 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
 
 
 
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Marian Grabkowski
Wykonywanie izolacji przeciwwilgociowych 
713[05].Z1.03 
 
 
 
 
 
 
 
Poradnik dla ucznia
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy  
Radom 2006 
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
1
Recenzenci: 
mgr inż. Lidia Staniszewska 
mgr inż. Ernest Białas 
 
 
 
Opracowanie redakcyjne: 
dr inż. Marian Grabkowski 
 
 
 
Konsultacja: 
dr inż. Jacek Przepiórka 
 
 
 
Korekta: 
 
 
 
 
 
Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  713[05].Z1.03 
Wykonywanie  izolacji  przeciwwilgociowych,  zawartego  w  modułowym  programie 
nauczania dla zawodu posadzkarz. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wydawca 
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
2
SPIS TREŚCI
 
 
1.  Wprowadzenie 
4
2. Wymagania wstępne
6
3. Cele kształcenia
7
4. Materiał nauczania
8
4.1. Rodzaje i typy izolacji przeciwwilgociowych
8
4.1.1. Materiał nauczania
8
4.1.2. Pytania sprawdzające
10
4.1.3. Ćwiczenia
10
4.1.4. Sprawdzian postępów
11
4.2. Materiały stosowane do izolacji przeciwwilgociowych, paroszczelnych
i wodoszczelnych
12
4.2.1. Materiał nauczania
12
4.2.2. Pytania sprawdzające
13
4.2.3. Ćwiczenia
14
4.2.4. Sprawdzian postępów
15
4.3. Izolacje przeciwwilgociowe z zastosowaniem materiałów rolowanych
i lepiku
16
4.3.1. Materiał nauczania
16
4.3.2. Pytania sprawdzające
17
4.3.3. Ćwiczenia
18
4.3.4. Sprawdzian postępów
19
4.4. Izolacje przeciwwilgociowe z zastosowaniem folii z tworzyw sztucznych
20
4.4.1. Materiał nauczania
20
4.4.2. Pytania sprawdzające
20
4.4.3. Ćwiczenia
20
4.4.4. Sprawdzian postępów
21
4.5. Izolacje z mas i emulsji
22
4.5.1. Materiał nauczania
22
4.5.2. Pytania sprawdzające
23
4.5.3. Ćwiczenia
23
4.5.4. Sprawdzian postępów
25
4.6. Zasady doboru izolacji
26
4.6.1. Materiał nauczania
26
4.6.2. Pytania sprawdzające
28
4.6.3. Ćwiczenia
28
4.6.4. Sprawdzian postępów
29
4.7. Przepisy bhp i ppoż. na stanowisku pracy
30
4.7.1. Materiał nauczania
30
4.7.2. Pytania sprawdzające
31
4.7.3. Ćwiczenia
31
4.7.4. Sprawdzian postępów
32
4.8. Aprobaty techniczne, instrukcje stosowania
33
4.8.1. Materiał nauczania
33
4.8.2. Pytania sprawdzające
34
4.8.3. Ćwiczenia
34
4.8.4. Sprawdzian postępów
35
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
3
4.9. Warunki techniczne wykonania izolacji oraz ich odbiór
36
4.9.1. Materiał nauczania
36
4.9.2. Pytania sprawdzające
37
4.9.3. Ćwiczenia
37
4.9.4. Sprawdzian postępów
38
4.10. Obmiar izolacji przeciwwilgociowych
39
4.10.1. Materiał nauczania
39
4.10.2. Pytania sprawdzające
39
4.10.3. Ćwiczenia
40
4.10.4. Sprawdzian postępów
41
5. Sprawdzian osiągnięć
42
6. Literatura
47
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4
1. WPROWADZENIE
Poradnik
będzie
Ci
pomocny
w
przyswajaniu
wiedzy
o
izolacjach
przeciwwilgociowych, materiałach stosowanych do izolacji, a także ułatwi Ci wykonywanie 
izolacji oraz ich odbiór. 
W poradniku zamieszczono:
1. Wymagania wstępne, czyli wykaz niezbędnych umiejętności i wiedzy, które powinieneś
mieć opanowane, aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej.
2.  Cele kształcenia tej jednostki modułowej. 
3.  Materiał  nauczania  (rozdział  4),  który  umożliwia  samodzielne  przygotowanie  się  
do  wykonania  ćwiczeń  i  zaliczenia  sprawdzianów.  Obejmuje  on  również  ćwiczenia, 
które zawierają wykaz materiałów, narzędzi i sprzętu potrzebnych do realizacji ćwiczeń.  
Przed  ćwiczeniami  zamieszczono  pytania  sprawdzające  wiedzę  potrzebną  do  ich 
wykonania.  Po  ćwiczeniach  zamieszczony  został  sprawdzian  postępów.  Wykonując 
sprawdzian  postępów,  powinieneś  odpowiadać  na  pytania  tak  lub  nie,  co  oznacza,  że 
opanowałeś materiał albo nie. 
4. Sprawdzian osiągnięć, w którym zamieszczono instrukcję dla ucznia oraz zestaw zadań
testowych sprawdzających opanowanie wiedzy i umiejętności z zakresu całej jednostki. 
Zamieszczona została także karta odpowiedzi. 
5. Wykaz literatury obejmujący zakres wiadomości, dotyczącej tej jednostki modułowej,
która umożliwi Ci pogłębienie nabytych umiejętności. 
Jeżeli  masz  trudności  ze  zrozumieniem  tematu  lub  ćwiczenia,  to  poproś  nauczyciela 
lub instruktora  o  wyjaśnienie  i  ewentualne  sprawdzenie,  czy  dobrze  wykonujesz  daną 
czynność.  
Jednostka modułowa: Wykonywanie izolacji przeciwwilgociowych, której treści teraz
poznasz,  stanowi  jeden  z  elementów  modułu  713[05].Z1  „Technologie  wykonywania 
posadzek” i jest oznaczona na zamieszczonym schemacie na stronie 4. 
 
 
Bezpieczeństwo i higiena pracy 
 
W czasie pobytu w pracowni musisz przestrzegać regulaminów, przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy oraz instrukcji przeciwpożarowych, wynikających z rodzaju 
wykonywanych prac. Przepisy te poznasz podczas trwania nauki. 
 
 
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
5
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Schemat jednostek modułowych
713[05].Z1
Technologie wykonywania posadzek
713[05].Z1.01
Dobieranie materiałów, narzędzi i sprzętu
713[05].Z1.02
Przygotowywanie zapraw, klejów
i mieszanek betonowych
713[05].Z1.03
Wykonywanie
izolacji przeciwwilgociowych
713[05].Z1.05
Wykonywanie podkładów pod posadzki
713[05].Z1.04
Wykonywanie izolacji
termicznych i akustycznych
713[05].Z1.06
Wykonywanie posadzek jastrychowych
713[05].Z1.07
Wykonywanie posadzek z drewna
i materiałów drewnopochodnych
713[05].Z1.08
Wykonywanie posadzek
z materiałów mineralnych
713[05].Z1.09
Wykonywanie posadzek
z tworzyw sztucznych
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
6
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:
−
rozpoznawać podstawowe materiały budowlane,
−
posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu budownictwa,
−
wykonywać szkice podstawowymi technikami rysunkowymi,
−
przygotowywać narzędzia i sprzęt do pracy,
−
stosować podstawowe przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,
−
korzystać z różnych źródeł informacji.
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
7
3. CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:
−
określić
znaczenie
i
funkcje
izolacji przeciwwilgociowych, paroszczelnych
i wodoszczelnych,
−
podjąć decyzję o miejscu i rodzaju zastosowania izolacji przeciwwilgociowych,
−
sklasyfikować materiały do izolacji przeciwwilgociowych,
−
odróżnić lepiki, emulsje i masy konserwacyjne,
−
zidentyfikować różne rodzaje rolowanych materiałów bitumicznych,
−
ocenić przydatność materiałów izolacyjnych,
−
ustalić ilość potrzebnych materiałów izolacyjnych,
−
ocenić jakość materiałów izolacyjnych,
−
ocenić warunki wykonywania robót izolacyjnych,
−
ocenić stan podłoża,
−
przygotować podłoże pod izolacje przeciwwilgociowe przez oczyszczenie, wyrównanie 
i wzmocnienie, 
−
wykonać  izolacje  przeciwwilgociowe  z  zastosowaniem  różnego  rodzaju  rolowanych 
materiałów bitumicznych, 
−
wykonać izolacje z elastycznych płyt z pianki wtórnie spienionej,
−
wykonać izolacje wgłębień w przegrodach powłokami uszczelniającymi,
−
wykonać izolację stosując folię z tworzyw sztucznych,
−
wykonać izolacje kabin natryskowych,
−
przygotować i zastosować materiały pomocnicze,
−
wykonać warstwy ochronne izolacji,
−
naprawić uszkodzone izolacje,
−
składować i przechowywać materiały izolacyjne,
−
zabezpieczyć materiały łatwopalne przed ogniem,
−
zorganizować stanowisko przygotowania mas bitumicznych,
−
zastosować  zasady  bezpieczeństwa  pracy  ze  szczególnym  uwzględnieniem  przepisów 
przeciwpożarowych, 
−
dokonać obmiaru wykonanej izolacji.
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
8
4. MATERIAŁ NAUCZANIA
4.1. Rodzaje i typy izolacji przeciwwilgociowych
4.1.1. Materiał nauczania
Rodzaje izolacji 
Bardzo  ważną  rolę  w  konstrukcji  podłogi  spełniają  izolacje.  Do  grupy  odpornych  na 
działanie wody i zawilgocenie należą izolacje:
−
przeciwwilgociowe, które chronią podłogę przed wilgocią gruntową,
−
paroszczelne, stosowane wówczas gdy sąsiadują ze sobą dwa pomieszczenia o różnych 
temperaturach i różnej wilgotności powietrza (np. pralnia i pomieszczenie mieszkalne), 
−
wodoszczelne, które chronią konstrukcję budynku przed zawilgoceniem.
Charakterystyki izolacji 
Izolacje przeciwwilgociowe wykonuje się głównie na podłożach leżących bezpośrednio 
na gruncie (rys.1). Zadaniem izolacji jest ochrona przed przedostaniem się wody gruntowej 
do warstwy podłogi. 
 
 
Rys. 1. Izolacja przeciwwilgociowa na podłożu leżącym na gruncie: l – roztwór asfaltowy do gruntowania lub
emulsja asfaltowa, 2 – lepik asfaltowy, 3 – papa asfaltowa izolacyjna (I warstwa), 4 – papa asfaltowa 
izolacyjna  (II  warstwa),  5  –  wygładzone  podłoże  betonowe,  6  –  grunt  ubity,  7  –  kierunek  działania 
wilgoci [4, s.26] 
Izolacja paroszczelna wykonywana jest w podłogach pomieszczeń mających różne
temperatury i wilgotności. Jeżeli takie pomieszczenia sąsiadują ze sobą, wówczas powietrze 
wilgotniejsze przenika z pomieszczenia cieplejszego do zimniejszego. Para wodna, która jest 
bardziej  prężna  np.  w  kotłowni,  pralni,  suszarni  przenika  do  pomieszczenia  mieszkalnego. 
Izolację wykonujemy bezpośrednio na stropie (rys.2). 
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
9
Rys. 2. Izolacja paroszczelna na stropie: 1 – piasek drobnoziarnisty, 2 – folia polietylenowa, 3 – strop,
4 – kierunek przenikania pary wodnej [4, s.27]
Izolacja wodoszczelna wykonywana jest wówczas gdy w czasie użytkowania podłoga
narażona  jest  na  zalanie  wodą,  np.  w  łazienkach.  Izolację  taką  układamy  możliwie  jak 
najbliżej  warstwy  posadzki,  aby  nie  dochodziło do zawilgocenia  kolejnych  warstw podłogi 
(rys.3).  Izolacja  wodoszczelna  musi  być  wykonana  również  w  podłogach  pomieszczeń, 
które  są  narażone  na  agresywne  działanie  substancji  chemicznych,  np.  w  zakładach 
przemysłowych. Brak takiej izolacji może z czasem doprowadzić do zniszczenia konstrukcji 
żelbetowej podłoża wskutek korozji betonu i stali. 
Rys. 3. Izolacja wodoszczelna z dwóch warstw papy sklejonych lepikiem: 1 – papa asfaltowa izolacyjna,
2  –  lepik  asfaltowy,  3  –  zaprawa  cementowa,  4  –  nawierzchnia  podłogi  (posadzka),  5  –  podkład 
betonowy, 6 – izolacja przeciwdźwiękowa, 7 – strop [4, s.27] 
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
10
Typy izolacji przeciwwilgociowych 
Rozróżnia się trzy zasadnicze rodzaje izolacji : 
−
typu  lekkiego,  wykonywane  przeważnie  jako  izolacje  pionowe,  które  chronią  ściany 
budynku przed poziomym przemieszczaniem się wilgoci ze znajdującego się przy tych 
ścianach gruntu, 
−
typu  średniego,  które  zabezpieczają  budynek  przed  bezpośrednim  działaniem  wody 
opadowej,  stosuje  się  je  głównie  na  dachach.  Ponadto  wykonuje  się  je  na  tarasach 
i loggiach  w  celu  ochrony  przed  penetracją  wody  znajdujących  się  pod  nimi 
pomieszczeń, 
−
typu  ciężkiego,  które  stosuje  się  głównie  na  dachach  płaskich  i  stropodachach  oraz 
do izolowania tarasów i loggii. 
4.1.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1.  Jakie znasz rodzaje izolacji chroniących podłogę przed wodą lub wilgocią? 
2.  Jaką rolę w podłodze spełnia izolacja przeciwwilgociowa? 
3.  Jaką rolę spełnia izolacja wodoszczelna? 
4.  Jaką rolę spełnia izolacja paroszczelna? 
5.  Gdzie w podłodze układamy izolację przeciwwilgociową? 
6.  Gdzie w podłodze układamy izolację paroszczelną? 
7.  Gdzie w podłodze układamy izolację wodoszczelną? 
8.  W jakich pomieszczeniach stosujemy izolację wodoszczelną? 
9.  Jakie skutki może spowodować brak wykonania izolacji wodoszczelnej? 
10.  Jakie znasz typy izolacji przeciwwilgociowej? 
 
4.1.3. Ćwiczenia
 
Ćwiczenie 1 
Na przedstawionym rysunku rozpoznaj rodzaj izolacji. Podpisz prawidłowo rysunek
i zaznacz izolację numerem 1. 
 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 
1)  zapoznać się z rysunkiem przygotowanym przez nauczyciela, 
2)  rozpoznać rodzaje warstw na rysunku, 
3)  sprawdzić, w którym miejscu narysowana jest izolacja, 
4)  zapoznać się z informacjami dotyczącymi izolacji, 
5)  podpisać rysunek, 
6)  zaznaczyć we właściwym miejscu izolację, 
7)  opisać numerem 1 zaznaczone miejsce. 
 
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
arkusz z rysunkiem,
−
ołówek lub cienkopis.
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
11
Ćwiczenie 2
Rozpoznaj i podpisz izolacje przedstawione na planszy oraz napisz, gdzie mogą być
stosowane.
 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 
1)  zapoznać się z planszą przygotowaną przez nauczyciela, 
2)  rozpoznać typy izolacji, 
3)  napisać na przygotowanej kartce nazwy izolacji, 
4)  napisać pod każdą nazwą izolacji, gdzie mogą być stosowane. 
 
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
arkusz papieru,
−
ołówek lub długopis.
 
Ćwiczenie 3  
Na przedstawionym rysunku rozpoznaj rodzaj izolacji i opisz zaznaczone warstwy. 
 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 
1)  zapoznać się z rysunkiem przygotowanym przez nauczyciela, 
2)  zapoznać się z informacjami dotyczącymi rodzajów izolacji, 
3)  opisać warstwy zaznaczone na rysunku, 
4)  podpisać rysunek. 
 
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
arkusz z rysunkiem,
−
ołówek lub długopis.
4.1.4. Sprawdzian postępów
 
Czy potrafisz: 
 
Tak
Nie
1) rozpoznać izolacje przeciwwilgociowe?
¨
¨
2) określić znaczenie izolacji przeciwwilgociowych?
¨
¨
3) określić funkcje izolacji przeciwwilgociowych?
¨
¨
4) określić znaczenie izolacji paroszczelnych?
¨
¨
5) określić funkcje izolacji paroszczelnych?
¨
¨
6) określić znaczenie izolacji wodoszczelnych?
¨
¨
7) określić funkcje izolacji wodoszczelnych?
¨
¨
8) rozpoznać typy izolacji przeciwwilgociowych?
¨
¨
9) określić miejsce i rodzaj zastosowania izolacji przeciwwilgociowej? ¨
¨
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
12
4.2. Materiały stosowane do izolacji przeciwwilgociowych,
paroszczelnych i wodoszczelnych
4.2.1. Materiał nauczania
Rodzaje
materiałów
do
izolacji
przeciwwilgociowych,
paroszczelnych
i wodoszczelnych
Do wykonywania tego typu izolacji stosuje się materiały asfaltowe oraz materiały
z  tworzyw  sztucznych.  Wśród  materiałów  asfaltowych  wyróżnia  się  materiały  izolacyjne 
powłokowe  (płynne)  oraz  papy  (materiały  rolowane).  W  grupie  materiałów  z  tworzyw 
sztucznych  wyróżnia  się  folie  izolacyjne  oraz  żywice  syntetyczne,  przydatne  do  izolacji 
chemoodpornych.  
 
Materiały izolacyjne powłokowe 
Do materiałów izolacyjnych powłokowych należą: 
−
roztwory  asfaltowe,  które  służą  do  gruntowania  powierzchni  betonowych  przed 
nakładaniem  lepików asfaltowych. Podczas pracy z tymi  materiałami należy zachować 
ostrożność,  przestrzegać  przepisy  bhp,  gdyż  są  łatwopalne  i  szkodliwe  dla  zdrowia. 
Otrzymuje się  je przez rozpuszczenie asfaltu w szybko schnącym rozpuszczalniku (np. 
benzynie lakowej). 
−
emulsje asfaltowe, które mają podobne zastosowanie jak roztwory asfaltowe, ale nie są 
szkodliwe  dla  zdrowia  i  nie  stanowią  zagrożenia  pożarowego.  Dlatego  są  przydatne  
w robotach podłogowych. Otrzymuje się je przez mechaniczne mieszanie asfaltu z wodą 
przy  jednoczesnym  wprowadzeniu  emulgatorów  (np.  mydło  sodowe)  i  stabilizatorów, 
które zapewniają trwałość układu.  
−
lepiki  asfaltowe,  które  stosuje  się:  na  zimno  i  na  gorąco.  Lepiki  służą  do  przyklejania 
papy  do  podłoża  oraz  sklejania  ze  sobą  kilku  warstw  papy.  Mogą  również  stanowić 
samodzielne powłoki izolacyjne. 
Papy asfaltowe 
Papy asfaltowe ze względu na przeznaczenie dzieli się na trzy rodzaje: 
−
podkładowe  (tektura  papowa  nasycona  asfaltem  i  powlekana  masą  asfaltową), 
wykorzystywane 
w
robotach
powłokowych
do
wielowarstwowych
izolacji
wodoszczelnych, przeciwwilgociowych i ekranów paroszczelnych,
−
izolacyjne  (tektura  papowa  nasycona  asfaltem),  stosowane  w  robotach  podłogowych 
jako warstwy ochronne. 
−
wierzchniego  krycia  (papy  izolacyjne  powleczone  z  obu  stron  masą  asfaltową  
z  dodatkiem  wypełniaczy  mineralnych  i  plastyfikatorów  oraz  posypanie  posypką 
mineralną), stosowane głownie do robót dachowych. 
Papy asfaltowe na  innych  nośnikach,  np. taśmie aluminiowej (w miejsce tektury) mają 
zastosowanie  do  wykonywania  izolacji  wodoszczelnych  i  przeciwwilgociowych  
w obiektach wymagających izolacji wytrzymałej na rozrywanie. 
Obecnie stosuje się papy zgrzewalne nowej generacji, które modyfikuje się dodatkami
uszlachetniającymi.  Uszlachetniacze  zwiększają  temperaturę  mięknienia  i  poprawiają 
elastyczność w niskich temperaturach, a także zwiększają odporność pap na starzenie. Papę 
mocuje  się  do  podłoża  metodą  zgrzewania.  Papy  termozgrzewalne  stosuje  się  
do wykonywania izolacji wodoszczelnych, paroszczelnych i przeciwwilgociowych.  
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
13
Do izolacji wodoszczelnych używa się także membran samoprzylepnych. Są to
materiały  najczęściej  jednowarstwowe.  Ze  względu  na  dużą  giętkość  i  cienkość  łatwo  się 
obrabia  nimi  naroża  i  występy.  Membrany  samoprzylepne  charakteryzują  się  dużą 
wydłużalnością  przy  rozciąganiu,  co  daje  możliwość  krycia  wszelkich  zarysowań 
powstających na powierzchni. 
 
Materiały z tworzyw sztucznych 
Zaliczamy do nich: 
−
folie  z  tworzyw  sztucznych,  które  stosuje  się  do  izolacji  paroszczelnych  
i  wodoszczelnych,  ponieważ  charakteryzują  się  dużą  odpornością  na  działanie  wody, 
roztworów zasad, kwasów i soli, szczelnością i elastycznością. 
Folia może być:
−
polietylenowa  (PE)  stosowana  do  izolacji  wodoszczelnych  i  paroszczelnych  oraz  
do osłaniania materiałów na budowie przed wpływami atmosferycznymi. Dzięki dużym 
rozmiarom  folii uzyskuje się  szczelność w całym  pomieszczeniu (występuje w rolkach  
o długości 25 lub 50 m i szerokości 6 lub 12 m). Folię łączy się przez zgrzewanie. Może 
być stosowana w temperaturze od -50 do +60° C; 
−
ze  zmiękczonego  polichlorku  winylu  (PVC)  stosowana  do  izolacji  wodoszczelnych 
w  warunkach  agresji  chemicznej,  np.  w  podłogach  chemoodpornych.  Występuje  
w rolkach  o  długości  20  m  i  szerokości 1÷1,5  m.  Łączy  się  ją  za pomocą zgrzewania, 
spawania  gorącym  powietrzem  lub  klejenia  klejem  np.  winylowym.  Może  być 
stosowana w temperaturze od -30 do + 40°C. 
4.2.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Na jakie dwie grupy możesz podzielić materiały do izolacji przeciwwilgociowej,
paroszczelnej i wodoszczelnej?
2.  Jakie znasz materiały asfaltowe? 
3.  Jakie znasz materiały z tworzyw sztucznych? 
4.  Jak możesz podzielić materiały izolacyjne powłokowe? 
5.  Czym charakteryzują się roztwory i emulsje asfaltowe? 
6.  Do czego służą lepiki asfaltowe? 
7.  Jakie znasz papy asfaltowe? 
8.  Gdzie w robotach podłogowych stosowane są papy izolacyjne? 
9.  Gdzie w robotach podłogowych stosowane są papy podkładowe? 
10.  Czym charakteryzują się folie z tworzyw sztucznych? 
11.  Jakie znasz rodzaje folii z tworzyw sztucznych? 
 
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
14
4.2.3. Ćwiczenia 
 
Ćwiczenie 1
Wybierz próbki papy asfaltowej z obustronną posypką mineralizowaną oraz
termozgrzewalną spośród 5 próbek w zestawie. 
 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 
1.  obejrzeć próbki papy, 
2.  zapoznać się z rodzajami papy, 
3.  określić właściwości papy asfaltowej z obustronną posypką mineralizowaną, 
4.  określić właściwości papy termozgrzewalnej, 
5.  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
6.  dokonać oceny ćwiczenia. 
 
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
próbki papy,
−
arkusz papieru,
−
ołówek lub długopis,
−
literatura z rozdziału 6.
 
Ćwiczenie 2 
Przyporządkuj materiały izolacyjne do miejsca ich stosowania.
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 
1) zapoznać się z informacjami dotyczącymi materiałów do wykonywania izolacji
przeciwwilgociowych, paroszczelnych i wodoszczelnych,
2)  dobrać odpowiednie nazwy materiałów, 
3)  dobrać odpowiednie miejsce wykonania izolacji, 
4)  nakleić właściwą nazwę materiału przy odpowiednim miejscu wykonania izolacji, 
5)  wkleić ćwiczenie do zeszytu, 
6)  zaprezentować efekty swojej pracy. 
 
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
samoprzylepne kartki z wydrukowanymi nazwami materiałów,
−
samoprzylepne kartki z wydrukowanymi miejscami wykonania izolacji,
−
zeszyt przedmiotowy,
−
literatura z rozdziału 6.
 
Ćwiczenie 3 
Spośród przedstawionych materiałów izolacyjnych powłokowych wybierz jeden, który
uważasz za najlepszy do wykorzystania w robotach podłogowych. 
 
 
 
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
15
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 
1)  zapoznać się z przedstawionymi materiałami izolacyjnymi, 
2)  wymienić właściwości przedstawionych materiałów izolacyjnych, 
3)  porównać właściwości tych materiałów, 
4)  wybrać jeden materiał, najlepszy do zastosowania, 
5)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
6)  dokonać oceny ćwiczenia. 
 
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
trzy odmiany materiałów izolacyjnych podłogowych,
−
zeszyt przedmiotowy,
−
długopis,
−
literatura z rozdziału 6.
Ćwiczenie 4
Przyporządkuj rodzaje pomieszczeń przedstawione na filmie do zastosowania w nich
izolacji paroszczelnej i zaproponuj odpowiedni materiał. 
 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 
1)  rozpoznać na filmie rodzaje pomieszczeń, 
2)  zapoznać się z właściwościami materiałów do izolacji paroszczelnej, 
3)  przyporządkować materiały do odpowiednich pomieszczeń, 
4)  zapisać na kartce przyporządkowane materiały do wybranych pomieszczeń, 
5)  zaprezentować efekty swojej pracy. 
 
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
film o izolacjach paroszczelnych stosowanych w różnych pomieszczeniach,
−
kartki z wydrukowanymi właściwościami różnych materiałów do izolacji paroszczelnej,
−
kartka do wykonania ćwiczenia,
−
długopis,
−
literatura z rozdziału 6.
4.2.4. Sprawdzian postępów
 
Czy potrafisz: 
Tak
Nie
1) dokonać podziału materiałów izolacyjnych asfaltowych?
¨
¨
2) dokonać podziału materiałów izolacyjnych z tworzyw sztucznych?
¨
¨
3) omówić zastosowanie materiałów izolacyjnych powłokowych?
¨
¨
4) scharakteryzować lepiki asfaltowe?
¨
¨
5) dokonać podziału papy asfaltowej?
¨
¨
6) omówić zastosowanie papy asfaltowej?
¨
¨
7) scharakteryzować folie z tworzyw sztucznych?
¨
¨
8) wskazać zagrożenia podczas stosowania roztworów asfaltowych?
¨
¨
9) omówić zastosowanie membrany samoprzylepnej?
¨
¨
10) wymienić sposoby łączenia folii (PE) i (PVC)?
¨
¨
11) wykorzystać zdobyte wiadomości w praktycznym działaniu?
¨
¨
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
16
4.3. Izolacje przeciwwilgociowe z zastosowaniem materiałów
rolowanych i lepiku
4.3.1. Materiał nauczania
Do materiałów rolowanych zalicza się:
−
papy zwykłe,
−
papy termozgrzewalne,
−
membrany samoprzylepne.
Izolacje z papy 
Izolacje z papy zaliczane są do izolacji typu średniego. Wzmocnienie izolacji następuje 
przez  zastosowanie  jednej  lub  dwóch  wkładek  z  papy.  Rodzaj  materiałów  w  izolacji 
powinien być określony w projekcie. 
Na podłożu betonowym najczęściej stosuje się następujące rozwiązania materiałowe:
−
warstwa lepiku, do której przykleja się papę asfaltową podkładową odmiany 400/1200, 
a następnie powleka ją równomiernie lepikiem. 
−
warstwa lepiku, do której przykleja się papę asfaltową izolacyjną odmiany 315 lub 400, 
a  następnie  przykleja  się  drugą  warstwę  papy  podkładowej  odmiany  400/1200 
i powleka lepikiem. Można używać lepików na gorąco lub na zimno.  
Przy  stosowaniu  lepików  na  gorąco  należy  równomiernie  nanosić  lepik  warstwą 
grubości  1-1,5  mm  i  niezwłocznie  przyklejać  do  niego  papę.  Przy  klejeniu  papy  lepikami 
na zimno stosuje się metodę „mokre na mokre”, tzn. smaruje się lepikiem podkład i spodnią 
powierzchnię  papy.  Papę  przykleja  się  tak,  aby  każdy  arkusz  zachodził  na  sąsiedni 
na szerokość co najmniej 10 cm (rys.4). 
Rys. 4. Układanie papy na zakład [4, s.65]
Przy izolacjach z większą liczbą wkładek papy, zakłady każdej z warstw powinny się
znajdować  mniej  więcej  w środku  szerokości poprzedniego arkusza.  W czasie przyklejania 
papy należy zapobiegać tworzeniu się pęcherzyków powietrza. Jeżeli powstaną , papę w tym 
miejscu  należy  przeciąć,  wycisnąć  powietrze  i  docisnąć  ją  do  podłoża.  Na  każdą  warstwę 
asfaltową między wkładkami z papy potrzeba co najmniej 1,5 kg lepiku. 
Izolację przeciwwilgociową na podłożach leżących na gruncie trzeba połączyć
z izolacją przeciwwilgociową ścian.
Izolacje wodoszczelne w pomieszczeniach mokrych wywija się na ściany do wysokości
około 25 cm, a następnie przykleja tak samo jak na stropie.
Papy termozgrzewalne są przyklejane na zagruntowane podłoże i między sobą
w wyniku nadtopienia palnikami gazowymi  masy bitumicznej  i dociśnięcie do podłoża  już 
ułożonej  warstwy.  Charakteryzują  się  dużą  wytrzymałością  i  pełną  wodoszczelnością. 
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
17
Często  zdarza  się  jednak  miejscowe  niedogrzanie  lub  przegrzanie  masy  na  stykach 
poprzecznych  i  podłużnych  pasm,  co  w  konsekwencji  powoduje,  że  w  tych  miejscach 
tworzą się nieszczelności. 
Podstawową  przyczyną  nieszczelności  są  jednak  trudności  w  izolowaniu  papą 
termozgrzewalną naroży i wszelkich elementów wystających z poziomych płaszczyzn. 
Izolację przeciwwodną najlepiej wykonać używając membran samoprzylepnych. Są one
cienkie,  giętkie,  stąd  łatwo  obrabia  się  nimi  wszelkie  występy  i  naroża.  Membrany  układa 
się na wyrównanym i zagruntowanym podłożu. 
Asfaltowe powłoki izolacyjne 
Po wykonaniu powłoki gruntującej można przystąpić do wykonania powłoki asfaltowej 
z  lepiku  na  gorąco  lub  zimno.  Wykonanie  powłoki  na  gorąco  polega  na  rozgrzaniu  lepiku 
w kotle  do  temperatury  około  180°C  stale  mieszając.  Roztopiony  lepik  rozprowadza  się 
szczotką po zagruntowanej powierzchni podłoża. Powłokę nakładamy pasmami zaczynając 
od ściany okiennej w kierunku drzwi. 
O jakości wykonanej pracy decyduje przede wszystkim sumienność wykonującego
pracę.  Dlatego  należy  przestrzegać  zasady  nakładania  lepiku  na  dobrze  wyschniętą 
i oczyszczoną  powłokę  gruntującą.  Zużycie  materiału  wynosi  ok.  1kg/m².  W  niektórych 
wypadkach  projekt  może  zakładać  wykonanie  powłoki  dwuwarstwowej.  Drugą  warstwę 
należy  wykonać  po  skrzepnięciu  poprzedniej  warstwy  oraz  możliwie  bezpośrednio  po  jej 
ułożeniu,  aby  nie  dopuścić  do  zapylenia  powierzchni.  Nakładanie  drugiej  warstwy  należy 
rozpocząć w kierunku prostopadłym do warstwy pierwszej. 
Powłoka asfaltowa może być wykonana również na zimno, w sposób analogiczny
do powłok  na  gorąco,  z  pominięciem  rozgrzewania.  Przed  użyciem  lepik  należy  dokładnie 
wymieszać.  Do  rozprowadzenia  lepiku  należy  użyć  pędzli  lub  szczotek.  Zużycie  lepiku 
na pojedynczą warstwę wynosi 1,2 kg/m². 
Powłoki asfaltowe często stanowią w robotach podłogowych izolację paroszczelną lub
przeciwwilgociową.  Jeżeli  istnieje  zagrożenie  większego  zawilgocenia,  należy  zastosować 
izolację typu średniego, tj. z wkładkami z papy. 
 
4.3.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1.  Jakie materiały stosowane są do gruntowania podłoży? 
2.  W jakim celu gruntujemy podłoża? 
3.  W jakim czasie po zagruntowaniu podłoża można nakładać warstwę izolacyjną? 
4.  Z jakich materiałów wykonujemy powłoki izolacyjne?  
5.  Do jakiej temperatury należy podgrzewać lepik do wykonania powłoki na gorąco? 
6.  Jakie jest zużycie materiału na 1m² przy zastosowaniu lepiku na gorąco? 
7.  Jakie jest zużycie materiału na 1m² przy zastosowaniu lepiku na zimno? 
8.  Do jakiego typu izolacji można zaliczyć powłoki asfaltowe? 
9.  Jakie znasz izolacje typu średniego? 
10.  Jakie  rozwiązania  materiałowe  stosowane  są  najczęściej  jako  izolacje  na  podłożu 
betonowym?
11.  Jakie zakłady należy stosować przy łączeniu arkuszy papy? 
12.  W jaki sposób likwidujemy pęcherzyki powietrza powstałe podczas przyklejania papy? 
13.  Na jaką wysokość ściany wywija się izolacje wodoszczelne? 
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
18
4.3.3. Ćwiczenia 
 
Ćwiczenie 1
Dobierz materiały do wykonania izolacji poziomej typu średniego w budynku
mieszkalnym podpiwniczonym. 
 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 
1)  zorganizować stanowisko do wykonania ćwiczenia, 
2)  wybrać odpowiednie materiały do wykonania izolacji, 
3)  wypisać nazwy materiałów w kolejności układania, 
4)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
5)  dokonać oceny ćwiczenia, 
6)  zlikwidować stanowisko pracy. 
 
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
materiały izolacyjne,
−
arkusz papieru,
−
długopis,
−
literatura z rozdziału 6.
 
Ćwiczenie 2 
Dobierz odpowiednią ilość lepiku (w kg) na sklejenie 5 warstw papy asfaltowej
pod posadzkę na podłożu betonowym. 
 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 
1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
2)  zapoznać się z tabelą zużycia materiału, 
3)  opracować plan działania, 
4)  obliczyć potrzebną ilość lepiku na izolację 1 m², 
5)  wkleić wynik ćwiczenia do zeszytu, 
6)  zaprezentować efekty swojej pracy. 
 
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
tabela zużycia materiału,
−
kalkulator,
−
kartki samoprzylepne do wykonania obliczeń,
−
zeszyt przedmiotowy,
−
literatura z rozdziału 6.
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
19
Ćwiczenie 3
Wykonaj na podłożu o wymiarach 3x4m izolację z papy na lepiku na zimno.
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 
1)  przygotować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bhp, 
2)  sprawdzić stan podłoża, 
3)  dobrać narzędzia do wykonania izolacji, 
4)  przygotować materiały, 
5)  wykonać izolację, 
6)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
7)  dokonać oceny ćwiczenia, 
8)  zlikwidować stanowisko pracy. 
 
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
stanowisko do wykonania ćwiczenia,
−
materiały do oczyszczenia podłoża,
−
papa i lepik,
−
naczynie na lepik,
−
szczotka do lepiku,
−
nóż do cięcia papy.
4.3.4. Sprawdzian postępów
 
Czy potrafisz: 
Tak
Nie
1) wyjaśnić, w jakim celu gruntujemy podłoża?
¨
¨
2) wymienić materiały do gruntowania podłoży?
¨
¨
3) określić czas schnięcia powłoki gruntującej?
¨
¨
4) omówić sposób położenia lepiku na zimno?
¨
¨
5) omówić sposób położenia lepiku na gorąco?
¨
¨
6) omówić wykonanie izolacji typu średniego z wkładkami z papy?
¨
¨
7) określić wielkość zakładów przy klejeniu papy na zimno?
¨
¨
8) omówić sposób likwidowania pęcherzyków powietrza podczas
przyklejania papy?
¨
¨
9) podać wysokość wywinięcia na ścianie izolacji w pomieszczeniach
mokrych?
¨
¨
10) określić normę zużycia lepiku na zimno i na gorąco na 1 m²?
¨
¨
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
20
4.4. Izolacje przeciwwilgociowe z zastosowaniem folii z tworzyw
sztucznych
4.4.1. Materiał nauczania
Izolacje z folii z tworzyw sztucznych 
Są  to  najpowszechniej  stosowane  materiały  do  wykonywania  izolacji  wodochronnych 
poddanych oddziaływaniu ciśnienia hydrostatycznego.  
Produkty  tego  typu  pochodzą  głównie  z  polichlorku  winylu,  a  także  z  polietylenu  i  mają 
grubość od 0,5 do 3 mm. 
Folie mogą być układane luzem lub klejone do podłoża.  
Zaletą  izolacji  z  folii  jest  łatwość  i  szybkość  ich  wykonania.  Umożliwiają  wykonanie 
szczelnych i odpornych na działanie chemiczne przepon. Można je układać nawet na niezbyt 
suchych  podłożach  luźno.  Folie  można  stosować  do  wykonania  izolacji  wodoszczelnych  
w pomieszczeniach narażonych na działanie chemiczne (które mogą powodować korozję).  
Wykonanie izolacji wodoszczelnej z folii PVC grubości do 0,5 mm polega na ułożeniu
na  wygładzonym  podłożu,  sklejeniu  poszczególnych  arkuszy  z  zakładami  szerokości  
co  najmniej  3  cm.  Łączenie  folii  polega  na  zespawaniu  wzdłuż  zakładów  specjalnym 
aparatem  do  spawania  folii  -  zgrzewarką  lub  za  pomocą  kleju  PC.  Podłoże,  na  którym 
ułożona jest folia musi być gładkie i czyste. 
Wykonanie izolacji z folii polietylenowej polega na ułożeniu jej na gładkim podłożu,
bez  konieczności  łączenia  arkuszy,  gdyż  wymiary  szerokości  folii  są  znaczne  i  wynoszą  
od 6 do 12 m. W razie potrzeby folię polietylenową można łączyć przez zgrzewanie. 
Podczas układania folii należy dołożyć wszelkiej staranności, aby nie doszło do jej
przedziurawienia.  Należy  pamiętać,  że  izolacje  wodochronne  są  zwykle  przykryte  innymi 
warstwami  (np.  w  podłogach  ułożonych  na  gruncie,  tarasach,  itp.)  i  przez  wiele  lat  muszą 
skutecznie zabezpieczać budowle. 
 
4.4.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1.  Jakimi zaletami charakteryzują się izolacje z folii z tworzyw sztucznych? 
2.  W jaki sposób należy przygotować podłoże pod izolacje z folii? 
3.  W jaki sposób układamy izolacje z folii? 
4.  Jakiej szerokości powinny być wykonane zakłady łączące folie? 
5.  Jakimi metodami łączy się arkusze z folii? 
6.  Jaką szerokość mają arkusze z folii polietylenowej? 
7.  Na co trzeba zwrócić szczególną uwagę podczas układania izolacji z folii? 
8.  Dlaczego folie można stosować w pomieszczeniach narażonych na działanie czynników 
chemicznych?
4.4.3. Ćwiczenia
 
Ćwiczenie 1 
Wykonaj na podłożu izolację wodoszczelną z zastosowaniem folii z tworzywa
sztucznego.
Sposób wykonania ćwiczenia
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
21
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia zgodnie z zasadami
bezpieczeństwa i higieny pracy,
2)  przygotować podłoże pod izolację, 
3)  dobrać materiały i narzędzia do wykonania ćwiczenia, 
4)  wykonać izolację,  
5)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
6)  dokonać oceny pracy, 
7)  zlikwidować stanowisko pracy.  
 
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
folia z tworzyw sztucznych,
−
szczotka i szufla,
−
poziomnica,
−
szpachla.
Ćwiczenie 2
Zaplanuj wykonanie izolacji paroszczelnej nad pomieszczeniem suszarni o powierzchni
22,5 m². 
 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 
1)  zaplanować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, 
2)  dobrać materiał i obliczyć jego ilość niezbędną do wykonania zadania, 
3)  wymienić nazwy narzędzi do wykonania zadania, 
4)  zaplanować kolejność czynności technologicznych, 
5)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
6)  dokonać samooceny, 
7)  zlikwidować stanowisko pracy. 
 
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
arkusz papieru,
−
kalkulator,
−
długopis.
4.4.4. Sprawdzian postępów 
 
Czy potrafisz:
Tak
Nie
1) omówić zalety izolacji z folii z tworzyw sztucznych?
¨
¨
2) omówić sposób ułożenia izolacji z folii?
¨
¨
3) wskazać metody łączenia folii?
¨
¨
4) określić wymiary folii?
¨
¨
5) uzasadnić zastosowanie folii w pomieszczeniach narażonych
na działanie chemiczne?
¨
¨
6) określić wielkość zakładów łączących folie?
¨
¨
7) wykonać izolacje przeciwwilgociowe z zastosowaniem folii z tworzyw
sztucznych?
¨
¨
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
22
4.5. Izolacje z mas i emulsji
4.5.1. Materiał nauczania
Masy i emulsje należą do materiałów bitumicznych (płynnych) lub mineralnych
(gotowe  suche  mieszanki  łączone  na  miejscu  z  wodą)  stosowanych  do  izolacji 
wodochronnych.  Emulsje  i  masy  stosuje  się  do  gruntowania  podłoża  oraz  pokryć 
izolacyjnych przeciwwilgociowych. 
 
Emulsje asfaltowe 
Do izolacji przeciwwilgociowych mogą być stosowane emulsje: 
−
anionowe – w zależności od użytych surowców i stosowania rozróżnia się dwa rodzaje 
emulsji: 
A – do gruntowania podłoży, 
AL  –  asfaltowa  –  lateksowa  do  gruntowania  podłoży,  do  wykonywania  izolacji 
wodochronnych oraz bezspoinowych powłok izolacyjnych; 
−
kationowe – w zależności od użytych surowców i stosowania rozróżnia się dwa rodzaje 
emulsji: 
NT  –  emulsja  tworząca  niskotopliwą  powłokę,  stosowaną  do  izolacji  nie  narażonych  
na  działanie  temperatury  powyżej  30ºC,  w  szczególności  do  fundamentów 
i podziemnych części budowli, 
WT  –  emulsja  tworząca  wysokotopliwą  powłokę,  stosowaną  do  izolacji  pracujących  
w temperaturze do 60ºC. 
Emulsje mają barwę brunatną. 
 
Izolacyjne masy powłokowe 
Wśród mas izolacyjnych można wyróżnić: 
−
masy na rozcieńczalnikach organicznych (asfaltowe, asfaltowo- kauczukowe, itp.),
−
masy dyspersyjne (na rozcieńczalniku – wodzie),
−
masy szpachlowe, układane za pomocą kielni lub szpachli.
Masy asfaltowe 
Można je podzielić na masy: 
−
asfaltowe  –  aluminiowe,  które  są  mieszaniną  asfaltów  modyfikowanych  z  żywicami 
syntetycznymi,  pastą  z  proszkiem  aluminiowym,  rozpuszczalników  i  dodatków 
uszlachetniających.  Stosuje  się  je  do  wykonania  górnej  warstwy  pokryć 
antykorozyjnych. Powierzchnia z tej masy ma połysk szarosrebrzysty; 
−
asfaltowe  –  kauczukowe,  które  charakteryzują  się  dobrą  przyczepnością  do  stali  
i  suchego  betonu.  Stosowane  są  do  gruntowania  podłoży  i  wykonywania  izolacji 
przeciwwilgociowych  Masa  daje  się  łatwo rozprowadzić  warstwą grubości  1  do 2 mm  
na powierzchni betonu za pomocą pędzla; 
−
asfaltowe – kauczukowe dyspersyjne, które wykazują zdolność do rozcieńczania wodą. 
Masa  ta  jest  stosowana  na  zimno  do  wykonywania  izolacji  wodochronnych 
i gruntowania podłoży. Ma barwę brunatną; 
−
zalewowe, które w zależności od stosowania można podzielić na dwie odmiany: 
1  –  jest  przeznaczona  do  wypełniania  na  gorąco  spoin  poziomych  o  szerokości  od  1 
do 4 cm. 
2 – jest przeznaczona do wypełniania szczelin poziomych o szerokości od 0,5 do 1 cm. 
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
23
Masa  zalewowa  składa  się  z  asfaltu  modyfikowanego  kauczukiem  syntetycznym, 
mieszaniny wypełniaczy pylastych i włóknistych oraz dodatków uszlachetniających. 
Najczęstsze usterki izolacji z mas powłokowych powstają w wyniku: 
−
braku właściwego przygotowania powierzchni (wyrównania),
−
nie  zagruntowania  powierzchni  pod  daną  masę  izolacyjną  odpowiednim  dla  niej 
środkiem gruntującym, 
−
zaniedbania  zalecenia,  że  warstwy  następne  należy  nakładać  po  wyschnięciu  warstwy 
poprzedniej. 
Zastosowanie powłok gruntujących  
Powłoki  gruntujące  wypełniają  pory  i  drobne  rysy  na  powierzchni  podłoża.  Czasami 
dwukrotnie  nałożona  powłoka  gruntująca  może  być  traktowana  jako  lekka  izolacja 
przeciwwilgociowa  lub  paroszczelna.  Powłoki  gruntujące  wykonuje  się  z  roztworu 
asfaltowego lub emulsji asfaltowej. 
Przed przystąpieniem do gruntowania należy podłoże oczyścić dokładnie z kurzu,
resztek  zaprawy,  zabrudzeń  itp.  Podłoża  muszą  być  suche.  Zastosowanie  do  gruntowania 
emulsji  asfaltowej  umożliwia  przyspieszenie  robót  podłogowych,  gdyż  roboty  można 
wykonywać  na  nie  zupełnie  wysuszonym podłożu. Poza  tym  z  emulsji  asfaltowych  można 
wykonywać  powłoki  w  pomieszczeniach  zamkniętych,  ponieważ  nie  są  szkodliwe  
dla zdrowia. 
Powłoki gruntujące w postaci roztworu asfaltowego lub emulsji o rzadkiej konsystencji
rozprowadzane są na podłożu pasami, przy użyciu twardych pędzli.
Czas schnięcia powłoki gruntującej zależy od temperatury powietrza. W miesiącach
letnich  całkowite  wyschnięcie  uzyskuje  się  po  kilku  godzinach,  w  miesiącach  zimowych  
w  ciągu  1  do  2  dni.  Po  wyschnięciu  powłoki  gruntującej  można  nakładać  warstwę 
izolacyjną.  
 
4.5.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1.  Jakie znasz materiały do gruntowania podłoży? 
2.  Jakie są rodzaje emulsji asfaltowych? 
3.  Jakie znasz masy asfaltowe? 
4.  Do czego stosowane są masy asfaltowe? 
5.  Czym charakteryzuje się masa dyspersyjna? 
6.  Jakie są odmiany masy zalewowej i do czego je stosujemy? 
7.  Na czym polega gruntowanie podłoża? 
8.  Jak należy przygotować podłoże do gruntowania?  
9.  Ile wynosi czas wysychania powłoki gruntującej? 
 
4.5.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Przyporządkuj cechom materiałów do gruntowania właściwe nazwy.
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 
1)  zapoznać się z informacjami dotyczącymi materiałów do gruntowania, 
2)  pogrupować materiały do gruntowania według cech, 
3)  odszukać nazwy materiałów, 
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
24
4)  przyporządkować cechom materiałów do gruntowania właściwe nazwy, 
5)  zaprezentować efekty swojej pracy. 
 
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
samoprzylepne kartki z wydrukowanymi nazwami materiałów,
−
samoprzylepne kartki z wydrukowanymi cechami materiałów,
−
zeszyt przedmiotowy,
−
literatura z rozdziału 6.
 
Ćwiczenie 2 
Zagruntuj emulsją asfaltową podłoże betonowe o wymiarach 2x1,5m. 
 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 
1)  przygotować stanowisko pracy, 
2)  sprawdzić stan podłoża, 
3)  dobrać narzędzia do wykonania powłoki gruntującej, 
4)  przygotować materiały, 
5)  wykonać powłokę, 
6)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
7)  dokonać oceny ćwiczenia, 
8)  zlikwidować stanowisko pracy. 
 
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
stanowisko do wykonania ćwiczenia,
−
materiały do oczyszczenia podłoża,
−
materiały do gruntowania,
−
narzędzia.
 
Ćwiczenie 3 
Spośród materiałów bitumicznych zaproponuj te, które nadają się do wypełnienia
drobnych pęknięć i rys w podłożu betonowym. 
 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 
1)  zapoznać się z materiałami bitumicznymi, 
2)  wybrać  spośród  materiałów  takie,  które  można  zastosować  do  wypełniania  rys 
i pęknięć,
3)  zapisać na arkuszu właściwe nazwy materiałów i scharakteryzować je, 
4)  przepisać rozwiązanie ćwiczenia do zeszytu, 
5)  zaprezentować efekty swojej pracy. 
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
papier szary,
−
flamastry,
−
zeszyt przedmiotowy,
−
literatura z rozdziału 6.
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
25
Ćwiczenie 4
Przygotuj podłoże do zagruntowania roztworem asfaltowym i oblicz jego zużycie w kg
na 1m² powierzchni. 
 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 
1) wypunktować
kolejność
czynności
związanych
z
przygotowaniem
podłoża
do gruntowania,
2)  przygotować podłoże do zagruntowania zgodnie wypunktowanymi czynnościami, 
3)  zapoznać się z tabelą norm zużycia asfaltu, 
4)  obliczyć zużycie materiału, 
5)  przepisać rozwiązanie do zeszytu przedmiotowego, 
6)  zaprezentować efekty swojej pracy. 
 
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
papier szary,
−
flamastry,
−
zeszyt przedmiotowy,
−
literatura z rozdziału 6.
4.5.4. Sprawdzian postępów
 
Czy potrafisz: 
 
Tak
Nie
1) wymienić rodzaje emulsji asfaltowych?
¨
¨
2) omówić zastosowanie emulsji asfaltowych?
¨
¨
3) wymienić rodzaje mas asfaltowych?
¨
¨
4) omówić zastosowanie mas asfaltowych?
¨
¨
5) powiedzieć, gdzie mają zastosowanie powłoki gruntujące?
¨
¨
6) wymienić materiały do gruntowania podłoży?
¨
¨
7) określić czas schnięcia powłoki gruntującej?
¨
¨
8) wymienić materiały do wypełniania rys i pęknięć w podłożach
betonowych?
¨
¨
9) wykorzystać zdobyte wiadomości w praktyce?
¨
¨
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
26
4.6. Zasady doboru izolacji
4.6.1. Materiał nauczania
Ponieważ podłogi narażone są na działanie wody gruntowej (ułożone na gruncie),
zalanie  wodą  (w  pomieszczeniach  łazienki,  pralni,  itp.),  zawilgocenie,  a  także  działanie 
substancji  chemicznych  występujących  w  czasie  użytkowania  (np.  w  zakładach 
chemicznych) należy je uszczelnić i chronić. W tym celu należy określić miejsce wykonania 
izolacji i zastosować właściwy materiał. 
Jeżeli można dokonać wyboru spośród dwóch lub większej liczby materiałów izolacyjnych, 
to jako kryterium wyboru należy brać pod uwagę opłacalność ich stosowania. Obiektywnym 
miernikiem  opłacalności  stosowania  materiałów  izolacyjnych przy  podobnych parametrach 
może  być  ich  cena.  Należy  jednak  pamiętać,  że  izolacje  znajdują  się  wewnątrz  podłogi  
i  nie  ma możliwości  nawet przez wiele lat sprawdzić  jak  materiał  izolacyjny zachowuje  się 
podczas eksploatacji. 
Izolacje  przeciwwilgociowe  i  paroszczelne  umieszcza  się  na  powierzchni  podłoża,  tzn.  
pod konstrukcją podłogi (rys. 5).  
Rys. 5. Schemat podłogi z izolacją przeciwwilgociową na podłożu betonowym na gruncie: 1 – warstwa
użytkowa (posadzka), 2 – podkład, 3 – izolacja przeciwwilgociowa, 4 – podłoże betonowe, 5 – ubity 
grunt lub warstwa żwiru [4, s. 36] 
Dobór materiału do tego typu izolacji zależy między innymi od temperatury powietrza.
Roboty  izolacyjne  mogą  być  prowadzone  gdy  temperatura  nie  jest  niższa  niż  5ºC  przy 
użyciu materiałów bitumicznych i 15ºC przy układaniu folii z tworzyw sztucznych.  
Rodzaj izolacji w podłogach na gruncie zależy od stopnia zawilgocenia gruntu.
W  przypadku  gruntów  suchych  wykonuje  się  powłoki  z  lepiku  asfaltowego  na  gorąco 
nakładanego  na  zagruntowane  emulsją  asfaltową  wygładzone  podłoże.  W  podłogach  
na  gruntach  wilgotnych  oraz  na  stropach  w  pomieszczeniach  „mokrych”  stosuje  się  
co  najmniej  dwie  warstwy  papy  asfaltowej  powlekanej,  klejonej  lepikiem  asfaltowym.  
W zależności od przeznaczenia papy dzieli się na: P- podkładowe i W- wierzchniego krycia. 
Ze  względu  na  gramaturę  welonu  i  zawartość  asfaltu  rozróżnia  się  następujące  odmiany: 
P/64/1200  do  P/100/1600  i  od  /W64/1200  do  /W100/1600.  Papy  typu  P  stosuje  się  
w robotach  posadzkowych do  izolacji  przeciwwilgociowych   i  wodoszczelnych, papy typu 
W  -  na  wierzchnie  warstwy  pokryć  dachowych.  Można  również  stosować  arkusze  z  folii 
polietylenowej,  które  układa  się  luźno  na  podłożu  ze  sklejeniem  zakładów  szerokości 
50 mm  klejem  lub  łączy  się przez zgrzewanie  lub spawanie gorącym powietrzem. Izolacje  
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
27
z  mas  izolacyjnych  uszczelniających  i  tzw.  płynnych  folii  wykonuje  się  zgodnie  
z zaleceniami producenta. 
Izolacje paroszczelne wykonuje się na stropach o dużej wilgotności powietrza.
Paraizolacje  wykonuje  się  z  jednej  lub  dwóch  warstw  papy  asfaltowej  powlekanej  
z  zakładami  sklejonymi  lepikiem,  ułożonych  luźno  na  podłożu  lub  z  folii  z  tworzyw 
sztucznych, zgrzewanej lub układanej na zakład. 
Izolacje wodoszczelne wykonuje się jak najbliżej warstwy posadzki (rys.6.).
Rys. 6. Podłoga w pomieszczeniu mokrym bez instalacji odwadniającej: 1 – płyty kamionkowe na zaprawie
cementowej,  2  –  podkład  betonowy,  3  –  izolacja  wodoszczelna,  4  –  izolacja  cieplna,  5  –  izolacja 
przeciwwilgociowa, 6 – podłoże betonowe na gruncie lub warstwie żwiru [4, s.40] 
Materiał  do  wykonania  izolacji  może  być  w  postaci  płynnej  np.  powłoki  żywiczne  oraz  
w  postaci  rulonów  np.  folia.  Miejsca  przechodzenia  przez  warstwy  izolacyjne  wszelkich 
przewodów  instalacyjnych  muszą  być  szczególnie  starannie  uszczelnione  w  sposób 
wykluczający przeciekanie wody między przewodami lub elementami a izolacją (rys.7).  
Rys. 7. Przykład podłogi wodoszczelnej z instalacją odwadniającą – szczegół wpustu ściekowego: 1 – płytki
ceramiczne,  2  –  zaprawa  cementowa,  3  –  podkład  betonowy,  4  –  izolacja  wodoszczelna,  5  –  izolacja 
przeciwdźwiękowa, 6 – wpust żeliwny [4, s.41] 
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
28
4.6.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1.  Co decyduje o doborze izolacji? 
2.  Jakie są rodzaje izolacji chroniących przed zawilgoceniem podłogi? 
3.  W  którym  miejscu  w  podłodze  usytuowane  są:  izolacja  przeciwwilgociowa, 
wodoszczelna i paroszczelna?
4.  Który rodzaj papy asfaltowej można używać do robót posadzkowych izolacyjnych? 
5.  Czy  temperatura  powietrza  w  pomieszczeniu  ma  wpływ  na  dobór  rodzaju  materiału 
izolacyjnego?
6.  Czy stopień zawilgocenia gruntu ma wpływ na rodzaj materiału izolacyjnego? 
7.  Czy miejsca przechodzenia przez warstwy izolacyjne przewodów instalacyjnych należy 
zabezpieczać?
8.  Jakie izolacje stosować w miejscach przechodzenia przewodów instalacyjnych? 
 
4.6.3. Ćwiczenia
 
Ćwiczenie 1 
Określ gramaturę papy asfaltowej izolacyjnej przeznaczonej do wykonania warstwy
ochronnej, zabezpieczającej podkład przed zawilgoceniem.
 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 
1)  zapoznać się z tabelą „Cechy techniczne pap asfaltowych na tekturze”, 
2)  odszukać w tabeli parametry papy, 
3)  wpisać na kartce samoprzylepnej gramaturę papy, 
4)  zaprezentować efekty swojej pracy. 
 
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
tabela „Cechy techniczne pap asfaltowych na tekturze”,
−
kartka samoprzylepna,
−
przybory do pisania,
−
literatura z rozdziału 6.
 
Ćwiczenie 2 
Spośród pięciu próbek wybierz materiał do wykonania izolacji przeciwwilgociowej
przy temperaturze powietrza 7ºC. 
 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 
1)  zapoznać się z próbkami materiałów, 
2)  wypisać nazwy materiałów na przygotowanej kartce, 
3)  przeanalizować, 
które
materiały
można
stosować
do
wykonania
izolacji
przeciwwilgociowej przy temperaturze 7 ºC,
4)  wybrać właściwy materiał, 
5)  zaprezentować efekty swojej pracy. 
 
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
29
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
próbki materiałów,
−
kartki samoprzylepne,
−
przybory do pisania,
−
literatura z rozdziału 6.
4.6.4. Sprawdzian postępów
 
Czy potrafisz: 
 
Tak
Nie
1) określić czynniki mające wpływ na dobór izolacji?
¨
¨
2) określić miejsce usytuowania izolacji przeciwwilgociowej,
paroszczelnej wodoszczelnej w podłodze?
¨
¨
3) dobrać materiał do typu izolacji i temperatury powietrza?
¨
¨
4) dobrać materiał do izolacji przeciwwilgociowej w zależności
od stopnia zawilgocenia gruntu?
¨
¨
5) określić gramaturę papy na podstawie tabeli cech technicznych?
¨
¨
6) wykonać zabezpieczenia miejsc przechodzenia przez warstwy
izolacyjne przewodów instalacyjnych?
¨
¨
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
30
4.7. Przepisy bhp i ppoż na stanowisku pracy
4.7.1. Materiał nauczania
Wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy 
Podczas  wykonywania  robót  izolacyjnych  można  zatrudniać  wyłącznie  pracowników 
przeszkolonych  w  tym  zakresie,  posiadających  aktualne  karty  zdrowia  i  zaopatrzonych  
w odpowiednią odzież i obuwie.  
 
Stosowanie odzieży i ochron osobistych 
Do  prac  izolacyjnych  należy  używać  odzieży  roboczej,  która  ułatwia  pracownikowi 
wykonywanie  czynności  zawodowych  w  warunkach  zagrażających  życiu  lub  zdrowiu, 
chroni  odzież  własną  pracownika  przed  ubrudzeniem  lub  zniszczeniem.  Elementy  odzieży 
roboczej to: spodnie, bluzy, koszule, kombinezony i obuwie robocze. 
Celem stosowania odzieży i sprzętu ochronnego jest zapobieganie zagrożeniom związanym 
ze  środowiskiem  pracy.  Podczas  robót  izolacyjnych  oprócz  odzieży  ochronnej  należy 
stosować nakolanniki i rękawice robocze oraz maski. 
 
Zasady bezpieczeństwa przy powstawaniu oparów szkodliwych dla zdrowia
i wybuchowych grożących pożarem
Kotły do podgrzewania asfaltu powinny być chronione przed możliwością przedostania
się  do  nich  wody;  do  nabierania  masy  należy  stosować  specjalne  naczynia-czerpaki. 
 Z  zawartymi  w  lepikach  lotnymi  rozpuszczalnikami,  stanowiącymi  substancje 
węglopochodne,  związane  jest  niebezpieczeństwo  szkodliwego  ich  oddziaływania  
na  organizm  ludzki  oraz  niebezpieczeństwo  wybuchu,  gdy  pary  tych  substancji  osiągną 
odpowiedni stopień koncentracji w powietrzu w pomieszczeniu. Prace podłogowe powinno 
się  wykonywać  w  pomieszczeniach  przy  otwartych  oknach  lub  przy  czynnej  wentylacji, 
zapewniającej co najmniej czterokrotną wymianę powietrza w ciągu godziny.  
Przenoszenie masy asfaltowej dopuszczane jest jedynie w specjalnych wiadrach
z pokrywami, przy czym dopuszcza się napełnienie wiaderek jedynie do 75% objętości.
W miejscach pracy z substancjami łatwo palnymi należy umieścić w miejscu
widocznym  stosowne  tablice  ostrzegające  przed  zaprószeniem  ognia  i  bezwzględnie 
przestrzegać w tych miejscach zakazu palenia. 
 
Wymagania dotyczące stanu technicznego narzędzi i sprzętu 
Narzędzia  i  sprzęt  powinny  odpowiadać  określonym  wymaganiom,  by  pozwalały  
na  bezpieczną  pracę.  Używane  przez  posadzkarza  narzędzia  muszą  być  w  dobrym  stanie 
technicznym  i  czyste.  Należy  je  używać  zgodnie  z  przeznaczeniem.  Nie  wolno  używać 
uszkodzonych  narzędzi  .Po  zakończonej  pracy  należy  oczyścić  narzędzia  i  sprawdzić  ich 
stan. 
 
 
 
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
31
4.7.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1.  Jakich pracowników można zatrudniać przy robotach posadzkarskich? 
2.  Jakie  niebezpieczeństwa  dla  zdrowia  i  życia  ludzi  mogą  występować  podczas  robót 
posadzkarskich?
3.  Jaką odzież roboczą stosuje się podczas robót posadzkarskich? 
4.  O czym należy pamiętać podczas przenoszenia mas asfaltowych? 
5.  Jakie  tablice  ostrzegawcze  należy  umieścić  w  miejscach  pracy  z  materiałami  łatwo 
palnymi?
6.  Jakie podstawowe wymagania stawia się narzędziom do robót posadzkarskich? 
 
4.7.3. Ćwiczenia
 
Ćwiczenie 1 
Dobierz odzież roboczą i środki ochrony osobistej dla posadzkarza wykonującego
izolacje.
 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 
1)  dobrać części odzieży i środki ochrony osobistej,  
2)  przykleić wybrane nazwy części odzieży i środków ochrony osobistej na przygotowany 
arkusz,
3)  zaprezentować wykonane ćwiczenie. 
 
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
arkusz papieru,
−
samoprzylepne kartki z nazwami części odzieży,
−
samoprzylepne kartki z nazwami środków ochrony osobistej,
−
literatura z rozdziału 6.
Ćwiczenie 2
Zabezpiecz stanowisko pracy posadzkarza pracującego z materiałami łatwopalnymi. 
 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 
1) zapoznać się z niebezpieczeństwami jakie grożą posadzkarzowi podczas pracy
z materiałami łatwopalnymi,
2)  zorganizować stanowisko pracy, 
3)  wyszczególnić możliwe niebezpieczeństwa, 
4)  wypisać sposoby zabezpieczenia stanowiska, 
5)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
6)  dokonać samooceny wykonanej pracy. 
 
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
arkusz papieru,
−
mazaki,
−
literatura z rozdziału 6.
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
32
4.7.4. Sprawdzian postępów
 
Czy potrafisz: 
 
Tak
Nie
1) scharakteryzować niebezpieczeństwa występujące podczas pracy
posadzkarza?
¨
¨
2) opisać odzież roboczą i ochrony osobistej posadzkarza?
¨
¨
3) wskazać zabezpieczenia jakie należy stosować podczas pracy
z materiałami łatwopalnymi?
¨
¨
4) zdefiniować wymagania dotyczące narzędzi posadzkarza?
¨
¨
5) omówić sposób przenoszenia mas asfaltowych?
¨
¨
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
33
4.8. Aprobaty techniczne, instrukcje stosowania
4.8.1. Materiał nauczania
Aprobaty techniczne 
W  Polsce  wyroby  budowlane  są  dopuszczane  do  obrotu  i  stosowania  zgodnie 
z  odpowiednim  trybem  przewidzianym  w  Ustawie  Prawo  budowlane  i  w  dużym  stopniu 
dostosowanym  do  wymagań  europejskich.  W  tym  celu  Instytut  Techniki  Budowlanej 
wydaje  odpowiednie  zalecenia  udzielania  aprobat  technicznych  (pozytywna  ocena 
techniczna przydatności wyrobu budowlanego do zamierzonego stosowania, uzależniona od 
spełnienia wymagań podstawowych przez obiekty budowlane, w których wyrób budowlany 
jest stosowany), określające zbiór wymagań podstawowych. Dokumentem dopuszczającym 
między  innymi  materiały  budowlane  do  obrotu  i  stosowania  jest  aprobata  techniczna. 
Wynika to z Rozporządzenia z dnia 08 listopada 2004 r. (Dz.U. z dnia 23 listopada 2004 r.) 
w  sprawie  aprobat  technicznych  oraz  jednostek  organizacyjnych  upoważnionych  do  ich 
wydania. 
Aprobaty techniczne udziela się dla wyrobów innowacyjnych wprowadzanych
do praktyki. Wydaje się je na 5 lat. Ich ważność może być przedłużona na kolejne lata.
Wszystkie wyroby, które są legalnie dopuszczone do stosowania, czyli spełniają
wymagania odnośnych przepisów, powinny mieć znak „B” (rys.8).
Rys
. 8. Oznakowanie wyrobu budowlanego spełniającego wymagania przepisów budowlanych [2, s.70]
Znak ten może być umieszczony na wyrobie, opakowaniu lub w dokumentach
dołączonych do wyrobu.
Od 2004 roku obowiązuje system europejski na wyroby budowlane wprowadzane
do obrotu (sprzedaży) na terenie Polski – wtedy stosuje się oznaczenie CE.
 
Instrukcje stosowania 
W  związku  z  wejściem  Polski  do UE  prowadzone  są  prace  nad  wprowadzeniem  norm 
europejskich do Polskich Norm.
Obecnie w dziedzinie budownictwa nie ma obligatoryjnych norm branżowych. Dlatego
producenci,  którzy  wytwarzają  wyroby  budowlane  powinni  robić  to  zgodnie  z  określoną 
normą  branżową  (do  czasu  jej  wygaśnięcia)  i  wprowadzać  swe  wyroby  do  obrotu  
i stosowania na podstawie certyfikatu lub deklaracji zgodności. 
Każdy materiał budowlany wprowadzony do obrotu musi mieć instrukcję producenta,
która dołączona jest do materiału lub wyrobu. Instrukcja zawiera:
−
nazwę materiału lub wyrobu,
−
zastosowanie,
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
34
−
narzędzia,
−
opakowania,
−
przygotowanie materiału,
−
zużycie  materiału  (zalecane  jest  przyjmowanie  do  obliczeń  górnej  wartości  wskaźnika 
zużycia materiału deklarowanego przez producenta, np. na opakowaniu lub w instrukcji 
stosowania), 
−
czyszczenie narzędzi,
−
dane techniczne. 
Dzięki  instrukcji  można  min.  obliczyć  ilość  materiału,  poznać  właściwości  
i przydatność materiału, dobrać narzędzia, itp.  
 
4.8.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1.  Jak nazywa się dokument dopuszczający materiały budowlane do obrotu? 
2.  Czy wszystkie materiały muszą mieć aprobaty techniczne? 
3.  Kto  wydaje  zalecenia  udzielania  aprobat  technicznych  na  materiały  i  wyroby 
budowlane?
4.  Na ile lat wydaje się aprobaty techniczne? 
5.  Jak oznacza się wyroby, które są dopuszczone do stosowania? 
6.  Jakie informacje zawiera instrukcja producenta? 
7.  Czy  z  instrukcji  stosowania  materiału  można  obliczyć  jego  ilość  potrzebną  do 
wykonania?
4.8.3. Ćwiczenia
 
Ćwiczenie 1 
Na podstawie instrukcji producenta oblicz ilość emulsji asfaltowej do wykonania
powłoki gruntującej na podłożu o powierzchni 25 m². 
 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 
1)  zapoznać się z instrukcją producenta określającą normę zużycia emulsji, 
2)  obliczyć ilości emulsji do wykonania powłoki, 
3)  zaprezentować efekty swojej pracy. 
 
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
instrukcja producenta,
−
zeszyt przedmiotowy,
−
przybory do pisania.
 
Ćwiczenie 2 
Zaplanuj wykonanie izolacji wodoszczelnej z folii z tworzyw sztucznych
w pomieszczeniu pralni o powierzchni 45 m². 
 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
35
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1)  zapoznać się z instrukcją producenta, 
2)  zaplanować kolejność wykonania robót, 
3)  dobrać narzędzia i materiały, 
4)  obliczyć zużycie materiałów, 
5)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
6)  dokonać samooceny. 
 
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
instrukcja producenta,
−
kartka papieru,
−
przybory do pisania.
4.8.4. Sprawdzian postępów
 
Czy potrafisz: 
 
Tak
Nie
1) określić, jak nazywa się dokument dopuszczający materiały do obrotu?
¨
¨
2) określić, kto wydaje aprobaty techniczne?
¨
¨
3) określić, na ile lat wydawane są aprobaty techniczne?
¨
¨
4) rozpoznać oznaczenia materiałów dopuszczonych do stosowania?
¨
¨
5) zastosować instrukcję producenta?
¨
¨
6) wykorzystać zdobyte wiadomości w praktyce?
¨
¨
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
36
4.9. Warunki techniczne wykonania izolacji oraz ich odbiór
4.9.1. Materiał nauczania
Do wykonania izolacji przeciwwilgociowych należy stosować materiały dopuszczone
do obrotu. Izolacje przeciwwilgociowe muszą być wykonane tak, aby:
−
dobrze przylegały do podłoża lub podkładu,
−
łączyły się w sposób ciągły z izolacją pionową i poziomą ścian zewnętrznych,
−
były szczelne,
−
nie występowały na powierzchni pęcherze, odpryski czy nierówności. 
Podczas  wykonywania  robót  izolacyjnych  należy  również  przestrzegać  wymagań 
dotyczących  temperatury  otoczenia.  Jeśli  stosujemy  materiały  izolacyjne  bitumiczne,  
to  minimalna  temperatura  otoczenia  powinna  wynosić  5ºC.  Natomiast  izolacje  z  tworzyw 
sztucznych  powinny  być  wykonywane  w  minimalnej  temperaturze  15ºC.  Przed 
przystąpieniem  do  robót  izolacyjnych  trzeba  sprawdzić  stan  podłoża,  prawidłowość 
powierzchni  i  jej  wilgotność.  Podłoże  pod izolację powinno  być równe  i  wypoziomowane. 
Jeśli  są  nierówności,  to  należy  wykonać  warstwę  wyrównawczą  z  zaprawy  cementowej. 
Jeśli  izolacja  będzie wykonana z tworzywa  sztucznego, to podłoże  musi być  czyste, równe 
 i  zatarte  na  gładko.  W  przypadku  izolacji  z  materiałów  bitumicznych  podłoże  musi  być 
równe,  czyste  i  zatarte  na  ostro.  Rozpoczęcie  robót  poprzedza  naniesienie  punktu 
wysokościowego, który wyznaczy właściwe usytuowanie przyszłej posadzki.  
Izolacje  paroszczelne  wykonywane  są  na  stropach  pomieszczeń  o  dużej  wilgotności 
powietrza,  z  jednej  lub  dwóch  warstw  papy  asfaltowej    z  zakładami  sklejonymi  lepikiem. 
Paroizolację  można  wykonać  również  z  folii  z  tworzyw  sztucznych  układanej  lub 
zgrzewanej na zakład wynoszący co najmniej 15 cm. 
Podstawą odbioru robót są:
−
projekt techniczny,
−
dziennik budowy,
−
atesty i protokoły materiałów,
−
Polskie Normy określające wymagania i badania techniczne przy odbiorze
poszczególnych rodzajów podłóg.
Prawidłowość robót izolacyjnych oraz zgodność z projektem sprawdza się w czasie
badań tzw. pośrednich. Badania pośrednie przeprowadza się na podstawie zapisów:
−
w dzienniku budowy,
−
atestów,
−
wyników badań stwierdzających zgodność użytych materiałów z wymaganiami projektu
i odpowiednich norm technicznych.
W dzienniku budowy dokonuje się zapisów dotyczących międzyoperacyjnych odbiorów
poszczególnych  robót  np.  wykonania  warstw  izolacyjnych  czy  podkładów.  Jakość  robót 
izolacyjnych  ma  duży  wpływ  na  wartość  techniczną  podłóg.  Dlatego  bardzo  ważne  jest 
sprawdzanie  użytych  do  izolacji  materiałów.  Jeśli  okaże  się,  że  użyte  materiały  nie  miały 
dokumentów określających ich jakość, a budzą wątpliwość, to powinny być zbadane. 
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
37
4.9.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1.  Jakie materiały można stosować do wykonania izolacji? 
2.  W jakiej temperaturze można wykonywać izolacje z materiałów bitumicznych? 
3.  W jakiej temperaturze można wykonywać izolacje z tworzyw sztucznych? 
4.   Jakie warunki wykonania muszą spełniać izolacje? 
5.  Jakie należy wykonać wielkości zakładów przy łączeniu folii? 
6.  Jakie warunki muszą spełniać podłoża pod izolacje z materiałów bitumicznych? 
7.  Jakie warunki muszą spełniać podłoża pod izolacje z folii z tworzyw sztucznych? 
8.  Na czym polegają badania pośrednie? 
 
4.9.3. Ćwiczenia
 
Ćwiczenie 1 
Przyporządkuj cechy, jakie musi spełniać podłoże pod izolacje z materiałów
bitumicznych i z folii. 
 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 
1)  zapoznać się z cechami podłoży, 
2)  dobrać odpowiednie cechy zapisane na kartkach samoprzylepnych, 
3)  przyporządkować cechy rodzajom izolacji, 
4)  zaprezentować efekty swojej pracy. 
 
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
samoprzylepne kartki z wydrukami cech podłoży,
−
samoprzylepne kartki z nazwami izolacji,
−
literatura z rozdziału 6.
 
Ćwiczenie 2 
Przyporządkuj na podstawie filmu temperatury prowadzenia robót do różnych rodzajów
izolacji.
 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 
1)  obejrzeć film o wykonywaniu izolacji w różnych temperaturach, 
2)  wypisać rodzaje pokazanych izolacji, 
3)  zapisać temperatury, w jakich można prowadzić roboty, 
4)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
5)  dokonać samooceny wykonanej pracy. 
 
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
film o wykonywaniu izolacji w różnych temperaturach,
−
arkusz papieru i przybory do pisania.
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
38
4.9.4. Sprawdzian postępów
 
Czy potrafisz: 
 
Tak
Nie
1) wyjaśnić, jakie warunki muszą spełniać materiały stosowane
do wykonania izolacji?
¨
¨
2) określić, w jakich temperaturach można wykonywać roboty
izolacyjne z materiałów bitumicznych i z folii?
¨
¨
3) opisać, jak należy przygotować podłoże pod izolacje?
¨
¨
4) wyjaśnić, na czym polega odbiór pośredni?
¨
¨
5) wskazać dokument, w którym zapisuje się odbiór robót izolacyjnych?
¨
¨
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
39
4.10. Obmiar izolacji przeciwwilgociowych
4.10.1. Materiał nauczania
Obmiaru robót izolacyjnych dokonuje się w celu rozliczenia się pracodawcy
za  wykonane  prace  z  pracownikami  i  z  inwestorem.  Przy  rozliczeniach  z  pracownikami 
obmiar  jest  niezbędny  do  obliczenia  ich  zarobków,  gdy  pracują  w  systemie  akordowym. 
Przy rozliczeniach z inwestorem obmiar służy do określenia wartości wykonanych prac. 
Izolacje przeciwwilgociowe, paroszczelne i wodoszczelne oblicza się w metrach
kwadratowych  izolowanej  powierzchni.  Wymiary  powierzchni  przyjmuje  się  w  świetle 
surowych  murów.  Z  obliczonej  powierzchni  potrąca  się  powierzchnie  otworów,  słupów, 
pilastrów, itp. większe od 1 m². 
Izolacje na powierzchniach krzywych oblicza się w metrach kwadratowych
w rozwinięciu.
Do sporządzenia obmiaru robót należy przygotować druk - Obmiar robót. Druk
opracowuje  się  w  postaci  tabeli  (tab.1).  Do tabelki wpisuje  się rodzaj wykonywanych  prac  
i oblicza ilości w określonej jednostce miary. 
Sporządzając obmiar robót należy wyszczególnić wszystkie czynności, które wystąpią
w  procesie  technologicznym  podczas  wykonania  prac,  czyli  itp.  oczyszczenie  podłoża, 
gruntowanie  podłoża  (jedno-  lub  dwukrotne)  ze  wskazaniem  materiału  do  gruntowania, 
wykonanie izolacji, itp.  
Tabela. 1. Druk – Obmiar robót
Lp
Opis robót, obliczenia ilości i jednostka miary
Ilość
1.
Izolacja pozioma 1x papa na lepiku
12 · 10+5,5 · 8 m²
164,00
4.10.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1.  W jakim celu wykonujemy obmiary robót? 
2.  W jakich jednostkach dokonujemy obmiaru izolacji? 
3.  Jaką wielkość powierzchni potrąca się przy obmiarze robót izolacyjnych? 
4.  W jaki sposób oblicza się powierzchnie krzywe? 
5.  Czy potrafisz sporządzić obmiar robót na roboty izolacyjne? 
6.  W jaki sposób sporządza się obmiar robót? 
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
40
4.10.3. Ćwiczenia
 
Ćwiczenie 1 
Sporządź obmiar pomieszczenia, w którym ma być ułożona izolacja z 2 warstw papy
na lepiku. 
 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 
1)  zmierzyć przymiarem taśmowym lub składaną miarką wymiary pomieszczenia, 
2)  przygotować druk - Obmiar robót, 
3)  obliczyć powierzchnię podłogi, 
4)  wypełnić arkusz obmiaru, 
5)  zaprezentować efekty swojej pracy. 
 
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
przymiar taśmowy lub składana miarka drewniana lub stalowa,
−
druk - Obmiar robót,
−
kalkulator,
−
przybory do pisania,
−
literatura z rozdziału 6.
 
Ćwiczenie 2 
Sporządź obmiar pomieszczenia z przygotowaniem podłoża pod izolację z folii
położonej na podłożu betonowym. 
 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 
1)  zmierzyć wymiary pomieszczenia, 
2)  wypisać kolejność wykonanych czynności, 
3)  obliczyć powierzchnię podłogi, 
4)  wypełnić druk - Obmiar robót, 
5)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
6)  dokonać samooceny wykonanej pracy. 
 
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
przymiar taśmowy lub, składana miarka drewniana lub stalowa,
−
druk - Obmiar robót,
−
kalkulator,
−
przybory do pisania,
−
literatura z rozdziału 6.
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
41
4.10.4. Sprawdzian postępów 
 
Czy potrafisz: 
 
Tak
Nie
1) określić, w jakim celu sporządzamy obmiar robót?
¨
¨
2) określić, w jakich jednostkach dokonujemy obmiaru robót izolacyjnych? ¨
¨
3)  wyjaśnić, jakie powierzchnie potrąca się przy obmiarach robót  
4)  izolacyjnych? 
¨
¨
5) wypełnić druk - Obmiar robót?
¨
¨
6) sporządzić obmiar na dowolne roboty izolacyjne?
¨
¨
 
 
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
42
5. SPRARWDZIAN OSIĄGNIĘĆ
INSTRUKCJA DLA UCZNIA
1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 
4.  Test  zawiera  23  zadania  o  różnym  stopniu  trudności.  Są  to  zadania  wielokrotnego 
wyboru.
5.  Za każdą poprawną odpowiedź możesz uzyskać 1 punkt. 
6.  Udzielaj  odpowiedzi  tylko  na  załączonej  karcie  odpowiedzi.  Dla  każdego  zadania 
podane  są  cztery  możliwe  odpowiedzi:  A,  B,  C,  D.  Tylko  jedna  odpowiedź  jest 
poprawna; wybierz ją i zaznacz  kratkę z odpowiadającą jej literą znakiem X. 
7. Staraj się wyraźnie zaznaczać odpowiedzi. Jeżeli się pomylisz i błędnie zaznaczysz
odpowiedź,  otocz  ją  kółkiem  i  zaznacz  ponownie  odpowiedź,  którą  uważasz  
za poprawną. 
8. Test składa się z dwóch części. Część I zawiera zadania z poziomu podstawowego,
natomiast w części II są zadania z poziomu ponadpodstawowego i te mogą przysporzyć 
Ci  trudności,  gdyż  są  one  na  poziomie  wyższym  niż  pozostałe  (dotyczy  to  zadań  
o numerach od 18 do 23). 
9.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
10.  Kiedy  udzielenie  odpowiedzi  będzie  sprawiało  Ci  trudność,  wtedy  odłóż  rozwiązanie 
zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.
11. Po rozwiązaniu testu sprawdź, czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi na KARCIE
ODPOWIEDZI.
12.  Na rozwiązanie testu masz 45 minut. 
 
Powodzenia
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
 
1.  Izolacje przeciwwilgociowe chronią podłogę przed: 
a)  wilgocią pochodzącą od gruntu. 
b)  wilgocią od strony warstwy posadzki. 
c)  napływem wilgoci z pomieszczeń tzw. „mokrych”. 
d)  napływem wilgoci z pomieszczeń o wyższej wilgotności powietrza.  
 
2.  Na rysunku przedstawiona jest izolacja: 
 
 
a)  paroszczelna na podłożu. 
b)  paroszczelna na gruncie. 
c)  przeciwwilgociowa na stropie. 
d)  przeciwwilgociowa na podłożu na gruncie. 
 
 
 
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
43
3. Do materiałów bitumicznych izolacyjnych powłokowych oprócz roztworów
asfaltowychi emulsji asfaltowych należą: 
a)  papy. 
b)  folie. 
c)  lepiki. 
d)  zaprawy. 
 
4.  Folie z tworzyw sztucznych charakteryzują się: 
a)  dużą giętkością. 
b)  dużym ciężarem. 
c)  dużą szczelnością. 
d)  dobrą izolacyjnością termiczną. 
 
5.  Podczas klejenia papy lepikami na zimno należy stosować metodę smarowania:  
a)  papy lepikiem. 
b)  podłoża lepikiem. 
c)  podłoża i spodniej warstwy papy. 
d)  podłoża i wierzchniej warstwy papy. 
 
6.  Wskaż  zużycie  roztworu  asfaltowego  do  zagruntowania  podłoża  w  pomieszczeniu  
o  wymiarach  3  na  4  metry  przy  założeniu,  że  norma  zużycia  roztworu  asfaltowego  
na 1 m² gruntowania wynosi 1,1 kg:  
a)  7,7 kg. 
b)  12,0 kg. 
c)  13,1 kg. 
d)  13,2 kg. 
 
7.  Gruntowanie podłoża ma na celu: 
a)  wyrównane podłoża. 
b)  przyspieszenie wiązania podłoża z izolacją. 
c)  zwiększenie przyczepności materiału izolacyjnego. 
d)  wypełnienie rys i drobnych pęknięć na powierzchni podłoża. 
 
8.  Na rysunku numerem 3 oznaczona jest izolacja: 
a)  ochronna. 
b)  paroszczelna. 
c)  wodoszczelna.  
d)  przeciwwilgociowa. 
 
 
 
 
 
 
9.  W pomieszczeniu nad kuchnią bezpośrednio na warstwie stropu należy ułożyć izolację: 
a)  cieplną. 
b)  paroszczelną. 
c)  wodoszczelną. 
d)  przeciwwilgociową. 
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
44
10. Izolacje z materiałów bitumicznych nie można wykonywać gdy temperatura powietrza
spada poniżej: 
a)  5ºC. 
b)  8ºC. 
c)  12ºC. 
d)  15ºC. 
 
11.  Obmiary powierzchni robót izolacyjnych wykonuje się w: 
a)  cm. 
b)  mb. 
c)  m². 
d)  m³. 
 
12.  Zgrzewanie  arkuszy  folii z tworzyw sztucznych za pomocą elektrycznej kolby zagraża 
pracownikowi: 
a)  zatruciem. 
b)  poparzeniem. 
c)  pożarem i wybuchem. 
d)  skaleczeniem kończyn. 
 
13.  Powierzchnie podłóg należy mierzyć w świetle: 
a)  ścian w stanie surowym. 
b)  ścian pomalowanych. 
c)  ścian otynkowanych. 
d)  listew wykończeniowych. 
 
14.  Posadzkarz wykonujący prace przy użyciu lepiku narażony jest na: 
a)  skaleczenia. 
b)  poparzenia. 
c)  upadek z wysokości. 
d)  złamania lub zwichnięcia. 
 
15.  Do środków ochrony osobistej używanych przy robotach izolacyjnych oprócz odzieży i 
obuwia ochronnego należy: 
a)  kask. 
b)  nakolanniki. 
c)  pas bezpieczeństwa. 
d)  maska przeciwpyłowa. 
 
16.  Aprobaty techniczne udziela się na okres: 
a)  1 roku. 
b)  B) 5 lat. 
c)  7 lat. 
d)  bezterminowo. 
 
 
 
 
 
 
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
45
17. Znak „B” na rysunku przedstawia oznakowanie wyrobu
budowlanego: 
a)  zawartego w Polskiej Normy. 
b)  opatrzonego znakiem bezpieczeństwa wyrobu. 
c)  spełniającego wymagania przepisów unijnych. 
d)  spełniającego wymagania przepisów budowlanych. 
 
18.  Jeśli  według  instrukcji  producenta  zużycie  roztworu  asfaltowego  do  gruntowania 
podłoży  w  opakowaniach  5  kg  wynosi  0,6  kg/m²,  to  ile  opakowań  należy  zamówićdo 
gruntowania pomieszczenia o powierzchni 50 m²? 
a)  6. 
b)  10. 
c)  12. 
d)  15. 
 
19.  Przy układaniu paroizolacji z folii zakład powinien wynosić: 
a)  5 cm. 
b)  10 cm. 
c)  15 cm. 
d)  25 cm. 
 
20.  Podstawą odbioru robót budowlanych są: 
a)  aprobaty techniczne. 
b)  protokoły i harmonogramy robót. 
c)  kontrolki pracowników i dokumentacja robót. 
d)  projekt techniczny, dziennik budowy i atesty. 
 
21.  Drugą warstwę powłoki gruntującej  z roztworu asfaltowego należy  wykonać w okresie 
zimowym po: 
a)  1 – 2 dniach. 
b)  5 – 7 dniach. 
c)  zakończeniu nakładania pierwszej warstwy. 
d)  kilku godzinach od nałożenia pierwszej warstwy. 
 
22.  Brak szczelności izolacji z papy termozgrzewalnej następuje na skutek: 
a)  słabego podłoża. 
b)  nierówności podkładu. 
c)  przegrzania masy na stykach pasm. 
d)  zastosowania zbyt małych zakładów między pasmami. 
 
23.  W obmiarze robót należy: 
a)  wyszczególnić materiały, podać zakres robót oraz ilość robót. 
b)  opisać zakres prac, obliczyć ilość robót i wyszczególnić sprzęt. 
c)  obliczyć ilość robót, podać jednostki miary i obliczyć wartość robót. 
d)  wyszczególnić czynności technologiczne robót, podać ilość robót i jednostki miary.  
 
 
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
46
KARTA ODPOWIEDZI
 
 
Imię i nazwisko …………………………………………………….. 
 
Wykonywanie izolacji przeciwwilgociowych 
 
Zgodnie z instrukcją zakreśl poprawną odpowiedź. 
Nr
zadania
Odpowiedź
Punkty
1.
a
b
c
d
2.
a
b
c
d
3.
a
b
c
d
4.
a
b
c
d
5.
a
b
c
d
6.
a
b
c
d
7.
a
b
c
d
8.
a
b
c
d
9.
a
b
c
d
10.
a
b
c
d
11.
a
b
c
d
12.
a
b
c
d
13.
a
b
c
d
14.
a
b
c
d
15.
a
b
c
d
16.
a
b
c
d
17.
a
b
c
d
18.
a
b
c
d
19.
a
b
c
d
20.
a
b
c
d
21.
a
b
c
d
22.
a
b
c
d
23.
a
b
c
d
Razem:
 
 
 
 
 
 
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
47
6. LITERATURA
 
1.  Martinek W., Pieniążek J.: Technologia budownictwa. WSiP, Warszawa 1997 
2.  Panas J.(red): Poradnik majstra budowlanego. ARKADY, Warszawa 2005 
3.  Szymański E.: Materiałoznawstwo budowlane. WSiP, Warszawa 2003 
4.  Wolski Z.: Roboty podłogowe i okładzinowe. WSiP, Warszawa 1998 
5.  Katalog  Nakładów  Rzeczowych,  Konstrukcje  budowlane  t.I.  wydany  przez 
Ministerstwo Gospodarki, Przemysłu i Budownictwa.
6. Czasopisma: „Materiały budowlane”, „Murator”