„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Iwona Kowalczyk

Podejmowanie działalności gospodarczej 741[02].Z4.01

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:

dr inż. Janina Potiopa
mgr inż. Iwona Domachowska

Opracowanie redakcyjne:

mgr inż. Danuta Bajor

Konsultacja:

mgr Małgorzata Sienna

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 741[02].Z4.01
„Podejmowanie działalności gospodarczej”, zawartego w modułowym programie nauczania
dla zawodu piekarz.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

3

2. Wymagania wstępne

5

3. Cele kształcenia

6

4. Przykładowe scenariusze zajęć

7

5. Ćwiczenia

16

5.1. Istota funkcjonowania gospodarki rynkowej

16

5.1.1. Ćwiczenia

16

5.2. Działalność marketingowa przedsiębiorstwa

20

5.2.1. Ćwiczenia

20

5.3. Pomysł na działalność gospodarczą

23

5.3.1. Ćwiczenia

23

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

28

7. Literatura

40

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie piekarz.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakie słuchacz powinien mieć już
ukształtowane, aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia – wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

ćwiczenia – przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami
nauczania–uczenia oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć słuchacza – przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami

ze szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania, np. metoda projektów,
burza mózgów, portfolio, ćwiczenia praktyczne.

Formy

organizacyjne

pracy

słuchaczy

mogą

być

zróżnicowane,

począwszy

od samodzielnej do pracy zespołowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

741[02].Z4

Przedsiębiorstwo

piekarskie

741[02].Z4.01

Podejmowanie działalności

gospodarczej

741[02].Z4.02

Prowadzenie działalności

piekarskiej

Schemat układu jednostek modułowych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu nauczania jednostki modułowej, uczeń powinien

umieć:

−

posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu przedsiębiorczości takimi, jak:
potrzeby, człowiek przedsiębiorczy, rynek, popyt, podaż, dobra, usługi,

−

podejmować decyzje w sytuacjach trudnych i ryzykownych,

−

dokonywać prezentacji własnego stanowiska, stosując różne środki komunikacji werbalnej
i niewerbalnej,

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

współpracować w grupie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej, uczeń powinien umieć:

−

zinterpretować podstawowe pojęcia mikro i makroekonomiczne,

−

zdefiniować pojęcia: prawo popytu i podaży, cena równowagi rynkowej, gospodarka
rynkowa, spółka, przedsiębiorstwo, firma jednoosobowa, biznesplan, marketing, badanie
marketingowe, instrumenty marketingowe,

−

określić relację pomiędzy ceną, popytem i podażą,

−

wyjaśnić działanie mechanizmu rynkowego,

−

porównać rynki pod względem zasięgu, przedmiotu wymiany, sposobu sprzedaży, branży,
liczby dostawców, stopnia zaspokajania potrzeb,

−

sklasyfikować podmioty gospodarcze w zależności od formy własności oraz formy
organizacyjno-prawnej,

−

określić rodzaje działalności gospodarczej,

−

scharakteryzować rodzaje podmiotów gospodarczych,

−

dobrać odpowiednią formę organizacyjną przedsiębiorstwa do planowanej działalności
gospodarczej,

−

scharakteryzować rodzaje badań marketingowych,

−

określić znaczenie poszczególnych elementów marketingu w przedsiębiorstwie,

−

wskazać najkorzystniejsze sposoby finansowania działalności gospodarczej,

−

opracować prosty biznesplan,

−

opracować schemat postępowania dotyczącego rejestracji działalności gospodarczej,

−

zarejestrować działalność gospodarczą.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania: Piekarz 741[02]
Moduł:

Przedsiębiorstwo piekarskie 741[02].Z4

Jednostka modułowa:

Podejmowanie działalności gospodarczej 741[02].Z4.01

Temat: Zakładanie własnej firmy – biznesplan firmy.

Cel ogólny: Przygotowanie uczniów do sporządzenie biznesplanu.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

wymienić podstawowe zasady sporządzania biznesplanu i jego elementy,

−

opracować prosty biznesplan,

−

zorganizować i planować pracę w zespole,

−

dokonać analizy i rozwiązać problemy,

−

ocenić pracę zespołu.

Metody nauczania–uczenia się:

−

metoda projektów.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

prace w grupach 4 osobowych.

Czas: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia,

−

foliogramy,

−

karta projektu i kontrakt,

−

karty pracy,

−

komputer z dostępem do Internetu.

Przebieg zajęć:
1. Nauczyciel prezentuje i krótko omawia przykład prostego biznesplanu firmy (wybór

działalności firmy powinien być związany z branżą spożywczą).

2. Podział słuchaczy na 4 osobowe grupy. Każda grupa wybiera lidera – osobę, która będzie

rozdzielać zadania i kontrolować ich wykonanie; sekretarza – osobę, która będzie
odpowiedzialna za sporządzanie notatek.

3. Nauczyciel rozdaje słuchaczom karty projektu i podpisuje z uczniami kontrakt (załącznik

nr 1).

4. Nauczyciel rozdaje słuchaczom karty pracy (załącznik nr 2).
5. Słuchacze przystępują do wykonania zadania: Nauczyciel podkreśla, że realizacja projektu

będzie wymagała również pracy w domu, dlatego lider zespołu musi rozdzielić pracę
pomiędzy członków zespołu. Przy wykonywaniu niektórych zadań, uczniowie powinni
mieć dostęp do Internetu w celu szybszego wyszukiwania danych np. na temat cen
produktów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

Zakończenie zajęć
Po zakończeniu pierwszych zajęć nauczyciel sprawdza na jakim etapie pracy znajduje się każda
grupa. Motywuje liderów grupy do odpowiedniego rozdzielenia zadań członkom zespołu, aby
na następnych zajęciach zespół mógł zestawić przygotowane informacje.
Po zakończeniu drugich zajęć nauczyciel sprawdza, czy wszystkie grupy mają wypełnione
karty pracy (załącznik nr 2).

Praca domowa
Członkowie poszczególnych zespołów wykonują zadania przydzielone im w kartach pracy
przez liderów.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

Weź udział w dyskusji: Czy zdobyte w cyklu zajęć umiejętności pisania biznesplanu
przydadzą się każdemu z Was? Wypowiedz się na temat pozytywnych i negatywnych
aspektów zajęć.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Załącznik nr 1

Karta Projektu

Nazwa modułu: Podejmowanie działalności gospodarczej
Temat projektu: Zakładanie własnej firmy – biznesplan

Cel projektu:

−

przedstawić ogólną charakterystykę przedsiębiorstwa (forma prawna, lokalizacja, nazwa,
cele działalności),

−

scharakteryzować produkt lub usługę,

−

zanalizować rynek klienta i rynek konkurencji,

−

zaplanować plan marketingowy,

−

zaplanować bazę ekonomiczną firmy.

Kryteria oceniania osiągnięć:
Oceniając osiągnięcia ucznia należy wziąć pod uwagę:

−

zgodność merytoryczną treści projektu z zadanym tematem,

−

przedstawienie pisemnego sprawozdania,

−

prezentację projektu z uwzględnieniem: logicznego układu prezentacji, sposobu
prezentacji.

Informacje o zawieraniu kontraktu i plan projektu:
Czas przeznaczony na realizację projektu w ramach zajęć szkolnych 3 godziny:

−

zawarcie kontraktu, sporządzenie projektu biznesplanu – 2 godziny,

−

prezentacja projektu – 1 godzina.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

Kontrakt

Zawarty w dniu: ........................................................................
Pomiędzy nauczycielem .............................................................
A słuchaczami klasy ...................................................................

1. ..........................................................
2. ..........................................................
3. ..........................................................
4. ..........................................................

Przedmiotem kontraktu jest wykonanie projektu na temat:
...............................................................................................................................................

W projekcie należy:
1. Wybrać: formę prawną dla wybranej działalności gospodarczej, lokalizację, nazwę.
2. Wymienić cele działalności.
3. Scharakteryzować produkt.
4. Zanalizować rynek klienta i konkurencji.
5. Zaplanować instrumenty marketingowe (cena, dystrybucja, promocja).
6. Przedstawić plan zatrudnienia.
7. Zaplanować wyposażenie firmy.
8. Obliczyć przychody, koszty i zysk.
9. Ocenić szanse i zagrożenia związane z prowadzeniem firmy.

Uczniowie zobowiązują się do złożenia sprawozdania z projektu (karty pracy) w dniu
..................
Prezentacja projektu na forum grupy odbędzie się w dniu ........................
Nauczyciel zobowiązuje się do udzielenia konsultacji w dniach ............................ oraz
do obiektywnej oceny wykonanego raportu i prezentacji projektu.
Niewykonanie projektu w ustalonym terminie równoznaczne jest z otrzymaniem oceny
niedostatecznej.


Podpis nauczyciela

Podpisy słuchaczy

1. ....................................................
2. ....................................................
3. ....................................................
4. ....................................................

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

Załącznik nr 2

Karta pracy

Ogólna charakterystyka przedsiębiorstwa

Nazwa firmy

Rodzaj planowanej działalności

Forma prawna

Dane o właścicielach

Lokalizacja (siedziba)

Obszar działania

Produkt lub usługa (nazwa i opis wytwarzanych dóbr)

Analiza rynku i plan marketingowy

Charakterystyka klientów

Charakterystyka konkurencji

Ceny oferowanych produktów

Dystrybucja

Promocja

Baza ekonomiczna firmy
Właściciele firmy – podział
obowiązków

Pracownicy zatrudnieni na stałe

Pracownicy zatrudnieni na
umowę o dzieło lub zlecenie

Wykorzystanie posiadanych
zasobów

Zakup zasobów używanych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

Zakup nowych zasobów

Dzierżawa

Leasing

Plan finansowy

Źródła finansowania instytucji

Przychody ze sprzedaży (cena x
ilość sprzedanych produktów)

Koszty działalności:

- materiały do produkcji
- płace brutto
- eksploatacja lokalu
- materiały biurowe
- transport
- reklama
- inne

Zysk brutto
(przychody – koszty)

Podatek dochodowy

Zysk netto
(zysk brutto – podatek
dochodowy)

Analiza mocnych i słabych
stron oraz szans i zagrożeń

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

Załącznik nr 3

Arkusz oceniania pracy grup

Przedmiot oceny

Liczba

punktów

Grupa I

Grupa II

Grupa III

...

Umiejętność pracy w zespole

0-3

Stopień uzyskania
zamierzonych celów

0-4

Rzetelność i wiarygodność
zebranych danych

0-3

Estetyka wykonania

0-1

Terminowość oddania

0-1

Wypełnienie wszystkich
elementów biznesplanu

0-2

Zachowanie porządku
prezentacji (początek,
rozwinięcie, zakończenie)

0-2

Zgodność prezentacji
z tematem

0-2

Sposób prezentacji (jasny,
zrozumiały)

0-2

Pomoce dydaktyczne

0-2

Utrzymywanie kontaktu
wzrokowego ze słuchaczami

0-2

RAZEM

24

Ocena

.......

Ocena projektu:
21-24 – celująca
17-20 – bardzo dobra
13-16 – dobra
8-12 – dostateczna
poniżej 7 – dopuszczająca

Uwaga: Ocenę niedostateczną można uzyskać jedynie wtedy, gdy grupa w ogóle nie wykonała
zadania

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania: Piekarz 741[02]
Moduł:

Przedsiębiorstwo piekarskie 741[02].Z4

Jednostka modułowa:

Podejmowanie działalności gospodarczej 741[02].Z4.01

Temat: Prezentacje biznesplanu – pomysłu uczniów na działalność gospodarczą.

Cel ogólny: Ukształtowanie umiejętności prezentowania biznesplanu.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

zaprezentować efekty swojej pracy,

−

zaplanować prezentację,

−

dobrać właściwe informacje do poszczególnych punktów prezentacji,

−

wykorzystać pomoce mierzalne,

−

dokonać analizy,

−

sformułować wnioski,

−

współpracować w grupie.

Metody nauczania–uczenia się:

−

metoda projektów.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

prace w grupach 4 osobowych.

Czas: 1 godzina dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

rzutnik,

−

komputer + projektor multimedialny,

−

ekran.

Przebieg zajęć:
Uwaga: Zajęcia powinny zostać przeprowadzone co najmniej po kilku dniach. W tym czasie
uczniowie samodzielnie wykonują przydzielone im zadania.
1. Wprowadzenie – nauczyciel sprawdza, czy wszystkie grupy mają opracowane projekty

biznesplanu i są przygotowane do prezentacji efektów swojej pracy.

2. Nauczyciel krótko omawia zasady dobrej prezentacji.
3. Grupy po kolei prezentują swoje projekty. Po każdej prezentacji nauczyciel zachęca

do krótkiej dyskusji na temat przygotowanego biznesplanu.

4. Po zakończeniu wszystkich prezentacji nauczyciel ocenia każdą grupę według kryteriów

podanych w arkuszu oceniania (załącznik nr 3 – scenariusz zajęć nr 1).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

Zakończenie zajęć
Nauczyciel ogłasza wyniki. Następnie każdy zespół robi krótkie zebranie i odpowiada sobie
na pytania:
1. Czy jesteście zadowoleni z prezentacji?
2. Czy cel prezentacji został osiągnięty, tzn. czy prezentacja wzbudziła zainteresowanie?
3. Jakie były przyczyny braku zainteresowania Waszą prezentacją?

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach

W poszczególnych ćwiartkach pola z rysunku wpisz uwagi o zajęciach

+

Najlepsze było:

Pomogło mi:

-

Najgorsze było dla mnie:

Przeszkadzało mi:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

5. ĆWICZENIA

5.1. Istota funkcjonowania gospodarki rynkowej

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przyporządkuj podane przykłady jednemu z trzech rodzajów rynków. Wypełnij tabelę do

ćwiczenia.

Tabela do ćwiczenia 1. Porównanie trzech rodzajów rynków [opracowanie własne]

Rynek dóbr i usług

Rynek detaliczny

Rynek pracy

Przykłady:

1) urząd pracy,
2) towarzystwo ubezpieczeniowe,
3) sklep spożywczy,
4) Internet,
5) dom towarowy,
6) zakład fryzjerski,
7) supermarket,
8) restauracja,
9) bank,
10) fundusz emerytalny.

Wskazówki do realizacji

Przed wykonaniem ćwiczenia należy zwrócić uwagę na dokładną analizę różnych

klasyfikacji rynków.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić pojęcie rynku,
2) wymienić rodzaje rynku ze względu na podmiot wymiany i sposób sprzedaży,
3) dokonać analizy podanych przykładów,
4) przyporządkować podane przykłady do odpowiedniego rodzaju rynku.

Uwaga: Niektóre z wymienionych przykładów mogą wystąpić w tabeli więcej niż jeden raz.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

burza mózgów.

Środki dydaktyczne:

−

arkusze do ćwiczenia,

−

poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

Ćwiczenie 2

W produkcji chleba zaangażowane zostały m.in. następujące czynniki: woda, mąka,

urządzenia do wypieku, receptura, piekarz. Wypełnij tabelę do ćwiczenia, wpisując
wymienione czynniki wytwórcze do odpowiedniej grupy zasobów ekonomicznych.

Tabela do ćwiczenia 2. Czynniki wytwórcze [opracowanie własne]

Zasoby ekonomiczne (czynniki wytwórcze)

Przykłady

Ziemia

Kapitał

Zasoby ludzkie

Technologia

Wskazówki do realizacji

Przed wykonaniem ćwiczenia należy zwrócić uwagę na rozróżnianie zasobów

ekonomicznych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) rozróżnić podstawowe rodzaje zasobów ekonomicznych,
2) dokonać analizy treści ćwiczenia,
3) wypełnić tabelę przyporządkowując podane czynniki wytwórcze do odpowiedniej grupy

zasobów ekonomicznych.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

arkusz do ćwiczeń,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Oznacz odpowiednio cechy gospodarki centralnie planowanej i gospodarki rynkowej.

Wstaw znak X do odpowiedniej kolumny w tabeli do ćwiczenia.

Tabela do ćwiczenia 3. Cechy gospodarki [opracowanie własne]

Cechy gospodarki

Gospodarka centralnie

planowana

Gospodarka rynkowa

Regulowanie cen towarów
i usług przez państwo

Zależność cen towarów i usług
od mechanizmu popytu i podaży

Przewaga własności prywatnej
przedsiębiorstw

Państwo zarządza
przedsiębiorstwami

Brak oficjalnego bezrobocia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia należy zwrócić uwagę na dokładną analizę

i ocenę, popartą wieloma przykładami, systemu gospodarki centralnie planowanej i rynkowej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) rozróżnić cechy systemów gospodarki centralnie planowanej i gospodarki rynkowej,
2) wypełnić tabelę do ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

arkusz do ćwiczeń,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 4

Podane przykłady przedsiębiorstw zaklasyfikuj do odpowiedniej formy własności. Wstaw

znak X do odpowiedniej kolumny w tabeli.

Tabela do ćwiczenia 4. Formy własności [opracowanie własne]

Przykłady

Forma własności

prywatna

Forma własności

publiczna

Prywatne liceum ogólnokształcące

Muzeum malarstwa

Zakład remontowo-budowlany

Hipermarket

Komunikacja miejska

Polskie Linie Lotnicze

Spalarnia śmieci

Kopalnia węgla kamiennego

Kawiarenka internetowa

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia należy zwrócić uwagę na prawidłowe

rozróżnianie form własności.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) rozróżnić kryteria podziału przedsiębiorstw,
2) rozróżnić formy własności,
3) dokonać analizy przykładów podanych w tabeli do ćwiczenia,
4) wypełnić tabelę do ćwiczenia przyporządkowując podane przykłady odpowiedniej formie

własności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pogadanka,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

arkusz do ćwiczeń,

−

poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

5.2. Działalność marketingowa przedsiębiorstwa

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Uzupełnij tabelę przykładami produktów lub usług, dla których dana forma reklamy będzie

najlepsza.

Tabela do ćwiczenia 1. Formy reklamy [opracowanie własne]

Forma reklamy

Produkt / usługa

Radiowa (stacja lokalna)

Telewizyjna (stacja ogólnopolska)

Prasowa

Billboardy

Sprzedaż osobista z prezentacją

Sponsorowanie imprez sportowych

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia wskazane jest, aby uczniowie przejrzeli

wycinki prasowe z różnymi reklamami.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować formy reklamy pod kątem sprzedaży produktów / usług,
2) uzupełnić tabelę odpowiednio dobranymi przykładami produktów / usług do najlepszej

formy reklamy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

arkusz do ćwiczeń,

−

wycinki prasowe z reklamami,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Wymień po dwie marki następujących produktów: proszek do prania, kawa, herbata, pasta

do zębów, samochód. Uzupełnij tabelę.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

Tabela do ćwiczenia 2. Marki produktów [opracowanie własne]

Produkty

Marki produktów

Proszek do prania

-

-

Kawa

-

-

Herbata

-

-

Pasta do zębów

-

-

Samochód

-

-

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia należy zwrócić uwagę na rozróżnienie

marki od loga firmy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przedstawić definicję „marki” i „logo”,
2) określić marki dla wybranych produktów,
3) uzupełnić tabelę, wpisując nazwę marki dla poszczególnych produktów.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pogadanka,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

arkusz do ćwiczeń,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Uzupełnij tabelę niżej wymienionymi instrumentami marketingowymi.

Instrumenty marketingowe:

reklama telewizyjna, marka, jakość, serwis, termin płatności, zasięg sprzedaży, lokalizacja
sklepu, sprzedaż osobista, kredyt, opakowanie, cena katalogowa, nazwa, promocja sprzedaży.

Tabela do ćwiczenia 3. Instrumenty marketingu [opracowanie własne]

Produkt

Cena

Dystrybucja

promocja

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment rozdziału Materiał nauczania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować elementy marketingu-mix,
2) zakwalifikować podane instrumenty marketingowe do jednej z czterech grup w tabeli.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

arkusz do ćwiczeń,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 4

Pracując w zespole 3–4 osobowym przeprowadźcie ankietę na temat branży piekarskiej

np.: „Badanie popytu na bułki poznańskie”.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia należy zwrócić uwagę na poprawne

skonstruowanie miniankiet przez uczniów. Wskazane jest, aby uczniowie na przeprowadzenie
miniprojektu mieli ok. 2 tygodni.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zaplanować podział i organizację pracy przy poznawaniu i badaniu rynku oraz

opracowywaniu wyników.

2) wyznaczyć role w grupie w celu efektywnej pracy:

−

osoba najwyższa w grupie będzie liderem. Lider kontroluje, czy grupa pracowała nad
wyznaczonym zadaniem i czy każdy uczestnik miał okazję wziąć udział w zadaniu,

−

osoba z najdłuższymi włosami w grupie będzie sekretarzem, sekretarz notuje pomysły,
które padły podczas dyskusji w grupie,

−

osoba najniższa w grupie będzie kontrolerem czasu. Kontroler czasu pilnuje, by grupa
wykonała zadanie w wyznaczonym czasie.

3) przygotować materiały do badań – miniankietę.

−

opracować kwestionariusz (ankietę) – 10 pytań.

4) przeprowadzić zaplanowane badanie rynku na próbie liczącej ok. 20–30 osób.
5) opracować – zinterpretować i podsumować badania w formie raportu.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda projektów,

−

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

arkusz do ćwiczeń,

−

poradnik dla ucznia,

−

arkusz papieru A4.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

5.3. Pomysł na działalność gospodarczą

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Pracując w zespole 3–4 osobowym opracujcie wstępną charakterystykę firmy (działalności

gospodarczej), która będzie stanowiła podstawę realizacji waszego pomysłu.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia należy zwrócić uwagę aby pomysły

na działalność gospodarczą były przedstawione w formie plakatu. Plakaty powinny być
czytelne. Wskazane jest aby na realizację ćwiczenia przeznaczyć 2 godziny dydaktyczne:
pierwsza godzina na opracowanie plakatu, druga godzina na prezentację pomysłów. Wskazane
jest również, aby pomysły na działalność gospodarczą były związane z branżą piekarską
(spożywczą).

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) stworzyć dobry zespół.
2) wyznaczyć role w grupie w celu efektywnej pracy:

−

osoba najwyższa w grupie będzie liderem. Lider kontroluje by grupa pracowała
nad wyznaczonym zadaniem, by każdy uczestnik miał okazje wziąć udział w zadaniu,

−

osoba najniższa w grupie będzie sekretarzem. Sekretarz notuje pomysły, które padły
podczas dyskusji w grupie,

−

osoba siedząca po lewej stronie lidera będzie kontrolerem czasu. Kontroler czasu
pilnuje, by grupa wykonała zadanie w wyznaczonym czasie.

3) opracować wspólny pomysł na firmę w formie plakatu. W tym celu powinni przedstawić

informacje na temat:

−

dlaczego taka firma? (Jakie cele chcecie osiągnąć poprzez założenie tej firmy?),

−

rynek (Kto będzie odbiorcą Waszego produktu, czyli kim będą Wasi klienci?),

−

przewaga rynkowa (Jakie są Wasze atuty? Co Wam da przewagę nad
konkurentami?),

−

umiejętności (Jakie umiejętności są potrzebne do prowadzenia takiej firmy?),

−

co jest potrzebne aby zacząć? (Jakie działania należy podjąć oraz jakie zasoby są
niezbędne np.: maszyny),

4) zaproponować nazwę i narysować logo swojej firmy,
5) przygotować prezentację pomysłu na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda projektów,

−

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

kartki papieru formatu A3,

−

ołówki, kolorowe pisaki,

−

arkusz do ćwiczenia,

−

poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

Ćwiczenie 2

Wyobraź sobie, że postanowiłeś założyć punkt sprzedaży pieczywa. Policz podstawowe

koszty uruchomienia firmy. Pomoże ci w tym tabela do ćwiczenia 2.

Tabela do ćwiczenia 2. Koszty uruchomienia firmy [9, s. 51]

Lp.

Rodzaj wydatków

Wysokość wydatków [zł]

1

Wynajem lokalu (10-20m

2

) za 1 miesiąc wraz

z prawem kupna nieruchomości

2

Remont lokalu

3

Zakup wyposażenia lokalu

4

Początkowy zapas towarów

5

Rejestracja działalności

6

Reklama – zakup podświetlonego szyldu

RAZEM WYDATKI

Komentarz do tabeli
Ad. 1. Początkujący przedsiębiorca rzadko dokonuje zakupu lokalu na działalność

gospodarczą. Przeważnie wykorzystuje posiadane pomieszczenia lub wynajmuje
lokal.

Ad. 2. Remont lokalu polega na odnowieniu pomieszczenia i przystosowaniu go do nowej

funkcji: malowanie lokalu wewnątrz i na zewnątrz (zakup farb, malowanie okien
i drzwi, drobne naprawy, pomieszczenia sanitarne, itp.)

Ad. 3. Wyposażenie lokalu to – lady sklepowe, regały na pieczywo, kosze, kasa fiskalna,

krajalnica.

Ad. 5. Rejestracja działalności – rejestracja działalności w urzędzie miejscowym, załatwienie

numeru REGON, rejestracja w urzędzie skarbowym, wyrobienie pieczątki, zakup
podatkowej książki przychodów i rozchodów, zakup niezbędnych materiałów
biurowych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia należy zwrócić uwagę na wiarygodność

danych zebranych do uzupełnienia tabeli. Zaproponowana tabela to tylko propozycja.
Słuchacze mogą zrezygnować z niektórych pozycji lub dodać w zależności od potrzeb
działalności.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zdobyć informacje na temat poszczególnych kosztów uruchomienia firmy z: Internetu,

instytucji, osób prowadzących już działalność lub znajomych,

2) obliczyć, ile pieniędzy potrzeba do uruchomienia punktu sprzedaży pieczywa,
3) uzupełnić tabelę do ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie praktyczne,

−

pogadanka.

Środki dydaktyczne:

−

arkusz do ćwiczenia,

−

poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

Ćwiczenie 3

Pracujecie w zespole wspólnie wykonującym projekt firmy. Zaplanujcie źródła

finansowania Waszego przedsięwzięcia. Zaplanowanie źródeł finansowania ułatwi Wam
poniższa tabela.

Tabela do ćwiczenia 3. Źródła finansowania firmy [9, s. 54]

Określenie źródła

Wysokość kwoty [zł]

Wkład własny właściciela

Rodzina i przyjaciele

Kredyt w banku komercyjnym

Pożyczki z innych instytucji i organizacji

RAZEM

Uwaga: Jeśli bierzecie kredyt w banku komercyjnym na działalność gospodarczą, powinniście
wykazać własny wkład wynoszący 20–30% kwoty jaką zamierzacie wziąć i zabezpieczenie
(np. poręczenie osób trzecich)

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia należy zwrócić uwagę na analizowanie

i wyjaśnienie źródeł finansowania działalności gospodarczej. Wskazane jest, aby słuchacze
dokonali wyboru, z których źródeł finansowania rzeczywiście mogliby skorzystać.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować wady i zalety różnych sposobów finansowania działalności gospodarczej,
2) zaplanować skąd można pozyskać pieniądze na uruchomienie firmy,
3) uzupełnić tabelę do ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie praktyczne,

−

dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

arkusz do ćwiczeń,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 4

Wyobraź sobie, że zakładasz jednoosobową firmę handlową z siedzibą w swoim miejscu

zamieszkania. Aby dokonać rejestracji swojej działalności gospodarczej musisz odwiedzić kilka
instytucji i wypełnić różne formularze. W związku z tym, że zakładasz firmę jednoosobową,
rejestrację

zaczynasz

od

wpisu

do

ewidencji

działalności

gospodarczej

w urzędzie miasta.
Wypełnij w tym celu formularz „Zgłoszenie o dokonanie wpisu do ewidencji działalności
gospodarczej” załącznik nr 1.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia należy zwrócić uwagę na dokładną analizę

procedury rejestracyjnej firmy jednoosobowej, a także analizowanie i wyjaśnienie zasad
wypełniania formularza.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować procedurę rejestracyjną działalność gospodarczą,
2) przeanalizować formularz „Zgłoszenie o dokonanie wpisu do ewidencji działalności

gospodarczej”,

3) wypełnić formularz zgłoszenia. A oto kilka porad:

−

nazwa firmy – najlepiej podać nazwę pełną wraz z wersją skróconą,

−

swoje imię i nazwisko oraz numer ewidencyjny PESEL,

−

adres zameldowania, a jeśli zamierzasz stale wykonywać działalność w innym miejscu
(np. sklep, zakład) to należy podać również adres tego lokalu,

−

przedmiot wykonywanej działalności gospodarczej, zgodnie z Polską Klasyfikacją
Działalności (PKD) – 4 cyfry, 1 litera i opis, (można podać większą liczbę rodzajów
działalności niż przewiduje wolne miejsce na wniosku, to co się nie zmieści wpisz
w załączniku, nie można prowadzić działalności nie zgłoszonej, a każda zmiana we
wpisie kosztuje 50 zł),

−

datę rozpoczęcia działalności gospodarczej – wpisz faktyczny moment rozpoczęcia,
biorąc pod uwagę, że załatwienie wszystkich formalności urzędowych zajmie około
3 tygodni.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie praktyczne,

−

pogadanka.

Środki dydaktyczne:

−

arkusz do ćwiczeń,

−

poradnik dla ucznia,

−

Polska Klasyfikacja Działalności (PKD),

−

Załącznik nr 3 „Zgłoszenie o dokonanie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej”.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

Załącznik nr 3 „Zgłoszenie o dokonanie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej”

..........................

dnia ............................

(miejscowo

ść)

ZG

ŁOSZENIE O DOKONANIE WPISU

DO EWIDENCJI DZIA

ŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

1. Oznaczenie przedsiębiorcy: ...........................................................................................

(imię i nazwisko oraz nazwa, pod którą wykonywana będzie działalność gospodarcza)

PESEL

Nr tel.: ..........................................

2. Miejsce zamieszkania i adres przedsiębiorcy: ...................................................................

Adres zakładu głównego: ....................................................................................................
Inne stałe miejsca wykonywania działalności gospodarczej (oddziałów, filii)

- ....................................................................................................................................

- .....................................................................................................................................

3. Określenie przedmiotu działalności gospodarczej

(oznaczyć wg Polskiej Klasyfikacji Działalności)

Kod PKD

Opis przedmiotu działalności zgodny z PKD

X – ciąg dalszy przedmiotu działalności w załączniku

4. Data rozpoczęcia działalności gospodarczej: ...................................................................

5. Wykaz załączników: .......................................................................................................

............................................................................................................................................

.................................................................................

(podpis przedsiębiorcy)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test nr 1

Test dwustopniowy do jednostki modułowej

„Podejmowanie działalności

gospodarczej”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 15, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 12, 13, 14, 16, 17 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu

ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. b, 3. c, 4. c, 5. a, 6. c, 7. b, 8. a, 9. b, 10. b, 11. c,
12. b, 13. a, 14. b, 15. b, 16. a, 17. b, 18. a, 19. b, 20. a.

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Zdefiniować prawo popytu

A

P

b

2

Rozróżnić zasoby ekonomiczne

B

P

b

3

Rozróżnić prywatną formę własności

B

P

c

4

Scharakteryzować cechy gospodarki
centralnie planowanej

B

P

c

5

Rozróżnić rodzaje rynku ze względu na
zasięg

B

P

a

6

Rozróżnić rynek pracy

B

P

c

7

Scharakteryzować mechanizm rynkowy

B

P

b

8

Rozróżnić rodzaje działalności gospodarczej

B

P

a

9

Rozróżnić spółki prawa handlowego

B

P

b

10 Zdefiniować pojęcie spółki

A

P

b

11 Rozróżnić instrumenty marketingu-mix

B

P

c

12 Scharakteryzować badania ankietowe

B

PP

b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

13 Scharakteryzować fazy cyklu życia produktu

B

PP

a

14 Określić segment rynku

B

PP

b

15 Zdefiniować pojęcie dystrybucji

A

P

b

16 Scharakteryzować strukturę – biznesplanu

B

PP

a

17

Dobrać formę organizacyjno-prawną do
podanej działalności gospodarczej

D

PP

b

18

Rozróżnić instytucje związane z rejestracją
działalności gospodarczej przez osoby
fizyczne

B

P

a

19 Rozróżnić numer statystyczny REGON

B

P

b

20

Rozróżnić Numer Identyfikacji Podatkowej
NIP

B

P

a

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal ze słuchaczami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2. Omów ze słuchaczami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj słuchaczy z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla słuchacza.
7. Zapytaj czy słuchacze wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij słuchaczom o zbliżającym się czasie

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Prawo popytu określa

a) zależność między popytem a ceną, jeżeli cena danego dobra rośnie, to rośnie popyt na

to dobro.

b) zależność między popytem a ceną, jeżeli cena danego dobra rośnie, to spada popyt na

to dobro.

c) zależność między ceną a ilością dóbr i usług, które zostały sprzedane po danej cenie.
d) mechanizm rynkowy, który równoważy popyt z podażą.

2. Zasoby ekonomiczne to:

a) ziemia, maszyny, wymiana.
b) technologia, ziemia, praca.
c) praca, technologia, marketing.
d) kapitał, praca, marketing.

3. Własność prywatna, to

a) lampa uliczna.
b) pojazd komunikacji miejskiej (tramwaj).
c) książka, którą otrzymałeś w prezencie.
d) ławka w parku miejskim.

4. Gospodarka centralnie planowana charakteryzuje się następującymi cechami

a) dominuje prywatna własność środków produkcji.
b) działa mechanizm rynkowy.
c) dominuje państwowa własność środków produkcji.
d) występuje zarówno własność publiczna jak i prywatna.

5. Jeśli idziesz do pobliskiego sklepu, którego właścicielem jest mieszkaniec tej samej

miejscowości, to jesteś uczestnikiem
a) rynku lokalnego.
b) rynku krajowego.
c) rynku zagranicznego.
d) rynku regionalnego.

6. Rynek, na którym dokonuje się proces kupna i sprzedaży siły roboczej, to

a) rynek kapitałowy.
b) rynek producenta.
c) rynek pracy.
d) rynek branżowy.

7. Cena równowagi rynkowej jest ceną, przy której następuje

a) przewaga popytu nad podażą.
b) zrównanie popytu z podażą.
c) przewaga podaży nad popytem.
d) ograniczenie produkcji przez producentów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

8. Do jakiego rodzaju działalności zaliczamy prowadzenie piekarni?

a) do działalności przemysłowej.
b) do działalności budowlanej.
c) do działalności handlowej.
d) do działalności usługowej.

9. Na podstawie kodeksu spółek handlowych działa

a) spółka cywilna.
b) spółka jawna.
c) przedsiębiorstwo jednoosobowe osoby fizycznej.
d) spółdzielnia.

10. Podmiot gospodarki działający na podstawie umowy, na mocy której wspólnicy

zobowiązują się do prowadzenia działalności gospodarczej to
a) przedsiębiorstwo państwowe.
b) spółka.
c) przedsiębiorstwo jednoosobowe osoby fizycznej.
d) spółdzielnia.

11. Który z poniższych czynników nie jest zaliczony do kompozycji elementów marketingu-

mix?
a) produkt.
b) cena.
c) nabywca.
d) promocja.

12. Badania marketingowe, które polegają na tym, że wszyscy respondenci uczestniczący

w badaniu otrzymują taki sam kwestionariusz, ich zadaniem jest udzielenie odpowiedzi na
zamieszczone pytania, to
a) wywiad.
b) badania ankietowe.
c) obserwacja.
d) badania eksperymentalne.

13. Faza cyklu życia produktu, w której następuje najszybszy wzrost sprzedaży, który

powoduje, że koszt jednostkowy spada, a zysk wzrasta, to mamy do czynienia z fazą:
a) wzrostu.
b) wprowadzenia.
c) dojrzałości.
d) schyłku.

14. W miejscowości górskiej zostało uruchomione schronisko górskie. Do jakiego segmentu

rynku została skierowana ta oferta?
a) do konsumentów o zadowalającej i dobrej kondycji materialnej.
b) do konsumentów młodych preferujących sportowy styl życia.
c) do konsumentów w średnim wieku i starszych, preferujących styl „spokojny”.
d) do konsumentów mieszkających w górach.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

15. System działań prowadzących do udostępnienia produktu klientowi w dogodnym dla

niego miejscu i czasie, realizowany zazwyczaj przez handlowców, określa
a) promocja.
b) dystrybucja.
c) kanał dystrybucyjny.
d) marketing.

16. W

biznesplanie

charakterystykę

klientów

firmy,

charakterystykę

konkurencji,

zaplanowanie narzędzi marketingowych: produktu, ceny, promocji, dystrybucji, określa
a) plan marketingowy.
b) plan finansowy.
c) streszczenie.
d) bilans.

17. Właściciel firmy AGD Serwis w Łodzi świadczy usługi w zakresie naprawy pralek

i lodówek. Żona przedsiębiorcy dyżuruje w domu przy telefonie w godz. od 8.00 – 20.00,
przyjmuje zlecenia napraw. Przedsiębiorca w następnym dniu dociera do klienta. Forma
organizacyjno-prawna opisanej działalności gospodarczej to
a) spółka cywilna.
b) przedsiębiorstwo indywidualnego właściciela.
c) spółka jawna.
d) spółdzielnia.

18. Przedsiębiorca postanowił uruchomić indywidualną działalność gospodarczą, w związku

z tym firmę powinien zarejestrować
a) w urzędzie powiatowym.
b) w urzędzie miasta / gminy.
c) w sądzie gospodarczym.
d) w starostwie.

19. Każda firma musi posiadać swój dziewięciocyfrowy, niepowtarzalny numer statystyczny

jest to
a) numer identyfikacji podatkowej NIP.
b) REGON.
c) numer ewidencji PESEL.
d) numer dowodu tożsamości.

20. Rejestracja działalności gospodarczej w urzędzie skarbowym dotyczy

a) uzyskania stałego cyfrowego identyfikatora w systemie NIP.
b) uzyskania numeru statystycznego REGON.
c) uzyskania numeru ewidencyjnego PESEL.
d) uzyskania numeru rachunku bankowego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Podejmowanie działalności gospodarczej

Zakreśl poprawną odpowiedź

.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1.

a

b

c

d

2.

a

b

c

d

3.

a

b

c

d

4.

a

b

c

d

5.

a

b

c

d

6.

a

b

c

d

7.

a

b

c

d

8.

a

b

c

d

9.

a

b

c

d

10.

a

b

c

d

11.

a

b

c

d

12.

a

b

c

d

13.

a

b

c

d

14.

a

b

c

d

15.

a

b

c

d

16.

a

b

c

d

17.

a

b

c

d

18.

a

b

c

d

19.

a

b

c

d

20.

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

Test nr 2

Test dwustopniowy do jednostki modułowej

„Podejmowanie działalności

gospodarczej”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 15, 16, 17 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 12, 13, 14, 18, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu

ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. c, 3. c, 4. c, 5. b, 6. b, 7. a, 8. c, 9. b, 10. a, 11. a,
12. b, 13. a, 14. a, 15. a, 16. d, 17. b, 18. a, 19. c, 20. b.

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Zdefiniować prawo podaży

A

P

a

2

Rozróżnić zasoby ekonomiczne

B

P

c

3

Rozróżnić publiczną formę własności

B

P

c

4

Rozróżnić cechy gospodarki rynkowej

B

P

c

5

Rozróżnić rodzaje rynku ze względu na
przedmiot wymiany

B

P

b

6

Rozróżnić rynek monopolistyczny

B

P

b

7

Nazwać mechanizm rynkowy

A

P

a

8

Rozróżnić spółki osobowe

B

P

c

9

Rozróżnić źródła prawa regulujące działalność
spółek

B

P

b

10 Zdefiniować cechy spółki cywilnej

A

P

a

11 Rozróżnić elementy promocji

B

P

a

12

Scharakteryzować metody badań
marketingowych

B

PP

b

13 Scharakteryzować fazy cyklu życia produktu

B

PP

a

14 Określić segment rynku

B

PP

a

15 Zdefiniować pojęcie marki

A

P

a

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

16 Rozróżnić rodzaje działalności gospodarczej

B

P

d

17

Określić lokalizację dla podanej działalności
gospodarczej

B

P

b

18 Scharakteryzować strukturę biznesplanu

B

PP

a

19

Dobrać formę organizacyjno-prawną do podanej
działalności gospodarczej

D

PP

c

20

Wybrać instytucje związane z rejestracją
działalności gospodarczej przez spółki prawa
handlowego

C

PP

b

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal ze słuchaczami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2. Omów ze słuchaczami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj słuchaczy z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj słuchaczom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj czy słuchacze wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij słuchaczom o zbliżającym się czasie

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

36

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Prawo podaży określa

a) zależność między podażą a ceną, jeżeli cena danego dobra rośnie, to rośnie też jego

podaż.

b) zależność między podażą a ceną, jeżeli cena danego dobra rośnie, to spada podaż na

to dobro.

c) zależność między ceną a ilością dóbr i usług, które zostały nabyte po danej cenie.
d) mechanizm rynkowy, który równoważy popyt z podażą.

2. Działalność ludzi (fizyczna lub umysłowa), w wyniku której wytwarzają oni produkty

zaspokajające potrzeby innych i za którą otrzymują wynagrodzenie, to
a) kapitał.
b) ziemia.
c) praca.
d) technologia.

3. Własność publiczna to

a) książka, którą otrzymałeś w prezencie.
b) firma, którą prowadzi Twój znajomy.
c) obrazy w Muzeum Malarstwa.
d) telewizor w Twoim mieszkaniu.

4. Gospodarka rynkowa charakteryzuje się następującymi cechami

a) dominuje własność państwowa.
b) stały niedobór towarów i usług.
c) przewaga własności prywatnej przedsiębiorstw.
d) ceny towarów i usług regulowane przez państwo.

5. Rynek, na którym produktem są środki pieniężne, które w wyniku dokonywanych

transakcji możemy przekształcić w papiery wartościowe albo w maszyny i urządzenia,
a te znowu w środki pieniężne, to
a) rynek dóbr i usług.
b) rynek kapitałowy.
c) rynek pracy.
d) rynek konkurencji i konkurencji niedoskonałej.

6. Rynek, na którym występuje tylko jeden dostawca jakiegoś towaru nazywamy rynkiem

a) oligopolistycznym.
b) monopolistycznym.
c) konkurencji niedoskonałej.
d) konkurencji doskonałej.

7. Taką sytuację na rynku, gdy podaż jest równa popytowi, nazywamy

a) równowagą rynkową.
b) prawem popytu.
c) nadwyżką produktów na rynku.
d) niedoborem produktów na rynku.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

37

8. Do spółek osobowych zaliczamy

a) spółkę z o.o..
b) spółkę akcyjną.
c) spółkę jawną.
d) firmę jednoosobową.

9. Podstawowy akt prawny regulujący działalność spółki cywilnej, to

a) kodeks handlowy.
b) kodeks cywilny.
c) kodeks pracy.
d) kodeks karny.

10. Charakterystyczna cecha spółki cywilnej, to

a) brak osobowości prawnej.
b) posiadanie osobowości prawnej.
c) określenie wysokość kapitału w przepisach.
d) prowadzenie spraw spółki przez określone organy.

11. Podstawowe elementy promocji, to

a) reklama.
b) dystrybucja.
c) cena.
d) produkt.

12. Badania marketingowe, które polegają na przeprowadzaniu rozmowy przez badacza

z osobą badaną, to
a) badania ankietowe.
b) wywiad.
c) obserwacja.
d) badania eksperymentalne.

13. Faza cyklu życia produktu, w której podejmowane są działania w zakresie informowania

klientów o pojawiającym się właśnie na rynku produkcji, następują duże wydatki na
reklamę, mówimy wtedy o fazie
a) wprowadzenia.
b) wzrostu.
c) nasycenia.
d) schyłku.

14. Do jakiego segmentu rynku skierowałbyś swoją ofertę zakładając komis sprzętu

sportowego?
a) do konsumentów preferujących sportowy styl życia i niezadowalającej sytuacji

materialnej.

b) do konsumentów preferujących spokojny styl życia.
c) do konsumentów o bardzo dobrej sytuacji materialnej.
d) do konsumentów dokonujących zakupów w luksusowych sklepach sportowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

38

15. Typowy dla danego produktu lub grupy produktów znak graficzny lub nazwa, to

a) marka.
b) opakowanie.
c) oznakowanie.
d) jakość.

16. Do jakiego rodzaju działalności zaliczamy supermarket?

a) do działalności przemysłowej.
b) do działalności usługowej.
c) do działalności budowlanej.
d) do działalności handlowej.

17. Najlepszą lokalizacją dla działalności gospodarczej, jaką jest kiosk z gazetami i biletami

MPK, będzie
a) miejsce z dala od centrum miasta.
b) miejsce w sąsiedztwie przystanku komunikacji zbiorowej.
c) osiedle mieszkaniowe.
d) ulica o dużym natężeniu ruchu pieszego.

18. W biznesplanie analizę finansową firmy przedstawia również

a) bilans otwarcia firmy.
b) charakterystyka klientów.
c) marketing.
d) harmonogram realizacji przedsięwzięcia.

19. Pan Kowalski i Pan Nowak będą wspólnie prowadzili firmę osobową działającą na

podstawie kodeksu spółek handlowych. Którą formę organizacyjno-prawną powinni
wybrać?
a) spółkę cywilną.
b) spółkę akcyjną.
c) spółkę jawną.
d) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.

20. Właściciele spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przed rozpoczęciem działalności

gospodarczej muszą zarejestrować firmę
a) w urzędzie powiatowym.
b) w sądzie gospodarczym.
c) w urzędzie gminy.
d) w starostwie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

39

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Podejmowanie działalności gospodarczej

Zakreśl poprawną odpowiedź

.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1.

a

b

c

d

2.

a

b

c

d

3.

a

b

c

d

4.

a

b

c

d

5.

a

b

c

d

6.

a

b

c

d

7.

a

b

c

d

8.

a

b

c

d

9.

a

b

c

d

10.

a

b

c

d

11.

a

b

c

d

12.

a

b

c

d

13.

a

b

c

d

14.

a

b

c

d

15.

a

b

c

d

16.

a

b

c

d

17.

a

b

c

d

18.

a

b

c

d

19.

a

b

c

d

20.

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

40

7. LITERATURA

1. Flis I., Makiewicz M..: Własna firma. Wydawnictwo Park Sp. z o.o., Bielsko Biała 2004
2. Gregorczyk S., Romanowska M., Sopińska A., Wachowiak P.: Przedsiębiorczość bez

tajemnic. WSIP, Warszawa 2002

3. Kolan B.: Sukces na rynku pracy. Centralna Komisja Egzaminacyjna, Warszawa 2005
4. Makieła Z., Rachował T.: Podstawy przedsiębiorczości. Nowa Era, Warszawa 2005
5. Mikina A., Sienna M.: Przedsiębiorczość dla szkół zasadniczych. WSIP, Warszawa 2002
6. Musiałkiewicz J.: Marketing. Ekonomik s.c., Warszawa 2001
7. Sepkowska Z.: Wprowadzenie do mikroekonomii. WSIP, Warszawa 1999
8. Żurakowski F.: Podstawy przedsiębiorczości. MAC Edukacja S.A., Kielce 2002
9. Żurakowski F.: Przedsiębiorczość – Poszukiwanie pomysłu na firmę i jej uruchomienie.

WSIP, Warszawa 1999

Literatura metodyczna

1. Dretkiewicz-Więch J.: ABC nauczyciela przedmiotów zawodowych. Operacyjne cele

kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994