Zestawy startowe
2163
Mój pierwszy wzmacniacz
część II
Przedstawiamy drugą część artykułu przeznaczonego dla osób, które chcą dopiero zacząć
swÄ… przygodÄ™ z elektronikÄ….
W poprzednim numerze przedstawiony był schemat ideowy i wiele informacji o zasadach
rysowania schematów.
Dziś opis montażu i zasady identyfikowania elementów.
Opis układu
Głównym podzespołem jest scalony Każdy wzmacniacz wzmacnia sygnały cza wynosi około 20 razy, co w zupeł-
wzmacniacz mocy  element oznaczony elektryczne. Kostka TDA7056 ma wzmoc- ności wystarcza do współpracy zarówno
U1. Jest to znana już czytelnikom EdW nienie ustalone przez producenta wynoszą- z popularnymi mikrofonami elektreto-
kostka TDA7056. Dla poczÄ…tkujÄ…cego ce 40dB czyli 100 razy. Stukrotne wzmoc- wymi, jak i z mikrofonami dynamiczny-
elektronika szczegóły nie są ważne, powi- nienie, to dość dużo, jak na wzmacniacz mi. Na rysunku 1 pokazano sposoby
nieneś tylko wiedzieć, że kostka ta jest wy- mocy (w innych wzmacniaczach wzmoc- podłączenia różnych mikrofonów. We-
jątkowo łatwa do wykorzystania, i pozwala nienie wynosi zazwyczaj 20...40 razy). jściem mikrofonowym jest punkt ozna-
uzyskać moc wyjściową do 3W, a w pew- Aby uzyskać na głośniku odpowiednio czony B. Punkt A jest potrzebny tylko
nych warunkach nawet więcej. duży sygnał, na wejście kostki TDA7056 przy współpracy z mikrofonem elektre-
Wyjściem kostki są nóżki 6 i 8  do pun- (nóżka nr 3) trzeba podać sygnał o amplitu- towym trzykońcówkowym.
któw oznaczonych J, K podłączysz głośnik. dzie rzędu 40...150 miliwoltów Kondensator C5 filtruje obwód zasilania
W zestawie AVT-2163B celowo nie prze- (0,04...015V). Umożliwia to bezpośrednią i zapobiega samowzbudzeniu się wzmac-
widziano głośnika  przecież w każdym współpracę z różnymi z
ródłami sygnału, na niacza. Elementy R9 i C4 tworzą dodatko-
domu znajdzie się jakiś głośnik od starego przykład z wyjściem magnetofonu DECK, wy filtr zasilania dla przedwzmacniacza
radia czy telewizora. odtwarzacza kompaktowego, radia czy wal- z tranzystorem T1.
Do wzmacniacza możesz też podłączyć kmana. Dla takiego celu przewidziano we- Dioda świecąca D1 i rezystor ogranicza-
kolumnę (tak potocznie nazywamy zesta- jścia z punktami oznaczonymi C, D i O2. jący prąd stanowią tylko wskaz
nik włącze-
wy głośnikowe do lepszego sprzętu audio). Dwa wejścia (C i D) są na wypadek, gdyby nia zasilania.
Podłączenie kolumny wcale nie jest przesa- na wzmacniacz podawany był sygnał ste-
dą, bowiem wzmacniacz ma w sumie bar- reofoniczny  sygnały z obu kanałów stereo Schemat montażowy
dzo dobre parametry, i jakość dz
więku za- zostaną zsumowane. Do regulacji głośności Ogromną większość układów elektro-
leży nie od wzmacniacza, tylko od dołączo- tego toru służy potencjometr P2. nicznych wykonujemy z użyciem płytek
nego głośnika. Dlatego dobrze jest podłą- Czułość wzmacniacza mocy TDA7056 drukowanych. Końcówki elementów
czyć głośnik o możliwie dobrych paramet- jest jednak za mała dla bezpośredniej umieszczone są w otworach płytki i następ-
rach, możliwie duży, o mocy nie mniejszej współpracy z mikrofonem. Dlatego został nie przylutowane do punktów lutowni-
niż 1,5W i oporności 8W lub większej. dodany prosty wzmacniacz z tranzystorem czych (ścieżek).
Krajowe głośniki oznaczane są następu- T1. Dla początkujących szczegóły budowy Początkujący elektronicy często próbują
jąco: oto przykład GD12/10 16W to Głoś- tego wzmacniacza nie są ważne. Wystarczy zmontować układ lub zaprojektować płytkę
nik Dynamiczny o średnicy membrany wiedzieć, iż wzmocnienie tego stopnia jest drukowaną tak, by rozmieszczeniem ele-
12cm, o mocy 10W i oporności 16W. Z ko- wyznaczone stosunkiem rezystancji poten- mentów przypominał schemat ideowy. Mo-
lei GD5/0,2 8W to Głośnik Dynamiczny cjometru P1 i rezystora R6. że to być uzasadnione tylko w przypadku
o średnicy 5cm, mocy 0,2W i oporności Wzmocnienie stopnia = P1 / R6 bardzo prostych układów. Ale ogólnie bio-
8W  taki mały głośniczek nie nadaje się Przy podanych wartościach (10k&! rąc jest to przyzwyczajenie wręcz szkodli-
do naszego wzmacniacza. i 470&!) wzmocnienie przedwzmacnia- we. Najczęściej wykonany układ rozmiesz-
ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 9/97 47
Pierwszy krok
k
czeniem elementów niewiele przypomina siÄ™ nim do czasu nauczenia siÄ™ kodu kolo- 1µKa lub 1uK63 lub 1µ0K63 oznacza 1µF,
schemat ideowy. rów na pamięć. Szczegóły dotyczące ozna- tolerancja K=ą10%, napięcie 63V.
Podobnie jest z płytką przeznaczoną do czania rezystorów podane są w EdW 2/96 Inne przykłady oznaczeń to: u1 250 co
zmontowania naszego ukÅ‚adu. Schemat str. 56, 57 (archiwalne numery sÄ… jeszcze odpowiada 0,1µF=100nF 250V. Z kolei na-
montażowy znajdziesz na rysunku 7. O ile do nabycia drogÄ… przedpÅ‚aty). pis 0,22 400 oznacza 0,22µF 400V
symbole elementów na schematach ideo- Praktycznym problemem przy identyfi- Kondensatory ceramiczne i niektóre
wych są ściśle określone przepisami za- kacji rezystorów jest ustalenie, który pasek zagraniczne foliowe miewają oznaczenia
wartymi w normie, o tyle przy rysowaniu oznacza pierwszą cyfrę, a który ostatnią. zawierające tylko trzy cyfry, np. 103,
schematów montażowych i projektowaniu W zasadzie pierwszy pasek powinien być 222, 471, 105, 330. Sprawa jest bardzo
płytek występuje duża dowolność. Ja mam umieszczony blisko końca rezystora. Róż- prosta: pojemność podana jest w pikofa-
po prostu w swoim komputerze zaprojekto- nie to bywa w praktyce. Na pewno pasek radach; dwie pierwsze cyfry sÄ… znaczÄ…ce,
wane przez siebie rysunki obudów po- srebrny lub złoty jest ostatni  oznacza to- trzecia oznacza ilość zer. Uwzględniając,
szczególnych elementów. Inni majÄ… wÅ‚asne lerancjÄ™. że 1000pF = 1nF i 1000nF = 1µF otrzy-
sposoby oznaczania elementów na płyt- Pomocą w identyfikacji jest fakt, że mujemy:
kach drukowanych. dwie pierwsze cyfry znaczące wartości 103 daje 10 000pF = 10nF
muszą pochodzić z tak zwanego sze- 222 daje 22 00pF = 2,2nF
regu E24, czyli muszą to być cyf- 471 daje 47 0pF = 470pF
ry:10, 11, 12, 13, 15, 16, 18, 20, 22, 105 daje 10 00000pF = 1 000 000pF = 1µF
24, 27, 30, 33, 36, 39, 43, 47, 51, 56, 330 daje 33pF
62, 68, 75, 82 albo 91. W skrajnie Szczegóły dotyczące oznaczania kon-
trudnym przypadku rezystor trzeba densatorów podane są w EdW 5/96 na str.
po prostu zmierzyć omomierzem. 54, 55.
Kondensatory elektrolityczne Diody. W przypadku ogromnej więk-
(zwane potocznie elektrolitami) szości diod mniejszej mocy, pasek (lub
można zidentyfikować bez trudu, ba paski) umieszczone na plastikowej lub
zawsze majÄ… one napis zawierajÄ…cy szklanej obudowie wskazuje elektrodÄ™
Rys. 7. Schemat montażowy
pojemność (w mikrofaradach) i na- ujemną, czyli katodę. Dotyczy to zarówno
pięcie pracy (np. 22/25 oznacza zwykłych, jak i szybkich diod prostowni-
Choć na schemacie montażowym wy- 22µF 25V; 47/100  47µF 100V; 100/6V3 czych, warikapów (czyli diod pojemnoÅ›-
stÄ™pujÄ… inne symbole, ukÅ‚ad poÅ‚Ä…czeÅ„ musi  100µF 6,3V). Zdecydowanie najpopular- ciowych), diod Schottky ego (szotkiego),
zgadzać się ze schematem ideowym. niejsze są  elektrolity stojące . Dawniej jak i diod Zenera. Szczegóły podane są na
Identyfikacja elementów często stosowano też  elektrolity leżące rysunku 8.
W zestawach do samodzielnego monta- czyli z wyprowadzeniami osiowymi. Uwaga! W diodach produkcji byłego
żu, spotykanych w handlu, wszystkie ele- W przypadku  elektrolitów należy zwró- ZSRR pasek zwykle wskazywał anodę.
menty są pakowane do jednej torebki lub cić uwagę na właściwą biegunowość  od- Diody LED (świecące). Rysunek 9 po-
pudełka  krótko mówiąc są pomieszane. wrotne włączenie może spowodować wy- zwoli zidentyfikować wyprowadzenia
Poważnym problemem, jaki napotykają buch i rozerwanie kondensatora. W  elek- większości diod świecących. Z reguły
początkujący przy próbie złożenia układu trolitach stojących dłuższa końcówka za- dłuższa końcówka to anoda, czyli elektro-
elektronicznego, jest trafne zidentyfikowa- wsze jest elektrodą dodatnią. Biegunowość da dodatnia.
nie wszystkich elementów. Każda pomyłka jest też zawsze wyraz
nie zaznaczona na Tranzystory. W starych tranzystorach
może oznaczać niewłaściwą pracę układu, obudowie. małej mocy w metalowej obudowie np.
a nawet może spowodować nieodwracalne Dotyczy to także kondensatorów elek- BC107, BC147, BC527 języczek umiesz-
uszkodzenia elementów. trolitycznych tantalowych. czony był obok wyprowadzenia emitera
Poniższe wskazówki pozwolą uniknąć Kondensatory foliowe też nie sprawią (może zauważyłeś, że na moich płytkach
wielu stresów. kłopotów, bowiem mają zawsze podaną na drukowanych zaznaczony jest taki języ-
Rezystory zazwyczaj oznaczane są za obudowie pojemność, a dodatkowo litera- czek  jest to moje przyzwyczajenie sprzed
pomocÄ… barwnego kodu paskowego. Zna- mi kodowane sÄ… tolerancja i dopuszczalne lat). DziÅ› niemal wszystkie tranzystory ma-
komitą pomocą w identyfikacji rezystorów napięcie pracy. Przykładowo napis na kon- łej mocy mają obudowy plastikowe typu
jest prosty przyrząd opisany w rubryce densatorze 4n7Jc oznacza: 4,7nF (litera TO-92. Układ wyprowadzeń jest taki sam
Drobne rady MacGyvera w EdW 4/97. n pełni rolę przecinka), tolerancja J = ą5%, dla tranzystorów NPN jak i PNP. Na ry-
Każdy początkujący elektronik powinien napięcie c = 160V. 22nMb oznacza 22nF, sunku 10a i b zobaczysz ich układ wypro-
wykonać sobie taki przyrząd i posługiwać tolerancja M=ą20%, napięcie b=100V. wadzeń. Tranzystory średniej mocy w obu-
a) b)
d)
c)
Rys. 8. Diody Rys. 10. Tranzystory
Rys. 9. Diody LED
48 ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 9/97
Pierwszy krok
k
dowach TO-126 standardowo mają układ wlutowaniem. Jednak układy scalone
a) b)
wyprowadzeń jak na rysunku 10c. Z kolei (zwłaszcza wykonane w technologii
popularne tranzystory dużej mocy w obu- CMOS) warto lutować na samym końcu,
dowach TO-220 zawsze mają rozkład wy- ze względu na możliwość ich uszkodzenia.
prowadzeń, jak na rysunku 10d. Tranzys- Dobrym przyzwyczajeniem jest lutowanie
tory MOSFET z kanałem N i P mają za- najpierw końcówek zasilania, a potem po-
wsze wyprowadzenia jak na rysunku 11. zostałych nóżek układów scalonych.
Układy scalone. W przypadku wszys- W wielu zestawach dla amatorów układów
c)
tkich układów scalonych w typowych scalonych się nie lutuje, bowiem stosowa-
obudowach dwurzędowych (tak zwa- ne są pod nie podstawki. Układy scalone
nych DIP), numeracja końcówek jest należy wkładać do podstawek po zmonto-
standardowa. Obudowa zawsze ma wy- waniu wszystkich innych elementów.
cięcie lub wgłębienie. Zasady numeracji Po zmontowaniu całości należy dokład-
takich układów podane są na rysunku nie skontrolować poprawność montażu.
12 i dotyczą wszelkich układów w obu- Ponieważ błąd może słono kosztować,
Rys. 11. Tranzystory MOSFET
dowach DIP o dowolnej liczbie nóżek warto zawsze przed pierwszym włącze-
(taka sama zasada dotyczy miniaturo- niem zasilania dać komuś układ do spraw-
wych układów scalonych do montażu dzenia poprawności montażu  inna osoba
powierzchniowego). może znalez
ć błędy, które my przegapimy,
Inne układy scalone, w tym wzmacnia- bo czymś się zasugerujemy. Innym dobrym
cze mocy, mają różne obudowy. Choć licz- sposobem jest odłożenie układu na jeden
ba wyprowadzeń bywa różna, wszystkie dzień i sprawdzenie go  świeżym okiem .
wyprowadzenia znajdują się z jednej stro- Często wychodzą wtedy na jaw ewidentne
ny obudowy, a generalna zasada jest pomyłki.
wspólna: jeśli patrzy się na układ od strony Rys. 12. Układy scalone w obudowie Do lutowania potrzebna jest lutownica
DIP
napisu, a nóżki zwrócone są w dół, wtedy o mocy 15...40W. Przy małej mocy lutow-
nóżki należy liczyć od strony lewej do pra- nicy nie spiesz się z lutowaniem, bo lutując
wej. Pokazuje to rysunek 13. Dotyczy to szybko kolejne końcówki możesz dopro-
także naszego układu TDA7056. wadzić do zbytniego wychłodzenia grota
Cewki i dławiki. W przypadku cewek i do powstania lutów słabej jakości. Tem-
zwÅ‚aszcza w obudowie ekranujÄ…cej podaje peratura grota powinna być rzÄ™du 300°C.
się typ, a nie parametry. Parametry należy Zaopatrz się we właściwy lut. To co po-
Rys. 13. Układy scalone mocy
odczytać z odpowiedniego katalogu. tocznie nazywamy cyną jest w rzeczywis-
Proste jest tylko odczytanie wartości tości stopem cyny z ołowiem, a zawiera
(indukcyjności) dławików. Oznaczane są Praktyka wykazuje, że początkujący dodatkowo tak zwany topnik. Ze względu
one kodem barwnym, podobnie jak rezys- najczęściej odwrotnie wlutowują diody, na zawartość trującego ołowiu, jak naj-
tory: dwie cyfry znaczące oraz liczba zer. kondensatory elektrolityczne, układy mniej miej do czynienia z lutem (dawniej
Odczytana wartość wyrażona jest w mikro- scalone i tranzystory mocy w obudowie zawodowe lutowaczki pracowały w ręka-
henrach. Ponieważ dławiki takie produko- TO-220. wiczkach właśnie ze względu na ołów).
wane są zazwyczaj z tolerancją ą20%, Wiele elementów dwukońcówkowych Choć tak zwana cyna ma w środku top-
w oznaczeniu występują tylko trzy paski można montować dowolnie. Kierunek włą- nik, zaopatrz się w kawałek kalafoni-
(kropki). Nietrudno też zorientować się, czenia nie gra wtedy żadnej roli. Do takich i  ten topnik znakomicie pomoże ci pobie-
które dwie kropki przedstawiają cyfry zna- niebiegunowych elementów należą między lić cyną końcówki przewodów. Nie wdy-
czące  w 20-procentowym szeregu E6 innymi: chaj oparów kalafonii podczas lutowania 
mogą występować jedynie wartości mające rezystory (oporniki), kondensatory sta- działają zdecydowanie drażniąco na drogi
pierwsze cyfry równe 10, 15, 22, 33, 47 al- łe, dławiki, rezonatory kwarcowe, bez- oddechowe.
bo 68. UwzglÄ™dniajÄ…c, że 1000µH = 1mH pieczniki, warystory Oprócz kalafoni używa siÄ™ w elektroni-
(1000mH = 1H) otrzymujemy: ce różnych aktywniejszych topników. Jeśli
czerwony-czerwony-brązowy to 221 czyli Montaż i uruchomienie miałbyś kłopoty z pobieleniem jakiegoś za-
22 0µH = 220µH Po zidentyfikowaniu i przygotowaniu Å›niedziaÅ‚ego przewodu miedzianego lub
żółty-fioletowy-czerwony to 472 czyli elementów należy zmontować je na płytce końcówki drutu nawojowego, wykorzystaj
47 00µH = 4700µH = 4,7mH drukowanej. Niektórzy wkÅ‚adajÄ… wszystkie znany nie tylko wÅ›ród amatorów bardzo
brÄ…zowy-czarny-czarny to 100 czyli 10µH elementy w otwory pÅ‚ytki, a nastÄ™pnie po aktywny topnik w postaci... tabletki aspiry-
kolei lutujÄ… wszelkie wyprowadzenia do ny. Nie wdychaj tylko powstajÄ…cych opa-
Biegunowość punktów lutowniczych i ścieżek. Sam częs- rów.
Przy montowaniu elementów w ukła- to stosuję ten sposób. Do lutowania nie używaj grubej cyny.
dzie należy mieć na uwadze, że niektóre Ale początkującym należy raczej pole- Nie chodzi tu tylko o średnicę, ale i fakt, że
muszą być odpowiednio spolaryzowane. cić stopniowe lutowanie kolejnych elemen- często gruba cyna jest przeznaczona do
Nie można ich montować odwrotnie, a za- tów. Na pewno na początek na płytce trze-  nieelektronicznych zastosowań i nie za-
wsze zgodnie z oznaczeniami na schema- ba wykonać zwory, czyli połączenia prze- wiera topnika, albo zawiera niewłaściwy
tach ideowym i montażowym. wodem (o ile takie zwory występują). Na- topnik.
Do takich elementów należą: stępnie można lutować kolejne elementy, Odżałuj parę złotych i zaopatrz się
wszelkie diody, kondensatory elektroli- zaczynając od najniższych, czyli leżących w  elektroniczną cynę o średnicy
tyczne (zwykłe i tantalowe), tranzystory, rezystorów. Rozpoczęcie montażu od ele- 0,5...1mm.
tyrystory, triaki, baterie, akumulatory oraz mentów najniższych daje pewność, że nie Przy lutowaniu płytka powinna leżeć
układy scalone. wysuną się one z otworów płytki przez elementami do dołu. Zapamiętaj raz na za-
ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 9/97 49
Pierwszy krok
k
wsze, że należy grzać lutownicą nie ścież- Każdy układ elektroniczny musi być za-
Wykaz elementów
W
e
ki, nie cynę, tylko końcówkę lutowanego silany. Twój wzmacniacz będzie zasilany
Rezystory
elementu. Po jej rozgrzaniu (czyli po 1...2 z baterii, akumulatorów lub zasilacza sie-
R1: 2,2&!
sekundach grzania nóżki) należy dotknąć ciowego. y
ródło zasilania dołączysz do
R2, R3, R7, R8, R10, R11: 10k&!
R4, R5: 100k&!
końcówki elementu lutem cynowym  ka- punktów oznaczonych O, P
R6: 470&!
wałek lutu stopi się i spłynie po końcówce Musisz bardzo uważać przy podłącza-
R9: 1k&!
na punkt lutowniczy, tworząc pewne połą- niu z
ródła zasilania  plus baterii (zasila-
P1, P2: 10k&!
czenie. Pokazuje to fotografia. cza) dołączysz do punktu oznaczonego P. Kondensatory:
C1, C2, C3: 220nF
Jeśli się pomylisz, a z
ródło
C4: 100µF/16V
zasilania będzie mieć dużą
C5: 470µF/16V
wydajność prądową,
C6: 10µF/16V
wzmacniacz scalony U1 Półprzewodniki:
D1: LED ziel. 3mm
może ulec uszkodzeniu.
T1: dowolny pnp np. BC 558
Do punktów J, K dołącz
U1: TDA 7056
przewodami głośnik. Prze-
Pozostałe:
wody powinny być jak naj- M1  mikrofon elektretowy
dłuższe  kilka metrów, że-
byś potem mógł umieścić
głośnik w innym pomiesz- Zestaw startowy
czeniu i nie miał kłopotów Ponieważ w naszym pięknym kraju na-
z samowzbudzeniem. leżałoby wiele osób  zarazić elektroniką ,
Jeśli zakupisz zestaw dział handlowy AVT przygotował zestaw
AVT-2163, otrzymasz w nim startowy dla elektroników hobbystów
Niedopuszczalne jest lutowanie przez dwukońcówkowy mikrofon elektretowy. Wy- (AVT-700).
roztapianie cyny na grocie i przenoszenie tej konaj na płytce zworę X-Y i dołącz mikrofon
Skład zestawu AVT-700
płynnej cyny na miejsce połączenia. Prze- do punktów B i O1. Końcówka połączona
Miernik cyfrowy (z osprzętem)
cież ty nie lutujesz rynien, tylko delikatne z metalową obudową mikrofonu powinna być
Lutownica amatorska 40W/220V
elementy elektroniczne. Właśnie w taki spo- dołączona do punktu O1.
Odsysacz cyny+zapasowa końcówka
sób powstają tak zwane  zimne luty , czyli Dołącz przewodami potencjometry.
odsysacza
miejsca niepewnego kontaktu, które z cza- Przy pokręcaniu pokrętłem potencjometru
Cążki boczne
sem powodują przerwy w pracy urządzenia. w prawo głośność powinna wzrastać. Jeśli
Fiolka cyny
Dużym błędem jest także lutowanie po- jest odwrotnie zamień skrajne przewody.
Srebrzanka około 1m
legające na grzaniu lutownicą cyny w miej- Układ nie wymaga uruchomiania, od ra-
Przewód montażowy około 1m
scu połączenia. zu powinien pracować. Przy pierwszym
Cena zakupu zestawu około 49,50 PLN
Jeszcze raz ci powtarzam  masz grzać włączeniu (jeszcze bez głośnika), między
końcówkę elementu, po nagrzaniu dotknąć dodatni biegun baterii, a punkt P. możesz Blankiet wydrukowany na stronie 89
końcówki cyną i stopić tyle lutu, żeby po- włączyć amperomierz  pobór prądu nie umożliwi łatwe zamówienie zestawu star-
wstało połączenie o wklęsłych ściankach. powinien przekraczać 10mA  typowo wy- towego i (lub) kompletu elementów
Właściwe i niewłaściwe luty zobaczysz na nosi on 6mA. Jeśli coś byłoby nie w po- wzmacniacza dla siebie albo w formie
rysunku 14. rządku, możesz sprawdzić napięcia stałe miłego prezentu dla przyjaciół.
Zwróć uwagę, żeby raczej nie wyko- (DC  Direct Current) podane na rysunku Piotr Górecki
rzystywać starej, przegrzanej cyny, odzys- 1 i szukać błędu  w okolicach gdzie na-
kanej z odsysacza. Taka przegrzana cyna pięcie jest niewłaściwe.
zwykle nie zawiera już topnika i nie gwa- Wzmacniacz możesz wykorzystać
rantuje mocnego połączenia. w dowolny sposób  zarówno przy wyko-
Postaraj się też o rodzaj odpornej gąbki do rzystaniu mikrofonu jak i do współpracy Konkurs
Konkurs
czyszczenia grota lutownicy (gÄ…bka powinna z walkmanem, radiem czy magnetofonem.
Ogłaszam też konkurs  do czego wyko-
być stale wilgotna). Często taką gąbkę można Proponuję ci przeprowadzenie kilku
rzystam (wykorzystałem) wzmacniacz
dostać w sklepach gospodarstwa domowego. eksperymentów z różnymi przetwornikami
Z czasem wykonasz lub kupisz sobie  zamiast mikrofonu włącz (drugi) głośnik
AVT-2163
wygodnÄ… podstawkÄ™ pod lutownicÄ™. i sprawdz
, jak zachowa siÄ™ on w roli mik-
Przez dwa miesiÄ…ce czasu po ukazaniu
Nie bój się panicznie przegrzania elemen- rofonu. Jeśli masz pod ręką, podłącz do
się tego numeru EdW możesz przysłać do
tów. Jeśli wykonanie jednego lutu będzie wejścia (punkty B, O1) słuchawkę telefo-
trwało 2...4 sekund, niczego nie przegrzejesz. niczną, wkładkę gramofonowa, membranę redakcji pomysł ciekawego i praktyczne-
Podane wskazówki pozwolą ci popra- piezo, cewkę i sprawdz
, jak zachowujÄ… siÄ™
go wykorzystania wzmacniacza. List
wnie zmontować płytkę. one w roli mikrofonu lub czujnika.
o objętości co najwyżej jednej strony po-
winien być skierowany na adres: Redak-
cja EdW skr. poczt. 134 Warszawa. Na ko-
percie koniecznie powinien znalez
ć się
dopisek  Mój pierwszy wzmacniacz .
Najciekawsze pomysły zostaną nagrodzo-
ne interesującymi książkami.
Rys. 14. Prawidłowe i nieprawidłowe luty
50 ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 9/97