Urz

ą

d Komisji Nadzoru Finansowego

Departament Po

ś

redników Finansowych

Warszawa, 2009 r.

Działalno

ść

brokerów

ubezpieczeniowych w roku 2008

2

SPIS TRE

Ś

CI

SPIS TRE

Ś

CI ............................................................................................................. 2

1. Wst

ę

p ......................................................................................................................3

2. Brokerzy ubezpieczeniowi .......................................................................................3

3. Umowy ubezpieczenia odpowiedzialno

ś

ci cywilnej z tytułu prowadzenia

działalno

ś

ci brokerskiej. ......................................................................................... 7

4. Przychody uzyskane przez brokerów z tytułu prowizji od zakładów ubezpiecze

ń

.9

5. Wielko

ść

prowizji wypłaconej przez zakłady ubezpiecze

ń

.....................................11

6. Dystrybucja ubezpiecze

ń

przez brokerów. ............................................................12

7. Zestawienie zakładów ubezpiecze

ń

według wielko

ś

ci składki ulokowanej przez

brokerów............................................................................................................... 14

8. Lokowanie składki w Zakładach Ubezpiecze

ń

.......................................................15

SPIS TABEL ............................................................................................................. 17

SPIS WYKRESÓW................................................................................................... 18

SŁOWNIK POJ

ĘĆ

I TERMINÓW U

ś

YTYCH W OPRACOWANIU........................... 19

3

1. Wst

ę

p.

Sprawozdanie dotyczy brokerów ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych

prowadz

ą

cych działalno

ść

na podstawie zezwole

ń

na wykonywanie działalno

ś

ci

brokerskiej w zakresie ubezpiecze

ń

i reasekuracji wydanych do dnia 31 grudnia 2008

roku i wpisanych do rejestru brokerów ubezpieczeniowych.

Sprawozdanie zostało sporz

ą

dzone na podstawie danych zgromadzonych przez

Departament Po

ś

redników Finansowych z uwzgl

ę

dnieniem danych przekazywanych

przez brokerów w rocznych sprawozdaniach z ich działalno

ś

ci.

Fakt, i

ż

nie wszyscy brokerzy przesłali kompletne dane na temat wielko

ś

ci

ulokowanej składki i uzyskanej od zakładów ubezpiecze

ń

prowizji (cz

ęść

brokerów

w ogóle nie przesłała sprawozda

ń

ze swej działalno

ś

ci, a cz

ęść

brokerów

przedstawiła dane za niepełny rok działalno

ś

ci), mógł zniekształci

ć

rzeczywisty obraz

udziału brokerów w polskim rynku ubezpiecze

ń

.

2. Brokerzy ubezpieczeniowi.

Broker jest po

ś

rednikiem ubezpieczeniowym wykonuj

ą

cym czynno

ś

ci w imieniu

lub na rzecz podmiotu poszukuj

ą

cego ochrony ubezpieczeniowej. Mo

ż

e nim by

ć

osoba fizyczna lub prawna, która po uprzednim spełnieniu szeregu warunków

okre

ś

lonych w art. 28 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o po

ś

rednictwie

ubezpieczeniowym (Dz U. Z 2003 r. Nr 124, poz. 1154 z pó

ź

n. zm.), posiada wydane

przez organ nadzoru zezwolenie na wykonywanie działalno

ś

ci brokerskiej i jest

wpisana do rejestru brokerów ubezpieczeniowych. Działalno

ść

brokera polega na

zawieraniu lub doprowadzaniu do zawarcia umów ubezpieczenia, wykonywaniu

czynno

ś

ci przygotowawczych do zawarcia umów ubezpieczenia oraz uczestniczeniu

w zarz

ą

dzaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia, tak

ż

e w sprawach o

odszkodowanie, jak równie

ż

na organizowaniu i nadzorowaniu czynno

ś

ci

brokerskich.

Do dnia 31.12.2008 r. zostało wydanych ogółem 1 739 zezwole

ń

na

wykonywanie działalno

ś

ci brokerskiej, w tym 1 693 w zakresie ubezpiecze

ń

(1 267

osobom fizycznym i 426 osobom prawnym) oraz 46 w zakresie reasekuracji

(odpowiednio: 11 i 35).

4

W roku 2008 wydano mniej zezwole

ń

na działalno

ść

brokersk

ą

ni

ż

w dwóch

latach poprzednich. I tak w porównaniu do 2007 roku spadek wydanych zezwole

ń

na

wykonywanie działalno

ś

ci brokerskiej wyniósł 31,9% a w porównaniu do 2006 roku

spadek wyniósł 15,4%.

W roku 2008 wydano 4 zezwolenia w zakresie reasekuracji, wszystkie zostały

wydane osobom prawnym.

Ogólna liczba wydanych zezwole

ń

w roku 2008 wyniosła 47, z tego 57,5 % tj.

27 wydano osobom fizycznym. W roku 2008, podobnie jak w trzech poprzednich

latach, przyrost wydanych zezwole

ń

na wykonywanie działalno

ś

ci brokerskiej

osobom fizycznym jest znacznie wi

ę

kszy od liczby wydanych zezwole

ń

na

wykonywanie działalno

ś

ci brokerskiej osobom prawnym.

Poni

ż

sze tabele przedstawiaj

ą

liczby wydanych zezwole

ń

na prowadzenie

działalno

ś

ci brokerskiej osobom fizycznym i prawnym, z uwzgl

ę

dnieniem podziału na

brokerów posiadaj

ą

cych zezwolenie na prowadzenie działalno

ś

ci brokerskiej

w zakresie ubezpiecze

ń

i reasekuracji.

Tabela 1. Liczba wydanych zezwole

ń

w zakresie ubezpiecze

ń

w latach 2005 – 2008.

Wyszczególnienie

2005

2006

2007

2008

Osoby fizyczne

18

34

52

27

Osoby prawne

13

17

17

16

Razem

31

51

69

43

Tabela 2. Liczba wydanych zezwole

ń

w zakresie reasekuracji w latach 2005 – 2008.

Wyszczególnienie

2005

2006

2007

2008

Osoby fizyczne

0

0

0

0

Osoby prawne

0

1

0

4

Razem

0

1

0

4

Tabela 3. Liczba wydanych zezwole

ń

na prowadzenie działalno

ś

ci brokerskiej

w latach 2005 – 2008.

Wyszczególnienie

2005

2006

2007

2008

Osoby fizyczne

18

34

52

27

Osoby prawne

13

18

17

20

Razem

31

52

69

47

5

Wykres 1. Liczba wydanych zezwole

ń

na prowadzenie działalno

ś

ci

brokerskiej w latach 2005 – 2008.

0

50

100

150

Liczba

2005

2006

2007

2008

Lata

Osoby fizyczne

Osoby prawne

Razem

W roku 2008 dokonano 31 wykre

ś

le

ń

z rejestru brokerów ubezpieczeniowych,

w tym 29 podmiotom w zakresie ubezpiecze

ń

(22 osobom fizycznym i 7 osobom

prawnym) oraz 2 podmioty w zakresie reasekuracji (osoba prawna oraz osoba

fizyczna).

Szczegółowy wykaz z uwzgl

ę

dnieniem przyczyny wykre

ś

le

ń

z rejestru brokerów

ubezpieczeniowych przedstawia poni

ż

sza tabela.

Tabela

4.

Przyczyny

wykre

ś

le

ń

brokerów

z

rejestru

brokerów

ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.

Wyszczególnienie

Liczba wykre

ś

le

ń

z rejestru

Cofni

ę

cie zezwolenia na wniosek brokera

25

Zaprzestanie spełniania warunków niezb

ę

dnych do uzyskania

zezwolenia

1

Wyga

ś

ni

ę

cie zezwolenia

5

Razem

31

6

Wykre

ś

lenie

brokera

ubezpieczeniowego

z

rejestru

brokerów

ubezpieczeniowych na skutek cofni

ę

cia zezwolenia na wniosek brokera stanowiło

81% wszystkich wykre

ś

le

ń

z listy brokerów.

Rok 2008 przyniósł znaczny spadek wykre

ś

le

ń

z rejestru brokerów

ubezpieczeniowych w porównaniu z latami ubiegłymi. W porównaniu z rokiem 2007

wykre

ś

le

ń

z rejestru było prawie o połow

ę

mniej, a z rokiem 2005 – ponad 6-krotnie

mniej. Mimo mniejszej ilo

ś

ci wykre

ś

le

ń

z rejestru brokerów ubezpieczeniowych

ogólna liczba osób wykonuj

ą

cych działalno

ść

brokersk

ą

na koniec 2008 r.

nieznacznie wzrosła w stosunku do roku 2007, z uwagi na stosunkowo niewielk

ą

ilo

ść

wydanych zezwole

ń

. Na dzie

ń

31 grudnia 2008 r. na rynku ubezpiecze

ń

funkcjonowały 905 podmioty.

Wykres 2. Struktura wykre

ś

le

ń

brokerów z rejestru brokerów ubezpieczeniowych.

25

1

5

0

35

70

105

140

175

210

Cofni

ę

cie zezwolenia na

wniosek brokera

Zaprzestanie spełniania
warunków

Wyga

ś

ni

ę

cie zezwolenia

Tabela 5. Liczba wykre

ś

le

ń

brokerów z rejestru brokerów ubezpieczeniowych

i reasekuracyjnych w latach 2005 – 2008.

Wyszczególnienie

2005

2006

2007

2008

Osoby fizyczne

186

60

36

23

Osoby prawne

34

23

17

8

Razem

220

83

53

31

Porównanie liczby wykre

ś

le

ń

brokerów z rejestru brokerów ubezpieczeniowych

z liczb

ą

wydanych zezwole

ń

na prowadzenie działalno

ś

ci brokerskiej w ostatnich

czterech latach wskazuje na powolne odbudowywanie si

ę

rynku brokerskiego. Na

koniec 2008 r. wa

ż

ne zezwolenia posiadało 905 osób fizycznych i prawnych

wykonuj

ą

cych działalno

ść

brokersk

ą

. Tak znacz

ą

ca ju

ż

grupa podmiotów

7

wykonuj

ą

cych działalno

ść

brokersk

ą

na polskim rynku jest wy

ż

sza o kilka procent w

porównaniu z latami poprzednimi (z rokiem 2007 o 2%, z rokiem 2006 o 5% i z

rokiem 2005 o 1%).

3. Umowy ubezpieczenia odpowiedzialno

ś

ci cywilnej z tytułu prowadzenia

działalno

ś

ci brokerskiej.

Jednym z warunków wymaganych do uzyskania zezwolenia i wpisania do

rejestru brokerów ubezpieczeniowych oraz prowadzenia działalno

ś

ci brokerskiej jest

zawarcie umowy ubezpieczenia odpowiedzialno

ś

ci cywilnej z tytułu prowadzenia

działalno

ś

ci brokerskiej.

Od dnia 15 stycznia 2005 roku, zgodnie z rozporz

ą

dzeniem Ministra Finansów

z dnia 24 czerwca 2005 r. w sprawie obowi

ą

zkowego ubezpieczenia

odpowiedzialno

ś

ci

cywilnej

z

tytułu

wykonywania

działalno

ś

ci

brokerskiej

(Dz. U. Nr 122, poz. 1028), obowi

ą

zuje minimalna suma gwarancyjna stanowi

ą

ca

równowarto

ść

w złotych 1 500 000 euro.

Tabela 6. Umowy ubezpieczenia OC zawarte przez brokerów – osoby

fizyczne w roku 2008.

2008

Warto

ś

ci polis OC w zł

Ilo

ść

polis

udział w %

1 000 001 – 5 396 250

580

100

Powy

ż

ej 5 396 250

0

0

Ogółem

580

100

Tabela 7. Umowy ubezpieczenia OC zawarte przez brokerów – osoby prawne

w roku 2008.

2008

Warto

ś

ci polis OC w zł

Ilo

ść

polis

udział w %

1 000 001 – 5 396 250

229

93

Powy

ż

ej 5 396 250

16

7

Ogółem

245

100

Zawarte w tabelach dane dotycz

ą

ce umów ubezpieczenia odpowiedzialno

ś

ci

cywilnej z tytułu prowadzenia działalno

ś

ci brokerskiej wskazuj

ą

na przystosowanie

si

ę

brokerów do obowi

ą

zuj

ą

cych regulacji prawnych, które w sposób jednoznaczny

8

okre

ś

liły minimaln

ą

wysoko

ść

sum gwarancyjnych na poziomie 1 500 000 euro od 15

stycznia 2005 r. Jedynie 7% ogółu brokerów ma ubezpieczenia odpowiedzialno

ś

ci

cywilnej

z

tytułu

prowadzenia

działalno

ś

ci

brokerskiej

zawarte

powy

ż

ej

obowi

ą

zuj

ą

cego w tym okresie poziomu minimalnej wysoko

ś

ci sumy gwarancyjnej

obowi

ą

zkowego ubezpieczenia brokera.

W roku 2008 brokerzy zawierali umowy ubezpieczenia odpowiedzialno

ś

ci

cywilnej z tytułu wykonywania działalno

ś

ci brokerskiej z 15 „krajowymi” zakładami

ubezpiecze

ń

, tj.: AGF Ubezpieczenia S.A., Towarzystwo Ubezpiecze

ń

ALLIANZ

POLSKA S.A., BRE Ubezpieczenia Towarzystwo Ubezpiecze

ń

S.A., CONCORDIA

WIELKOPOLSKA

Towarzystwo

Ubezpiecze

ń

Wzajemnych,

Towarzystwo

Ubezpiecze

ń

Wzajemnych CUPRUM

,

Towarzystwo Ubezpiecze

ń

FILAR S.A.,

GENERALI

Towarzystwo

Ubezpieczeniowe

S.A.,

HDI-GERLING

POLSKA

Towarzystwo Ubezpiecze

ń

S.A., INTERRISK Towarzystwo Ubezpiecze

ń

S.A.,

Polskie Towarzystwo Ubezpiecze

ń

S.A., Powszechny Zakład Ubezpiecze

ń

S.A.,

Towarzystwo Ubezpiecze

ń

Wzajemnych SKOK, TUW TUZ, UNIQA Towarzystwo

Ubezpiecze

ń

S.A., Towarzystwem Ubezpiecze

ń

i Reasekuracji WARTA S.A. oraz z

trzema notyfikowanymi w Polsce zakładami ubezpiecze

ń

pa

ń

stw członkowskich Unii

Europejskiej: PI Indemnity Company Limited – Irlandia oraz White Rock Insurance

(Europe) PCC Limited - Wielka Brytania oraz AIM ALTALANOS Biztosito - W

ę

gry.

Najwi

ę

cej

umów

ubezpieczenia

odpowiedzialno

ś

ci

cywilnej

z

tytułu

prowadzenia

działalno

ś

ci

brokerskiej

zostało

zawartych

z

Towarzystwem

Ubezpiecze

ń

INTERRISK S.A. (47%) oraz z Polskim Towarzystwem Ubezpiecze

ń

S.A.

(20%).

W

dalszej

kolejno

ś

ci

najcz

ęś

ciej

umowy

ubezpieczenia

odpowiedzialno

ś

ci cywilnej z tytułu prowadzenia działalno

ś

ci brokerskiej zawierano z

Powszechnym Zakładem Ubezpiecze

ń

S.A.

9

Wykres 3. Umowy OC brokerów zawarte w 2008 r. (w %).

TU InterRisk

47%

PTU S.A.

20%

PZU S.A.

12%

Pozostałe ZU

21%

4. Przychody uzyskane przez brokerów z tytułu prowizji od zakładów

ubezpiecze

ń

.

Tabela 8. Przychody ogółem uzyskane przez brokerów z tytułu prowizji od zakładów

ubezpiecze

ń

(w zł).

2005

2006

2007

2008

Osoby fizyczne

75.652.140

83.897.981 103.781.407 112.212.709

Osoby prawne

284.594.436

312.388.688

341.401.523

379.871.620

Ogółem

360.246.576

396.286.669

445.182.930

492.084.329

Tabela 9.

Ś

rednie roczne przychody uzyskane przez brokerów z tytułu prowizji od

zakładów ubezpiecze

ń

w latach 2005 – 2008 w podziale na: osoby

fizyczne, osoby prawne, ogółem (w zł).

2005

2006

2007

2008

Zmiana w

%

2008/2007

Osoby
fizyczne

178 847

193 760

253 125

258 555

+2,1

Osoby
prawne

1 323 695

1 426 432

1 537 845

1 658 828

+7,9

Ogółem

564 650

607 802

704 403

742 209

+5,4

10

Powy

ż

sze dane finansowe, odnosz

ą

ce si

ę

do podmiotów posiadaj

ą

cych

zezwolenie na wykonywanie działalno

ś

ci brokerskiej, wskazuj

ą

na znaczny wzrost

przychodu ogółem uzyskanych przez brokerów z tytułu prowizji od zakładów

ubezpiecze

ń

. Rok 2008 przyniósł w porównaniu z rokiem 2007 wzrost przychodów

ogółem uzyskanych przez brokerów z tytułu prowizji od zakładów ubezpiecze

ń

o

10,5%. Nale

ż

y zaznaczy

ć

, i

ż

nast

ą

piło to przy 5% wzro

ś

cie liczby brokerów, którzy

osi

ą

gn

ę

li przychód z tytułu prowizji od zakładów ubezpiecze

ń

, w porównaniu z

rokiem 2007.

W porównaniu z okresem sprawozdawczym za 2007 r. dane finansowe,

odnosz

ą

ce si

ę

do podmiotów posiadaj

ą

cych zezwolenie na wykonywanie

działalno

ś

ci brokerskiej b

ę

d

ą

cych osobami fizycznymi, wskazuj

ą

na kolejny rok

wzrostu

ś

redniego przychodu brokerów z tytułu prowizji od zakładów ubezpiecze

ń

(wzrost o 2,1%). Przy czym nale

ż

y zaznaczy

ć

, i

ż

dokonało si

ę

to przy wzro

ś

cie liczby

brokerów osób fizycznych, które osi

ą

gn

ę

ły przychód z tytułu prowizji od zakładów

ubezpiecze

ń

, z 410 w roku 2007 do 434 w roku 2008.

Natomiast dane finansowe, odnosz

ą

ce si

ę

do podmiotów posiadaj

ą

cych

zezwolenie na wykonywanie działalno

ś

ci brokerskiej b

ę

d

ą

cych osobami prawnymi,

przynosz

ą

wzrost w stosunku do roku poprzedniego o 7,9%. Podobnie i w tym

przypadku równie

ż

dokonało si

ę

to przy wzro

ś

cie liczby brokerów prowadz

ą

cych

działalno

ść

jako osoby prawne, które osi

ą

gn

ę

ły przychód z tytułu prowizji od

zakładów ubezpiecze

ń

, z 222 w roku 2007 do 229 w roku 2008.

W latach 2005 - 2008 nast

ę

pował systematyczny wzrost

ś

rednio rocznych

przychodów uzyskanych przez ogół brokerów z tytułu prowizji od zakładów

ubezpiecze

ń

, z 564 650 zł w roku 2005 do 742 209 zł w roku 2008. W roku

2008 w porównaniu z rokiem 2007 wzrost ten wyniósł nieco ponad 5%. Przy czym

nale

ż

y zaznaczy

ć

, i

ż

w tym samym okresie liczba brokerów, którzy osi

ą

gn

ę

li

przychód z tytułu prowizji od zakładów ubezpiecze

ń

, równie

ż

wzrosła z 632 w roku

2007 do 663 w roku 2008, a wzrost wyniósł 5%.

Na uwag

ę

zasługuje fakt, i

ż

znaczna cz

ęść

przychodów ogółem

uzyskanych z tytułu prowizji od zakładów ubezpiecze

ń

uzyskiwana jest przez

niewielk

ą

grup

ę

brokerów.

Je

ś

li przyjmiemy jako kryterium wyboru przychód uzyskany przez

brokerów z tytułu prowizji od zakładów ubezpiecze

ń

to:

11

-

w 2005 r. 25 brokerów o najwi

ę

kszych przychodach uzyskało ł

ą

cznie

przychód w wysoko

ś

ci 195 133 291

zł, co stanowi 54,2 % sumy uzyskanych

przez brokerów przychodów z tytułu prowizji od zakładów ubezpiecze

ń

.

-

w 2006 r. 25 brokerów o najwi

ę

kszych przychodach uzyskało ł

ą

cznie

przychód w wysoko

ś

ci 206 981 695

zł, co stanowi 52,2 % sumy uzyskanych

przez brokerów przychodów z tytułu prowizji od zakładów ubezpiecze

ń

.

-

w 2007 r. 25 brokerów o najwi

ę

kszych przychodach uzyskało ł

ą

cznie

przychód w wysoko

ś

ci 244 672 749

zł, co stanowi 55,5 % sumy uzyskanych

przez brokerów przychodów z tytułu prowizji od zakładów ubezpiecze

ń

.

-

w 2008 r. 25 brokerów o najwi

ę

kszych przychodach uzyskało ł

ą

cznie

przychód w wysoko

ś

ci 256 705 547

zł, co stanowi 52,2 % sumy uzyskanych

przez brokerów przychodów z tytułu prowizji od zakładów ubezpiecze

ń

.

5. Wielko

ść

prowizji wypłaconej przez zakłady ubezpiecze

ń

.

Tabela 10. Warto

ść

składki oraz prowizji wypłaconej brokerom przez zakłady

ubezpiecze

ń

.

Warto

ść

składki ulokowanej za

po

ś

rednictwem brokerów (zł)

Warto

ść

prowizji wypłaconej

brokerom przez zakłady

ubezpiecze

ń

(zł)

Ś

rednia prowizja

stanowi

ą

ca

wynagrodzenie brokera

wypłacona przez

zakłady ubezpiecze

ń

(%)

2007

2008

2007

2008

2007

2008

ZU Działu I

499 641 789

748 941 700

34 092 257

44 052 744

6,82

5,88

ZU Działu II

3 050 114 590 3 402 030 797

358 764 515

416 488 386

11,76

12,24

Razem

3 549 756 379 4 150 972 497

392 856 772

460 541 130

11,07

11,09

W 2008 roku, w porównaniu z latami 2005 - 2007,

ś

rednia wielko

ść

prowizji

wypłaconej brokerom przez zakłady ubezpiecze

ń

nie uległa znacznym zmianom.

Ś

rednia wielko

ść

prowizji, liczona jako stosunek wypłaconej prowizji do składki

ulokowanej, uzyskana od zakładów ubezpiecze

ń

Działu I kształtowała si

ę

na

poziomie 5,88 %, za

ś

Działu II - 12,24%, ogólnie w dziale I i II – 11,09%.

12

Tabela 11.

Ś

rednia prowizja stanowi

ą

ca wynagrodzenie brokera wypłacona przez

zakład ubezpiecze

ń

w latach 2006 – 2008 w podziale na zakłady

ubezpiecze

ń

działu I i II (w %).

2006

2007

2008

ZU DZIAŁ I

6,44

6,82

5,88

ZU DZIAŁ II

11,36

11,76

12,24

Razem

10,74

11,07

11,09

Ogółem składka ulokowana przez brokerów w zakładach ubezpiecze

ń

w 2007 roku, w porównaniu z rokiem 2006, miała tendencj

ę

wzrostow

ą

.

Wzrost ten w stosunku do roku ubiegłego wyniósł 16,9%.

Równie

ż

warto

ść

ogółem prowizji wypłaconej brokerom przez zakłady

ubezpiecze

ń

w 2007 roku, w porównaniu z rokiem 2006, miała tendencj

ę

wzrostow

ą

.

Wzrost ten w stosunku do roku ubiegłego wyniósł 17,2%.

Nale

ż

y zauwa

ż

y

ć

, i

ż

tendencja wzrostowa, w zakresie składki ogółem

ulokowanej przez brokerów w zakładach ubezpiecze

ń

oraz w zakresie warto

ś

ci

ogółem prowizji wypłaconej brokerom przez zakłady ubezpiecze

ń

, wyst

ę

powała

równie

ż

w latach poprzednich.

6. Dystrybucja ubezpiecze

ń

przez brokerów.

Zakłady ubezpiecze

ń

wykorzystuj

ą

nast

ę

puj

ą

ce kanały dystrybucji:

-

sprzeda

ż

bezpo

ś

redni

ą

(dokonywana przez etatowych pracowników zakładów),

-

sprzeda

ż

za po

ś

rednictwem agentów ubezpieczeniowych,

-

sprzeda

ż

za po

ś

rednictwem brokerów ubezpieczeniowych,

-

inne kanały dystrybucji.

13

Tabela 12. Kanały dystrybucji ubezpiecze

ń

zakładów ubezpiecze

ń

Działu I w latach

2005 – 2008 (w %).

∗

Wyszczególnienie

2005

2006

2007

2008

Sprzeda

ż

bezpo

ś

rednia

33,80

28,20

27,30

22,30

Sprzeda

ż

przez agentów

54,11

59,90

66,30

72,50

Sprzeda

ż

przez brokerów

4,26

3,00

2,50

1,60

Inne kanały dystrybucji

7,84

8,90

3,90

3,00

Wykres 4. Kanały dystrybucji produktów ubezpieczeniowych zakładów ubezpiecze

ń

Działu I w 2008 roku (w %).

22,90%

72,50%

3,00% 1,60%

Sprzeda

ż

bezpo

ś

rednia

Sprzeda

ż

przez agentów

Sprzeda

ż

przez brokerów

Inne kanały dystrybucji

Tabela 13. Kanały dystrybucji ubezpiecze

ń

zakładów ubezpiecze

ń

Działu II w latach

2005 – 2008 (w %).

∗

Wyszczególnienie

2005

2006

2007

2008

Sprzeda

ż

bezpo

ś

rednia

24,73

24,06

23,40

22,35

Sprzeda

ż

przez agentów

58,77

59,59

61,00

61,61

Sprzeda

ż

przez brokerów

15,74

15,38

14,30

14,75

Inne kanały dystrybucji

0,76

0,97

1,30

1,29

∗

Źródło : Biuletyn roczny KNF. Rynek Ubezpieczeń 2008.

∗

Źródło : Biuletyn roczny KNF. Rynek Ubezpieczeń 2008.

14

Wykres 5. Kanały dystrybucji produktów ubezpieczeniowych zakładów ubezpiecze

ń

Działu II w roku 2008 (w %).

22,35%

61,61%

14,75%

1,29%

Sprzeda

ż

bezpo

ś

rednia

Sprzeda

ż

przez agentów

Sprzeda

ż

przez brokerów

Inne kanały dystrybucji

Udział w sprzeda

ż

y produktów zakładów ubezpiecze

ń

Działu II za

po

ś

rednictwem brokerów w 2008 r. jest porównywalny z rokiem 2007 i

osi

ą

gn

ą

ł poziom 14,75%.

Udział w sprzeda

ż

y produktów zakładów ubezpiecze

ń

Działu I za

po

ś

rednictwem brokerów w 2008 r. zmalał w porównaniu z latami 2005 -

2007 i osi

ą

gn

ą

ł poziom 1,60%.

7. Zestawienie zakładów ubezpiecze

ń

według wielko

ś

ci składki ulokowanej

przez brokerów.

Ogółem składka ulokowana przez brokerów w zakładach ubezpiecze

ń

w okresie

od 01.01.2008 r. do 31.12.2008 r. osi

ą

gn

ę

ła warto

ść

4 272 974 806 zł, z czego

brokerzy prowadz

ą

cy działalno

ść

jako osoby fizyczne ulokowali 640 880 414 zł, za

ś

brokerzy – osoby prawne – 3 632 094 392 zł.

15

Analogicznie do uzyskanych przez brokerów przychodów z tytułu prowizji od

zakładów ubezpiecze

ń

(patrz pkt 4), kształtowała si

ę

struktura składki ulokowanej

przez brokerów.

Dziesi

ę

ciu najwi

ę

kszych brokerów (stosuj

ą

c kryterium wielko

ś

ci ulokowanej

składki) po

ś

redniczyło w zawarciu umów ubezpieczenia o ł

ą

cznej składce brutto

równej 1 951 477 380 zł. Kwota ta stanowi 45,67 % składek ulokowanych przez

brokerów.

Dwudziestu najwi

ę

kszych brokerów (stosuj

ą

c kryterium jak wy

ż

ej)

ulokowało ł

ą

cznie składk

ę

brutto równ

ą

wysoko

ś

ci 2 477 310 685 zł. Kwota ta

stanowi 57,98 % składek ulokowanych przez brokerów.

W 2008 r. brokerzy współpracowali z 61 zakładami ubezpiecze

ń

. W

ś

ród tych

zakładów wi

ę

kszo

ść

, tj. 33 stanowiły zakłady ubezpiecze

ń

Działu II, w których

wielko

ść

ulokowanej składki przez brokerów wyniosła 3 402 030 797 zł. Natomiast

w 28 zakładach ubezpiecze

ń

Działu I składka ulokowana przez brokerów wyniosła

748 941 700 zł.

Ponadto brokerzy współpracowali z 48 notyfikowanymi w Polsce zakładami

ubezpiecze

ń

pa

ń

stw członkowskich Unii Europejskiej i Europejskiego Porozumienia

o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym

(EEA), jednak stanowiło to nieznaczny procent ogółu lokowanych składek przez

brokerów (ok. 3%).

8. Lokowanie składki w Zakładach Ubezpiecze

ń

.

Tabela 14. Zestawienie zakładów ubezpiecze

ń

wg wielko

ś

ci składki ulokowanej

przez brokerów.

Lp.

Zakład Ubezpiecze

ń

Składka ulokowana

przez brokerów (w zł)

1.

PZU S.A.

1 742 181 951

2.

STU ERGO HESTIA S.A.

472 162 431

3.

PZU

ś

YCIE S.A.

467 341 011

4.

TUiR WARTA S.A.

333 546 989

5.

TU ALLIANZ POLSKA S.A.

220 230 823

6.

TU InterRisk S.A.

93 278 647

16

7.

TU COMPENSA S.A.

92 104 855

8.

GENERALI TU S.A.

85 943 200

9.

UNIQA TU S.A.

76 192 976

10.

COMMERCIAL UNION POLSKA TUn

ś

S.A.

38 665 917

Z powy

ż

szych danych wynika, i

ż

brokerzy ulokowali w: PZU S.A., Sopockie

Towarzystwo Ubezpiecze

ń

ERGO HESTIA S.A. oraz PZU

ś

ycie S.A. ryzyka, z tytułu

których została przypisana składka brutto, równa kwocie 2 467 704 093 zł. Stanowi

to 62,76% sumy składek wszystkich brokerów.

Nale

ż

y równie

ż

zwróci

ć

uwag

ę

, i

ż

cz

ęś

ciej z brokerami współpracowały zakłady

ubezpiecze

ń

Działu II. W tabeli powy

ż

ej znalazły si

ę

tylko dwa zakłady ubezpiecze

ń

na

ż

ycie, tj. Powszechny Zakład Ubezpiecze

ń

na

ś

ycie S.A. oraz

COMMERCIAL UNION POLSKA TUn

ś

S.A.

Udział składki ulokowanej przez

brokerów w składce przypisanej brutto dla Powszechny Zakład Ubezpiecze

ń

na

ś

ycie S.A. (13 082 075 ty

ś

zł.) wyniósł 3,57%. Natomiast udział składki

ulokowanej przez brokerów w składce przypisanej brutto dla COMMERCIAL

UNION POLSKA TUn

ś

S.A. (3 993 935 ty

ś

zł.) wyniósł 0,97%.

Dla Powszechnego Zakładu Ubezpiecze

ń

S.A udział składki ulokowanej

przez brokerów w składce przypisanej brutto (składka przypisana brutto - 8 217 789

ty

ś

zł) wyniósł 21,20%, dla Sopockiego Towarzystwa Ubezpiecze

ń

ERGO HESTIA

S.A. (składka przypisana brutto - 1 805 029 ty

ś

zł) – 26,16%, dla Towarzystwa

Ubezpiecze

ń

i Reasekuracji WARTA S.A. (składka przypisana brutto - 2 018 311 ty

ś

zł) wyniósł 16,53%, dla Towarzystwa Ubezpiecze

ń

ALLIANZ POLSKA S.A. (składka

przypisana brutto – 1 619 723 ty

ś

zł) – 13,60%. oraz dla Towarzystwa Ubezpiecze

ń

COMPENSA S.A. (składka przypisana brutto – 585 633 ty

ś

zł) – 15,73%.

17

SPIS TABEL

Tabela 1. Liczba wydanych zezwole

ń

w zakresie ubezpiecze

ń

w latach 2005 – 2008

................................................................................................................. 4

Tabela 2. Liczba wydanych zezwole

ń

w zakresie reasekuracji w latach 2005 – 2008

................................................................................................................. 4

Tabela 3. Liczba wydanych zezwole

ń

na prowadzenie działalno

ś

ci brokerskiej w

latach 2005 – 2008 .................................................................................. 4

Tabela

4.

Przyczyny

wykre

ś

le

ń

brokerów

z

rejestru

brokerów

ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych ............................................. 5

Tabela 5. Liczba wykre

ś

le

ń

brokerów z rejestru brokerów ubezpieczeniowych i

reasekuracyjnych w latach 2005 – 2008 ............................................ 6

Tabela 6. Umowy ubezpieczenia OC zawarte przez brokerów – osoby

fizyczne w roku 2008 ............................................................................ 7

Tabela 7. Umowy ubezpieczenia OC zawarte przez brokerów – osoby prawne

w roku 2008 ........................................................................................... 7

Tabela 8. Przychody ogółem uzyskane przez brokerów z tytułu prowizji od zakładów

ubezpiecze

ń

(w zł). .................................................................................. 9

Tabela 9.

Ś

rednie roczne przychody uzyskane przez brokerów z tytułu prowizji od

zakładów ubezpiecze

ń

w latach 2005 – 2008 w podziale na: osoby

fizyczne, osoby prawne, ogółem (w zł). ................................................... 9

Tabela 10. Warto

ść

składki oraz prowizji wypłaconej brokerom przez zakłady

ubezpiecze

ń

.......................................................................................... 11

Tabela 11.

Ś

rednia prowizja stanowi

ą

ca wynagrodzenie brokera wypłacona przez

zakład ubezpiecze

ń

w latach 2006 – 2008 w podziale na zakłady

ubezpiecze

ń

działu I i II (w %)................................................................ 12

Tabela 12. Kanały dystrybucji ubezpiecze

ń

zakładów ubezpiecze

ń

Działu I w latach

2005 – 2008 (w %). ................................................................................ 13

Tabela 13. Kanały dystrybucji ubezpiecze

ń

zakładów ubezpiecze

ń

Działu II w latach

2005 – 2008 (w %)...................................................................................13

Tabela 14. Zestawienie zakładów ubezpiecze

ń

wg wielko

ś

ci składki ulokowanej

przez brokerów. ..................................................................................... 15

18

SPIS WYKRESÓW

Wykres 1. Liczba wydanych zezwole

ń

na prowadzenie działalno

ś

ci

brokerskiej w latach 2005 – 2008 ....................................................... 5

Wykres 2. Struktura wykre

ś

le

ń

brokerów z rejestru brokerów ubezpieczeniowych .. 6

Wykres 3. Umowy OC brokerów zawarte w 2008 r. (w %)........................................ 9

Wykres 4. Kanały dystrybucji produktów ubezpieczeniowych zakładów ubezpiecze

ń

Działu I w 2008 roku .............................................................................. 13

Wykres 5. Kanały dystrybucji produktów ubezpieczeniowych zakładów ubezpiecze

ń

Działu II w 2008 roku ............................................................................. 14

19

SŁOWNIK POJ

ĘĆ

I TERMINÓW U

ś

YTYCH W OPRACOWANIU

•

Przedsi

ę

biorca – osoba fizyczna, osoba prawna oraz niemaj

ą

ca osobowo

ś

ci

prawnej spółka prawa handlowego, która zawodowo, we własnym imieniu

podejmuje i wykonuje działalno

ść

gospodarcz

ą

,

•

Działalno

ść

brokerska - forma działalno

ś

ci gospodarczej wykonywana przez

przedsi

ę

biorców (osoby fizyczne lub osoby prawne) na podstawie wydanego

przez organ nadzoru zezwolenia na wykonywanie działalno

ś

ci brokerskiej po

spełnieniu przez w/w wymogów okre

ś

lonych w art. 28 ustawy z dnia 22 maja

2003 r. o po

ś

rednictwie ubezpieczeniowym,

•

Czynno

ś

ci brokerskie - czynno

ś

ci w imieniu lub na rzecz podmiotu

poszukuj

ą

cego ochrony ubezpieczeniowej, polegaj

ą

ce na zawieraniu lub

doprowadzaniu do zawarcia umów ubezpieczenia, wykonywaniu czynno

ś

ci

przygotowawczych, do zawarcia umów ubezpieczenia oraz uczestniczeniu w

zarz

ą

dzaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia, tak

ż

e w sprawach o

odszkodowanie, jak równie

ż

na organizowaniu i nadzorowaniu czynno

ś

ci

brokerskich,

•

Po

ś

rednictwo ubezpieczeniowe – wykonywanie przez po

ś

rednika za

wynagrodzeniem czynno

ś

ci faktycznych lub czynno

ś

ci prawnych zwi

ą

zanych

z zawieraniem lub wykonywaniem umów ubezpieczenia,

•

Po

ś

rednicy ubezpieczeniowi - brokerzy ubezpieczeniowi i agenci

ubezpieczeniowi

•

Po

ś

rednicy ubezpieczeniowi w zakresie reasekuracji - brokerzy

reasekuracyjni,

•

Rejestr – Rejestr Brokerów Ubezpieczeniowych,

•

Broker ubezpieczeniowy – osoba fizyczna albo prawna posiadaj

ą

ca wydane

przez organ nadzoru zezwolenie na wykonywanie działalno

ś

ci brokerskiej i

wpisana do rejestru brokerów,

•

Broker reasekuracyjny – osoba fizyczna, albo prawna posiadaj

ą

ca wydane

przez organ nadzoru zezwolenie na wykonywanie działalno

ś

ci brokerskiej i

wpisana do rejestru brokerów,

20

•

Osoba wykonuj

ą

ca czynno

ś

ci brokerskie – osoba fizyczna spełniaj

ą

ca

wymogi okre

ś

lone w art. 28 ust. 3 pkt 1 lit. a-e) ustawy z dnia 22 maja 2003 o

po

ś

rednictwie ubezpieczeniowym,

•

Zezwolenie na wykonywanie działalno

ś

ci brokerskiej w zakresie

ubezpiecze

ń

lub reasekuracji - decyzja administracyjna wydana przez

organ nadzoru na wniosek osoby fizycznej lub osoby prawnej,

•

ZU Działu I – zakład ubezpiecze

ń

, który uzyskał zezwolenie na wykonywanie

działalno

ś

ci ubezpieczeniowej w zakresie ubezpiecze

ń

na

ż

ycie,

•

ZU Działu II – zakład ubezpiecze

ń

, który uzyskał zezwolenie na wykonywanie

działalno

ś

ci

ubezpieczeniowej

w

zakresie

pozostałych

ubezpiecze

ń

osobowych oraz ubezpiecze

ń

maj

ą

tkowych,

•

Dział I – ryzyka ubezpieczeniowe sklasyfikowane w dziale ubezpiecze

ń

na

ż

ycie z zał

ą

cznikiem do ustawy ubezpieczeniowej z dnia 22 maja 2003 r.,

•

Dział II – ryzyka ubezpieczeniowe sklasyfikowane w dziale pozostałych

ubezpiecze

ń

osobowych oraz ubezpiecze

ń

maj

ą

tkowych zgodnie z

zał

ą

cznikiem do ustawy ubezpieczeniowej z dnia 22 maja 2003 r.,

•

Składka przypisana – kwota, do zapłaty której zobowi

ą

zany jest

Ubezpieczaj

ą

cy na podstawie zawartej umowy ubezpieczenia,

•

Składka zainkasowana – faktycznie zapłacona składka przewidziana umow

ą

ubezpieczenia.