1

Oddziaływanie sektora

obsługowo-naprawczego

na wod

ę

i gleb

ę

Wykład VIII

1.

Ś

cieki z zakładów

obsługowo-naprawczych

2

Rodzaje

ś

cieków:

A.

Sanitarne i gospodarcze:

ś

cieki fekalne

oraz wody wykorzystywane do mycia i
utrzymywania czysto

ś

ci

Rodzaje

ś

cieków:

B.

Technologiczne:

z myjni samochodowych (składniki
mineralne, tłuszcze, materiały p

ę

dne,

roztwory alkaliczne z u

ż

ytych do mycia

ś

rodków pieni

ą

cych)

z myjni cz

ęś

ci i zespołów (roztwory

zasadowe w przypadku stosowania do
mycia cieczy odtłuszczaj

ą

cych) – w

przypadku stosowania nafty i tri własne
zbiorniki cieczy i zamkni

ę

ty obieg

3

Rodzaje

ś

cieków:

B.

Technologiczne:

z warsztatów obsługi i naprawy
akumulatorów (roztwory elektrolitów
kwasowych o st

ęż

eniu 0,1-0,25% kwasu

siarkowego)

Rodzaje

ś

cieków:

B.

Technologiczne:

z lakierni samochodowych (zawiesiny
kredy, pumeksu, materiałów

ś

ciernych, farb,

lakierów, szpachlówek olejnych,
nitrocelulozowych, gliptalowych), ze
stanowisk przygotowania: odrdzewiania,
odtłuszczania, pasywacji, zdejmowania
starych powłok lakierniczych,
odprowadzanie do kanalizacji pewnych
ilo

ś

ci roztworów kwa

ś

nych i zasadowych,

ze stanowisk smarowania i wymiany olejów

C.

Wody opadowe

4

2. Zu

ż

yte materiały eksploatacyjne

Ś

rodki smarowe

A.

Oleje smarowe (uwzgl

ę

dnienie zbiórki

zu

ż

ytych olejów, warunków technicznych

odsprzeda

ż

y, uwarunkowania wielko

ś

ci

odzysku dla ró

ż

nych rodzajów olejów –

silnikowych, przekładniowych,
spr

ęż

arkowych, hydraulicznych,

turbinowych, transformatorowych,
technologicznych,

ś

cisłe zasady

gospodarki olejami zu

ż

ytymi w zakładzie)

5

Ś

rodki smarowe

B.

Mo

ż

liwo

ś

ci przedłu

ż

enia pracy oleju

(poprawa własno

ś

ci olejów podczas

eksploatacji – usuwanie wody,
zanieczyszcze

ń

, kwasów,

inhibitorowanie, okresowe lub ci

ą

głe

oczyszczanie), ograniczanie wpływów
zewn

ę

trznych (zmniejszanie kontaktu z

atmosfer

ą

, eliminacja wpływu

katalizatorów i pr

ą

dów bł

ą

dz

ą

cych,

ograniczanie oddziaływania wysokich
temperatur)

Ś

rodki smarowe

C.

Regeneracja olejów w skali
przemysłowej – metody fizyczne,
chemiczne, fizykochemiczne, ocena
jako

ś

ci regenerowanych olejów

6

Ś

rodki smarowe

D.

Metody post

ę

powania ze zu

ż

ytymi

olejami nie nadaj

ą

cymi si

ę

do regeneracji

metody dotychczasowe - rozcie

ń

czanie

wod

ą

, mieszanie z popiołem, pyłem

ż

u

ż

lowym, cementem

metody nowoczesne – instalacje (baza
do przyjmowania i wst

ę

pnej obróbki,

zasobniki na popiół, urz

ą

dzenia do

chłodzenia i oczyszczania spalin)

Ś

rodki smarowe

E.

Racjonalne wykorzystanie olejów
smarowych – obni

ż

enie zu

ż

ycia:

ustalenie rzeczywistej wielko

ś

ci zu

ż

ycia

struktura zu

ż

ycia i warto

ś

ci zu

ż

ywanych

olejów

weryfikacja doboru olejów do maszyn i
urz

ą

dze

ń

(stosowanie olejów o

dłu

ż

szych zalecanych okresach

eksploatacji, stosowanie olejów
uniwersalnych, wielosezonowych)

7

Ś

rodki smarowe

E.

Racjonalne wykorzystanie olejów
smarowych – obni

ż

enie zu

ż

ycia:

ustalenie optymalnych okresów
eksploatacji olejów smarowych

wykonywanie dora

ź

nych lub

długofalowych czynno

ś

ci

przedłu

ż

aj

ą

cych okres pracy olejów

ponowne wykorzystanie olejów zu

ż

ytych

po przeprowadzeniu regeneracji

Ś

rodki smarowe

E.

Racjonalne wykorzystanie olejów
smarowych – obni

ż

enie zu

ż

ycia:

wybór lub opracowanie wła

ś

ciwego

schematu operacji smarowniczych

odpowiednie procesy magazynowania
olejów

8

Ś

rodki smarowe

F.

Przedsi

ę

wzi

ę

cia w sferze eksploatacji:

dbało

ść

o odpowiedni

ą

ilo

ść

oleju

wła

ś

ciwe uzupełnianie oleju w układach

kontrola stanu technicznego maszyn

dbało

ść

o hermetyczno

ść

zbiorników i

szczelno

ść

poł

ą

cze

ń

uwzgl

ę

dnianie specyfiki konstrukcji

maszyn

zgodna z zaleceniami eksploatacja

Ś

rodki smarowe

G.

Smary plastyczne – specyfika budowy
(olej + zag

ę

szczacz), degradacja

smarów na skutek eksploatacji,
wydzielanie składników i powtórne ich
zastosowanie jako komponentów
surowcowych do produkcji innych
smarów, smary plastyczne jako

ś

rodki

ochrony czasowej

9

Ś

rodki smarowe

H.

Toksyczno

ść ś

rodków smarowych –

wynik ich rozkładu i zanieczyszczenia
wydzielaj

ą

ce si

ę

podczas eksploatacji,

produkty niecałkowitego spalania paliw;
schorzenia powodowane przez zu

ż

yte

ś

rodki smarowe: egzemy, rany, infekcje

Inne materiały eksploatacyjne

płyny hamulcowe

płyny z układów chłodzenia

ciecze chłodz

ą

co-smaruj

ą

ce

10

3. Odpady komunalne

Sposoby unieszkodliwiania

odpadów

składowanie na wysypiskach

umieszczanie na tzw. wysypiskach
ulepszonych

kompostowanie odpadów

spalanie odpadów

metody odzyskiwania materiałów z
odpadów komunalnych

11

Składowanie odpadów

na wysypiskach

Rodzaje odpadów przyjmowanych na

wysypiska:

odpady z gospodarstw domowych i
podobne

klinkier i popiół

gruz budowlany

zu

ż

yte opony samochodowe

osady z zakładów uzdatniania wody

odwodnione osady

ś

ciekowe

odpady rolnicze

Składowanie odpadów

na wysypiskach

Zaleta – niski koszt!!!
Wady:

konieczno

ść

przeznaczania du

ż

ych

powierzchni pod wysypiska

uci

ąż

liwo

ść

dla otoczenia

zakłócenie naturalnych warunków

ś

rodowiska

zagro

ż

enie dla wód gruntowych

siedlisko chorób

ź

ródło zanieczyszcze

ń

gazowych i pyłów

12

Składowanie odpadów

na wysypiskach

konieczno

ść

lokalizowania wysypisk na

terenach niezamieszkałych i na gruntach
nieprzepuszczalnych

zagro

ż

enia dla

ś

rodowiska wynikaj

ą

ce z

umieszczenia na wysypiskach odpadów
niebezpiecznych: metali ci

ęż

kich (rt

ęć

ze

ś

wietlówek, srebro z fotografii, kadm i rt

ęć

z baterii, cyna z puszek do konserw i
przedmiotów lutowanych, ołów ze złomu i
przedmiotów lutowanych i malowanych
mini

ą

, szkło ołowiowe)

Składowanie odpadów

na wysypiskach

zagro

ż

enia dla

ś

rodowiska wynikaj

ą

ce z

umieszczenia na wysypiskach odpadów
niebezpiecznych: metali ci

ęż

kich (rt

ęć

ze

ś

wietlówek, srebro z fotografii, kadm i rt

ęć

z

baterii, cyna z puszek do konserw i przedmiotów
lutowanych, ołów ze złomu i przedmiotów
lutowanych i malowanych mini

ą

, szkło

ołowiowe), ró

ż

nych metali barwi

ą

cych szkło i

polew emalierskich (selen, kadm, kobalt, chrom,
mied

ź

mangan), miedzi, cynku, dioksyn,

w

ę

glowodorów, tworzyw sztucznych,

impregnatów do drewna, RÓWNIE

ś

NIELEGALNIE!!!

13

Składowanie na wysypiskach

ulepszonych

sposób unieszkodliwiania odpadów
wykluczaj

ą

cy uci

ąż

liwo

ść

wysypiska dla

otoczenia i nie zagra

ż

aj

ą

cy zdrowiu

ludno

ś

ci

cecha wysypisk ulepszonych –
uszczelnianie podło

ż

a (iłowanie,

wykładanie foli

ą

, betonowanie, stosowanie

powłok bitumicznych)

Kompostowanie odpadów

przeróbka odpadów, w wyniku której
otrzymuje si

ę

cenny nawóz organiczny –

kompost

przemiany składowanych substancji
zachodz

ą

ce w procesie kompostowania

tlenowy rozkład biochemiczny -
mikroorganizmy

14

Spalanie odpadów

odpady jako paliwo – wykorzystanie ciepła
i stałych produktów spalania

systemy pieców i zespoły spalarni

osady

ś

ciekowe i odpady przemysłowe

ochrona powietrza atmosferycznego –
wła

ś

ciwe instalacje oczyszczania spalin

Spalanie odpadów

Nowe technologie unieszkodliwiania

odpadów:

spalanie mokre

fermentacja beztlenowa

pozyskiwanie fibry celulozowej

totalne unieszkodliwianie odpadów

15

Spalanie odpadów

Nowe technologie termicznej likwidacji

odpadów:

zgazowanie

odgazowanie

piroliza (podgrzanie odpadów do temp. ok.
1000

o

C bez dost

ę

pu powietrza w

reaktorze, oddzielenie par i gazów,
pozostało

ść

podobna do koksu o małej

obj

ę

to

ś

ci w stosunku do odpadu)

Metody odzyskiwania materiału

z odpadów komunalnych

selektywne gromadzenie u

ż

ytkowych

odpadów

sortowanie i wydzielanie ze zmieszanych
odpadów poszczególnych składników lub
grup składników

recykling produktowy, materiałowy,
energetyczny

16

Podstawowa literatura

1.

Ekologia płynów eksploatacyjnych. A.
Łuksa (red.). Wyd. MCNEMT, Radom
1991.

2.

Graczyk T., Piskorski Ł., Ochrona

ś

rodowiska przed zanieczyszczeniami

ropopochodnymi. Wyd. Politechniki
Szczeci

ń

skiej, Szczecin 1996.

3.

Marya

ń

ski A., Stacje obsługi pojazdów.

WKiŁ, Warszawa 1981.