykorzystywanej myszy.

Rysunek 1.11. Dostępne są cztery tryby instalacji:
stacja robocza, serwer, laptop oraz instalacja

3.

W następnym oknie dialogowym wybierz

typ używanej klawiatury. Jeśli Twojego

modelu nie ma na liście, bezpiecznym

wyborem będzie US (rysunek 1.9).

4.

Kolejne pytanie dotyczy wykorzystywanej

przez Ciebie myszki. Wybierz model

odpowiadający myszy podłączonej do

Twojego systemu.

5.

W dolnej części okna znajduje się lista

pozwalająca wybrać port szeregowy, do

którego podłączona jest mysz (o ile jest to

mysz szeregowa – obecnie większość

myszy podłączana jest do portu PS2). Porty

numerowane są od zera, a nie od jeden, jak

w systemie DOS, dlatego /dev/ttyS0

odpowiada DOS-owemu portowi COM1,

/dev/ttyS1 – portowi COM2 itd. (rysunek

1.10)

6.

Kolejne okno ma tylko charakter
informacyjny – wyświetlane są w nim
informacje o dokumentacji i dostępnych
opcjach instalacji. Przycisk Next pozwala
przejść do dalszej częśći instalacji.

7.

Teraz trzeba zdecydować, czy zamierzasz

dokonać uaktualnienia (ang. upgrade)czy

też zupełnie nowej instalacji systemu

(rysunek 1.11). Uaktualnienie zachowuje

obecne na dysku programy linuksowe, dane

oraz pliki konfiguracyjne (nazwy plików

Instalacja Linuxa

Rozdział 1.

28

indywidualna; można również uaktualnić
zainstalowany system.

Rysunek 1.12. Program Disk Druid pozwala na
samodzielne określenie układu partycji na dysku
twardym.

konfiguracyjnych zostaną zmienione

poprzez dodanie rozszerzenia .rpmsave).

Uaktualnienia możesz dokonywać tylko

wtedy, gdy na dysku jest już zainstalowany

system Linux Red Hat

w wersji 3.0.3 lub nowszej.

8.

Po wybraniu sposobu instalacji można
dokonać podziału dysku (a właściwie
wolnego miejsca na dysku) na partycje. W
przypadku instalowania wersji serwerowej
wszystkie dane na dysku zostaną
skasowane, a partycje zostaną utworzone
automatycznie. Przy instalacji
indywidualnej i instalacji stacji roboczej
można samodzielnie określić partycje
(rysunek 1.12).

(dalej...)

Więcej szczegółów na temat instalacji
indywidualnej znajdziesz w rozdziale 2.
Wybierz pozycję Workstation, aby
zainstalować oprogramowanie dla stacji
roboczej. Jeśli chcesz uniknąć
samodzielnego dzielenia dysku na partycje,
powinieneś wybrać pozycję Server,
pamiętaj jednak, że wówczas utrzcisz
wszystkie dane, które były zapisane na
dysku twrdym (chyba że wykonałeś ich
kopię zapasową).

10.

Naciśnij klawisz Next, aby przejść
do następnego okna dialogowego.

11.

Zostanie wyświetlone ostrzeżenie, że,
decydując się na instalację serwerową,
utracisz wszelkie zawarte do tej pory
na dysku twardym dane. Wybierz klawisz
OK, aby kontynuować.

12.

Jeżeli samodzielnie określiłeś partycje,
wyświetlone zostanie pytanie o
potwierdzenie przed sformatowaniem
wybranych partycji. Zwykle sformatować
należy partycje systemowe, natomiast
partycje z danymi użytkowników nie
muszą być formatowane (więcej na ten
temat w rozdziale 2).

13.

Jeśli program instalacyjny znalazł kartę

Rysunek 1.13. Podczas instalacji systemu możesz
skonfigurować Linux do pracy w sieci.

Rysunek 1.14. Poprawne skonfigurowanie zapory
ogniowej może znacznie podnieść poziom

Instalacja Linuxa

Instalacja – szybki start

29

sieciową, zostanie wyświetlone okno
służące do wprowadzenia informacji na
temat konfiguracji sieci (rysunek 1.13).
Szczegółowe informacje na temat
konfigurowania sieci znajdziesz
w rozdziałach 3 i 4.

14.

Kolejny ekran (rysunek 1.14) pozwala na
skonfigurowanie zapory ogniowej (ang.
firewall). Jest to bardzo pożyteczny system
pozwalający na ochronę komputera przed
wieloma typami ataków hackerów, ale jego
niewłaściwe skonfigurowanie może
uniemożliwić korzystanie z Sieci. Dlatego
początkujący użytownicy mogą
zrezygnować z tej opcji, wybierając
pozycję No firewall, i zainstalować
odpowiednią dla nich zaporę ogniową
później, po zapoznaniu się z dokumentacją.
Jeśli jednak w poprzednim oknie
wprowadzone zostały wszystkie informacje
o sieci, do której podłączony jest komputer
(włącznie z numerami IP serwerów DNS),
można wybrać opcję Use default firewall
rules.

15.

Kolejny ekran pozwala na wybranie
języków, które zostaną zainstalowane w
systemie i określenie języka domyślnego.
Zapewne większość użytkowników prócz
angielskiego wybierze język polski i ten
właśnie język zaznaczy jako domyślny
(rysunek 1.15).

16.

Następnym etapem instalacji jest określenie
strefy czasowej – można to zrobić
wskazując myszą odpowiednią lokalizację
na mapie bądź wybierając ją z listy
(rysunek 1.16).

17.

Teraz należy wprowadzić hasło
administratora, określanego często mianem
roota (rysunek 1.17). Hasło administratora
musi mieć przynajmniej sześć znaków. Daje
ono pełny dostęp do całego systemu,
dlatego powinieneś dbać o to, by go nie
zapomnieć i nie udostępniać osobom
postronnym. Poniżej znajdują się pola
pozwalające na utworzenie konta zwykłego
użytkownika – wprowadź odpowiadający
Ci identyfikator i hasło, a następnie

bezpieczeństwa systemu.

Rysunek 1.15. Program instalacyjny pozwala Ci
zainstalowaćobsługę różnych języków i wybrać
język domyślny, w którym system będzie
komunikował się z użytkownikami.

Rysunek 1.16. Wybór odpowiedniej strefy czasowej
jest bardzo istotny dla prawidłowego działania
systemu.

Rysunek 1.17. Konto administratora daje pełny

Rozdział 1.

30

wybierz przycisk Add. Z utworzonego w
ten sposób konta powinieneś korzystać w
codziennej pracy, nie wymagającej
uprawnień administratora.

18.

Teraz wyświetlone zostanie okno
pozwalajace na wybór środowiska
graficznego (KDE lub Gnome) i
zdecydowanie, czy w systemie mają zostać
zainstalowane gry. W dalszej części książki
założyliśmy, że zainstalowane zostało
środowisko Gnome, które daje
użytkownikowi nieco większą
elastyczność, niż KDE.

dostęp do systemu, dlatego należy chronić je
trudnym do odgadnięcia hasłem.

Rysunek 1.18. Konto administratora daje pełny
dostęp do systemu, dlatego należy chronić je
trudnym do odgadnięcia hasłem.

Rysunek 1.19. Do prawidłowej pracy środowiska
graficznego konieczne jest skonfigurowanie karty
graficznej.

16.

Teraz wyświetlone zostanie okno, w
którym będzie można wybrać model karty
graficznej zainstalowanej w komputerze.
Prawidłowe skonfigurowanie karty jest
niezbędne, jeśli chcesz, aby graficzne
środowisko pracy było uruchamiane
automatycznie. (rysunek 1.19).

17.

Następnie wybierz z wyświetlonej listy
model posiadanego przez Ciebie monitora.
Jeśli Twój monitor nie znajduje się na liście,
możesz bezpośrednio wprowadzić wartości
odchylania poziomego i pionowego.
Więcej szczegółów na ten temat znajdziesz
w rozdziale drugim.

18.

Teraz możesz samodzielnie określić tryb, w
jakim ma być uruchamiane środowisko
graficzne. Zwykle wartości podpowiadane
przez program instalacyjny są poprawne,
więc wystarczy wybrać przycisk Next.

19.

Po kolejnym wybraniu przycisku Next
rozpocznie się formatowanie wybranych
wcześniej partycji i kopiowanie plików.
Trzeba uzbroić się w cierpliwość, ponieważ

Instalacja Linuxa

Instalacja – szybki start

31

proces ten trwa zwykle kilkanaście minut.

Wskazówka

„

Jeśli Twój monitor nie znajduje się
na wyświetlanej liście, a nie znasz jego
parametrów odchylania, spróbuj wybrać
podobny monitor innego producenta o tej
samej wielkości przekątnej.

20. Ostatnim krokiem instalacji jest

utworzenie dyskietki startowej.
Zdecydowanie należy zezwolić na
wykonanie takiej dyskietki – z niej na
pewno uda się uruchomić
zainstalowany właśnie system.

21. Po wybraniu przycisku Exit, wyjęciu

płyty CD-ROM z napędu i
ewentualnie włożeniu dyskietki
startowej do stecji (jeśli system nie
uruchamia się od razu z dysku
twardego) uruchomiony zostanie
system Linux.

Rozdział 1.

32

Zupełnie pierwszy raz...

Zakładając, że wybrałeś podczas instalacji
automatyczne uruchamianie środowiska
Xwindow, po ponownym uruchomieniu
komputera powinieneś zobaczyć ekran startowy
Red Hat (w wersji obsługiwanej przez
środowisko KDE lub Gnome, zależnie od tego,
które z nich wybrałeś przy instalacji). Zaloguj
się do systemu jako root, podając hasło
wprowadzone w kroku 17. Gratulacje! Właśnie
zainstalowałeś swój Linux!
Praca z systemem Linux z prawami
administratora (root) zasadniczo nie jest
najlepszym pomysłem. Praca z uprawnieniami
zwykłego użytkownika (takie konto założyłeś
podczas instalacji systemu) uniemożliwia w
zasadzie uszkodzenie systemu w jakikolwiek
sposób. Dlatego do codziennej pracy należy
wykorzystywać zwykłe konto, logując się na
konto użytkownika root (administratora) tylko
wówczas, gdy trzeba przeprowadzić jakieś
prace administracyjne, na przykład
zainstalować nowe oprogramowanie.

Aby zmienić hasło

1.

Powinieneś chronić swoje konto hasłem.
Jeśli chcesz zmienić hasło, które podałeś
przy instalacji systemu (takie zmiany
podnoszą poziom bezpieczeństwa),
wykorzystaj polecenie passwd,
wprowadzając jako administrator
polecenie: passwd konto.

2.

Zostanie wyświetlone zapytanie o nowe
hasło:
New UNIX password:

3.

Wprowadź hasło, a następnie w odpowiedzi
na prośbę o jego weryfikację:
Retype New UNIX password:
wprowadź je ponownie. Powinien się
pojawić następujący komunikat:
passwd: all authentication tokens
updated successfully
Zauważ, że ze względów bezpieczeństwa
wprowadzane hasło nie jest wyświetlane
na ekranie.

Aby uruchomić system ponownie

Zupe

łnie p

ierwszy raz...

Instalacja – szybki start

33

W otwartym oknie terminala wystarczy
wpisać:
shutdown –r now
lub
reboot

Aby wyłączyć system

W oknie terminala wpisz:
shutdown –h now
lub
halt
System rozpocznie procedurę zamykania. Gdy
zobaczysz na ekranie komunikat Power Down,
to znaczy, że możesz bezpiecznie wyłączyć
komputer.

Rozdział 1.

34

Podsumowanie

W tym rozdziale nauczyłeś się:

„

Zbierać informacje na temat posiadanego
przez Ciebie komputera za pomocą
Windows.

„

Przygotowywać i testować dyskietkę
startową Windows.

„

Przygotowywać za pomocą komputera
pracującego pod kontrolą Windows
dyskietkę startową Linuksa.

„

Przygotowywać za pomocą komputera
pracującego pod kontrolą Linuksa
dyskietkę startową Linuksa.

„

Instalować system Linux.

„

Zmieniać hasło.

„

Uruchamiać ponownie system.

„

Wyłączać system.