Katedra Botaniki Leœnej

Wydzia³ Leœny SGGW

Warszawa 2009

Opracowa³ zespó³:
Leokadia Witkowska-¯uk, Tomasz J. Wodzicki, Stefan Zaj¹czkowski,Jacek Adamczyk,
Bogus³aw Bogaciñski, Wojciech Ciurzycki, Katarzyna Marciszewska, Katarzyna Matyjewska,
Artur Obidziñski, Mirela Tulik, Jacek Zakrzewski

Po æwiczeniach wpisz nazwê

³aciñsk¹ gatunku i rodziny

A

Materia³ roœlinny

Preparaty, obserwacje mikroskopowe

Wykonanie rysunków i opisów

Studiowanie literatury

&

Nazwisko i imiê

Grupa

Æwiczenia w dniu godz.

Numer miejsca

Numer mikroskopu

3

Przed æwiczeniami

Opracuj na podstawie podanej literatury i wiadomoœci uzyskanych na wyk³adzie nastêpuj¹ce zagadnienia:
1. Charakterystyka taksonomiczna gromady okrytozal¹¿kowe - Magnoliophytina (Angiospermae).
2. Charakterystyka taksonomiczna klasy dwuliœcienne - Magnoliopsida (Dicotyledones).
3. Charakterystyka taksonomiczna klasy jednoliœcienne - Liliopsida (Monocotyledones).

Szweykowska A., Szweykowski J. - Botanika, Systematyka. 2005. PWN.

Literatura

Podstawowa:
- Tomanek J., Witkowska-¯uk L. Botanika Leœna. Wyd. VII, 2008. Warszawa, PWRiL.

Dla zainteresowanych rozwiniêciem tematu:
- Seneta W., Dolatowski J. Dendrologia. PWN. 1997.
- Seneta W. Drzewa i krzewy liœciaste. PWN. (A-B) 1991, (C) 1994, (D) 1996.
- Nasze drzewa leœne. Monografie popularno-naukowe Instytutu Dendrologii PAN, Warszawa-Poznañ:
• Topole (1993)
• Brzozy (1979)
• Olsze (1980)
• Buk (1990)
• Wierzby drzewiaste (1990)
• Dzikie drzewa owocowe (1990)
• Lipy (1991)
• Grab (1993)
• Jesion (1995)
- Coombes A.J. Drzewa. 1996. Wyd. Wiedza i ¯ycie.
- Godet Jean-Denis. Drzewa i krzewy. 1997. Multico, Warszawa.
- Amann. G. Drzewa i krzewy. 1994. Multico.

&

&

&

Systematyka wybranych gatunków roœlin okrytozal¹¿kowych

omawianych na æwiczeniach

Gromada okrytozal¹¿kowe (okrytonasienne) - Angiospermae

Klasa dwuliœcienne - Magnoliopsida (=Dicotyledones)

Podklasa jaskrowe - Ranunculidae

Podklasa magnoliowe - Magnoliidae

Rz¹d jaskrowce - Ranunculales

Rz¹d magnoliowce - Magnoliales

Rodzina jaskrowate - Ranunculaceae

Rodzina magnoliowate - Magnoliaceae

Rodzaj powojnik - Clematis

Rodzaj magnolia - Magnolia

• Powojnik pn¹cy - Clematis vitalba

• Magnolia japoñska - Magnolia kobus
Rodzaj tulipanowiec - Liriodendron
• Tulipanowiec amerykañski - Liriodendron tulipifera

Materia³y do æwiczeñ z botaniki leœnej opracowa³ zespó³ Katedry Botaniki Leœnej Szko³y G³ównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

4

Rodzina berberysowate - Berberidaceae

Podklasa ukêœlowe - Dilleniidae

Rodzaj berberys - Berberis

Rz¹d wrzosowce - Ericales

• Berberys zwyczajny - Berberis vulgaris
Rodzaj mahonia - Mahonia

Rodzina wrzosowate - Ericaceae

• Mahonia pospolita - Mahonia aquifolium

Rodzaj ró¿anecznik - Rhododendron
• Ró¿anecznik ¿ó³ty - Rhododendron luteum
Rodzaj modrzewnica - Andromeda

Podklasa oczarowe - Hamamelididae

• modrzewnica zwyczajna - Andromeda polifolia

Rz¹d oczarowce - Hamamelidales

Rodzaj chamedafne - Chamaedaphne
• Chamedafne pó³nocna - Chamaedaphne calyculata

Rodzina platanowate - Platanaceae

Rodzaj bagno - Ledum

Rodzaj platan - Platanus

• Bagno pospolite - Ledum palustre

• Platan klonolistny - Platanus x hispanica

Rodzaj m¹cznica - Arctostaphylos

(P. x acerifolia, P. hybrida)

• M¹cznica lekarska - Arctostaphylos uva-ursi
Rodzaj wrzos - Calluna

Rz¹d bukowce - Fagales

• Wrzos pospolity - Calluna vulgaris
Rodzaj wrzosiec - Erica

Rodzina bukowate - Fagaceae

• Wrzosiec bagienny - Erica tetralix

Rodzaj buk - Fagus

Rodzaj borówka - Vaccinium

• Buk zwyczajny - Fagus sylvatica

• Borówka czarna - Vaccinium myrtillus

Rodzaj d¹b - Quercus

• Borówka bagienna - Vaccinium uliginosum

• D¹b szypu³kowy - Quercus robur (Q. pedunculata)

• Borówka brusznica - Vaccinium vitis-idaea

• D¹b bezszypu³kowy - Quercus petraea (Q. sessiliflora,

• ¯urawina b³otna - Oxycoccus palustris

Q. sessilis)
• D¹b omszony - Quercus pubescens

Rodzina ba¿ynowate - Empetraceae

• D¹b czerwony - Quercus rubra (Q. borealis)

Rodzaj ba¿yna - Empetrum

• D¹b b³otny - Quercus palustris

• Ba¿yna czarna - Empetrum nigrum

• D¹b burgundzki - Quercus cerris

Rz¹d wierzbowce - Salicales

Rodzaj kasztan - Castanea
• Kasztan jadalny - Castanea sativa

Rodzina wierzbowate - Salicaceae
Rodzaj topola - Populus

Rz¹d brzozowce - Betulales

Sekcja topole bia³e i osiki - Populus (Leuce)
Podsekcja osiki - Trepidae

Rodzina brzozowate - Betulaceae

• Topola osika - Populus tremula

Rodzaj brzoza - Betula

• Topola szara - Populus x canescens

• Brzoza brodawkowata - Betula pendula (B. verrucosa)

Podsekcja topole bia³e - Populus (Albidae)

• Brzoza ojcowska - Betula x oycoviensis (B. pendula

• Topola bia³a - Populus alba

var. oycoviensis)

Sekcja topole czarne - Aigeiros

• Brzoza czarna - Betula obscura (B. verrucosa ssp.

• Topola czarna - Populus nigra

obscura)

• Topola w³oska - Populus nigra 'Italica'

• Brzoza omszona - Betula pubescens

• Topola póŸna - Populus x canadensis 'Serotina'

• Brzoza karpacka - Betula carpatica (B. pubescens

Sekcja topole balsamiczne - Tacamahaca

ssp. carpatica)

• Topola Simona (t. chiñska) - Populus simonii

• Brzoza niska - Betula humilis

• Topola berliñska - Populus x berolinensis

• Brzoza kar³owata - Betula nana

Rodzaj wierzba - Salix

• Brzoza papierowa - Betula papyrifera

• Wierzba iwa - Salix caprea

Rodzaj olsza - Alnus

• Wierzba bia³a - Salix alba

• Olsza czarna (olcha) - Alnus glutinosa

• Wierzba szara - Salix cinerea

• Olsza szara - Alnus incana

• Wierzba uszata - Salix aurita

• Olsza zielona - Alnus viridis

Rz¹d œlazowce - Malvales

Rodzina leszczynowate - Corylaceae
Rodzaj grab - Carpinus

Rodzina lipowate - Tiliaceae

• Grab pospolity - Carpinus betulus

Rodzaj lipa - Tilia

Rodzaj leszczyna - Corylus

• Lipa drobnolistna - Tilia cordata (T. parvifolia)

• Leszczyna pospolita - Corylus avellana

• Lipa szerokolistna - Tilia platyphyllos (T. grandifolia)

• Leszczyna turecka - Corylus colurna

• Lipa krymska - Tilia x euchlora (T. cordata x T. dasy-
styla)

Rz¹d woskownicowce - Myricales

• Lipa srebrzysta (l. wêgierska) - Tilia tomentosa
(T. argentea)

Rodzina woskownicowate - Myricaceae
Rodzaj woskownica - Myrica

Rz¹d pokrzywowce - Urticales

• Woskownica europejska - Myrica gale

Rodzina wi¹zowate - Ulmaceae

Rz¹d orzechowce - Juglandales

Rodzaj wi¹z - Ulmus
• Wi¹z szypu³kowy (limak) - Ulmus laevis (U. peduncu-

Rodzina orzechowate - Juglandaceae

lata, U. effusa)

Rodzaj orzech - Juglans

• Wi¹z górski (brzost) - Ulmus glabra (U. montana,

• Orzech w³oski (o. królewski) - Juglans regia

U. scabra)

• Orzech czarny - Juglans nigra

• Wi¹z polny - Ulmus minor (U. carpinifolia, U. campe-

• Orzech szary - Juglans cinerea

stris, U. foliacea)

Rodzaj orzesznik (przeorzech) - Carya

Rodzaj wi¹zowiec - Celtis

• Orzesznik gorzki - Carya cordiformis

• Wi¹zowiec zachodni - Celtis occidentalis

• Orzesznik siedmiolistkowy - Carya laciniosa

Rodzaj brzostownica - Zelkova

Rodzaj skrzyd³orzech - Pterocarya

• Brzostownica japoñska - Zelkova serrata

• Skrzyd³orzech kaukaski - Pterocarya fraxinifolia

Materia³y do æwiczeñ z botaniki leœnej opracowa³ zespó³ Katedry Botaniki Leœnej Szko³y G³ównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

5

Rodzina morwowate - Moraceae

Rodzina klonowate - Aceraceae

Rodzaj morwa - Morus

Rodzaj klon - Acer

• Morwa bia³a - Morus alba

• Klon zwyczajny - Acer platanoides
• Klon jawor - Acer pseudoplatanus

Podklasa ró¿owe - Rosidae

• Klon polny (paklon) - Acer campestre

Rz¹d ró¿owce - Rosales

• Klon tatarski - Acer tataricum
• Klon srebrzysty - Acer saccharinum (A. dasycarpum)

Rodzina ró¿owate - Rosaceae

• Klon jesionolistny - Acer negundo

Podrodzina tawu³owe - Spiraeoideae
Rodzaj tawu³a - Spiraea

Rz¹d agrestowce - Grossulariales

• Tawu³a bawolina (wierzbolistna) - Spiraea salicifolia
Rodzaj tawu³owiec - Physocarpus

Rodzina agrestowate - Grossulariaceae

• Tawu³owiec kalinolistny - Physocarpus opulifolius

Rodzaj porzeczka - Ribes
• Porzeczka alpejska - Ribes alpinum

Podrodzina jab³kowe - Pomoideae

• Porzeczka czarna - Ribes nigrum

Rodzaj jab³oñ - Malus

• Porzeczka k³osowa - Ribes spicatum (R. schlechten-

• Jab³oñ dzika (p³onka) - Malus sylvestris

dalii)

Rodzaj grusza - Pyrus

• Porzeczka agrest - Ribes uva-crispa (R. grossularia)

• Grusza pospolita - Pyrus communis
Rodzaj jarz¹b - Sorbus

Rz¹d str¹czkowce - Fabales (= Leguminosae)

• Jarz¹b pospolity - Sorbus aucuparia
• Jarz¹b szwedzki - Sorbus intermedia

Rodzina brezylkowate - Caesalpiniaceae

• Jarz¹b m¹czny (m¹kinia) - Sorbus aria

Rodzaj glediczja (iglicznia) - Gleditsia

• Jarz¹b brekinia (brzêk) - Sorbus torminalis

• Glediczja trójcierniowa - Gleditsia triacanthos

• Jarz¹b nieszpu³kowy - Sorbus chamaemespilus

Rodzaj k³êk - Gymnocladus

Rodzaj g³óg - Crataegus

• K³êk amerykañski - Gymnocladus dioicus

• G³óg jednoszyjkowy - Crataegus monogyna
• G³óg dwuszyjkowy - Crataegus laevigata

Rodzina motylkowate - Fabaceae

(C. oxyacantha)

Rodzaj robinia - Robinia
• Robinia akacjowa (grochodrzew) - Robinia pseudo-

Podrodzina ró¿owe - Rosoideae

acacia

Rodzaj ró¿a - Rosa

Rodzaj moszenki - Colutea

• Ró¿a dzika (szypszyna) - Rosa canina

• Moszenki po³udniowe - Colutea arborescens

• Ró¿a japoñska (r. pomarszczona) - Rosa rugosa

Rodzaj karagana - Caragana

Rodzaj je¿yna i malina - Rubus

• Karagana syberyjska - Caragana arborescens

• Malina w³aœciwa - Rubus idaeus

Rodzaj szczodrzyk - Lembotropis

• Je¿yna - Rubus pl. sp.

• Szczodrzyk czerniej¹cy - Lembotropis nigricans
(Cytisus nigricans)

Podrodzina œliwowe - Prunoideae

Rodzaj ¿arnowiec - Sarothamnus

Rodzaj œliwa, wiœnia, czeremcha - Prunus

• ¯arnowiec miotlasty - Sarothamnus scoparius

Podrodzaj œliwa - Prunus

Rodzaj szczodrzeniec - Chamaecytisus

• Œliwa tarnina - Prunus spinosa

• Szczodrzeniec rozes³any - Chamaecytisus ratisbonen-

• Œliwa wiœniowa (a³ycza) - Prunus cerasifera

sis (Cytisus ratisbonensis)

Podrodzaj wiœnia - Cerasus

Rodzaj janowiec - Genista

• Czereœnia dzika - Cerasus avium

• Janowiec barwierski - Genista tinctoria

• Wiœnia kar³owata (wisienka stepowa) - Cerasus

• Janowiec ciernisty - Genista germanica

fruticosa
Podrodzaj czeremcha - Padus

Rz¹d dereniowce - Cornales

• Czeremcha zwyczajna - Padus avium
• Czeremcha amerykañska - Padus serotina

Rodzina dereniowate - Cornaceae

Rodzaj œwidoœliwa - Amelanchier

Rodzaj dereñ - Cornus

• Œwidoœliwa k³osowa - Amelanchier spicata

• Dereñ œwidwa - Cornus sanguinea

Rodzaj pigwowiec - Chaenomeles

• Dereñ bia³y - Cornus alba (C. tatarica)

• Pigwowiec japoñski - Chaenomeles japonica

• Dereñ jadalny - Cornus mas

Rodzaj irga - Cotoneaster
• Irga pospolita - Cotoneaster integerrimus

Rz¹d szczeciowce - Dipsacales

Rz¹d rutowce - Rutales

Rodzina przewiertniowate - Caprifoliaceae
Rodzaj bez - Sambucus

Rodzina rutowate - Rutaceae

• Bez czarny (bez lekarski) - Sambucus nigra

Rodzaj parczelina - Ptelea

• Bez koralowy - Sambucus racemosa

• Parczelina trójlistna - Ptelea trifoliata

• Bez hebd - Sambucus ebulus (bylina)
Rodzaj kalina - Viburnum

Rodzina nanerczowate - Anacardiaceae

• Kalina koralowa - Viburnum opulus

Rodzaj sumak - Rhus

• Kalina hordowina - Viburnum lantana

• Sumak octowiec - Rhus typhina

Rodzaj œnieguliczka - Symphoricarpos
• Œnieguliczka bia³a - Symphoricarpos albus

Rodzina biegunecznikowate - Simaroubaceae

Rodzaj wiciokrzew - Lonicera

Rodzaj bo¿odrzew - Ailanthus

• Wiciokrzew suchodrzew - Lonicera xylosteum

• Bo¿odrzew gruczo³kowaty - Ailanthus altissima

• Wiciokrzew tatarski - Lonicera tatarica
• Wiciokrzew pomorski - Lonicera periclymenum

Rz¹d myd³odrzewowce - Sapindales

• Wiciokrzew czarny - Lonicera nigra

Rodzina kasztanowcowate - Hippocastanaceae

Rodzaj zimozió³ - Linnaea

Rodzaj kasztanowiec - Aesculus

• Zimozió³ pó³nocny - Linnaea borealis

• Kasztanowiec bia³y - Aesculus hippocastanum

Materia³y do æwiczeñ z botaniki leœnej opracowa³ zespó³ Katedry Botaniki Leœnej Szko³y G³ównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

6

Rz¹d d³awiszowce - Celastrales

Podklasa jasnotowe - Lamiidae

Rz¹d trêdownikowce - Scrophulariales

Rodzina trzmielinowate - Celastraceae
Rodzaj trzmielina - Euonymus

Rodzina bignoniowate - Bignoniaceae

• Trzmielina zwyczajna - Euonymus europaeus

Rodzaj surmia - Catalpa

• Trzmielina brodawkowata - Euonymus verrucosus

• Surmia zwyczajna - Catalpa bignonioides

Rz¹d szak³akowce - Rhamnales

Rz¹d oliwkowce - Oleales

Rodzina szak³akowate - Rhamnaceae
Rodzaj szak³ak - Rhamnus

Rodzina oliwkowate - Oleaceae

• Szak³ak pospolity - Rhamnus catharticus

Rodzaj jesion - Fraxinus

Rodzaj kruszyna - Frangula

• Jesion wynios³y - Fraxinus excelsior

• Kruszyna pospolita - Frangula alnus (Rhamnus

• Jesion pensylwañski - Fraxinus pennsylvanica

frangula)

• Jesion amerykañski - Fraxinus americana
Rodzaj Forsycja - Forsythia
• Forsycja - Forsythia sp.

Rz¹d oliwnikowce - Elaeagnales

Rodzaj lilak - Syringa
• Lilak pospolity - Syringa vulgaris

Rodzina oliwnikowate - Elaeagnaceae

Rodzaj ligustr - Ligustrum

Rodzaj rokitnik - Hippophaë

• Ligustr pospolity - Ligustrum vulgare

• Rokitnik pospolity - Hippophaë rhamnoides
Rodzaj oliwnik - Elaeagnus
• Oliwnik w¹skolistny - Elaeagnus angustifolia

Materia³y do æwiczeñ z botaniki leœnej opracowa³ zespó³ Katedry Botaniki Leœnej Szko³y G³ównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Przed æwiczeniami

Opracuj na podstawie podanej literatury i wiadomoœci uzyskanych na wyk³adzie nastêpuj¹ce zagadnienia:
1. Charakterystyka taksonomiczna gromady okrytozal¹¿kowe - Magnoliophytina (Angiospermae).
2. Charakterystyka taksonomiczna klasy dwuliœcienne - Magnoliopsida (Dicotyledones).
3. Charakterystyka taksonomiczna klasy jednoliœcienne - Liliopsida (Monocotyledones).

Szweykowska A., Szweykowski J. - Botanika, Systematyka. 2005. PWN.

Literatura

Podstawowa:
- Tomanek J., Witkowska-¯uk L. Botanika Leœna. Wyd. VII, 2008. Warszawa, PWRiL.

Dla zainteresowanych rozwiniêciem tematu:
- Seneta W., Dolatowski J. Dendrologia. PWN. 1997.
- Seneta W. Drzewa i krzewy liœciaste. PWN. (A-B) 1991, (C) 1994, (D) 1996.
- Nasze drzewa leœne. Monografie popularno-naukowe Instytutu Dendrologii PAN, Warszawa-Poznañ:
• Topole (1993)
• Brzozy (1979)
• Olsze (1980)
• Buk (1990)
• Wierzby drzewiaste (1990)
• Dzikie drzewa owocowe (1990)
• Lipy (1991)
• Grab (1993)
• Jesion (1995)
- Coombes A.J. Drzewa. 1996. Wyd. Wiedza i ¯ycie.
- Godet Jean-Denis. Drzewa i krzewy. 1997. Multico, Warszawa.
- Amann. G. Drzewa i krzewy. 1994. Multico.

&

&

&

7

Materia³y do æwiczeñ z botaniki leœnej opracowa³ zespó³ Katedry Botaniki Leœnej Szko³y G³ównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Rodzaj magnolia - Magnolia

Magnoliowate - Magnoliaceae

Rodzaj Magnolia.
Korzystaj¹c z podanej literatury, opracuj samodzielnie charakterystykê rodzaju.

Rodzaj tulipanowiec - Liriodendron

Tulipanowiec amerykañski - Liriodendron tulipifera

[Ameryka Pn.].

Korzystaj¹c z podanej literatury, opracuj samodzielnie charakterystykê gatunku.

Opisz liœæ, u¿ywaj¹c w³aœciwych terminów botanicznych.

Skala1:2

A

A

8

Materia³y do æwiczeñ z botaniki leœnej opracowa³ zespó³ Katedry Botaniki Leœnej Szko³y G³ównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Rodzaj topola - Populus

Topola osika (t. dr¿¹ca) - Populus tremula

WprowadŸ objaœnienia przy schematach kwiatów : przysadka, dno kwiatowe, prêciki, s³upek.
Narysuj owoc i nasienie.

Kwiat mêski Kwiat ¿eñski Torebka z nasionami

Liœcie.

Liœæ krótkopêdu liœæ d³ugopêdu

Wierzbowate - Salicaceae

A

9

Materia³y do æwiczeñ z botaniki leœnej opracowa³ zespó³ Katedry Botaniki Leœnej Szko³y G³ównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Topola bia³a (bia³odrzew) - Populus alba

Liœcie.

Liœæ krótkopêdu liœæ d³ugopêdu

Liœæ krótkopêdu liœæ d³ugopêdu

Topola czarna (sokora, t. nadwiœlañska) - Populus nigra
Topola w³oska - Populus nigra ‘Italica’ (P. pyramidalis, P. italica, P. fastigiata)

Liœcie topoli czarnej.

A

A

10

Materia³y do æwiczeñ z botaniki leœnej opracowa³ zespó³ Katedry Botaniki Leœnej Szko³y G³ównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Topola Simona (t. chiñska) odm. sto¿kowata - Populus simonii ‘Fastigiata’

[Chiny, Korea, Mand¿uria]

Topola berliñska - Populus x berolinensis

Narysuj liœcie podanych gatunków topól.

Topola kanadyjska - Populus x canadensis

Porównaj liœcie topoli kanadyjskiej i topoli czarnej. Opisz ró¿nice.

Korzystaj¹c z podanej literatury, opracuj samodzielnie charakterystykê topoli szarej - Populus x
canescens.

&

11

Materia³y do æwiczeñ z botaniki leœnej opracowa³ zespó³ Katedry Botaniki Leœnej Szko³y G³ównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Topola Simona

Topola berliñska

Rodzaj wierzba - Salix

Wierzba iwa - Salix caprea

Kwiaty (pow. 5x). Narysuj schemat i wprowadŸ objaœnienia: przysadka, prêciki, s³upek. i miodniki.
Owoc i nasienie (pow. 5x).

LiϾ.

A

12

Materia³y do æwiczeñ z botaniki leœnej opracowa³ zespó³ Katedry Botaniki Leœnej Szko³y G³ównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Wierzba bia³a - Salix alba
Wierzba krucha - Salix fragilis
Wierzba p³acz¹ca - Salix x sepulcralis ‘Chrysocoma’ (Salix alba ‘Tristis)

Narysuj liœæ jednego z tych gatunków. Opisz ró¿nice w budowie morfologicznej.

A

Wierzba szara (³oza) - Salix cinerea
Wierzba uszata (³ozina) - Salix aurita

Korzystaj¹c z podanej literatury, opracuj samodzielnie charakterystykê wymienionych dwóch gatunków wierzb.

1

2

A 1

2

&

13

Materia³y do æwiczeñ z botaniki leœnej opracowa³ zespó³ Katedry Botaniki Leœnej Szko³y G³ównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Rodzaj wi¹z - Ulmus (wi¹zowate - Ulmaceae)

Wi¹z szypu³kowy (limak) - Ulmus laevis (U. pedunculata, U. effusa)
Wi¹z górski (brzost) - Ulmus glabra (U. montana, U. scabra)
Wi¹z polny (w. pospolity) - Umus minor (U. carpinifolia, U. campestris, U. foliacea)

Kwiatostan i kwiat wi¹zu szypu³kowego.
Narysuj i wprowadŸ objaœnienia: szypu³ka, dzia³ki okwiatu, prêciki, s³upek.

Kwiatostan kwiat (pow. 5x)

Owoce.
Narysuj i opisz cechy wyró¿niaj¹ce.

Wi¹z szypu³kowy Wi¹z górski Wi¹z polny

Wi¹zowate - Ulmaceae

14

Materia³y do æwiczeñ z botaniki leœnej opracowa³ zespó³ Katedry Botaniki Leœnej Szko³y G³ównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Liœcie.
Narysuj i opisz cechy wyró¿niaj¹ce.

A

Korzystaj¹c z podanej literatury, opracuj samodzielnie charakterystykê nastêpuj¹cych gatunków:
wi¹z polny odm. korkowa - Ulmus minor var. suberosa (U. suberosa),
wi¹zowiec zachodni - Celtis occidentalis,
brzostownica japoñska - Zelkova serrata.

&

15

Materia³y do æwiczeñ z botaniki leœnej opracowa³ zespó³ Katedry Botaniki Leœnej Szko³y G³ównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Wi¹z szypu³kowy

Wi¹z górski

Wi¹z polny