PORADY

I

menedżery rozruchu

3/2011

37

36

3/2011

Start każdego systemu rozpoczyna się w jednym
miejscu, to główny rekord rozruchowy (MBR,
więcej w ramce poniżej), który przechowuje pod-
stawowe informacje na temat partycji na dysku.
Dopiero w następnej kolejności pozyskiwane są
ustawienia związane z rozruchem każdego
systemu. Następuje uruchomienie programu
rozruchowego oraz załadowanie do pamięci
operacyjnej potrzebnych elementów za
pomocą bootloadera. Ekspert przyjrzał się
wszystkim popularnym programom roz-
ruchowym oraz magazynom rozruchu
i podpowiada, jak skonfigurować
poszczególne systemy operacyjne
oraz jak optymalnie zarządzać wielo-
ma systemami na dysku.

Instalacja wielu systemów operacyjnych

na jednym dysku sprawia, że często

występują problemy z rozruchem

środowisk. Ekspert podpowiada,

jak radzić sobie z takimi usterkami

oraz jak usprawnić uruchamianie

poszczególnych systemów

PORADY

I

menedżery rozruchu

Fo

T.:

r

iderofthest

orm/

Toxa

w

w

w

/d

re

amstime.c

om

System operacyjny, który uruchamiamy
podczas rozruchu, ładuje do pamięci ope-
racyjnej RAM wymagane pliki i biblioteki
oraz ustawienia środowiska pracy zapisa-
ne w systemowym rejestrze. Dowiedzmy
się, jak optymalnie skonfigurować roz-
ruch Windows 7 (większość wskazówek
działa również w Windows Vista).

Konfiguracja rozruchu jednego

systemu

Gdy mamy tylko jeden system operacyjny
Windows na komputerze, możemy skonfi-
gurować wiele opcji związanych z rozru-
chem środowiska, o których mało kto ma
pojęcie. Poznajmy więc sprawdzone meto-
dy, które nie tylko usprawnią, ale także
mogą przyspieszyć proces ładowania sys-
temu operacyjnego.

1

W oknie wpi-
sujemy polecenie

msconfig

i zatwierdzamy, klika-
jąc na przycisk

.

2

Przechodzimy na zakładkę , zazna-
czamy na liście system , który chce-
my skonfigurować, i klikamy na

przycisk

.

3

W komputerach z dwoma lub więcej
procesorami (ale nie rdzeniami!)
przyspieszenie startu uzyskamy,

wskazując liczbę procesorów na liście .
Możemy też ustawić mniejszą ilość pamięci
RAM niż ma fizycznie zamontowany nasz
komputer (opcja używana w celu symu-
lacji konfiguracji o małej ilości pamięci).

4

Wracamy do głównego okna progra-
mu msconfig, klikając na przycisk

. Po kliknięciu na zakładkę

możemy wyłączyć programy uruchamia-
ne z systemem, co powinno przyczynić się
do przyspieszenia startu samego Windows.

5

Wprowadzone zmiany zatwierdzamy,
klikając na przycisk

. Wyświetli

się wówczas dodatkowe okno dialo-

gowe , w którym klikamy na przy-
cisk . Zmiany zostaną wprowadzone
wraz z najbliższym rozruchem syste-

mu operacyjnego. Powinniśmy również
zaobserwować wzrost prędkości urucha-
miania.

WINDOWS BOOT LOADER

A WINLOAD.EXE

użytkownicy systemów z rodziny Windows
dosyć często mylnie utożsamiają program roz-
ruchowy Windows z aplikacją winload.exe.
obie technologie pojawiły się w Windows
w 2006 roku wraz z premierą Windows Vista.
Windows Boot Loader jest typowym progra-
mem rozruchowym, który odpowiada za
wywołanie funkcji rozruchu okienek. z kolei
program winload.exe wywoływany jest przez
Windows Boot Loader i pełni funkcję należącą
niegdyś do programu nTLdr, a więc odpowia-
da za ładowanie do pamięci rAm komputera
plików kernela Windows (ntoskrnl.exe) oraz
sterowników dla urządzeń.

mBr (ang. Master Boot Record), czyli główny
rekord startowy, znajduje się w pierwszym sekto-
rze dysku twardego komputera. mBr umiejsco-
wiony jest więc w pierwszej ścieżce, w pierwszym
cylindrze, w pierwszym sektorze dysku i ma

512 bajtów długości . Większość informacji
mBr wypełniona jest przez tak zwany bootstrap,
czyli program rozruchowy, który zajmuje 446 baj-
tów. Pozostałe informacje w postaci zapisu
64 bajtów związane są z tablicą partycji, a więc
woluminami podstawowymi, których na dysku
może być cztery. ostatnie 2 bajty to tak zwane
sygnatury.
uszkodzenie sektora mBr oznacza brak możliwości
dostępu do jakichkolwiek danych na dysku twar-
dym. W przypadku uszkodzenia mBr możemy go
jednak odzyskać. zobaczmy, jak naprawić główny
rekord rozruchu w Windows Vista/7.

1

uruchamiamy komputer z płyty instalacyjnej
z systemem Windows Vista lub Windows 7.

2

na ekranie propo-
nującym rozpoczę-

cie instalacji klikamy na przycisk

i uruchamiamy konsolę odzyskiwania .

3

Wpisu jemy
polecenie

bootrec /

fixmbr

. Po

chwili rekord zostanie przywrócony .

CO TO JEST MBR I JAK GO NAPRAWIĆ

MBR – 512 bajtów

4 partycje podstawowe (4x16 bajtów)

2

ba

jty

sygnatur

y

Program rozruchowy

(446 bajtów)

Konfiguracja rozruchu systemów Windows

ZAMIAST BOOT.INI

Starsze systemy operacyjne z linii nT, do Windows XP
włącznie, korzystały z ustawień bootloadera, które
były przechowywane w pliku boot.ini na pierwszej
partycji dysku twardego. Wraz z Windows Vista
microsoft zastąpił starsze rozwiązanie zupełnie
nowym magazynem przechowującym dane rozruchu
– Bcd (ang.

Boot configuration data), który również

umieszczony jest na pierwszej partycji dysku lub na
partycji eFI w komputerach, które korzystają z tego
rozwiązania. magazyn Bcd pełni podobną funkcję, co
niegdyś boot.ini, i zawiera następujące informacje
związane z:

n

rozruchem systemów Windows Vista i 7 oraz

pokrewnych poprzez program winload.exe;

n

opcjami wychodzenia systemu ze stanu hibernacji

z wykorzystaniem programu winresume.exe;

n

możliwością uruchamiania starszych wersji

Windows niż Vista poprzez wywołanie ich progra-
mu rozruchowego nTLdr;

n

funkcjami związanymi z możliwością edycji sekto-

rów rozruchowych.

Bcd jest również konfigurowalne. Partnerzy oem
i deweloperzy oprogramowania mogą w magazynie
rozruchu Windows implementować własne narzędzia
lub opcje związane z przywracaniem systemu.
magazyn Bcd możemy edytować zarówno z wykorzy-
staniem trybu graficznego, jak i z linii poleceń, za
pomocą narzędzia bcdedit.exe. obie metody opisano
poniżej (strony 37–39).

Zarządzamy danymi magazynu BCD

Czas poznać możliwości konfiguracji roz-
ruchu komputera w przypadku wielu wer-
sji Windows zainstalowanych na dysku
twardym komputera. Dowiemy się, jak
edytować podstawowe opcje w trybie gra-
ficznym, a następnie poznamy potężne
narzędzie bcdedit.exe, które uruchamiane
jest z poziomu Wiersza polecenia.

Kolejność ma znaczenie

Chcąc zainstalować wiele systemów opera-
cyjnych na dysku twardym komputera,
powinniśmy proces rozpocząć od najstar-
szej wersji systemu. Z prostej przyczyny:
każdy system operacyjny instaluje również
własny menedżer rozruchu, który nieko-
niecznie musi być kompatybilny z nowszą
wersją Windows. Dla przykładu, jeśli chce-

my zainstalować Windows XP obok
Windows 7, to powinniśmy rozpocząć pro-
ces od starszej wersji, a więc Windows XP.
Z pewnością oszczędzi nam to dużo pracy
związanej z przywracaniem opcji rozruchu
dla obu systemów. Co jednak, jeśli chcemy
zainstalować Windows XP już obok istnie-
jącej instalacji Windows 7? Oczywiście jest
to możliwe – w dalszych poradach dowie-
my się, jak rozwiązać ewentualne proble-
my, które być może napotkamy.
Podobna sytuacja dotyczy wielu instalacji
systemów obok Linuksa. Programy rozru-
chowe GNU/Linux poradzą sobie z syste-
mami z rodziny Windows. Niestety,
w odwrotnym przypadku już nie, gdyż
BCD nie wspiera alternatywnych systemów
operacyjnych. Instalując więc Windows

obok Linuksa, najpierw powinniśmy na
dysku zainstalować pierwszy z wymienio-
nych systemów.

Opcje rozruchu kilku systemów

Windows

Gdy mamy zainstalowanych kilka syste-
mów Windows, możemy zmieniać opcje
związane z uruchamianiem wielu środo-
wisk. Dowiedzmy się, jak zmienić czas
potrzebny na wybór systemu operacyjnego
oraz jak skonfigurować kolejność ładowa-
nych systemów operacyjnych.

1

Klikamy prawym przyciskiem myszy
na

i z wyświetlonego menu

wybieramy opcję

.

2

W nowo uruchomionym module kli-
kamy na przycisk

.

Rozruch pod kontrolą

Aby szybko uzyskać dostęp do programu, w interfejsie

płyty wpisujemy

KOD

i wciskamy

�

.

NA DVD

EasyBCD 2.1

fREEWARE

023

ImgBurn 2.5

fREEWARE

046

ImgBurn 2.5 – spolszczenie

fREEWARE

047

rEFIt 0.14 dla Mac OS X

GPL

074

Rescatux 0.29 ISO

GPL

075

W ARTYKuLE

Konfiguracja rozruchu

systemów Windows

37

Zarządzamy danymi

magazynu BCD

37

Rozruch w systemach

alternatywnych

40

38

3/2011

PORADY

I

menedżery rozruchu

3/2011

39

2

Instalator wyszuka wszystkie
instalacje Windows na komputerze
i po chwili wyświetli listę znalezio-

nych systemów operacyjnych, które jest

w stanie naprawić. Wybieramy opcję
i klikamy na przycisk

, a potem na

opcję .

3

Rozpocznie się próba naprawienia .
Po chwili powinniśmy uzyskać
komunikat, który poinformuje nas

o przywróceniu bootloadera Windows 7.
Jeśli jednak to nie nastąpi, to możemy
przywrócić program rozruchowy
Windows 7 ręcznie, udając się do Wiersza
polecenia i wpisując komendę

bootsect /nt60 all

. Zobaczymy komu-

nikat informujący o sukcesie operacji .

4

Uruchamiamy ponownie komputer,
zamykając Wiersz polecenia,
a następnie instalator Windows 7.

5

Po uruchomieniu systemu Windows 7
włączamy na prawach administrato-
ra Wiersz polecenia i wpisujemy

następujące polecenia, które pozwolą nam
dodać do magazynu BCD opcje związane
z rozruchem Windows XP:

bcdedit /create {ntldr} /d „Windows XP”

bcdedit /set {ntldr} device partition=C:

bcdedit /set {ntldr} path \ntldr

bcdedit /displayorder {ntldr} /addlast]

Przykład podany przez Eksperta spowodu-
je dodanie wpisu dla systemu o nazwie
Windows XP, który na liście systemów do
uruchomienia pojawi się na końcu .

Uwaga!

Zamiast C: wpisujemy literę dys-

ku, na którym znajduje się plik

ntldr

, ina-

czej porada nie zadziała.
Po każdej komendzie zobaczymy komuni-
kat o wykonaniu zadania .

usuwamy wpisy z BCD

Oczywiście może być tak, że zechcemy
pozbyć się wybranego systemu operacyjne-
go, ale sformatowanie partycji nie rozwiąże
problemu, bo podczas rozruchu kompute-
ra nadal będzie widnieć wpis usuniętego
Windows. Dowiedzmy się, jak pozbyć się
z listy zbędnych wpisów.

1

Uruchamiamy Wiersz polecenia na
prawach administratora i wpisujemy
polecenie

bcdedit /enum all

.

Zosta ną wyświetlone identyfikatory
wszystkich wpisów w magazynie rozruchu
Windows.

2

Po zlokalizowaniu identyfikatora sys-
temu, który chcemy usunąć, wpisuje-
my polecenie

bcdedit /delete

{nasz_identifikator} /f

. Po chwili wpis

zostanie usunięty , a my po ponownym
uruchomieniu komputera już nie zobaczy-
my zbędnego systemu na liście.

Zmieniamy

kolejność rozruchu

Kolejność systemów na liście
również możemy ręcznie definio-
wać. Zazwyczaj na samej górze
listy znajduje się system, który
zainstalowaliśmy na końcu i jest

ustawiony jako domyślny, ale istnieje spo-
sób na zmodyfikowanie kolejności
na liście – na stałe lub jednorazowo.

1

W systemie Windows uruchamiamy
Wiersz polecenia na prawach admini-
stratora i wpisujemy polecenie , jeże-

li chcemy zmienić wpisy na stałe. Jeśli
z kolei chcemy tylko jednorazowo zmienić
sekwencję rozruchu, to powinniśmy
wydać polecenie ,

bcdedit /bootsequence {iden-

tyfikator_systemu}

co spowoduje umieszczenie na
początku listy systemu, który
zostanie uruchomiony jako
pierwszy podczas najbliższego
wystartowania komputera.

2

Po chwili zauważymy, że
kolejność systemów na
liście uległa zmianie

i domyślnie uruchamiany będzie
Windows, którego identyfikator wskazali-
śmy na liście jako pierwszy .

3

Przy kolejnej próbie uruchomienia
lista systemów powróci do pierwotnej
postaci, zupełnie jakbyśmy nie wpro-

wadzali żadnych modyfikacji.

3

Na zakładce

odnajduje-

my sekcję i klikamy na przycisk .

4

Na rozwijalnej liście wskazujemy ten
system Windows, który ma się urucha-
miać domyślnie jako pierwszy.

Możemy również zmodyfikować czas
potrzebny na wskazanie systemu do urucho-
mienia.

5

Wprowadzone zmiany, które zaczną
obowiązywać od kolejnego urucho-
mienia komputera, zatwierdzamy,

klikając dwukrotnie na przycisk

.

Przywracamy

opcje rozruchu

Jeżeli będziemy musieli zainstalować XP
na komputerze, na którym już działa
konfigurowany Windows Vista lub 7,
to nowsza wersja systemu zniknie
z menu startowego. Dowiedzmy
się więc, jak przywrócić
opcje rozruchu dla obu
systemów.

1

Uruchamiamy komputer
z płyty instalacyjnej
Windows 7 i w oknie insta-

lacji klikamy na przycisk

.

Windows 7 oferuje również zaawansowane opcje
rozruchu , które wywołujemy, wciskając � przed
wyświetleniem ekranu startowego systemu.
Poniżej znajdziemy omówienie dodatkowych opcji.

n

Napraw komputer – powoduje uruchomienie

tych samych narzędzi do naprawy komputera,
które poznaliśmy już na poprzednich stronach
artykułu, a uruchamianych z poziomu instala-
tora Windows.

n

Tryb awaryjny – ładuje tylko niezbędne kompo-

nenty Windows, które wymagane są do przepro-
wadzenia podstawowych operacji w systemie.

n

Tryb awaryjny z obsługą sieci – jak wyżej, ale

z obsługą sieci. Wybierając tę opcję, możemy
między innymi uzyskać połączenie z internetem.

n

Tryb awaryjny z Wierszem polecenia – uru-

chamiane jest podstawowe środowisko opera-
cyjne z możliwością konfiguracji i przeprowa-
dzania zmian tylko w trybie tekstowym.

n

Włącz rejestrowanie rozruchu – pozwala

stworzyć plik nrbtlog.txt, który zawiera listę
wszystkich sterowników inicjowanych podczas
rozruchu. opcja z pewnością przydatna, gdy
próbujemy doszukać się problemów ze stabil-
nością, a podejrzewamy wadliwy driver.

n

Włącz wideo w niskiej rozdzielczości (640 x

480) – uruchamia system z bieżącym sterow-

nikiem wideo, ale w niskiej rozdzielczości.
opcja przydatna podczas próby zresetowania
ustawień ekranu.

n

Ostatnia znana dobra konfiguracja (zaawan-

sowane) – odpowiada za przywrócenie usta-

wień takich, jak przy ostatnim pomyślnym
uruchomieniu systemu.

n

Tryb przywracania usług katalogowych –

odpowiada za możliwość łączenia się z dome-
ną i usługami Active directory w celu przywró-
cenia usług katalogowych.

n

Tryb debugowania – uruchamia system w try-

bie umożliwiającym debugowanie.
Przeznaczony dla zaawansowanych użytkow-
ników i administratorów.

n

Wyłącz automatyczne ponowne uruchamianie

komputera po błędzie systemu – funkcja odpo-

wiada za dezaktywację funkcji automatycznego
resetowania Windows po wystąpieniu błędu.

n

Wyłącz wymuszanie podpisanych sterowni-

ków – opcja przyda się z pewnością w 64-bito-

wych Windows, które wymagają driverów
z certyfikatem WhQL. Jeśli chcemy zainstalo-
wać starszy sprzęt, który podobnego certyfika-
tu nie ma, to możemy wykorzystać tę opcję
w celu zmuszenia systemu do niesprawdzania
podpisów sterowników.

n

uruchom system Windows normalnie – wybór

opcji powoduje standardowy rozruch Windows.

ZAAWANSOWANE OPCJE ROZRuCHu

INNE fuNKCJE BCDEDIT

oczywiście narzędzia i przełączniki bcdedit, które do
tej pory poznaliśmy, są tylko częścią możliwości
bcdedit.exe. edytor magazynu Bcd umożliwia znacz-
nie więcej. Poniżej znajdziemy omówienie kilku
innych poleceń, które możemy stosować w połącze-
niu z bcdedit. Pamiętajmy, że każde z wymienionych
poleceń wymaga zastosowania prefiksu w postaci
znaku

/

. Ponadto, wpisując w Wierszu polecenia

komendę

bcdedit /? ID ,

uzyskamy listę

wszystkich dostępnych identyfikatorów.

n

eksport – umożliwia zapis na dysku twardym kom-

putera kopii zapasowej magazynu rozruchu

n

import – pozwala na przywrócenie ustawień Bcd

z kopii, którą utworzyliśmy poleceniem import

n

createstore – tworzy nowy, pusty magazyn Bcd,

który następnie można edytować z wykorzysta-
niem innych poleceń

n

copy – pozwala skopiować wszystkie wpisy

w magazynie

n

mirror – tworzy zdublowane wpisy w magazynie

rozruchu, ale mają one te same ustawienia co pier-
wowzory

n

deletevalue – pozwala skasować wybraną wartość

wpisu w magazynie

n

enum – wyświetla listę wszystkich wpisów

w magazynie rozruchu

n

bootems – włącza lub wyłącza usługi zarządzania

awaryjnego dla aplikacji rozruchu

Wszystkich funkcji programu Bcdedit możemy uży-
wać z linii poleceń. natomiast z wykorzystaniem gra-
ficznych mechanizmów Windows skonfigurujemy
jedynie niewielką część opcji, związanych tylko z pod-
stawowymi parametrami rozruchu.

RÓWNIEŻ W TRYBIE GRAfICZNYM

Bcdedit.exe ma możliwości, których nie znajdziemy
w graficznym interfejsie Windows. Jeżeli jednak korzy-
stanie z jego opcji jest dla nas zbyt trudne, możemy
użyć dodatkowych graficznych nakładek. Takim pro-
gramem jest na przykład easyBcd , który znajdzie-
my na płycie eksperta (

DVD KOD 023

). Program jest

bezpłatny dla użytkowników domowych, a za wersję
komercyjną zapłacimy około 85 złotych.

JAK ZMIENIĆ CZAS POTRZEBNY NA uRuCHOMIENIE

DOMYŚLNEGO SYSTEMu

narzędzie bcdedit umożliwia również zmianę czasu potrzebnego na rozruch domyślnego środo-
wiska operacyjnego. nie zawsze po włączeniu peceta chcemy czekać kilka lub kilkanaście sekund,
zanim program rozruchowy pozwoli wybrać nam domyślne śodowisko pracy. dowiedzmy się, jak
poprawić czas 30 sekund na krótszy, na przykład na 5 sekund.

1

uruchamiamy Wiersz polecenia na prawach administratora i wpisujemy polecenie

bcdedit /timeout 5

.

2

Po ponownym uruchomieniu komputera zauważymy, że czas potrzebny na wybór środowiska
do uruchomienia uległ zmniejszeniu do rozsądnego minimum.

bcdedit displayorder {identyfikator_

pierwszego_systemu} {identyfikator_dru-

giego_systemu}

40

3/2011

PORADY

I

menedżery rozruchu

3/2011

41

Rozruch w systemach alternatywnych

Magazyn BCD nie jest w stanie przecho-
wywać informacji na temat rozruchu
innych niż Windows systemów operacyj-
nych. Jeżeli więc chcemy zainstalować
na komputerze dodatkowo Linux lub
na Macu obok OS X doinstalować
Windows, musimy skorzystać z innych
rozwiązań. W wypadku Linuksa użyjemy
programu rozruchowego GRUB,
w macu OS X zaś – darmowej aplikacji
rEFIt, która jest bardziej funkcjonalna
niż wbudowany w system firmy Apple
program Boot Camp. Dowiedzmy się,
jak praktycznie wykorzystać wspomniane
menedżery.

Przywracamy GRuBA

Jeśli zainstalujemy najpierw Windows,
a dopiero później Linux, na innej partycji,
to nie będziemy mieć problemów. Niestety,
wykonując instalację systemów w odwrot-
nej kolejności, skutecznie przyczynimy się
do niemożliwości rozruchu Linuksa.
Dowiedzmy się, jak przywrócić opcje roz-
ruchu dla obu systemów w przypadku
drugiego ze wspomnianych wariantów.
Ekspert pokaże, jak wykonać to zadanie za
pomocą ratunkowej dystrybucji Linuksa
– Rescatux.

1

Uruchamiamy komputer z płyty z sys-
temem Rescatux

DVD KOD 075

i wybieramy opcję w przypadku,

gdy zamierzamy przywrócić GRUB-a
w Linuksie 32-bitowym. Jeśli mamy
zainstalowany na dysku Linux w wersji
64-bitowej, to uruchamiamy Rescatux
w trybie AMD64 .

2

System w wersji Live CD uruchomi
się po kilku sekundach i ujrzymy
okno , w którym klikamy na opcję .

3

W kolejnych krokach wybieramy
opcję oraz wskazujemy pierwszą
partycję ,

na której znaj-
duje się GRUB.

4

Program
zostanie zainstalowany . Urucha-
miamy ponownie komputer. Teraz

pojawi się ekran wyboru systemu opera-

cyjnego, na którym dostępny będzie
zarówno Linux , jak i Windows .

Dostosowujemy GRuBA

Menedżerem GRUB możemy zarządzać
poprzez Terminal, ale Ekspert zna prostsze
i wygodniejsze narzędzie, które pozwoli
nam zmodyfikować opcje rozruchu w try-
bie graficznym.

1

Uruchamiamy Terminal i instaluje-
my program Grub Customizer poprzez
wydanie poleceń:

sudo add-apt-repository ppa:danielrich-

ter2007/grub-customizer

sudo apt-get update

sudo apt-get install grub-customizer

2

Uruchamiamy pro-
gram Grub
Customizer .

3

Zostanie wyświetlona lista wszyst-
kich wpisów w magazynie Gruba .
Kolejność wyświetlania pozycji może-

my dowolnie zmieniać poprzez zaznaczenie

wpisu i użycie strzałek . Ponadto może-
my również usuwać zbędne wpisy .

4

Klikając na przycisk ,
uruchomimy moduł prefe-
rencji, w którym na zakład-

ce możemy edytować typowe
opcje związane z rozruchem
kilku systemów operacyjnych, na

przykład czas odpowiedzi na wybór środo-
wiska do uruchomienia czy wskazać
domyślny system , który uruchomi się po
upływie ustalonego czasu.

5

Miłośnicy graficznych
modyfikacji powinni
udać się na kartę .

Możemy tutaj dostosowy-
wać w szerokim zakresie
wygląd programu rozru-
chowego, podmieniając

również tło , uzyskując na przykład taki
efekt .

6

Wszystkie wprowadzone zmiany
zapisujemy, klikając na przycisk

.

Wiele systemów na macu

Firma Apple wraz z systemem Mac OS X
dostarcza dedykowane narzędzie – Boot
Camp – które umożliwia przygotowanie
komputera macintosh pod instalację syste-
mu Windows. W najnowszej wersji ma ono
jednak poważne ograniczenie . Na szczę-
ście, korzystając z darmowej aplikacji rERIt,
bez problemu zainstalujemy na macu dowol-
ną wersję Windows lub Linuksa.

Instalujemy LINuX obok

MAC OS X

Dowiedzmy się, jak za pomocą narzędzia
rEFIt zainstalować na macu obok Mac OS X
system operacyjny z rodziny Linux –
Ubuntu. Warto jednak podkreślić, że insta-
lacja innych systemów, w tym Windows, za
pomocą programu rEFIt wygląda niemal
identycznie.

1

Instalujemy program rEFIt
(

DVD KOD 074

) w systemie Mac OS X.

2

Wkładamy nośnik instalacyjny
z Linuksem do napędu CD-ROM maca
lub na kluczu USB i uruchamiamy

ponownie komputer. Przy rozruchu przy-
trzymujemy klawisz C do momentu, aż na
ekranie startowym pojawi się menu . Jeśli
chcemy przed rozpoczęciem instalacji
dokonać podziału dysku na partycje, to
wybieramy opcję . Będziemy mogli po
chwili dokonać zmian związanych z ilością
i rozmiarem woluminów na dysku.

3

Wybieramy opcję , co spowoduje
uruchomienie instalatora Linuksa.
Wybieramy w nim opcję i następ-

nie postępujemy według wskazówek pro-
gramu instalacyjnego systemu.

4

Po zainstalowaniu Linuksa podczas
każdego uruchomienia komputera
mac będziemy mieć do wyboru

dodatkową opcję , która umożliwi nam
rozruch alternatywnego systemu operacyj-
nego.

Pozbywamy się REfIT

Oczywiście może być tak, że z czasem
zechcemy pozbyć się innego systemu
z komputera mac i wtedy zechcemy przy-
wrócić oryginalny program rozruchowy
systemu Mac OS X. rEFIt usuniemy,
kasując katalog

EFI

wraz zawartością

z głównego dysku twardego. Ponadto,
posiłkując się Finderem, warto usunąć
również zawartość folderu

EFI

z katalogu

Library/StartupItems

. Po chwili powi-

nien zostać przywrócony oryginalny
menedżer rozruchu Mac OS X. Niemniej,
jeśli ujrzymy na ekranie szare tło, które
nie zniknie po kilku minutach, to urucha-
miamy jeszcze raz maca i przytrzymujemy
klawisz �, co spowoduje wyświetlenie

ekranu . Klikamy na przycisk , co spra-
wi przywrócenie oryginalnego programu
rozruchowego Mac OS X.
Pamiętajmy jednak, że raz usunięte rEFIt
wiąże się z brakiem możliwości urucho-
mienia alternatywnych systemów, które
wcześniej zainstalowaliśmy na kompute-
rze Apple!

DD

KIEDYŚ BYŁO LILO

LiLo (ang. Linux Loader) jest programem rozrucho-
wym, który towarzyszy systemom operacyjnym opar-
tym na Linuksie od samych początków. zaletą LiLo
jest niezależność od rodzaju systemu plików na party-
cji aktywnej i obsługa aż do 16 wpisów w menedżerze.
niemniej LiLo ma również wady, które sprawiły, że
został praktycznie wyparty przez GruB-a.
LiLo jest programem, który niestety wymaga aktualiza-
cji sektora rozruchowego podczas każdego uaktualnie-
nia ustawień kernela Linuksa. Fakt ten sprawia, że kon-
kurent GruB-a jest być może prosty w konfiguracji, ale
również wymagający częstych aktualizacji sektora par-
tycji rozruchowej. Tym samym w praktycznej części
poradnika skupimy się na GruB-ie.

CO TO JEST EfI

eFI (ang. Extensible Firmware
Interface) został opracowany przez
Intela z myślą o procesorach
Itanium i zastąpieniu tradycyjnego
BIoS-u komputera. niestety, eFI
jest również postrzegane jako
poważne niebezpieczeństwo.
Główne zarzuty stawiane techno-
logii to brak kontroli nad sprzętem
oraz ograniczenia związane z wyko-
rzystaniem komputera.

Powszechnie eFI stosowane jest przez Apple od wielu
lat, ale pamiętajmy, że jest to platforma zamknięta.
Stąd też problemy związane z instalacją innych niż
mac oS X systemów na macach. na szczęście zamien-
niki eFI, jak omawiany na ramach artykułu reFIt,
umożliwiają obejście obostrzeń stosowanych przez
firmę Apple.

Interfejs EFI w ogóle nie przypomina standardowego BIOS-u,

który znamy z komputerów typu desktop z systemem

Windows, i zarządzanie nim wymaga znacznie większej wiedzy

System operacyjny (dowolny)

Firmware

Sprzęt

E

xtensible

F

irmware

I

nterface

DLACZEGO NIE BOOT CAMP

najnowsza wersja narzędzia Boot camp , oznaczona numerem 4.0 i rozprowadzana wraz z sys-
temem oS X Lion (więcej w numerze eksperta na stronie 16), niestety wspiera tylko ostatnią
wersję systemu microsoftu – Windows 7. Starsze wydania Windows oraz inne systemy operacyj-
ne nie są obsługiwane przez nowy Boot camp, dlatego też jeśli zechcemy zainstalować na kom-
puterze mac inne oprogramowanie niż Windows 7, to program firmy Apple nam tego nie umożli-
wi. Pozostaje więc alternatywne rozwiązanie.

EFI pośredniczy między systemem operacyjnym

a firmware’em zarządzającym sprzętem. Dzięki temu

tworzy się niezależne od systemu operacyjnego ste-

rowniki dla EFI