SYLABUS

METODOLOGIA ZE STATYSTYKĄ – KURS ZAAWANSOWANY

WYKŁAD

Rok akademicki: 2015/16, semestr zimowy
Liczba godzin: 30
Wydział Psychologii, studia stacjonarne

Wykładowca: dr Rafał Albinski
e-mail:

[e-mail]

Dyżur: spotkanie po wcześniejszym umówieniu drogą e-mailową

Opis kursu
Celem wykładu jest zapoznanie studentów z najważniejszymi metodami badawczymi

i testami statystycznymi stosowanymi przez psychologów. Wykład rozszerza
zagadnienia z kursu podstawowego, co oznacza, że zaprezentowane zostaną bardziej

zaawansowane metody analizy danych (jedno- i dwuczynnikowa analiza wariancji,
regresja liniowa, analiza rzetelności, itp.), wraz z koniecznymi informacjami
dotyczącymi założeń tych testów oraz tego, w jaki sposób interpretować uzyskane

wyniki. Celem zajęć jest pokazanie statystyki jako użytecznego narzędzie,
koniecznego do udzielania odpowiedzi na naukowe, empiryczne pytania. Jednakże –

jak to ma miejsce w przypadku różnych narzędzi – trzeba wiedzieć jak poprawnie go
używać, redukując ryzyko popełnienia różnego rodzaju błędów.

Efekty kształcenia

Student:



zna podstawowe pojęcia z zakresu metodologii badań eksperymentalnych i

nieeksperymentalnych.



rozumie współzależności zachodzące między wymaganiami metodologicznymi a

wymaganiami etycznymi w prowadzeniu badań.



zna podstawy statystyki opisowej i zasady testowania istotności

statystycznej.



potrafi zaplanować i zanalizować wyniki badań eksperymentalnych
(eksperyment z jedną lub dwiema zmiennymi niezależnymi) i
nieeksperymentalnych (korelacje proste, regresja).



Potrafi komunikować uzyskane wyniki analiz innym.

Zaliczenie kursu



Końcowa ocena zależy od liczby punktów uzyskanych na egzaminie. Egzamin
składa się z 30 pytań testowych. Punkty przeliczane są na ocenę według
poniższej tabeli:

punkty

od

do

ocena

0

14

2

15

16

3

17

19

3,5

20

22

4

23

25

4,5

26

28

5

29

30

6

Prezentacje Power Point pokazywane w trakcie wykładu będą dostępne na
platformie e-learningowej – szczegóły (adres kursu, hasło dostępu) zostaną podane
na pierwszym lub drugim wykładzie.

TEMATYKA ZAJĘĆ

Wykład 1. Patrząc wstecz...
Krótki przegląd najważniejszych zagadnień metodologicznych i statystycznych
omawianych na wykładzie podstawowym, powtórka z testów, wprowadzenie do
jednoczynnikowej analizy wariancji.

Wykład 2 i 3. Jednoczynnikowa analiza wariancji (ANOVA)
Jednoczynnikowa ANOVA, testy post-hoc, kontrasty – ciekawostki i pułapki... jak się nie
zagubić w gąszczu zasad i wskazań? Ok, straszę trochę na wyrost...

Wykład 4 i 5. Poza jednoczynnikową ANOVĘ – wieloczynnikowa analiza wariancji:
Złożone schematy badawcze
Jaka jest logika działania wieloczynnikowej analizy wariancji? Efekty główne, interakcje,
efekty proste.

Wykład 6. Badamy, badamy, badamy... w kółko tych samych ludzi, czyli schemat
wewnątrz osób – od testu t dla prób zależnych do analizy wariancji z powtarzanym
pomiarem.
Jak wykonywać i interpretować wyniki analizy wariancji z powtarzanym pomiarem, test
Mauchly’ego.

Wykład 7. Schemat mieszany – dwuczynnikowa analiza wariancji w schemacie
mieszanym
Czyli jak skomplikować sobie życie w służbie nauki... Albo: nie taka ANOVA
„mieszana” straszna jak ja malują.

Wykład 8 i 9. I po co to wszystko – czyli przykłady badań empirycznych
wykorzystujących prezentowane na wykładzie metody analizy.
Rzut okiem na artykuły naukowe...

Wykład 10. Analiza kowariancji. Analiza rzetelności.
Jak i po co redukować wariancję błędu? Jak sprawdzić czy nasze narzędzie pomiarowej
jest rzetelne?

Wykład 11. Wprowadzenie do regresji liniowej – analiza regresji z jednym
predyktorem.
Jak przewidywać wyniki osób, których nigdy nie widzieliśmy na oczy?

Wykład 12 i 13. Analiza regresji z wieloma predyktorami, mediacja i moderacje.
Jeszcze dokładniejsze przewidywanie, jeszcze więcej zabawy! Mediacje i moderacje, czyli
poszukiwanie „kiedy” i „jak” w wynikach badań empirycznych.

Wykład 14 i 15. Terapia grupowa.
Powtórka materiału przed egzaminem i mentalne przygotowanie do napisania tegoż
(medytacji nie będzie). Może się zaplątać jakiś nowy temat, jeżeli zdążymy...

Literatura do wykładu (nieobowiązkowa):

Bedyńska, S., i Cypryańska, M. (2013). Statystyczny drogowskaz. Tom 1.

Warszawa: Sedno/SWPS.

Bedyńska, S., i Cypryańska, M. (2013). Statystyczny drogowskaz. Tom 2. Warszawa:

Sedno/SWPS.

Bedyńska S. i Książek M.(2012), Statystyczny drogowskaz 3. Praktyczny

przewodnik wykorzystania modeli regresji oraz równań. Warszawa:
Wydawnictwo Akademickie SEDNO

Shaugnessy, J.J., Zechmeister, E.B., i Zechmeister, J.S. (2002). Metody badawcze w

psychologii. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. (Rozdział 1, s.

21-57) (bardzo polecam w ramach powtórki na początku kursu)