Str.
POLITECHNIKA
LUBELSKA
WYDZIAŁ
MECHANICZNY
PROCES TECHNOLOGICZNY OBRÓBKI
CZĘŚCI TYPU ......................*1).....................
NUMER RYSUNKU ......*2).........
TECHNOLOG
DATA
SPRAWDZAJĄCY
*)
*)
*)
Przy wypełnianiu karty tytułowej należy:
*) wpisać brakujące informacje,
*1) wpisać nazwę przedmiotu, dla którego projektowany jest proces technologiczny, np. wałek, tuleja, koło zębate,
*2) wpisać numer rysunku wykonawczego przedmiotu obrabianego,
*3) wpisać łączną liczbę stron dokumentacji stanowiących proces.
Str.
POLITECHNIKA LUBELSKA
WYDZIAŁ MECHANICZNY
PROCES TECHNOLOGICZNY –
spis dokumentacji
*)
Spis
dokumentów procesu technologicznego
L.p.
Nazwa dokumentu
Strona dokumentu w
procesie technologicz-
nym
Ilość
stron
1
Rysunek wykonawczy obrabianej części
*)
*)
2
Karta tytułowa
Nazwa części:
*1)
3
Karta procesu technologicznego – spis dokumentacji
4
Karta półfabrykatu
5
Karta technologiczna zbiorcza (plan operacji)
6
Karta operacyjna
Założona wielkość produkcji (sztuk):
*2)
7
Karta uzbrojenia obrabiarki
8
Instrukcja obróbki cieplnej
9
Karta szkiców
10 Karta kontrolna
Proces zawiera stron:
*3)
11 Karta normowania czasu
12 Spis pomocy warsztatowych
Technolog:
*)
Przy wypełnianiu spisu dokumentacji należy:
*) wpisać brakujące informacje,
*1) wpisać nazwę przedmiotu, dla którego projektowany jest proces technologiczny,
*2) wpisać ilość sztuk przedmiotów, dla których opracowywany jest proces technologiczny (rodzaj i wielkość produkcji),
*3) wpisać łączną liczbę stron dokumentów, składających się na proces technologiczny.
KARTA PÓŁFABRYKATU
Str.
POLITECHNIKA LUBELSKA
WYDZIAŁ MECHANICZNY
NAZWA CZĘŚCI
1*)
*)
Lp Rodzaj
materiału, wymiary
1
Nazwa
materiału *3)
2
Gatunek
materiału
*4)
3
Rodzaj
półfabrykatu
*5)
4
Stan
dostawy
*6)
5 Twardość materiału półfabry-
katu
*7)
6
Wymiary gabarytowe części
*8)
7
Wymiary
półfabrykatu
*9)
8
Materiał bez cięcia
*10)
9 Materiał z naddatkiem na cię-
cie
*11)
10
Ilość części z półfabrykatu
*12)
*2)
11
Naddatek na uchwycenie przy
cięciu
*13)
Przy sporządzaniu karty półfabrykatu należy:
*) wpisać brakujące informacje,
*1) wpisać nazwę przedmiotu obrabianego,
*2) narysować i zwymiarować rysunek półfabrykatu po uprzednim dobraniu jego rodzaju i wymiarów,
*3) wpisać materiał, z którego będzie wykonywany przedmiot, np. stal, żeliwo, itp.,
*4) wpisać gatunek materiału, np. 45, Zl250,
*5) wpisać rodzaj półfabrykatu, np. pręt walcowany, odkuwka matrycowa, odlew,
*6) wpisać, w jakim stanie będzie dostarczony półfabrykat, np. stan normalizowany, ulepszony cieplnie,
*7) podać twardość materiału półfabrykatu (w momencie dostawy), w jednostkach HB lub HRC,
*8) podać wymiary gabarytowe przedmiotu, dla którego będzie opracowywany proces technologiczny, podając największą średnicę i długość
przedmiotu zgodnie z rysunkiem wykonawczym, np.
φ20 x 200 mm,
*9) podać wymiary półfabrykatu:
a) w odniesieniu do pręta należy podać średnicę i długość zamówionego pręta, np.
φ25 x 6000 mm,
b) w odniesieniu do odkuwki (odlewu) – wymiary gabarytowe odkuwki (odlewu),
*10) podać wymiary materiału przeznaczonego na 1 wyrób z uwzględnieniem naddatków na powierzchniach czołowych, np.
φ25 x 204 mm,
*11) podać wymiary materiału przeznaczonego na 1 wyrób z uwzględnieniem naddatków na powierzchniach czołowych i naddatku na cięcie,
np.
φ25 x 208 mm,
*12) podać ilość części uzyskanych z półfabrykatu,
*13) podać wielkość naddatku przewidzianą na uchwycenie pręta w momencie odcinania ostatniej sztuki, np.
∆ = 20-30 mm.
Str.
POLITECHNIKA LUBELSKA
WYDZIAŁ MECHANICZNY
KARTA TECHNOLOGICZNA ZBIORCZA
(PLAN OPERACJI)
*)
Stanowisko
Norma czasu w godz.
Numer
operacji
Nazwa operacji
Nazwa
Symbol
T
j
T
pz
*1)
*2)
*3)
*4)
*5)
*6)
Przy sporządzaniu karty technologicznej zbiorczej (planu operacji) należy:
*) wpisać brakujące informacje,
*1) wpisać numer operacji, numerować należy w systemie dziesiętnym: 10, 20, 30, itd.,
*2) wpisać nazwę operacji w trybie oznajmującym, np. Toczenie zgrubne, Frezowanie rowka wpustowego,
*3) wpisać nazwę obrabiarki, na której będzie odbywała się dana operacja, np. Tokarka uniwersalna, Frezarka pozioma,
*4) wpisać symbol danej obrabiarki, np. TUB 25, 2FX ,
*5) podać wartość czasu jednostkowego dla danej operacji T
j
,
*6) podać wartość czasu przygotowawczo – zakończeniowego dla danej operacji T
pz
,
Str.
POLITECHNIKA LUBELSKA
WYDZIAŁ MECHANICZNY
KARTA OPERACYJNA
*)
stanowisko
symbol
Nazwa operacji
Nr op.
*)
*)
*)
*)
Wyposażenie
Nr
za-
biegu
Nazwa zabiegu
przyrzą-
dy
narzędzia spraw-
dziany
*2a)
*2b)
*2c)
*2d)
*2e)
*a) *b)
*1)
Nr zabiegu
*3a)
Głęb.skr.[mm]
*3b)
Ilość przejść
*3c)
V [m/min]
*3d)
*3e)
n [obr/min]
n [2h/min]
*3e)
p [mm/.....]
*3f)
Chłodziwo
*3g)
*3h)
Kartę operacyjną wykonuje się dla każdej operacji projektowanego procesu technologicznego.
Przy sporządzaniu karty operacyjnej należy:
*) wpisać brakujące informacje,
*1) w odniesieniu do szkicu PO:
- narysować szkic wykonywanego przedmiotu w rozpatrywanej fazie obróbki, nanosząc kształt, jaki zostanie uzyskany po uwzględnieniu
wszystkich zabiegów obróbkowych realizowanych w tej operacji,
- zwymiarować przedmiot, podając wymiary gabarytowe oraz wymiary końcowe uzyskiwane w danej operacji,
- narysować pogrubionymi liniami (linie 3-krotnie grubsze) te powierzchnie, które są obrabiane w danej operacji,
- narysować i zaznaczyć odpowiednimi symbolami sposób mocowania i ustalania przedmiotu obrabianego,
- kolejnym zabiegom przyporządkować na rysunku odpowiednie numery z zaznaczeniem kierunku posuwu narzędzia skrawającego,
- podać uzyskiwaną chropowatość powierzchni (*b) oraz odchyłki wymiarów tolerowanych, umieszczając je np. w tabelkach w prawym
górny rogu (*a),
- w przypadku, gdy przedmiot obrabiany jest w dwóch zamocowaniach, należy oba szkice (odpowiadające tym zamocowaniom) sporządzić
na tej samej karcie, zaznaczając; Zamocowanie I, Zamocowanie II,
* 2) przy wypełnianiu rubryk zawartych w karcie operacyjnej dotyczących zabiegów oraz wyposazenia:
- *2a) podać numer wykonywanego zabiegu, przyjmując numerację kolejną 1,2,3, itd..; w przypadku dwóch zamocowań, zabiegi należy
numerować kolejno, nie rozpoczynając numeracji w drugim zamocowaniu od numeru 1,2, itd., tylko oznaczając kolejne zabiegi tj.
3,4,5,6, itd.,
- *2b) podać treść zabiegu w trybie rozkazującym, opisując uzyskiwane w zabiegu wymiary, np. Toczyć kształtująco
φ25,3 na l=15 mm
(lub
φ25,3 x 15 mm), itp.,
- *2c) podać oznaczenie stosowanych przyrządów i uchwytów mocujących, zawierające symbol literowy i cyfrowy, np. PUTm 200,
- *2d) podać oznaczenie stosowanych narzędzi skrawających dla każdego wykonywanego zabiegu z zaznaczeniem symbolu, wymiarów
oraz materiału ostrza, np. NNBe 20x20x125 S10S,
- *2e) podać oznaczenia stosowanych narzędzi pomiarowych, które są wykorzystywane do sprawdzania poszczególnych wymiarów w da-
nej operacji, z zaznaczeniem symbolu i zakresu pomiarowego, np. MAUb 200,
*3) przy wypełnianiu rubryk zawierających parametry skrawania dla każdego kolejnego zabiegu:
- *3a) numer kolejnego zabiegu, tj. 1,2,3, itd.,
- *3b) głębokość skrawania, tj. grubość usuwanej w danym zabiegu warstwy g w [mm],
- *3c) ilość przejść narzędzia skrawającego zależna od głębokości i rodzaju obróbki, itp.,
- *3d) prędkość skrawania, odczytana z tablic, zależna od gatunku materiału ostrza, gatunku materiału obrabianego, przyjętych; głębokości
i posuwu, wyrażona w jednostkach: V [m/min] lub V [m/s],
- *3e) prędkość obrotową dla ruchu obrotowego wyrażoną w jednostkach n [obr/min],
obliczoną ze wzoru:
d
V
n
π
1000
=
, w przypadku gdy: V[m/min], d [mm]
lub obliczoną ze wzoru:
d
V
n
π
1000
60
⋅
=
, w przypadku gdy: V[m/s], d [mm],
- *3e) liczbę podwójnych skoków dla ruchu posuwisto-zwrotnego, wyrażona w jednostkach n [2h/min], obliczoną ze wzoru:
h
V
n
2
1000
=
, gdy: h[mm], V[m/min],
- *3f) wielkość posuwu odczytana z tablic, zależna od głębokości skrawania, promienia zaokrąglenia ostrza, wymaganej chropowatości,
wyrażona w jednostkach: p
m
[mm/min], p
o
[mm/obr], p
z
[mm/z], p
2h
[mm/2h],
- *3g) rodzaj stosowanego chłodziwa,
- *3h) inne dodatkowe parametry charakterystyczne dla danej operacji.
KARTA UZBROJENIA OBRABIARKI
Str.
Numer
operacji
TREŚĆ OPERACJI
Nazwa
obrabiarki
Symbol
obrabiarki
POLITECHNIKA LUBELSKA
WYDZIAŁ MECHANICZNY
*)
*)
*)
*)
*)
*1)
W przypadku sporządzenia karty uzbrojenia obrabiarki należy:
*) wpisać brakujące informacje,
*1)
a) w przypadku procesu technologicznego wałka należy sporządzić instrukcję uzbrojenia tokarki wielonożowej obejmującą:
– rysunek PO z zachowaniem odpowiedniej skali (proporcji) w stosunku do rysunku wykonawczego części z uwzględnieniem
wszystkich zabiegów realizowanych w operacji toczenia wielonożowego,
– szkice rozmieszczenia noży tokarskich w imaku przednim (wzdłużnym) i tylnym (poprzecznym) tokarki wielonożowej,
– wymiary wzajemnego usytuowania względem siebie wierzchołków noży tokarskich (w układzie x,y),
– oznaczenia narzędzi skrawających (symbol wg PN, wymiary przekroju trzonka, gatunek materiału ostrza),
– szkic ilustrujący kierunki ruchów obu imaków,
b) w przypadku procesu technologicznego tulei (koła zębatego) należy sporządzić instrukcję uzbrojenia tokarki rewolwerowej obejmującą:
- rysunek PO z zachowaniem odpowiedniej skali (proporcji) w stosunku do rysunku wykonawczego części, w rozpatrywanej fazie
obróbki, z uwzględnieniem wszystkich zabiegów realizowanych w operacji obróbki na tokarce rewolwerowej,
- szkic uzbrojenia głowicy rewolwerowej i imaka nożowego z zachowaniem prawidłowego przestrzennego usytuowania głowicy i
imaka względem PO (najkorzystniej w widoku z góry), w pozycji głowicy umożliwiającej wykonanie pierwszego zabiegu,
- oznaczenia narzędzi skrawających (symbol wg PN, wymiary, gatunek materiału ostrza),
- przyporządkowanie na szkicu uzbrojenia głowicy rewolwerowej i imaka nożowego kolejnym narzędziom numerów odpowiadają-
cym zabiegom.
KARTA SZKICÓW
Str.
POLITECHNIKA LUBELSKA
WYDZIAŁ MECHANICZNY
DO OPERACJI
*)
*)
*1)
TECHNOLOG
DATA
SPRAWDZAJĄCY
Karta szkiców może być wykorzystywana do sporządzania różnego rodzaju szkiców, rysunków narzędzi, obliczeń oraz innych informacji, nie-
zbędnych w procesie technologicznym.
W przypadku sporządzenia karty szkiców należy:
*) wpisać brakujące informacje,
*1) zamieścić rysunek (rysunki), obliczenia itp.
1
Instrukcja obróbki cieplnej
Str.
POLITECHNIKA LUBELSKA
WYDZIAŁ MECHANICZNY
Nazwa
operacji
*1)
NUMER
OPERACJI
*2)
*)
Nazwa części
*4)
Urządzenie
Gatunek materiału
*5)
Nazwa
Symbol
Stan dostawy
*6)
*11)
*12)
powierzchni HRC= *7)
Dodatkowe informacje
Twardość
rdzenia
HRC= *8)
Grubość warstwy
utwardzonej [mm]
*9)
Szkic części: *3)
Warunki wymagane
przy obróbce ciepl-
nej (dodatkowe)
*10)
Parametry obróbki cieplnej
Grzanie
Chłodzenie
Twardość
Lp.
Czynności (przykładowe)
*14)
Temp.
łado-
wania
Czas
pod-
grze-
wania
Temp.
grzania
Czas
grzania
ośrodek
temperatura
czas
HRC
HB
HV
1
Nawęglanie
na wskroś
*)
*)
*)
*)
*)
*)
*)
*)
*)
*)
2
Hartowanie
powierzchniowe
3
Odpuszczanie
4
Inne
Przy wypełnianiu karty instrukcji obróbki cieplnej należy:
*) wpisać brakujące informacje,
*1) wpisać rodzaj obróbki cieplnej, np. Ulepszanie cieplne, Hartowanie, Nawęglanie,
*2) wpisać numer operacji obróbki cieplnej,
*3) sporządzić rysunek PO w fazie uwzględniającej zmiany kształtu wywołane poprzednią obróbką skrawaniem,
- w przypadku obróbki cieplnej powierzchniowej (np. nawęglania) należy zaznaczyć na szkicu linią powierzchnie przeznaczone do
obróbki, podając rodzaj obróbki cieplnej oraz stawiane wymagania, np. dotyczące twardości, głębokość warstwy utwardzonej, itp.,
*4) wpisać nazwę części, dla której opracowywany jest proces technologiczny, np. wałek,
*5) wpisać gatunek materiału, z którego wykonana jest dana część ulepszana cieplnie, np. 45,
*6) wpisać, w jakim stanie dostarczony jest przedmiot przed obróbką cieplną, np. normalizowany,
*7) podać twardość powierzchni w przypadku obróbki powierzchniowej, np. nawęglania, hartowania powierzchniowego, np. 52-55 HRC,
*8) podać twardość rdzenia w przypadku obróbki cieplnej realizowanej na wskroś materiału, np. przy ulepszaniu cieplnym 28-32 HRC,
*9) podać grubość warstwy utwardzonej, przy czym dotyczy to tylko zabiegów obróbki powierzchniowej,
*10) podać dodatkowe warunki wymagane przy obróbce cieplnej, np. rodzaj struktury materiału po obróbce,
*11) podać nazwę urządzenia, w którym będzie realizowany proces obróbki cieplnej,
*12) podać symbol wyżej wymienionego urządzenia,
*13) wpisać dodatkowe informacje związane z urządzeniem do obróbki cieplnej,
*14) wpisać kolejne czynności wchodzące w skład operacji, np. dla operacji ulepszania cieplnego należy wpisać operacje hartowania i wysokie-
go odpuszczania.
KARTA KONTROLNA
Str.
POLITECHNIKA LUBELSKA
WYDZIAŁ MECHANICZNY
MATERIAŁ
*)
NUMER
OPERACJI
*)
*)
Narzędzie pomiarowe
L.p.
Nazwa czynności
kontrolnej
nazwa symbol
% spr.
pow.
*)
*2)
*3)
*3)
*4)
Szkic PO: *1)
Przy sporządzeniu karty kontrolnej należy:
*) wpisać brakujące informacje,
*1) sporządzić (w uzgodnieniu z prowadzącym zajęcia) rysunek gotowego przedmiotu, wraz z wymiarami i odchyłkami wymiarów tolerowa-
nych, zaznaczyć wymaganą chropowatość poszczególnych powierzchni, uzyskiwaną twardość, itp.,
*2) podać treść kolejnych czynności kontrolnych i wielkość sprawdzanych wymiarów (cech) grupując je w zależności od rodzaju użytych narzę-
dzi pomiarowych, np.:
a) Sprawdzić wymiary długościowe: l
1
=140mm, b=2 mm, l
2
=60 mm,
b) Sprawdzić wymiar
φ 20 H7,
c) Sprawdzić wymiar
φ 30 h7,
d) Sprawdzić twardość HRC=28-32,
e) Sprawdzić chropowatość powierzchni R
a
=0,63
µm ,
*3) podać nazwę użytego narzędzia pomiarowego oraz jego symbol i zakres pomiarowy,
np. suwmiarka MAUb 200, sprawdzian MSBa
φ 20 H7, twardościomierz Rockwella, profilografometr,
*4) podać procent przedmiotów z całej partii podlegających sprawdzeniu danej wielkości (cechy), np. 10%.
KARTA NORMOWANIA CZASU
Str.
POLITECHNIKA LUBELSKA
WYDZIAŁ MECHANICZNY
Operacja nr
*2)
wg strony dokumentacji
*3)
*)
Czas
Rodzaj
czasu
Symbol
[min]
Czas główny t
g
*7)
Czas pomocniczy
t
p
*8)
Nazwa operacji
(zabiegu):
*4)
Czas wykonania
t
w
= t
g
+ t
p
t
w
*9)
Czas uzupełnia-
jący
t
u
= 12% t
w
t
u
*10)
Obrabiarka:
*5)
Czas jednostko-
wy
t
j
= t
w
+ t
u
t
j
*11)
*1)
Wielkość partii
n =
Czas przygoto-
wawczo - zakoń-
czeniowy
t
pz
*12)
*6)
Norma czasu na
partię
N = t
pz
+ n t
j
N
*13)
Kartę normowania czasu sporządza się na podstawie karty operacyjnej określonej operacji.
Przy wypełnianiu karty normowania czasu należy:
*) wpisać brakujące dane,
*1) sporządzić szkic przedmiotu obrabianego w momencie obróbki (lub fragment obrabianej powierzchni) z podaniem uzyskiwanych wymia-
rów oraz zamieścić obliczenia czasu głównego, z zaznaczeniem na szkicu wielkości dobiegu, wybiegu narzędzia, geometrii ostrza, grubości
warstwy skrawanej, itp. oraz zamieścić obliczenia czasu głównego dla danej operacji,
*2) podać numer operacji (zabiegu), dla której sporządzana jest karta normowania czasu,
*3) podać numer strony karty operacyjnej w procesie technologicznym, dla której sporządzana jest karta normowania czasu,
*4) podać nazwę operacji (zabiegu), dla której wykonywana jest karta normowania czasu,
*5) podać symbol obrabiarki, na której wykonywana jest dana operacja,
*6) podać założoną wielkość partii,
*7) wpisać wartość obliczonego czasu głównego dla danej operacji lub zabiegu, korzystając z odpowiednich wzorów podanych w dostępnej
literaturze, t
g
*8) wpisać wartość czasu pomocniczego, która dobierana jest z odpowiednich tabel dla danej operacji, t
p
*9) podać wartość czasu wykonania, korzystając ze wzoru: t
w
= t
g
+ t
p,
*10) podać wartość czasu uzupełniającego, korzystając z zależności: t
u
= 12% t
w
,
*11) podać wartość czasu jednostkowego, korzystając z zależności: t
j
= t
w
+ t
u
,
*12) podać wartość czasu przygotowawczo-zakończeniowego, dobraną z odpowiednich tabel, t
pz
,
*13) podać wartość normy czasu dla założonej partii n sztuk, korzystając ze wzoru: N = t
pz
+ n t
j
.
Str.
POLITECHNIKA LUBELSKA
WYDZIAŁ MECHANICZNY
SPIS POMOCY WARSZTATOWYCH
oprzyrządowanie
oprzyrządowanie
normalne
specjalne
normalne
specjalne
Nr
ope-
racji
Nazwa narzędzi:
skrawających, mo-
cujących, pomiaro-
wych
Symbol
cyfrowy
Cecha wg
PN
Symbol
cyfrowy
Ilość
sztuk
Nr
ope-
racji
Nazwa narzędzi:
skrawających, mo-
cujących, pomiaro-
wych
Symbol
cyfrowy
Cecha wg
PN
Symbol
cyfrowy
Ilość
sztuk
*4)
*1)
*2)
*2)
*2)
*3)
Str.
POLITECHNIKA LUBELSKA
WYDZIAŁ MECHANICZNY
SPIS POMOCY WARSZTATOWYCH
*)
NARZĘDZIA SKRAWAJĄCE
NARZĘDZIA POMIAROWE
PRZYRZĄDY I UCHWYTY
NAZWA
SYM-
BOL
ILOŚĆ
SZTUK
NUMER
OPERACJI
NAZWA
SYM-
BOL
ILOŚĆ
SZTUK
NUMER
OPERACJI
NAZWA
SYM-
BOL
ILOŚĆ
SZTUK
NUMER
OPERACJI
*1a)
*2)
*3)
*4)
*1b)
*2)
*3)
*4)
*1c)
*2)
*3)
*4)
Kartę spisu pomocy warsztatowych sporządza się na podstawie kompletu kart operacyjnych procesu technologicznego obróbki.
Przy sporządzaniu karty spisu pomocy warsztatowych należy:
*) uzupełnić brakujące dane,
*1) podać słownie nazwy zastosowanych narzędzi skrawających (1a) , pomiarowych (1b), przyrządów i uchwytów (1c), np. nóż tokarski,
suwmiarka, uchwyt trójszczękowy,
*2) symbole wyżej wymienionych pomocy warsztatowych zgodnie z PN, np. NNZc 2020125 S20S, MAUb 200, PUTm 200,
*3) łączną (zsumowaną) ilość poszczególnych pomocy warsztatowych tego samego typu, użytych we wszystkich operacjach,
*4) numery operacji, w których dane pomoce warsztatowe mają zastosowanie.