budownictwo
budownictwo
odobnie jak każdy ściek, wodę desz- zbiorcza musi mieć odpowiednią do takich
Joanna Ryńska
Wody deszczowej zebranej z dachu i podwórza lub wody
czową lub z drenażu należy skiero- zadań pojemność.
Pwać do odbiornika  może nim
gruntowej z drenażu nie można odprowadzać do kanalizacji
Od studzienki do..?
być grunt, rów melioracyjny lub rzeka.
sanitarnej. Wody te należy kierować do kanalizacji deszczowej
Wody z odwodnień mają jednak przewagę Do zagospodarowania jest woda z dwóch
nad innymi ściekami  są na tyle czyste, studzienek  zbiorczej studzienki drenar-
(lub, jeśli taka jest, ogólnospławnej).
że nie wymagają dodatkowych procesów skiej i studzienki  deszczowej (nie jest to
Co jednak robić, kiedy budynek znajduje się na terenie bez
oczyszczających. Należy jednak osobno nazwa fachowa!). Jeśli dom znajduje się na
odprowadzać wodę gruntową (z drenażu) wzniesieniu, wodę ze zbiorczej studzienki
kanalizacji?
i wodę deszczową (z odwodnienia dachu drenarskiej można odprowadzić do rzeki
i podwórza  wodę z tych dwóch z
ródeł lub rowu melioracyjnego (za pomocą rur
można odprowadzać wspólnie). położnych w gruncie).
Jeśli natomiast warunki terenowe są
Skąd odprowadzana jest woda?
niesprzyjające, wodę kieruje się do gruntu,
Woda z drenażu kierowana jest do dre- za pomocą studni chłonnych lub rozkra-
narskiej studzienki zbiorczej i stamtąd plania. Wybór rozwiązania uzależniony
przekazywana do odbiornika. Woda z ka- jest przede wszystkim od warunków grun-
nalizacji deszczowej (systemy orynnowa- towych.
nia, wpust dachowy) wyprowadzana jest
Studnia chłonna
rurą spustową poza budynek. Rura może
być zakończona wylewką, z której na- jest bardzo dobrym rozwiązaniem, kiedy
stępuje bezpośredni wypływ wody, albo pod gruntem nieprzepuszczalnym (np.
podłączona do instalacji zbierającej wodę. ił, glina), znajduje się warstwa gruntu
Jeżeli teren jest nachylony w jednym kie- przepuszczalnego (piasek, żwir). Oprócz
runku, woda deszczowa może spłynąć po- tego musi być niski poziom wód grun-
wierzchniowo bezpośrednio do odbiornika towych, ponieważ zwierciadło wód musi
(rów melioracyjny, rzeka). Nie ma wówczas być oddalone o 1,0 m od planowanego
potrzeby montowania dodatkowej instala- dnia studni chłonnej. Jest to związane
cji ani stosowania odwodnień liniowych. z koniecznością podczyszczenia wód
Woda z odwodnień liniowych (podwór- w gruncie (są to jednak wody odpado-
ko, droga) kierowana jest do studzienki we, a zasilą przecież wody podziemne).
zbiorczej. Studnia chłonna ma wysokość ok. 3 m
i średnicę 1 m. Wykonana jest z kręgów
System odwodnienia dachu
betonowych i przypomina w konstrukcji
i podwórza
tradycyjną studnię. Zasadnicza różnica
System odwadniania dachu należy połączyć polega na wypełnieniu dna warstwą filtra-
z instalacją odprowadzającą do odbiornika. cyjną, przez którą woda będzie przesączać
Można zastosować dwa rozwiązania: się swobodnie. Warstwa filtracyjna składa
 rurę wpustową należy wpuścić w grunt się z dwóch elementów:
(poprzez osadnik zanieczyszczeń, np. li-  50 cm drobnego piasku;
ści) i połączyć z instalacją, która pozwo-  100 cm żwiru lub pospółki (warstwa
li na odprowadzenie wody bezpośrednio filtracyjna właściwa).
Odprowadzanie
do odbiornika; Kręgi betonowe, w których ułożona jest
 pod wylewką rynny powinien znalez
ć warstwa filtracyjna, powinny przylegać do
się wpust podwórzowy  jego zada- gruntu przepuszczalnego. Muszą mieć na-
niem będzie odbieranie wody deszczo- wiercone otwory (ok. 30 mm średnicy) po-
wej spływającej z dachu i skierowanie zwalające na przepływanie już oczyszczonej też studnia wodociągowa, trzeba pamię-
jej do instalacji. wody do gruntu. Woda doprowadzona tać, by studnia chłonna była posadowiona
wód opadowych
Jeśli na terenie występuje zarówno sy- jest do studni chłonnej rurą o średnicy niżej.
stem odwadniania dachu, jak i podwórza, najczęściej 150 mm, której wylot znajduje Przepisy dotyczące położenia studni
można je połączyć. W tym celu instalację się ok. 20 cm nad warstwą filtracyjną. Do- chłonnej mówią, że powinna znajdować
odbierającą wodę deszczową trzeba skiero- datkowo, studnia powinna być przykry- się w odległości 3 m od granicy działki
wać do studzienki zbiorczej, gromadzącej ta pokrywą z kominkiem natleniającym. i 30 m od studni wodociągowej  doty-
wodę z odwodnień liniowych. Studzienka Jeżeli na terenie nieruchomości znajduje się czy to jednak studni odbierających ścieki
KREATOR  PROJEKTY " 4/2007 4/2007 " KREATOR  PROJEKTY
18 19
fot. GALECO
fot. ACO
fot. ACO
fot. ACO
budownictwo
sanitarne. W przypadku wody deszczowej  3 m do drzew;  lepsze pienienie) oraz do mycia samo- wówczas potrzebna pompa o mniejszej ka. Odpowiednie zabezpieczenia gwarantują
lub pochodzącej z drenażu wymagania nie  2 m do granicy działki, drogi publicznej chodu (nie pozostawia białych zacieków). wydajności. odzysk ok. 60% wody deszczowej. Pozostały
są aż tak surowe. lub chodnika przy ulicy; Woda deszczowa zawiera roztwory słabych opad odprowadzany jest rurą spustową do
Rozwiązania
Rozkroplenie można zastosować szcze-  1,5 m do rurociągów gazowych i wo- kwasów (przede wszystkim węglowego) jej wylotu. Takie rozwiązanie pozwala unik-
gólnie przy zagospodarowaniu wód pocho- dociągowych;  jest to naturalne i powodowane skła- Odzysk deszczówki można przeprowadzić nąć przelania się wody w zbiorniku (także
dzących z drenażu. Metoda ta sprawdza  0,8 m do kabli elektrycznych; dem atmosfery. Nadaje to jednak wodzie na kilka sposobów, zależnie od tego, jak w przypadku deszczów nawalnych).
się, kiedy grunt jest przepuszczalny (pia-  0,5 m do kabli telekomunikacyjnych. własności korozyjne  oznacza to, że nie ma być wykorzystana. Najbardziej popu- Instalacja pozwalająca na wykorzysta-
ski, żwiry), zaś poziom wód gruntowych można zastosować w instalacji zbierającej larne sposoby to zamontowanie w rurze nie wody deszczowej jest znacznie bardziej
Wykorzystanie deszczówki
oddzielony jest od miejsca rozkraplania wodę materiałów, które są podatne na spustowej zbieracza deszczówki i wyko- rozbudowana  od rury spustowej spe-
warstwą o grubości ok. 1 m. Rozkrapla- W świetle prawa woda deszczowa jest korozję. Nie będzie więc polecana miedz
nanie instalacji zbiornikowej do zbierania cjalne przewody doprowadzają wodę do
nie przeprowadza się za pomocą układu ściekiem i powinna być zagospodarowana. ani stal  najlepiej sprawdzą się tworzywa i wykorzystania wody w gospodarstwie zbiornika. Dzięki pracy pompy woda ze
specjalnych cienkich rur (najczęściej z two- Jednakże tradycją jest wykorzystywanie sztuczne. domowym. zbiornika jest rozprowadzana do odbiorni-
rzywa sztucznego  polietylenu). Należy deszczówki w gospodarstwie domowym. Zbieracz deszczówki pozwala na wyko- ków (spłuczka, pralka, kran w ogrodzie).
Wskazówki praktyczne
zrobić to w taki sposób, by odprowadzić Można połączyć te dwa fakty  odpowied- rzystanie wody deszczowej praktycznie tyl- Odpowiednie wyposażenie zbiornika po-
wodę na odległość 20 30 m od krawędzi nie wykorzystanie wody deszczowej jest Najlepiej jest zbierać deszczówkę z dachu ko do podlewania ogrodu. Jest to element zwala podejmować odpowiednie działania:
budynku. (z punktu widzenia prawa) jej zagospoda- pokrytego dachówką, blachodachówką rury spustowej, a jego wielką zaletą jest to, dopełnienie zbiornika wodą wodociągową
rowaniem. lub masami bitumicznymi. Takie dachy ze można go włączyć w istniejący system w przypadku długotrwałej bezdeszczo-
Skrzynki rozsączające
pozwalają na zebranie ok. 90% opada- orynnowania. Zbieracz jest odcinkiem rury wej pogody lub odprowadzanie nadmiaru
Po co odzyskiwać deszczówkę
tworzą sztuczną warstwą magazynująco jącego deszczu. Najmniej opłacalne jest spustowej z odpowiednim  wyjściem na wody do rury spustowej (w przypadku
 przepuszczalną. Skrzynki wykona- Warto zbierać wodę deszczową. Z jed- zbieranie deszczówki z dachu trawiastego wodę deszczową. Może być to albo specjalne długotrwałego deszczu, kiedy ilość dopro-
ne są z polipropylenu, a ok.40% ścia- nej strony pomaga to rozwiązać prob-  można zgromadzić ok. 30% opadów. korytko przelewowe albo króciec do umoco- wadzanej wody jest większa niż pojemność
nek pokrytych jest otworami. Skrzyn- lem odprowadzenia wody z powierzchni, Kran do podlewania ogrodu lub pralkę wania węża elastycznego. Stamtąd woda od- zbiornika).
Joanna Ryńska
ki mogą być podłączone do rynien, z drugiej zaś pozwala na oszczędzanie warto zamontować jak najniżej  będzie prowadzana jest do odpowiedniego zbiorni-
skąd zbierają wodę deszczową i naj- wody w gospodarstwie domowym. Wodą
schemat instalacji odwadniającej
pierw ją magazynują, a potem powodu- deszczową można bowiem zastąpić wodę
ją jej powolne przesączanie do gruntu czystą w urządzeniach, które zużywają jej
(w kierunku poziomym i pionowym). najwięcej.
Skrzynki dobrze sprawdzają się na ma- Tabela poniżej przedstawia zużycie
łych działkach. Ich wymiary i możliwość wody (jednorazowe i dzienne) oraz moż-
tworzenia różnych konfiguracji (mogą być liwość oszczędzania wody poprzez sto-
układane w warstwy pionowe bądz
łączone sowanie wody deszczowej. Z zestawie-
w poziomie) pozwalają też na dostosowanie nia widać, że można oszczędzić ok. 80 l
do określonych warunków gruntowych. wody dziennie  prawie połowę dzien-
Skrzynki muszą być zabezpieczone ze nego zużycia, które wynosi ok. 200 l.
wszystkich stron odpowiednimi geowłók- W skali roku oszczędza się ok. 29 m3
ninami, obsypane żwirem (otoczakami wody.
 bez ostrych krawędzi) i przykryte co
Cechy wody deszczowej
najmniej 40 cm warstwą gruntu (w terenie
silnie obciążonym  80 cm). Sprawia to, Woda deszczowa nie nadaje się do picia ani
że skrzynki pracują efektywnie, a woda na potrzeby higieniczne, jednakże ma lepszą
jest dodatkowo oczyszczana. Od układu jakość niż woda w zbiornikach naturalnych
skrzynek należy zachować następujące (takich, w których dozwolona jest kąpiel).
odległości: Woda deszczowa jest miękka, tzn. nie
 do budynków mieszkalnych bez izolacji ma w niej związków magnezu i wapnia.
przeciwwilgociowej  5 m, z izolacją Sprawia to, że znakomicie nadaje się do
 2 m; prania (oszczędność środków piorących
Oszczędność dzięki
zużycie śr. zużycie dzienne śr. zużycie dzienne
wykorzystaniu deszczówki czynność
jednorazowe bez deszczówki z deszczówką
spłukiwanie toalet 6 10 l do 70 l 0 8 l
pranie w pralce 40 60 l do 25 l 0 8 l
mycie samochodu,
30 80 l do 10 l 0 l
podlewanie ogrodu
KREATOR  PROJEKTY " 4/2007 4/2007 " KREATOR  PROJEKTY
20 21
rys. ACO
fot. ACO
rys. GALECO