Inne nazwy

kwas butanokarbonowy, kwas 1-butanokarbonowy, kwas n-butanokarbonowy, kwas
pentanowy, kwas pentylowy, kwas n-pentylowy, kwas propylooctowy, kwas n-wale-
rianowy

Klasyfikacja i oznakowanie

Znaki ostrzegawcze - Znaki nakazu - Znaki zakazu

Znak transportowy

Symbole R
R 34

Wywo∏uje oparzenia

Symbole S
(S 1/2

Przechowywaç w zamkni´ciu i poza zasi´giem dzieci)

S 26

W przypadku zanieczyszczenia oczu przemyç natychmiast du˝à iloÊcià
wody, zwróciç si´ o pomoc lekarskà

S 36

Nosiç odpowiednià odzie˝ ochronnà

S 45

W przypadku awarii, lub jeÊli poczujesz si´ niezdrowo, skonsultuj si´ z leka-
rzem (jeÊli mo˝liwe, poka˝ etykiet´)

Oznakowanie preparatów

Zakres [%]

Oznakowanie

Symbole R

c

³ 10

C

34

5

£ c < 10

Xi

36/37/38

Kwas walerianowy

Cz´Êç 8: Arkusze danych

Cz´Êç 8 Nr 1975 Strona 1

Lipiec 2001

Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik

Nr wg CAS: 109-52-4

Nr indeksu: 607-143-00-3

Nr wg ONZ: 3265

Nr wg EINECS: 203-677-2

1975

Kwas walerianowy

Wzór chemiczny: C

5

H

10

O

2

Nakaz stosowania

ochrony oczu

Nakaz stosowania

ochrony ràk

Ostrze˝enie

przed substancjami

˝ràcymi

C

substancja

˝ràca

Klasyfikacja wed∏ug ró˝nych przepisów

W∏aÊciwe numery TRGS/TRGA: —
Norma czystoÊci powietrza (TA):
- post´powaç jak z substancjami organicznymi klasy II;
- maks. dopuszczalna emisja: 0,10 g/m

3

(strumieƒ masy

³ 2 kg/h)

Klasa zagro˝enia wg VbF: A III
Klasyfikacja wg GGVS rozporzàdzenia o warunkach transportu ∏adunków niebezpiecznych
w ruchu drogowym:
klasa 8, cyfra 40 b, numer zagro˝enia 80
Rozporzàdzenie o ochronie przed imisjà z (roku): 1991
Przepisy bran˝owe stowarzyszenia zawodowego VBG: —
Przepisy bran˝owe stowarzyszenia zawodowego ZH1 229
KZW, klasyfikacja w∏asna przemys∏u chemicznego: tak

Ârodki bezpieczeƒstwa

Instalacja, aparatura i zbiorniki powinny byç stale szczelnie zamkni´te. Odsysaç w miejs-
cach odbioru lub tworzenia si´ produktu. Dobrze przewietrzaç pomieszczenia. Unikaç
bezpoÊredniego kontaktu z oczami, skórà lub ubraniem. Pracowaç w dopasowanej
odzie˝y ochronnej. Do ochrony oddychania stosowaç filtr dla gazów typu A.

Pierwsza pomoc

Po wdychaniu: natychmiast podaç do inhalacji Dexamethason w sprayu (Auxiloson,
Pulmicort). Poszkodowanemu zapewniç spokój i Êwie˝e powietrze, opiek´ lekarskà.
Po kontakcie ze skórà ska˝one partie skóry natychmiast dok∏adnie umyç du˝à iloÊcià
wody z myd∏em. Za∏o˝yç sterylny opatrunek. Skierowaç do dermatologa. Po ska˝eniu
oczu oczy natychmiast dok∏adnie (15 min.) przemyç du˝à iloÊcià bie˝àcej wody, przy
szeroko rozwartych powiekach (czyste oko chroniç, w razie potrzeby usunàç szk∏a kon-
taktowe). Konieczna wizyta kontrolna u okulisty. Po po∏kni´ciu natychmiast wyp∏ukaç
jam´ ustnà, a nast´pnie obficie popiç wodà. Konieczna pomoc lekarska. Unikaç
wymiotów. Usunàç natychmiast zabrudzone cz´Êci odzie˝y. W razie zagro˝enia utratà
ÊwiadomoÊci poszkodowanego po∏o˝yç i odtransportowaç do lekarza w stabilnej pozycji
bocznej. W razie potrzeby zastosowaç sztuczne oddychanie. Udzielajàc pomocy
zwracaç uwag´ na w∏asne bezpieczeƒstwo.

Pierwsze czynnoÊci w razie po˝aru

Zagro˝ony teren zamknàç w kierunku z wiatrem. W przypadku po˝aru wi´kszej iloÊci
ostrzec pobliskich mieszkaƒców. Rozlany/rozsypany produkt nie obj´ty jeszcze po˝a-
rem pokryç pianà. Pojemniki obj´te po˝arem gasiç obfitym strumieniem rozpryskiwanej
wody. Istnieje niebezpieczeƒstwo p´kania (rozrywania) pojemników.

Usuwanie ma∏ych iloÊci

Ma∏e iloÊci produktu mo˝na równie˝ rozcieƒczyç wodà i sp∏ukaç. Zniszczyç w przystoso-
wanej do tego celu instalacji spalania lub post´powaç jak z odpadami specjalnymi.

Kwas walerianowy

Cz´Êç 8: Arkusze danych

Cz´Êç 8 Nr 1975 Strona 2

WEKA Sp. z o.o.

Kwas walerianowy

Cz´Êç 8: Arkusze danych

Cz´Êç 8 Nr 1975 Strona 3

Lipiec 2001

Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik

Pierwsze czynnoÊci przy zagro˝eniu ska˝eniem

Powietrze: produkty rozk∏adu zbiç rozpryskiwanà wodà i/lub energicznie wzburzyç,

zawirowaç.

Woda:

ostrzec odbiorców wody pitnej, ch∏odzàcej i u˝ytkowej (przemys∏owej); ska-
˝onà wod´ gaÊniczà zatrzymaç.

Gleba:

ma∏e iloÊci zebraç za pomocà Êrodków wch∏aniajàcych, w razie rozsypania/
wycieku wi´kszych iloÊci produktu, zdjàç warstw´ gleby i dostarczyç do
odpowiedniej jednostki likwidujàcej odpady.

Wskazówki dla stra˝y po˝arnej

Po˝ar wi´kszej iloÊci zwalczaç pianà odpornà na alkohole, strumieniem rozpryskiwanej
wody. Ma∏e po˝ary gasiç proszkiem, rozpryskiwanà wodà, CO

2

. Dru˝yny po˝arnicze

nale˝y wyposa˝yç w aparaty oddechowe niezale˝ne od otaczajàcego powietrza. Prace
zwiàzane z usuwaniem odpadów wykonywaç w aparatach oddechowych.

Fizyczne i chemiczne w∏aÊciwoÊci substancji

Kwas walerianowy jest bezbarwnà, ruchliwà cieczà o nieprzyjemnym zapachu.

Masa molowa:

102,133 g/mol

Temperatura zap∏onu (cc):

ok. 96 °C

Temperatura topnienia:

-33,6 °C

Temperatura samozap∏onu:

ok. 360 °C

Temperatura wrzenia:

RozpuszczalnoÊç w wodzie:

przy 1013 mbar

186,35 °C

w 20 °C

dobrze rozpuszczalny

G´stoÊç:

RozpuszczalnoÊç w rozp. organ. (20°C):

w 20 °C

0,9391 g/cm

3

miesza si´ z etanolem i z eterem

Próg zapachowy:

0,0026 mg/m

3

St´˝enie nasycenia:

w 20 °C

1,05 g/m

3

Pr´˝noÊç par:

w 30 °C

2,15 g/m

3

w 20 °C

0,25 mbar

w 50 °C

7,98 g/m

3

w 30 °C

0,53 mbar

w 50 °C

2,1 mbar

Wspó∏czynniki przeliczeniowe:

1 mg/m

3

= 0,24 cm

3

/m

3

Wzgl´dna g´stoÊç par

1 cm

3

/m

3

= 4,25 mg/m

3

(powietrze = 1):

3,53

LotnoÊç (eter = 1):

0,0

Reakcje z innymi substancjami

Reaguje z substancjami zasadowymi, tworzà si´ sole (wydziela si´ ciep∏o).

Zagro˝enia dla zdrowia

Kwas walerianowy dzia∏a ˝ràco na skór´ i b∏ony Êluzowe, powodujàc wiele groênych dla
zdrowia skutków, takich jak trudno gojàce si´ oparzenia, zm´tnienie rogówki, obrz´k
p∏uc, oparzenia w jamie ustnej, prze∏yku i przewodzie pokarmowym, niedomagania
uk∏adu ˝o∏àdkowo-jelitowego.

Zagro˝enia dla Êrodowiska

Numer w katalogu substancji

Klasa zagro˝enia wody:

1

zagra˝ajàcych wodzie:

—

Numer kodu odpadów:

070108

Kontrola nara˝enia

WartoÊç NDS:

1

Choroby zawodowe: BK 1312, 4302, 5101

WartoÊç NDSCh:

2

WartoÊç NDSP:

—

Instrukcje bran˝owe:

G 22, 23, 24

Badania profilaktyczne: nie wymagane

Instrukcja post´powania

Rozprowadzanie: Za∏àcznik do § 1 Rozporzàdzenia o zakazie i ograniczeniach dla che-
mikaliów, punkt: 5
Zakaz samoobs∏ugi wg § 4 Rozporzàdzenia o zakazie i ograniczeniach dla chemikaliów: tak
Produkcja i stosowanie: Za∏àcznik IV Rozporzàdzenia o substancjach szkodliwych, punkt: 10
Warunki przechowywania wg § 24 Rozporzàdzenia o substancjach szkodliwych: nie

Informacje dodatkowe

Dane toksykologiczne

LD

50

(doustnie, mysz)

600 mg/kg

LD.

50

(iv., mysz)

1290 mg/kg

LD

50

(sc., mysz)

3590 mg/kg

LC

50

(inhal., mysz)

4100 mg/m

3

(2h)

Wskazówki dla lekarzy

Symptomy: oparzenia skóry, konjuktivitis (zapalenie spojówki), zm´tnienie rogówki,
sk∏onnoÊç do kaszlu, podra˝nienie dróg oddechowych, obrz´k p∏uc, oparzenia w jamie
ustnej, prze∏yku i przewodzie pokarmowym, tworzenie si´ strupów, niedomagania
uk∏adu ˝o∏àdkowo-jelitowego. Dzia∏a ˝ràco na skór´ i b∏ony Êluzowe. Post´powanie:
Stosowaç odtrutki w zale˝noÊci od objawów. Podawaç dexamethason. Nale˝y kontro-
lowaç stan rannego, któremu zagra˝a obrz´k p∏uc.

Zastosowanie

Do otrzymywania estrów ni˝szych alkoholi wykorzystywanych do syntezowania
zapachów owocowych oraz kompozycji perfumeryjnych. Jako czynnik ekstrakcyjny dla
witaminy B 12.

Kwas walerianowy

Cz´Êç 8: Arkusze danych

Cz´Êç 8 Nr 1975 Strona 4

WEKA Sp. z o.o.