Edytor tekstu  Writer
Tworzenie nowego dokumentu
Uruchamianie programu OpenOfficePL Writer
Aby uruchomić program OpenOfficePL Writer, skorzystaj z menu Start. Kliknij
i z
rozwiniętej listy wybierz polecenie Programy (przytrzymaj aby rozwinąć, a kolejną listę). Odszukaj
, a następnie OpenOfficePL Writer na kolejnej rozwijanej liście.
Mo\
esz równie\
uruchomić Writera korzystając z ikony umieszczonej na pasku zadań.
Budowa okna programu
Właśnie uruchomiłeś edytor tekstu  OpenOfficePL Writer, nale\
Ä…cy do pakietu OpenOfficePL.
Edytor tekstu jest takim programem komputerowym, który z powodzeniem zastąpi Ci zarówno długopis, jak
i kolorowe flamastry, korektor, gumkę, papier, a nawet słownik. Za jego pomocą stworzysz i poprawisz dokument
tekstowy.
To, co masz przed sobÄ…, to pusty dokument gotowy do pracy.
Widzisz wiele ró\
nych pól i przycisków. Je\
eli jesteÅ› ciekawy ich nazwy, sprawdz
, czy w menu Pomoc jest
zaznaczona opcja Porady. Jeśli tak (
), to gdy przytrzymasz wskaz
nik myszy na którymś z symboli,
poka\
e siÄ™ jego nazwa.
Mo\
esz równie\
dodatkowo zaznaczyć w menu Pomoc opcję Aktywna pomoc (
). Teraz, jeśli
przytrzymasz wskaz
nik myszy na wybranym symbolu, zamiast jego nazwy uka\
e się szczegółowy tekst pomocy.
Komputerowa klawiatura przypomina swoim wyglÄ…dem klasycznÄ… maszynÄ™ do pisania z osadzonymi
w plastikowej obudowie klawiszami. W typowej klawiaturze klawisze uło\
one są w następujących blokach:
Klawisze alfanumeryczne słu\
ą do pisania liter, cyfr i znaków.
Klawisze specjalne:
słu\
y do przesuwania kursora o określoną liczbę znaków;
[Caps Lock] słu\
y do przełączania klawiatury na stałe pisanie wielkich liter;
Za jego pomocÄ… mo\
esz uzyskać pojedyncze wielkie litery i znaki umieszczone w górnej części
niektórych klawiszy;
i sÄ… u\
ywane w połączeniu z innymi klawiszami, np. [Alt]+[L] wprowadzi na ekran literę  ł ;
kasuje znaki stojÄ…ce z lewej strony kursora;
kasuje znaki stojÄ…ce z prawej strony kursora;
czyli ucieczka; reakcja komputera na wciśnięcie tego klawisza zale\
y od rodzaju u\
ywanego
programu;
[Enter] słu\
y m.in. do zatwierdzania decyzji, a w czasie edytowania tekstu przenosi kursor o jednÄ…
linijkę w dół, tworząc nowy akapit.
Klawisze sterowania kursorem pozwalają zmieniać poło\
enie kursora tekstowego w obrębie napisanego ju\

tekstu;
Klawisze numeryczne słu\
ą do łatwego i szybszego wprowadzania liczb. Klawisz włącza i wyłącza tę
część klawiatury, zwaną Numeryczną;
Klawisze funkcyjne działają najczęściej jako skróty niektórych czynności, np. F1 wywołuje okno pomocy
programu. Je\
eli program na to zezwala, działanie klawiszy funkcyjnych mo\
e czasami zdefiniować sam
u\
ytkownik.
Zasady wprowadzania tekstu  polskie litery
Właściwie mo\
esz ju\
zacząć pisać. Na początku mo\
e Ci przeszkadzać okno dialogowe Style akapitu
 wyłącz je więc, klikając przycisk Stylista na pasku funkcji.
Teraz wyraz
nie widać, \
e w oknie do-kumentu sÄ… dwa kursory:
" kursor tekstowy, który wyznacza miejsce, do którego będziesz pisać;
" kursor myszy, który umo\
liwia Ci m.in. wybór ró\
nych opcji z menu. Jest on zawsze na ekranie monitora,
przybierając ró\
ny wyglÄ…d, w zale\
ności od miejsca poło\
enia i funkcji, jaką pełni.
Je\
eli chcesz napisać coś wielką literą lub uzyskać znak umieszczony w górnej części niektórych klawiszy,
przyciśnij i przytrzymując klawisz [Shift] naciśnij wybrany klawisz.
Gdy potrzebujesz polskich liter, np. Ä…, Å„, \
, naciśnij i przytrzymując prawy klawisz [Alt] i wybierz klawisz
z odpowiedniÄ… literÄ…, np. a, n, z. Jedynym wyjÄ…tkiem jest litera z
 gdy jest Ci potrzebna, mo\
esz ją uzyskać
dzięki kombinacji klawiszy [Alt]+[x].
Mo\
e się zdarzyć, \
e omyłkowo wciśniesz zły klawisz i musisz skasować niepotrzebną literę. Je\
eli kursor
tekstowy  miga za literą przeznaczoną do skasowania, naciśnij klawisz [Backspace]. Gdy umieściłeś kursor przed
niepotrzebnym znakiem (literÄ…), u\
yj klawisza [Delete].
Długi klawisz znajdujący się u dołu klawiatury to [Spacja]. Naciśnięcie go podczas pisania wprowadza znak
odstępu pomiędzy słowami. Gdy między wyrazami znajdują się znaki interpunkcyjne, spację stawiamy zawsze po
znaku, natomiast gdy tekst ujęty jest w nawiasy (lub cudzysłów) po nawiasie (cudzysłowie) otwierającym i przed
zamykajÄ…cym spacji nie dajemy.
Tworzenie prostego dokumentu
JesteÅ› gotowy? Przepisz tekst umieszczony w ramce poni\
ej. Zrób to  jednym ciągiem , nie dzieląc tekstu na
wiersze  OpenOfficePL Writer zrobi to za Ciebie. Klawisza [Enter] u\
yj tylko wtedy, gdy chcesz zacząć pisać od
nowego akapitu.
Masz ju\
przepisany tekst, ale nie on wygląda dobrze. Trzeba mu nadać ciekawszy optycznie kształt, czyli
sformatować.
Zaznaczanie
Umiejętność zaznaczenia tekstu lub jego fragmentu jest potrzebna przy wielu operacjach na tekście, m.in.
przy formatowaniu.
Istnieje wiele sposobów zaznaczenia tekstu. Najprościej zrobić to przez przeciągnięcie po tekście myszką,
przytrzymujÄ…c jej lewy przycisk.
Jeśli chcesz zaznaczyć:
" jedno słowo  kliknij na nim dwukrotnie;
" jeden wiersz  kliknij na nim trzykrotnie;
" fragment tekstu  kliknij w miejscu, od którego chcesz rozpocząć zaznaczanie, wciśnij i przytrzymując
klawisz [Shift] kliknij w miejscu, gdzie zaznaczenie ma się skończyć;
" cały tekst  wciśnij i przytrzymując klawisz [Ctrl] przyciśnij klawisz [A];
" wybrane fragmenty tekstu  wciśnij i przytrzymując klawisz [Ctrl] myszką zaznaczaj wybrane fragmenty
dokumentu.
Formatowanie twarde
Poniewa\
Twój tekst jest krótki, mo\
esz zastosować tzw. formatowanie twarde. Polega ono na zaznaczeniu
wybranego fragmentu tekstu i nadaniu mu po\
Ä…danego wyglÄ…du, np.:
aby zmienić czcionkę (kształt liter), zaznacz cały tekst lub wybrany fragment i z menu Format wybierz opcję
Znak. Otworzy siÄ™ okno dialogowe Znak.
Tych samych zmian mo\
na dokonać wykorzystując przyciski umieszczone na pasku obiektów.
Wiesz ju\
teoretycznie, jak to trzeba zrobić.
Praktycznie mo\
e to wyglądać na przykład tak:
" Zaznacz cały tekst listu. Z menu Format wybierz podmenu Znak i na zakładce czcionka wybierz za pomocą
paska przewijania odpowiedni kształt liter, np. Comic Sans MS.
" Zaznacz datę wraz z miejscowością i zastosuj kursywę (kliknij przycisk z paska obiektów).
" Zaznacz tekst  Drogi Jacku! , z menu Format wybierz podmenu Znak. Na zakładce Czcionka wybierz
odpowiedni kolor czcionki i kliknij OK. Jeśli tekst jest nadal zaznaczony, mo\
esz go podkreślić, klikając na
pasku obiektów.
Poruszanie siÄ™ po dokumencie tekstowym
Aby dokonać formatowania lub poprawek, poruszasz się po tekście klikając myszką. Du\
o szybszym
sposobem jest poruszanie siÄ™ po dokumencie za pomocÄ… klawiatury. Najwa\
niejsze sÄ… tutaj klawisze kursora (te
oznaczone strzałkami)  przesuwają one kursor tekstowy o jeden znak w stronę zgodną z rysunkiem na
klawiaturze. Istnieje te\
kilka innych klawiszy (i ich kombinacji) bardzo do tego przydatnych. Warto wiedzieć, \
e
naciśnięcie klawisza:
[Home]  przesuwa kursor tekstowy na poczÄ…tek wiersza;
[End]  przesuwa kursor tekstowy na koniec wiersza;
[Page Up]  przesuwa kursor tekstowy o całą stronę w górę, co zwykle oznacza przesunięcie o określoną
liczbÄ™ wierszy (12);
[Page Down]  przesuwa kursor tekstowy o całą stronę w dół, co zwykle oznacza przesunięcie o określoną
liczbÄ™ wierszy (12);
[Ctrl]+[Home]  przesuwa kursor tekstowy na poczÄ…tek dokumentu;
[Ctrl]+[End]  przesuwa kursor tekstowy na koniec dokumentu.
Cofanie i ponawianie operacji
OpenOfficePL daje mo\
liwość cofnięcia kilku ostatnio wykonanych czynności. Jest to bardzo istotna funkcja,
szczególnie gdy np. przypadkowo skasujesz fragment tekstu. Aby cofnąć ostatnio wykonane czynności, z menu
Edycja kilkakrotnie wybierz polecenie albo na pasku funkcji klikaj ikonÄ™ .
Je\
eli jednak uznasz, \
e cofnąłeś zbyt wiele czynności lub \
e zanim cofnąłeś tekst wyglądał lepiej, masz
szansę ponowienia cofniętej czynności. Aby ponowić cofniętą czynność, z menu Edycja wybierz polecenie
albo na pasku funkcji kliknij ikonÄ™ .
Wa\
niejsze polecenia menu Widok
Menu Widok jest listą poleceń, za pomocą których mo\
esz dostosować wygląd okna programu i niektórych
jego funkcji do własnych potrzeb i przyzwyczajeń.
Kliknij myszką w menu Widok. Rozwinie się lista dostępnych poleceń:
Formatowanie akapitu
Twój tekst wygląda coraz lepiej, ale to jeszcze nie wszystkie zmiany.
Wiadomo, \
e datę umieszczamy z prawej strony kartki (jest dosunięta do prawego marginesu strony).
Takich  przesunięć tekstu dokonujemy formatując akapit.
Akapitem w edytorze tekstu jest fragment tekstu zaczynający się od nowego wiersza i zakończony
naciśnięciem klawisza [Enter].
Aby ustalić parametry formatowania akapitu, nale\
y umieścić kursor tekstowy w tym akapicie, który chcemy
 przesunąć , i korzystając z odpowiednich przycisków na pasków obiektów wybrać według potrzeb:
" Wyrównanie do lewej to dosunięcie tekstu akapitu do lewego marginesu strony;
" Wyrównanie do środka to przesunięcie tekstu na środek strony;
" Wyrównanie do prawej to dosunięcie tekstu do prawego marginesu strony;
" Wyrównanie do lewej i prawej to rozciągnięcie tekstu akapitu tak, aby przylegał zarówno do lewego,
jak i prawego marginesu strony.
Gdy chcemy wyrównać więcej ni\
jeden akapit, musimy zaznaczyć cały tekst przeznaczony do formatowania.
Mając tyle wiadomości, mo\
esz ju\
ostatecznie poprawić wygląd listu.
" Ustaw kursor tekstowy w obrębie pierwszego akapitu, czyli w linijce, w której jest data, i kliknij na
pasku obiektów.
" Teraz zaznacz (jako blok) całą treść listu, od słowa  Przepraszam do słowa  funkcji . Z paska obiektów
wybierz . Widzisz, jak równo między obydwoma marginesami rozło\
ył się tekst.
" Zaznacz teraz kolejne dwa akapity tekstu ( Pozdrowienia dla całej rodzinki. i  Ewa ) i kliknij Wyrównaj do
prawej ( ) na pasku obiektów.
Jeśli Twój list wygląda tak, jak na przykładzie poni\
ej, to świetnie.
Kursor bezpośredni
Jak to z komputerami bywa, był to tylko jeden ze sposobów ustalania parametrów formatowania akapitu.
OpenOfficePL Writer wyposa\
ony jest w bardzo wygodne i przydatne narzędzie słu\
Ä…ce do wpisywania tekstu
w niemal dowolnym miejscu na stronie. Jest to kursor bezpośredni.
Aby z niego skorzystać, musisz na pasku narzędziowym odnalez
ć przycisk Włącz/Wyłącz kursor
bezpośredni i kliknąć w niego myszką.
Teraz, poruszając kursorem myszki po ekranie monitora, widzisz pojawiające się w ró\
nych miejscach takie
strzałki:
"  wyrównanie do lewej  zaczynasz pisać od lewego marginesu strony;
"  wyrównanie do środka  zaczynasz pisać na środku strony;
"  wyrównanie do prawej  zaczynasz pisać od prawego marginesu strony.
Wystarczy kliknąć myszką, aby zatwierdzić nowe poło\
enie kursora tekstowego, a tym samym parametry
formatowania nowego akapitu tekstu.
Zapisywanie
Zapisywanie dokumentów
Zapisywanie dokumentów to bardzo wa\
na czynność. Je\
eli tego nie zrobisz, po ponownym włączeniu
komputera po Twojej pracy nie będzie najmniejszego śladu. Dokument mo\
esz zapisać zarówno na dyskietce, jak
i na dysku twardym ( w komputerze ).
Pamiętaj  dysk twardy jest bardzo du\
y i nie mo\
na go obejrzeć  gołym okiem . Aby nie pogubić
dokumentów (plików), musisz zachować na nim porządek. Najwygodniej jest przechowywać pliki (dokumenty)
w odpowiednio przygotowanych teczkach, czyli katalogach (folderach).
Aby zapisać list, musisz wybrać z menu Plik polecenie lub na pasku obiektów.
Otworzy siÄ™ okno dialogowe:
Najpierw wybierasz miejsce (wybrać miejsce to znaczy kliknąć dwa razy w jeden z symboli opisanych
poni\
ej), w którym ma zostać zapisany plik. Robisz to rozwijając listę Zapisz w:.
Decyzja czy  wkładasz dokument do istniejącej ju\
teczki (katalogu, folderu) czy potrzebna Ci nowa, na przykład
taka, do której będziesz wkładać listy, nale\
y do Ciebie. W jednym folderze nie mo\
e być dwóch plików nazwanych
identycznie.
Wybierz
. Utwórz nowy folder na samą korespondencję. Tworzenie nowego katalogu nie jest
skomplikowane. Wystarczy w tym oknie, które masz cały czas przed sobą, kliknąć na . Pojawia się wtedy
Nowy folder.
Teraz, na nic ju\
nie klikajÄ…c, mo\
na mu nadać no-wą nazwę  korespondencja, odpowiadającą przyszłej
zawartości.
Wpisuje się ją wprost z klawiatury i zatwierdza naciśnięciem klawisza [Enter].
Efekt końcowy powinien wyglądać tak
Teraz wystarczy  wło\
yć dokument (plik) do od-powiedniego katalogu (teczki). To te\
nie jest trudne.
Kliknij dwa razy lewym przyciskiem myszy, najlepiej w symbol
umieszczony przed nazwÄ…
folderu (teczki), aby go otworzyć.
Folder korespondencja został otwarty. Nic w nim jeszcze nie ma (jest pusty). Zapisz w nim plik z treścią listu
( włó\
dokument z listem do teczki korespondencja ). Aby to zrobić, odszukaj w dolnej części okna Zapisz jako:
miejsce do wpisywania nazw plików, czyli
. Kliknij lewym przyciskiem myszki w białe, puste
miejsce obok słów  Nazwa pliku: . Powinien się tam pojawić kursor tekstowy. Gdy widzisz, \
e miga, mo\
esz ju\

nazwać swój dokument. Pamiętaj, aby nazwa odzwierciedlała treść dokumentu.
Ostatnim etapem zapisywania jest potwierdzenie wykonania czynności poprzez naciśnięcie klawisza [Enter]
lub kliknięcie myszką w przycisk .
Dokument został zapisany. Mo\
esz to łatwo sprawdzić. Popatrz na pasek tytułu (niebieski pasek znajdujący
się na samej górze ekranu monitora). Jeśli plik został zapisany, widnieje tam nazwa, którą mu nadałeś
.
W czasie tworzenia nowego folderu mo\
e się zdarzyć, \
e klikniesz za du\
o razy i nazwa Nowy folder nie będzie ju\

podświetlona na niebiesko i nie będzie mo\
na wpisać nazwy z klawiatury od razu. W takiej sytuacji nale\
y zmienić
nazwÄ™  Nowemu folderowi , klikajÄ…c na symbol teczki ( ) prawym przyciskiem myszy. Poka\
e siÄ™
wtedy tzw. menu kontekstowe.
Zawiera ono du\
o ró\
nych mo\
liwości wyboru, w zale\
ności od tego, w jakich okolicznościach będziesz chciał go
u\
ywać. Na razie chcesz zmienić nazwę swojego katalogu, szukasz więc polecenia Zmień nazwę. Gdy w nie klikniesz
(lewym przyciskiem myszki), nazwa folderu zaznaczy się na niebiesko i będzie mo\
na nadać mu nową nazwę.
Typ zapisu danych
Wa\
nym elementem zapisu mo\
e okazać się okienko Zapisz jako typ:. Znaczenia nabiera wtedy, gdy chcesz
przygotowany w OpenOfficePL do-kument otwierać w innym edytorze tekstu, np. Microsoft Office.
Aby to zrobić, wykonaj wszystkie poprzednio omówione kroki postę- powania w czasie zapisu. Nie kli-kając
na
rozwiń listę mo\
liwych typów zapisu, tak jak w przykładzie powy\
ej. Wybierz poprzez kliknięcie
myszką odpowiedni typ zapisu danych, np. . W okienku Nazwa pliku musisz dodatkowo zastąpić
występujące po kropce rozszerzenie nazwy pliku .sxw rozszerzeniem .doc. Dopiero po tym kroku zatwierdz

przyciskiem (Zapisz) lub klawiszem [Enter] swoje działania.
Wszystkie opisane kroki wykonujesz tylko przy pierwszym zapisywaniu dokumentu. Gdy poprawiasz zapisany
wcześniej dokument, wystarczy \
e klikniesz na dyskietkÄ™ (
) umieszczonÄ… na pasku funkcji lub z menu
Plik wybierzesz polecenie ( ).
Je\
eli zapisałeś dokument i od tego momentu nie dokonałeś w nim \
adnych zmian, ikona przedstawiajÄ…ca
dyskietkÄ™ jest nieaktywna  szara .
Pamiętaj, aby w czasie pracy nad dokumentem często zapisywać wprowadzane treści lub zmiany
 zabezpieczy CiÄ™ to przed ich utratÄ….
Zabezpieczanie hasłem
OpenOfficePL daje mo\
liwość zapisania dokumentu zabezpieczonego hasłem. Jest to szczególnie istotne,
gdy tworzymy wa\
ny dokument, który nie mo\
e  wpaść w niepowołane ręce .
Aby zabezpieczyć w ten sposób dokument, musisz klikając myszką zaznaczyć pole wyboru zapisu z hasłem,
tak aby pojawił się w nim  ptaszek .
Po kliknięciu przycisku Zapisz, pojawia się okno, do którego musisz wprowadzić wymyślone przez siebie
hasło (napisz je na klawiaturze).
Wa\
ne, abyś zapamiętał hasło, którym zabezpieczyłeś dokument, poniewa\
za ka\
dym razem, gdy będziesz
otwierać plik, zostaniesz poproszony o jego podanie. Błędnie wprowadzone hasło nie otworzy Twojego
dokumentu.
Kończenie pracy z programem
Gdy zapisałeś dokument, mo\
esz zakończyć pracę z programem OpenOfficePL Writer.
W tym celu wybierz z menu Plik polecenie Zakończ.
Je\
eli po ostatnim zapisaniu dokumentu dokonałeś w nim jakichś zmian, program zapyta Cię, czy chcesz je
zapisać (Zapisz) czy nie (Odrzuć), czy mo\
e nie chcesz jeszcze zamykać dokumentu (Anuluj), wyświetlając takie
okienko:
Mo\
esz te\
zamknąć program klikając w przycisk Zamknij ( ), poło\
ony w prawym górnym rogu okna
programu.
Otwieranie istniejÄ…cego pliku
Otwieranie dokumentu (pliku)
Jeśli chcesz poprawić czy choćby przeczytać dokument zapisany w postaci pliku na dysku twardym ( w
komputerze ) lub na dyskietce, musisz go otworzyć.
Dokumenty mo\
esz otwierać na kilka sposobów:
" Pierwszym sposobem jest otwieranie pliku przez otwarcie programu, w którym został on napisany. Jeśli nie
pamiętasz jeszcze, jak to zrobić, przeczytaj ponownie rozdział  Uruchomienie programu OpenOfficePL Writer .
Po poprawnym uruchomieniu programu z menu Plik wybierz polecenie albo kliknij w ikonkÄ™ paska
funkcji przedstawiajÄ…cÄ… otwierajÄ…cy siÄ™ katalog ( ).
Na ekranie pojawi się okno dialogowe zachęcające Cię do podania lokalizacji pliku, który chcesz otworzyć
(dlatego właśnie powinieneś pamiętać, pod jaką nazwą i gdzie zapisałeś swój plik).
" Kolejnym sposobem na otwieranie dokumentu, nad którym pracowałeś ostatnio, jest wybranie jego nazwy
z dołu rozwijanej listy menu Plik.
Musisz odszukać nazwę dokumentu wśród wyświetlonych tu lokalizacji plików, a następnie kliknąć
w wybranÄ… pozycjÄ™ myszkÄ…. Je\
eli poszukiwanego przez Ciebie dokumentu tu nie ma, oznacza to, \
e musisz
otworzyć plik korzystając z innego sposobu.
" Następny, równie prosty, sposób (po-dobny do poprzedniego) to wyświetlenie listy ostatnio otwieranych
dokumentów, znajdującej się w menu Start (
) pod
poleceniem Dokumenty (rysunek obok).
" Trochę więcej kłopotu mo\
e sprawić dotarcie do dawno nie otwieranego pliku. Ogromnego znaczenia
nabiera tworzenie katalogów, których nazwy określają ich zawartość. Jeśli pamiętasz, czego dotyczył
poszukiwany dokument, i masz pewność, \
e umieściłeś go w odpowiednio nazwanym katalogu, najłatwiejszym
sposobem będzie wyświetlenie zawartości komputera przez dwukrotne kliknięcie na ikonie Mój komputer
znajdujÄ…cej siÄ™ na pulpicie (Pulpit  z jego widoku zawsze rozpoczynasz pracÄ™ w systemie Windows.
Na nim, podobnie jak na biurku, mo\
esz gromadzić najró\
niejsze ikony dokumentów, plików i folderów. Tam
znajdziesz podstawowe ikony słu\
ące do pracy, takie jak Mój komputer czy Kosz).
Otwiera się okno Mój komputer.
Jeśli Twój komputer ma jeden dysk, sprawa jest oczywista. Klikasz (dwa razy) w ikonkę dysku lokalnego,
jedyną, jaka istnieje. Przy większej liczbie dysków (jak na rysunku) musisz sobie przypomnieć, na którym z nich
zapisałeś plik, i kliknąć w niego (dwa razy).
Teraz widzisz katalogi zapisane na Twoim dysku twardym. Jest kilka sposobów ich wyświetlania.
Jak ju\
wspominałam w rozdziale  Zapisywanie dokumentów , dobrym sposobem na niegubienie plików jest
zapisywanie ich w specjalnie do tego celu stworzonym katalogu 
. W przeciwnym wypadku poszukiwania sÄ… bardziej
skomplikowane.
Kliknij dwukrotnie lewym przyciskiem myszy na ikonie (
) katalogu Moje dokumenty (lub innego, w którym
zapisałeś swój plik). W otwartym oknie zobaczysz katalogi, które sam utworzyłeś.
Wybierz właściwy, np.
, i kliknij w niego dwa razy lewym przyciskiem myszy. Zobaczysz teraz
swój dokument  Liścik do Jacka na liście plików gotowych do wyświetlenia. Otworzysz go, klikając na nim dwa
razy lub wskazujÄ…c go myszkÄ… (klikajÄ…c raz) i przyciskajÄ…c klawisz [Enter].
Bardzo wygodną właściwością pakietu OpenOfficePL jest to, \
e zapisany dokument otwiera się dokładnie w tym
miejscu, w którym pozostawiliśmy kursor tekstowy kończąc pracę z dokumentem.
Przeszukiwanie zasobów
Je\
eli nie mo\
esz odnalez
ć swojego dokumentu, to być mo\
e nie pamiętasz, jak go zapisałeś, a mo\
e
przypadkiem znalazł się on w nieodpowiednim katalogu. Na to te\
jest sposób. Z menu Start (
) wybierz
polecenie Wyszukaj a następnie Pliki lub foldery.
Na ekranie monitora zostanie wyświetlone okno Wyniki wyszukiwania.
W pole Nazwa: wpisujesz nazwę poszukiwanego pliku lub rozszerzenie programu, w jakim został on
stworzony, według podanych poni\
ej zasad:
Je\
eli dokładnie pamiętasz nazwę poszukiwanego pliku, po prostu wpisz ją tu i kliknij na Wyszukaj.
" Je\
eli nie jesteÅ› pewien nazwy poszukiwanego dokumentu, masz do dyspozycji dwa znaki specjalne.
PozwalajÄ… one na podanie przybli\
onej nazwy pliku:
 zastępuje dowolnie długi ciąg znaków;
 zastępuje dowolny pojedynczy znak.
Szukasz na przykład pliku dotyczącego zamówień zrealizowanych w 1997 roku. Zastanów się, jak ten plik
mógł się nazywać: zamówienie czy zamówienia, mo\
e było to zam1997 albo zam97 (...). Mo\
liwości do wyboru
jest wiele.
Jeśli wydaje Ci się, \
e prawdopodobna nazwa to  zamówienie czy  zamówienia , mo\
esz zastosować znak
zapytania, gdy\
te słowa ró\
nią się tylko jedną literką na końcu wyrazu. W pole Nazwa: wpisujesz zatem
zamówieni?; gdy jesteś pewien jedynie początkowych (lub końcowych) liter, mo\
esz rozpocząć poszukiwania
wpisujÄ…c zam*.
Największy problem mo\
e stanowić szukanie pliku, którego nazwy zupełnie nie pamiętasz. Zagubiony plik
w komputerze mo\
na odszukać pamiętając tylko program, w jakim został utworzony. Wtedy zamiast całej nazwy
wpisujesz *, a po kropce trzy literki (rozszerzenie nazwy pliku), oznaczajÄ…ce zamiar wyszukania na dysku
wszystkich plików powstałych za pomocą tego programu, np:
sxw  plik edytora Writer
doc  plik edytora Word
sxc  plik arkusza kalkulacyjnego Calc
xls  plik arkusza kalkulacyjnego Excell
bmp, jpg, pcx, gif  formaty plików graficznych.
Jeśli zatem szukasz dokumentu tekstowego, w pole nazwy mo\
esz wpisać: *.sxw i kliknąć na Wyszukaj.
Rezultatem przeszukiwania zasobów komputera jest lista plików, wyświetlona zgodnie z kryterium
wyszukiwania.
Korekty
Wstawianie tekstu
Do gotowego dokumentu czasem trzeba coś dopisać (niekoniecznie na końcu). Nie musisz w tym celu
kasować napisanego tekstu. Wystarczy, \
e ustawisz kursor tekstowy (klikniesz) w tym miejscu, w którym masz
coś do dodania, i po prostu wpiszesz tam brakujący fragment. Istniejący tekst zostanie rozsunięty.
Spróbuj dopisać do listu zdanie, o którym zapomniałeś tworząc dokument. Jeśli Twój dokument nie jest
jeszcze otwarty, zrób to teraz.
Mo\
e się zdarzyć, \
e wstawiany tekst nie będzie rozsuwał istniejącego, tylko go kasował. W takim przypadku tryb
kasowania zamień na tryb wstawiania. Mo\
esz to zrobić na dwa sposoby:
" Znajdz
na klawiaturze klawisz [Insert], przyciśnij go i sprawdz
efekt.
" Na pasku stanu (tym na dole ekranu, pod paskiem przewijania poziomego) jest pole z napisem WSTAW lub
KASUJ (w zale\
ności od ustawionego trybu). Gdy chcesz zmienić tryb, kliknij w pole:
Automatyczna korekta błędów
OpenOfficePL OpenOfficePL Writer wyposa\
ony jest w funkcjÄ™ sprawdzania pisowni  automatycznÄ… korektÄ™
błędów . Mo\
na ją włączyć (lub wyłączyć), klikając w przycisk usytuowany na pasku narzędzi.
Włączenie funkcji spowoduje zaznaczanie czerwoną, falistą linią błędnie napisanych słów ju\
podczas
tworzenia dokumentu, np.
Program będzie podkreślał równie\
słowa, które są napisane prawidłowo, ale nie znajdują się w stale uzupełnianym
słowniku pakietu OpenOfficePL.
Podkreślenia słów nie są widoczne na wydruku.
Podczas działania funkcji automatycznej korekty błędów pisowni program zaproponuje ewentualne
poprawne formy. Jeśli chcesz zobaczyć te propozycje, kliknij prawym przyciskiem myszy w podkreślony wyraz.
Zobaczysz menu kontekstowe z listą propozycji poprawek podkreślonego słowa.
Gdybyś np. zamiast słowa  Pliku napisał  Pilku , menu z propozycjami będzie wyglądało tak:
Skorzystanie z niego jest bardzo proste. Wystarczy, \
e przeczytasz propozycje i wybierzesz poprawnÄ…,
klikajÄ…c w niÄ… lewym przyciskiem myszki. SÅ‚owo poprawia siÄ™ automatycznie.
Taka zamiana nie tylko ułatwia korektę błędów w tekście, sprawia równie\
, \
e OpenOfficePL zapamiętuje tę
zamianę na okres aktualnej pracy w programie (do wyłączenia). Jeśli w czasie pracy nad dokumentem ponownie
zrobisz ten sam błąd, program poprawi go automatycznie (autokorekta).
Gdy jakieś słowo jest napisane poprawnie, a mimo to zostało podkreślone, mo\
esz je dodać do słownika,
wybierając w rozwiniętym menu kontekstowym opcję Dodaj i klikając na dowolny rodzaj słownika, np.
standard.dic (podczas sprawdzania ortografii komputer przeszukuje wszystkie rodzaje słowników).
Jeśli nie chcesz dodawać wyrazu do słownika i nie chcesz równie\
, aby był on podkreślany, kliknij Ignoruj
wszystko, a czerwona linia zniknie.
Włącz automatyczną korektę błędów i sprawdz
swój list. W razie potrzeby posłu\
siÄ™ opisanymi powy\
ej
mo\
liwościami edytora.
Sprawdzanie pisowni
OpenOfficePL daje mo\
liwość automatycznego sprawdzania pisowni w całym dokumencie. Nie musisz
samodzielnie wyszukiwać podkreślonych słów. Program zrobi to za Ciebie. Musisz tylko uruchomić opcję
sprawdzania pisowni.
Dobrze by było, gdybyś najpierw przeniósł kursor tekstowy na początek dokumentu lub w miejsce, od
którego chcesz rozpocząć jego sprawdzanie. Jeśli tego nie zrobisz, sprawdzanie rozpocznie się od miejsca,
w którym kursor tekstowy znajduje się obecnie.
Je\
eli jest on na końcu dokumentu, program wyświetli okno z pytaniem:
Wybierz z menu Narzędzia opcję Pisownia i Sprawdz
...:
lub przyciśnij klawisz [F7].
Je\
eli w Twoim tekście znajdują się słowa  do poprawy , na ekranie monitora uka\
e siÄ™ okno dialogowe
sprawdzania pisowni.
Sprawdzanie pisowni w kilkujęzycznych tekstach
Program OpenOfficePL Writer umo\
liwia sprawdzanie pisowni w dokumencie, w którym u\
yto kliku języków.
Najłatwiejszym sposobem uruchomienia sprawdzania pisowni w kilku językach jest wybranie z menu
Narzędzia polecenia Opcje i w otwartym oknie wybranie kolejno: Ustawienia językowe, Pisownia, Sprawdz
we
wszystkich językach, a na koniec przycisku OK. Ustawienie to będziesz mógł wykorzystać wtedy, gdy nie
wszystkim obcojęzycznym wyrazom chcesz przypisać jakiś język.
W tym przypadku niektóre z błędów zostaną zignorowane przez program (np. wyraz napisany błędnie
w jednym języku jest poprawnie napisany w innym).
Wyszukiwanie słów w tekście
Program OpenOfficePL umo\
liwia szybkie odnalezienie konkretnego słowa zawartego w tekście. W tym celu
wywołujesz z menu Edycja okno dialogowe .
Drukowanie
PodglÄ…d wydruku strony
Przed wydrukowaniem warto sprawdzić, jak dokument będzie wyglądał na papierze. Często dokumenty są
dłu\
sze ni\
jedna strona, zawierajÄ… tabele lub grafikÄ™.
Oglądając podgląd wydruku będziesz mógł ustalić miejsce podziału stron czy szerokość marginesów (patrz
rozdział:  Układ strony i marginesy ).
Aby  podejrzeć stronę wybierz z menu Plik polecenie .
Zobaczysz takie okno:
Standardowo wyświetlane są jednocześnie dwie strony podglądu dokumentu.
Paski menu i funkcji nie zawierajÄ… \
adnych nowych elementów. Najwięcej przydatnych funkcji ma pasek
obiektów:
" Poprzednia strona  po kliknięciu przenosisz się na widok podglądu poprzednich (dwóch) stron.
" Następna strona  po kliknięciu przenosisz się na widok podglądu następnych (dwóch) stron.
" Do początku dokumentu  po kliknięciu przenosisz się na podgląd pierwszej strony dokumentu.
" Do końca dokumentu  po kliknięciu przenosisz się na podgląd ostatniej strony dokumentu.
" Podgląd strony: Dwie strony  po kliknięciu uzyskujesz podgląd wydruku dwóch stron.
" Podgląd strony: Wiele stron  po kliknięciu uzyskujesz podgląd wydruku wielu stron.
" Powiększenie podglądu  pozwala pomniejszyć lub powiększyć podgląd wydruku strony.
" Cały ekran  po kliknięciu tutaj uzyskujesz podgląd wydruku na całym ekranie monitora. Mo\
esz go opuścić
klikajÄ…c na przycisk .
" Drukuj podgląd strony  słu\
y do drukowania takiej liczby stron, jakÄ… ustawisz na podglÄ…dzie wydruku.
" Opcje drukowania: Widok strony  posłu\
y Ci do wydrukowania kilku stron dokumentu na jednej kartce
papieru. Funkcja ta została opisana w rozdziale  Drukowanie kilku stron na jednej kartce .
" Zamknij podgląd  po kliknięciu tutaj mo\
esz opuścić podgląd wydruku.
Drukowanie dokumentu
Tworzony dokument czasem musi zostać wydrukowany. Niezbędnym do tego warunkiem jest istnienie
podłączonej do komputera drukarki. OpenOfficePL OpenOfficePL Writer formatuje ( układa ) dokumenty zawsze
w taki sposób, aby optymalnie wydrukować je na zainstalowanej (podłączonej) drukarce.
Jeśli chcesz wydrukować otwarty dokument, mo\
esz to zrobić na trzy sposoby:
" Kliknij w ikonkę Drukuj plik bezpośrednio , znajdującą się na pasku funkcji.
" Z menu Plik wybierz polecenie .
" U\
yj kombinacji klawiszy [Ctrl]+[P] (przycisnąć i przytrzymując klawisz [Ctrl] przycisnąć klawisz [P]).
Po wywołaniu funkcji drukowania na ekranie monitora pojawia się okno dialogowe Drukuj, słu\
ące głównie
do ustawienia właściwości wydruku.
Gdy zakończysz ustawianie właściwości wydruku, zatwierdz
swój wybór naciśnięciem przycisku OK (
).
Poniewa\
o funkcji drukowania decyduje m.in. system operacyjny komputera i model zainstalowanej
drukarki (sterownik  czyli program odpowiedzialny za poprawnÄ… pracÄ™ urzÄ…dzenia), zmiana drukarki mo\
e
pociągnąć za sobą zmianę formatu (wyglądu, ustawień) drukowanego dokumentu. Drukarka warunkuje m.in.
wysokość i szerokość drukowanych znaków, co mo\
e pociągnąć za sobą zmianę podziału wierszy i stron.
Drukowanie kilku stron na jednej kartce
Program OpenOfficePL umo\
liwia wydrukowanie kilku stron dokumentu na jednej kartce papieru. Gdy chcesz
to zrobić, wybierz z menu Plik opcję . Następnie musisz zdecydować, ile stron dokumentu
umieścisz na jednej kartce. Mo\
esz to zrobić na kilka sposobów. Najprościej będzie wybrać widok dwóch lub
wielu stron na kartce.
" Kliknij w odpowiednią ikon na pasku obiektw i w otwartym w ten sposób oknie dialogowym określ, w ilu
wierszach i kolumnach mają być uło\
one strony.
OstatniÄ… metodÄ… jest wybranie opcji (Opcje drukowania: Widok strony). Pozwala ona
wyświetlić okno dialogowe, w którym mo\
esz ustawić marginesy i odstęp pomiędzy stronami dokumentu na
kartce oraz sposób uło\
enia (orientacjÄ™) strony.
Układ strony i marginesy
Je\
eli stworzony przez Ciebie dokument nie wygląda w podglądzie wydruku tak, jak się tego spodziewałeś,
być mo\
e trzeba zmienić np. orientację (układ) strony lub jej marginesy.
Jeśli chcesz dokonać takich zmian, z menu Format wybierz polecenie Strona i w otwartym oknie dialogowym
przejdz
na zakładkę Strona.
Po rozwinięciu listy Format papieru mo\
esz wybrać jeden z kilku standardowych rozmiarów papieru.
" Zaznaczenie jednego z dwóch pól opcji: Orientacja pionowa, Orientacja pozioma spowoduje ustawienie
strony pionowo lub poziomo.
" Za pomocą pól Marginesy ustalisz odległość tekstu od brzegu kartki, czyli wielkość marginesów.
" Je\
eli na stronach nieparzystych powinien być inny układ marginesów ni\
na stronach parzystych, z listy
Układ strony wybierz opcję Odbicie lustrzane. W obszarze Marginesy pojawią się ustawienia Wewnątrz i Na
zewnątrz, za pomocą których ustawisz szerokość wewnętrznych i zewnętrznych marginesów (prawych na
stronach parzystych, a lewych na stronach nieparzystych).
Operacje na tekście
Wykonywanie operacji w tym samym dokumencie tekstowym
Istnieje prosty sposób na szybkie stworzenie kilku podobnych dokumentów tekstowych. W ich tworzeniu
bardzo wa\
ną rolę odgrywa tzw. Schowek (fragment pamięci komputera przeznaczony do przechowywania
 skopiowanych lub  wyciętych dokumentów). Jeśli chcesz skopiować tekst (czy jego fragment), musisz najpierw
ten tekst zaznaczyć (patrz rozdział:  Zaznaczanie ). Następnie z menu Edycja wybierz opcję
. Zamiast
tego mo\
esz skorzystać z ikony Kopiuj
, umieszczonej na pasku funkcji lub rozwijanego przyciśnięciem
prawego przycisku myszki menu kontekstowego. Tekst został skopiowany.
Następny krok to wybranie miejsca, w które chcesz go wkleić. W wybranym miejscu musisz umieścić kursor
tekstowy (musi migać!). Mo\
esz w tym celu skorzystać z funkcji kursora bezpośredniego (patrz rozdział  Kursor
bezpośredni ).
Gdy na Twoim ekranie widać migający kursor tekstowy, mo\
esz wkleić skopiowany tekst. W tym celu z menu
Edycja wybierz opcjÄ™ lub skorzystaj z ikony Wklej (pasek funkcji) albo z rozwijanego
przyciśnięciem prawego przycisku myszki menu kontekstowego. I gotowe!
Jeśli wydaje Ci się to skomplikowane, spróbuj na przykładzie.
Napisałeś list do Jacka, a po niewielkich zmianach mo\
esz go wysłać do Darka.
" Pierwszą rzeczą, jaką musisz zrobić, jest oczywiście otworzenie dokumentu  Liścik do Jacka (patrz
rozdział:  Otwieranie dokumentu (pliku) ).
" Następnie, poniewa\
list do Darka będzie bardzo podobny do istniejącego, zaznacz cały dokument (np.
[Ctrl]+[A]).
" Gdy list jest zaznaczony, skopiuj go wybierajÄ…c np. z paska funkcji.
" Następnie, aby pozbyć się zaznaczenia tekstu, kliknij myszką w dowolne miejsce zaznaczonego fragmentu.
" Na pasku narzędziowym odszukaj przycisk Włącz/Wyłącz kursor bezpośredni. Za jego pomocą ustaw kursor
tekstowy około 4 cm pod skopiowanym listem i wklej tam jego treść, klikając np. na (pasek funkcji).
Widzisz przed sobą dwa identyczne, jeden pod drugim uło\
one listy. Na drugim z nich dokonaj niewielkich
poprawek:
" Zaznacz datę ( 7 XII 2002 ) i zmień ją na aktualną, pisząc po prostu na zaznaczonym fragmencie nowy
tekst.
" Zaznacz  Drogi Jacku! i w ten sam sposób zamień na  Drogi Darku!!! .
" Zaznacz fragment tekstu:  Ostatni miesiąc był dla mnie pracowity, ale zarazem przyjemny. Mój szef
Władek zainstalował nam nowy pakiet biurowy OpenOfficePL. Słyszałeś kiedyś o takim programie? i wykasuj go,
przyciskajÄ…c na klawiaturze klawisz [Delete].
" W kolejnym zdaniu zaznacz  miesiąca i zamień na  roku .
" Wykasuj słowa  na nim .
" Ustaw kursor tekstowy po słowie  pracuję i dopisz  w nowym pakiecie biurowym OpenOfficePL .
" Wykasuj:  Ciekawa jestem jak Twoje sprawy. Czy zakupiłeś ju\
licencje tych programów, o których mi
opowiadałeś? Odpisz koniecznie. i w tym miejscu dopisz:  Przypomniałam sobie, \
e to właśnie Ty szukałeś dla
swojej firmy jakiegoś taniego i dobrego pakietu biurowego. Radzę, abyś wypróbował ten.
Sprawdz
, czy Twój poprawiony list wygląda podobnie do tego w przykładzie.
Jak zapewne zauwa\
yłeś, poprawianie listu jest bardzo wygodne  nie trzeba go pisać od początku i nie
trzeba ponownie formatować tekstu (rodzaj czcionki, kolor, podkreślenie itp.).
Teraz trzeba zapisać powstały dokument. Mo\
esz to zrobić dwojako:
" Zapisać zmieniony dokument pod nową nazwą (ZALECANE!)  wybierz z menu Plik polecenie Zapisz jako...
i postępuj zgodnie z zaleceniami opisanymi w rozdziale  Zapisywanie dokumentów . Nadaj dokumentowi nazwę
 Listy do Jacka i Darka .
" Zapisać jedynie zmiany powstałe w dokumencie)  Liścik do Jacka poprzez kliknięcie ikony Zapisz
dokument ( ).
Istnieje jeszcze jeden bardzo prosty sposób na szybkie stworzenie kilku identycznych dokumentów
tekstowych.
" W tym celu wystarczy otworzyć dokument, który ma zostać powielony, np.  Liścik do Jacka (patrz rozdział
 Otwieranie dokumentu (pliku) );
" Następną czynnością jest zapisanie otwartego przed chwilą dokumentu pod inną ni\
dotychczasowa nazwÄ…,
np.  List do Dominiki (patrz rozdział  Zapisywanie dokumentów ). Powstaną w ten sposób dwa dokumenty
występujące w komputerze pod ró\
nymi nazwami;
" Na utworzonym w ten sposób dokumencie dokonaj niezbędnych poprawek;
" Zapisz wprowadzone zmiany (Plik  Zapisz).
Wykonywanie operacji między ró\
nymi dokumentami tekstowymi
Wiesz ju\
jak kopiować i wklejać tekst (lub jego fragmenty) w obrębie jednego dokumentu tekstowego
(masz dwa listy na jednej stronie).
Postępując w bardzo podobny sposób mo\
esz wklejać skopiowany tekst (lub jego fragmenty) do innego
dokumentu (nowego lub istniejÄ…cego).
Pierwszy sposób postępowania nie ró\
ni siÄ™ wiele od opisanego w poprzednim podrozdziale:  Wykonywanie
operacji w tym samym dokumencie tekstowym .
Poćwiczmy na przykładzie:
Na podstawie  Liściku do Jacka utwórz nowy dokument z  Listem do Darka .
Wykonaj wszystkie opisane w poprzednim podrozdziale czynności, a\
do wyboru miejsca wklejenia
skopiowanego tekstu. Teraz kolejno:
" Z menu Plik wybierz polecenie i z rozwijanej listy wybierz Dokument tekstowy.
" W nowo otwartym dokumencie programu OpenOfficePL Writer kursor tekstowy miga z lewej strony
pierwszego wiersza strony.
" Wklej, według wskazówek z poprzedniego pod-rozdziału, skopiowany tekst i dokonaj w nim opisanych
poprzednio zmian.
" Poniewa\
utworzyłeś w ten sposób nowy dokument (nie jest on nigdzie zapisany), aby go zachować, zapisz
pracÄ™ wykonujÄ…c kolejno:
" Z menu Plik wybierz polecenie Zapisz jako... lub kliknij na pasku funkcji w ikonÄ™ Zapisz dokument.
" Odszukaj w katalogu Moje dokumenty utworzony poprzednio folder Korespondencja.
" Wyświetl jego zawartość (otwórz go).
" W polu Nazwa pliku wpisz odpowiedniÄ… dla tekstu nazwÄ™ (np.  List do Darka ).
" Zakończ zapisywanie zatwierdzając wykonane czynności kliknięciem w przycisk Zapisz lub przyciśnięciem
klawisza [Enter].
Sposób drugi polega na otworzeniu kilku dokumentów, których fragmenty chcesz wykorzystać do utworzenia
innego, podobnego dokumentu.
Symbole wszystkich otwartych dokumentów zostają automatycznie umieszczone na pasku zadań:
. Klikając na nie  przełączasz się pomiędzy
symbolizujÄ…cymi je dokumentami i mo\
esz kopiować i wklejać dowolne fragmenty tekstów.
Jeśli chcesz zobaczyć wszystkie otwarte dokumenty jednocześnie, kliknij prawym przyciskiem myszki w pustą
przestrzeń paska zadań, tak aby rozwinięte zostało menu kontekstowe
i wybierz z niego jakÄ…Å› opcjÄ™ dotyczÄ…cÄ… ustawienia okien, np. Okna sÄ…siadujÄ…ce pionowo.
Korzystając z ustawionych w ten sposób okien dokumentów mo\
esz łatwo kopiować i wklejać niezbędne
fragmenty tekstu.
Wycinanie
Sposób korzystania z tej funkcji nie ró\
ni się w zasadzie od kopiowania. Jedyną ró\
nicÄ… jest to, \
e po
zaznaczeniu właściwego tekstu i wybraniu z menu Edycja opcji albo z paska funkcji ikony ,
wycięty tekst w całości przenosi się do Schowka (znika). Aby ponownie zobaczyć wycięty tekst, musisz go
 gdzieś wkleić.
Podczas wklejania postępuj dokładnie tak samo, jak przy operacji wklejania po kopiowaniu.
Podczas wklejania dłu\
szych tekstów, np. z Internetu (w formacie HTML), dobre efekty daje wybranie z menu Edycja
polecenia Wklej specjalnie i w otwartym tym poleceniem oknie dialogowym kliknięcie polecenia Tekst formatowany
RTF.
Tworzenie tabel
Potrafisz ju\
napisać prosty tekst, sformatować go, zapisać, zamknąć, otworzyć, a nawet skopiować,
poprawić i wydrukować  to całkiem pokaz
ny zasób wiedzy.
Czas, aby nieco skomplikować sobie \
ycie, czyli nauczyć się tworzyć tabele i wstawiać je do tworzonych
dokumentów.
Prosta tabela
SporzÄ…dz
tabelÄ™ opisujÄ…cÄ… plan zadaniowo-finansowy na rok 2004.
" Otwórz nowy dokument tekstowy (mo\
na wstawić tabelę do istniejącego dokumentu);
" W pierwszym wierszu wpisz tytuł tworzonej tabeli   Plan zadaniowo-finansowy na rok 2004 . Mo\
esz go
od razu wyśrodkować (klikając na i przyciskając [Enter]).
" Aby wstawić tabelę, z menu Wstaw wybierz opcję Tabela... Polecenie to wywoła okno dialogowe Wstaw
tabelÄ™.
W okno Nazwa wpisz  Plan_na_2004 (kreseczki pomiędzy słowami to tzw. dolne podkreślenie, tworzone
przez kombinacjÄ™ klawiszy [Shift] i [-] nie z klawiatury numerycznej).
" Ustaw 3 kolumny i 4 wiersze.
" Zaznacz opcję Tytuł.
" Zaznacz opcjÄ™ Obramowanie.
" Zakończ projektowanie tabeli klikając w OK.
Na ekranie monitora powinieneś zobaczyć:
" Uzupełnij tabelę zgodnie z poni\
szym przykładem. Pamiętaj, aby w tabeli nie u\
ywać klawisza [Enter].
Pomiędzy kolejnymi polami tabeli poruszaj się:
" za pomocą klawiszy kursora w górę lub w dół ;
" klawisza [Tab] w prawo;
" kombinacji klawiszy [Shift] i [Tab] w lewo.
Mo\
esz te\
u\
ywać kursora bezpośredniego. Wygląd tabeli, m.in. szerokość jej kolumn, ustalisz póz
niej,
a tekst w obrębie ka\
dego pola uło\
y siÄ™ automatycznie.
ProstÄ… tabelÄ™ mo\
esz wstawić za pomocą przycisku Wstaw z paska narzędziowego  kliknij i przytrzymaj
wciśnięty przycisk myszki na ikonie . Z rozwiniętego w ten sposób menu wybierz Wstaw tabelę .
Poruszając kursorem myszki zaznacz, z ilu wierszy i kolumn ma składać się tworzona tabela.
Zaznaczenie zatwierdz
kliknięciem lewym przyciskiem myszki w wyró\
niony obszar.
Dostosowywanie szerokości kolumn
Istnieje wiele sposobów na dostosowanie szerokości kolumny do własnych potrzeb.
" Najprostszą metodą jest jej ręczne poszerzanie lub zwę\
anie. W tym celu najedz
wskaz
nikiem myszy na
wybraną pionową linię obramowania wyznaczającą granice kolumny. Kursor powinien przybrać kształt krótkiej
pionowej kreseczki z wystającymi z boków dwoma strzałkami ( ).Wciśnij lewy przycisk myszy. Pojawia się
długa pionowa, składająca się z kropeczek linia. Nie puszczając przycisku przesuwaj tę linię w wybraną stronę
(rozciÄ…gajÄ…c lub zwÄ™\
ajÄ…c kolumnÄ™). Gdy stwierdzisz, \
e wystarczy, puść przycisk myszki.
W ten sposób mo\
esz poprawić szerokość całej tabeli.
Pamiętaj, \
e ka\
dÄ… zmianÄ™ dokonanÄ… w dokumencie mo\
esz cofnąć, wybierając z menu Edycja polecenie .
" Innym sposobem jest zaznaczenie całej tabeli i wybranie z menu Format polecenia Kolumna, a z
rozwiniętego podmenu Szerokość optymalna.
Ręczne formatowanie tabeli
Formatowanie tekstu
Tabela ju\
jest prawie gotowa. Teraz czas na kosmetyczne poprawki uatrakcyjniajÄ…ce jej wyglÄ…d.
Przeciągnij myszką po wierszu nagłówka (a\
cały zostanie zaznaczony). Z menu Format wybierz .
Zobaczysz okno dialogowe Format tabeli. Przejdz
na zakładkę Przepływ tekstu.
" Zaznacz pole opcji Pośrodku;
" Przyciśnij OK.
" Obejrzyj efekty swojej pracy.
" Zaznacz ponownie ten sam nagłówek.
To samo mo\
esz zrobić ustawiając kursor tekstowy w komórce (lub ją zaznaczając) i wybierając z menu
Format polecenie:
Teraz wystarczy wybrać jedną z opcji:
?  U góry ,
?  Do środka ,
?  U dołu ,
aby tekst ze wskazanej komórki (komórek) przesunął się zgodnie z \
yczeniem.
Dodawanie tła
" Z menu Format wybierz ponownie polecenie Tabela. W otwartym oknie przejdz
na zakładkę Tło.
Kliknij OK i zobacz jak zmienił się wygląd tabeli.
Czas zająć się wyglądem liczb. Du\
e sumy wyglądają lepiej, gdy są pisane z odstępem dziesiętnym. Mo\
esz
poprawić od razu całą tabelę.
Formaty liczb w tabeli
Zaznacz komórki zawierające liczby (kwoty). Z menu Format wybierz . Otworzy się okno
dialogowe.
" Ustaw w polu kategoria Liczba i w oknie Format ustal wyglÄ…d liczby np.  -1 234 .
Jeśli chcesz, mo\
esz jeszcze troszkę ulepszyć wygląd swojej tabeli, nadając jej nowe obramowanie.
Ciekawe obramowanie
" Zaznacz obszar tabeli, który chcesz wyró\
nić za pomocą dodatkowego obramowania, czyli np. jej
nagłówek. Z menu Format wybierz polecenie Tabela. W otwartym oknie dialogowym przejdz
na zakładkę
Krawędzie.
" Spośród ikonek rozmieszczenia linii wybierz . Następnie na liście dostępnych linii zaznacz linię
podwójną o rozmiarze 1,10 pt. Wybierz kolor Pomarańczowy 1.
Mo\
esz sprawdzić, jak wygląda tabela, klikając OK.
To jeszcze nie koniec pracy nad obramo-waniem.
" Zaznacz ponownie nagłówek tabeli. Wybierz z menu Format polecenie Tabela i przejdz
na zakładkę
Krawędzie.
" Kliknij w okienku podglądu uło\
enia linii w miejsce, w którym powinna być linia pionowa. Powinieneś
zobaczyć jej podgląd i dwa czarne trójkąty nad i pod nią. W okienku obok mo\
esz wybrać linię pojedynczą 1,00
pt. Kliknij OK.
" Zaznacz obszar tabeli z danymi (bez nagłówka). W menu Format przejdz
do polecenia Tabela i zakładki
Krawędzie.
" Wybierz linię podwójną 1,10 pt. Zobacz, \
e w oknie podglądu wszystkie linie zmieniły wygląd.
" KlikajÄ…c na skrzy\
owanie linii wewnętrz-nych usuń je, tak aby pozostały trójkąciki wyznaczające ich
przebieg.
" Następnie wybierz linię pojedynczą 0,05 pt.
" Zatwierdz
zmiany przyciskiem OK.
Dodawanie cienia
Dodanie cienia do istniejÄ…cej tabeli jest proste i mo\
e znacznie uatrakcyjnić jej wygląd.
Zaznacz całą tabelę i z menu Format wybierz polecenie Tabela. W otwartym oknie na zakładce Krawędzie
zaznacz pozycję cienia i wybierz jego kolor, np. Pomarańczowy4 z rozwijanej listy dostępnych kolorów.
Twoja tabela powinna teraz wyglądać tak:
Wstawianie kolumn
Zrobiłeś świetną tabelę, ale okazało się, \
e do tego zestawienia potrzebna Ci jest jeszcze jedna kolumna. Nie
musisz robić nowej tabeli. Mo\
esz w bardzo prosty sposób dodać do istniejącej nową kolumnę.
" Jeśli chcesz do istniejącej tabeli wstawić kolumnę, zaznacz lub kliknij w kolumnę, za którą chcesz ją dodać.
Dodaj do istniejącej tabeli kolumnę pomiędzy kolumnami  Treść i  Plan . Kliknij lub zaznacz kolumnę
zawierającą  Treść . Teraz z menu Format wybierz polecenie Kolumna i z rozwiniętego menu wybierz:
Drugą metodą jest zaznaczenie odpowiedniej kolumny i wybranie odpowiedniego przycisku z paska obiektów
tabeli, który pokazuje się na standardowym pasku obiektów.
Dodatkowa kolumna ju\
jest. Uzupełnij ją według wzoru:
Znak paragrafu (ż) uzyskasz wciskając i przytrzymując lewy klawisz [Alt] oraz kolejno klawisze z klawiatury
numerycznej: 0167. Gdy puścisz [Alt], zobaczysz  ż . Mo\
na te\
wstawić znak paragrafu za pomocą menu Wstaw
(patrz rozdział  Znaki specjalne ).
Wstawianie wierszy
Gdy do zestawienia chcesz wstawić dodatkowy wiersz, nie musisz robić nowej tabeli; tak jak w przypadku
kolumn, mo\
esz w bardzo prosty sposób dodać do istniejącej nowy wiersz.
" Najprościej jest dodać wiersz na końcu zestawienia. W takim przypadku ustawiasz kursor tekstowy
w ostatniej komórce tabel (prawy dolny róg) i przyciskasz klawisz [Tab].
" Jeśli chcesz wstawić wiersz pośrodku tabeli, zaznacz lub kliknij w wiersz, za którym chcesz go dodać.
Dodaj do istniejącej tabeli wiersz pomiędzy  1 i  2 . Kliknij lub zaznacz wiersz  1 . Z menu Format wybierz
polecenie i z rozwiniętego menu:
Mo\
esz równie\
skorzystać z opisanych w poprzednim rozdziale przycisków na pasku obiektów tabeli.
Usuwanie kolumn i wierszy
Usuwanie kolumn czy wierszy jest prostsze ni\
ich wstawianie. Wystarczy zaznaczyć (albo kliknąć myszką)
kolumnę lub wiersz przeznaczony do usunięcia i z opisanych przy  wstawianiu poleceń wybrać Usuń.
Sumowanie kolumn
Zrobiłeś np.  Plan zadaniowo-fi- nansowy na przyszły rok. Nie musisz szukać kalkulatora i zliczać
planowanych wydatków. OpenOfficePL zrobi to za Ciebie.
Na końcu przygotowanej tabeli wstaw wiersz. Ustaw kursor tekstowy w komórce pod kolumną, którą chcesz
zsumować, i z paska obiektów tabeli wybierz sumowanie ( ).
W górnej części okna pojawia się zupełnie nowy pasek (z podobnym mamy do czynienia podczas pracy
z arkuszem kalkulacyjnym).
Sprawdz
i ewentualnie popraw (kliknij myszką w okienko, w którym działanie jest wpisane, i usuń bądz

dopisz poprawne wartości) adresy (nazwy) komórek, które chcesz dodać. Jeśli chcesz ju\
dokonać obliczenia,
kliknij w Zastosuj lub przyciśnij [Enter].
A
ączenie komórek
W poprzednim przykładzie dokonałeś podsumowania planu finansowego. Dobrze by wyglądało, gdybyś
napisał w tabelce, co uzyskana przez Ciebie liczba oznacza.
Zaznacz trzy puste komórki pod kolumnami:  Lp. ,  Treść i  ż .
Na pasku obiektów tabeli znajdz
ikonę Scal komórki ( ).
Teraz w połączonych komórkach wpisz  Razem .
Podział komórki
Mo\
e się zdarzyć, \
e zamiast łączyć kilka komórek w jedną, będziesz musiał je podzielić.
Przyjrzyj siÄ™ poni\
szemu przykładowi.
Wykonanie całej tabeli harmonogramu wygląda identycznie, jak opisanej w poprzednich podrozdziałach
(ró\
nica w treści).
JedynÄ… zauwa\
alną ró\
nicÄ… jest kolumna  Termin .
Z uwagi na liczbę pracowników chętnych do wzięcia udziału w dwóch szkoleniach podstawowych, będą one
zorganizowane w dwóch terminach, ale faktyczna liczba zorganizowanych kursów nie zmienia się. Aby tabela
była czytelna, musisz podzielić komórkę, w której wpisujesz termin, na dwie.
" Kliknij w pierwszą przeznaczoną do podziału komórkę.
" Odszukaj na pasku obiektów tabeli ikonę Podziel komórki ( ) i kliknij w nią.
" Pojawiło się okno dialogowe, w którym ustalasz:
W tym przypadku pozostaw wartości domyślne (zaznaczone opcje ukazujące się podczas ka\
dego otwarcia
tego okna) i zatwierdz
decyzjÄ™ przyciskiem OK.
" W ten sposób podzieliłeś komórkę na dwie poziomo uło\
one części.
Autoformatowanie tabeli
Je\
eli nie masz czasu na szczegółowe opracowywanie wyglądu tabeli, OpenOfficePL Writer daje Ci mo\
liwość
skorzystania z gotowych wzorów formatowania tabel.
Wystarczy, \
e w czasie projektowania tabeli (menu Wstaw, polecenie Tabela) klikniesz przycisk
.
Otwiera siÄ™ okno dialogowe z gotowymi do wykorzystania wzorami.
Wybrany format tabeli mo\
esz zmienić, nawet gdy tabela jest ju\
gotowa, wybierajÄ…c z menu Format
polecenie .
Układ tekstu w tabeli
Do niektórych tabel będziesz zapewne musiał zastosować inny (np. pionowy) układ tekstu dla wybranych
komórek.
Spróbuj wykonać opisany poni\
ej przykład:
" Wstaw do dokumentu prostą tabelę (patrz rozdział  Prosta tabela ), składającą się z 3 kolumn i 4 wierszy.
" Uzupełnij tabelę według wzoru.
" Zaznacz pierwszą kolumnę ( Dział );
" Z menu Format wybierz polecenie Znak i przejdz
na zakładkę Pozycja.
" W części Obrót/skalowanie zaznacz pole opcji 90 stopni i zatwierdz
polecenie, klikajÄ…c OK.
" Twoja tabela powinna wyglądać mniej więcej tak:
" Kliknij myszką poza obszar tabeli, aby znikło zaznaczenie kolumny;
" Zmień szerokość pierwszej kolumny (patrz rozdział  Dostosowywanie szerokości kolumn ) według wzoru.
" Zaznacz drugi wiersz w 2 i 3 kolumnie tabeli i podziel go na trzy poziomo uło\
one komórki (patrz rozdział
 Podział komórki );
" Zaznacz trzeci wiersz w 2 i 3 kolumnie tabeli i podziel go na dwie poziomo uło\
one komórki;
" Zaznacz czwarty wiersz w 2 i 3 kolumnie tabeli i podziel go na trzy poziomo uło\
one komórki;
" Uzupełnij tabelę według wzoru poni\
ej:
Tak przygotowanÄ… tabelÄ™ mo\
esz dalej formatować według własnego uznania (patrz rozdział  Ręczne
formatowanie tabeli ).
Zamiana tekstu w tabelÄ™
OpenOfficePL Writer daje mo\
liwość zamiany napisanego ju\
tekstu w tabelÄ™. Przy tworzeniu takiego tekstu
dane, które mają znalez
ć się w jednym wierszu tabeli, muszą stanowić jeden akapit. Dane, które mają być
umieszczone w osobnych komórkach, muszą być oddzielone od siebie separatorami, tzn. średnikami lub
tabulatorami [Tab].
Przepisz jedno z poni\
szych zestawień, u\
ywając w pierwszym przypadku (a) średnika, w drugim klawisza
(b) [Tab].
(a)
(b)
" Zaznacz przepisany tekst.
" Z menu Narzędzia wybierz polecenie .
" Otwiera siÄ™ okno dialogowe.
Zaznacz odpowiedni do u\
ytego rodzaj separatora.
" Sprawdz
, czy jest zaznaczenie w polu wyboru Tytuł i Krawędz
.
" Kliknij OK. Tabela gotowa.
" Mo\
esz ją oczywiście poprawić zgodnie ze wskazówkami umieszczonymi w poprzednich rozdziałach
dotyczÄ…cych tabel.
Elementy graficzne
Ozdobne tytuły
W czasie tworzenia ró\
norodnych dokumentów będziesz zapewne czasami chciał wstawić ciekawy, ozdobny
tytuł:
" Na pasku narzędziowym odszukaj ikonę Poka\
funkcje rysunkowe .
" Kliknij w nią, przytrzymując przez chwilkę wciśnięty lewy przycisk myszy.
" Rozwinie się lista dostępnych funkcji graficznych.
" Wybierz z niej ikonÄ™ Tekst .
" Pojawia siÄ™ nowy rodzaj kursora .
" Ustaw kursor w miejscu, od którego chcesz zacząć pisać tytuł.
" Przyciśnij lewy przycisk myszki i przeciągnij go w prawo w dół rozciągając ramkę.
" Pojawia siÄ™ ramka tekstowa z migajÄ…cym kursorem tekstowym.
" Wpisz treść tytułu, np.  Zaproszenie .
" Zaznacz wpisany tekst i zmień czcionkę (menu Format, podmenu Znak) na bardziej ozdobną.
" Z menu Format wybierz polecenie . Na ekranie Twojego monitora pojawia siÄ™ okno:
Efekt końcowy mo\
e być np. taki:
Jeśli napis Ci się nie uda lub chcesz się go pozbyć, kliknij w niego myszką i gdy pojawi się ramka (taka jak
przy tworzeniu tytułu), naciśnij klawisz [Delete].
Ramki
Do dokumentu tekstowego mo\
esz wstawić ramkę  prostokąt, wewnątrz którego mo\
esz umieścić uwagi
czy wskazówki.
Najłatwiejszym sposobem wstawienia ramki jest wybranie z paska narzędziowego przycisku Wstaw
przez kliknięcie na niego i przytrzymanie wciśniętego przycisku myszki. Z rozwiniętego w ten sposób menu
wybierz .
Ramka mo\
e się składać z jednej lub kilku kolumn.
" Zaznacz myszką odpowiednią liczbę kolumn, z jakiej ma się składać ramka, np. 1.
" Kursor myszy przybiera kształt du\
ego plusa .
" Przytrzymaj wciśnięty lewy przycisk myszki i przeciągnij w prawo, w dół.
" Pojawia siÄ™ ramka.
" Na jej krawędzi widać zielone kwadraciki  są to zaczepy. Ciągnąc za nie myszką, mo\
esz zmienić wielkość
ramki.
" Gdy ramka jest aktywna  widać zaczepy, mo\
esz ją dowolnie przesuwać po obszarze dokumentu. Najedz

myszką na obszar ramki, kursor myszki przybierze kształt  gwiazdki , i przeciągnij ramkę w inne miejsce.
" Do wnętrza ramki mo\
esz wpisać lub wkleić skopiowany tekst. Aby to zrobić, kliknij myszką poza obszar
ramki, tak aby znikły zaczepy, a następnie kliknij myszką w środek ramki, aby pojawił się migający kursor
tekstowy.
" Wpisz do ramki tekst:  Odnośniki dotyczą jedynie piątego i ósmego punktu umowy . Aby dostosować
wygląd ramki do swoich potrzeb, kliknij kursorem w kształcie  gwiazdki w obszar obramowania ramki, aby
wywołać pojawienie się zaczepów.
" Ciągnąc za nie myszką, zmień wielkość ramki, np. tak:
" Z menu Format wybierz polecenie .
" Przejdz
na zakładkę Obieg tekstu.
" Ustal sposób obiegu tekstu zale\
nie od swoich potrzeb.
" Przejdz
na zakładkę Tło i analogicznie jak w rozdziale  Dodawanie tła wybierz kolor wypełnienia ramki.
" Przejdz
na zakładkę Krawędzie i analogicznie jak w rozdziale  Ciekawe obramowanie wybierz odpowiedni
rodzaj i kolor obramowania oraz  ewentualnie  cień.
" Twoja ramka mo\
e wyglądać np. tak:
Obrazki
Rysunki własne
Tworzony dokument mo\
esz zaopatrzyć w odpowiadający treści rysunek.
" Ustaw kursor tekstowy w miejscu, w którym chcesz wstawić grafikę.
" Z menu Wstaw wybierz polecenie .
" Rozwija się dodatkowa lista, pozwalająca wybrać, czy wstawiany rysunek ma zostać zeskanowany, czy te\

jest ju\
gotowy (np. przygotowany w OpenOfficePL Draw) i zapisany na dysku (Z pliku...).
" Gdy wybierasz opcjÄ™ Z pliku..., otwiera siÄ™ okno dialogowe, umo\
liwiajÄ…ce wyszukanie zapisanego na
dysku obrazka.
" Znajdz
dowolny obrazek zapisany na Twoim dysku twardym (jeśli nie masz \
adnych rysunków, zajrzyj do
rozdziału dotyczącego Draw).
" Z menu Format wybierz polecenie .
" Przejdz
na zakładkę Obieg tekstu.
" Ustal sposób obiegu tekstu, zale\
nie od swoich potrzeb (patrz rozdział  Ramki ).
Rysunki z galerii
OpenOfficePL dysponuje galerią gotowych do wstawienia grafik. Aby wstawić jedną z nich, odszukaj na
pasku funkcji ikonę i kliknij w nią. Ukazuje się okno z tematycznie uło\
onymi grafikami do wyboru.
" Gdy zaznaczysz wybraną grafikę, kliknij na jej obszarze prawym przyciskiem myszy, aby wywołać menu
kontekstowe.
" Z dostępnej listy poleceń wybierz Wstaw, a następnie Kopiuj.
" Wybrany rysunek zostaje umieszczony w dokumencie.
" Ukryj galeriÄ™ grafiki.
" Nadaj wstawionemu obrazkowi odpowiedni rozmiar.
" Ustal sposób obiegu tekstu zale\
nie od swoich potrzeb (patrz rozdział  Ramki ).
Linie
Ozdobne linie
Do licznych ozdobników, jakimi dysponuje OpenOfficePL Writer, nale\
Ä… m.in. ozdobne linie.
Jeśli chcesz rozdzielić lub podkreślić fragment dokumentu, ustaw kursor tekstowy w miejscu, w którym ma
siÄ™ znalez
ć linia. Z menu Wstaw wybierz polecenie .
Otworzy się okno z ró\
nymi rodzajami linii.
Wyboru dokonasz klikając na odpowiedni wzór, a następnie na OK.
WstawionÄ… liniÄ™ mo\
na skrócić lub rozciągnąć, korzystając z zaczepów, które mo\
na wywołać klikając na
grafikÄ™.
LiniÄ™ mo\
na usunąć, gdy jest ona zaznaczona, przyciskając klawisz [Delete].
Podkreślenia akapitów
Nie do ka\
dego typu dokumentów pasują takie ozdobne linie, jak opisane w poprzednim rozdziale. Dobrym
sposobem na uzyskanie odpowiedniej linii jest podkreślenie akapitu.
" Ustaw kursor tekstowy w miejscu, w którym chcesz uzyskać podkreślenie.
" Wybierz z menu Format polecenie Akapit i przejdz
na zakładkę Krawędzie.
" W polu Linia wybierz odpowiedni rodzaj linii.
" Z rozwijanej listy poni\
ej wybierz jej kolor.
" Mo\
esz równie\
dodać cień i wybrać dla niego odpowiedni kolor.
" Na koniec w okienku Rozmieszczenie linii zaznacz dolną krawędz

LiniÄ™ mo\
esz usunąć wybierając z menu Format polecenie Akapit i na zakładce Krawędzie w okienku
Rozmieszczenie linii odznaczając jej dolną krawędz
(podobnie jak przy wykonywaniu obramowania tabel  patrz
rozdział  Ciekawe obramowanie ).
Obramowanie i cieniowanie strony
Obramowanie strony
Ciekawy efekt mo\
esz osiągnąć stosując w niektórych dokumentach obramowanie strony. W tym celu
z menu Format wybierz polecenie . W otwartym oknie dialogowym przejdz
na zakładkę Krawędzie.
Znasz ju\
to okno programu. Wybierz kolejno:
" LiniÄ™, np. 7,50 pt;
" Kolor, np. Zielony 5;
" DrugÄ… pozycjÄ™ cienia;
" Rozmieszczenie linii dookoła strony;
" Zatwierdz
OK.
Strona Twojego dokumentu powinna być otoczona ciekawą, kolorową linią.
TÅ‚o strony
Jeśli chcesz dodatkowo ozdobić swoją stronę, mo\
esz z menu Format wybrać polecenie Strona. W otwartym
oknie dialogowym przejdz
na zakładkę Tło. Masz tu do wyboru dwa rodzaje tła: kolor i grafikę.
Po wyborze polecenia Grafika na ekranie monitora pokazuje siÄ™ takie okno dialogowe:
Jeśli chcesz wstawić grafikę (musisz mieć gotowy, zapisany na dysku obrazek  mo\
esz go sam stworzyć,
np. w OpenOfficePL Draw), wykonaj następujące czynności:
" Naciśnij przycisk Przeglądaj.
" W otwartym w ten sposób oknie
wyszukaj potrzebny rysunek i zaznacz go kliknięciem.
" Kliknij przycisk Otwórz.
" Powracasz do okna TÅ‚o.
" Je\
eli w części Typ pozostawisz zaznaczenie polu opcji Sąsiadująco i klikniesz OK, strona Twojego
dokumentu pokryje się mnóstwem takich samych obrazków.
" W części Typ mo\
esz zaznaczyć opcję Obszar.
Na Twojej stronie pojawi siÄ™ jeden du\
y, centralnie umieszczony obrazek.
" Gdy w części Typ zaznaczysz opcję Pozycja, uaktywnisz szare do tej pory okienko, w którym mo\
esz
wybrać poło\
enie obrazka, np. w prawym górnym rogu.
Efekty czcionek
Ciekawe efekty w wyglÄ…dzie dokumentu mo\
esz uzyskać stosując tzw. Efekty czcionki. Najprostszą metodą
ich zastosowania jest wykonanie kolejno opisanych poni\
ej czynności:
" Napisz (i ewentualnie wyśrodkuj) tekst, do którego chcesz zastosować efekt, np. Sprawozdanie.
" Zaznacz napisany tekst.
" Z menu Format wybierz polecenie Znak i w otwartym w ten sposób oknie dialogowym przejdz
na zakładkę
Efekty czcionki.
" Zaznaczone słowo(a) mo\
esz podkreślić, wybierając rodzaj linii z rozwiniętej listy Podkreślenie.
" Z listy Efekty mo\
esz wybrać ró\
ne opcje dotyczące wielkości liter.
" Rozwijając listę Uwypuklenie wybierzesz między literami wypukłymi a grawerowanymi
.
" Gdybyś zechciał, mo\
esz napisane słowo nawet przekreślić, rozwijając listę Przekreślenie i wybierając
którąś z podanych mo\
liwości.
" Do wyboru masz jeszcze Kontur ,
" Cień
" oraz Miganie, które jest stosowane wyłącznie w dokumentach przeznaczonych do przeglądania na
komputerze.
Animacja tekstu
Innym ciekawym efektem stosowanym równie\
wyłącznie w dokumentach przeznaczonych do przeglądania
na komputerze jest efekt animacji tekstu.
Aby go wywołać, kliknij i przytrzymaj ikonę Poka\
funkcje rysunkowe z bocznego paska narzędziowego.
Z rozwiniętego w ten sposób paska narzędzi wybierz ikonę Animacja tekstu . Kursor przybiera kształt ,
znany Ci ju\
z opisu wstawiania ozdobnych tytułów.
" Ustaw go w miejscu, od którego chcesz zacząć pisać animowany tekst.
" Przyciśnij lewy przycisk myszki i przeciągnij go w prawo w dół, rozciągając ramkę.
" Pojawia siÄ™ ramka tekstowa z migajÄ…cym kursorem tekstowym.
" Wpisz treść tekstu, np.  Zaproszenie .
" Kliknij myszkÄ… poza obszar ramki.
Gdy zechcesz usunąć efekt animacji, kliknij myszką w przepływający napis. Pojawią się zaczepy  naciśnij
klawisz [Delete], a napis zniknie.
Znaki specjalne
Podczas tworzenia ró\
nego rodzaju dokumentów spotkasz się na pewno z koniecznością umieszczenia w nich
znaków, które nie się dostępne na klawiaturze. Mogą to być ró\
nego rodzaju symbole (telefon, koperta), litery
nale\
ące do innych alfabetów, zwykłe ułamki i wiele, wiele innych.
Gdy chcesz wstawić do dokumentu jakiś symbol, to:
" Ustaw kursor tekstowy w miejscu, w którym symbol ma być umieszczony;
" Z menu Wstaw wybierz polecenie ;
" Na ekranie monitora zostaje wyświetlone okno dialogowe;
" Z listy dostępnych czcionek wybierz np. Wingdings.
" Odszukaj symbol telefonu.
" Kliknij OK.
" Symbol zostaje wstawiony w miejscu ustawienia kursora.
Wstawiony znak kasujemy tak samo jak literÄ™  za pomocÄ… klawisza [Delete] lub [Backspace].
Tabulatory
Jeśli chcesz w tekście umieścić słowa lub liczby w wyrównanych kolumnach lub utworzyć wcięcie pierwszej
linii akapitu, powinieneś zastosować tabulatory.
Ka\
dy edytor tekstu ma domyślne ustawienie tabulatorów. Widać je na linijce.
To ustawienie wykorzystywane jest najczęściej przy wizualnym wyró\
nianiu akapitów, poprzez wcięcie
pierwszego wiersza, dzięki naciśnięciu klawisza [Tab]. Po jego naciśnięciu następuje automatyczne przesunięcie
kursora tekstowego o określoną domyślnie odległość.
Je\
eli chcesz zastosować tabulatory do wyrównania kolumn tekstu, mo\
esz to zrobić na dwa sposoby:
" Najłatwiej jest ustawić tabulatory  ręcznie na linijce.
Najpierw powinieneś zdecydować, który z dostępnych tabulatorów będzie Ci potrzebny:
 tabulator lewy  ustawia równo, jedną pod drugą, lewe krawędzie tekstu, np.:
 tabulator prawy  ustawia równo, jedną pod drugą, prawe krawędzie tekstu.
 tabulator dziesiętny  ustawia równo, jeden pod drugim, miejsca dziesiętne (przecinki)
wprowadzonych liczb,
 tabulator środkowy  ustawia równo, jeden pod drugim, środki wprowadzonego tekstu.
Na linijce mo\
esz ustawić kilka ró\
nych tabulatorów. Przejście do kolejnego akapitu (naciśnięcie klawisza
[Enter]) powoduje zachowanie ustawień tabulatorów. Klikając w znaczek tabulatora umieszczony przed linijką,
wybierasz jego rodzaj.
Spróbuj!
" Wybierz tabulator lewy i ustaw kursor myszki na tle linijki w pozycji 3 cm  kliknij raz lewym przyciskiem
myszki
" Wybierz tabulator prawy i ustaw go w pozycji 12 cm.
" Wybierz tabulator dziesiętny i ustaw go w pozycji 15 cm.
Uzupełnij przykład według wzoru w następujący sposób:
7 Przyciśnij klawisz [Tab].
Znakiem tabulatora jest strzałka. W zale\
ności od ustawienia Włącz/wyłącz znaki niedrukowalne
,
będziesz w tym miejscu widział strzałkę lub nic.
7 Przepisz pierwszy wyraz   Sponsorzy ;
7 Przyciśnij klawisz [Tab];
7 Przepisz tekst kolejnej kolumny   27 projektów ;
7 Przyciśnij klawisz [Tab];
7 Przepisz liczbÄ™ (z przecinkiem)   22634,00 ;
7 Przyciśnij [Enter]  jeden raz!;
7 Naciskając klawisz [Tab] ustawisz kursor tekstowy równo pod pierwszym tabulatorem. Przepisuj dalej tekst
zgodnie z powy\
szÄ… instrukcjÄ….
" Innym (znacznie dokładniejszym) sposobem ustawienia tabulatorów jest wywołanie odpowiedniego okna
dialogowego przez wybranie z menu Format opcji Akapit i przejście na zakładkę Tabulatory.
Opcja ta, poza mo\
liwością bardzo dokładnego ustawienia pozycji ka\
dego tabulatora, daje jeszcze
mo\
liwość zastosowania pomiędzy nimi tzw. wypełniaczy, w postaci ciągu kropek, kresek lub linii ciągłej.
" Wybierz z menu Format polecenie Akapit i przejdz
na zakładkę Tabulatory.
" W widocznym oknie wpisz pozycjÄ™ ustawianego tabulatora, np. 3.
" Pozostaw zaznaczenie przy typie.
" Pozostaw zaznaczenie przy rodzaju wypełniacza.
" Poniewa\
teraz będziesz ustawiać kolejny tabulator, musisz kliknąć .
" Wpisz w oknie Pozycja 12.
" W polu Typ wybierz .
" W polu Znak-wypełniacz ustaw .
" Pozostał do ustawienia jeszcze jeden tabulator  klikasz .
" Wpisz w oknie Pozycja 15.
" W polu Typ wybierz .
" W polu Znak-wypełniacz ustaw .
" Ustawianie zakończone. Mo\
esz kliknąć OK.
" Przepisz poni\
sze zestawienie stosujÄ…c poznanÄ… metodÄ™ wprowadzania tekstu zawierajÄ…cego tabulatory.
Wypełniacze pojawią się same w momencie naciskania klawisza [Tab].
Listy
Dla większej przejrzystości tekstu w tworzonym dokumencie warto przedstawić pewne informacje w postaci
listy numerowanej lub wypunktowanej .
Numerowanie
Jeśli chcesz rozpocząć tworzenie listy numerowanej, powinieneś ustawić kursor tekstowy w linii, od której
numerowana lista ma się rozpocząć. Następnie z menu Format wybierz opcję .
W wywołanym w ten sposób oknie dialogowym przejdz
na zakładkę Typ numeracji.
Mo\
esz tu wybrać styl (wygląd) punktorów przez kliknięcie myszką w wybrany przykład. Swój wybór
zatwierdz
kliknięciem w OK.
Pierwszy numer pojawia się automatycznie, kolejny wywołujesz po wpisaniu treści pierwszego podpunktu
przyciśnięciem klawisza [Enter].
Kończysz listę numerowaną usuwając ostatni, niepotrzebny numer klawiszem [Backspace] lub przyciskając
ponownie [Enter].
Dobrym przykładem listy numerowanej mo\
e być to krótkie zestawienie:
" Przepisz pierwszy wiersz tekstu:  Podstawowymi kryteriami oceny wniosku sÄ…:
" Naciśnij [Enter], aby przenieść kursor tekstowy do następnego wiersza i rozpocząć listę numerowaną.
" Z menu Format wybierz polecenie Numeracja/Wypunktowanie.
" Przejdz
na zakładkę Typ numeracji.
" Wybierz kliknięciem styl punktorów i kliknij OK.
" Przepisz treść pierwszego punktu.
" Przyciśnij [Enter].
" Przepisz kolejne punkty zestawienia.
" Zakończ listę przyciskając [Enter] dwa razy.
Wypunktowanie
Sposób tworzenia listy wypunktowanej nie ró\
ni się wiele od sposobu tworzenia listy numerowanej. Jeśli
chcesz rozpocząć tworzenie takiej listy, ustaw kursor tekstowy w linii, od której chcesz zacząć listę. Następnie
z menu Format wybierz opcjÄ™ .
W wywołanym w ten sposób oknie dialogowym przejdz
na zakładkę Znaki wypunktowania.
Wybierz styl (wygląd) punktorów przez kliknięcie myszką w wybrany znak. Swój wybór zatwierdz
kliknięciem
w OK.
Pierwszy punkt pojawia się automatycznie, kolejny jest wywoływany po wpisaniu treści pierwszego
i przyciśnięciu klawisza [Enter].
Listę kończysz usuwając ostatni, niepotrzebny punkt klawiszem [Backspace] lub ponownym przyciśnięciem
klawisza [Enter].
Wypunktowanie graficzne
Jeśli chcesz, aby Twoja wypunktowana lista miała ładne, kolorowe znaki punktów, ustaw kursor tekstowy
w linii, od której chcesz zacząć listę, i z menu Format wybierz opcję .
W otwartym oknie dialogowym przejdz
na zakładkę Grafika.
Dalej postępuj tak samo, jak przy tworzeniu listy wypunktowanej z poprzedniego rozdziału.
Konspekt
Bardzo często w ró\
nego rodzaju zestawieniach u\
ywamy punktów i podpunktów, tworzących tzw. konspekt.
Sposób tworzenia konspektu jest zbli\
ony do poprzednio omówionych list. Tworzenie takiej listy rozpoczynasz od
ustawienia kursora tekstowego w linii, od której chcesz zacząć konspekt. Z menu Format wybierz opcję
Numeracja/Wypunktowanie i przejdz
na zakładkę Konspekt.
Wybierz styl punktorów przez kliknięcie w wybrany znak myszką. Wybór zatwierdz
kliknięciem w OK.
Pierwszy punkt pojawia się automatycznie, kolejny (tego samego poziomu, tzn. 1, 2, 3...) jest wywoływany
po wpisaniu treści poprzedniego i przyciśnięciu klawisza [Enter].
Je\
eli zamiast kolejnego punktu chcesz uzyskać podpunkt, to po naciśnięciu klawisza [Enter] przyciśnij
klawisz [Tab]  kolejny punkt zostanie zamieniony w podpunkt.
Powrót do punktów głównych (o poziom wy\
szych) następuje po naciśnięciu oraz przytrzymaniu klawisza
[Shift] i przyciśnięciu klawisza [Tab].
Listę kończysz usuwając ostatni, niepotrzebny punkt klawiszem [Backspace] lub ponownym przyciśnięciem
klawisza [Enter].
Przykładem zestawienia konspektowego mo\
e być ta lista:
Aby stworzyć listę taką, jak w powy\
szym przykładzie, wykonaj kolejne czynności:
" Z menu Format wybierz polecenie Numeracja/Wypunktowanie.
" Przejdz
na zakładkę Konspekt.
" Wybierz kliknięciem styl listy i zatwierdz
OK.
" Przepisz treść pierwszego punktu:  Główne obowiązki: .
" Przyciśnij [Enter].
" Pojawia się automatycznie nr 2, więc aby uzyskać pierwszy podpunkt, przyciśnij klawisz [Tab].
" Przepisz jego treść i naciśnij [Enter].
" Pojawia się automatycznie drugi podpunkt. Wpisz jego treść i postępuj tak, a\
wpiszesz wszystkie
niezbędne podpunkty tego punktu i po ostatnim z nich przyciśnij [Enter].
" Aby powrócić do punktów głównych, przyciśnij przytrzymując klawisz [Shift] i naciśnij klawisz [Tab], aby
pojawił się drugi punkt główny i abyś mógł wpisać  Wymagania konieczne: .
" Powtarzaj te czynności, aby uzupełnić całą listę.
" Zakończ listę przyciskając [Enter] dwa razy.
Konspekt własny
Mo\
e się zdarzyć, szczególnie bardziej zaawansowanym u\
ytkownikom, \
e propozycje dostępnych list
wypunktowanych, numerowanych, a nawet konspektu nie odpowiadajÄ… charakterowi tworzonego dokumentu.
W takim przypadku OpenOfficePL Writer daje mo\
liwość samodzielnego opracowania wyglądu listy.
Rozpoczynasz ją standardowo, od ustawienia kursora tekstowego w linii, od której zaczynasz listę. Następnie
z menu Format wybierasz opcję Numeracja/Wypunktowanie i przechodzisz na zakładkę Opcje.
Dla lepszego zrozumienia związanych z tym typem listy zawiłości wykonaj przykład umieszczony poni\
ej:
" W okienku Poziom zaznacz 1;
" Z listy Numeracja wybierz A,B,C,...;
" W okienku Poziom zaznacz 2;
" Z rozwijanej listy Numeracja wybierz a,b,c,...;
" W okienku Poziom zaznacz 3;
" Z rozwijanej listy Numeracja wybierz Znak wypunktowania;
" Kliknij w przycisk Znak;
" Otwiera siÄ™ okno dialogowe Znaki specjalne;
" Wybierz dowolny symbol, którego chcesz u\
ywać jako punktora;
" Kliknij OK;
" Popatrz na okienko podglÄ…du;
" W polu Poziom zaznacz 4;
" Z rozwiniętej listy Numeracja wybierz Grafika;
" Jeśli masz przygotowany własny rysunek, wybierz opcję Z pliku;
" Jeśli nie, skorzystaj z opcji Galeria;
Najedz
na niÄ… myszkÄ… i zaczekaj, a\
poka\
e się lista dostępnych punktorów;
" Dwukrotnym kliknięciem wybierz odpowiedni kształt;
" Zakończ ustawianie konspektu kliknięciem w OK;
" Przepisz poni\
szy konspekt, korzystając z wykonanych ustawień.
Sposób tworzenia konspektu własnego nie ró\
ni siÄ™ od sposobu tworzenia konspektu. Pierwszy punkt
pojawia się automatycznie, kolejny (tego samego poziomu, tzn. A, B, C...) jest wywoływany po wpisaniu treści
poprzedniego i przyciśnięciu klawisza [Enter].
Je\
eli zamiast kolejnego punktu chcesz uzyskać podpunkt, to po naciśnięciu klawisza [Enter] przyciśnij
klawisz [Tab]  kolejny punkt zostanie zamieniony w podpunkt.
Powrót do punktów głównych (o poziom wy\
szych) następuje po naciśnięciu oraz przytrzymaniu klawisza
[Shift] i przyciśnięciu klawisza [Tab].
Listę kończysz usuwając ostatni, niepotrzebny punkt klawiszem [Backspace] lub ponownym przyciśnięciem
klawisza [Enter].
Szybkie tworzenie list
Poza wszystkimi opisanymi powy\
ej metodami tworzenia list numerowanych czy punktowanych istnieje kilka
szybkich metod:
" Sposób pierwszy  Po ustawieniu kursora tekstowego w miejscu, od którego chcesz tworzyć listę, z paska
obiektów wybierz przycisk Włącz/Wyłącz numerację lub Włącz/Wyłącz wypunktowanie .W miejscu,
w którym ustawiłeś kursor, pojawia się numer lub punkt. Kolejny punkt jest wywoływany po wpisaniu treści
poprzedniego i przyciśnięciu klawisza [Enter]. Listę kończysz usuwając ostatni, niepotrzebny punkt klawiszem
[Backspace] lub ponownym przyciśnięciem klawisza [Enter].
" Sposób drugi  Napisz i zaznacz tekst, któremu chcesz nadać formę listy punktowanej czy numerowanej.
Następnie z paska obiektów wybierz przycisk Włącz/Wyłącz numerację lub Włącz/Wyłącz wypunktowanie
. W ten sposób utworzysz listę, której ka\
dy akapit (fragment tekstu zakończony [Enterem]) będzie
kolejnym punktem.
" Sposób trzeci  Na początku wiersza wpisz numer, od którego chcesz rozpocząć tworzenie listy
numerowanej. Bezpośrednio po nim postaw kropkę  . lub okrągły nawias  ) . Następnie przyciśnij jeden raz
klawisz spacji. Wpisz tekst nale\
ący do tego punktu. Przyciśnij [Enter]. W następnym wierszu kolejny punkt
wstawiany jest automatycznie.
Indeks górny i dolny
Niezaawansowanym u\
ytkownikom komputerów trudność mo\
e sprawić napisanie np. km2, dm3 czy A1,
a przecie\
jednostki z indeksem występują w języku polskim bardzo często.
Zarówno indeks górny, jak i dolny bardzo łatwo jest utworzyć .
" Przepisz zdanie:  Narada rozpoczyna się dokładnie o 845. ;
" Zaznacz  45 ;
" Z menu Format wybierz polecenie Znak i przejdz
na zakładkę Pozycja;
" Zaznacz pole opcji Indeks górny;
" Swój wybór zatwierdz
kliknięciem w OK lub przyciśnięciem [Enter];
" Efektem tych zabiegów powinno być:  Narada rozpoczyna się dokładnie o 845. .
Inicjały
Inicjałem zwyczajowo nazywa się ozdobną, powiększoną literę, która rozpoczyna wydzieloną część tekstu
(np. rozdział). Znajdują one zastosowanie przy obszerniejszych dokumentach.
Najprościej jest zastosować inicjał do istniejącego tekstu.
" Otwórz napisany wcześniej list do Darka (patrz rozdział  Wykonywanie operacji w tym samym dokumencie
tekstowym );
" Zaznacz literę  P w słowie  przepraszam ;
" Z menu Format wybierz polecenie Akapit i przejdz
na zakładkę Inicjały;
" Zaznacz pole wyboru Wyświetl inicjały;
" W polu Liczba znaków ustaw 1;
" W polu Wiersze ustaw 2;
" Zatwierdz
ustawienia przyciskajÄ…c OK;
" Poprawiony list powinien wyglądać tak:
Wcięcia i odstępy między wierszami
Odstępy
Ka\
dy tekst będzie wyglądał przejrzyściej (czytelniej), jeśli zostaną w nim zastosowane odpowiednio
ustawione wcięcia i odstępy między wierszami.
Gdy zaczynasz pisać nowy tekst, odstępy między wierszami domyślnie ustawiane są przez program jako
pojedyncze. Masz dwie mo\
liwości ustawienia innych odstępów.
Pierwsza mo\
liwość  dotyczy tekstu ju\
napisanego:
" Otwórz pisany w poprzednich rozdziałach list do Darka (patrz rozdział  Wykonywanie operacji w tym
samym dokumencie tekstowym );
" Zaznacz całą treść listu;
" Z menu Format wybierz polecenie Akapit i zakładkę Wcięcia i odstępy;
" Z rozwijanej listy Interlinia wybierz polecenie 1,5-wierszowa i kliknij OK;
" Zaznacz teraz główną część listu:  Przepraszam, \
e tak długo nie odpisywałam na Twój list. Byłam bardzo
zajęta. Ja od roku pracuję w nowym pakiecie biurowym OpenOfficePL i muszę przyznać, \
e ma wiele
przydatnych, ułatwiających pracę funkcji.
Przypomniałam sobie, \
e to właśnie Ty szukałeś dla swojej firmy jakiegoś taniego i dobrego pakietu
biurowego. Radzę, abyś wypróbował ten.
" Wybierz ponownie z menu Format polecenie Akapit i przejdz
na zakładkę Wcięcia i odstępy;
" W części Odstęp w polu Od góry ustaw 0,50 cm;
" Sprawdz
, czy Twój list wygląda podobnie:
Druga mo\
liwość  dotyczy tekstu, który dopiero masz zamiar napisać. Z menu Format wybierz polecenie
Akapit i zakładkę Wcięcia i odstępy. Ustaw na niej odpowiadające Ci wartości z listy Interlinia oraz w polu Odstęp
i zatwierdz
swój wybór.
Ustalone w ten sposób parametry przenoszone są automatycznie, po naciśnięciu klawisza [Enter], na
następne akapity, a\
do ich zmiany.
Wcięcia
Wcięcie to przesunięcie akapitu względem prawego lub lewego marginesu strony. Mo\
e te\
ono dotyczyć
tylko pierwszego wiersza akapitu. Istnieją dwa sposoby ustawienia wcięć w tekście.
Sposób pierwszy  tak jak przy Interlinii ustawień mo\
esz dokonać zarówno dla istniejącego tekstu, jak i dla
takiego, który dopiero masz zamiar napisać.
Z menu Format wybierasz polecenie Akapit i zakładkę Wcięcia i odstępy;
Sposób drugi  polega na ustawieniu wcięć za pomocą linijki.
Na górze ka\
dego dokumentu mo\
e być wyświetlana linijka (menu Widok  Linijka). Za jej pomocą
ustawiałeś ju\
tabulatory (patrz rozdział  Tabulatory ), a teraz posłu\
y Ci do ustawienia wcięć w tekście.
Oto fragment linijki:
" Je\
eli masz ju\
napisany tekst, zaznacz cały dokument lub fragment, którego ma dotyczyć ustawienie;
" Je\
eli tekst dopiero ma powstać, ustalone na linijce parametry przenoszone są automatycznie, po
naciśnięciu klawisza [Enter], na następne akapity, a\
do ich zmiany.
Przyjmijmy, \
e masz ju\
jeden akapit tekstu (np.  Druga mo\
liwość  dotyczy tekstu, który dopiero masz
zamiar napisać. Z menu Format wybierz polecenie Akapit i zakładkę Wcięcia i odstępy. Ustaw na niej
odpowiadające Ci wartości z listy Interlinia oraz w polu Odstęp i zatwierdz
swój wybór. ):
" Mo\
esz go zaznaczyć, ale poniewa\
to tylko jeden akapit, wystarczy, \
e ustawisz kursor tekstowy
gdziekolwiek w jego obrębie;
" Ustaw kursor myszy na dolnej części prawego suwaka i trzymając wciśnięty lewy przycisk myszy
przeciągnij po linijce do długości ok. 3 cm;
" W ten sam sposób przeciągnij prawy suwak do długości ok. 11 cm (patrz przykład wy\
ej);
" Ponownie ustaw kursor myszy na górnej części prawego suwaka i trzymając wciśnięty lewy przycisk myszy
przeciągnij po linijce do długości ok. 5 cm.
Nagłówek i stopka
Stopka i nagłówek są stałymi elementami strony. Nagłówkiem nazywa się część tekstu pojawiającą się na
początku (górze) ka\
dej strony. Mogą być w nim umieszczone np. tytuły rozdziałów, logo itp. Stopka to
przeciwieństwo nagłówka, gdy\
jest to tekst pojawiający się na końcu (dole) ka\
dej strony. Mo\
e ona zawierać
np. numer strony.
Istnieją dwa sposoby wstawienia na stronie nagłówka czy stopki.
Sposób pierwszy  z menu Wstaw wybierz polecenie
i kliknij w rozwinięte podmenu Domyślnie. Pojawi się w nim zaznaczenie ( ptaszek ), a w górnej części
strony powstanie dodatkowy obszar (dobrze widoczny, gdy w menu Widok włączone są Granice tekstu),
w którym wpisujesz treść nagłówka, np.  Sprawozdanie .
W podobny sposób ustawisz stopkę  z menu Wstaw wybierasz polecenie . Po kliknięciu w podmenu
Domyślnie na dole strony pojawia się obszar stopki.
Sposób drugi  pozwala na bardziej szczegółowe określenie pozycji i wielkości nagłówka czy stopki.
" Z menu Format wybierz polecenie Strona i przejdz
na zakładkę Nagłówek.
" Zaznacz pole wyboru Włącz nagłówek;
" W polach Lewy margines, Prawy margines, Odstęp, Wysokość ustaw wartości na 2,00 cm;
" Jeśli chcesz na stronach parzystych mieć inne treści nagłówka ni\
na stronach nieparzystych, usuń
zaznaczenie w polu Taka sama zawartość na stronie parzystej/nieparzystej (wpisując treść nagłówka, jaka ma się
pokazywać na kolejnych stronach dokumentu, definiuj kolejno nagłówek strony nieparzystej, a następnie strony
parzystej);
" Zatwierdz
ustawienia klikajÄ…c OK;
" W polu nagłówka wpisz jego treść, np.  Sprawozdanie .
Mo\
esz znacznie poprawić wygląd nagłówka zmieniając mu czcionkę: rodzaj, kolor czy wielkość
i wyśrodkowując jego treść.
Konstruowanie stopki jest identyczne jak nagłówka. Odbywa się w analogicznie wyglądającym oknie,
wywoływanym z menu Format poleceniem Strona na zakładce Stopka.
Numeracja stron
W zale\
ności od struktury dokumentu, numer strony mo\
esz umieścić w jego nagłówku lub w stopce. Mo\
e
on znajdować się przy prawym lub lewym marginesie albo na środku strony.
Aby wstawić numer strony w tworzonym dokumencie:
" Wstaw stopkę (nagłówek) do dokumentu (patrz rozdział  Nagłówek i stopka );
" Z menu Wstaw wybierz polecenie Pole, a z rozwiniętej w ten sposób listy Numery stron.
" Otrzymany w stopce (nagłówku) numer strony ustaw w odpowiednim miejscu, posługując się przyciskami:
Wyrównaj do lewej, Do środka, Wyrównaj do prawej ( ).
OpenOfficePL Writer daje Ci mo\
liwość zmiany stylu numeracji strony z liczb na np. litery:
" Po wykonaniu wszystkich opisanych wy\
ej czynności z menu Format wybierz polecenie Strona i zakładkę
Strona.
" Z listy Format wybierz inny, odpowiedni do tworzonego dokumentu, styl numeracji;
" Po zatwierdzeniu wyboru (OK) zmiana nastÄ…pi automatycznie.
Najtrudniejszy sposób numerowania stron to nadanie odpowiedniego formatowania numerom, które pojawią
siÄ™ na parzystych i nieparzystych stronach dokumentu drukowanego dwustronnie:
" Wstaw stopkę (nagłówek) do dokumentu;
" Z menu Wstaw wybierz polecenie Pole, a następnie Numery stron;
" Z menu Format wybierz polecenie Strona i zakładkę Stopka (Nagłówek);
" Usuń zaznaczenie z pola wyboru Taka sama zawartość na stronie parzystej/nieparzystej i kliknij OK;
" Przejdz
na pierwszÄ… stronÄ™ dokumentu;
" Zaznacz numer strony i zastosuj Wyrównanie do prawej;
" Przejdz
na drugÄ… stronÄ™ dokumentu;
" Zaznacz numer strony i zastosuj Wyrównanie do lewej;
Po tych zabiegach kolejne numery powinny występować naprzemiennie.
Podziały i sekcje
Podziały
W czasie pracy nad dokumentem OpenOfficePL Writer automatycznie ustawia znak końca strony. Kiedy
poprawiasz dokument, program ponownie automatycznie dopasowuje ilość tekstu, tak aby mieściła się na
stronie. Zdarza siÄ™, \
e strona powinna zakończyć się wcześniej (np. zapisana do połowy), a dalszy ciąg pracy
pojawić się na drugiej stronie.
Najczęstszym odruchem jest naciśnięcie klawisza [Enter] tyle razy, a\
kursor tekstowy przeniesie siÄ™ na
następną stronę dokumentu. Jest to błąd, gdy\
dopisanie czegokolwiek do dokumentu powoduje zmianÄ™
ustawienia stron i pociąga za sobą konieczność kasowania bądz
dodawania [Enterów].
Dobrą metodą jest ręczne wstawianie znaku podziału strony:
" Pierwszy sposób  polega na ustawieniu kursora tekstowego w miejscu, w którym strona ma się skończyć,
oraz przyciśnięciu z przytrzymaniem klawisza [Ctrl] i naciśnięciu [Enter].
" Drugi sposób  polega na ustawieniu kursora tekstowego w miejscu, w którym strona ma się skończyć
i wybraniu z menu Wstaw polecenia Ręczny podział... W otwartym w ten sposób oknie dialogowym trzeba
zaznaczyć pole opcji Podział stron.
Usunięcia podziału strony mo\
esz dokonać za pomocą klawisza [Backspace].
Sekcje
Tworzony dokument mo\
na podzielić na sekcje (obszary). Ich wielkość zale\
y od Ciebie i mo\
e to być
zarówno jeden akapit, jak i cały dokument.
Sekcje tworzy się, gdy w jakiejś części dokumentu chcesz zmienić:
" liczbÄ™ kolumn (np. z jednej dwie),
" poło\
enie lub zawartość stopek lub nagłówków,
" kolor tła.
Przykładem dokumentu utworzonego z wykorzystaniem sekcji mo\
e być to pismo.
Aby utworzyć takie pismo, wykonaj opisane poni\
ej czynności:
" Otwórz nowy dokument tekstowy;
" Napisz:  Szanowny Panie Sekretarzu, [Enter] W zwiÄ…zku z pismem Nr PB5/N-07/00, z dnia 2000-01-06
dotyczącym przedstawienia stosownych informacji do proponowanych w art. 13 i art 27 zwolnień
przedmiotowych, ujętych w projekcie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uprzejmie informuję, i\

podtrzymujÄ™ wszystkie dotychczasowe uregulowania zawarte w obowiÄ…zujÄ…cej ustawie z dnia 26 lipca 1991 r.
o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 1993 r. Nr 90, poz. 416, z póz
n. zm.), tj. m.in. [Enter];
" Napisz poni\
szy tekst, stosując poznane metody numerowania akapitów. Wpisuj tekst  jednym ciągiem.
Przyciśnij [Enter] jeden raz, przechodząc do następnego punktu.
1. koszty uzyskania przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i praw pokrewnych
w rozumieniu odrębnych przepisów lub rozporządzania przez nich tymi prawami stanowią 50 proc. (art. 22. ust.
9, pkt 3),
2. istnieje mo\
liwość odliczenia od podstawy do opodatkowania kwot z tytułu darowizn m.in. na cele
naukowe i naukowo-techniczne, do wysokości nie przekraczającej 15% dochodu (art. 26 ust. 1, pkt 9,a),
3. odliczeniu od podstawy opodatkowania podlegajÄ… faktycznie poniesione wydatki, m.in. na: zakup
i monta\
maszyn lub urządzeń, praw majątkowych uznawanych za wartości niematerialne i prawne...,
" Zaznacz całą listę numerowaną;
" Z menu Wstaw wybierz polecenie Sekcja...;
" W otwartym oknie dialogowym mo\
esz nadać tworzonemu obszarowi nazwę (zamiast Obszar1 napisz
kolumny_3;
" Przejdz
na zakładkę Kolumny;
" W okienku kolumny ustaw ich liczbÄ™ na 3;
" Kliknij przycisk Wstaw;
" Zaznaczony tekst uło\
ył się w trzech kolumnach;
" Kliknij w obszar poni\
ej sekcji kolumn, aby pojawił się tam kursor tekstowy;
" Napisz: «Ponadto wnioskujÄ™ o utrzymanie w proponowanym projekcie ustawy treÅ›ci pkt 20) art. 21 ust. 1.
z dotychczas obowiązującej ustawy o podatku  część dochodów osób, o których mowa w art. 3 ust. 1(...) .
Kolumny
U\
ywajÄ…c Writera mo\
esz tworzyć dokumenty składające się z kilku kolumn na stronie. Aby podzielić stronę
na kolumny:
" Z menu Wstaw wybierz polecenie Sekcja..., a następnie zakładkę Kolumny (mo\
esz te\
wybrać z menu
Format polecenie Kolumny...).
" Ustaw dwie kolumny;
" Usuń zaznaczenie z pola wyboru Szerokość automatyczna;
" Ustaw szerokość pierwszej kolumny na 10,00 cm;
" Ustaw odstęp pomiędzy kolumnami na 0,50 cm;
" Wybierz typ separatora, np. 0,05 pt;
" Po wybraniu typu separatora uaktywniają się opcje: Wysokość i Pozycja;
Wysokość  oznacza długość linii separującej, ustawianą w procentach w stosunku do wysokości kolumn;
Pozycja  oznacza uło\
enie linii separującej na górze, pośrodku lub na dole strony.
Przypisy
Przypisy, czyli objaśnienia danego (oznaczonego np. cyferką) fragmentu tekstu, zawierają z
ródła
bibliograficzne podanych w dokumencie informacji. Umieszcza się je na końcu strony, której fragmentu przypis
dotyczy lub na końcu dokumentu.
Aby wstawić przypis, wykonaj kolejne czynności:
" Napisz tekst, który chcesz opatrzyć przypisem, np.  Przypisy, czyli objaśnienia danego fragmentu tekstu
(oznaczonego np. cyferkÄ…), zawierajÄ… z
ródła bibliograficzne podanych w dokumencie informacji. Umieszcza się je
na końcu strony, której fragmentu przypis dotyczy lub na końcu dokumentu. i pozostaw kursor tekstowy na jego
końcu.
" Z menu Wstaw wybierz polecenie Przypis dolny...
" W otwartym w ten sposób oknie pozostaw istniejące zaznaczenia i kliknij OK.
" Przypis zostaje oznaczony jedynką, a kursor tekstowy przenosi się na dół strony, w miejsce przeznaczone
do wpisania treści przypisu.
" W miejscu, w którym  miga kursor, wpisz tytuł i autora tej ksią\
ki oraz numer bie\
Ä…cej strony.
" Przypis został utworzony. Aby pisać dalej, kliknij myszką w obszar treści dokumentu za oznaczeniem
przypisu.
Gdy zechcesz usunąć przypis, wystarczy, \
e usuniesz jego oznaczenie (numer) w treści dokumentu
, a komentarz przypisany temu oznaczeniu na dole strony lub końcu tekstu zniknie.
Zakładki
Zakładek najczęściej u\
ywamy do oznaczania w tworzonym dokumencie miejsc, które chcemy szybko
odnalez
ć.
Wstawianie i posługiwanie się zakładkami jest bardzo proste:
" Wstaw kursor tekstowy w miejscu, które chcesz oznaczyć zakładką;
" Z menu Wstaw wybierz polecenie ;
" Gdy tworzymy pierwszą zakładkę, to okno dialogowe jest puste;
" W wąskim okienku wpisz charakterystyczną dla oznaczanego miejsca nazwę zakładki;
" Kliknij OK;
" Aby sprawdzić jak działa zakładka, przewiń (za pomocą paska przewijania pionowego) dokument o kilka
stron;
" Z menu Edycja wybierz polecenie ;
" W otwartym w ten sposób oknie Nawigatora odszukaj polecenie Zakładki;
" Kliknij w plusik , umieszczony przed poleceniem Zakładki;
" Rozwinie się lista ustawionych zakładek ;
" Kliknij dwa razy szybko w nazwę zakładki, do której chcesz się przenieść  następuje przeniesienie kursora
tekstowego i przewinięcie dokumentu do miejsca ustawienia zakładki;
" Zamknij  krzy\
ykiem okno Nawigatora.
Gdy chcesz usunąć zakładkę, z menu Wstaw wybierz polecenie Zakładka i w otwartym oknie zaznacz nazwę
zakładki przeznaczonej do usunięcia. Po jej zaznaczeniu przycisk Usuń staje się aktywny i jego kliknięcie
powoduje usunięcie zakładki z dokumentu.
Za pomocÄ… Nawigatora mo\
esz poruszać się równie\
po innych obiektach umieszczonych w dokumencie.
AutoPilot
Korzystanie z AutoPilota znacznie ułatwia tworzenie niektórych typowych dokumentów, takich jak list, faks
czy memorandum.
Aby skorzystać z AutoPilota i napisać z jego pomocą np. list:
" Z menu Plik wybierz polecenie AutoPilot;
" Z rozwiniętej w ten sposób listy wybierz List...;
" Otwierasz w ten sposób pierwsze okno AutoPilota, w którym ustalasz przeznaczenie listu (np. słu\
bowy)
oraz jego styl  współczesny;
Po zaznaczeniu odpowiednich opcji, kliknij przycisk Dalej;
" W kolejnym oknie ustalasz, czy list będzie zawierał logo i jakie ono będzie:
" po zaznaczeniu pola opcji Bez logo mo\
esz od razu nacisnąć Dalej,
" po pozostawieniu zaznaczenia w polu opcji Grafika naciśnij przycisk Wybór grafiki... i w otwartym oknie
wska\
nazwÄ™ i miejsce zapisania grafiki (logo) na dysku Twojego komputera,
" po zaznaczeniu pola opcji Tekst pojawia siÄ™ w tym samym oknie miejsce na wpisanie tekstu logo,
" po ustaleniu typu logo, w części okna dotyczącej pozycji mo\
esz ustalić dokładne poło\
enie znaku
firmowego na liście,
" po wykonaniu tych operacji kliknij przycisk Dalej.
" w kolejno wyświetlonym oknie podaj adres nadawcy listu oraz rozmiar i poło\
enie pola z tym adresem
i kliknij Dalej;
" Kolejne okno dotyczy danych adresata;
" Adres mo\
esz wpisać w polu Adres lub
" pobrać z bazy danych (adresowej), jeśli ten sam list rozsyłasz do wielu adresatów. W tym celu nale\
y
wybrać bazę danych, z jakiej chcesz pobrać adresy. Pola, które chcesz wykorzystać do zaadresowania listy,
przerzucaj po kolei strzałką.
" Kliknij Dalej;
" Kolejne okno AutoPilota dotyczy elementów, jakie zwyczajowo umieszcza się w korespondencji urzędowej.
Zaznacz odpowiadające Twojemu listowi pola wyboru, ustaw odpowiednią datę i, jeśli chcesz, w pole tematu
wpisz temat listu;
" Kliknij przycisk Dalej, aby przejść do następnego okna;
" Wyświetlone w ten sposób okno pozwoli Ci zdecydować o wyglądzie stopki w liście (zmiany zatwierdz

klikajÄ…c Dalej);
" Jeśli nie chcesz dokonywać \
adnych zmian w ustawieniach domyślnych, kliknij od razu Dalej;
" Kolejne okno AutoPilota dotyczy wyglądu kolejnych stron listu, takich jak poło\
enie nagłówka, logo i pola
z adresem nadawcy oraz poło\
enia stopki;
" Je\
eli redagowana przez Ciebie korespondencja nie przekracza jednej strony, kliknij od razu Dalej;
" W tym oknie mo\
esz zdecydować, jak zapisać dokument utworzony za pomocą tego szablonu;
" Mo\
esz kliknąć Dalej, nie dokonując w tym miejscu \
adnych zmian;
" Otwierasz w ten sposób ostatnie okno AutoPilota, w którym decydujesz, w jakich sytuacjach drukować logo
i informacje o nadawcy (zawsze, na pierwszej stronie, na następnych stronach, nie drukować) oraz na jakiej
drukarce, klikajÄ…c przycisk Konfiguruj;
" Po dokonaniu tych ustawień kliknij przycisk Utwórz;
" W zale\
ności od dokonanych przez Ciebie ustawień, układ utworzonego listu jest zbli\
ony do
zamieszczonego w przykładzie poni\
ej;
" Tak skonstruowany  trzon korespondencji uzupełnij odpowiednią treścią.
" Ponowne otwarcie Listu AutoPilota spowoduje wywołanie tych samych ustawień. Klikając cały czas Dalej
otrzymasz drugi identyczny szablon  tworząc zatem kolejny list, dokonaj tylko niezbędnych zmian, dotyczących
np. adresata.
Formatowanie za pomocą stylów
W edytorze tekstu styl to często u\
ywana kombinacja ró\
nych cech formatowania, takich jak rodzaj, kolor,
wielkość czcionki itp., zapisana pod pewną nazwą. Styl mo\
na wywołać jednym kliknięciem myszki, bez potrzeby
formatowania ka\
dej cechy osobno.
OpenOfficePL Writer daje mo\
liwość operowania stylami:
" akapitu,
" znaku,
" ramek,
" stron,
" numeracji.
Najczęściej wykorzystywany jest styl akapitu.
Nazwa aktualnie wykorzystywanego stylu (oraz stylów u\
ywanych w tym dokumencie) widnieje w lewym
końcu paska obiektów i w prostym tekście jest to zazwyczaj .
Aby nadać dostępny w programie styl wybranemu akapitowi, wykonaj kolejne czynności:
" Ustaw kursor tekstowy w akapicie, któremu chcesz nadać wybrany styl,
" Z menu Format wybierz polecenie Stylista,
" W otwartym oknie kliknij ikonÄ™ Style akapitu ( ),
" Z dostępnej listy stylów akapitu podwójnym kliknięciem wybierz styl,
" Poniewa\
nie istnieje podgląd stylu, trzeba go wybierać metodą prób i błędów, a najwygodniej jest
zdefiniować własny styl.
Aby zdefiniować własny styl, wykonaj kolejne czynności:
" Ustaw kursor tekstowy w dowolnym akapicie tekstu, który został przez Ciebie sformatowany tak, jak
najczęściej to robisz,
" Z menu Format wybierz polecenie Stylista,
" W otwartym oknie kliknij ikonÄ™ Nowy styl z zaznaczenia ( ),
Pojawia się okno dialogowe Utwórz styl;
" W okienku Nazwa stylu wpisz nazwÄ™ utworzonego przez Ciebie stylu (np. comic11k oznacza tekst
formatowany za pomocÄ… czcionki Comic Sans MS, rozmiar 11, kursywa);
" Zatwierdz
OK. Nazwa zdefiniowanego przez Ciebie stylu pojawia siÄ™ od tej pory w oknie Stylisty
dokumentu, dla którego styl został zdefiniowany.
Szablony
Pracując w biurze sporządzasz zapewne wiele dokumentów, zawierających identyczne elementy. Proponuję,
abyś stworzył sobie szablony najczęściej u\
ywanych dokumentów, aby ułatwić sobie pracę. Takim szablonem
mo\
e być po prostu wzór jakiegoś typu dokumentu, np. faksu, \
yciorysu, zaproszenia itp.
Szablon dokumentu to stałe fragmenty odpowiednio sformatowanego tekstu, tabele, nagłówki, stopki itd. do
wielokrotnego wykorzystania, odpowiednio zapisane w programie.
Pismo prezentowane poni\
ej posłu\
y Ci za wzór szablonu do przygotowania. Postaraj się stworzyć je
samodzielnie. W razie problemów dokładna konstrukcja poni\
szego przykładu została opisana w rozdziale
 OpenOfficePL Writer  przykładowe dokumenty .
Gdy wzór dokumentu masz ju\
gotowy, pozostaje Ci tylko wykonanie kilku czynności, abyś mógł z niego
wielokrotnie korzystać.
Sposób pierwszy:
" Z menu Plik wybierz polecenie Zapisz jako...,
" Pojawia siÄ™ znajome okno dialogowe;
" Wybierz miejsce na dysku, gdzie będziesz zapisywać swoje szablony. W razie potrzeby lepszego
posegregowania szablonów (gdy stworzysz ich du\
o), utwórz nowy folder, np. Wzory pism;
" W oknie listy Zapisz jako typ: odszukaj polecenie OpenOffice.org 1.0  Szablon dokumentu tekstowego;
" W pole Nazwa pliku: wpisz nazwę stworzonego szablonu, np. zaproszenie na promocje i zmień  wpisz po
kropce rozszerzenie nazwy pliku stw, tak aby cała nazwa wyglądała następująco: zaproszenie na promocje.sxw;
" Kliknij przycisk Zapisz i zamknij zapisany właśnie dokument.
Gdy chcesz utworzyć dokument na podstawie opracowanego szablonu:
" Wybierz z menu Plik plecenie Otwórz,
" Aby wyświetlić szablony dokumentów, w polu listu Pliki typu: wybierz polecenie Wszystkie pliki (*.*),
" Na liście Szukaj w: znajdz
katalog, w którym umieściłeś szablon zaproszenia.
" Z listy dostępnych w oknie plików wybierz poszukiwaną nazwę dokumentu,
" Kliknij przycisk Otwórz.
Na ekranie Twojego monitora zostanie wyświetlony nowy dokument:
Zwróć uwagę, \
e mimo i\
otworzyłeś dokument z zapisaną tam treścią, na jego pasku tytułu widnieje napis
Bez tutyłu...
Sposób drugi:
" Z menu Plik wybierz polecenie Zapisz jako...
" Pojawia siÄ™ znajome okno dialogowe Zapisywanie jako:
" W polu listy Zapisz w: wybierz kolejno dysk (przy instalacji standardowej).
" W oknie listy Zapisz jako typ: odszukaj polecenie OpenOffice.org 1.0  Szablon dokumentu tekstowego.
" W pole Nazwa pliku: wpisz nazwÄ™ stworzonego szablonu, np. zaproszenie na promocje i po kropce
rozszerzenie nazwy pliku stw, tak aby cała nazwa wyglądała następująco: .
" Kliknij przycisk Zapisz i zamknij zapisany właśnie dokument.
Gdy chcesz utworzyć dokument na podstawie opracowanego szablonu:
" Wybierz z menu Plik polecenie Nowy i z rozwiniętego podmenu ,
" Otwarte zostanie okno Szablony i dokumenty  Szablony,
" Aby wyświetlić listę dostępnych szablonów, kliknij dwa razy w ikonę Szablony widoczną w środkowej części
okna dialogowego,
" Wyświetlona zostaje lista szablonów, m.in. utworzony właśnie szablon zaproszenia na promocję,
" Otwarcia szablonu mo\
na dokonać dwukrotnym kliknięciem na jego nazwę lub przez zaznaczenie myszką
jego nazwy i kliknięcie Otwórz.
Spisy
Spis treści
Aby do dokumentu wstawić spis treści, słowom, które mają tworzyć spis, nale\
y nadać styl Tytuł (patrz
rozdział  Formatowanie za pomocą stylów ). Po ustaleniu struktury hierarchii w dokumencie mo\
esz zacząć
tworzyć spis treści.
W tym celu:
" Ustaw kursor tekstowy w miejscu, gdzie ma powstać spis treści;
" Z menu Wstaw wybierz polecenie Indeksy i spis treści;
" Z rozwiniętej w ten sposób listy
wybierz polecenie Indeksy i spis treści...;
" Otwiera się okno dialogowe Wstaw indeks/spis treści;
" Sprawdz
, czy na liście Typ jest wyświetlona pozycja Spis treści;
" Jeśli chcesz, mo\
esz zmienić domyślny nagłówek Spis treści w polu Tytuł na dowolny;
" Mo\
esz wybrać (z rozwijanej listy Dotyczy), co będzie obejmował spis  czy cały dokument, czy tylko
rozdział;
" Aby powstał spis, wystarczy kliknąć OK.
Po wstawieniu spisu treści mo\
e się okazać, \
e do dokumentu dodajesz lub usuwasz z niego całe rozdziały
czy ich fragmenty. Mo\
e to prowadzić do dezaktualizacji przygotowanego spisu. OpenOfficePL Writer zadbał
o mo\
liwość szybkiej poprawy wstawionego spisu bez konieczności usuwania i wstawiania nowego.
Aby zaktualizować spis treści po wprowadzonych do dokumentu zmianach, kliknij myszką w obszar spisu, tak
aby pojawił się w nim kursor tekstowy. Następnie kliknij prawym przyciskiem myszki (w obszar spisu treści)
wywołując menu kontekstowe.
Z wywołanego w ten sposób menu wybierz polecenie Aktualizuj indeks, które spowoduje wprowadzenie
uaktualniajÄ…cych zmian do spisu.
Usunięcia spisu treści mo\
esz dokonać za pomocą tak samo wywołanego menu (prawym przyciskiem myszy)
i wybrania polecenia Usuń indeks.
Indeks alfabetyczny
Indeks to pomocniczy spis, w którym według określonej kolejności zestawiamy np. terminy naukowe,
nazwiska i za pomocą określonego symbolu odsyłamy czytelnika do właściwego rozdziału, strony czy pozycji
bibliograficznej.
Proces tworzenia skorowidza nale\
y podzielić na dwa etapy:
1. umieszczanie przez u\
ytkownika oznaczeń w treści tworzonej pracy,
2. utworzenie skorowidza na podstawie oznaczeń dokonanych w pierwszym etapie.
Aby umieścić w tekście dokumentu oznaczenia, wykonaj kolejne czynności:
" W menu Widok sprawdz
, czy jest  ptaszek przed poleceniem Zaznaczenia  jeśli go nie ma, kliknij w to
polecenie (nie jest to konieczne do sporządzenia skorowidza, ale zasadniczo ułatwia pracę, gdy\
jeśli opcja ta nie
będzie zaznaczona, oznaczane hasła nie będą widoczne i mo\
na się łatwo pogubić);
" Zaznacz pierwszy wyraz (lub frazę), który chcesz umieścić w skorowidzu;
" Z menu Wstaw wybierz polecenie Indeksy i spis treści, a następnie Wpis;
" Zaznaczone słowo jest widoczne w oknie Wpis. Tu, korzystając z klawiatury, mo\
esz zmienić formę
gramatyczną, w jakiej występuje wyraz (wyrazy) wstawiany do skorowidza;
" Kliknij przycisk Wstaw  wstawienie wyrazu do skorowidza następuje po jego naciśnięciu;
" Klikając i przytrzymując wciśnięty lewy przycisk myszki na pasku tytułu przesuń okno Wstaw wpis indeksu
w dowolne miejsce ekranu monitora, tak aby było Ci wygodnie zaznaczyć kolejny wyraz do skorowidza;
" Zaznacz kolejny wyraz i kliknij Wstaw;
" Powtarzaj te czynności a\
do końca dokumentu;
" Kiedy dodałeś ju\
wszystkie wyrazy, mo\
esz zamknąć okno Wstaw wpis indeksu;
" Nadszedł czas na wstawienie skorowidza do dokumentu  ustaw kursor tekstowy w miejscu, w którym ma
się pojawić skorowidz;
" Z menu Wstaw wybierz polecenie Indeksy i spis treści i z rozwiniętego w ten sposób podmenu ponownie
Indeksy i spis treści;
" W otwartym w ten sposób oknie z listy Typ wybierz polecenie Indeks alfabetyczny i kliknij OK;
" Twój indeks powinien pojawić się w miejscu wstawienia kursora tekstowego i wyglądać podobnie do wzoru
zamieszczonego poni\
ej.
Po wstawieniu indeksu mo\
e się okazać, \
e do dokumentu dodajesz lub usuwasz z niego fragmenty. Mo\
e to
prowadzić do dezaktualizacji przygotowanego indeksu. Aby go zaktualizować, kliknij myszką w jego obszar, tak
aby pojawił się w nim kursor tekstowy. Następnie kliknij prawym przyciskiem myszki, wywołując menu
kontekstowe. Wybierz z niego polecenie Aktualizuj indeks, które spowoduje wprowadzenie uaktualniających
zmian do spisu.
Jeśli chcesz dodać nowe hasła do indeksu, zaznacz odpowiedni wyraz, z menu Wstaw wybierz polecenie
Indeksy i spis treści, a następnie Wpis, kliknij przycisk Wstaw itd. Aktualizacji spisu dokonaj po dodaniu
niezbędnych wyra\
eń.
Indeks mo\
esz usunąć za pomocą wywołanego (prawym przyciskiem myszy) menu kontekstowego
i wybrania polecenia Usuń indeks.
Indeks ilustracji
Je\
eli tworzony przez Ciebie dokument będzie zawierał du\
ą ilość grafiki, być mo\
e będziesz chciał wstawić
jej spis. Mo\
esz to zrobić na dwa sposoby:
" Sposób pierwszy  spis ilustracji najłatwiej stworzyć, gdy do dokumentu wstawione są ju\
rysunki. Mimo to
trzeba przygotować ich nazwy do spisu:
" kliknij na wstawionym obrazku, aby pokazały się zaczepy (małe zielone kwadraciki wokół rysunku);
" kliknij w rysunek prawym przyciskiem myszy  poka\
e się menu kontekstowe z którego wybierz polecenie
Grafika;
" W efekcie tych czynności wyświetla się okno dialogowe Grafika. Przejdz
na zakładkę Opcje;
" w polu Nazwa nadaj (wpisz z klawiatury) nazwę, jaka ma się pokazać w spisie;
" kliknij OK;
" odznacz grafikÄ™, klikajÄ…c w dowolne miejsce na stronie;
" ustaw kursor tekstowy w miejscu, w którym ma się pokazać spis;
" z menu Wstaw wybierz polecenie Indeksy i spis treści i ponownie Indeksy i spis treści;
" w wyświetlonym oknie Wstaw indeks/spis treści, wybierz jako Typ polecenie Indeks ilustracji i zaznacz pole
opcji Nazwy obiektów, a następnie kliknij OK.
" w miejscu wstawienia kursora tekstowego poka\
e siÄ™ Indeks ilustracji.
" Sposób drugi  polega na dodaniu do umieszczonych w dokumencie grafik legendy w postaci etykiet
z opisem zawartości ilustracji:
" kliknij na wstawionym obrazku, aby pokazały się zaczepy (małe zielone kwadraciki wokół rysunku);
" kliknij w rysunek prawym przyciskiem myszy, aby pokazało się menu kontekstowe;
" wybierz z niego polecenie Podpis...
" Otworzysz w ten sposób okno dialogowe Podpis:
" Do okienka Podpis wpisz nazwÄ™, jaka pojawi siÄ™ pod rysunkiem i w spisie ilustracji. Wpis poprzedz

przyciśnięciem klawisza spacji;
" Z rozwijanej listy Numeracja wybierz styl numerów, jakimi będziesz oznaczać kolejne ilustracje.
" Kliknij OK;
" Pod zaznaczona grafikÄ… pojawia siÄ™ podpis  etykieta;
" Odznacz grafikÄ™, klikajÄ…c w dowolne miejsce na stronie;
" Ustaw kursor tekstowy w miejscu, w którym ma się pokazać spis ;
" Z menu Wstaw wybierz polecenie Indeksy i spis treści i ponownie Indeksy i spis treści;
" W wyświetlonym oknie Wstaw indeks/spis treści,
wybierz jako Typ polecenie Indeks ilustracji, a następnie kliknij OK.
" W miejscu wstawienia kursora tekstowego poka\
e siÄ™ Indeks ilustracji.
Indeks tabel
Je\
eli utworzony dokument będzie zawierał du\
ą liczbę tabel, być mo\
e będziesz chciał wstawić ich spis.
Wykonanie spisu tabel jest bardzo podobne do wstawiania opisanego powy\
ej spisu ilustracji. Mo\
esz to
zrobić na dwa sposoby:
" Sposób pierwszy  spis tabel najłatwiej zrobić, gdy do dokumentu wstawione są ju\
wszystkie tabelki.
Trzeba przygotować ich nazwy do spisu:
" Kliknij na obszarze tabeli prawym przyciskiem myszy  poka\
e siÄ™ menu kontekstowe;
wybierz z niego polecenie Tabela...;
" w wyświetlonym oknie dialogowym Format tabeli na zakładce Tabela
w polu Nazwa nadaj (wpisz z klawiatury) nazwę, jaka ma się pokazać w spisie (zamiast spacji u\
ywaj
dolnego podkreślenia [Shift] i [minus]);
" Z menu Wstaw wybierz polecenie Indeksy i spis treści i ponownie Indeksy i spis treści;
" W wyświetlonym oknie Wstaw indeks/spis treści
wybierz jako Typ polecenie Indeks tabel i zaznacz pole opcji Nazwy obiektów, a następnie kliknij OK.
" W miejscu wstawienia kursora tekstowego poka\
e się spis oznaczonych w ten sposób tabel:
" Sposób drugi  polega na dodaniu do umieszczonych w dokumencie tabel legendy w postaci etykiet
z opisem ich zawartości.
" Kliknij w obszar tabeli prawym przyciskiem myszy, aby pokazało się menu kon-tekstowe.
" Wybierz z niego polecenie Podpis...
" Otworzysz w ten sposób okno dialogowe Podpis.
" Do okienka Podpis wpisz nazwÄ™, jaka pojawi siÄ™ pod tabelÄ… i w spisie. Wpis poprzedz
przyciśnięciem
klawisza spacji.
" Z rozwijanej listy Numeracja wybierz styl numerów, jakimi będziesz oznaczać kolejne tabele;
" Kliknij OK;
" Pod opisywanÄ… tabelÄ… pojawia siÄ™ podpis  etykieta, jak pod ilustracjÄ…;
" Z menu Wstaw wybierz polecenie Indeksy i spis teści i ponownie Indeksy i spis treści.
" W wyświetlonym oknie Wstaw indeks/spis treści
wybierz jako Typ polecenie Indeks tabel, a następnie kliknij OK;
" W miejscu wstawienia kursora tekstowego poka\
e siÄ™ Indeks tabel.
Korespondencja
OpenOfficePL umo\
liwia łatwą obsługę korespondencji zarówno elektronicznej, jak i tej tworzonej
tradycyjnymi metodami.
Korespondencja seryjna to funkcja pozwalająca na stworzenie wielu dokumentów o podobnej treści,
zaadresowanych do ró\
nych osób. Przygotowany, jednakowy dla wszystkich, tekst zostaje połączony z adresem
i osobistym zwrotem do ka\
dego odbiorcy. Dzięki tej opcji mo\
na tworzyć seryjne listy. Zamiast wielokrotnie
ręcznie zmieniać nazwisko i adres, wystarczy jedno kliknięcie myszki, a program, korzystając z odpowiednio
przygotowanej bazy, zmodyfikuje potrzebne informacje.
PodstawÄ… korespondencji seryjnej jest ksiÄ…\
ka adresowa.
KsiÄ…\
ka adresowa
KsiÄ…\
ka adresowa to elektroniczny spis kontaktów. OpenOfficePL umo\
liwia wykorzystywanie baz
adresowych utworzonych i zapisanych w innych programach lub stworzenie własnej bazy.
Tworzenie ksiÄ…\
ki adresowej
Najwygodniej jest korzystać z własnej bazy adresów. Mo\
na ją przygotować na kilka sposobów, ale
najłatwiej jest skorzystać z bazy utworzonej w arkuszu kalkulacyjnym Calc.
Tworzymy w nim prostą tabelę (patrz rozdział  Arkusz kalkulacyjny Calc ) przeznaczoną do przechowywania
danych niezbędnych do korespondencji.
" Otwórz nowy plik arkusza kalkulacyjnego i utwórz tabelę, w której będziesz przechowywał dane adresowe.
Mo\
e ona wyglądać np. tak:
" Zapisz utworzoną w ten sposób tabelę w pliku o nazwie odpowiadającej treści bazy, np. Adresy domowe
pracowników;
" Zamknij zapisany dokument;
" Z menu Plik wybierz polecenie AutoPilot, a następnie (z rozwiniętej listy podmenu) Q
ródło danych
adresowych... Otworzysz w ten sposób pierwsze okno AutoPilota tworzącego z
ródło adresowe;
" W oknie tym zaznacz pole opcji Inne zewnętrzne z
ródło danych i kliknij przycisk Dalej;
" Otwierasz w ten sposób kolejne okno AutoPilota;
" Kliknij przycisk Ustawienia, aby móc pokazać miejsce zapisania z
ródła danych adresowych. Otwierasz
w ten sposób okno dialogowe;
" W polu Nazwa wpisz nazwę tworzonej bazy adresowej, np. Adresy domowe pracowników;
" Rozwiń listę w polu Typ bazy danych  odszukaj i kliknij w niej na polecenie Arkusz kalkulacyjny;
" Kliknij przycisk w polu URL z
ródła danych, aby wybrać plik, w którym zapisałeś tabelę;
" W otwartym oknie dialogowym odszukaj katalog i nazwÄ™ utworzonej bazy adresowej;
" Zaznacz myszką nazwę pliku z bazą adresową i kliknij Otwórz;
" Ponownie pojawia się poprzednio wyświetlane okno AutoPilota, uzupełnione automatycznie o ście\
kÄ™
dostępu (adres) do pliku Adresy domowe pracowników;
" Kliknij przycisk OK. Otworzy siÄ™ okno przygotowujÄ…ce pola adresowe;
" Kliknij przycisk Przypisanie pól;
" Pojawia się kolejne okno, w którym musisz skojarzyć nazwy pól typowej bazy adresowej z nazwami pól
utworzonej przez Ciebie bazy;
" Skojarzeń dokonujesz poprzez rozwijanie kolejnych list i wybieranie z nich analogicznych danych;
" Skojarzone pola do bazy opracowywanej w przykładzie powinny wyglądać jak w przykładzie poni\
ej;
" Po kliknięciu OK, ukazuje się kolejne okno AutoPilota;
" W oknie Nazwa pozostaje Ci wpisać nazwę, pod którą z
ródło danych adresowych zostanie zarejestrowane
w programie (pod taką nazwą będziesz je mógł odszukać do wykorzystania);
" Po wpisaniu odpowiedniej do zawartości nazwy kliknij przycisk Utwórz;
" Pojawienie się tego okna świadczy o utworzeniu z
ródła danych do korespondencji;
" Kliknij OK.
Import ksiÄ…\
ki adresowej
OpenOfficePL daje Ci mo\
liwość wykorzystywania ksią\
ek (baz) adresowych utworzonych w innych
programach, a zapisanych w Twoim komputerze. Aby mieć do nich dostęp, musisz za pomocą AutoPilota wybrać
jedną z dostępnych ksią\
ek adresowych:
" Z menu Plik wybierz polecenie AutoPilot, a następnie na rozwiniętym podmenu odszukaj Q
ródło danych
adresowych...
" Otwierasz w ten sposób pierwsze okno AutoPilota słu\
Ä…cego do tworzenia danych adresowych;
" Klikając myszką na pole opcji wybierasz odpowiadający zawartości Twojego komputera typ ksią\
ki
adresowej;
" W drugim oknie AutoPilota podaj nazwÄ™ utworzonego z
ródła danych i kliknij przycisk Utwórz.
Korespondencja seryjna
MajÄ…c przygotowane z
ródło danych adresowych (patrz rozdział  Ksią\
ka adresowa ), mo\
esz zabrać się za
tworzenie korespondencji seryjnej. Aby przygotować w krótkim czasie wiele listów o prawie jednakowej treści,
wykonaj kolejno opisane czynności:
" Dobrze jest przed przystąpieniem do tworzenia właściwej korespondencji seryjnej przygotować na dysku
twardym komputera odpowiedni katalog, do którego zapiszesz wszystkie powstałe listy:
1. Zamknij lub zminimalizuj otwarte okna programów;
2. Kliknij dwukrotnie ikonę Mój komputer znajdującą się na pulpicie;
3. Wyświetli się okno pokazujące zasoby Twojego komputera;
4. W tej części okna wyświetlone są zasoby Twojego komputera: napędy CD, dyskietek i dyski twarde (jeden
 C: lub więcej D:, E: itd.). Wybierz ten, z którego korzystasz, np. C:, klikając na nim dwa razy. Wyświetlisz
w ten sposób zawartość dysku C:;
5. Kliknij dwa razy w ikonÄ™ Moje dokumenty;
6. W tak otwartym oknie kliknij prawym przyciskiem myszy i z wyświetlonego menu kontekstowego wybierz
kolejno polecenie Nowy, a następnie kliknięciem Folder;
7. Powstaje nowy katalog;
8. Wpisz jego nazwę (na klawiaturze), np. praca, przyciśnij [Enter]. Nowy folder został utworzony
 przygotowany do zapisania w nim listów korespondencji seryjnej.
" Kolejnym krokiem jest przygotowanie dokumentu  trzonu do póz
niejszego uzupełniania zmiennymi
danymi z bazy adresowej;
" Przygotuj pismo według poni\
szego przykładu (postaraj się stworzyć je samodzielnie, w razie problemów
dokładna konstrukcja poni\
szego przykładu została opisana w rozdziale  OpenOfficePL Writer  przykładowe
dokumenty );
" Zapisz dokument wybierając kolejno polecenia: Plik, Zapisz jako... w przygotowanym wcześniej katalogu
(np. praca) w pliku o nazwie np. Odpowiedz
na ofertÄ™ pracy;
" Z menu Widok wybierz polecenie Q
ródło danych;
" Otworzysz w ten sposób w górnej części programu obszar słu\
Ä…cy wybraniu odpowiedniej ksiÄ…\
ki
adresowej (gdy jest ich więcej) i określeniu miejsc, w które wstawisz te dane;
" W lewej górnej części okna widać wszystkie dostępne bazy adresowe. Wybierz odpowiednie z
ródło
adresów kliknięciem na plusik przy jego nazwie (w tym wypadku Adresy domowe) i zaznacz dwukrotnym
kliknięciem miejsce, z którego pochodzą dane (zaznaczenie  na niebiesko  z
ródło danych wyświetlanych obok);
" W dolnej części okna wyświetlany jest dokument, do którego będziesz przeciągać nagłówki kolumn
z wyświetlonego powy\
ej z
ródła danych. Przeciągając nagłówki kolumn (Nazwisko, Imię itd.) w odpowiednie
miejsca przygotowanego dokumentu tworzysz podstawÄ™ korespondencji seryjnej.
" Kliknij i przytrzymując wciśnięty lewy przycisk myszki przeciągnij w odpowiednie miejsce dolnego
dokumentu nagłówki odpowiednich kolumn, np. Imię, Nazwisko... itd. (kursor mo\
e w tym czasie przybrać jeden
z dwóch kształtów  , co oznacza, \
e w tym miejscu nie mo\
esz wstawić pola z nagłówka, lub ,
oznaczający miejsce wstawienia danych nagłówkowych);
" Przeciągnij myszką wszystkie niezbędne nagłówki pól w odpowiednie miejsca w tworzonym dokumencie;
Je\
eli masz kłopot z przeciągnięciem nagłówków od razu w odpowiednie miejsca, przeciągnij je na koniec
dokumentu i póz
niej, wycinając i wklejając, poukładaj w odpowiednich akapitach tekstu. Pamiętaj równie\
o tym,
aby pomiędzy przeciągniętymi polami dodać spację. Jej brak spowoduje zlanie się słów wstawionych obok siebie
(patrz pola ).
" Gdy wszystkie elementy korespondencji trafiły na wybrane miejsce, nadszedł czas na dokonanie ostatnich
ustawień. W tym celu z menu Narzędzia wybierz polecenie .
" Otwiera siÄ™ okno dialogowe Korespondencja seryjna:
" W części okna dotyczącej rekordów określasz, które wiersze bazy będą dołączone do korespondencji
(wszystkie czy wybrane)  zaznacz opcjÄ™ Wszystkie;
" Zaznacz pole opcji Plik;
" Ustaw kursor w oknie pola Åšcie\
ka. Wykasuj jego zawartość. W pustym miejscu wpisz usytuowanie
swojego katalogu  np. Moje dokumenty/praca.
" W części okna Generuj nazwę pliku z zaznacz pole opcji Ustawienia ręczne i w sąsiadujące pole wpisz
nazwÄ™ pliku dla powstajÄ…cej korespondencji, np. odpowiedz
na ofertÄ™ pracy  spowoduje to powstanie we
wskazanym katalogu plików z listami.
" Po dokonaniu tych ustawień kliknij OK. Listy będą teraz zapisywane do wybranego katalogu i czas trwania
tego procesu uzale\
niony jest ściśle od liczby powstających listów.
" Mo\
esz teraz zamknąć u\
ywany do tej pory dokument.
" Sprawdzimy jak wygląda utworzona w ten sposób korespondencja.
" Odszukaj katalog, w którym powinny być zapisane listy.
Wszystkie utworzone dokumenty mają taką nazwę, jaką wpisałeś w oknie Korespondencja seryjna. Jedyna
ró\
nica polega na tym, \
e program automatycznie dodaje do niej kolejne numery, zaczynajÄ…c od 0 (list
z numerem 0 zawiera dane pierwszego adresata z bazy adresowej).
" Dwukrotne kliknięcie na wybrany plik wyświetli obecny wygląd dokumentu;
" Tak przygotowane dokumenty mo\
esz np. wydrukować.
Adresowanie
Adresowanie wiadomości elektronicznych
Program OpenOfficePL daje u\
ytkownikowi mo\
liwość wysłania utworzonego dokumentu tekstowego
w formie załącznika.
Aby wysłać utworzony dokument w formie załącznika:
" Przygotuj treść tego dokumentu (nie musisz go nawet zapisywać);
" Z menu Plik wybierz polecenie Wyślij, a następnie: ;
" Otworzy się okno programu pocztowego, na przykład:
" W polu Do: wpisz internetowy adres pocztowy adresata korespondencji. Mo\
esz go równie\
dodać klikając
przycisk Do:  wyświetlisz w ten sposób zawartość ksią\
ki adresowej swojego programu pocztowego i będziesz
mógł wybrać adresata.
" W pole Temat wpisz czego dotyczy wiadomość.
" W największej części okna programu mo\
esz wpisać treść wysyłanej wiadomości.
" Po kliknięciu przycisku Wyślij wiadomość zostaje wysłana automatycznie, a Ty mo\
esz zamknąć (zapisać
i zamknąć) dokument.
Adresowanie kopert
Napisany na komputerze list dobrze jest wło\
yć do koperty z ładnie wydrukowanym adresem. Istnieje kilka
sposobów adresowania kopert.
Sposób pierwszy  ju\
w czasie tworzenia dokumentu (listu) mo\
esz zadbać o to, aby przygotować
i wydrukować odpowiedni adres na kopercie.
W tym celu:
" W czasie tworzenia dokumentu mo\
esz z menu Wstaw wybrać polecenie Koperta;
" Otwiera siÄ™ okno dialogowe przygotowujÄ…ce kopertÄ™ do druku;
" W pole Odbiorca wpisz adres odbiorcy listu.
" Adres nadawcy powinien pojawić się automatycznie. Mo\
esz go jednak wpisać lub uzupełnić za pomocą
klawiatury.
" Jeśli chcesz, mo\
esz wydrukować koperty seryjnie, pobierając dane z bazy adresowej wskazanej na
rozwijanej liście Baza danych (nie jest to jednak wygodny sposób).
" Gdy dane dotyczÄ…ce odbiorcy i nadawcy sÄ… wstawione, przejdz
na zakładkę Format.
" W tym oknie mo\
esz ustalić pozycję danych adresowych nadawcy i odbiorcy korespondencji oraz rozmiar
posiadanej koperty.
" Po tych ustaleniach przejdz
na zakładkę Drukarka;
" Za pomocą przycisków na tej zakładce ustalisz sposób podawania koperty do drukarki.
" Je\
eli teraz wybierzesz przycisk Nowy dokument, na ekranie monitora zobaczysz otwarty dokument,
którego treścią jest zaadresowana koperta  mo\
esz ją wydrukować, mo\
esz te\
zapisać i w razie potrzeby
drukować ją wielokrotnie.
" Je\
eli zamiast przycisku Nowy dokument wybierzesz przycisk Wstaw, adresowa treść koperty zostanie
dołączona jako pierwsza część do tworzonego dokumentu.
Sposób drugi
Do adresowania kopert mo\
esz u\
yć opcji korespondencji seryjnej:
" Przygotuj bazę adresową, którą wykorzystasz przy adresowaniu kopert (patrz rozdział  Tworzenie ksią\
ki
adresowej );
" Otwórz nowy dokument tekstowy;
" Z menu Format wybierz polecenie Strona;
" Przejdz
do zakładki strona;
" Z rozwijanej listy Format wybierz odpowiadajÄ…cy posiadanym kopertom format;
" W polach Szerokość i Wysokość mo\
esz ustawić szerokość i wysokość koperty;
" W części okna Orientacja mo\
esz ustawić poło\
enie koperty;
" Po dokonaniu ustawienień kliknij OK;
" Na ekranie monitora mo\
esz zobaczyć pusty dokument wielkości przyszłej koperty;
" Z menu Widok wybierz polecenie Q
ródła danych;
" Z wybranej bazy adresowej przeciągaj odpowiednie nagłówki kolumn i ustawiaj je w wybranym za pomocą
klawiszy [Enter] i [Tab] miejscu dokumentu (patrz rozdział  Korespondencja seryjna );
" Z menu Narzędzia wybierz polecenie List seryjny;
" W części okna Rekordy wybierz odpowiednią opcję  czy tworzysz koperty z wszystkich zawartych w bazie
adresowej rekordów, czy z niektórych, wybranych pozycji;
" W otwartym oknie wybierz pole opcji Drukarka, jeśli koperty chcesz wydrukować od razu; jeśli chcesz je
zapisać do wielokrotnego u\
ytku, wybierz pole opcji Plik i postępuj dalej zgodnie z poleceniami rozdziału
 Korespondencja seryjna .
" Końcowa postać koperty po zapisaniu w pliku powinna wyglądać na przykład tak:
OpenOfficePL Writer  przykładowe dokumenty
Rozdział ten zawiera przykłady wykonania czterech dokumentów tekstowych krok po kroku. W ten sposób
utrwalisz i zastosujesz praktycznie nabyte wcześniej umiejętności.
1. Odpowiedz
na ofertÄ™ pracy
" Otwórz nowy dokument tekstowy;
" Wybierz tabulator lewy i ustaw go w pozycji 12 cm;
" Przyciśnij klawisz [Tab];
" Napisz:  Opowittki, dn. i naciśnij [Enter];
" Naciśnij klawisz [Caps Lock];
" Z paska obiektów wybierz ikonę Do środka;
" Napisz  Odpowiedz
na ofertę pracy i naciśnij [Enter];
" Naciśnij klawisz [Caps Lock];
" Z paska obiektów wybierz ikonę Wyrównaj do lewej;
" Napisz  Pan/Pani i naciśnij [Enter];
" Napisz  zam. ul. i naciśnij [Enter] trzy razy;
" Napisz  Dziękujemy za przesłanie oferty pracy w naszej firmie. i naciśnij [Enter];
" Z paska obiektów wybierz ikonę Do lewej i prawej;
" Napisz  Z przykrością musimy Pana/Panią poinformować, \
e wolne miejsce pracy jest ju\
zajęte i w tej
chwili nie mo\
emy uwzględnić Pana/Pani prośby. i naciśnij [Enter];
" Napisz  Pana/Pani ofertę zatrzymamy w naszej ewidencji na wypadek zwolnienia się etatu. i naciśnij
[Enter];
" Wybierz tabulator lewy i ustaw go w pozycji 12 cm;
" Przyciśnij klawisz [Tab];
" Napisz:  Z powa\
aniem: ;
" Zaznacz cały dokument, np. z menu Edycja wybierz Zaznacz wszystko;
" Z menu Format wybierz polecenie Akapit i na zakładce Wcięcia i odstępy ustaw Odstęp Od dołu na
0,50 cm i kliknij OK;
" Z menu Plik wybierz polecenie Zapisz jako...;
" Odszukaj katalog Moje dokumenty;
" Utwórz Nowy folder o nazwie: korespondencja słu\
bowa;
" Otwórz go;
" Zapisz w nim utworzony właśnie plik nadając mu nazwę Odpowiedz
na ofertÄ™ pracy;
" Zakończ pracę z programem OpenOfficePL Writer.
2. Zaproszenie na promocjÄ™
" Otwórz nowy dokument tekstowy;
" Z menu Wstaw wybierz polecenie Nagłówek i Domyślnie;
" Napisz  Roland Spółka z o.o. ;
" Wybierz tabulator lewy i ustaw go w pozycji 12 cm;
" Przyciśnij klawisz [Tab];
" Napisz  Dąbrówka, dn. i naciśnij [Enter];
" Napisz  ul. Polna 143 i naciśnij [Enter];
" Napisz  00-001 Dąbrówka ;
" Kliknij myszką poza obszar nagłówka, tak aby kursor tekstowy migał w obszarze dokumentu;
" Z paska obiektów wybierz ikonę Do środka;
" Napisz  Zaproszenie ;
" Zaznacz napisane słowo i z paska obiektów wybierz ikonę Pogrubienie;
" Naciśnij [Enter];
" Z paska obiektów wybierz ponownie ikonę Pogrubienie oraz Wyrównaj do lewej;
" Napisz  Serdecznie zapraszamy na uroczystą promocję naszej nowej kolekcji. i wstaw ręczny podział
wierszy ([Shift] + [Enter]);
" Napisz  Oczekujemy Państwa przy wejściu do i wstaw ręczny podział wierszy ([Shift] + [Enter]);
" Napisz  dnia i naciśnij [Enter];
" Napisz  Rozpoczęcie nastąpi o godz. i trwać będzie do godz. i naciśnij [Enter];
" Napisz  Zapewniamy gratisowy bufet i wiele innych atrakcji. i naciśnij [Enter];
" Z paska obiektów wybierz ikonę Wyrównaj do prawej;
" Napisz  Z powa\
aniem ;
" Zaznacz cały dokument;
" Z menu Format wybierz polecenie Akapit i na zakładce Wcięcia i odstępy ustaw Odstęp Od dołu na
0,50 cm i kliknij OK;
" Z menu Plik wybierz polecenie Zapisz jako...;
" Odszukaj katalog Moje dokumenty;
" Utwórz Nowy folder o nazwie: zaproszenia;
" Otwórz go;
" Zapisz w nim utworzony właśnie plik nadając mu nazwę zaproszenie na promocję;
" Zakończ pracę z programem OpenOfficePL Writer.
3. śyciorys
" Otwórz nowy dokument tekstowy;
" Wybierz tabulator lewy i ustaw go w pozycji 12 cm;
" Przyciśnij klawisz [Tab];
" Napisz:  Jan Kowalski. i naciśnij [Enter];
" Przyciśnij klawisz [Tab];
" Napisz:  ul. Kowalika 3. i naciśnij [Enter];
" Przyciśnij klawisz [Tab];
" Napisz:  00-666 Zamieńczyk i naciśnij trzy razy [Enter];
" Naciśnij klawisz [Caps Lock];
" Z paska obiektów wybierz ikonę Do środka oraz Pogrubienie;
" Napisz  śyciorys i naciśnij [Enter];
" Zaznacz napisane słowo i zmień rozmiar czcionki na 14;
" Naciśnij klawisz [Caps Lock];
" Z paska obiektów wybierz ikonę Wyrównaj do lewej;
" Napisz  wykształcenie: i naciśnij [Enter];
" Naciśnij klawisz [Tab], napisz  1973-77 - Liceum Ogólnokształcące i naciśnij [Enter];
" Naciśnij klawisz [Tab], napisz  1977-82 - Studia na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu
Warszawskiego i naciśnij [Enter];
" Napisz  zatrudnienie: i naciśnij [Enter];
" Naciśnij klawisz [Tab], napisz  1982-84 - własna działalność gospodarcza i naciśnij [Enter];
" Naciśnij klawisz [Tab], napisz  1985-95  ankieter Instytutu Badania Rynku i Opinii Publicznej (IBRiOP)
i naciśnij [Enter];
" Naciśnij klawisz [Tab], napisz  1995-2003 - hurtownia artykułów spo\
ywczych - dział promocji i reklamy
i naciśnij [Enter];
" Napisz  umiejętności: i naciśnij [Enter];
" Z menu Format wybierz polecenie Numeracja/Wypunktowanie, przejdz
na zakładkę Konspekt, wybierz
pierwszą opcję w pierwszym rzędzie i kliknij OK;
" Napisz  Bardzo dobra znajomość obsługi komputera: i naciśnij [Enter];
" Naciśnij klawisz [Tab], napisz  OpenOfficePL Writer i naciśnij [Enter];
" Naciśnij klawisz [Tab], napisz  Calc i naciśnij [Enter];
" Naciśnij klawisz [Tab], napisz  Draw i naciśnij [Enter];
" Naciśnij klawisz [Tab], napisz  Impress i naciśnij [Enter];
" Przytrzymując wciśnięty klawisz [Shift] naciśnij klawisz [Tab];
" Napisz  Znajomość j. angielskiego i naciśnij [Enter];
" Napisz  prawo jazdy B i naciśnij [Enter];
" Napisz  charakterystyka osobowości: i naciśnij [Enter];
" Napisz:  Jestem: ambitny, pracowity, niepalący, dyspozycyjny, komunikatywny, mam łatwość
nawiązywania kontaktów ;
" Zaznacz słowo  jestem i zastosuj podkreślenie;
" Kiedy kursor tekstowy znajduje się w obrębie ostatniego akapitu, ustaw na linijce wcięcie drugiego
wiersza:
" Przytrzymując wciśnięty klawisz [Ctrl] zaznacz: charakterystyka osobowości:, umiejętności:, zatrudnienie:,
wykształcenie:;
" Pogrub zaznaczone fragmenty tekstu;
" Zaznacz cały dokument (w dół), rozpoczynając od słowa wykształcenie:;
" Z menu Format wybierz polecenie Akapit i na zakładce Wcięcia i odstępy ustaw Interlinia 1,5-wierszowa
i kliknij OK;
" Z menu Plik wybierz polecenie Zapisz jako...;
" Odszukaj katalog Moje dokumenty;
" Utwórz Nowy folder o nazwie: dokumenty własne;
" Otwórz go;
" Zapisz w nim utworzony właśnie plik, nadając mu nazwę \
yciorys;
" Zakończ pracę z programem OpenOfficePL Writer.
4. Harmonogram wydatków
" Otwórz nowy dokument tekstowy;
" Napisz  Harmonogram wydatków i naciśnij [Enter];
" Napisz  na IV kwartał 2003 r. ;
" Zaznacz oba wiersze tekstu;
" Z paska obiektów wybierz ikonę Do środka;
" Z menu Format wybierz polecenie Znak i przejdz
na zakładkę Efekty czcionek;
" Zaznacz pole wyboru Kontur i kliknij OK;
" Zaznacz pierwszy wiersz tekstu ( Harmonogram wydatków ) i zmień rozmiar czcionki na 16;
" Włącz kursor bezpośredni i ustaw go poni\
ej napisanego tekstu przy lewym marginesie strony;
" Z menu Wstaw wybierz polecenie Linia pozioma...;
© 2007
" W otwartym oknie dialogowym zaznacz
OpenZone.pl
Powered by
i kliknij OK;
Joomla
" Z menu Wstaw wybierz polecenie Tabela;
" W otwartym oknie dialogowym ustaw 3 kolumny i 3 wiersze;
" Usuń zaznaczenie z pola wyboru Tytuł oraz Obramowanie i kliknij OK;
" W pierwszej komórce tabeli napisz  2003.10.11 ;
" Naciśnij klawisz kursora ze strzałką w dół;
" Napisz  Udz. 33/02 i naciśnij [Tab];
" Napisz  Materiały pomocnicze i naciśnij [Tab];
" Napisz  5000 i naciśnij [Tab];
" Napisz  Uzl. 15/03 i naciśnij [Tab];
" Napisz  Projekty badawcze i naciśnij [Tab];
" Napisz  15000 i naciśnij [Tab];
" Zaznacz ostatniÄ… kolumnÄ™ tabeli (tÄ™ z liczbami);
" Z menu Format wybierz polecenie Format liczb...;
" W otwartym oknie dialogowym w polu Kategoria zaznacz Waluta;
" W polu Format zaznacz drugą pozycję od góry i kliknij OK;
" Ustaw kursor poni\
ej tabeli i wstaw drugÄ… liniÄ™;
" Wstawiając kolejną tabelę zwróć uwagę, \
e ma ona cztery wiersze;
" Uzupełnij tabelę według wzoru, powtarzając opisane wy\
ej czynności;
" Wstaw kolejną linię, a pod nią następną tabelę, uzupełniając ją według wzoru;
" Z menu Plik wybierz polecenie Zapisz jako...;
" Odszukaj katalog Moje dokumenty;
" Utwórz Nowy folder o nazwie Harmonogramy;
" Otwórz go;
" Zapisz w nim utworzony właśnie plik nadając mu nazwę 04_2003_wydatki;
" Zakończ pracę z programem OpenOfficePL Writer.
WspierajÄ… nas:
Top7.pl - Sklep internetowy