Załącznik nr 1 do Uchwały GK ZHP nr 50/2011 z dnia 29.03.2011 r.
w sprawie dokumentów dotyczących pracy z kadrą
KSZTAŁCENIE KADRY W ZWIĄZKU HARCERSTWA POLSKIEGO
Kształcenie kadry w ZHP jest organizowane przez komendy hufców, chorągwi i Główną Kwaterę ZHP.
Kształcenie prowadzone jest na podstawie:
przepisów ZHP, dotyczących kształcenia (w tym statutowych zadań komend),
dokumentu „System pracy z kadrą”,
dokumentów strategicznych, przyjmowanych przez zjazd ZHP oraz władze naczelne,
programów rozwoju oraz rocznych planów kształcenia odpowiednich jednostek.
Plany kształcenia zatwierdzają:
dla hufca - komenda hufca,
dla chorągwi - komenda chorągwi,
dla ZHP - Główna Kwatera ZHP.
Plany kształcenia realizują zespoły kadry kształcącej. Brak zespołu kształcenia uniemożliwia danej jednostce organizacyjnej (hufiec, chorągiew) samodzielnie prowadzenie form kształceniowych bez zatwierdzenia ich programu przez zespół kadry kształcącej wyższego poziomu (chorągwi, CSI ZHP). Zatwierdzenie programu powinno nastąpić przed rozpoczęciem rekrutacji uczestników szkoleń.
Prawo kierowania formami kształceniowymi (warsztatami, kursami, seminariami kształceniowymi) mają instruktorzy posiadający odpowiednią odznakę kadry kształcącej.
Komenda hufca odpowiada za kształcenie: osób zdobywających stopień przewodnika, drużynowych, opiekunów prób przewodnikowskich.
Komenda chorągwi odpowiada za kształcenie: osób zdobywających stopień podharcmistrza, kadry kierowniczej komend hufców, hufcowych zespołów instruktorskich, kadry szczepów i związków drużyn oraz opiekunów prób podharcmistrzowskich i harcmistrzowskich.
Główna Kwatera ZHP odpowiada za kształcenie: osób zdobywających stopień harcmistrza, kadry kierowniczej komend chorągwi, zespołów instruktorskich komend chorągwi, kadry kierowniczej Związku.
Kształcenie prowadzone na poziomie hufców i chorągwi odbywa się zgodnie ze standardami uchwalonymi przez Główną Kwaterę ZHP.
Komendant chorągwi może powołać zespół kształcenia dla kilku hufców. Zespół międzyhufcowy realizuje zadania zespołu hufcowego, zgodnie z przepisami dotyczącymi hufcowych ZKK. Szczegółowe procedury związane z działaniem zespołu ustala komenda chorągwi i komendy hufców, tworzących zespół.
ZESPÓŁ KADRY KSZTAŁCĄCEJ HUFCA
Do zadań zespołu kadry kształcącej hufca należy:
wspieranie rozwoju i prowadzenie kształcenia: osób zdobywających stopień przewodnika, drużynowych, opiekunów prób przewodnikowskich,
kształtowanie polityki kadrowej we współpracy z komisją stopni instruktorskich oraz innymi zespołami,
tworzenie i realizowanie planu kształcenia hufca,
gromadzenie i upowszechnianie dorobku wypracowanego w ramach prowadzonego kształcenia i innych prac zespołu,
prowadzenie własnej dokumentacji.
Zespół kadry kształcącej hufca składa się z co najmniej trzech instruktorów, w tym przynajmniej dwóch instruktorów z odznaką kadry kształcącej. Zespół ten jest powoływany rozkazem komendanta hufca.
Na funkcję szefa zespołu kadry kształcącej hufca może być mianowany wyłącznie instruktor posiadający odznakę kadry kształcącej. Szefa tego zespołu mianuje rozkazem komendant hufca.
Zespół kadry kształcącej hufca jest zobowiązany do posiadania:
planu kształcenia,
rocznych sprawozdań z realizacji planu kształcenia,
dokumentacji przeprowadzonych form kształceniowych,
podpisanych przez wszystkich członków zespołu umów o pełnienie funkcji.
Plan kształcenia oraz sprawozdanie z realizacji poprzedniego planu corocznie zatwierdza komenda hufca. Zespół kadry kształcącej hufca przekazuje corocznie do zespołu kadry kształcącej chorągwi zatwierdzony plan kształcenia oraz sprawozdanie z realizacji poprzedniego planu.
Zespół kadry kształcącej hufca raz w roku dokonuje podsumowania swojej działalności, jednocześnie oceniając pracę każdego członka zespołu.
ZESPÓŁ KADRY KSZTAŁCĄCEJ CHORĄGWI
Do zadań zespołu kadry kształcącej chorągwi należy:
wspieranie rozwoju i prowadzenie kształcenia: instruktorów zdobywających stopień podharcmistrza, kadry kierowniczej komend hufców, hufcowych zespołów instruktorskich, kadry szczepów i związków drużyn i opiekunów prób podharcmistrzowskich i harcmistrzowskich,
kształtowanie polityki kadrowej we współpracy z komisją stopni instruktorskich oraz innymi zespołami,
tworzenie i realizowanie planu kształcenia chorągwi,
wspieranie zespołów kadry kształcącej niższego szczebla,
ocenianie wniosków o przyznanie odznaki kadry kształcącej dla instruktorów z terenu działania chorągwi,
gromadzenie i upowszechnianie dorobku wypracowanego w ramach prowadzonego kształcenia i innych prac zespołu,
prowadzenie własnej dokumentacji.
W przypadku niewypełniania zadań w zakresie kształcenia przez hufiec jego zadania przejmuje chorągwiany ZKK, przy czym wspólnie ustalają wdrożenie programu naprawczego dla hufca, tak by w przyszłości mógł samodzielnie kształcić kadrę (zasada wdrażania programu naprawczego nie dotyczy kursów drużynowych).
Zespół kadry kształcącej chorągwi składa się z co najmniej trzech instruktorów posiadających przynajmniej srebrną OKK. Zespół kadry kształcącej chorągwi jest powoływany rozkazem komendanta chorągwi.
Na funkcję szefa zespołu kadry kształcącej chorągwi może być mianowany wyłącznie instruktor posiadający przynajmniej srebrną odznakę kadry kształcącej. Szefa zespołu mianuje rozkazem komendant chorągwi.
Zespół kadry kształcącej chorągwi jest zobowiązany do posiadania:
planu kształcenia,
rocznych sprawozdań z realizacji planu kształcenia,
dokumentacji przeprowadzonych form kształceniowych,
wniosków o przyznanie i przedłużanie uprawnień, wynikających z posiadania odznaki kadry kształcącej,
rejestru instruktorów z danej chorągwi, posiadających OKK,
planów kształcenia hufców i sprawozdań z ich realizacji,
podpisanych przez wszystkich członków zespołu umów o pełnienie funkcji.
Plan kształcenia chorągwi corocznie zatwierdza komenda chorągwi. Zespół kadry kształcącej chorągwi przekazuje corocznie do Centralnej Szkoły Instruktorskiej ZHP zatwierdzony plan kształcenia oraz sprawozdanie z jego realizacji.
Zespół kadry kształcącej chorągwi raz w roku dokonuje podsumowania swojej działalności, jednocześnie oceniając pracę każdego członka zespołu.
Chorągwiane zespoły kadry kształcącej legitymujące się odpowiednim doświadczeniem mogą uzyskać status szkoły instruktorskiej.
Warunkiem powołania i funkcjonowania chorągwianej szkoły instruktorskiej jest:
odpowiednia kadra szkoły - co najmniej 4 instruktorów z przynajmniej srebrną OKK i co najmniej 1 instruktor ze złotą OKK,
pozytywna opinia Centralnej Szkoły Instruktorskiej ZHP, która uwzględnia: doświadczenie i dorobek kadry kształcącej chorągwi oraz pracę kadry kształcącej chorągwi podczas form organizowanych przez CSI ZHP.
Naczelnik ZHP, na wniosek komendy chorągwi, powołuje chorągwianą szkołę instruktorską i zatwierdza konstytucję szkoły. Na wniosek komendy chorągwi zatwierdza zmiany w konstytucji.
Komendanta chorągwianej szkoły instruktorskiej mianuje komendant chorągwi zgodnie z konstytucją szkoły.
Chorągwiana szkoła instruktorska ma prawo do prowadzenia, w uzgodnieniu z CSI ZHP, kształcenia przewidzianego do realizacji przez CSI ZHP. Prowadzenie kursów harcmistrzowskich wymaga zgody Zespołu Harcmistrzowskiego GK ZHP.
Naczelnik ZHP, na wniosek komendanta chorągwi lub komendanta CSI ZHP, pozbawia chorągwianą szkołę instruktorską jej statusu w przypadku niewypełnienia wymagań określonych w niniejszym regulaminie.
CENTRALNA SZKOŁA INSTRUKTORSKA ZHP
Zespołem kadry kształcącej na poziomie centralnym jest Centralna Szkoła Instruktorska ZHP.
Do zadań Centralnej Szkoły Instruktorskiej ZHP należy:
wspieranie rozwoju i prowadzenie kształcenia: kadry kierowniczej komend chorągwi, zespołów instruktorskich komend chorągwi, kadry kierowniczej Związku, zespołów instruktorskich GK ZHP oraz zdobywających stopień harcmistrza,
tworzenie i realizowanie planu kształcenia Związku,
wspieranie zespołów kadry kształcącej chorągwi i hufców,
wspieranie powstawania chorągwianych szkół instruktorskich,
wspieranie rozwoju kadry kształcącej,
wspieranie funkcjonowania systemu OKK,
gromadzenie i upowszechnianie dorobku wypracowanego w ramach prowadzonego kształcenia i innych działań związanych z pracą z kadrą,
prowadzenie własnej dokumentacji.
Poszczególne zadania CSI ZHP mogą być przypisane przez GK ZHP do innych zespołów instruktorskich działających na poziomie centralnym.
W skład kadry CSI ZHP wchodzi, co najmniej 5 instruktorów ze złotą OKK. Na funkcję komendanta CSI ZHP może być mianowany wyłącznie instruktor posiadający złotą OKK. Komendanta oraz instruktorów CSI ZHP mianuje rozkazem Naczelnik ZHP.
Konstytucję CSI ZHP zatwierdza Główna Kwatera ZHP.
Centralna Szkoła Instruktorska ZHP może realizować również kształcenie przewidziane dla zespołów kadry kształcącej chorągwi bądź hufca, jeżeli przemawiają za tym potrzeby ZHP. W przypadku niewypełniania zadań w zakresie kształcenia przez chorągiew, jego zadania przejmuje CSI ZHP, przy czym wspólnie ustalają wdrożenie programu naprawczego dla chorągwi, tak by w przyszłości mogła samodzielnie kształcić kadrę.
Centrala Szkoła Instruktorska ZHP jest zobowiązana do posiadania:
planu kształcenia,
rocznych sprawozdań z realizacji planu kształcenia,
dokumentacji przeprowadzonych form kształceniowych,
wniosków o przyznanie i przedłużanie uprawnień, wynikających z posiadania odznaki kadry kształcącej,
rejestru instruktorów ZHP, posiadających OKK,
planów kształcenia chorągwi i sprawozdań z ich realizacji,
podpisanych przez wszystkich członków zespołu umów o pełnienie funkcji.
Główna Kwatera ZHP corocznie zatwierdza plan pracy oraz przyjmuje sprawozdanie z realizacji planu kształcenia.
Centrala Szkoła Instruktorska ZHP raz w roku dokonuje podsumowania swojej działalności, jednocześnie oceniając pracę każdego członka zespołu.
ODZNAKA KADRY KSZTAŁCĄCEJ
Odznaka kadry kształcącej jest potwierdzeniem wiedzy, doświadczenia i umiejętności w zakresie kształcenia. OKK uprawnia do kierowania zespołami kadry kształcącej oraz prowadzenia kursów, warsztatów i seminariów:
brązowa OKK - na poziomie hufcowego zespołu kadry kształcącej (patrz pkt 11),
srebrna OKK - na poziomie hufcowego i chorągwianego zespołu kadry kształcącej (patrz pkt 11, 18),
złota OKK - na poziomie hufcowego i chorągwianego zespołu kadry kształcącej oraz Centralnej Szkoły Instruktorskiej ZHP (patrz pkt. 11, 18, 34).
Odznaki kadry kształcącej zdobywane są kolejno: brązowa, srebrna i złota.
Odznakę kadry kształcącej przyznaje:
brązową - komendant chorągwi na wniosek kandydata, pozytywnie zaopiniowany przez szefa ZKK hufca lub chorągwi,
srebrną - Naczelnik ZHP na wniosek kandydata, pozytywnie zaopiniowany przez szefa ZKK chorągwi, lub komendant chorągwi (w przypadku chorągwi, w których istnieją szkoły instruktorskie) na wniosek kandydata, pozytywnie zaopiniowany przez komendanta chorągwianej szkoły instruktorskiej,
złotą - Naczelnik ZHP na wniosek kandydata, pozytywnie zaopiniowany przez komendanta CSI ZHP.
Odznaka kadry kształcącej jest numerowana. Numeracje wszystkich odznak prowadzi CSI ZHP. Numeracja OKK prowadzona jest wg następującego wzoru: rodzaj odznaki (brązowa - BOKK, srebrna - SOKK, złota - ZOKK) / kolejny numer / rok nadania uprawnień (np. SOKK/35/2010). Po przedłużeniu uprawnień odznaki, rok nadania zastępuje się rokiem przedłużenia uprawnień.
Warunki przyznania odznaki kadry kształcącej:
Brązowej:
posiadanie przynamniej stopnia podharcmistrza,
ukończenie kursu kadry kształcącej,
w okresie trzech lat przed złożeniem wniosku pod opieką instruktora z OKK:
przygotowanie i przeprowadzenie co najmniej dwóch kursów instruktorskich jako członek komendy kursu (w ramach pracy zespołu: opracowanie programu kursu, dobór kadry, przygotowanie budżetu, przygotowanie logistyki, rekrutacja uczestników, prowadzenie zajęć, ewaluacja, rozliczenie finansowe), w tym co najmniej jednego związanego z kształceniem drużynowych,
przygotowanie i przeprowadzenie minimum 3 zajęć na kursie instruktorskim oraz uzyskanie pozytywnej ich oceny przez hospitującego instruktora posiadającego OKK,
przygotowanie i poprowadzenie warsztatu dla kadry, pod opieką instruktora posiadającego OKK.
Srebrnej:
posiadanie stopnia harcmistrza,
zdobycie brązowej OKK,
ukończenie kursu lub warsztatu doskonalącego w zakresie pracy z kadrą kierowniczą lub kształcącą,
w okresie do trzech lat przed złożeniem wniosku:
przygotowanie i przeprowadzenie co najmniej: dwóch kursów instruktorskich na poziomie chorągwi lub jednego kursu i jednego warsztatu doskonalącego (wymienionych w punkcie 19) jako członek komendy kursu/warsztatu (w ramach pracy zespołu: opracowanie programu kursu/warsztatu, dobór kadry, przygotowanie budżetu, przygotowanie logistyki, rekrutacja uczestników, prowadzenie zajęć, ewaluacja, rozliczenie finansowe),
przygotowanie i przeprowadzenie minimum 2 zajęć na kursie instruktorskim na poziomie chorągwi oraz uzyskanie pozytywnej ich oceny przez hospitującego instruktora posiadającego co najmniej srebrną OKK.
Złotej:
posiadanie stopnia harcmistrza,
zdobycie srebrnej OKK,
w okresie do trzech lat przed złożeniem wniosku:
przygotowanie i przeprowadzenie co najmniej dwóch kursów instruktorskich lub warsztatów doskonalących na poziomie centralnym (wymienionych w punkcie 33) jako członek komendy kursu/warsztatu (w ramach pracy zespołu: opracowanie programu kursu/warsztatu, dobór kadry, przygotowanie budżetu, przygotowanie logistyki, rekrutacja uczestników, prowadzenie zajęć, ewaluacja, rozliczenie finansowe),
przygotowanie i przeprowadzenie minimum 2 zajęć na kursie instruktorskim lub na warsztatach doskonalących na poziomie centralnym oraz uzyskanie pozytywnej ich oceny przez hospitującego instruktora posiadającego złotą OKK,
publikowanie materiałów, artykułów, opracowań metodycznych przydatnych w kształceniu kadry ZHP.
Instruktor posiadający:
brązową odznakę kadry kształcącej:
może kierować zespołem kadry kształcącej hufca,
może kierować formami kształceniowymi wynikającymi z zadań ZKK hufca (patrz pkt 11),
może opiekować się instruktorem zdobywającym brązową OKK,
srebrną odznakę kadry kształcącej posiada wszystkie uprawnienia brązowej OKK, a ponadto:
może kierować zespołem kadry kształcącej chorągwi lub chorągwianą szkołą instruktorską,
może kierować formami kształceniowymi wynikającymi z zadań ZKK hufca i chorągwi (patrz pkt 11 i 17),
może opiekować się instruktorem zdobywającym brązową i srebrną OKK,
złotą odznakę kadry kształcącej posiada wszystkie uprawnienia srebrnej OKK, a ponadto:
może kierować CSI ZHP lub innym zespołem kształceniowym poziomu centralnego,
może kierować formami kształceniowymi wynikającymi z zadań ZKK hufca, chorągwi oraz CSI (patrz pkt 11, 17 i 31),
może opiekować się instruktorem zdobywającym brązową, srebrną i złotą OKK.
Uprawnienia wynikające z posiadania OKK mają charakter czasowy i są przyznawane na trzy lata. Podstawą do przedłużenia uprawnień jest złożenie wniosku o przedłużenie uprawnień, zawierającego informacje o aktywności kształceniowej posiadacza OKK (podane w pkt. 46) do właściwego komendanta (przyznającego OKK) lub Naczelnika ZHP, przed upływem okresu ważności uprawnień. Z wnioskiem o przedłużenie uprawnień występuje instruktor posiadający OKK lub szef ZKK (CSI ZHP).
Wnioski złożone do komendanta chorągwi ocenia chorągwiany zespół kadry kształcącej (wnioski złożone do Naczelnika ZHP ocenia CSI ZHP) i na tej podstawie wnioskuje do komendanta (Naczelnika ZHP) o przedłużenie uprawnień.
Wniosek o przedłużenie uprawnień wynikających z posiadania OKK powinien zawierać informacje o prowadzonej w ciągu ostatnich 3 lat działalności kształceniowej, a w szczególności:
W ramach odznaki brązowej:
przygotowanie i przeprowadzenie co najmniej trzech kursów instruktorskich lub warsztatów doskonalących dla kadry jako członek komendy kursu/warsztatu, w tym co najmniej raz jako komendant kursu/warsztatu,
uczestniczenie przynajmniej dwa razy w szkoleniu przydatnym w kształceniu, w tym przynajmniej w jednym szkoleniu organizowanym lub zatwierdzonym przez chorągwiany zespół kadry kształcącej, chorągwianą szkołę instruktorską lub CSI ZHP,
dzielenie się doświadczeniami przez opracowanie materiałów (programowych lub metodycznych) lub udział w seminariach i konferencjach instruktorskich.
W ramach odznaki srebrnej:
przygotowanie i przeprowadzenie co najmniej trzech kursów instruktorskich lub warsztatów doskonalących dla kadry (wynikających z zadań ChZKK lub CSI ZHP - patrz pkt 19 i 33) jako członek komendy kursu/warsztatu, w tym co najmniej raz jako komendant kursu/warsztatu,
uczestniczenie przynajmniej dwa razy w szkoleniu przydatnym w kształceniu, w tym przynajmniej w jednym szkoleniu organizowanym przez CSI ZHP lub chorągwianą szkołę instruktorską lub CHZKK,
dzielenie się doświadczeniami przez publikację materiałów, artykułów, opracowań metodycznych przydatnych w kształceniu kadry ZHP.
W ramach odznaki złotej:
przygotowanie i przeprowadzenie co najmniej trzech kursów instruktorskich lub warsztatów doskonalących dla kadry (wynikających z zadań ChZKK lub CSI ZHP - patrz pkt 19 i 33) jako członek komendy kursu/warsztatu, w tym co najmniej raz jako komendant kursu/warsztatu,
uczestniczenie przynajmniej dwa razy w szkoleniu przydatnym w kształceniu, w tym przynajmniej w jednym szkoleniu organizowanym przez CSI ZHP,
dzielenie się doświadczeniami przez publikację materiałów, artykułów, opracowań metodycznych przydatnych w kształceniu kadry ZHP.
Nadając OKK lub przedłużając uprawnienia, właściwy komendant lub Naczelnik ZHP zobowiązany jest do ogłoszenia w rozkazie numeru OKK oraz terminu ważności uprawnień wynikających z posiadania odznaki.
Ujednolicone wzory wniosków o przyznanie i przedłużenie uprawnień wynikających z OKK są zamieszczone na stronie internetowej CSI ZHP.
W przypadku nieprzedłużenia uprawnień lub niezłożenia stosownego wniosku - uprawnienia do kształcenia wygasają i instruktor traci prawo posługiwania się OKK. Ponowne uzyskanie uprawnień do kształcenia odbywa się - niezależnie od czasu, który minął od wygaśnięcia uprawnień - na zasadach określonych w pkt. 43 i 44 niniejszego regulaminu (nie obowiązuje jedynie wymóg bycia komendantem kursu).
W przypadku, gdy instruktor nie spełnia warunków przedłużenia uprawnień wynikających z odznaki danego stopnia, a jednocześnie spełnia warunki na poziomie odnowienia uprawnień odznaki stopnia niższego - po złożeniu stosownego wniosku następuje zweryfikowanie odznaki na odznakę niższego stopnia.
Odznaką kadry kształcącej jest metalowy znaczek, przedstawiający sylwetkę dębu z napisem ZHP. Odznakę kadry kształcącej nosi się pośrodku prawej kieszeni munduru bezpośrednio na mundurze lub na pasku.
Osobom posiadającym OKK mogą być nadawane certyfikaty, potwierdzające ich kompetencje (wiedzę i doświadczenie), dotyczące prowadzenia konkretnych kursów instruktorskich. Wskazane jest posiadanie odpowiedniego certyfikatu do bycia komendantem kursu. Certyfikaty mogą nadawać szkoły instruktorskie lub inne jednostki za zgodą komendanta CSI ZHP. Aby uzyskać certyfikat, należy:
co najmniej raz być członkiem komendy danego kursu,
ukończyć warsztaty doskonalące dotyczące prowadzenia danego rodzaju kursów.
Rejestr osób posiadających uprawnienia wynikające z OKK jest aktualizowany i dostępny na stronie internetowej CSI ZHP. Rejestr zawiera informacje o posiadanych przez instruktora certyfikatach.
Uprawnienia wynikające z posiadania OKK potwierdza się wpisem w książeczce instruktorskiej.