24

TEST

Dodatkowe wyposażenie radiostacji

Świat Radio Lipiec 2007

Podczas pracy w zawodach cza-

sami nie jesteśmy pewni odebra-

nej wiadomości i prosimy o jej po-

wtórzenie. Jeśli przebieg QSO jest

nagrywany na dyktafonie, to po

chwili lub po zawodach, można bę-

dzie odsłuchać zapisu tej łączności

i wprowadzić ewentualną popraw-

kę. W cyfrowym dyktafonie każde

QSO możemy nagrywać w osob-

nym segmencie, nie kasując po-

przedniego.

Dyktafon ten można także wyko-

rzystać do nagrania standardowego

wywołania ogólnego, praktycznie

o dowolnej długości i następnie je

odtwarzać przez stację, korzystając

mórkowych) w granicach 1–15. Jeśli

jest cisza lub tylko szum odbiornika,

to nic nie jest rejestrowane. Gdy po-

jawi się stacja, natychmiast włącza

się rejestrator. Ponieważ zapis jest

elektroniczny, to włączenie nastę-

puje w ciągu kilku milisekund – nie

spostrzega się żadnego opóźnienia.

W czasie pauzowania wyświetlany

jest napis VCVA, a po włączeniu

nagrywania pojawia się zapis w za-

leżności od ustawienia w menu.

W menu można ustawić kolejno

w pętli podawanie informacji (

rys.

2): czas odtwarzania -> pozostały

czas odtwarzania -> data nagrywa-

nia pliku -> godzina nagrywania

pliku -> czas odtwarzania…

Cała pamięć jest podzielona na

cztery foldery A, B, C i D, które

wybiera się przyciskiem FOLDER,

a na wyświetlaczu pojawia się litera

folderu. Foldery wybiera się gdy

dyktafon jest zatrzymany. Można

przeznaczyć np. folder A na reje-

strowanie sygnałów z odbiornika

na jednym paśmie, folder B dla

zarejestrowania pracy na drugim

paśmie, zaś folder C dla nagrania

własnego teksu. Folder D może sta-

nowić rezerwę.

Ale to nie wszystko. W każdym

folderze można zapisać do 100 pli-

ków. Nagrywanie w wybranym fol-

derze rozpoczyna się naciśnięciem

przycisku czerwonego REC i trwa

do momentu zakończenia przyci-

skiem STOP. Następne naciśnięcie

przycisku REC powoduje zapisy-

wanie w następnym pliku. Na wy-

z wyjścia słuchawkowego. Tekstów

komunikatu może być kilka. Ważne

jest to, że oba nagrania są od siebie

niezależne.

Poniższy opis techniczny i spo-

sób użytkowania obejmuje te in-

formacje, które mają zastosowanie

przy rejestrowaniu pracy na radio-

stacji. Wiele innych funkcji znajduje

się w 14-stronicowym, dobrze napi-

sanym opisie użytkowania (

rys. 1).

Nośnikiem zapisu jest zintegro-

wana pamięć półprzewodnikowa

128 MB.

Są 4 tryby pracy, wpływają one

na czas zapisu i szerokość przeno-

szonego pasma:



Tryb XHQ: 300–7200 Hz, czas

nagrywania około 5 godzin, 40

minut



Tryb HQ: 300–7200 Hz, czas na-

grywania około 11 godzin 40 mi-

nut



Tryb SP: 300–5400 Hz, czas nagry-

wania 23 godziny 30 minut



Tryb LP: 300–3100 Hz, czas nagry-

wania 71 godzin 40 minut

Tak niezwykle długie czasy

nagrywania, nieosiągalne w dyk-

tafonach kasetowych, mogą być,

w praktyce pracy na stacji, jeszcze

wydłużone po włączeniu funkcji

VCVA: Jest to odpowiednik dobrze

nam znanego VOX. Funkcję tę na-

stawia się w menu, na wyświetla-

czu pojawia się napis VCVA (

rys. 3),

zaś poziom sygnału włączającego

rejestrację nastawia się przyciskiem

pierścieniowym (podobnym do sto-

sowanych w nowych telefonach ko-

Ostatnio pojawił się na rynku cyfrowy dyk-

tafon VN-3100PC firmy Olympus w cenie

260 zł. Jest on mniejszy od telefonu ko-

mórkowego i może być korzystnie zasto-

sowany w pracy na radiostacji w różnych

sytuacjach. Stare dyktafony kasetowe, ze

względu na powolność działania, obecnie

nadają się tylko do lamusa.

Cyfrowy dyktafon przy radiostacji amatorskiej

VN-3100PC firmy Olympus

Rys. 1. Elementy dyktafonu

25

Świat Radio Lipiec 2007

świetlaczu pokazywane są numery

plików w danym folderze. W ten

sposób można każde QSO zapisać

w osobnym, numerowanym pliku.

W logu wystarczy dopisać w uwa-

gach nr pliku, co pozwoli później

na szybkie odszukanie zapisu da-

nego QSO.

Ale i to jeszcze nie wszystko. Po

naciśnięciu REC rozpoczynamy na-

grywanie tego, co słyszymy z od-

biornika – a więc wiadomości od

korespondenta. Przed przejściem

na nadawanie możemy nacisnąć

ponownie na REC i ustawiamy re-

jestrator w stan gotowości (pauza).

Na wyświetlaczu pojawia się napis

PAUSE i czerwona lampka wskaź-

nika nagrywania będzie migać.

W ten sposób nasza odpowiedź

do korespondenta nie jest rejestro-

wana. Po skończeniu nadawania

do rejestrowania powracamy po-

nownym naciśnięciem REC, pozo-

stając w tym samym pliku (numer

pliku nie zmienia się) i rejestruje-

my ciąg dalszy tego samego QSO.

Podczas zapisywania dłuższego

QSO w ramach tego samego pliku

możemy poszczególne fragmenty

oznakować INDEKSEM. W tym

celu, podczas nagrywania, pauzy

lub odtwarzania naciskamy przy-

cisk INDEX. Na krótką chwilę po-

jawi się numer indeksu i później

przy odtwarzaniu można do niego

w danym pliku szybko przesko-

czyć. W danym pliku można wsta-

wić do 10 indeksów.

Wejście mikrofonowe może być

nastawione w menu na dwa pozio-

my czułości: HI i LOW. W trybie HI

mikrofon ma dużą czułość, odbiera

dźwięki z wszystkich kierunków,

także zakłócenia i drgania stołu.

Normalną mowę rejestruje z od-

ległości do kilku metrów. W trybie

LOW przewidziany jest do dyk-

towania. W trybie tym nadaje się

do rejestrowania sygnałów z od-

biornika, jeśli dyktafon umieścić

przy radiostacji. Warto przeprowa-

dzić próbę. Gniazdo mikrofonowe

3,5 mm z impedancją 2 k� pozwala

na odłączenie innego mikrofonu

lub innego źródła sygnałów.

Po nagraniu chcemy odtwarzać.

Wybieramy najpierw folder (A, B, C

lub D). Pojawia się numer ostatnio

zapisywanego pliku. Numery pli-

ków zmieniamy, naciskając przycisk

pierścieniowy na symbolu |<<

lub na >>|, co powoduje zmianę

numeru pliku. Po wybraniu poszu-

kiwanego pliku naciskamy przycisk

środkowy PLAY i pojawia się go-

dzina uruchomienia zapisu w tym

pliku lub inne dane nastawione

w menu.

Głos zarejestrowany jest odtwa-

rzany do momentu wyczerpania

zapisu w tym pliku. Po odtworze-

niu pojawia się numer następnego

pliku, który odtwarzamy ponow-

nym naciśnięciem PLAY. Po od-

tworzeniu ostatniego nagranego

pliku pojawia się napis END. Jeśli

odtwarzanie zostanie zatrzyma-

ne na jakimś wcześniejszym pliku,

to dalsze nagrywanie zacznie się

od następnego wolnego pliku (po

END), do którego dyktafon prze-

skoczy automatycznie. Tak więc nie

istnieje ryzyko nadpisania nowego

tekstu na już istniejącym.

Siła głosu z głośnika dynamicz-

nego 28 mm jest regulowana przed,

lub podczas odtwarzania przyci-

skiem pierścieniowym „+” lub „–”

w skali 1 do 30. Moc do 120 mW

jest aż za duża. Zazwyczaj nasta-

wia się na poziom głośności 10–15.

Odtwarzanie przerywa się przyci-

skiem STOP. Przytrzymanie tego

przycisku powoduje pokazanie

pozostałego dysponowanego czasu

do nagrywania w godzinach, mi-

nutach i sekundach. Odtwarzanie

w tym samym pliku wznawia się

ponownym naciśnięciem przycisku

PLAY.

A teraz zaskakująca funkcja.

Podczas odtwarzania po pierwszym

naciśnięciu przycisku PLAY sygnał

jest odtwarzany z szybkością nagry-

wania (normalna). Drugie naciśnię-

cie przycisku powoduje pojawie-

nie się napisu SLOW i wolniejsze

odtwarzanie zapisanego sygnału.

Trzecie naciśnięcie przycisku PLAY

powoduje pojawienie się napisu

FAST i przyśpieszone odtwarzanie

zapisu. Ale co jest zaskakujące: nie

zmienia się barwa tonu!

Po nagraniu sygnałów CW

z szybkością 12 grup, sygnały moż-

na odtworzyć z tą samą szybkością

(12 grup) lub po ponownym na-

ciśnięciu PLAY przejść do trybu

SLOW i odtwarzać przy tej samej

wysokości tonu z szybkością 9 grup,

zaś w trybie FAST z szybkością 18

grup.

Jest to niezwykła pomoc przy

odbiorze szybkiej telegrafii. Szyb-

kość nagrywania jest stała.

Z innych funkcji użytecznych

wymienić warto szybkie przewi-

janie do tyłu i do przodu, lokali-

zowanie początku pliku (rys. 3).

Jeśli w czasie przewijania dyktafon

natrafi na znak indeksu, to w da-

nym punkcie rozpocznie się odtwa-

rzanie. Można włączyć/wyłączyć

potwierdzanie dźwiękiem BEEP,

a także nastawić alarm na określo-

ną godzinę. Funkcja TIMER po-

zwala zaplanować automatyczne

nagrywanie w oznaczonym czasie

rozpoczęcia i zakończenia nagry-

wania. Wszystkie zapisy w plikach

i folderach mogą być wykasowane

indywidualnie lub całościowo.

Dla oszczędzania baterii (dwa

ogniwa AAA) dyktafon wyłączy się,

jeśli podczas operacji ustawiania

będzie pozostawał bezczynny przez

3 minuty.

Przy stosowaniu ogniw alkalicz-

nych czas nagrywania dochodzi do

25 godzin, zaś akumulatorki Ni-MH

pozwalają na pracę do 15 godzin.

Cały dyktafon wraz z bateriami ma

ciężar 63 g.

Korzystając ze znajdującego się

w komplecie z dyktafonem opro-

gramowania Olympus Digital Wave

Player, można przenieść pliki na-

grań do komputera osobistego. 4-

-stronicowa instrukcja opisuje spo-

sób instalowania i obsługi nagry-

wania. Czasy transferu z dyktafonu

do komputera są bardzo krótkie,

w zależności od trybu 5-minutowe

nagranie dla przeniesienia wymaga

30 do 60 sekund.

Wymagany jest system operacyj-

ny Windows 2000 Professional, XP

Professional lub Home Edition.

Autor tego opracowania 7-go-

dzinną dyskusję na Międzyokre-

sowej Konferencji C5 IARU R1

w Wiedniu 2007 zapisał na dykta-

fonie, a następnie przeniósł do PC

i na krążek CD ROM.

Zdzisław Bieńkowski SP6LB

Rys. 2. Różne obrazy
wyświetlacza przy
zmianie nastawienia
w menu

Rys. 3. Ekran ustawień menu oraz manipulacje przyciskiem pierścieniowym