oiur_04i_ver_01
1/3
POLITECHNIKA POZNAŃSKA
LABORATORIUM DIAGNOSTYKI SYSTEMÓW
OBSŁUGIWANIE I UTRZYMANIE RUCHU MASZYN I URZ
Ą
DZE
Ń
Instrukcja do ćwiczenia
OiURM – 04
Temat:
Ocena stanu ło
ż
ysk tocznych metod
ą
SPM
Opracowanie:
Roman BARCZEWSKI
1.
Cel ćwiczenia
•
Zapoznanie się z podstawami teoretycznymi oceny stanu technicznego łożysk tocznych metodą
Shock Pulse Method (SPM)
•
Doskonalenie umiejętności diagnozowania w/w metodą oraz interpretacji wyników i
obsługiwania węzłów łożyskowych
•
Aparatura i wyposażenie
•
Stanowisko do badań łożysk tocznych
•
Zestaw trenujący łożysk tocznych stożkowych (w różnym stanie technicznym)
•
Urządzenie VIBSCANER
•
Bezkontaktowy miernik prędkości obrotowej (tachometr) Miernik MD5u wraz z sondą
optoelektroniczną
•
Smar łożyskowy, olej
•
Rozpuszczalnik organiczny (benzyna, nafta w naczyniu hermetycznym), pędzelek, czyściwo
•
myjka ultradźwiękowa (opcjonalnie)
•
Dostępne w laboratorium urządzenia, w których zamontowane są łożyska toczne
2.
Przebieg ćwiczenia
Wprowadzenie
•
Zapoznać się z budową i obsługą urządzenia VIBSCANER
•
Zapoznać się nawigacją przyciskami funkcyjnymi przyrządu
•
Pod nadzorem prowadzącego uaktywnić opcje pomiaru impulsów udarowych i dokonać
kilku próbnych odczytów
Ocena stanu łożysk, zamontowanych w maszynach i urządzeniach
z wykorzystaniem metody SPM
•
Wytypować węzły łożyskowe, które zostaną poddane badaniom (każdy wykonuje badania
2-3 łożysk w zależności od liczebności grupy)
•
Wpisać w tabelę 1 nazwę maszyny lub urządzenia, miejsce zamontowania łożyska w
maszynie lub urządzeniu i o ile to możliwe zidentyfikować typ łożyska.
•
Dla każdego łożyska określić średnicę wewnętrzną poprzez pomiar średnicy wału, na
którym zamontowane jest łożysko (suwmiarka); pomierzyć (tachometr) lub zidentyfikować
(tabliczka znamionowa silnika) prędkość obrotową łożyska.
•
Określić wartość początkową poziomu impulsów udarowych dBi (patrz załącznik tabela 1).
•
Wykonać pomiary bezwzględnych poziomów impulsów udarowych dBsv (wartości
maksymalne i poziom tła).
•
Obliczyć znormalizowane poziomy impulsów udarowych dBn,max dBn,c oraz obliczyć
(dBn,max – dBn,c). Uzyskane wartości wpisać odpowiednie pola tabeli 1.
•
Na podstawie wyników pomiarów dBn,max dokonać oceny stanu technicznego oraz na
podstawie różnicy (dB,max – dBc stanu pracy (np. smarowanie, zanieczyszczenie, poziom
zakłóceń zewnętrznych itp.)
oiur_04i_ver_01
2/3
•
Wykonać w pkt. 2. sprawozdania wykres kolumnowy poziomów znormalizowanych
dBn,max oraz dla poszczególnych łożysk.
Odnieść uzyskane wartości dBn,max do wartości granicznych stanu
o
dBn,max < 21dB stan dobry
o
21 dB ≤ dBn,max < 34dB stan dopuszczalny
o
dBn,max ≥ 34 dB stan zły
•
Sformułować w punkcie 3. wnioski z przeprowadzonego eksperymentu, porównać stan
technicznego i stan pracy badanych łożysk, sformułować zalecenia co do ich dalszej
eksploatacji.
•
W punkcie4 wykonać szkice badanych maszyn z zaznaczeniem badanych łożysk
3.
Pytania kontrolne
•
Opisz w punktach sposób wykonywania pomiarów metodą |SPM.
•
Zdefiniuj (podaj nazwy i sens fizyczny) parametrów: dBsv, dBn, dBi, określ relacje między
nimi.
•
Zastosowanie parametrów dBn,max i dBn,c oraz (dBmax - dBc) do diagnozowania stanu łożysk
tocznych.
•
Czynniki ograniczające stosowalność metody SPM.
5. Wymogi Bezpieczeństwa
•
Przed przystąpieniem do ćwiczenia sprawdzić stan naładowania akumulatora wewnętrznego.
•
W przypadku czyszczenia łożysk rozpuszczalnikiem lub w myjce ultradźwiękowej należy
zapewnić wentylacje pomieszczenia (miejscowy odciąg powietrza).
oiur_04i_ver_01
3/3
Załącznik
Tabela 1. Wartości początkowe poziomu impulsów udarowych dBi zależności od prędkości obrotowej
i średnicy łożysk tocznych
ś
rednica wewn
ę
trzna łozyska [mm]
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
700
2
3
3
4
4
4
5
5
5
6
6
6
6
7
7
7
7
7
8
8
8
8
8
750
3
3
4
4
5
5
5
6
6
6
6
7
7
7
7
8
8
8
8
8
9
9
9
800
3
4
4
5
5
6
6
6
6
7
7
7
8
8
8
8
8
9
9
9
9
9
9
850
4
4
5
5
6
6
6
7
7
7
8
8
8
8
9
9
9
9
9
9
10
10
10
900
4
5
5
6
6
7
7
7
7
8
8
8
9
9
9
9
9
10
10
10
10
10
10
950
5
5
6
6
7
7
7
8
8
8
9
9
9
9
9
10
10
10
10
10
11
11
11
1000
5
6
6
7
7
7
8
8
8
9
9
9
9
10
10
10
10
11
11
11
11
11
11
1050
6
6
7
7
8
8
8
9
9
9
9
10
10
10
10
11
11
11
11
11
12
12
12
1100
6
7
7
8
8
8
9
9
9
10
10
10
10
11
11
11
11
11
12
12
12
12
12
1150
7
7
8
8
8
9
9
9
10
10
10
10
11
11
11
11
12
12
12
12
12
12
13
1200
7
7
8
8
9
9
9
10
10
10
11
11
11
11
11
12
12
12
12
12
13
13
13
1250
7
8
8
9
9
9
10
10
10
11
11
11
11
12
12
12
12
12
13
13
13
13
13
1300
8
8
9
9
9
10
10
10
11
11
11
11
12
12
12
12
13
13
13
13
13
14
14
1350
8
8
9
9
10
10
10
11
11
11
12
12
12
12
13
13
13
13
13
14
14
14
14
1400
8
9
9
10
10
10
11
11
11
12
12
12
12
13
13
13
13
13
14
14
14
14
14
1450
9
9
10
10
10
11
11
11
12
12
12
12
13
13
13
13
14
14
14
14
14
14
15
1500
9
9
10
10
11
11
11
12
12
12
12
13
13
13
13
14
14
14
14
14
15
15
15
1550
9
10
10
11
11
11
12
12
12
13
13
13
13
13
14
14
14
14
15
15
15
15
15
1600
9
10
10
11
11
12
12
12
12
13
13
13
14
14
14
14
14
15
15
15
15
15
15
1650
10
10
11
11
11
12
12
12
13
13
13
14
14
14
14
14
15
15
15
15
15
16
16
1700
10
10
11
11
12
12
12
13
13
13
14
14
14
14
15
15
15
15
15
16
16
16
16
1750
10
11
11
12
12
12
13
13
13
14
14
14
14
15
15
15
15
15
16
16
16
16
16
1800
10
11
11
12
12
13
13
13
14
14
14
14
15
15
15
15
15
16
16
16
16
16
17
1850
11
11
12
12
12
13
13
13
14
14
14
15
15
15
15
15
16
16
16
16
16
17
17
1900
11
11
12
12
13
13
13
14
14
14
15
15
15
15
15
16
16
16
16
16
17
17
17
1950
11
12
12
13
13
13
14
14
14
14
15
15
15
15
16
16
16
16
17
17
17
17
17
2000
11
12
12
13
13
13
14
14
14
15
15
15
15
16
16
16
16
17
17
17
17
17
17
2050
12
12
13
13
13
14
14
14
15
15
15
15
16
16
16
16
17
17
17
17
17
17
18
2100
12
12
13
13
14
14
14
15
15
15
15
16
16
16
16
17
17
17
17
17
18
18
18
2150
12
12
13
13
14
14
14
15
15
15
16
16
16
16
17
17
17
17
17
18
18
18
18
2200
12
13
13
14
14
14
15
15
15
16
16
16
16
17
17
17
17
17
18
18
18
18
18
2250
12
13
13
14
14
15
15
15
15
16
16
16
17
17
17
17
17
18
18
18
18
18
18
2300
13
13
14
14
14
15
15
15
16
16
16
16
17
17
17
17
18
18
18
18
18
18
19
2350
13
13
14
14
15
15
15
16
16
16
16
17
17
17
17
18
18
18
18
18
18
19
19
2400
13
13
14
14
15
15
15
16
16
16
17
17
17
17
18
18
18
18
18
19
19
19
19
2450
13
14
14
15
15
15
16
16
16
16
17
17
17
17
18
18
18
18
19
19
19
19
19
2500
13
14
14
15
15
15
16
16
16
17
17
17
17
18
18
18
18
18
19
19
19
19
19
2550
13
14
14
15
15
16
16
16
17
17
17
17
18
18
18
18
18
19
19
19
19
19
20
2600
14
14
15
15
15
16
16
16
17
17
17
18
18
18
18
18
19
19
19
19
19
20
20
2650
14
14
15
15
16
16
16
17
17
17
17
18
18
18
18
19
19
19
19
19
20
20
20
2700
14
14
15
15
16
16
16
17
17
17
18
18
18
18
19
19
19
19
19
20
20
20
20
2750
14
15
15
16
16
16
17
17
17
17
18
18
18
18
19
19
19
19
20
20
20
20
20
2800
14
15
15
16
16
16
17
17
17
18
18
18
18
19
19
19
19
19
20
20
20
20
20
2850
14
15
15
16
16
17
17
17
18
18
18
18
19
19
19
19
19
20
20
20
20
20
21
2900
15
15
16
16
16
17
17
17
18
18
18
18
19
19
19
19
20
20
20
20
20
20
21
2950
15
15
16
16
17
17
17
18
18
18
18
19
19
19
19
20
20
20
20
20
20
21
21
3000
15
15
16
16
17
17
17
18
18
18
19
19
19
19
19
20
20
20
20
20
21
21
21
dBi
p
r
ę
d
k
o
ś
ć
o
b
ro
to
w
a
ło
z
y
s
k
a
[
o
b
r.
/m
in
]