Wojna się skończyła – kino brytyjskie lat 1945 – 1955

widzowie i krytyka mówią o „narodzinach nowej kinowej produkcji”, nie

tylko eskapizm ale też nowy powojenny świat

najważniejsze nie okoliczności historyczne ale pojawienie się talentów,

niezwykłych osobowości w tamtym czasie

•

David Lear

1945 → premiera „Spotkania” Davida Leana – najgłośniejszy film,

początek powojennego realizmu, krytycy bardzo się zachwycali a

publiczność sceptyczna, mentalność amerykańskiej klasy średniej,

dotkliwe nazywanie ludzkich ułomności, wszystko opowiedziane z

perspektywy kobiety

filmografia Leana, ważne tytuł to:

1942: Nasz Okręt (In Which We Serve)

1945: Spotkanie (Brief Encounter)

1946: Wielkie nadzieje (Great Expectations)

1949: Oliver Twist (Oliver Twist)

1952: Bariera dźwięku (The Sound Barrier)

1954: Wybór Hobsona (Hobson’s Choice)

1955: Urlop w Wenecji (Summertime)

1957: Most na rzece Kwai (The Bridge on the River Kwai)

1962: Lawrence z Arabii (Lawrence of Arabia)

1965: Doktor Żywago (Doctor Zhivago)

1971: Córka Ryana (Ryan’s Daughter)1984: Podróż do Indii (A Passage to

India)

wszystko to mistrzostwo warsztatowe i niezwykły rozmach, szczególnie

przy adaptacjach

Most na rzece Kwai (The Bridge on the River Kwai)

jedna z najbardziej dochodowych produkcji ever, otwiera drzwi dla Leara

w Hollywood

wojna nie jako heroiczna walka ale wyniszczający jednostkę proces

chaos i okrucieństwo wojny

film oceniany jako anty brytyjski ale w istocie antywojenny

•

Michel Powell i Emeric Pressburger

„Sprawa życia i śmierci” (1946) – feeria pomysłów i wyobraźni, film o

lotniku

„Czerwone pantofelki” (1948) i „Opowieści Hoffmana” (1951) – niezwykłe

filmowo i estetycznie, sekwencje tańca

ogólnie u nich: perfekcja warsztatowa, najważniejsza brawurowa

inscenizacja a potem fabuła i postaci a kiedy się na nich skupiają, jak

w „Czarnym narcyzie” to im to nie wychodzi i są to filmy dziś mocno

anachroniczne

istotna jest kwestia odrzucenia realizmu

•

Anthony Asquith i Carol Reed

filmy przejmująco autentyczne

tematy człowieka i jego relacji ze światem ale też przenikliwa diagnoza

kryzysu światopoglądowego

1947 premiera „Niepotrzebni mogą odejść”

jeden z najważniejszych filmów brytyjskich, ich rozrachunek ze światem

ekspresjonistyczne obrazowanie

odrealnienie wydarzeń, akcja rozgrywa się w ciągu 24 h

film o sprawach ostatecznych i o osamotnieniu w umieraniu

niepokoje Brytyjczyków w nowym, odmienionym świecie

przenikliwość obserwacji ludzkich zachowań

„Stracone złudzenia” 1948 – Carol Reed

„Trzeci człowiek” 1949 – Carol Reed

oba te filmy we współpracy z pisarzem Grahamem Greene'em

„Trzeci...” najdoskonalsze dzieło Reeda

film już nie sentymentalny, zabawa z kliszami gatunkowi i ogólnymi

nikt nie jest tu bez winy

akcja rozgrywa się w naturalnych plenerach Wiednia

światem rządzi chaos i zło

w tym filmie występuje Orson Welles

•

Charles Frend

„Scot na Antarktydzie” (1948)

„Okrutne morze”

powstają w wytwórni w Ealing, która była bardzo ważna

„Scot...” jest opowieścią o wyprawie na Antarktydę, dużo ludzi w czasie

jej zginęło

film doceniony za to że nakręcony został w paradokumentalnej konwencji

za to nie podobało się to że nadmierny patos

„Okrutne morze” też w tej paradokumentalnej konwencji

ale już nie ma patosu, odheroizowana wojna

Wcześniej pisałam o filmach rozliczeniowych i nowym realizmie w kinie

brytyjskim a teraz czas na strategie eskapistyczne

1) krwawe horrory z wytwórni Hammer w latach 50.

„Przekleństwo Frankensteina” (1957)

„Dracula” (1958) Terence Fisher

wszędzie tam spora dawka okrucieństwa i seksu, uuu

2) komedie wytwórni Ealing

„Szlachectwo zobowiązuje” (1949)Robert Hamer

„Paszport do Pimlico” (1949) Henry Corneluis

„Szajka z Lawendowego Wzgórza” (1951) Charles Crichton

czy „Jak zabić starszą panią” (1955) Aleksandra Mackendricka

podobny chwyt: w bardzo nieprawdopodobnej sytuacji bohaterowie

zachowują się bardzo logicznie

bardzo dobrze zrealizowane są te komedie, świetne scenariusze i

znakomici aktorzy, do dziś się cieszą powodzeniem

w komediach wspomina się często „starą dobrą Anglię”

ogólnie do wszystkiego: w 1956 ginie Alexander Korda i koniec tych

swawoli + słaba sytuacja ekonomiczna