Mechanik samochodów osobowych

(723105)

Robotnicy przemysłowi i rzemie

ś

lnicy

2

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych

standardów

kompetencji

zawodowych

wymaganych

przez

pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1

Krajowy standard kompetencji zawodowych
Mechanik samochodów osobowych

(723105)

© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013

Kopiowanie i rozpowszechnianie mo

ż

e by

ć

dokonane za podaniem

ź

ródła

ISBN 978-83-7951-000-9 (cało

ść

)

ISBN 978-83-7951-218-8 (218)

Nakład 1000 egz.

Publikacja bezpłatna

Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. [phone], fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.crzl.gov.pl

Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa

ń

stwowego Instytutu Badawczego

26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.itee.radom.pl

3

Spis tre

ś

ci

1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................

4

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-

cjach ................................................................................

4

1.2. Notka metodologiczna i autorzy.......................................

4

2. Opis zawodu ...............................................................................

6

2.1. Synteza zawodu ..............................................................

6

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst

ę

-

powania zawodu .............................................................

6

2.3.

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz

ę

dzia

pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy) ............................

6

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-

ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................

7

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

ę

dne do podj

ę

cia

pracy w zawodzie.............................................................

7

2.6. Mo

ż

liwo

ś

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-

dacji kompetencji .............................................................

8

2.7. Zadania zawodowe ..........................................................

8

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................

9

2.9. Relacje mi

ę

dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-

mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................

9

3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10

3.1. Diagnozowanie podzespołów i zespołów samochodów

osobowych Kz1 ............................................................... 10

3.2. Naprawianie podzespołów i zespołów samochodów

osobowych Kz2 ................................................................ 11

3.3. Kompetencje społeczne KzS ........................................... 12

4. Profil kompetencji kluczowych ................................................. 13

5. Słownik ....................................................................................... 14

4

1. Dane identyfikacyjne zawodu

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu

w klasyfikacjach

Według Klasyfikacji zawodów i specjalno

ś

ci na potrzeby rynku pracy

(KZiS 2010):

723105 Mechanik samochodów osobowych

Grupa wielka 7 – Robotnicy przemysłowi i rzemie

ś

lnicy (w Mi

ę

dzy-

narodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – po-
ziom 3).

Grupa elementarna 7231 – Mechanicy maszyn i urz

ą

dze

ń

(w Mi

ę

-

dzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada
grupie 7231 Motor vehicle mechanics and repairers).

Według Polskiej Klasyfikacji Działalno

ś

ci (PKD 2007):

Sekcja G. Dział 45. Handel hurtowy i detaliczny pojazdami samo-
chodowymi, naprawa pojazdów samochodowych Grupa 45.2. Kon-
serwacja i naprawa pojazdów samochodowych, z wył

ą

czeniem

motocykli.

1.2. Notka metodologiczna i autorzy

Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie:
analizy

ź

ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi

ę

dzynarodowe)

oraz głównie wyników bada

ń

analitycznych na 21 stanowiskach pracy

w 7 przedsi

ę

biorstwach (

ś

rednie – 3, małe − 2, mikro − 2, w tym usługo-

we − 7), przeprowadzonych w lutym i marcu 2013 r.

Zespół Ekspercki:

•

Tomasz Chuchała – Firma Przedsi

ę

biorcy „Michael” w Radomiu,

•

Krzysztof Wyrwa – Serwis Ford Polska Sp. z o.o. w Warszawie,

•

Grzegorz Staniewski – Ster Spółka z o.o., Dealer Volkswagen

z siedzib

ą

w Radomiu,

•

Janusz Górny – Zespół Szkół Technicznych w Mikołowie.

Ewaluatorzy:

•

Krzysztof Witowski – Auto-Tech w Warszawie,

•

Leszek Kucharski – Zespół Szkół Samochodowych w Radomiu.

5

Recenzenci:

•

Jan Pałka – Motochemica w Tychach.

•

Tadeusz Sagan – ekspert niezale

ż

ny, rzeczoznawca samocho-

dowy, biegły s

ą

dowy w Radomiu.

Komisja Bran

ż

owa (zatwierdzaj

ą

ca):

•

Jacek W

ę

sierski (przewodnicz

ą

cy) – Stowarzyszenie Naukowo-

-Techniczne In

ż

ynierów i Techników NOT w Warszawie,

•

Dariusz Jadczyk – Regionalna Organizacja Pracodawców

w Cz

ę

stochowie,

•

Norbert Bro

ż

ek – Zwi

ą

zek Zawodowy In

ż

ynierów i Techników

w Warszawie.

Data zatwierdzenia:

•

07.10.2013 r.

6

2. Opis zawodu

2.1. Synteza zawodu

Mechanik samochodów osobowych diagnozuje i naprawia podze-

społy i zespoły samochodów osobowych oraz obsługuje zgodnie z wy-
maganiami producenta.

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,

obszary wyst

ę

powania zawodu

Mechanik samochodów osobowych jest zawodem o charakterze

usługowym. Celem pracy mechanika jest diagnozowanie oraz naprawa
i obsługa samochodów osobowych. Mechanik samochodów osobowych
przyjmuje samochody osobowe do naprawy i diagnozuje je, posługuj

ą

c

si

ę

specjalistycznym sprz

ę

tem. Jego obowi

ą

zkiem jest zachowanie

zasad technologicznych naprawy i obsługi samochodów osobowych
zgodnie z wiedz

ą

techniczn

ą

i dokumentacj

ą

producenta. Mechanik

samochodów osobowych odpowiedzialny jest za wła

ś

ciwe wykorzysta-

nie cz

ęś

ci samochodowych oraz materiałów eksploatacyjnych, jak rów-

nie

ż

odpowiednie zabezpieczenie i segregacj

ę

zu

ż

ytych cz

ęś

ci oraz

materiałów eksploatacyjnych przeznaczonych do utylizacji. Mechanik
samochodów osobowych powinien umie

ć

diagnozowa

ć

usterki zespołów

samochodów oraz zna

ć

metody ich usuwania, korzystaj

ą

c ze

ź

ródeł

informacji technicznej.

2.3.

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny

i narz

ę

dzia pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy)

Mechanik samochodów osobowych zatrudniany jest w warsztatach

obsługowo-naprawczych zaplecza motoryzacyjnego. Wykonuje prace
konserwacyjne i obsługowo-naprawcze samochodów osobowych oraz
ich zespołów na uniwersalnych i specjalistycznych stanowiskach za
pomoc

ą

narz

ę

dzi ogólnodost

ę

pnych oraz specjalistycznych. Ocenia

stan techniczny samochodów osobowych za pomoc

ą

urz

ą

dze

ń

diagno-

stycznych. Od mechanika samochodów osobowych wymaga si

ę

zna-

jomo

ś

ci budowy pojazdu oraz zasad działania jego podzespołów i ze-

społów jak równie

ż

znajomo

ś

ci metod diagnozowania i usuwania nie-

sprawno

ś

ci i usterek. Specyfika zawodu, rozwój rynku motoryzacyjnego

i oczekiwania klientów wymagaj

ą

od niego odpowiedzialno

ś

ci zwi

ą

za-

nej z poziomem i jako

ś

ci

ą

oferowanych usług. Miejsce pracy mechani-

ków samochodów osobowych stwarza wiele zagro

ż

e

ń

wypadkowych,

7

takich jak poparzenia, ukłucia i skaleczenia, pora

ż

enie pr

ą

dem elek-

trycznym, stłuczenia ko

ń

czyn. Mechanik samochodów osobowych powi-

nien wykazywa

ć

gotowo

ść

dokształcania si

ę

i podnoszenia kwalifikacji.

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,

w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu

Wykonywanie zawodu mechanika samochodów osobowych wyma-

ga umiej

ę

tno

ś

ci oceny wykonywanej usługi. Mechanik samochodów

osobowych powinien mie

ć

dobry wzrok i odró

ż

nia

ć

barwy. Sprawno

ść

narz

ą

du słuchu umo

ż

liwia ocen

ę

zakresu naprawy lub diagnostyki.

Bardzo wa

ż

na jest zdolno

ść

koncentracji i podzielno

ść

uwagi. Mecha-

nik samochodów osobowych powinien cechowa

ć

si

ę

dokładno

ś

ci

ą

,

rzetelno

ś

ci

ą

oraz dbało

ś

ci

ą

o czysto

ść

i porz

ą

dek. Specyfika zawodu

wymaga tak

ż

e uzdolnie

ń

technicznych oraz umiej

ę

tno

ś

ci pracy w ze-

spole. Przeciwwskazaniem do wykonywania zawodu s

ą

m.in.: choroby

skóry r

ą

k, skłonno

ść

do uczule

ń

, alergii na paliwa płynne, oleje smarne

lub płyny eksploatacyjne (np. płyn hamulcowy lub chłodniczy); wady
wzroku niedaj

ą

ce si

ę

korygowa

ć

szkłami optycznymi (astygmatyzm,

jednooczno

ść

, brak widzenia obuocznego, daltonizm, zaburzenia adap-

tacji wzroku w ciemno

ś

ci); zaburzenia koordynacji wzrokowo-ruchowej;

zaburzenia słuchu (niedosłuch); zaburzenia czucia; zmiany anatomicz-
ne i czynno

ś

ciowe ograniczaj

ą

ce sprawno

ść

r

ą

k i palców, zaburzenia

znacznego stopnia ruchliwo

ś

ci w stawach biodrowych, kolanowych

i skokowych; wady serca uniemo

ż

liwiaj

ą

ce wykonywanie zawodu; prze-

wlekłe schorzenie układu oddechowego; wzmo

ż

ona pobudliwo

ść

ner-

wowa, zaburzenia równowagi, napady drgawkowe (epilepsja) i inne
stany przebiegaj

ą

ce z utrat

ą

przytomno

ś

ci, choroby przewlekłe jak:

rozrusznik serca, pompa insulinowa, nadpobudliwo

ść

(ADHD). Osoby

niepełnosprawne zarówno fizycznie, jak i psychicznie nie mog

ą

by

ć

zatrudniane na tym stanowisku pracy.

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

ę

dne do podj

ę

cia

pracy w zawodzie

Zawód mechanik samochodów osobowych mo

ż

na uzyska

ć

na dro-

dze kształcenia rzemie

ś

lniczego lub na poziomie szkoły zasadniczej

i

ś

redniej. Pracodawcy zatrudniaj

ą

na stanowisku mechanika samo-

chodów osobowych osoby z wykształceniem zawodowym w kierunkach
zwi

ą

zanych z napraw

ą

samochodów osobowych. Mo

ż

liwe jest równie

ż

szkolenie praktyczne (przyuczenie) na stanowisku pracy i zdobywanie
do

ś

wiadczenia w trakcie pracy, zako

ń

czone egzaminem potwierdzaj

ą

-

8

cym kwalifikacje zawodowe. Mechanik powinien bra

ć

udział w szkole-

niach i kursach organizowanych przez stowarzyszenia i inne organiza-
cje bran

ż

owe lub w wyspecjalizowanych szkołach i o

ś

rodkach szkole-

niowych.

2.6. Mo

ż

liwo

ś

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/

/walidacji kompetencji

Uzyskane w procesie pracy kompetencje zawodowe mo

ż

na po-

twierdzi

ć

w Zwi

ą

zku Rzemiosła Polskiego egzaminem czeladniczym

i mistrzowskim dla zawodu. Pracodawcy ch

ę

tnie zatrudniaj

ą

w zawo-

dzie mechanik samochodów osobowych absolwentów szkół zawodo-
wych, którzy zdali egzamin potwierdzaj

ą

cy kwalifikacje zawodowe.

Mechanik powinien bra

ć

udział w szkoleniach organizowanych przez

stowarzyszenia i inne organizacje bran

ż

owe lub wyspecjalizowane

szkoły i o

ś

rodki szkoleniowe. Mechanik samochodów samochodowych,

wykazuj

ą

cy si

ę

wysok

ą

fachowo

ś

ci

ą

i solidno

ś

ci

ą

z odpowiednim sta-

ż

em pracy w zawodzie (5–10 lat) mo

ż

e zosta

ć

brygadzist

ą

, a po odpo-

wiednim kursie dokształcaj

ą

cym mistrzem warsztatowym. Po uzyskaniu

odpowiedniego do

ś

wiadczenia, mo

ż

e pełni

ć

funkcj

ę

doradcy serwiso-

wego w stacjach bada

ń

i napraw samochodów przy ocenie stanu tech-

nicznego i dopuszczania pojazdów do ruchu.

2.7. Zadania zawodowe

Z1. Przygotowywanie stanowiska pracy zgodnie z przepisami BHP,

ppo

ż

. i ochrony

ś

rodowiska, oraz zasadami ergonomii (niezb

ę

d-

ne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).

Z2. Przyjmowanie i przygotowywanie samochodów osobowych do dia-

gnostyki (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, KzS).

Z3. Wykonywanie pomiarów i bada

ń

diagnostycznych samochodów

osobowych oraz lokalizowanie usterek (niezb

ę

dne kompetencje:

Kz1, KzS).

Z4. Interpretowanie wyników i ocenianie stanu technicznego samo-

chodów osobowych (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).

Z5.

Dobieranie zakresu oraz metod naprawy samochodów osobo-
wych (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).

Z6. Wykonywanie demonta

ż

u, przeprowadzanie weryfikacji oraz do-

bieranie cz

ęś

ci zamiennych do wymiany (niezb

ę

dne kompeten-

cje: Kz2, KzS).

Z7. Wymienianie uszkodzonych zespołów i podzespołów samocho-

dów osobowych (niezb

ę

dne kompetencje: Kz2, KzS).

9

Z8.

Wykonywanie konserwacji zespołów i podzespołów samochodów
osobowych (niezb

ę

dne kompetencje: Kz2, KzS).

Z9. Ocenianie jako

ś

ci wykonanej naprawy i jej wycena (niezb

ę

dne

kompetencje: Kz2, KzS).

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych

Kz1 – Diagnozowanie podzespołów i zespołów samochodów osobo-

wych (potrzebne do wykonania zada

ń

: Z1, Z2, Z3, Z4, Z5).

Kz2 – Naprawianie podzespołów i zespołów samochodów osobowych

(potrzebne do wykonania zada

ń

: Z1, Z4, Z5, Z6, Z7, Z8, Z9).

KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada

ń

:

Z1÷Z9).

2.9. Relacje mi

ę

dzy kompetencjami zawodowymi

a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK

Kompetencje potrzebne do wykonywania zada

ń

w zawodzie sugeru-

je si

ę

wykorzysta

ć

do opisu kwalifikacji na poziomie 3, wła

ś

ciwym dla

wykształcenia zasadniczego zawodowego w Europejskiej i Polskiej
Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miejscem usytuowania
zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno

ś

ci (grupa wielka 7 i jej od-

powiednik w ISCED 2011).

Osoba wykonuj

ą

ca zawód mechanika samochodów osobowych:

1) w zakresie wiedzy: zna budow

ę

pojazdu samochodu osobowego

oraz zasady działania poszczególnych podzespołów, zna proces
diagnostyki, obsługi i naprawy samochodu osobowego w oparciu
o dokumentacj

ę

techniczn

ą

. Dysponuje ogóln

ą

wiedz

ą

techniczn

ą

w zakresie diagnostyki i naprawy samochodu osobowego jak rów-
nie

ż

wiedz

ą

szczegółow

ą

dotycz

ą

c

ą

konkretnej marki lub modelu

samochodu. Zna przepisy bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy, przepisy

ochrony przeciwpo

ż

arowej i ergonomii pracy;

2) w zakresie umiej

ę

tno

ś

ci: ma umiej

ę

tno

ś

ci wymagane do realizacji

zada

ń

zwi

ą

zanych z diagnostyk

ą

, napraw

ą

i obsług

ą

samochodów

osobowych, rozwi

ą

zywania problemów technicznych poprzez wybie-

ranie odpowiednich metod, narz

ę

dzi, materiałów i informacji: potrafi

wykonywa

ć

zmienne zadania diagnostyczne i naprawcze.

10

3. Opis kompetencji zawodowych

Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-

wanych w badaniach na stanowiskach pracy.

Wykonanie zada

ń

zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5 wymaga posiadania

kompetencji zawodowych Kz1.

3.1. Diagnozowanie podzespołów i zespołów

samochodów osobowych Kz1

Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy,
poj

ę

cia ogólne i zale

ż

no

ś

ci zwi

ą

-

zane z diagnozowaniem podze-
społów i zespołów samochodów
osobowych, w szczególno

ś

ci zna:

−

zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo

ż

., ergonomii, ochrony

ś

rodowiska w zakresie diagno-

zowania podzespołów i zespo-
łów samochodów osobowych;

−

budow

ę

pojazdów samocho-

dowych;

−

narz

ę

dzia i przyrz

ą

dy pomia-

rowe do wykonania diagnostyki
samochodów osobowych;

−

metody diagnostyki samocho-
dów osobowych;

−

rodzaje pomiarów i bada

ń

dia-

gnostycznych

samochodów

osobowych;

−

zasady interpretacji wyników
bada

ń

diagnostycznych samo-

chodów osobowych;

−

programy

komputerowe

do

diagnostyki podzespołów i ze-
społów samochodów osobo-
wych.

Umiej

ę

tno

ś

ci – wykonuje niezbyt

proste zadania według okre

ś

lonej

instrukcji w cz

ęś

ciowo zmiennych

warunkach, zwi

ą

zane z diagno-

zowaniem podzespołów i zespo-
łów

samochodów

osobowych,

w szczególno

ś

ci potrafi:

−

przestrzega

ć

zasad i przepi-

sów BHP, ochrony ppo

ż

., er-

gonomii, ochrony

ś

rodowiska

w zakresie

diagnozowania

podzespołów i zespołów sa-
mochodów osobowych;

−

sporz

ą

dza

ć

dokumentacj

ę

przyj

ę

cia samochodu osobo-

wego do diagnostyki;

−

przygotowywa

ć

samochód

osobowy do diagnozowania;

−

wykonywa

ć

diagnostyk

ę

samo-

chodów osobowych z u

ż

yciem

przyrz

ą

dów pomiarowych;

−

dobiera

ć

metody oraz okre

ś

la

ć

zakres diagnostyki podzespo-
łów i zespołów samochodów
osobowych;

−

wykonywa

ć

pomiary i badania

diagnostyczne

samochodów

osobowych;

−

interpretowa

ć

wyniki

bada

ń

diagnostycznych samochodów
osobowych;

11

−

stosowa

ć

programy kompute-

rowe do diagnostyki samocho-
dów osobowych.

Wykonanie zada

ń

zawodowych Z1, Z4, Z5, Z6, Z7, Z8, Z9 wymaga

posiadania kompetencji zawodowych Kz2.

3.2. Naprawianie podzespołów i zespołów

samochodów osobowych Kz2

Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy,
poj

ę

cia ogólne i zale

ż

no

ś

ci zwi

ą

-

zane z napraw

ą

podzespołów

i zespołów samochodów osobo-
wych, w szczególno

ś

ci zna:

−

zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo

ż

., ergonomii, ochrony

ś

rodowiska w zakresie napra-

wy podzespołów i zespołów
samochodów osobowych;

−

budow

ę

i zasady działania

zespołów i podzespołów sa-
mochodów osobowych;

−

technologi

ę

napraw samocho-

dów osobowych;

−

zasady i zakres wykonywania
obsług samochodów osobo-
wych.

Umiej

ę

tno

ś

ci – wykonuje niezbyt

proste zadania według okre

ś

lonej

instrukcji w cz

ęś

ciowo zmiennych

warunkach zwi

ą

zanych z napraw

ą

podzespołów i zespołów samo-
chodów osobowych. W szczegól-
no

ś

ci potrafi:

−

przestrzega

ć

zasad i przepi-

sów BHP, ochrony ppo

ż

., er-

gonomii, ochrony

ś

rodowiska

w zakresie naprawy podzespo-
łów i zespołów samochodów
osobowych;

−

lokalizowa

ć

uszkodzenia ze-

społów i podzespołów samo-
chodów osobowych;

−

dobiera

ć

metody naprawy sa-

mochodów osobowych;

−

demontowa

ć

zespoły i podze-

społy

samochodów

osobo-

wych;

−

dobiera

ć

zespoły lub podze-

społy samochodów osobowych
lub ich zamienniki do wymiany;

−

wymienia

ć

uszkodzone zespo-

ły i podzespoły samochodów
osobowych z wykorzystaniem
urz

ą

dze

ń

i narz

ę

dzi warszta-

towych;

−

dobiera

ć

materiały eksploata-

cyjne;

−

kontrolowa

ć

jako

ść

naprawy

12

samochodu osobowego;

−

ocenia

ć

jako

ść

wykonania

naprawy i ustala

ć

jej koszt;

−

wykonywa

ć

okresow

ą

obsług

ę

techniczn

ą

samochodów oso-

bowych.

Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada

ń

zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.

3.3. Kompetencje społeczne KzS:

−

ponosi odpowiedzialno

ść

za realizacj

ę

zada

ń

zwi

ą

zanych z napraw

ą

samochodów osobowych,

−

pracuje samodzielnie lub w zespole i podejmuje współprac

ę

w zor-

ganizowanych warunkach, w zakresie naprawy samochodów oso-
bowych,

−

potrafi ocenia

ć

swoje działania i działania zespołu w zakresie usług

zwi

ą

zanych z jako

ś

ci

ą

wykonanych napraw samochodów osobo-

wych.

13

4. Profil kompetencji kluczowych

Ocen

ę

wa

ż

no

ś

ci kompetencji kluczowych dla zawodu mechanika

samochodów osobowych przedstawia rys. 1.

Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu

stosowanego w Mi

ę

dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-

słych − projekt PIAAC (OECD).

1

2

3

4

5

Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu

Umiejętności matematyczne

Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania

Sprawność motoryczna

Planowanie i organizowanie pracy

Wywieranie wpływu/przywództwo

Komunikacja ustna

Współpraca w zespole

Rozwiązywanie problemów

Serie1

Zbędne

Mało ważne

Ważne

Istotne

Bardzo ważne

Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 723105 Mechanik

samochodów osobowych

14

5. Słownik

Zawód

−

zbiór zada

ń

(zespół czynno

ś

ci) wyodr

ę

bnionych w wyniku społecz-

nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj

ą

cych odpowiednich kwalifikacji

i kompetencji (wiedzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompetencji społecznych)

zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi

ź

ródło dochodów.

Specjalno

ść

−

jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz

ęść

czynno

ś

ci o podobnym charakterze (zwi

ą

zanych z wykonywan

ą

funkcj

ą

lub przedmiotem pracy) wymagaj

ą

cych pogł

ę

bionej lub do-

datkowej wiedzy i umiej

ę

tno

ś

ci zdobytych w wyniku dodatkowego

szkolenia lub praktyki.

Zadanie
zawodowe

−

logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra

ź

nie okre-

ś

lonym pocz

ą

tku i ko

ń

cu, wyodr

ę

bniony ze wzgl

ę

du na rodzaj lub

sposób wykonywania czynno

ś

ci zawodowych powi

ą

zanych jednym

celem, ko

ń

cz

ą

cy si

ę

produktem, usług

ą

lub decyzj

ą

.

Kompetencje
zawodowe

−

wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona

ć

, odpowied-

nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s

ą

trzema zbiorami: wie-

dzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompetencji społecznych.

Wiedza

−

zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie

uczenia si

ę

, odnosz

ą

cych si

ę

do dziedziny uczenia si

ę

lub działalno-

ś

ci zawodowej.

Umiej

ę

tno

ś

ci

−

zdolno

ść

wykonywania zada

ń

i rozwi

ą

zywania problemów wła

ś

ci-

wych dla dziedziny uczenia si

ę

lub działalno

ś

ci zawodowej.

Kompetencje
społeczne

−

zdolno

ść

autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w

ż

yciu

zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl

ę

dnieniem kontekstu etycznego.

Kompetencje
kluczowe

−

wiedza, umiej

ę

tno

ś

ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb

ę

dne

do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.

Standard
kompetencji
zawodowych

−

norma opisuj

ą

ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania

zada

ń

zawodowych wchodz

ą

cych w skład zawodu, akceptowana

przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran

ż

owych, praco-

dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.

Kwalifikacja

−

zestaw efektów uczenia si

ę

(zasób wiedzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompe-

tencji społecznych), których osi

ą

gni

ę

cie zostało formalnie potwier-

dzone przez uprawnion

ą

instytucj

ę

.

Europejska
Rama
Kwalifikacji

−

przyj

ę

ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,

umo

ż

liwiaj

ą

cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró

ż

nych

krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró

ż

niono 8 poziomów

kwalifikacji opisywanych za pomoc

ą

efektów uczenia si

ę

; stanowi

ą

one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.

Polska Rama
Kwalifikacji

−

opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-

go rejestru kwalifikacji w Polsce.

Krajowy
System
Kwalifikacji

−

ogół rozwi

ą

za

ń

słu

żą

cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji

(potwierdzaniu efektów uczenia si

ę

) oraz zapewnianiu ich jako

ś

ci.