198

Sprawdzian kompetencji po klasie czwartej

KOMENTARZ DO ZESTAWU ZADAŃ

WAKACJE TOMKA

Zestaw zadań Wakacje Tomka jest polonistycznym sprawdzianem tematycznym.

Ma on charakter testu sumującego. Uczniowie mogą go rozwiązać dopiero pod koniec

roku szkolnego, po zakończeniu lub tuż przed zakończeniem pracy z cyklem Jutro pójdę

w świat 4. Jego zadaniem jest sprawdzenie u czwartoklasistów stopnia opanowania

umiejętności

opisanych w standardach egzaminacyjnych. Został on skonstruowa-

ny na wzór sprawdzianów przygotowywanych przez CKE w Warszawie dla uczniów

kończących szkołę podstawową. Chodzi o to, aby już od klasy czwartej zapoznawać

uczniów z rzeczywistą sytuacją egzaminacyjną, jaka będzie ich udziałem w klasie VI.

Sprawdzian, jako że jest testem „typowo” polonistycznym, podsumowującym pracę

z konkretnym cyklem podręczników do nauczania języka polskiego, uwzględnia jed-

nak tylko trzy standardy: czytanie, pisanie, korzystanie z informacji. Skupia się więc na

umiejętnościach, które kształci się w dużej mierze głównie na lekcjach języka polskie-

go. W związku z pominięciem dwóch standardów oraz uwzględnieniem możliwości

percepcyjnych dzieci zmniejszona została liczba punktów możliwych do uzyskania

przez uczniów – z 40 do 30. Za pisanie uczeń może uzyskać 12 punktów (na spraw-

dzianie zewnętrznym w klasie szóstej uczeń uzyskuje 10 punktów), za korzystanie z in-

formacji 4 punkty (tak jak na sprawdzianie zewnętrznym w klasie szóstej), za czytanie

14 punktów (na sprawdzianie zewnętrznym w klasie szóstej uczeń uzyskuje 10 punk-

tów). Różnica w liczbie możliwych do uzyskania punktów dotyczy więc standardów

czytanie i pisanie. Jest to jednak celowy zabieg, wynikający z funkcji, jaką ma pełnić

zaproponowany zestaw zadań.

Proponowany sprawdzian, tak jak każdy test sumujący, bada jedynie wybiór-

czo (losowo) pewien zakres umiejętności, które uczeń powinien opanować w to-

ku całorocznej nauki z cyklem Jutro pójdę w świat. Ich wybór wynika w dużej

mierze z motywu przewodniego, wokół którego konstruowano polecenia. Z taką

sytuacją mamy też do czynienia na sprawdzianie zewnętrznym w klasie szós-

tej. Uczniowie do końca nie wiedzą, jaki rodzaj tekstów będą musieli czytać

czy z jaką formą wypowiedzi przyjdzie im się zmierzyć. W związku z tym sprawdzian

nie powinien być poprzedzony lekcjami powtórzeniowymi. (Tym bardziej ukierunko-

wanymi na redagowanie form zaproponowanych w teście czy utrwalanie zagadnień,

pojęć, wokół których konstruowane są pytania do tekstów). Chodzi o to, aby wyni-

ki były jak najbardziej obiektywne, wskazywały na rzeczywisty poziom opanowania

danych umiejętności przez naszych uczniów.

199

www.wsip.pl

Analiza wyników sprawdzianu, poza pokazaniem rzeczywistego stanu opanowa-

nia przez naszych uczniów kluczowych umiejętności, powinna posłużyć nam też do

dalszego planowania pracy – już w klasie piątej. Wyniki sprawdzianu można również

wykorzystać doraźnie. Uznać sprawdzian za pracę klasową, przeliczyć ogólną liczbę

zdobytych punktów na stopnie szkolne (na przykład: 90% – 100% – ocena bardzo do-

bra; 75% – 89% – ocena dobra; 60% – 74% – ocena dostateczna; 45% – 59% – ocena

dopuszczająca) i wpisać je do dziennika. Istnieje również możliwość oddzielnego oce-

nienia czytania i pisania. Wówczas punkty uzyskane za pisanie i czytanie należy przeli-

czyć wg zaproponowanego przelicznika procentowego i wpisać do dziennika po dwa

stopnie. Tabela zamieszczona poniżej pozwoli na rozdzielenie punktów przyznanych

za poszczególne umiejętności.

Ważne jest również poinformowanie rodziców o formule i wynikach sprawdzianu.

Można to zrobić pisemnie, wykorzystując poniższy schemat:

WYNIK PRÓBNEGO SPRAWDZIANU

, klasa IV

imię i nazwisko ucznia

Standard

Liczba uzyskanych punktów

/ liczba punktów możliwych

do uzyskania

Czytanie

...../ 14 p.

Pisanie

...../ 12 p.

Korzystanie z informacji

...../ 4 p.

Udział punktów do uzyskania za poszczególne umiejętności

Kategoria umiejętności

Liczba punktów

Numery zadań

Czytanie 14

1, 2, 3, 4, 5, 7, 8, 9, 10, 11, 15,

16, 17, 18

Pisanie 12

12,

20

Korzystanie z informacji

4

6, 13, 14, 19