10/2. Wyznaczenie pracownika do wykonywania
czynnoœci w zakresie ochrony ppo¿. i ewakuacji
pracowników

Rozdzia³ 10/2.

10/2. Wyznaczenie pracownika w zakresie ochrony ppo¿.

10. Ochrona przeciwpo¿arowa

marzec 2010

Micha³ Abramowski

Spis treœci

1. Komentarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1

1.1. Przypadek pierwszy – ma³e prawdopodo-

bieñstwo powstania po¿aru na terenie
zak³adu pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2

1.2. Przypadek drugi – powstanie po¿aru w zak³a-

dzie pracy jest bardzo prawdopodobne . . . . . .

2

2. Sposób wyznaczania pracownika . . . . . . . . . . . . . . .

2

3. Informowanie pracowników o osobach

wyznaczonych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3

Wzór Wypowiedzenie warunków pracy i p³acy . . . .

4

1. Komentarz

Obowi¹zek wyznaczenia przez pracodawcê pracownika do wykonywania czyn-
noœci w zakresie ochrony przeciwpo¿arowej i ewakuacji pracowników wynika
z treœci art. 209

1

§ 1 pkt 2 lit b) ustawy z 26.6.1974 r. – Kodeks pracy (tj. Dz.U.

z 1998 r. Nr 21, poz. 94, ze zm.).

Z rodzaju i poziomu wystêpuj¹cych zagro¿eñ powinny wynikaæ:

l

liczba wyznaczonych pracowników,

l

zakres ich szkolenia oraz

l

wyposa¿enie pracowników.

Cechy
wyznaczonego
pracownika

W przepisach nie wskazano wyraŸnie, kogo spoœród pracowników mo¿e pra-
codawca wyznaczyæ do roli, jak¹ jest wykonywanie czynnoœci w zakresie ochro-
ny przeciwpo¿arowej i ewakuacji pracowników. Nie wskazano te¿ jakie cechy
charakteru, czy te¿ kwalifikacje pracownik taki powinien posiadaæ. Z doœ-
wiadczenia mo¿na powiedzieæ jedynie, ¿e powinna to byæ niew¹tpliwie osoba,
która:

l

daje rêkojmiê rzetelnego i fachowego wywi¹zania siê z na³o¿onych na ni¹ obo-
wi¹zków,

l

jest opanowana w sytuacjach kryzysowych (nie wpada w panikê),

l

ma cechy przywódcze (potrafi zarz¹dzaæ ludŸmi i znajduje u nich pos³uch).

W praktyce wydaj¹ siê byæ rozs¹dne dwa sposoby postêpowania, w zale¿noœci od
prawdopodobieñstwa powstania po¿aru w zak³adzie pracy oraz ewentualnych
jego skutków.

marzec 2010

1

OPINIE

Rozdział 10/2.

1.1. Przypadek pierwszy – ma³e prawdopodobieñstwo
powstania po¿aru na terenie zak³adu pracy

Je¿eli prawdopodobieñstwo powstania po¿aru na terenie zak³adu pracy jest zni-
kome, to z pewnoœci¹ do wykonywania czynnoœci w zakresie ochrony przeciw-
po¿arowej i ewakuacji pracowników wystarcz¹ wiedza i umiejêtnoœci nabyte pod-
czas instrukta¿u ogólnego – w trakcie realizacji tematu: „Podstawowe zasady
ochrony przeciwpo¿arowej oraz postêpowania w razie po¿aru”.

Poniewa¿ ka¿dy pracownik odbywa taki instrukta¿ przed podjêciem pracy, tak
wiêc pracodawca mo¿e wyznaczyæ dowolnego pracownika.

1.2. Przypadek drugi – powstanie po¿aru w zak³adzie pracy
jest bardzo prawdopodobne

Przeszkolenie

W przypadku, gdy powstanie po¿aru w zak³adzie pracy jest wysoce prawdo-
podobne, to wyznaczony pracownik powinien byæ specjalnie przeszkolony pod
k¹tem:

l

zagro¿eñ po¿arowych, a zw³aszcza zagro¿eñ, do których mo¿e dojœæ przy da-
nym typie dzia³alnoœci prowadzonej w zak³adzie pracy,

l

zapobiegania powstawaniu po¿aru,

l

dzia³añ, jakie nale¿y podj¹æ w przypadku powstania po¿aru (m.in.: metody
gaszenia po¿arów w pocz¹tkowej ich fazie, rozmieszczenie i zastosowanie
podrêcznego sprzêtu gaœniczego, zasady alarmowania i ewakuacji pracowni-
ków, sposoby powiadamiania jednostek Pañstwowej Stra¿y Po¿arnej).

PRZYKŁAD

Przyk³adem zak³adu, w którym powstanie po¿aru jest wysoce prawdopodobne mo¿e byæ, np. stolar-
nia, gdzie prócz zagro¿enia, jakie niesie ze sob¹ py³ drzewny, wystêpuje zagro¿enie materia³ami ³atwo
palnymi (kleje, lakiery, farby), które s¹ wykorzystywane na ró¿nych etapach produkcji.

PRZYKŁAD

Zak³adami podatnymi na powstanie po¿aru bêd¹ z przyczyn oczywistych równie¿:

l

sk³ad materia³ów ³atwopalnych,

l

stacje benzynowe.

2. Sposób wyznaczania pracownika

Konsultacje

Sposób wyznaczania pracownika równie¿ nie zosta³ uregulowany prawem. Prze-
pisem art. 237

11a

§ 1 pkt 3 Kodeksu pracy, przy wyznaczaniu pracowników do

wykonywania dzia³añ w zakresie zwalczania po¿arów i ewakuacji pracowników,
nakazuje siê jedynie pracodawcy przeprowadzenie konsultacji z pracownikami
lub ich przedstawicielami.

Zwracamy uwagê, ¿e na wyznaczonego pracownika pracodawca ma zamiar
na³o¿yæ dodatkowe, nie ujête w dotychczasowej umowie o pracê, obowi¹zki – wy-
konywania czynnoœci w zakresie ochrony przeciwpo¿arowej i ewakuacji pracowni-

2

marzec 2010

OPINIE

10. Ochrona przeciwpożarowa

Rozdział 10/2.

ków, czyli mówi¹c krótko zmieniæ mu dotychczasowe warunki pracy i zapropo-
nowaæ nowe. Taka propozycja powinna byæ wiêc z³o¿ona na piœmie w formie
wypowiedzenia dotychczasowych warunków pracy i p³acy.

Za sposobem wyznaczenia pracownika w formie wypowiedzenia warunków pracy
i p³acy przemawia równie¿ zdyscyplinowanie go do wype³niania swojej roli po-
wa¿nie, na serio. Na pracowniku ci¹¿y bowiem odpowiedzialnoœæ porz¹dkowa,
m.in. za przestrzeganie ustalonej organizacji i porz¹dku w procesie pracy oraz
przepisów przeciwpo¿arowych. Wyznaczenie pracownika do wykonywania czyn-
noœci w zakresie ochrony ppo¿. i ewakuacji nale¿y do sfery organizacji pracy.

3. Informowanie pracowników o osobach
wyznaczonych

Obowiązek

Pracodawca ma obowi¹zek poinformowaæ wszystkich zatrudnionych o pracowni-
kach wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy oraz wykonywania dzia³añ
w zakresie zwalczania po¿arów i ewakuacji (art. 207

1

§ 1 pkt 3 Kodeksu pracy).

Informacja taka nie mo¿e zawieraæ zbyt wielu danych osoby wyznaczonej, ale na jej
podstawie ka¿dy, nawet najm³odszy sta¿em pracownik powinien móc jednoznacz-
nie zidentyfikowaæ w³aœciw¹ osobê. Wydaje siê, ¿e celowym jest podanie:

l

imienia i nazwiska,

l

miejsca wykonywania pracy (np. wydzia³u, hali, budynku, pokoju),

l

numeru telefonu s³u¿bowego lub innego œrodka komunikacji elektronicznej
(art. 207

1

§ 2 Kp).

Sposób
przekazania

W przepisach Kodeksu pracy nie okreœlono wprost, w jaki sposób pracodawca po-
winien przekazaæ takie informacje. Zatem nale¿y uznaæ, ¿e poinformowanie mo¿e
nast¹piæ w dowolny sposób. Zazwyczaj w przepisach Kodeksu pracy przewidziane
s¹ dwa sposoby podawania informacji do wiadomoœci pracownika:

l

na piœmie lub

l

w sposób „zwyczajowo przyjêty u pracodawcy”.

Przekazywanie powy¿szych informacji pracownikom poprzez pisma kierowane
osobno do ka¿dego pracownika mo¿e byæ zbyt k³opotliwe (zw³aszcza jeœli zak³ad
zatrudnia kilkaset osób, a pracowników wyznaczonych do wykonywania czynno-
œci w zakresie ochrony ppo¿. i ewakuacji jest kilkudziesiêciu). Natomiast zwyczajo-
wo przyjêty u danego pracodawcy sposób informowania pracowników mo¿e mieæ
ró¿n¹ postaæ w zale¿noœci od konkretnego pracodawcy.
Sugerujemy, ¿e poinformowanie pracowników mo¿e nast¹piæ poprzez:

l

umieszczenie stosownych informacji na tablicy (tablicach) og³oszeñ czy te¿

l

drog¹ elektroniczn¹ (np. na wewnêtrznym portalu firmy, poczt¹ elektroniczn¹
skierowan¹ do wszystkich pracowników, najlepiej z opcj¹ powiadomienia o od-
czytaniu wiadomoœci przez adresata).

Decyduj¹c siê na przyjêcie okreœlonego sposobu informowania nale¿y mieæ na
uwadze, ¿e fakt przekazania pracownikom informacji powinien byæ ³atwy do
udowodnienia w razie kontroli Pañstwowej Inspekcji Pracy, zatem dla celów do-
wodowych proponujemy Pañstwu zachowanie formy pisemnej.

Poni¿ej przedstawiamy przyk³adowy formularz wypowiedzenia warunków pracy.

marzec 2010

3

10/2. Wyznaczenie pracownika w zakresie ochrony ppoż.

OPINIE

Rozdział 10/2.

Zmiana
warunków
pracy

..........................................................

...................................... dnia ........................

(pieczêæ pracodawcy)

(miejscowoϾ)

(data)

WYPOWIEDZENIE

warunków pracy i p³acy

Pan/Pani

*)

.............................................................

.............................................................

Wypowiadam Panu/Pani

*)

dotychczasowe warunki pracy i p³acy zawarte w umowie o pracê zawartej

w dniu ............................. , w czêœci dotycz¹cej zakresu obowi¹zków zawodowych z zachowaniem
..................................... okresu wypowiedzenia, który up³ynie w dniu ........................ .

Przyczyn¹ wypowiedzenia dotychczasowych warunków pracy i p³acy jest wyznaczenie Pana/Pani

*)

do

wykonywania czynnoœci w zakresie ochrony przeciwpo¿arowej i ewakuacji pracowników.

Po up³ywie okresu wypowiedzenia, tzn. od dnia ................................. proponujê nastêpuj¹ce, nowe
warunki pracy i p³acy: ...................................................................................................................................

......................................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................................

Pozosta³e warunki umowy o pracê nie ulegaj¹ zmianie.

Je¿eli Pan/Pani

*)

przed up³ywem po³owy okresu wypowiedzenia, tzn. do dnia ............................. nie z³o¿y

oœwiadczenia o odmowie przyjêcia nowych warunków pracy i p³acy, bêdzie to równoznaczne z wyra¿e-
niem zgody na proponowan¹ zmianê warunków pracy i p³acy.

W razie odmowy przyjêcia przez Pana/Pani¹

*)

zaproponowanych warunków pracy i p³acy, umowa o pracê

rozwi¹¿e siê z up³ywem okresu wypowiedzenia, tzn. z dniem ............................ .

Jednoczeœnie informujê, ¿e w terminie 7 dni od dnia dorêczenia niniejszego pisma przys³uguje Panu/Pani

*)

prawo wniesienia odwo³ania do S¹du Rejonowego – S¹du Pracy w ......................................................... .

....................................................................................

(podpis pracodawcy lub osoby reprezentuj¹cej pracodawcê)

....................................................................................

(potwierdzenie odbioru przez pracownika – data i podpis)

*)

Niepotrzebne skreœliæ

4

10. Ochrona przeciwpożarowa

WZÓR