CZUWAJ

| 10.2005

24

MODEL I

ZESPÓ£ BEZ STA£EGO
PODZIA£U OBOWI¥ZKÓW

To model zadaniowy. Cz³onkowie zespo³u
odpowiadaj¹ za zadania wynikaj¹ce z planu
kszta³cenia, lecz nie maj¹ przypisanej sta³ej
odpowiedzialnoœci za okreœlone p³aszczyzny
kszta³cenia, np. kszta³cenie dru¿ynowych,
kszta³cenie opiekunów prób, itp. G³ówn¹ za-
let¹ tego modelu jest to, ¿e jest ³atwo osi¹-
galny. Nie wymaga zaanga¿owania du¿ej
iloœci osób. Z takim zespo³em bardzo czêsto
mamy do czynienia na poziomie hufca. Za-
gro¿eniem wynikaj¹cym z przyjêcia takiego
rozwi¹zania jest fakt, i¿ rozmywa siê od-
powiedzialnoœæ za poszczególne obszary
kszta³cenia w hufcu. Ka¿dy czuje siê za nie
odpowiedzialny tylko w momencie wykony-
wania bie¿¹cych zadañ. Nikt nie myœli o nich
systemowo, strategicznie. Ponadto wymu-
szona wszechstronnoœæ cz³onków zespo³u
utrudnia osi¹gniêcie wysokiego poziomu
w wybranych dziedzinach, nie sprzyja specja-
lizacji. Wa¿n¹ spraw¹, na któr¹ warto zwró-
ciæ uwagê, jest liczebnoœæ takiego zespo³u.
Gdy jest on liczny, zaczynaj¹ siê k³opoty z ko-
ordynowaniem pracy oraz z zaanga¿owaniem
wszystkich jego cz³onków. Przy du¿ej liczeb-
noœci wydaje siê konieczne wprowadzenie
podzia³u odpowiedzialnoœci za konkretne
obszary.

MODEL II

ZESPÓ£ ZE STA£YM
PODZIA£EM ODPOWIEDZIALNOŒCI
ZA P£ASZCZYZNY KSZTA£CENIA

Sta³y podzia³ odpowiedzialnoœci za p³aszczy-
zny kszta³cenia umo¿liwia bardziej efektywn¹
pracê zespo³u. W tak skonstruowanym mo-
delu odpowiedzialnoϾ za dany obszar jest
klarowna i przejrzysta. Instruktor, który jest
specjalist¹ w zakresie swojej dziedziny, mo¿e
w wiêkszym stopniu wykazaæ siê fachowo-
œci¹ oraz efektywniej wykorzystaæ dostêpne
zasoby. Wiêksza liczebnoœæ zespo³u nie zak³ó-
ca sprawnoœci jego dzia³ania, poniewa¿ jasny
i precyzyjny przydzia³ obowi¹zków czyni pra-
cê zespo³u bardziej uporz¹dkowan¹. Sprawia

ZADANIA ZESPO£U KADRY KSZTA£C¥CEJ HUFCA

1. Do zadañ zespo³u kadry kszta³c¹cej hufca nale¿y:

– wspieranie rozwoju i prowadzenie kszta³cenia: dru¿ynowych, opiekunów prób instruk-

torskich, kadry szczepów i zwi¹zków dru¿yn,

– kszta³towanie polityki kadrowej, okreœlonej w programie rozwoju hufca – we wspó³pra-

cy z komisj¹ stopni instruktorskich oraz innymi zespo³ami,

– tworzenie i realizowanie planu kszta³cenia hufca,
– gromadzenie i upowszechnianie dorobku wypracowanego w ramach prowadzonego

kszta³cenia i innych prac zespo³u,

– prowadzenie dokumentacji.

2. Zespó³ kadry kszta³c¹cej hufca sk³ada siê z co najmniej trzech instruktorów z odznak¹

kadry kszta³c¹cej. Zespó³ kadry kszta³c¹cej hufca jest powo³ywany rozkazem komendan-
ta hufca.

3. Szefem zespo³u kadry kszta³c¹cej hufca mo¿e zostaæ instruktor posiadaj¹cy odznakê

kadry kszta³c¹cej. Szefa zespo³u kadry kszta³c¹cej hufca mianuje rozkazem komendant
hufca.

4. Plan pracy oraz sprawozdanie z dzia³ania zespo³u kadry kszta³c¹cej corocznie zatwierdza

komenda hufca.

5. Zespó³ kadry kszta³c¹cej hufca przekazuje corocznie zespo³owi kadry kszta³c¹cej chor¹-

gwi zatwierdzony plan kszta³cenia oraz sprawozdanie ze swojego dzia³ania.

6. Zespó³ kadry kszta³c¹cej hufca jest zobowi¹zany do prowadzenia nastêpuj¹cej dokumen-

tacji:
– plan kszta³cenia, roczne sprawozdanie z dzia³alnoœci zespo³u,
– plany przeprowadzonych form kszta³ceniowych (kursów, warsztatów, seminariów, kon-

ferencji i innych szkoleñ),

– rejestr wniosków o przyznanie i przed³u¿anie wa¿noœci odznak kadry kszta³c¹cej,
– rejestr odznak i uprawnieñ specjalnoœciowych.

Zasady kszta³cenia w Zwi¹zku Harcerstwa Polskiego zak³adaj¹, i¿ na ka¿dym poziomie organizacji kszta³cenie realizuje zespó³ –
w hufcach i chor¹gwiach s¹ to zespo³y kadry kszta³c¹cej, na poziomie ogólnozwi¹zkowym – Centralna Szko³a Instruktorska. Ka¿dy
z tych zespo³ów ma okreœlone zadania oraz minimalne wymagania. Ale to, w jaki sposób zespó³ zorganizuje siê do pracy, jakie
szczegó³owe zadania sobie okreœli, zale¿y od lokalnych potrzeb i mo¿liwoœci, od konkretnych ustaleñ podejmowanych na poziomie
tych zespo³ów oraz w³aœciwych komend. Poni¿ej przedstawiamy opis kilku modeli funkcjonowania zespo³ów kadry kszta³c¹cej.

KSZTA£CENIE

MODELOWO

O

ZESPO£ACH

KADRY

KSZTA£C¥CEJ

GC

CZUWAJ

| 10.2005

25

te¿, ¿e szef zespo³u skupia siê przede wszyst-
kim na monitorowaniu i koordynowaniu
dzia³añ instruktorów odpowiedzialnych za po-
szczególne obszary. Minusem takiego mode-
lu jest mniejsza elastycznoϾ przy zmianach
kadrowych. Rezygnacja jednego z cz³onków
zespo³u roœnie do rangi problemu o charakte-
rze fundamentalnym dla realizacji zadañ
kszta³cenia. Przyjêcie takiego modelu wyma-
ga zaanga¿owania wiêkszej liczby osób.

MODEL III

WSPÓ£PRACOWNICY

W odró¿nieniu do pozosta³ych, ten zespó³ ma
charakter otwarty. Jest on po³¹czeniem ze-
spo³u pracuj¹cego wed³ug jednego z wy¿ej
opisanych modeli z gronem zewnêtrznych
wspó³pracowników. Nie nale¿¹c do zespo³u,
wspó³dzia³aj¹ oni z jego sta³ymi cz³onkami.
Wspó³praca mo¿e oczywiœcie przebiegaæ na
wielu p³aszczyznach. Niekiedy w gronie
wspó³pracowników bêd¹ po prostu instruk-
torzy z danego œrodowiska, w innych przy-
padkach – kszta³ceniowcy z zewn¹trz. Nie-
w¹tpliw¹ zalet¹ takiego rozwi¹zania s¹ du¿e
mo¿liwoœci i poszerzenie pola pracy. Wi¹¿e
siê to wprowadzaniem nowych, ciekawych
pomys³ów i idei, oraz wymian¹ doœwiadczeñ.
Znacznie wzrasta efektywnoœæ pracy i jakoœci
kszta³cenia. W momencie, gdy grupa wspó³-
pracowników pochodzi z macierzystego huf-
ca, otrzymujemy jednoczeœnie element przy-
gotowania nastêpców instruktorów pe³ni¹cych
funkcje w zespole. Natomiast gdy wspó³pra-
cownicy s¹ instruktorami spoza œrodowiska
dzia³ania (hufca, chor¹gwi), mo¿emy napotkaæ
na niebezpieczeñstwo polegaj¹ce na zbytnim
uzale¿nieniu siê od zewnêtrznej pomocy, cze-
go konsekwencj¹ mo¿e byæ to, ¿e nasza kadra
nie bêdzie siê rozwijaæ.

Wydaje siê, ¿e trzeci model jest rozwi¹zaniem
najatrakcyjniejszym i docelowym przy budo-
waniu zespo³u kszta³ceniowego. Dobrze zapla-
nowany zespó³ otwarty jest najefektywniejszym
sposobem zorganizowania pracy kadry kszta³-
c¹cej, daj¹cym najwiêksze mo¿liwoœci i per-
spektywy na skuteczne i satysfakcjonuj¹ce
kszta³cenie. W du¿ej mierze u³atwia on zdoby-
wanie nowych doœwiadczeñ. Nie nale¿y jednak
zapominaæ, ¿e efektywnoœæ i sprawnoœæ dzia-
³ania jakiegokolwiek zespo³u zale¿y przede
wszystkim od dostosowania modelu do potrzeb
i mo¿liwoœci œrodowiska. Wybór modelu po-
winien byæ odpowiedzi¹ na potencja³ i sytuacjê
kadrow¹, w której zespó³ ma dzia³aæ.

OPRACOWA£ ZESPÓ£

POD KIEROWNICTWEM

HM.

WIES£AWA LASKOWSKIEGO

PHM. MONIKA HINC, PWD. JACEK KUZYNIAK,

HM. WIES£AW LASKOWSKI, PHM. KASIA

MATRASZEK, PWD. MAJA MOCIEWICZ,

PWD. MAGDA NOWAK, PWD. CZAREK PRZYBY£A,

PWD. MARTA SKUPNIEWICZ, PWD. AGNIESZKA SUSKA