PROJEKTOWANIE
PROJEKTOWANIE
ORGANIZACJA I
ORGANIZACJA I
FUNKCJONOWANIE
FUNKCJONOWANIE
SIP
SIP
SIPu
SIPu
nie można kupić
nie można kupić
tak jak
tak jak
mapę, komputer, oprogramowanie, bazę danych
mapę, komputer, oprogramowanie, bazę danych
SIP należy zaprojektować i stworzyć
SIP należy zaprojektować i stworzyć
na miarę
na miarę
potrzeb, oczekiwań i możliwości
potrzeb, oczekiwań i możliwości
instytucji, której ma służyć
instytucji, której ma służyć
Projektowanie SIP
Projektowanie SIP
SIP autonomiczny (on desk)
SIP tworzony i funkcjonujący hybrydowo
SIP tworzony i funkcjonujący w oparciu o
SDI (PZGK, repozytoria, hurtownie
danych)
Wojewódzkie Centrum Baz Danych
Wojewódzkie Centrum Baz Danych
Przestrzennych
Przestrzennych
SDI
SDI
-
-
PZGK
PZGK
–
–
SBDP Mazowsza
SBDP Mazowsza
SDI
BDO
VMap2
P.Z.G.K
S.B.D.P
SDI – Spatial Data Infrastructure
struktura porozumień politycznych i
instytucjonalnych,
technologie,
dane i personel,
służące efektywnemu tworzeniu dostępu
do informacji przestrzennej i korzystaniu z
informacji przestrzennej.
Infrastruktura informacji przestrzennej powinna:
działać na wszystkich poziomach: lokalnym,
regionalnym, krajowym, europejskim,
być powiązana z pokrewnymi strukturami:
e-government, administracją publiczną, sektorem
badań,
być utrzymywana w dobrym stanie,
mieć zdefiniowane instytucje odpowiedzialne za jej
stworzenie, funkcjonowanie, finansowanie i
aktualizację.
Pięć zasad tworzenia i funkcjonowania
struktury danych przestrzennych wg
INSPIRE:
1. Dane przestrzenne powinny być zbierane
raz i utrzymywane na tym poziomie (w tym
miejscu), na którym może to być robione
najefektywniej,
2. Powinno być możliwe w całej Europie
łączenie bez problemów technicznych
danych przestrzennych z różnych źródeł
oraz korzystanie z nich przez wielu
użytkowników,
3. Powinno być możliwe korzystanie z
danych zgromadzonych na jednym z
poziomów zarządzania przez inne
poziomy zarządzania,
4. Dane przestrzenne potrzebne do dobrego
zarządzania powinny być dostępne na
warunkach nie ograniczających ich
powszechnego użytkowania,
5. Powinien być zapewniony dostęp do
informacji o tym:
jakie dane są dostępne,
czy odpowiadają potrzebom użytkowników,
na jakich warunkach są dostępne.
W pierwszym okresie tworzenia
infrastruktury danych przestrzennych
największe zobowiązania są
przypisywane
administracji publicznej
na poziomie krajowym i
regionalnym
.
Oczekuje się, że administracja publiczna
stworzy i będzie udostępniać podstawowe
dane przestrzenne oraz stworzy warunki:
organizacyjne,
techniczne,
prawne,
ekonomiczne,
do tworzenia i funkcjonowania infrastruktury.
Warunki dodatkowe
Warunki dodatkowe
:
kształcenie potencjalnych użytkowników
infrastruktury,
inicjowanie prac badawczych.
Źródło - CODGIK
Podejście technologiczne
Podejście technologiczne
–
–
sprzęt i oprogramowanie
sprzęt i oprogramowanie
Podejście funkcjonalne
Podejście funkcjonalne
–
–
użytkownik i jego potrzeby
użytkownik i jego potrzeby
funkcje oprogramowania
funkcje oprogramowania
funkcje użytkowe
funkcje użytkowe
Klasyczny ciąg projektowania SIP :
Klasyczny ciąg projektowania SIP :
dla kogo ? (zdefiniowanie użytkowników : głównych i
okazjonalnych)
czego oczekują użytkownicy / co SIP może
zaproponować użytkownikom ?
(Badanie potrzeb użytkowników zakres tematyczny
Systemu, rodzaj i dokładność danych)
Klasyczny ciąg projektowania SIP :
Klasyczny ciąg projektowania SIP :
źródła danych , sposób pozyskiwania danych,
ich przetwarzania i gromadzenia,
projekty logiczne i fizyczne baz danych ; część
geometryczna (graficzna) i opisowa
Klasyczny ciąg projektowania SIP :
Klasyczny ciąg projektowania SIP :
projekt systemu baz danych ; depozytariusze
baz danych, prawa dostępu, współdziałanie baz
danych,
konfiguracja sprzętu i oprogramowania
zakup pilotowych egzemplarzy sprzętu i
oprogramowania,
szkolenie personelu,
Klasyczny ciąg projektowania SIP :
Klasyczny ciąg projektowania SIP :
tworzenie wybranych (priorytetowych ) baz
danych,
uruchomienie modułów analiz przestrzennych i
modelowania, przykłady wizualizacji danych i
wyników analiz,
weryfikacja koncepcji Systemu : zakres, bazy
danych, sprzęt , oprogramowanie ...
Klasyczny ciąg projektowania SIP :
Klasyczny ciąg projektowania SIP :
podpisanie porozumień / realizacja pozostałych
składników Systemu,
drugi etap szkolenia personelu,
uruchomienie całości Systemu,
aktualizacja baz danych, oprogramowania itp.
Które z wymienionych etapów są
realizowane w całości, lub
częściowo w różnych podejściach ?
Projektowanie SIP
Projektowanie SIP
SIP autonomiczny (on desk)
SIP tworzony i funkcjonujący hybrydowo
SIP tworzony i funkcjonujący w oparciu o
SDI (repozytoria, hurtownie danych)
ETAPY
ETAPY
TWORZENIA
TWORZENIA
SYSTEMU
SYSTEMU
Bazy danych na poziomie:
Bazy danych na poziomie:
wojewódzkim
wojewódzkim
powiatowym
powiatowym
gminnym
gminnym
Co to znaczy „bazy danych na poziomie ...” ?
Co to znaczy „bazy danych na poziomie ...” ?
dokładność geometryczna
dokładność geometryczna
-
-
dokładność pozycji
dokładność pozycji
-
-
najmniejsze powierzchnie (poligon, piksel)
najmniejsze powierzchnie (poligon, piksel)
dokładność tematyczna
dokładność tematyczna
-
-
liczba klas opisujących zjawisko (obiekty)
liczba klas opisujących zjawisko (obiekty)
-
-
precyzja opisu
precyzja opisu
Elementy wspólne i różnice
Elementy wspólne i różnice
Jaki powinien być SIP
Jaki powinien być SIP
dla
dla
Województwa Mazowieckiego ?
Województwa Mazowieckiego ?
Zawierać wszystkie składniki i funkcje
Zawierać wszystkie składniki i funkcje
wymienione w definicjach
wymienione w definicjach
ESRI i Leksykonu
ESRI i Leksykonu
Geomatycznego
Geomatycznego
Składniki:
Składniki:
sprzęt komputerowy
sprzęt komputerowy
oprogramowanie
oprogramowanie
dane przestrzenne
dane przestrzenne
personel
personel
organizacja
organizacja
zasoby finansowe
zasoby finansowe
Funkcje SIP z punktu widzenia użytkownika
Funkcje SIP z punktu widzenia użytkownika
pomoc w codziennym zarządzaniu terenem lub
pomoc w codziennym zarządzaniu terenem lub
instytucją
instytucją
pomoc w podejmowaniu decyzji przez dostarczanie
pomoc w podejmowaniu decyzji przez dostarczanie
informacji starannie wyselekcjonowanych,
informacji starannie wyselekcjonowanych,
umożliwiających porównanie hipotez
umożliwiających porównanie hipotez
przekazywanie danych i informacji między
przekazywanie danych i informacji między
użytkownikami, służbami i administracjami
użytkownikami, służbami i administracjami
Od
Od
SIPu
SIPu
oczekuje się głównie
oczekuje się głównie
wytwarzania i przekazywania informacji
wytwarzania i przekazywania informacji
Funkcje oprogramowania:
Funkcje oprogramowania:
pozyskiwanie, aktualizacja, weryfikowanie
pozyskiwanie, aktualizacja, weryfikowanie
gromadzenie, interpretowanie, analizowanie
gromadzenie, interpretowanie, analizowanie
wizualizowanie, udostępnianie danych
wizualizowanie, udostępnianie danych
przestrzennych i informacji
przestrzennych i informacji
Logika badania potrzeb użytkownika
Logika badania potrzeb użytkownika
poznanie obowiązków, uprawnień, funkcjonowania,
poznanie obowiązków, uprawnień, funkcjonowania,
statutu instytucji
statutu instytucji
zapisane w przepisach uprawnienia i obowiązki
zapisane w przepisach uprawnienia i obowiązki
działania wynikające z uprawnień i obowiązków
działania wynikające z uprawnień i obowiązków
wynik działania (opinie, decyzje) materiały
wynik działania (opinie, decyzje) materiały
potrzebne do opracowania opinii i decyzji
potrzebne do opracowania opinii i decyzji
dane przestrzenne i
dane przestrzenne i
nieprzestrzenne
nieprzestrzenne
dokładność
dokładność
geometryczna, tematyczna, czasowa danych
geometryczna, tematyczna, czasowa danych
Analiza zakresu potrzebnych danych
Analiza zakresu potrzebnych danych
Z analizy ankiet wype
Z analizy ankiet wype
ł
ł
nionych przez 17 jednostek
nionych przez 17 jednostek
i z
i z
p
p
ó
ó
ź
ź
niejszej redefinicji
niejszej redefinicji
wynik
wynik
ł
ł
o,
o,
ż
ż
e przysz
e przysz
ł
ł
y System powinien
y System powinien
zawiera
zawiera
ć
ć
w pierwszym etapie 92
w pierwszym etapie 92
tematyczne
tematyczne
bazy danych
bazy danych
:
:
1.
1.
ś
ś
rodowisk
rodowisk
o
o
naturalne i ochron
naturalne i ochron
a
a
ś
ś
rodowiska
rodowiska
(
(
1
1
7)
7)
,
,
2. infrastruktur
2. infrastruktur
a
a
techniczn
techniczn
a
a
(
(
1
1
6)
6)
,
,
3. przemys
3. przemys
ł
ł
i gospodark
i gospodark
a
a
(2)
(2)
,
,
4. demografi
4. demografi
a
a
(5)
(5)
,
,
5. o
5. o
ś
ś
wiat
wiat
a
a
(2)
(2)
,
,
Analiza zakresu potrzebnych danych
6. kultur
6. kultur
a
a
i dziedzictw
i dziedzictw
o
o
kulturowe
kulturowe
(4)
(4)
,
,
7. kultur
7. kultur
a
a
fizyczn
fizyczn
a
a
i
i
sport
sport
(3)
(3)
,
,
8. rolnictw
8. rolnictw
o
o
(
(
1
1
9)
9)
,
,
9. podzia
9. podzia
ł
ł
y
y
terytorialn
terytorialn
e
e
(6)
(6)
,
,
10. zdrowi
10. zdrowi
e
e
i
i
polityka spo
polityka spo
ł
ł
eczna (
eczna (
9
9
)
)
,
,
11. bezpiecze
11. bezpiecze
ń
ń
stw
stw
o
o
(4),
(4),
12.
12.
t
t
urystyka (6),
urystyka (6),
92
Klasyfikacja i grupowanie baz danych
Klasyfikacja i grupowanie baz danych
wg tematyki
wg tematyki
wg modeli danych dla cz. geometrycznej i opisowej
wg modeli danych dla cz. geometrycznej i opisowej
wg instytucji gromadzących i aktualizujących dane
wg instytucji gromadzących i aktualizujących dane
Typy baz danych przestrzennych
Typy baz danych przestrzennych
wed
wed
ł
ł
ug modelu danych dla
ug modelu danych dla
cz
cz
ęś
ęś
ci geometrycznej
ci geometrycznej
Osnowa geometryczna dla Baz Danych
Osnowa geometryczna dla Baz Danych
Przestrzennych województwa Mazowieckiego
Przestrzennych województwa Mazowieckiego
dokładność odpowiada mapie w skali 1:250000
dokładność odpowiada mapie w skali 1:250000
dlaczego ?
dlaczego ?
-
-
operacyjność
operacyjność
formatu wydruków z baz danych
formatu wydruków z baz danych
-
-
wizualizacja wyników analiz przestrzennych i
wizualizacja wyników analiz przestrzennych i
modelowania
modelowania
Konsekwencja : źródła danych
Konsekwencja : źródła danych
dokładność określenia pozycji
dokładność określenia pozycji
–
–
100m
100m
VMapa Level 1 (wersja rastrowa)
Baza Danych
Baza Danych
Ogólnogeograficznych
Ogólnogeograficznych
(BDO)
(BDO)
GUGiK
GUGiK
250
250
podziały administracyjne
podziały administracyjne
osadnictwo i obiekty antropogeniczne
osadnictwo i obiekty antropogeniczne
hydrografia
hydrografia
rzeźba terenu
rzeźba terenu
transport
transport
pokrycie terenu
pokrycie terenu
obszary i obiekty chronione
obszary i obiekty chronione
nazwy
nazwy
siatka kartograficzna
siatka kartograficzna
BDO
BDO
-
-
miejscowości
miejscowości
Cz
Cz
ęść
ęść
graficzna i opisowa warstwy
graficzna i opisowa warstwy
„
„
Miejscowo
Miejscowo
ś
ś
ci
ci
”
”
Powierzchniowy model danych
Powierzchniowy model danych
–
–
poligony jednostek
poligony jednostek
administracyjnych
administracyjnych
Numery identyfikacyjne gmin wg TERYT
Numery identyfikacyjne gmin wg TERYT
Projekty pilotowe
Projekty pilotowe
1.
1.
Baza Danych
Baza Danych
Og
Og
ó
ó
lnogeograficznych,
lnogeograficznych,
2.
2.
Zdj
Zdj
ę
ę
cia i mapy satelitarne,
cia i mapy satelitarne,
3.
3.
Pokrycie terenu,
Pokrycie terenu,
4.
4.
Podzia
Podzia
ł
ł
y terytorialne,
y terytorialne,
5.
5.
Drogi,
Drogi,
6.
6.
DTM,
DTM,
7.
7.
Gleby,
Gleby,
8. Stan i zagrożenia środowiska,
9. Sieciowa infrastruktura techniczna,
10. Demografia,
11. Przemysł,
12. Struktura i ekonomiczne warunki
funkcjonowania rolnictwa,
13. Dziedzictwo kulturowe,
14. Edukacja,
15. Bezrobocie.
G
G
ę
ę
sto
sto
ść
ść
zaludnienia w
zaludnienia w
wojew
wojew
ó
ó
dztwie mazowieckim
dztwie mazowieckim
Piramida wieku
Piramida wieku
Rozmieszczenie liceów ogólnokształcących w województwie
Rozmieszczenie liceów ogólnokształcących w województwie
mazowieckim
mazowieckim
Obszary tematyczne wyróżnione w Powszechnym
Obszary tematyczne wyróżnione w Powszechnym
Spisie Rolnym 2002
Spisie Rolnym 2002
Charakterystyka gospodarstw rolnych według siedziby gospodarstwa,
Charakterystyka gospodarstw rolnych według siedziby użytkownika,
Gospodarstwa rolne według prowadzonej działalności gospodarczej,
Gospodarstwa rolne prowadzące działalność pozarolniczą,
Użytkowanie gruntów w gospodarstwach rolnych,
Powierzchnia zasiewów według grup obszarowych powierzchni użytków rolnych,
Powierzchnia zasiewów głównych ziemiopłodów,
Powierzchnia zasiewów zbóż podstawowych,
Gospodarstwa rolne zajmujące się uprawą głównych ziemiopłodów,
Powierzchnia uprawy poszczególnych gatunków drzew i krzewów owocowych oraz plantacji
jagodowych,
Zwierzęta gospodarskie,
Gospodarstwa rolne utrzymujące zwierzęta gospodarskie według gatunków i grup produkcyjno -
użytkowych,
Zwierzęta gospodarskie według grup obszarowych powierzchni użytków rolnych,
Wyposażenie gospodarstw rolnych w budynki i budowle,
Ciągniki, samochody ciężarowe i wybrane maszyny w gospodarstwach rolnych.
Tabele i relacje wykorzystane w aplikacji
Tabele i relacje wykorzystane w aplikacji
Powierzchnia zasiewów pszenicy w % w woj.
Powierzchnia zasiewów pszenicy w % w woj.
Mazowieckim w 2002r.
Mazowieckim w 2002r.
Dziedzictwo kulturowe
Dziedzictwo kulturowe
-
-
wyszukiwanie
wyszukiwanie
obiektów
obiektów
Dziedzictwo kulturowe
Dziedzictwo kulturowe
Tworzenie SIP
Tworzenie SIP
dla województwa Mazowieckiego
dla województwa Mazowieckiego
jest procesem
jest procesem
długotrwałym i kosztownym
długotrwałym i kosztownym
Kiedy tworzone „dzieło”
Kiedy tworzone „dzieło”
stanie się
stanie się
Systemem
Systemem
?
?
Minimum warunków :
Minimum warunków :
odpowiednia liczba baz danych przestrzennych
odpowiednia liczba baz danych przestrzennych
konfiguracja sprzętu i oprogramowania
konfiguracja sprzętu i oprogramowania
organizacja dostępu do danych
organizacja dostępu do danych
odpowiednia liczba osób umiejących korzystać z baz
odpowiednia liczba osób umiejących korzystać z baz
danych i rozwijać System
danych i rozwijać System
świadomość użyteczności i niezbędności Systemu u
świadomość użyteczności i niezbędności Systemu u
zdecydowanej większości osób i instytucji, którym System
zdecydowanej większości osób i instytucji, którym System
może być przydatny
może być przydatny
Bazy Danych
Bazy Danych
–
–
Kolejność tworzenia:
Kolejność tworzenia:
pilność i ważność dla zarządzania Województwem
pilność i ważność dla zarządzania Województwem
które z istniejących baz danych mogą być włączone
które z istniejących baz danych mogą być włączone
do Systemu po dostosowaniu do wymogów Systemu
do Systemu po dostosowaniu do wymogów Systemu
które bazy danych tworzyć według pełnych rygorów
które bazy danych tworzyć według pełnych rygorów
dokładności, które mogą być uproszczone
dokładności, które mogą być uproszczone
dostępne źródła danych
dostępne źródła danych
Trzy etapy szkoleń
1. Wprowadzenie do SIP i do baz danych. Tworzenie prostych
baz danych w oparciu o państwowy rejestr granic jako
osnowę geometryczną i o dane statystyczne z wybranych
dziedzin,
2. Tworzenie i eksploatacja baz danych tematycznych,
użytecznych dla poszczególnych jednostek Urzędu.
Metodyka i tematyka dostosowana do potrzeb jednostek.
3. Analizy przestrzenne, modelowanie i symulacje.
Depozytariusze baz danych
Depozytariusze baz danych
Og
Og
ó
ó
lna koncepcja Systemu Baz Danych Przestrzennych woj.
lna koncepcja Systemu Baz Danych Przestrzennych woj.
M
M
azowieckiego
azowieckiego
Uog
Uog
ó
ó
lniony schemat architektury Systemu
lniony schemat architektury Systemu
Serwer - komunikacji i
zasilania
Wojewódzka
Replika baz danych
Serwer Aplikacyjny
Metadata
Fire Wall
Serwer
HTTP
In
tra
ne
t
In
te
rn
et
Fire Wall
Citrix
Repliki baz
(przyrostowo)
ARC SDE
WEB Application
WEB Services
Map Services
ARC IMS
ASPEKTY EKONOMICZNE
Siedem klasycznych korzyści:
Siedem klasycznych korzyści:
Eliminacja wielokrotnego zbierania danych dla tego samego obszar
Eliminacja wielokrotnego zbierania danych dla tego samego obszar
u
u
Wykonywanie nowych typów map, analiz i obliczeń
Wykonywanie nowych typów map, analiz i obliczeń
Obniżenie kosztów wykonywania map
Obniżenie kosztów wykonywania map
Łatwość rozszerzania funkcji bez dodatkowych kosztów
Łatwość rozszerzania funkcji bez dodatkowych kosztów
Wizualizowanie studiów i projektów w czasie rzeczywistym
Wizualizowanie studiów i projektów w czasie rzeczywistym
Usprawnianie pracy służb i decydentów
Usprawnianie pracy służb i decydentów
Większa wiarygodność analiz opartych na danych przestrzennych
Większa wiarygodność analiz opartych na danych przestrzennych
WARTOŚĆ NOWOWYTWORZONYCH INFORMACJI
Zmniejszenie niepewności
Zmniejszenie niepewności
Szybsze decyzje
Szybsze decyzje
Lepsze zarządzanie przy szybkim reagowaniu
Lepsze zarządzanie przy szybkim reagowaniu
KORZYŚCI WYMIERNE
Uniknięcie niepotrzebnych kosztów
Uniknięcie niepotrzebnych kosztów
Zwiększone dochody
Zwiększone dochody
KORZYŚCI NIEWYMIERNE
Jakość obsługi
Jakość obsługi
Zadowoleni użytkownicy
Zadowoleni użytkownicy
Stosunki w pracy
Stosunki w pracy
ZOBOWIĄZNIA EUROPEJSKIE
ZOBOWIĄZNIA EUROPEJSKIE
I N S P I R E
I N S P I R E
(SDI)
(SDI)
FUNDUSZE EUROPEJSKIE
FUNDUSZE EUROPEJSKIE
INFORMATYZACJA ADMINISTRACJI
INFORMATYZACJA ADMINISTRACJI
DOSTĘP DO INFORMACJI
DOSTĘP DO INFORMACJI
SPOŁECZEŃSTWO INFORMACYJNE
SPOŁECZEŃSTWO INFORMACYJNE
OGRANICZENIA W EFEKTYWNYM STOSOWANIU SIP
Mała świadomość korzyści jakie może przynieść SIP
Mała świadomość korzyści jakie może przynieść SIP
Mała dostępność danych
Mała dostępność danych
Koszty sprzętu i oprogramowania (ale 80 % zwrotu
Koszty sprzętu i oprogramowania (ale 80 % zwrotu
przez zwiększoną wydajność pracy i jakość produktów)
przez zwiększoną wydajność pracy i jakość produktów)
Nieodpowiednie ulokowanie funkcji SIP (nadmierna
Nieodpowiednie ulokowanie funkcji SIP (nadmierna
centralizacja lub decentralizacja)
centralizacja lub decentralizacja)
Świadomość ograniczeń dokładności
(pozycyjnej i tematycznej)
informacji wytwarzanej przez SIP
Czy SIP jest w stanie przekazać
całą informacje o przedstawionych
niżej krajobrazach ?
Jeśli nie, to jakie są tego konsekwencje dla podejmowania
decyzji ?
Przyszłość
Przyszłość
Co to jest ?
Co to jest ?
Gdzie to jest ?
Gdzie to jest ?
Dlaczego?
Dlaczego?
Jakie są zależności ?
Jakie są zależności ?
Co się stanie, jeśli ... ?
Co się stanie, jeśli ... ?
Wiedza jak świat funkcjonuje jest ważniejsza
Wiedza jak świat funkcjonuje jest ważniejsza
od wiedzy jak świat wygląda
od wiedzy jak świat wygląda
GIStudents
GIStudents
GIService
GIService
Internet
Internet
www
www
.
.
GISMazowsza
GISMazowsza
.
.
pl
pl
http://
http://
telesip
telesip
.
.
gik
gik
.
.
pw
pw
.
.
edu
edu
.
.
pl
pl
/
/
index
index
RZECZYWISTOŚĆ
MAPY
ZDJĘCIA
LOTNICZE
ZDJĘCIA
SATELITARNE
BAZY DANYCH
SIP
SIT
GIS
I
N
F
O
R
M
A
C
J
A
D
E
C
Y
Z
J
A
zagospodarowanie
przestrzenne
lokalizacja inwestycji
ochrona środowiska
turystyka
marketing
...
...
MODELE
(OBRAZY
RZECZYWISTOŚCI)