1.Co to jest ergonomia?
Ergonomia nauka o pracy zajmująca się kształtowaniem materialnego środowiska pracy
zgodnie z fizjologicznymi, psychicznymi potrzebami i oczekiwaniami człowieka(czyli
wszystko co otacza człowieka ma być do niego dostosowane)
2. Czym zajmuje się ergonomia?
Ergonomia zajmuje się przystosowaniem narzędzi, maszyn i urządzeń i stanowisk pracy oraz
metod pracy i materialnego środowiska pracy hałas, oświetlenie, mikroklimat,
promieniowanie) do możliwości potrzeb człowieka .Zajmuje się ; wysiłkiem fizycznym
,zmęczeniem mięśni, obciążeniem psychicznym ,strukturą przestrzenną stanowisk pracy,
konstrukcją i położeniem urządzeń wskaźnikowych i sterowniczych
3. 6 zasad ergonomicznych kształtowania miejsca pracy
1.Pole pracy na wysokości przedramienia zgiętego pod katem prostym,2.preferowany obszar
manipulacji między wysokością ramienia a łokciem,3.dopuszczalny obszar manipulacji
pomiędzy ręką wyciągniętą ku górze a ręką spuszczoną ku dołowi,4.pole obserwacji poniżej
linii wzroku,5.regulacja krzesła pozwalająca na dostosowanie położenia łokci do wysokości
pola pracy,6.stopy oparte całą powierzchnią o podłogę lub podnóżek.
4. Jakie jest oddziaływanie czynników środowiska pracy ze względu na zdrowie?
Niebezpieczne –mogą powodować powstawanie urazów
Szkodliwe-w wyniku oddziaływania może nastąpić stopniowe pogarszanie stanu zdrowia
człowieka
Uciążliwe-oddziaływanie których może utrudnić pracę lub obniżyć zdolność jej wykonania
nie powoduje trwałego pogorszenia stanu zdrowia
5. Czym się różni ergonomia od BHP
BHP-pilnuje ,by nie zostały przekroczone NDM, MDS(najwyższe dopuszczalne stężenia i
hałasy)
Ergonomia-daje wyższe standardy niż BHP to co ergonomiczne jest bezpieczniejsze
6.Jak dzieli się ergonomia;
-wyrobu, środowisko pracy i poza pracą.
Rodzaje ergonomii:
-koncepcyjna (myślimy na etapie projektowania wyrobów, organizacji stanowisk pracy i
kształtowanie środowiska pracy)
-korekcyjna(naprawcza-zajmuje się analizą i usprawnianiem istniejących układów
np. człowiek-maszyna)
Zastosowanie ergonomii
W zakładach przemysłowych, w rehabilitacji, na skale globalną , transportu, rekreacji,
mieszkania
8.Elementy składowe wysiłku fizycznego; obciążenie dynamiczne(ruch), obciążenie
statyczne(bezruch), praca monotypowa.
Obciążenie organizmu człowieka wysiłkiem fizycznym; układ mięśniowy, układ kostno-
stawowy, układ krążenia.
9.Ocena ryzyka zawodowego związanego z wysiłkiem fizycznym;
Ocena wysiłku energetycznego→Ocena obciążenia statycznego→Ocena monotypowości
ruchów roboczych=Ocena sumaryczna wysiłku fizycznego

Interpretacja
oceny

Wysiłek
fizyczny

Ryzyko
zawodowe

mały

małe

średni

średnie

duży

duże

Obciążenie dynamiczne;wydatek energetyczny,czas.

10. Normatywne wydatkowanie energii
Dla kobiet 1200kcl,dla mężczyzn -2000 kcal
Masa przedmiotów podnoszonych przy pracy stałej -30 kg mężczyźni ,12 kobiety
Przy pracy dorywczej (4 razy na godz nie dłużej niż 4 godz na dobę 50 kg męż, 20 kg
kobiety.
11.Obciążenie statyczne; podstawa statyczna, niewygodna nienaturalna pozycja.
Negatywne skutki; wady postawy, upośledzenie systemu nerwowego, zapalenie stawów,
epilepsja, dolegliwości bólowe.
12. Elementy obciążenia psychicznego;(odbiór informacji, podejmowanie decyzji, realizacja
podjętej decyzji)=wysiłek fizyczny
↓
monotonia→obciążenie psychiczne.
Monotonia pracy-czynnik wpływający na obciążenie psychiczne. Oznacza stan znużenia,
zniechęcenia który odczuwa człowiek w określonych warunkach działalności zawodowej.
Istotne parametry wysiłku psychicznego;(złożoność, zmienność w czasie, powtarzalność,
ważność, dokładność, szybkość przebiegu danego zjawiska.
13 Monotypia –to siła i liczba powtórzeń tych samych czynności ,następuje zmęczenie
mięśni ,zagrożenia mięśniowo-szkieletowe
14 Czym się różni monotonia od monotypii;
Z powodu monotonii może wystąpić monotypia . Monotonia pracy (powtarzanie w
mniejszym lub większym stopniu tych samych czynności), wiąże się z obciążeniem
psychicznym, spadek napięcia ,spadek uwagi- nuda . Monotypia ( napływ tych samych
informacji, powtarzanie tych samych ruchów , zmęczenie mięśni występuje uciążliwość
pracy. Jest elementem charakterystycznym dla wysiłku fizycznego.
Przyczyny monotonii(elementy monotonii);niezmienność, jednostajność procesu pracy.
Objawy monotonii;(Psychiczne; subiektywne; zmniejszenie zainteresowania pracą,
przecenianie czasu pracy, zmniejszanie odporności psychicznej, otępienie umysłowe i
emocjonalne, senność, obniżanie poziomu motywacji)
Fizyczne(obiektywne)spadek wydajności, popełnienie większej niż zwykle liczby błędów,
obniżenie jakości. Fizjologiczne; powolniejsza akcja serca, zmniejszenie zużycia tlenu,
obniżenie ciśnienia krwi.
15 Metody oceny obciążeń statycznych i monotypowych
REBA, RULA, OWAS, METODA MAPOWANIA RYZYKA
16.Metody pomiaru wydatku energetycznego
Kalorymetryczna-układ oddechowy
Fizjologiczna (układ oddechowy, krążenia ,mięśniowy)
Chronometrażowo-tabelaryczna wg Lehmanna
17.Co to jest ryzyko zawodowe: częstość lub prawdopodobieństwo wystąpienia określonego
zdarzenia wywołującego zagrożenie * ciężkość następstw.
18.Kiedy przeprowadzamy ocenę ryzyka zawodowego:
Przy tworzeniu nowych stanowisk pracy.
Przy stosowaniu zmian w stosowanych środkach ochronnych
W wypadku istotnych zmian organizacyjnych i technologicznych
W razie zdarzenia wypadkowego na danym stanowisku
19.Kto przeprowadza ocenę ryzyka zawodowego;
Pierwszą ocenę ryzyka zawodowego przeprowadza pracodawca na stanowisku pracy

20.Jaka jest procedura oceny ryzyka zawodowego.
Wg. Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Zdrowia Pracy; Procedura 5 kroków; Krok 1-
Ustalenie zagrożeń i wskazanie osób zagrożonych. Krok 2- Ocena rodzajów ryzyka i
uporządkować ich wg. ważności. Krok 3- Podjęcie decyzji w sprawie działania .
zapobiegawczego. Krok 4- Podjęcie działań (zgodnie z priorytetami(ustalenie co, kiedy i do
kiedy, za ile?) Krok5- Monitorowanie i przegląd.
21Metody oceny ryzyka zawodowego.(uproszczone)
Metoda wstępnej analizy zagrożeń(PHA),metoda wskaźnika poziomu ryzyka(WPR), Risk
Score, metoda pięciu kroków, metoda matrycy ryzyka wg PN-N-18002:2000
22.Rodzaje ryzyka; Środowiskowe(zanieczyszczenia, hałas),Zdrowotne(narkotyki, alkohol).
Ochotnicze(wspieranie ekstremalne sporty), Bezpieczeństwa (miejsce pracy pozbawione
ryzyka)
23.Oświetlenie –definicja; padanie światła na dany obiekt skierowanie promieni świetlnych
na przedmioty nie będące źródłami światła. 24.Parametry oświetlenia dziennego
(naturalnego);1.Natężenie oświetlenia,2.Równomierność oświetlenia. Rodzaje oświetlenia:
górne ,boczne, mieszane.25.Parametry oświetlenia sztucznego; 1.strumień świetlny (ln-
lumen),2.światłość (Cd-kandela) 3.natężenie oświetlenia 26.Parametry źródeł światła:

.

Skuteczność świetlna źródeł światła
. Trwałość użyteczna jest określana najczęściej czasem świecenia źródła światła do chwili, kiedy
zmniejszy się o 20 - 30% w stosunku do wartości początkowej.

Barwa światła i oddawanie barw-

inaczej zdolność oddawania właściwych barw oświetlonego przedmiotu, dzięki istnieniu całego
spektrum fal w strumieniu światła padającego na ten przedmiot.

27 Hałas –definicja; Dźwięk niepożądany lub szkodliwy dla zdrowia człowieka. Parametry
hałasu-1. Natężenie 2. Częstotliwość, 3.Barwa dźwięku.28 Rodzaje hałasu; środowisko
występowania;przemysłowy-85 dB, komunalny, komunikacyjny.29. Podział hałasu ze
względu na charakter i przebieg czasowy; -ustalony, nieustalony, ciągły, przerywany,
impulsowy. 30. Podział ze względu na wpływ na organizm człowieka; dokuczliwy,
szkodliwy słuchowy, szkodliwy poza słuchowy.31. Wielkość ubytków słuchu
spowodowanych hałasem zależy od warunków narażenia określane są przez; poziom
natężenia hałasu, przebieg czasowy hałasu, czas trwania ekspozycji, skład widmowy hałasu,
czas narażenia na hałas w latach . 32.Metody zwalczania hałasu; Techniczne (zwalczanie
hałasu u źródła, zmiana posadowienia maszyny, zastosowanie podkładek
antywibracyjnych),na drodze rozprzestrzeniania się, ekrany dźwiękochłonne, kabiny
dźwiękoszczelne, wytłumienie pomieszczenia służące obniżeniu poziomu natężenia;
Organizacyjne; skracanie czasu narażenia rotacja pracowników, rozgęszczanie źródeł hałasu i
stanowisk pracy, tworzenie stref ciszy. Ochrona osobista; osłony słuchu. Środki ochrony
zbiorowej; 33. czynniki Parametry materialnego środowiska pracy ; Drgania mechaniczne
(wibracje), Hałas, Oświetlenie, Mikroklimat, Zanieczyszczenia powietrza , Promieniowanie
elektromagnetyczne. 34. Mikroklimat-podział; Naturalny , sztuczny (gorący, umiarkowany,
zimny) 35Metody oceny mikroklimatu; temperatura efektywna (TE) jest wskaźnikiem
komfortu cieplnego łączny wpływ ; temperatury, wilgotności, prędkości ruchu powietrza
36 Efekty spełnienia wymagań ergonomii; zmniejszenie zachorowań , urazów i kwot
odszkodowań, wzrost wydajności pracy, poprawa samopoczucia psychicznego, zmniejszenie
absencji i fluktuacji, podniesienie morale pracowników.