TECHNIKA ROLNICZA OGRODNICZA LEŒNA
2/2011
dr in¿. MonikaANISZEWSKA, dr in¿. Jacek BRZÓZKO, dr in¿. Jan SKAR¯YÑSKI
Katedra Maszyn Rolniczych i Leœnych, SGGW w Warszawie
Streszczenie
W artykule przedstawiono charakterystykê g³owic roboczych maszyn wielooperacyjnych, zwanych powszechnie harwesterami, stosowanych
obecnie w Polsce w procesie pozyskiwania drewna. G³owice zosta³y opisane na przyk³adzie modeli kilku wybranych, najpopularniejszych
w naszym kraju firm, tj.: John Deere, Ponsse, Valmet. Omówiono konstrukcje poszczególnych zespo³ów g³owicy, ich wady i zalety, zw³aszcza
w odniesieniu do polskich warunków pozyskiwania drewna.
HARWESTERY DO POZYSKIWANIA DREWNA
STOSOWANE W POLSKICH LASACH
Czêœæ 2. G³owice harwesterowe
G³owica harwesterowa ma za zadanie umo¿liwiæ wykonanie
nastêpuj¹cych operacji technologicznych: œcinki, okrzesywania
i przerzynki pozyskiwanych drzew, a w pewnych warunkach tak¿e
operacji dodatkowych, takich jak np.: korowanie, znakowanie sor-
tymentów kolorami lub spryskiwanie pozostawionych pniaków
œrodkami chemicznymi [4].
G³owice stosowane w harwesterach s¹ najczêœciej skonstruo-
wane przez producentów kompletnych maszyn. Ma to miejsce
w przypadku najpopularniejszych w Polsce firm: John Deere,
Valmet czy Ponsse. Podstawowe parametry techniczne g³owic
tych producentów przedstawiono w tab. 1. Niektóre firmy w swo-
ich maszynach wykorzystuj¹ g³owice innych marek, np. g³owice
Keto w harwesterach Sampo-Rosenlew lub g³owice Waratah
w harwesterach John Deere oferowanych w USA i Kanadzie.
Wielkoœæ g³owicy jest œciœle zwi¹zana z wielkoœci¹ noœnika.
Zale¿noœæ tê przedstawiono na rys. 1. Zazwyczaj im wiêksza jest
masa noœnika, tym wiêksza jest tak¿e masa g³owicy. S¹ jednak
przypadki, w których producent umo¿liwia zastosowanie
alternatywnie w danym modelu harwestera dwóch lub trzech
g³owic ró¿nej wielkoœci. Pozwala to na lepsze dostosowanie
maszyny do specyfiki konkretnej powierzchni leœnej. Podobnie
jest z zale¿noœci¹ maksymalnej œrednicy œcinanych drzew i masy
g³owicy (rys. 2). Ciê¿sza g³owica pozwala zazwyczaj œcinaæ
drzewa o wiêkszej œrednicy. Wymaga ona jednak tak¿e wiêkszego
noœnika dla zapewnienia statecznoœci ca³ego agregatu, co jednak
mo¿e ograniczaæ jego mo¿liwoœci poruszania siê w drzewostanie.
Ogóln¹ budowê g³owicy harwesterowej przedstawiono na
rys. 3. Mo¿na w niej wyró¿niæ piêæ podstawowych zespo³ów:
pozycjonuj¹cy, tn¹cy, posuwowy, okrzesuj¹cy i pomiarowy oraz,
ewentualnie, zespo³y dodatkowe, np.: znakuj¹cy lub paczkuj¹cy.
Zespó³ pozycjonuj¹cy sk³ada siê z przegubu krzy¿owego,
zwanego czêsto zawiesiem, rotatora oraz wieszaka ramy.
Rys. 1. Zale¿noœæ masy g³owicy harwesterowej od masy noœnika
Fig. 1. The dependence of harvester head weight on weight of the
carrier
Rys. 2. Zale¿noœæ maksymalnej œrednicy œcinanych drzew od masy
g³owicy harwesterowej
Fig. 2. Dependence of the maximum diameter of cut trees on
harvester head weight
Rys. 3. Ogólna budowa g³owicy harwesterowej: 1 - przegub
krzy¿owy, 2 - rotator, 3 - wieszak ramy, 4 - sta³y nó¿ okrzesuj¹cy,
5 - górne ruchome no¿e okrzesuj¹ce, 6 - walce posuwowe, 7 - silnik
hydrauliczny napêdu pi³y ³añcuchowej, 8 - dolne ruchome no¿e
okrzesuj¹ce, 9 - rolka pomiarowa, 10 - dysze do znakowania,
11 - czujniki pomiaru œrednicy k³ody
Fig. 3. The general construction of harvester head: 1 - crane link,
2 - rotator, 3 - head hanger, 4 - frame mounted top lopping knife,
5 - upper movable lopping knives, 6 - feed rollers, 7 - hydraulic
motor of chain saw, 8 - lower movable lopping knives, 9 - measu-
rement wheel, 10 - colour marking system jets, 11 - wood diameter
measurement sensors
Przegub krzy¿owy s³u¿y do zamocowania g³owicy na ¿urawiu
hydraulicznym, rotator umo¿liwia jej obrót wzglêdem osi
prostopad³ej do pod³o¿a, zaœ wieszak ramy pozwala na zmianê jej
po³o¿enia z pionowego na poziome. W warunkach polskich
praktycznie nie wykorzystuje siê systemu zawieszenia bocznego
(stosowanego np.: w g³owicach œcinkowych) pozwalaj¹cego na
sztywne ustawienie po³o¿enia g³owicy wzglêdem ¿urawia.
G³owice harwesterowe u¿ywane w Polsce zazwyczaj „wisz¹” na
koñcu ¿urawia, maj¹c mo¿liwoœæ swobodnego wahania siê w za-
le¿noœci od sposobu obci¹¿enia jej drzewem. Zbyt swobodne
wahania s¹ jednak niewskazane ze wzglêdu na trudnoœci z przy-
stawieniem takiej g³owicy do drzewa i dlatego powszechnie
stosowane s¹ hamulce wahañ g³owicy (rys. 4). Takie hamulce s¹
zazwyczaj zintegrowane z przegubem krzy¿owym lub rotatorem
i mog¹ byæ jedno- lub dwutarczowe. W ciê¿kich modelach g³owic
hamulce dzia³aj¹ w dwóch p³aszczyznach wzajemnie prosto-
pad³ych, w modelach œredniej wielkoœci stosuje siê hamulce
dzia³aj¹ce tylko w jednej p³aszczyŸnie, zaœ w modelach najl¿ej-
szych (zwykle tak¿e najmniejszych) rezygnuje siê z hamulców
zupe³nie.
Zespó³ tn¹cy (rys. 5) znajduje siê na dole g³owicy ustawionej
pionowo i sk³ada siê z silnika hydraulicznego, pi³y ³añcuchowej,
prowadnicy, wychwytnika pi³y ³añcuchowej, uk³adu smarowania,
si³ownika hydraulicznego nadawania si³y posuwu oraz uk³adu
regulacji napiêcia pi³y ³añcuchowej. Budow¹ uk³ad ten zbli¿ony
jest do uk³adu tn¹cego stosowanego
w ³añcuchowych pilarkach
spalinowych (przenoœnych). Wyj¹tek stanowi mechanizm
nadawania si³y posuwu, która w pilarkach pochodzi z r¹k
Rys. 4. Przegub krzy¿owy wyposa¿ony w hamulce stabilizuj¹ce
po³o¿enie g³owicy w dwóch p³aszczyznach: 1 - tarcze hamulcowe,
2 - przegub krzy¿owy, 3 - rotator, 4 - wieszak ramy
Fig. 4. Two directional crane link with dual swing dampers
(brakes): 1 - disc brake, 2 - two directional crane link,
3 - rotator, 4 - head hanger
Rys. 5. Zespó³ tn¹cy g³owicy harwesterowej: 1 - wychwytnik pi³y
³añcuchowej, 2 - obsada prowadnicy wraz z uk³adem napinania
pi³y ³añcuchowej, 3 - silnik hydrauliczny napêdu pi³y ³añcuchowej,
4 - prowadnica, 5 - pi³a ³añcuchowa, 6 - si³ownik hydrauliczny
posuwu pi³y ³añcuchowej
Fig. 5. Harvester head cutting unit: 1 - chain saw catcher,
2 - guide bar mounting and tension adjustment mechanism,
3 - hydraulic motor of chain saw 4 - guide bar,
5 - chain saw, 6 - hydraulic cylinder of the chain saw headway
operatora lub wynika z si³y ciê¿koœci maszyny. W g³owicach
harwesterowych elementem nadaj¹cym si³ê posuwu najczêœciej
jest si³ownik hydrauliczny. Nadaje on prowadnicy prêdkoœæ k¹to-
w¹ posuwu wynosz¹c¹ oko³o 2,5 rad/s [5].
Inn¹ czêœci¹ zespo³u tn¹cego, typow¹ dla g³owic harweste-
rowych, jest uk³ad automatycznego napinania pi³y ³añcuchowej
(stosowany jednak tylko w g³owicach dro¿szych), który powoduje
samoczynne napiêcie pi³y ³añcuchowej na prowadnicy w mo-
mencie uruchomienia silnika maszyny. Znacznie zmniejsza to czas
wymiany ³añcucha tn¹cego w przypadku jego zerwania lub
stêpienia, co wp³ywa na wydajnoœæ pracy. Zespó³ tn¹cy g³owicy
s³u¿y zarówno do œcinki drzew, jak i do przerzynki strza³y na
sortymenty. W warunkach polskich operacje te nie nastrêczaj¹
zwykle trudnoœci i dlatego zespo³y tn¹ce g³owic harwesterowych
wykorzystywanych w Polsce s¹ identyczne jak w pozosta³ych
krajach Europy.
Odmienna sytuacja jest w przypadku zespo³u okrzesuj¹cego.
Jakoœæ okrzesywania stanowi w warunkach polskich najwiêkszy
problem, z którym zmierzyæ siê musz¹ u¿ytkownicy maszyn
leœnych. Wynika to przede wszystkim z charakterystyki (budowy)
drzew rosn¹cych w naszym kraju. Dominuj¹ca w Polsce sosna jest
w wiêkszoœci przypadków uga³êziona niewielk¹ liczb¹ ga³êzi,
jednak ich gruboœæ jest znacznie wiêksza, ni¿ np. u œwierka.
Powoduje to wiêksze opory przy odcinaniu takich ga³êzi od pnia.
Dlatego w³aœnie w warunkach polskich decyduj¹ce znaczenie ma
odpowiednio dobrany k¹t skrawania no¿a, który powinien
wynosiæ 20 , mo¿liwie ma³y k¹t przy³o¿enia (4-9 ) oraz du¿a si³a
posuwu walców posuwowych i wynikaj¹ca z niej si³a
okrzesywania [3]. Uzyskanie znacznej si³y posuwu walców zale¿y
g³ównie od mo¿liwoœci zapewnienia im du¿ej si³y docisku do
drewna oraz du¿ej powierzchni ich styku z drewnem. Aby to
zrealizowaæ, producenci wyposa¿aj¹ swoje g³owice w 2 do 4
walców posuwowych. Dwa walce stosuj¹ w swoich g³owicach np.
firmy LogSet i Valmet, jednak ich ustawienie wzglêdem obrabia-
nego drzewa jest odmienne. Walce w g³owicach firmy LogSet
poruszaj¹ siê ca³y czas w p³aszczyŸnie równoleg³ej do osi
pod³u¿nej g³owicy, natomiast w g³owicach produkcji Valmet'a
w p³aszczyŸnie prostopad³ej do tej osi. Rozwi¹zanie drugie jest
lepsze, gdy¿ w poziomej pozycji g³owicy (w czasie okrzesywania)
drzewo jest w³asnym ciê¿arem dociskane do walców, co znacznie
polepsza ich wzajemny kontakt. W g³owicach firmy Ponsse
stosowane s¹ trzy walce - dwa, tak jak w g³owicach Valmet'a
i jeden sta³y w osi g³owicy (rys. 6). Firma John Deere stosuje
w swoich g³owicach cztery walce, przy czym dwa walce ruchome,
jak w Valmet i Ponsse, a dwa kolejne s¹ stale ustawione pod
pewnym k¹tem wzglêdem siebie w osi g³owicy i po³¹czone ze sob¹
przek³adni¹ zêbat¹ (rys. 7).
o
o
Rys. 6. Walce posuwowe w g³owicy firmy Ponsse: 1 - walec sta³y,
2 - walce ruchome
Fig. 6. The feed rollers of Ponsse' s harvester head: 1 - fixed roller,
2 - movable rollers
TECHNIKA ROLNICZA OGRODNICZA LEŒNA
2/2011
T
a
b
.
1
.
P
o
d
st
a
w
o
w
e
d
a
n
e
te
ch
n
ic
zn
e
g
ło
w
ic
h
a
rw
es
te
ro
w
yc
h
J
o
h
n
D
ee
re
,
P
o
n
ss
e
i
V
a
lm
et
T
a
b
le
1
.
B
a
si
c
te
ch
n
ic
a
l
sp
ec
if
ic
a
ti
o
n
s
o
f
Jo
h
n
D
ee
re
'
s,
P
o
n
ss
e'
s
a
n
d
V
a
lm
et
'
s
h
a
rv
es
te
r
h
ea
d
s
Jo
h
n
D
ee
re
:
M
o
d
el
/
s
y
m
b
o
l
M
o
d
el
/s
ym
b
o
l
P
o
n
ss
e:
M
o
d
el
/
s
y
m
b
o
l
M
o
d
el
/s
ym
b
o
l
V
al
m
et
:
M
o
d
el
/
s
y
m
b
o
l
M
o
d
el
/s
ym
b
o
l
P
ar
am
et
r
P
a
ra
m
et
er
Je
d
n
o
st
k
a
U
n
it
H
7
5
2
H
7
5
4
7
5
8
H
D
H
2
7
0
H
5
3
e
H
6
0
e
H
6
0
b
w
H
8
3
3
0
.2
3
5
0
.1
3
6
0
.2
3
7
0
.2
S
ze
ro
k
o
Ğü
z
o
tw
ar
ty
m
i
w
al
ca
m
i
W
id
th
,
h
ea
d
o
p
en
m
m
1
4
1
0
1
3
6
0
1
6
5
0
1
6
6
0
1
1
8
0
1
1
0
0
1
5
3
0
1
6
5
0
1
2
0
0
1
4
0
0
1
6
8
0
1
9
5
0
D
łu
g
o
Ğü
L
en
g
th
m
m
1
5
0
0
1
1
3
0
1
3
3
0
1
5
8
5
1
3
3
0
1
4
2
0
1
5
0
0
1
5
0
0
-
-
-
-
W
y
so
k
o
Ğü
b
ez
r
o
ta
to
ra
H
ei
g
h
t
w
it
h
o
u
t
ro
ta
to
r
m
m
-
-
-
1
5
8
5
1
1
5
0
1
4
0
0
1
4
2
0
1
6
8
0
1
1
1
0
1
2
9
0
1
6
0
0
1
7
8
0
M
as
a
b
ez
r
o
ta
to
ra
W
ei
g
h
t
(w
it
h
o
u
t
ro
ta
to
r)
k
g
9
3
0
8
2
0
1
1
4
0
1
3
1
0
8
5
0
8
5
0
9
3
0
1
2
5
0
6
8
5
9
6
0
1
2
4
5
1
4
7
0
M
ak
sy
m
al
n
a
Ğr
ed
n
ic
a
Ğc
in
k
i
M
a
x.
c
u
tt
in
g
d
ia
m
et
er
/
su
p
er
ca
t
m
m
5
7
0
5
5
0
/6
2
0
6
5
0
/7
2
0
6
5
0
5
2
0
5
2
0
/6
4
0
5
2
0
/6
4
0
6
4
0
/7
2
0
4
8
0
6
0
0
6
5
0
7
0
0
D
łu
g
o
Ğü
p
ro
w
ad
n
ic
y
G
u
id
e
b
a
r
le
n
g
th
/s
u
p
er
ca
t
m
m
7
5
0
6
4
0
/7
5
0
7
5
0
/8
2
5
8
2
5
6
4
0
6
4
0
/7
5
0
6
4
0
/7
5
0
7
5
0
/8
2
0
5
4
0
7
5
0
7
5
0
8
2
5
T
y
p
w
al
có
w
p
o
su
w
o
w
y
ch
F
ee
d
in
g
w
h
ee
ls
,
ty
p
e
-
2
W
D
w
it
h
h
y
d
ra
u
li
-
ca
ll
y
d
ri
v
en
ru
b
b
er
f
ee
d
ro
ll
er
s
4
W
D
w
it
h
4
st
ee
l
fe
ed
ro
ll
er
s
4
W
D
w
it
h
4
st
ee
l
fe
ed
ro
ll
er
s
2
W
D
w
it
h
h
y
d
ra
u
li
-
ca
ll
y
d
ri
v
en
ru
b
b
er
f
ee
d
ro
ll
er
s
3
s
te
el
c
la
w
ro
ll
er
s
o
r
st
ee
l
p
la
te
ro
ll
er
s
2
b
o
g
ie
ro
ll
er
s
w
it
h
cl
aw
r
o
ll
er
s
o
r
ch
ai
n
tr
ac
k
s
2
r
o
ll
er
s;
cl
aw
r
o
ll
er
s,
ri
b
b
ed
r
o
ll
-
er
s
o
r
p
ad
-
d
ed
r
o
ll
er
s
3
r
o
ll
er
s
st
ee
l
ro
ll
er
s
st
ee
l
ro
ll
er
s
st
ee
l
o
r
ru
b
b
er
ro
ll
er
s
w
it
h
an
ti
-s
li
p
d
ev
ic
e
st
ee
l
o
r
ru
b
b
er
ro
ll
er
s
w
it
h
an
ti
-s
li
p
d
ev
ic
e
S
ił
a
u
ci
ąg
u
w
al
có
w
F
ee
d
f
o
rc
e
k
N
2
5
,1
1
7
,7
2
3
,7
2
8
,3
1
8
2
4
1
8
/2
4
-
1
5
,5
1
6
,5
-2
5
,3
2
5
,3
2
8
,2
-3
0
,7
P
rĊ
d
k
o
Ğü
o
k
rz
es
y
w
an
ia
M
a
x.
s
p
ee
d
o
f
lo
p
p
in
g
m
/s
4
,5
-
6
,0
4
,5
-
6
,0
4
,5
-
6
,0
4
,5
-
6
,0
0
-4
0
-5
6
/5
0
-5
0
-4
,5
0
-5
0
-5
0
-5
M
ak
sy
m
al
n
e
o
tw
ar
ci
e
w
al
có
w
M
a
x.
o
p
en
in
g
o
f
ro
ll
er
s
m
m
5
0
0
5
6
0
6
8
0
6
6
0
-
-
-
-
5
3
0
5
2
0
5
5
0
6
0
0
N
o
Īe
o
k
rz
es
u
ją
ce
L
o
p
p
in
g
k
n
iv
es
sz
t
4
m
o
v
in
g
,
1
fl
o
at
in
g
a
n
d
1
f
ix
ed
5
m
o
v
in
g
,
1
f
ix
ed
4
m
o
v
in
g
,
2
f
ix
ed
4
m
o
v
in
g
,
1
fl
o
at
in
g
a
n
d
1
f
ix
ed
4
m
o
v
ab
le
,1
st
at
io
n
ar
y
2
/4
m
o
v
ab
le
(3
/5
m
o
v
),
1
st
at
io
n
ar
y
;
4
m
o
v
ab
le
4
m
o
v
ab
le
,
1
s
ta
ti
o
n
ar
y
&
a
d
ju
st
a-
b
le
4
4
4
6
ĝr
ed
n
ic
a
o
k
rz
es
y
w
an
ia
D
ia
m
et
er
t
ip
-t
o
-t
ip
m
m
-
4
0
0
4
8
0
4
6
0
-
-
-
-
3
2
0
4
0
0
5
0
0
5
0
0
M
ak
sy
m
al
n
e
o
tw
ar
ci
e
g
ó
rn
y
ch
n
o
Īy
M
a
x
o
p
en
in
g
o
f
th
e
u
p
p
er
k
n
iv
es
m
m
4
9
0
5
6
0
6
8
0
7
4
0
5
0
0
6
0
0
6
0
0
7
4
0
4
6
0
6
0
0
6
4
0
6
4
0
M
ak
sy
m
al
n
e
o
tw
ar
ci
e
d
o
ln
y
ch
n
o
Īy
M
a
x
o
p
en
in
g
o
f
th
e
lo
w
er
k
n
iv
es
m
m
5
7
0
5
8
0
7
1
0
6
7
0
5
0
0
-
6
0
0
7
4
0
4
6
0
6
0
0
6
4
0
7
5
0
P
o
m
p
a
h
y
d
ra
u
li
cz
n
a
R
ec
o
m
m
en
d
ed
p
u
m
p
l/
m
in
-
2
0
0
-2
5
0
2
5
0
/2
8
5
2
6
0
-3
8
0
2
0
0
-2
5
0
2
4
0
-3
0
0
2
4
0
-3
0
0
3
0
0
1
8
0
2
0
0
-3
0
0
2
6
0
3
0
0
-3
1
0
C
iĞ
n
ie
n
ie
r
o
b
o
cz
e
W
o
rk
in
g
p
re
ss
u
re
M
P
a
2
8
2
8
2
8
2
8
2
0
-2
4
2
0
-2
4
2
0
-2
4
2
8
2
4
2
5
2
5
2
8
Rys. 7. Walce posuwowe w g³owicy firmy John Deere: 1 - kó³ko
pomiarowe d³ugoœci sortymentu, 2 - zespó³ dwóch walców sta³ych
po³¹czonych ze sob¹ przek³adni¹ zêbat¹, 3 - walce posuwowe
ruchome
Fig. 7. The feed rollers of John Deere' s harvester head: 1 - length
measurement wheel, 2 - fixed rollers connected by gear, 3 - mov-
able rollers
Rys. 8. Rodzaje walców posuwowych stosowanych w g³owicach
harwesterowych: a) walce gumowe z metalowymi nak³adkami,
b) walce gumowe, c) walce stalowe, d) walce stalowe z zêbami
w uk³adzie „V”, e) walce do drewna eukaliptusowego
Fig. 8. Types of feed rollers applied in harvester heads: a) rubber
rollers with metal overlays, b) rubber rollers, c) steel rollers,
d) steel rollers with V shaped teeth, e) rollers adapted for
eucalyptus
Du¿e znaczenie dla uzyskania wystarczaj¹cej si³y posuwu ma
tak¿e konstrukcja czêœci obwodowej walców stykaj¹cej siê z dre-
wnem (rys. 8). W krajach skandynawskich (gdzie pozyskuje siê
g³ównie œwierki i sosny o cienkich ga³êziach) najczêœciej stosuje
siê walce stalowe z kolcami zapobiegaj¹cymi œlizganiu siê ich po
pobocznicy drzewa (rys. 8c i d). W warunkach polskich ten rodzaj
walców sprawdza siê nie najlepiej. Bywaj¹ sytuacje, kiedy walce
próbuj¹c nadaæ drzewu odpowiedni¹ prêdkoœæ zrywaj¹
przyczepnoœæ z kor¹, co skutkuje „frezowaniem” bocznej powierz-
chni pnia. W warunkach polskich du¿o lepiej sprawdzaj¹ siê walce
posuwowe wyposa¿one w pierœcieñ gumowy, który znajduje siê na
zewn¹trz walca (rys. 8b) lub jest przykryty cienkimi elementami
stalowymi (rys. 8a). Pierœcieñ taki umo¿liwia odkszta³canie siê
bocznej (roboczej) powierzchni walców, co powoduje znacznie
lepsze jej przyleganie do drzewa. Pozwala to na uzyskanie
wiêkszej si³y docisku, a przez to wiêkszej si³y okrzesuj¹cej.
Zespó³ pomiarowy g³owicy najczêœciej sk³ada siê z kó³ka
pomiarowego s³u¿¹cego do pomiaru d³ugoœci wyrabianych
sortymentów oraz czujników œrednicy znajduj¹cych siê b¹dŸ to na
ruchomych no¿ach okrzesuj¹cych, b¹dŸ na ramionach walców
posuwowych. Istotnym problemem wystêpuj¹cym przy
maszynowym pozyskiwaniu drewna w Polsce s¹ czêsto
TECHNIKA ROLNICZA OGRODNICZA LEŒNA
2/2011
wystêpuj¹ce krzywizny drzew. Zw³aszcza w przypadku gatunków
liœciastych, przy braku wykszta³conej strza³y, pozyskiwanie
maszynowe mo¿e byæ w ogóle niemo¿liwe. Przy gatunkach
iglastych krzywizny strza³ powoduj¹ obni¿enie jakoœci okrze-
sywania (no¿e okrzesuj¹ce niedok³adnie przylegaj¹ do drzewa)
oraz niedok³adnoœci pomiaru d³ugoœci wyrabianych sortymentów
(k³opoty z kontaktem kó³ka pomiarowego z pobocznic¹ drzewa).
Aby temu zapobiec stosuje siê specjalnie ukszta³towane sta³e no¿e
okrzesuj¹ce (np. no¿e dzielone w g³owicach firmy Valmet),
zwiêkszenie liczby no¿y okrzesuj¹cych nawet do 5 sztuk,
mo¿liwoœæ przemieszczania siê no¿a sta³ego prostopadle do osi
strza³y lub nawet jego odchylania siê, skrócenie wysokoœci
g³owicy (co pozwala na ³atwiejsze przechodzenie przez krzy-
wizny) oraz odmienne kó³ka pomiarowe do drzew pozyskiwanych
w okresie zimy i lata. Pozwala to na zwiêkszenie dok³adnoœci
pomiaru pozyskiwanych sortymentów w g³owicy [2]. Elementy te,
mimo ¿e jeszcze nie s¹ powszechnie stosowane w g³owicach
pracuj¹cych w Polsce, znacznie u³atwiaj¹ pracê w naszych lasach.
Wspomniane wczeœniej zespo³y dodatkowe g³owic, jak np.
uk³ady znakowania sortymentów kolorami nie s¹ w Polsce
wykorzystywane mimo faktu, ¿e du¿a czêœæ g³owic posiada je
w wyposa¿eniu standardowym. Powodem tego jest np. przyjêty
w naszym kraju system odbioru drewna nakazuj¹cy dok³adny
pomiar ka¿dej sztuki przez leœniczego. Systemy pomiaru
mi¹¿szoœci stosowane w harwesterach s³u¿¹ wiêc tylko do spraw-
dzania mi¹¿szoœci drewna pozyskanego przez harwester i wyko-
rzystywane s¹ wy³¹cznie przez operatora, b¹dŸ w³aœciciela
maszyny. Odbiór drewna na podstawie wydruku z komputera
harwestera jest natomiast powszechnie stosowany np. w krajach
skandynawskich.
Wiêkszoœæ problemów pozyskiwania drewna z wykorzysta-
niem g³owic harwesterowych w Polsce wynika przede wszystkim
ze specyfiki naszych lasów i stosowania w nich g³owic konstruo-
wanych i przeznaczonych do lasów innego typu (g³ównie
skandynawskich).
Budowa i wyposa¿enie g³owic harwesterowych jest jednak
tylko po czêœci przyczyn¹ niezbyt szybkiego rozpowszechniania
siê harwesterów w lasach polskich. Inn¹ przyczyn¹, mo¿e równie
wa¿n¹, jest zbyt szybkie i pobie¿ne kszta³cenie operatorów tych
skomplikowanych i drogich maszyn [1]. Odpowiednie modyfika-
cje konstrukcyjne mog¹ spowodowaæ znaczn¹ poprawê
wydajnoœci pracy harwesterów w Polsce oraz zmniejszenie liczby
ich awarii, jednak tylko w po³¹czeniu z wy¿szym poziomem
szkolenia i selekcji operatorów maszyn.
Literatura
[1] Brzózko J., Dybcio M.: Umiejêtnoœci, kwalifikacje i doœwiadczenie
operatorów a wydajnoœæ pracy specjalistycznych maszyn leœnych.
Technika Rolnicza Ogrodnicza Leœna, 2007, nr 3.
[2] Makkonen I.: Czynniki wp³ywaj¹ce na dok³adnoœæ pomiaru drewna
w g³owicach harwesterowych. Przegl¹d Techniki Rolniczej i Leœnej,
2001, nr 8.
[3] Mikleš M.: Badania nad doborem geometrii no¿y do biernego okrze-
sywania drzew. Przegl¹d Techniki Rolniczej i Leœnej, 1995, nr 10.
[4] Wiêsik J.: Efektywnoœæ wielooperacyjnej maszyny pozyskaniowej
(harwestera) w ró¿nych warunkach pracy. Przegl¹d Techniki
Rolniczej i Leœnej, 1999, nr 11.
[5] Wiêsik J., Nurek T., Dybcio M.: Badania procesu pozyskiwania
drewna harwesterem na zrêbie zupe³nym. Technika Rolnicza
Ogrodnicza Leœna, 2005, nr 2.
HARVESTERS FOR WOOD LOGGING USED IN POLISH FORESTS.
Part 2. Harvester heads
Summary
Characteristic of harvester heads (mounted on manipulators of multioperational forest machines) that are used in Poland in process of
wood harvesting is presented in this article. The universal design solutions of harvester heads are described on the examples of harvester
heads most commonly used in Poland, produced by firms: John Deere, Ponsse, Valmet. The design patterns of main units of harvester head
and its shortcomings and advantages, especially in conditions of Polish forests, are also presented.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
glowica
Akumulator do?UTZ?HR COMBINE HARVESTERS M3370 M3380
Akumulator do INTERNATIONAL HARVESTER EXCAVATORS JD540A JD544
INSTRUKCJA UDRAŻNIANIA GŁOWIC
Akumulator do INTERNATIONAL HARVESTER EXCAVATORS JD750?0 bull
Głowica silnik DV4C
Komutatory i głowice pierścieni ślizgowych
Głowica słupa
math facts harvest
Akumulator do?UTZ?HR COMBINE HARVESTERS07Q0R0S0
Akumulator do?UTZ?HR COMBINE HARVESTERS750890 H6500?0
Akumulator do INTERNATIONAL HARVESTER EXCAVATORS PC95 PC110
Akumulator do?UTZ?HR COMBINE HARVESTERS0000
Akumulator do?UTZ?HR COMBINE HARVESTERS400500600
Akumulator do INTERNATIONAL HARVESTER EXCAVATORS PW95 PW110
Akumulator do CLAAS COMBINE HARVESTERS LexionH0
Akumulator do FORTSCHRITT COMBINE HARVESTERS all
więcej podobnych podstron