Dostawy ropy naftowej do UE –
prognozy, szanse i zagrożenia
dr Jarosław Ćwiek-Karpowicz
Zapotrzebowanie na
ropę naftową (w mln t)
Źródło: IEA 2010
606
616
675
716
568
483
514
461
544
369
509
558
144
143
141
140
143
145
0
100
200
300
400
500
600
700
800
2008
2015
2020
2025
2030
2035
Unia Europejska
Chiny
Rosja
Państwo
mld t
%
R/P
1.
Arabia Saudyjska
36
20
75
2.
Kanada
25
13
150
3.
Iran
19
10
88
4.
Irak
15
9
128
5.
Kuwejt
14
8
118
6.
Wenezuela
13
7
115
7.
ZEA
13
7
90
8.
Rosja
10
5
18
9.
Libia
6
3
73
10.
Nigeria
6
3
50
Udokumentowane zasoby ropy naftowej na świecie
Źródło: IEA World Energy Outlook 2010.
307
301
306
303
305
348
380
421
459
470
323
481
332
340
285
254
240
254
250
268
213
183
197
276
0
50
100
150
200
250
300
350
400
450
500
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
produkcja ropy naftowej
zapasy ropy naftowej
Przyrost produkcji i nowych złóż ropy naftowej w Rosji (w mln t)
Źródło: W.W. Buszujew, Eniergietika–XXI, Institut Eniergieticzeskoj Strategii, grudzień 2007 – www.energystrategy.ru
Produkcja
(w mln baryłek / dobę)
Eksport do państw
“dalekiej zagranicy”
(w mln t)
2008
2009
2008
2009
Rosnieft
1,95
2,01
45,8
48,4
Łukoil
1,81
1,85
28,1
24,9
TNK-BP
1,38
1,41
31,3
33,8
Surgutnieftiegaz
1,24
1,20
32,1
27,1
Gazpromnieft
0,62
0,60
14,3
14,7
Tatnieft
0,52
0,52
14,8
15,9
Sławnieft
0,39
0,38
-
-
Russnieft
0,29
0,25
4,9
4,6
Basznieft
0,23
0,25
3,4
1,9
Produkcja i eksport ropy naftowej w czasie kryzysu
Źródło: opracowanie własne na podstawie Eksport niefti i nieftieproduktow, „Nieftiegazowaja Wiertikalj”
2010, nr 5, s. 79; Troika Dialog, Russian Market Daily, 12 January 2010.
Rys. Złoża ropy naftowej i gazu ziemnego na obszarze b. ZSRR
0
100
200
300
400
500
600
2008
I faza
II faza
III faza
Region
ws chodnios yberyjs ki
Region nadkas pijs ki i
kaukas ki
Region dalekows chodni
Region
zachodnios yberyjs ki
(obwód tom s ki)
Region północny i
północnozachodni
Region urals ki
Region nadwołżańs ki
Region
zachodnios yberyjs ki
(obwód tium eńs ki)
2008
I faza
(do 2013-2015)
II faza
(do 2020-2022)
III faza
(do 2030)
Region zach. syberyjski
319
282-297
275-300
291-292
Region nadwołżański
54
49-50
44-45
34-36
Region uralski
53
45-47
36-41
25-29
Region płn i płn.-zach.
29
32-35
35-36
42-43
Region zach.syberyjski (ob. tomski)
14
12-13
11-12
10-11
Region dalekowschodni
14
23-25
30-31
32-33
Region nadkaspijski i kaukaski
5
7-11
19-20
21-22
Region wschodniosyberyjski
1
21-33
41-52
69-75
Razem
488
486-495
505-525
530-535
Prognozowany poziom wydobycia ropy naftowej w Rosji (w mln t)
495 495
495
486-
-495
505-
-525
530-
-535
455
470
0
100
200
300
400
500
600
700
2009
2015
2020-22
2030
Strategia energetyczna FR do 2030 r.
World Energy Outlook 2010, IEA
Prognozowany poziom wydobycia ropy naftowej w Rosji (w mln t)
Źródło: obliczenia własne na podstawie „Strategii energetycznej Rosji do 2030 r.” i IEA World Energy Outlook 2010.
Strategia 2030
IEA
(do
2035)
I faza
(do 2013-
2015)
II faza
(do 2020-
2022)
III faza
(do
2030)
Razem
(2009-
2030)
Produkcja
110-111
109-112
272-278 491-501
633
Przerób
21-22
8-9
18-19
47-50
44
Transport
31-32
17-18
23-24
71-74
-
Razem
Roczna
średnia
162-165
24-33
134-139
19-20
313-321
32-39
609-625
28
676
26
Potrzeby inwestycyjne w rosyjskim sektorze naftowym
(w mld USD)
Źródło: obliczenia własne na podstawie „Strategia energetyczna Rosji do 2030 r.”
oraz IEA World Energy Outlook 2010.
• Inwestycje Rosnieft
i Łukoil stanowiły
13,8 i 17,5 mld $
(2009 i 2010)
• Wysokie zadłużenie
(488,6 mld $),
głównie firm (297,8
mld $) i banków
(144,2 mld $)
268
261
264
248
200
41
47
44
46
42
16
20
30
47
70
0
50
100
150
200
250
300
350
400
2005
2008
2013-15
2016-22
2022-30
Europa
WNP
Azja
Prognozowana struktura eksportu ropy naftowej przez Rosję
Źródło: obliczenia własne na podstawie „Strategii energetycznej Rosji do 2030 r.”
Rys. System ropociągowy „Przyjaźń”
Rys. Projekty ropociągów w Europie Środkowowschodniej
Rys. Ropociąg Syberia Wschodnia – Ocean Spokojny
Źródło: OSW