Dziewiarz
(731802)
Robotnicy przemysłowi i rzemie
ś
lnicy
2
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych
standardów
kompetencji
zawodowych
wymaganych
przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1
Krajowy standard kompetencji zawodowych
Dziewiarz (731802)
© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013
Kopiowanie i rozpowszechnianie mo
ż
e by
ć
dokonane za podaniem
ź
ródła
ISBN 978-83-7951-000-9 (cało
ść
)
ISBN 978-83-7951-236-2 (236)
Nakład 1000 egz.
Publikacja bezpłatna
Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99
e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl http://www.crzl.gov.pl
Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa
ń
stwowego Instytutu Badawczego
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl
3
Spis tre
ś
ci
1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................
4
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-
cjach ................................................................................
4
1.2. Notka metodologiczna i autorzy.......................................
4
2. Opis zawodu ...............................................................................
6
2.1. Synteza zawodu ..............................................................
6
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst
ę
-
powania zawodu .............................................................
6
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz
ę
dzia
pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy) ............................
6
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-
ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................
7
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie.............................................................
7
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-
dacji kompetencji .............................................................
7
2.7. Zadania zawodowe ..........................................................
8
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................
8
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-
mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................
9
3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10
3.1. Przygotowywanie do wytwarzania dzianych wyrobów
włókienniczych Kz1 ......................................................... 10
3.2. Wytwarzanie dzianych wyrobów włókienniczych Kz2 .... 11
3.3. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 12
4. Profil kompetencji kluczowych ................................................ 13
5. Słownik ....................................................................................... 14
4
1. Dane identyfikacyjne zawodu
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach
Według Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci na potrzeby rynku pracy
(KZiS 2010):
731802 Dziewiarz
Grupa wielka 7 – Robotnicy przemysłowi i rzemie
ś
lnicy (w Mi
ę
dzy-
narodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – po-
ziom 3).
Grupa elementarna 7318 – R
ę
kodzielnicy wyrobów z tkanin, skóry
i pokrewnych materiałów (w Mi
ę
dzynarodowym Standardzie Klasyfi-
kacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie 7318 Handicraft workers
in textile, leather and related materials).
Według Polskiej Klasyfikacji Działalno
ś
ci (PKD 2007):
Sekcja C. Przetwórstwo przemysłowe, Dział 13. Produkcja wyro-
bów tekstylnych, Grupa 13.9. Produkcja pozostałych wyrobów
tekstylnych, Dział 14. Produkcja odzie
ż
y, Grupa 14.3. Produkcja
odzie
ż
y dzianej.
1.2. Notka metodologiczna i autorzy
Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie:
analizy
ź
ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi
ę
dzynarodowe)
oraz głównie wyników bada
ń
analitycznych na 17 stanowiskach pracy
w 7 przedsi
ę
biorstwach (du
ż
e – 2,
ś
rednie – 3, małe − 2, w tym produk-
cyjne – 7), przeprowadzonych w lutym 2013 r.
Zespół Ekspercki:
•
Andrzej Konarczak – ekspert niezale
ż
ny, były pracownik Zakła-
dów Przemysłu Dziewiarskiego Dresso w Łodzi,
•
Andrzej Tomaszewski – LITEX SERVICE Sp. z o.o. w Ostrowie
Wielkopolskim,
•
Stanisław Chudo
ń
– ekspert niezale
ż
ny, były pracownik Spół-
dzielni Dziewiarskiej Inwalidów „IWA” w Warszawie,
•
Maria Michalak – Łódzkie Centrum Doskonalenia Nauczycieli
i Kształcenia Praktycznego w Łodzi.
5
Ewaluatorzy:
•
Beata Olczak – Spółdzielnia Gorseciarska w Głownie,
•
Kazimierz Kubiak – Instytut Bada
ń
nad Przedsi
ę
biorczo
ś
ci
ą
i Rozwojem Ekonomicznym EEDRI w Łodzi.
Recenzenci:
•
Mirosława D
ą
browska – ekspert niezale
ż
ny, były pracownik Za-
kładów Polontex w Cz
ę
stochowie,
•
El
ż
bieta Chru
ś
ciany – ekspert niezale
ż
ny, były pracownik firmy
Finn Karelia Poland Ltd Sp. z o.o. w Konstantynowie Łódzkim.
Komisja Bran
ż
owa (zatwierdzaj
ą
ca):
•
Bogusław Słaby (przewodnicz
ą
cy) – Zwi
ą
zek Przedsi
ę
biorców
Przemysłu Mody Lewiatan w Łodzi,
•
Adam Paprocki – Zwi
ą
zek Rzemiosła Polskiego w Warszawie,
•
Mariusz Hanczka – Cech Rzemiosł Ró
ż
nych w Pabianicach,
•
Zbigniew Kaniewski – Federacja Niezale
ż
nych Samorz
ą
dnych
Zwi
ą
zków Zawodowych Przemysłu Lekkiego w Łodzi.
Data zatwierdzenia:
•
08.10.2013 r.
6
2. Opis zawodu
2.1. Synteza zawodu
Dziewiarz wytwarza dziane wyroby włókiennicze za pomoc
ą
ma-
szyn.
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary
wyst
ę
powania zawodu
Dziewiarz jest zawodem o charakterze produkcyjnym. Celem pracy
dziewiarza jest przetworzenie prz
ę
dzy w dziany wyrób włókienniczy.
Podczas tego procesu dziewiarz sprawdza zgodno
ść
parametrów pół-
produktów oraz wytwarzanego wyrobu z dokumentacj
ą
technologiczn
ą
,
obserwuje prac
ę
i stan techniczny obsługiwanych maszyn. Do obo-
wi
ą
zków dziewiarza nale
ż
y wymiana nawojów zasilaj
ą
cych maszyn
ę
,
likwidacja zrywów prz
ę
dzy, zapobieganie powstawaniu i likwidowanie
bł
ę
dów, regulacja urz
ą
dze
ń
prowadz
ą
cych nitki, rejestrowanie wykona-
nej produkcji, informowanie mistrza o powa
ż
niejszych usterkach. Wy-
konane wyroby dziewiarz składuje w wyznaczonym do tego miejscu.
Odpowiedzialny jest za wła
ś
ciwe wykorzystanie surowców, wytworze-
nie wyrobów jak najwy
ż
szej jako
ś
ci oraz za prawidłow
ą
eksploatacj
ę
maszyn i urz
ą
dze
ń
.
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny
i narz
ę
dzia pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy)
Miejscem pracy dziewiarza s
ą
pomieszczenia produkcyjne dzie-
wiarni, w których znajduj
ą
si
ę
ró
ż
nego typu maszyny stosowane w pro-
dukcji wyrobów dziewiarskich. Podczas pracy dziewiarz posługuje si
ę
narz
ę
dziami, takim jak: szydełko, szczypce dziewiarskie, no
ż
yczki,
ś
rubokr
ę
t. Zagro
ż
enia dla zdrowia w zawodzie dziewiarza zwi
ą
zane s
ą
z czynnikami
ś
rodowiska pracy, takimi jak: hałas, zapylenie, wibracje
oraz ruchome, obracaj
ą
ce si
ę
elementy maszyn. Z tego wzgl
ę
du
szczególnie wa
ż
ne jest planowanie i organizowanie procesów techno-
logicznych zgodnie zasadami i przepisami BHP, ochrony ppo
ż
., ergo-
nomii i ochrony
ś
rodowiska. Praca dziewiarza przebiega w systemie
jedno-, dwu-, trzyzmianowym lub czterobrygadowym. Dziewiarz obsłu-
guje maszyny i urz
ą
dzenia samodzielnie lub w zespole, jego praca jest
nadzorowana. Prac
ę
charakteryzuj
ą
stałe czynno
ś
ci, jednak ze wzgl
ę
-
du na zmienno
ść
wytwarzanego asortymentu i surowca odpowiednio
zmieniane s
ą
parametry procesu technologicznego.
7
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu
Wykonywanie zawodu dziewiarza wymaga spostrzegawczo
ś
ci i od-
powiedzialno
ś
ci oraz umiej
ę
tno
ś
ci oceny organoleptycznej prz
ę
dzy.
Dziewiarz powinien odró
ż
nia
ć
barwy, mie
ć
dobry wzrok, koordynacj
ę
wzrokowo-ruchow
ą
, a tak
ż
e zmysł równowagi. Dziewiarza powinna
cechowa
ć
spostrzegawczo
ść
i refleks pozwalaj
ą
ce na szybkie reago-
wanie na wszelkie nieprawidłowo
ś
ci pracy maszyn. Dziewiarz powinien
odznacza
ć
si
ę
dokładno
ś
ci
ą
, rzetelno
ś
ci
ą
oraz dbało
ś
ci
ą
o czysto
ść
i porz
ą
dek. Specyfika zawodu wymaga tak
ż
e uzdolnie
ń
technicznych
oraz umiej
ę
tno
ś
ci pracy w zespole. Przeciwwskazaniem do wykonywa-
nia zawodu s
ą
: dysfunkcje ruchowe i niesprawno
ść
manualna; niedaj
ą
-
ce si
ę
skorygowa
ć
wady wzroku.
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie
Zawód dziewiarza mo
ż
na zdoby
ć
na drodze kształcenia rzemie
ś
lni-
czego. Pracodawcy zatrudniaj
ą
te
ż
na stanowisku dziewiarza osoby
z wykształceniem zasadniczym zawodowym w kierunkach zwi
ą
zanych
z przemysłem włókienniczym. Mo
ż
liwe jest równie
ż
szkolenie praktycz-
ne (przyuczenie) na stanowisku pracy i zdobywanie do
ś
wiadczenia
w trakcie pracy. Prac
ę
w zawodzie dziewiarza mog
ą
wykonywa
ć
ab-
solwenci szkół zawodowych posiadaj
ą
cy kompetencje w zawodzie
815204 Operator maszyn w przemy
ś
le włókienniczym. Dziewiarz powi-
nien bra
ć
udział w szkoleniach organizowanych przez stowarzyszenia
i inne organizacje bran
ż
owe, przez producentów maszyn włókienni-
czych lub wyspecjalizowane o
ś
rodki szkoleniowe.
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/
/walidacji kompetencji
Zdobyte w procesie pracy kompetencje zawodowe mo
ż
na potwier-
dzi
ć
w organizacji rzemie
ś
lniczej egzaminem czeladniczym i mistrzow-
skim. Dziewiarz mo
ż
e kształci
ć
si
ę
w zawodzie 311932 Technik włó-
kiennik, dalsze kształcenie mo
ż
e wi
ą
za
ć
si
ę
z uko
ń
czeniem studiów
wy
ż
szych na kierunkach włókienniczych. Istnieje mo
ż
liwo
ść
uzupełnie-
nia kompetencji umo
ż
liwiaj
ą
cych prac
ę
w zawodach pokrewnych, np.:
731808 Tkacz; 731807 Renowator tkanin unikatowych; 731808 R
ę
ko-
dzielnik wyrobów włókienniczych.
8
2.7. Zadania zawodowe
Z1.
Sprawdzanie parametrów strukturalnych dzianin z dokumentacj
ą
techniczno-technologiczn
ą
(niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, KzS).
Z2.
Sprawdzanie stanu technicznego maszyn i urz
ą
dze
ń
(niezb
ę
dne
kompetencje: Kz1, KzS).
Z3.
Przygotowywanie maszyn i urz
ą
dze
ń
do pracy zgodnie z doku-
mentacja techniczno-technologiczn
ą
(niezb
ę
dne kompetencje:
Kz1, KzS).
Z4.
Obsługiwanie maszyn dziewiarskich (niezb
ę
dne kompetencje:
Kz2, KzS).
Z5.
Kontrolowanie jako
ś
ci wytwarzanych wyrobów (niezb
ę
dne kom-
petencje: Kz2, KzS).
Z6.
Składowanie wykonanych wyrobów (niezb
ę
dne kompetencje:
Kz2, KzS).
Z7.
Kontrolowanie parametrów produkowanego wyrobu dziewiar-
skiego (niezb
ę
dne kompetencje: Kz2, KzS).
Z8.
Dokumentowanie wykonanej produkcji (niezb
ę
dne kompetencje:
Kz2, KzS).
Z9.
Segregowanie odpadów produkcyjnych (niezb
ę
dne kompetencje:
Kz2, KzS).
Z10. Organizowanie stanowiska pracy zgodnie z zasadami i przepi-
sami BHP, ochrony ppo
ż
., ochrony
ś
rodowiska (niezb
ę
dne kom-
petencje: Kz1, Kz2, KzS).
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych
Kz1 – Przygotowywanie do wytwarzania dzianych wyrobów włókienni-
czych (potrzebne do wykonywania zada
ń
: Z1, Z2, Z3, Z10).
Kz2 – Wytwarzanie dzianych wyrobów włókienniczych (potrzebne do
wykonywania zada
ń
: Z4, Z5, Z6, Z7, Z8, Z9, Z10).
KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada
ń
:
Z1÷Z10).
9
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi
a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK
Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada
ń
w za-
wodzie sugeruje si
ę
wykorzysta
ć
do opisu kwalifikacji na poziomie 3
wła
ś
ciwym dla wykształcenia zasadniczego zawodowego w Europej-
skiej i Polskiej Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miej-
scem usytuowania zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci (gru-
pa wielka 7 i jej odpowiednik w ISCED 2011).
Osoba wykonuj
ą
ca zawód dziewiarza:
1) w zakresie wiedzy: zna podstawowe fakty, zasady, procesy i poj
ę
cia
ogólne, zna i rozumie podstawowe zale
ż
no
ś
ci w zawodzie dziewia-
rza przy przygotowywaniu do wytwarzania i wytwarzaniu dzianych
wyrobów włókienniczych oraz w szerszym zakresie elementarne
uwarunkowania prowadzonej działalno
ś
ci w bran
ż
y włókienniczej;
2) w zakresie umiej
ę
tno
ś
ci: ma umiej
ę
tno
ś
ci wymagane do realizacji
niezbyt prostych zada
ń
i rozwi
ą
zywania prostych, typowych proble-
mów w zawodzie przy wytwarzaniu dzianych wyrobów włókienni-
czych poprzez dobieranie podstawowych metod, narz
ę
dzi, materia-
łów i informacji, potrafi wykonywa
ć
zadania zawodowe według ogól-
nej instrukcji, w cz
ęś
ciowo zmiennych warunkach; umie odbiera
ć
i formułowa
ć
niezbyt zło
ż
one wypowiedzi, tak
ż
e bardzo proste wy-
powiedzi w j
ę
zyku obcym.
10
3. Opis kompetencji zawodowych
Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-
wanych w badaniach na stanowiskach pracy.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z3, Z10 wymaga posiadania
kompetencji zawodowej Kz1.
3.1. Przygotowywanie do wytwarzania dzianych
wyrobów włókienniczych Kz1
Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy, po-
j
ę
cia ogólne i zale
ż
no
ś
ci zwi
ą
zane
z przygotowywaniem do wytwa-
rzania dzianych wyrobów włókien-
niczych, w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochrony
ppo
ż
., ergonomii, ochrony
ś
ro-
dowiska w zakresie przygoto-
wywania do wytwarzania dzia-
nych wyrobów włókienniczych;
−
rodzaje
liniowych
wyrobów
włókienniczych
stosowanych
do wytwarzania dzianin;
−
nazwy handlowe prz
ę
dz i je-
dwabi do wytwarzania dzianin;
−
paramenty strukturalne prz
ę
dzy
i jedwabi oraz zasady ich ozna-
czania;
−
podstawowe parametry techno-
logiczne wyrobów dzianych;
−
techniki wytwarzania dzianin;
−
podstawy budowy dzianin;
−
rodzaje, budow
ę
i zasady dzia-
łania maszyn i urz
ą
dze
ń
sto-
sowanych w dziewiarstwie.
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje niezbyt
proste zadania zwi
ą
zane z przy-
gotowywaniem do wytwarzania
dzianych wyrobów włókienniczych
zgodnie z procesem technolo-
gicznym w cz
ęś
ciowo zmiennych
warunkach, w szczególno
ś
ci po-
trafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepisów
BHP, ochrony ppo
ż
., ergono-
mii, ochrony
ś
rodowiska w za-
kresie przygotowywania do wy-
twarzania dzianych wyrobów
włókienniczych;
−
rozró
ż
nia
ć
liniowe wyroby włó-
kiennicze wytwarzane ró
ż
nymi
technikami;
−
identyfikowa
ć
liniowe wyroby
włókiennicze
na
podstawie
nazw handlowych;
−
rozró
ż
nia
ć
parametry struktu-
ralne prz
ę
dz i jedwabi oraz ich
oznaczenia;
−
okre
ś
la
ć
parametry jako
ś
ciowe
liniowych wyrobów włókienni-
czych;
−
rozpoznawa
ć
sploty podsta-
wowe i pochodne dzianin;
−
rozró
ż
nia
ć
parametry struktu-
ralne dzianych wyrobów włó-
kienniczych;
11
−
rozró
ż
nia
ć
techniki wytwarza-
nia dzianin;
−
rozró
ż
nia
ć
maszyny dziewiar-
skie, elementy maszyn i urz
ą
-
dze
ń
oraz ich mechanizmy;
−
sprawdza
ć
stan
techniczny
maszyn.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z4, Z5, Z6, Z7, Z8, Z9, Z10 wymaga
posiadania kompetencji zawodowej Kz2.
3.2. Wytwarzanie dzianych wyrobów włókienniczych
Kz2
Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy, po-
j
ę
cia ogólne i zale
ż
no
ś
ci zwi
ą
zane
z wytwarzaniem dzianych wyrobów
włókienniczych, w szczególno
ś
ci
zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo
ż
., ergonomii, ochrony
ś
rodowiska w zakresie wytwa-
rzania dzianych wyrobów włó-
kienniczych;
−
zasady obsługi maszyn i urz
ą
-
dze
ń
dziewiarskich;
−
dokumentacj
ę
techniczn
ą
ma-
szyn i urz
ą
dze
ń
dziewiarskich;
−
zasady odbierania i składowa-
nia wykonanej produkcji;
−
rodzaje bł
ę
dów procesu dzia-
nia, sposoby ich likwidowania;
−
zasady mi
ę
dzyoperacyjnej oce-
ny jako
ś
ciowej dzianin na pod-
stawie norm zakładowych;
−
zasady dokumentowania wy-
tworzonych wyrobów;
−
zasady gospodarowania odpa-
dami produkcyjnymi.
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje niezbyt
proste zadania zwi
ą
zane z wytwa-
rzaniem dzianych wyrobów włó-
kienniczych
według
okre
ś
lonej
instrukcji, w cz
ęś
ciowo zmiennych
warunkach, potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepi-
sów BHP, ochrony ppo
ż
., er-
gonomii, ochrony
ś
rodowiska
w zakresie wytwarzania dzia-
nych wyrobów włókienniczych;
−
obsługiwa
ć
maszyny i urz
ą
-
dzenia dziewiarskie;
−
przewidywa
ć
zagro
ż
enia wyni-
kaj
ą
ce z pracy maszyn;
−
korzysta
ć
z dokumentacji tech-
nicznej maszyn i urz
ą
dze
ń
;
−
wykonywa
ć
regulacje pracy
maszyn i urz
ą
dze
ń
;
−
zdejmowa
ć
wytworzony wyrób
włókienniczy z maszyn;
−
kompletowa
ć
półfabrykaty i dzia-
ne wyroby włókiennicze;
−
rozró
ż
nia
ć
i likwidowa
ć
bł
ę
dy
wyst
ę
puj
ą
ce w procesie dzia-
nia;
12
−
ocenia
ć
jako
ść
wytwarzanego
wyrobu dzianego na ró
ż
nych
etapach dziania;
−
wypełnia
ć
dokumenty identyfi-
kuj
ą
ce wytworzone wyroby;
−
segregowa
ć
odpady zgodnie
z przyj
ę
tymi w przedsi
ę
bior-
stwie zasadami obrotu surow-
cami wtórnymi.
Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada
ń
zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.
3.3. Kompetencje społeczne KzS:
−
ponosi odpowiedzialno
ść
za realizacj
ę
zada
ń
zwi
ą
zanych z przygo-
towaniem do wytwarzania i wytworzeniem dzianych wyrobów włó-
kienniczych,
−
dostosowuje zachowanie do zmian w
ś
rodowisku pracy w zakładzie
dziewiarskim,
−
pracuje cz
ęś
ciowo samodzielnie i podejmuje współprac
ę
w zorgani-
zowanych warunkach pracy zakładu dziewiarskiego,
−
ocenia wpływ swoich działa
ń
dotycz
ą
cych przygotowania do wytwa-
rzania i wytwarzania dzianego wyrobu włókienniczego wykonywa-
nych w ramach współpracy zespołowej i ponosi odpowiedzialno
ść
za ich skutki.
13
4. Profil kompetencji kluczowych
Ocen
ę
wa
ż
no
ś
ci kompetencji kluczowych dla zawodu dziewiarza
przedstawia rys. 1.
Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu
stosowanego w Mi
ę
dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-
słych − projekt PIAAC (OECD).
1
2
3
4
5
Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu
Umiejętności matematyczne
Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania
Sprawność motoryczna
Planowanie i organizowanie pracy
Wywieranie wpływu/przywództwo
Komunikacja ustna
Współpraca w zespole
Rozwiązywanie problemów
Serie1
Zbędne
Mało ważne
Ważne
Istotne
Bardzo ważne
Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 731802 Dziewiarz
14
5. Słownik
Zawód
−
zbiór zada
ń
(zespół czynno
ś
ci) wyodr
ę
bnionych w wyniku społecz-
nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj
ą
cych odpowiednich kwalifikacji
i kompetencji (wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych)
zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi
ź
ródło dochodów.
Specjalno
ść
−
jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz
ęść
czynno
ś
ci o podobnym charakterze (zwi
ą
zanych z wykonywan
ą
funkcj
ą
lub przedmiotem pracy) wymagaj
ą
cych pogł
ę
bionej lub do-
datkowej wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci zdobytych w wyniku dodatkowego
szkolenia lub praktyki.
Zadanie
zawodowe
−
logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra
ź
nie okre-
ś
lonym pocz
ą
tku i ko
ń
cu, wyodr
ę
bniony ze wzgl
ę
du na rodzaj lub
sposób wykonywania czynno
ś
ci zawodowych powi
ą
zanych jednym
celem, ko
ń
cz
ą
cy si
ę
produktem, usług
ą
lub decyzj
ą
.
Kompetencje
zawodowe
−
wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona
ć
, odpowied-
nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s
ą
trzema zbiorami: wie-
dzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych.
Wiedza
−
zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie
uczenia si
ę
, odnosz
ą
cych si
ę
do dziedziny uczenia si
ę
lub działalno-
ś
ci zawodowej.
Umiej
ę
tno
ś
ci
−
zdolno
ść
wykonywania zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów wła
ś
ci-
wych dla dziedziny uczenia si
ę
lub działalno
ś
ci zawodowej.
Kompetencje
społeczne
−
zdolno
ść
autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w
ż
yciu
zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl
ę
dnieniem kontekstu etycznego.
Kompetencje
kluczowe
−
wiedza, umiej
ę
tno
ś
ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb
ę
dne
do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.
Standard
kompetencji
zawodowych
−
norma opisuj
ą
ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania
zada
ń
zawodowych wchodz
ą
cych w skład zawodu, akceptowana
przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran
ż
owych, praco-
dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.
Kwalifikacja
−
zestaw efektów uczenia si
ę
(zasób wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompe-
tencji społecznych), których osi
ą
gni
ę
cie zostało formalnie potwier-
dzone przez uprawnion
ą
instytucj
ę
.
Europejska
Rama
Kwalifikacji
−
przyj
ę
ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,
umo
ż
liwiaj
ą
cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró
ż
nych
krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró
ż
niono 8 poziomów
kwalifikacji opisywanych za pomoc
ą
efektów uczenia si
ę
; stanowi
ą
one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.
Polska Rama
Kwalifikacji
−
opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-
go rejestru kwalifikacji w Polsce.
Krajowy
System
Kwalifikacji
−
ogół rozwi
ą
za
ń
słu
żą
cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji
(potwierdzaniu efektów uczenia si
ę
) oraz zapewnianiu ich jako
ś
ci.