Politechnika Szczecińska
07.03.2007
Katedra Budownictwa Wodnego
Sprawozdanie z ćwiczeń laboratoryjnych z hydrauliki
Ćwiczenie nr 1
Wyznaczanie granicznej liczby Reynoldsa
Rok I Grupa I
Skład laboratoryjnej grupy I:
1
I. Część teoretyczna
Ruch płynów można podzielić na ruch laminarny (powolny) oraz turbulentny
(burzliwy).
Ruch laminarny charakteryzuje się tym, że cząstki cieczy poruszają się
prostoliniowo, równolegle do osi podłużnej przewodu. Ruch turbulentny zaś to taki, w
którym cząstki cieczy poruszają się w różnych kierunkach ruchem nieuporządkowanym.
Z przeprowadzonych badań wynika, że przejście z ruchu laminarnego w turbulentny
zachodzi przy tej samej wartości wyrażenia Re. Wyrażenie to nazywane liczbą Reynoldsa
oraz określone jest wzorem:
(1)
gdzie:
v – prędkość cieczy w przewodzie
d – średnica przewodu kołowego
ν – kinetyczny współczynnik lepkości cieczy
Przejście z ruchu laminarnego w turbulentny odpowiada liczbie Reynoldsa bliskiej
wartości 2320, wartość ta nosi nazwę granicznej dolnej liczby Reynoldsa.
Korzystając ze wzoru (1) po uwzględnieniu zależności:
(2)
gdzie:
A – pole przekroju przewodu, (= 1/4 Π d
2
)
Q – wydatek równy:
(3)
V – objętość cieczy płynącej przez przewód
t – czas przepływu cieczy
można wyznaczyć liczbę Reynoldsa.
Doświadczenie przeprowadzone było dla dwóch przewodów o średnicach:
d
1
= 10 mm
d
2
= 30 mm
Temperatura wody podczas doświadczenia wynosiła 14,4
o
C. Z tablic (dla podanej
2
Re
=
v
⋅d
v
=
Q
A
Q
=
V
t
temperatury) odczytano kinetyczny współczynnik lepkości: ν=1,142 ∙10
-6
m
2
/s .
II. Kolejność czynności
Podczas wykonywania doświadczenia trzeba było wykonać następujące czynności w
kolejności:
1. Otworzyć dopływ wody do stanowiska i odczekać do momentu ustalenia się poziomu
wody na przelewie w zbiorniku zasilającym.
2. Pomierzyć temperaturę w zbiorniku.
3. Otworzyć minimalnie odpływ wody i równocześnie odpływ barwnika.
4. Zwiększyć płynnie prędkość wody w przewodzie do momentu uzyskania ruchu
burzliwego.
5. Pomierzyć wydatek dwukrotnie.
6. Ruch burzliwy wywołać pięciokrotnie dla każdego przewodu.
3
III. Przykładowe obliczenia
Średnica przewodu:
d
1
= 10mm = 1 cm
Objętość cieczy:
V = 500 ml = 500 cm
3
Czas przepływu:
T
11
= 25,09 s
T
12
= 24,78 s
a) Obliczenie wydatku wg wzoru (3)
b) Obliczenie pola przekroju A
c) Prędkość średnia przepływu wody wg wzoru (2)
d) Wyznaczenie granicznej liczby Reynoldsa wg wzoru (1)
Wyniki obliczeń dla pozostałych pomiarów (dla obu przewodów) przedstawiono w tabeli
pomiarowej (w zał.).
Dla kolejnych 9 pomiarów graniczna liczba Reynoldsa wyniosła:
4
Re
2śr
=2128,98
Re
7śr
=2493,91
Re
3śr
=1790,73
Re
8śr
=1395,26
Re
4śr
=1418,17
Re
9śr
=1596,40
Re
5śr
=1870,18
Re
10śr
=1705,74
Re
6śr
=2172,49
Re
11
=
v
11 śr
⋅d
11
=
25,37
⋅1
0,01142
=2221,84
Re
12
=
v
12śr
⋅d
12
=
25,69
⋅1
0,01142
=2249,64
Re
1śr
=
Re
11
Re
12
2
=
2221,84
2249,64 =
2235,74
v
12 śr
=
Q
12
A
12
=
20,18
0,79
=24,43
cm
s
v
11 śr
=
Q
11
A
11
=
19,93
0,79
=25,37
cm
s
A
11
=A
12
=
d
1
2
4
=0,79 cm
2
Q
12
=
500 cm
3
24,78 s
=20,18
cm
3
s
Q
11
=
V
T
11
=
500 cm
3
25,09 s
=19,93
cm
3
s
IV. Analiza niepewności pomiarowych
Na podstawie danych tablicowych graniczna liczba Reynoldsa jest równa 2320, dlatego
niepewność procentowa pomiarów w tym doświadczeniu wynosi:
5
Re
nśr
=
Re
n śr
−Re
Re
⋅100 %
Re
1śr
=
Re
1 śr
−Re
Re
⋅100 %=
2235,74
−2320
2320
⋅100 %=3,63 %
Re
2śr
=−8,23 %
Re
3śr
=−22,81 %
Re
4śr
=−38,87 %
Re
5śr
=−19,38%
Re
8śr
=−39,86 %
Re
9śr
=−31,18 %
Re
10śr
=−26,48 %
Re
7śr
=7,5 %
Re
6śr
=−6,36 %
V. Wnioski
Niektóre otrzymane wyniki były bardzo zbliżone do rzeczywistej wartości liczby
Reynoldsa – ich błąd wyniósł tylko kilka procent, a w całym doświadczeniu nie przekroczył
40%.W większości przypadków wyniki były mniejsze, niż rzeczywista wartość szukanej
liczby. Można przypuszczać, że w tych przypadkach mieliśmy do czynienia jeszcze z
ruchem laminarnym (wartości większe wskazują stan przejściowy).
Przyczyną wystąpienia wyżej wymienionych różnic był brak doświadczenia
studentów (nas; dokładne wykonanie doświadczenia wymaga praktyki) oraz niepewności
pomiaru czasu i objętości. Pewien wpływ na wyniki ćwiczenia miały również
nieuwzględnione czynniki zewnętrzne. Wyliczone wielkości dla różnych przekrojów
przewodu są do siebie zbliżone – średnica przewodu nie wpływa na wyniki doświadczenia.
Uwzględniając wszystkie powyższe czynniki można stwierdzić zgodność wyników z
rzeczywistą graniczną liczbą Reynoldsa.
6