Zawód: technik bezpieczeństwa i higieny pracy
symbol cyfrowy: 315[01]
numer zadania: 1

Czas trwania egzaminu: 180 minut

A

RKUSZ

EGZAMINACYJNY

EGZAMINU

POTWIERDZAJĄCEGO

KWALIFIKACJE

ZAWODOWE

listopad 2009

Egzamin próbny

E T A P P R A K T Y C Z N Y

Instrukcja dla zdającego

1. Materiały egzaminacyjne obejmują: ARKUSZ EGZAMINACYJNY z treścią zadania

i dokumentacją, zeszyt ze stroną tytułową KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ.

2. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 10 stron. Sprawdź, czy materiały

egzaminacyjne są czytelne i nie zawierają błędnie wydrukowanych stron.
Ewentualny brak stron lub inne usterki w materiałach egzaminacyjnych zgłoś
przewodniczącemu zespołu nadzorującego etap praktyczny.

3. Na KARCIE PRACY EGZAMINACYJNEJ:

•

wpisz swoją datę urodzenia,

•

wpisz swój numer PESEL.

4. Zapoznaj się z treścią zadania egzaminacyjnego, dokumentacją załączoną do zadania,

a następnie przystąp do rozwiązywania zadania.

5. Rozwiązanie zadania obejmuje opracowanie projektu realizacji prac określonych w

treści zadania.

6. Zadanie rozwiązuj w zeszycie KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ od razu na

czysto. Notatki, pomocnicze obliczenia itp., jeżeli nie należą do pracy, obwiedź linią
i oznacz słowem BRUDNOPIS. Zapisy oznaczone BRUDNOPIS nie będą
oceniane.

7. Po rozwiązaniu zadania ponumeruj strony pracy egzaminacyjnej. Numerowanie

rozpocznij od strony, na której jest miejsce do zapisania tytułu pracy. Wszystkie
materiały, które załączasz do pracy, opisz swoim numerem PESEL w prawym
górnym rogu.

8. Na stronie tytułowej zeszytu KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ wpisz liczbę

stron swojej pracy i liczbę sztuk załączonych materiałów.

9. Zeszyt KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ przekaż zespołowi nadzorującymi

etap praktyczny.

Powodzenia!

strona 1 z 10

Zadanie egzaminacyjne

W pomieszczeniu o wymiarach 10m × 10m i wysokości 5m znajduje się
magazyn wyrobów ze stali nierdzewnej. Przechowywany materiał to
drobne elementy, takie jak: śruby, wkręty,nakrętki, osprzęt żeglarski
w opakowaniach o wadze do 10kg oraz szpule z nawiniętymi łańcuchami
ważące do 25kg. W magazynie zatrudnionych jest dwóch pracowników
wykonujących te same czynności. Pracują oni w systemie
jednozmianowym od 7.00 do 15.00. Do obowiązków pracowników należy
układanie towaru przywiezionego od producenta oraz wydawanie towaru
według zamówienia kupujących. Magazyn nie jest wyposażony w wózki
widłowe. Najwyższe półki znajdują się na poziomie 2,7m i pracownicy
muszą korzystać z przenośnej rozstawnej drabiny o wysokości 2,5m.
Do odcinania łańcucha posługują się elektryczną cierną przecinarką
kątową.
Wykonaj analizę i ocenę stanowiska pracy magazyniera w pomieszczeniu
magazynowym pod względem spełnienia wymagań bezpieczeństwa
i higieny pracy oraz ryzyka zawodowego.

Projekt realizacji prac powinien zawierać:

1. Tytuł wynikający z treści zadania.
2. Założenia do projektu, czyli dane niezbędne do wykonania zadania

wynikające z treści zadania i załączonej dokumentacji.

3. Wymagania wynikające z przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy

dla pomieszczeń magazynowych i stanowiska pracy magazyniera.

4. Ocenę stanowiska pracy magazyniera pod względem spełnienia

wymagań wynikających z przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

5. Wykaz zagrożeń, ze wskazaniem czynników szkodliwych

i niebezpiecznych dla zdrowia, występujących na stanowisku pracy
magazyniera w pomieszczeniu magazynowym z uwzględnieniem ich
źródeł.

6. Ocenę ryzyka zawodowego na stanowisku pracy magazyniera

metodą Wstępnej Analizy Ryzyka PHA (formularz karty analizy
ryzyka zawodowego na stanowisku pracy według metody PHA
zamieszczono w KARCIE PRACY EGZAMINACYJNEJ).

7. Wykaz działań prowadzących do likwidacji zagrożeń oraz

zmniejszenia ryzyka zawodowego na stanowisku pracy
magazyniera.

Do opracowania projektu realizacji prac wykorzystaj:

•

Wyniki pomiarów i oględzin wykonanych na stanowisku pracy
magazyniera - Załącznik nr 1.

•

Norma PN-84/E-02033 Oświetlenie wnętrz światłem elektrycznym
(wyciąg) – Załącznik nr 2.

strona 2 z 10

•

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997r.

w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst
jednolity: Dz.U.z 2003 r. Nr 169, poz. 1650) (wyciąg) – Załącznik nr 3,

•

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 marca 2000 r.

w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach
transportowych. (Dz. U. Nr 26, poz. 313) – Załącznik nr 4.

•

Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 5 sierpnia 2005 r. w

sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z
narażeniem na hałas lub drgania mechaniczne (Dz. U. z dnia 19 sierpnia
2005 r. nr 157, poz. 1318) – Załącznik nr 5.

•

Stopnie oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracy - Załącznik 6.

oraz

•

formularz karty analizy ryzyka zawodowego na stanowisku pracy
według metody PHA zamieszczony w KARCIE PRACY EGZAMINACYJNEJ

Załącznik nr 1.

Wyniki pomiarów i oględzin dokonanych w pomieszczeniu pracy

na stanowisku pracy magazyniera

1. Natężenie oświetlenia / wskaźnik równomierności 175 lx / 0,70
2. Pyły nie występują
3. Poziom natężenia dźwięku:

a)

podczas pracy przecinarki

- L

A,x

= 95 dB

b)

w odniesieniu do 8 godzin ekspozycji

- L

EX,8h

= 65 dB

4. Oświetlenie mieszane: naturalne (3 świetliki w stropie o wymiarach

1,5m×3m), sztuczne

5. Temperatura pomieszczenia pracy 18

0

C

6. Powierzchnia podłogi gładka, równa, nieśliska

Załącznik nr 2.

Wyciąg z normy PN-84/E-02033 Oświetlenie wnętrz światłem

elektrycznym

Najmniejsze

dopuszczalne

średnie

natężenie

oświetlenia

E

min

[lx]

Rodzaje czynności lub pomieszczenia

10

Ogólna orientacja w pomieszczeniach

20

Orientacja w pomieszczeniach z rozpoznaniem cech średniej wielkości, jak
np. rysów twarzy ludzkiej oraz:

•

piwnice i strychy,

•

składowanie materiałów jednorodnych lub dużych.

strona 3 z 10

Najmniejsze

dopuszczalne

średnie

natężenie

oświetlenia

E

min

[lx]

Rodzaje czynności lub pomieszczenia

50

Krótkotrwałe przebywanie połączone z wykonywaniem prostych czynności,
np.:

•

urządzenia produkcyjne bez obsługi ręcznej,

•

przygotowanie pasz,

oraz

•

korytarze i schody,

•

sale kinowe podczas przerw,

•

magazynowanie towarów różnych, przy których zachodzi
konieczność poszukiwania.

100

Praca nieciągła i czynności dorywcze przy bardzo ograniczonych

wymaganiach wzrokowych, np.:

•

urządzenia technologiczne sporadycznie obsługiwane, obsługa
kotłów centralnego ogrzewania,

•

miejsce obsługi codziennej, mycie i czyszczenie samochodów w
garażach

oraz

•

pomieszczenia sanitarne,

•

hole wejściowe.

200

Praca przy ograniczonych wymaganiach wzrokowych, np.:

•

mało dokładne prace ślusarskie prace na obrabiarkach do metali,

•

wyrób akumulatorów, kabli, nawijanie cewek grubym drutem,

oraz

•

jadalnie, bufety i świetlice,

•

sale gimnastyczne, aule, sale zajęć ruchowych w szkołach,

•

portiernie (…).

(…)

2.1.2. Równomierność świetlenia na płaszczyźnie roboczej przy pracy ciągłej powinna wynosić
co najmniej 0,65, a przy pracy krótkotrwałej oraz w strefach komunikacyjnych – co najmniej

0,4 (...)

strona 4 z 10

Załącznik nr 3.

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 września

1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,

(tekst jednolity: Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650) (wyciąg)

Dział III

Pomieszczenia pracy

Rozdział 1

Przepisy ogólne

(...)
§16.1. W pomieszczeniach oraz na drogach znajdujących się w obiektach
budowlanych podłogi powinny być stabilne, równe, nieśliskie, niepylące i
odporne na ścieranie oraz nacisk, a także łatwe do utrzymania w czystości.
(...)
§19.1. Powierzchnia i wysokość pomieszczeń pracy powinny zapewniać
spełnienie wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy, z uwzględnieniem rodzaju
wykonywanej pracy, stosowanych technologii oraz czasu przebywania
pracowników w tych pomieszczeniach.

2. Na każdego z pracowników jednocześnie zatrudnionych w

pomieszczeniach stałej pracy powinno przypadać co najmniej 13 m

3

wolnej

objętości pomieszczenia oraz co najmniej 2 m

2

wolnej powierzchni podłogi (nie

zajętej przez urządzenia techniczne, sprzęt itp.).
§20.1. Wysokość pomieszczenia stałej pracy nie może być mniejsza niż:

1) 3m w świetle - jeżeli w pomieszczeniu nie występują czynniki szkodliwe

dla zdrowia;

2) 3,3m w świetle - jeżeli w pomieszczeniu prowadzone są prace

powodujące występowanie czynników szkodliwych dla zdrowia.

Rozdział 3

Ogrzewanie i wentylacja

§30. W pomieszczeniach pracy należy zapewnić temperaturę odpowiednią do
rodzaju wykonywanej pracy (metod pracy i wysiłku fizycznego niezbędnego do
jej wykonania) nie niższą niż 14°C (287 K), chyba że względy technologiczne
na to nie pozwalają.
W pomieszczeniach pracy, w których jest wykonywana lekka praca fizyczna
i w pomieszczeniach biurowych temperatura nie może być niższa niż 18°C.

DZIAŁ IV

Procesy pracy

Rozdział 2

Organizacja stanowisk pracy

strona 5 z 10

(…)
§50.1. Stosowane w zakładach pracy drabiny przenośne powinny spełniać
wymagania określone w Polskich Normach.
2.

Drabiny przenośne powinny być stosowane zgodnie z ich

przeznaczeniem, w sposób niestwarzający zagrożeń dla ich użytkowników i
osób przebywających w pobliżu. Wymagania bezpieczeństwa przy stosowaniu
drabin są określone w przepisach w sprawie minimalnych wymagań
dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn
przez pracowników podczas pracy.

2.1. Przy używaniu drabin przenośnych niedopuszczalne jest w
szczególności:

1) stosowanie drabin uszkodzonych;
2) stosowanie drabiny jako drogi stałego transportu, a także do
przenoszenia ciężarów o masie powyżej 10kg;
3) używanie drabiny niezgodnie z przeznaczeniem;
4) używanie drabiny rozstawnej jako przystawnej;
5) ustawianie drabiny na niestabilnym podłożu;
6) opieranie drabiny przystawnej o śliskie płaszczyzny, o obiekty lekkie
lub wywrotne albo o stosy materiałów niezapewniające stabilności
drabiny;
7) stawianie drabiny przed zamkniętymi drzwiami, jeżeli nie są one
zamknięte na klucz od strony ustawianej drabiny;
8) ustawianie drabin w bezpośrednim sąsiedztwie maszyn i innych
urządzeń – w sposób stwarzający zagrożenia dla pracowników
używających drabiny;
9) wchodzenie i schodzenie drabiny plecami do niej;
10)

przenoszenie drabiny o długości powyżej 4mprzez jedną osobę.

2.2. Drabina przystawna powinna wystawać ponad powierzchnię, na
którą prowadzi, co najmniej0,75m, a kąt jej nachylenia powinien wynosić
od 650 do 750.

(…)

Rozdział 4

Transport wewnętrzny i magazynowanie

§62.1. Pracodawca powinien zapewnić zastosowanie odpowiednich rozwiązań
organizacyjnych i technicznych, zwłaszcza w zakresie wyposażenia
technicznego, w celu wyeliminowania potrzeby ręcznego przemieszczania
ciężarów.
2. Jeśli nie ma możliwości uniknięcia ręcznego przemieszczania ciężarów,
należy podjąć odpowiednie przedsięwzięcia, w tym wyposażyć pracowników w
niezbędne środki w celu zmniejszenia uciążliwości i zagrożeń związanych z
wykonywaniem tych czynności.
§63.1. Ręczne przemieszczanie i przewożenie ciężarów o masie przekraczającej
ustalone normy jest niedopuszczalne.

strona 6 z 10

2. Szczegółowe wymagania dotyczące ręcznego transportu określają przepisy
w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach
transportowych oraz przepisy o pracach wzbronionych kobietom i
młodocianym.
§68.1. Materiały i inne przedmioty, zwane dalej „materiałami”, powinny być
magazynowane w pomieszczeniach i miejscach do tego przeznaczonych.
Pomieszczenia magazynowe powinny spełniać wymagania bezpieczeństwa,
stosownie do rodzaju i właściwości składowanych w nich materiałów.

2. Przy składowaniu materiałów należy:
1) określić dla każdego rodzaju składowanego materiału miejsce, sposób i

dopuszczalną wysokość składowania,

2) zapewnić, aby masa składowanego ładunku nie przekraczała

dopuszczalnego obciążenia urządzeń przeznaczonych do składowania
(regałów, podestów itp.),

3) zapewnić, aby masa składowanego ładunku, łącznie z masą urządzeń

przeznaczonych do jego składowania i transportu, nie przekraczała
dopuszczalnego obciążenia podłóg i stropów, na których odbywa się
składowanie,

4) wywiesić czytelne informacje o dopuszczalnym obciążeniu podłóg,

stropów i urządzeń przeznaczonych do składowania.

§69.1. Regały powinny mieć odpowiednio wytrzymałą i stabilną konstrukcję
oraz zabezpieczenia przed ich przewróceniem się.
2. Szerokość odstępów między regałami powinna być odpowiednia do
stosowanych środków transportowych oraz powinna umożliwiać bezpieczne
operowanie tymi środkami i ładunkami.
§70.1.

Przedmioty łatwo tłukące się, substancje i preparaty sklasyfikowane

jako niebezpieczne oraz materiały o największej masie powinny być
składowane na najniższych półkach regałów.
2. Przedmioty łatwo tłukące się, niebezpieczne substancje i preparaty
chemiczne oraz materiały o największej masie powinny być składowane na
najniższych półkach regałów.
§71.Przedmioty, których wymiary, kształt i masa decydują o ich indywidualnym
sposobie składowania, powinny być ustawiane lub układane stabilnie, z
uwzględnieniem położenia ich środka ciężkości, tak aby zapobiec ich
wywróceniu się lub spadnięciu.

strona 7 z 10

Załącznik nr 4.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ

z dnia 14 marca 2000 r.

w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach

transportowych.

(Dz. U. Nr 26, poz. 313) (wyciąg)

(…)

Rozdział 3

Przemieszczanie przedmiotów przez jednego pracownika

§ 13.1. Masa przedmiotów podnoszonych i przenoszonych przez jednego
pracownika nie może przekraczać:

1) 30 kg - przy pracy stałej,
2) 50 kg - przy pracy dorywczej.

2. Niedopuszczalne jest ręczne przenoszenie przedmiotów o masie
przekraczającej 30 kg na wysokość powyżej 4 m lub na odległość
przekraczającą 25 m.
(…)

Załącznik nr 5.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI I PRACY

z dnia 5 sierpnia 2005 r.

w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z

narażeniem na hałas lub drgania mechaniczne

(Dz. U. z dnia 19 sierpnia 2005 r. nr 157, poz. 1318) (wyciąg)

(...)
Załącznik
wartości progów działania dla wielkości charakteryzujących hałas i
drgania mechaniczne w środowisku pracy
1. W przypadku hałasu:

1) dla poziomu ekspozycji na hałas odniesionego do 8-godzinnego

dobowego wymiaru czasu pracy lub poziomu ekspozycji na hałas
odniesionego do tygodnia pracy – wartość progu działania wynosi 80 dB,

2) dla szczytowego poziomu dźwięku C – jako wartość progu działania

przyjmuje się wartość NDN wynoszącą 135 dB.

(…)

strona 8 z 10

Załącznik 4.

Stopnie oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracy

Dokonując oceny zidentyfikowanego zagrożenia, należy zadać dwa podstawowe
pytania wynikające z definicji ryzyka:

•

Jakie skutki, wypadkowe lub chorobowe, mogą powstać pod wpływem
zagrożenia?

•

Jakie jest prawdopodobieństwo wystąpienia rozpoznanych skutków
wypadkowych lub chorobowych?

Ocena ryzyka zawodowego na danym stanowisku pracy w oparciu o metodę
Wstępnej Analizy Zagrożeń (PHA Preliminaty Hazard Analysis) polega na
zidentyfikowaniu zagrożeń, sytuacji i zdarzeń niebezpiecznych mogących
powstać we wszystkich składnikach rozpatrywanego systemu. Metoda
identyfikuje możliwości oraz podaje jakościową ocenę stopnia możliwego urazu
lub utraty zdrowia.

Szacowanie stopnia szkód S

Uwaga: Poziom 1-5 dotyczy oceny stopnia szkód i prawdopodobieństwa szkód
dla zdarzeń na terenie zakładu, poziom 6 – poza terenem zakładu.

strona 9 z 10

Szacowanie prawdopodobieństwa szkód zdarzenia P

Po oszacowaniu parametrów ryzyko wartościowane jest na podstawie matrycy
ryzyka

Poziom ryzyka R = S stopień szkód × P prawdopodobieństwo

Wartościowanie ryzyka metodą PHA

R (od 1 do 4) – ryzyko małe - oznacza poziom ryzyka do zaakceptowania
bez dokonywania zmian,
R (od 5 do 9) – ryzyko średnie - oznacza poziom ryzyka do przyjęcia po
weryfikacji, na stanowisku pracy należy dokonać zmiany,
R (od 10 do 36) – ryzyko duże - oznacza poziom ryzyka nie do przyjęcia.
Uwaga: Wartość wskaźnika ryzyka poniżej 25 dotyczy szacowania stopnia
szkód dla szkód na stanowiskach pracy na terenie zakładu.

strona 10 z 10