Podział pojazdów szynowych 1/3

POJAZDY SZYNOWE

Pojazdy szynowe - są to pojazdy o jednym stopniu swobody ruchu podstawowego, ruch ten
odbywa się wzdłuż linii środkowej specjalnej jezdni (toru), podpierającego i prowadzącego pojazd
• kolej szynowa (kolej klasyczna) tor posiada dwie szyny (stalowe), na których porusza się pojazd
• kolej jednoszynowa

z pojazdami na kołach osadzonymi na jezdni
podwieszonymi pod jezdnią
na poduszce magnetycznej (Maglev, Transrapid)
na poduszce powietrznej

• kolej linowa torem jest lina podwieszona na podporach

1. Podział pojazdów według spełnianych funkcji podstawowych

1.1 Pojazdy z własnym napędem

− lokomotywy, pojazdy trakcyjne - tylko układy napędu i obsługa,
− wagony silnikowe - napęd i pasażerowie,
Nazwy według rodzajów trakcji
− parowe (lokomotywy parowe - parowozy, silnikowe wagony parowe),
− spalinowe (lokomotywy spalinowe, spalinowe wagony silnikowe, autobusy szynowe),
− elektryczne (lokomotywy elektryczne - elektrowozy, elektryczne wagony silnikowe).

1.2 Pojazdy ciągnione – wagony pasażerskie i towarowe

2. Podział rodzajowy

− pojazdy kolejowe pasażerskie i towarowe,
− Pojazdy tramwajowe (tylko pasażerskie) - transport komunalny
− pośrednie (tylko pasażerskie)

koleje miejskie (S-Bahn, SKM)
miejskie podziemne (metro, U-Bahn, Underground)

3. Klasyfikacja dróg kolejowych

3.1 Kategorie dróg kolejowych, linie:

− magistralne,
− pierwszorzędne,
− drugorzędne i gorsze

3.2 Ukształtowane terenu

− nizinne

- pochylenia do 5 – 10 ‰, promienie łuków poziomych 2000- 500 m,

− podgórskie - pochylenia do 10 – 15 ‰, promienie łuków poziomych 1500- 300 m,
− górskie

- pochylenia do 30 ‰, promienie łuków poziomych 800- 300 m.

3.3 Typ przekazywania trakcji

− adhezyjne,
− zębate,
− linowe( linowo-terenowe, linowe),
− magnetyczne
− aerodynamiczne

3.4 Szerokości toru (prześwit między wewnętrznymi krawędziami szyn toru)

− na tor normalny 1435 mm (PKP i większość tramwajów w Polsce)
− na tory szerokie
− na tory wąskie

Tor

Szerokość toru

udział w świecie

kraje

mm

ang.

wąski

600 1’-115/8” 0,32%

760

2’-6”

0,68%

Afryka, Brazylia, Australia ...

1000

3’-3/8”

7,46%

Afryka, Brazylia, Vietnam ...

1067

3’-6”

7,65%

Japonia,

Płd. Afryka, Skand....

normalny

1435 4’-81/2” 64,36%

1520

5’

11,18%

Rosja i b. ZSRR, Iran ...

szeroki

1600

5’-3”

1,12%

Australia, Brazylia, Irlandia ...

1655

5’-51/2”

0,20%

Portugalia

1676

5’-6”

5,50%-

Indie, Hiszpania, Portugalia ...

Szerokość torów w Europie

Podział pojazdów szynowych 2/3

3.5 Sieci trakcyjne:

- typ

sieć napowietrzna jednofazowa

trójfazowa

3-szyna,
szyny izolowane

- napięcie

3000 V prądu stałego
1500 V prądu stałego
750 V prądu stałego
600 V pradu stałego (sieci tramwajowe)
25 kV 50 Hz
15 kV 16 2/3 Hz

Podział pojazdów szynowych 3/3