background image

oiur_05i_ver_01  str. 1 

 

POLITECHNIKA POZNAŃSKA 

LABORATORIUM DIAGNOSTYKI SYSTEMÓW 

OBSŁUGIWANIE I UTRZYMANIE RUCHU MASZYN I URZ

Ą

DZE

Ń

 

 

Instrukcja do  ćwiczenia  

OiURM - 05

 

Temat:

 

Defektoskopia ultradźwiękowa –  

badanie metodą echa 

Opracowanie: 
  

Roman BARCZEWSKI 

 
Przebieg 
ćwiczenia 

1.

 

Zapoznać  się  z  budową  defektoskopu  i  obsługą  ultradźwiękowego,  podłączyć  głowicę  w  trybie  badań 
„echo”, uruchomić defektoskop  

2.

 

Dobrać ośrodek sprzęgający, pokryć nim badany fragment wzorca W1 

3.

 

Wykonać wzorcowanie podstawy czasu przy pomocy wzorca stalowego W1- (określić prędkość propagacji 
fali  ultradźwiękowej  dla  stali;  porównać  i  oszacować  prędkość  propagacji  ultradźwięków  dla  innych 
materiałów  

4.

 

Porównać  czułość  metody  dla  głowic  ultradźwiękowych  o  róŜnych  częstotliwościach  pracy    np.  4  MHz  i 
6MHz.  Ocenić  wpływ  częstotliwości  głowicy  na  tłumienie  fali  oraz  rozdzielczość  badań  (zdolność 
wykrywania wad)  

5.

 

Przeprowadzić wstępne próby lokalizacji nieciągłości znajdujących się na wzorcach  

6.

 

Stosując  metodę  echa  na  próbce  testowej  przeprowadzić  próbę  odwzorowania  wewnętrznego  jej 
ukształtowania.  Badanie  prowadzić  poprzez  skanowanie  powierzchni.  Wyniki  skanowania  nanieść  w 
postaci graficznej na siatce pomiarowej  w  raporcie (rysunek uzupełnić o legendę związaną z głębokością ) 

 

Rys 1. Skanowanie powierzchni próbki pokrytej ośrodkiem 

sprzęgającym  

 

Rys.2. Widok obrazu monitora defektoskopu 

ultradźwiękowego w trakcie badań 

7.

 

Po  zakończeniu  skanowania  odkryć  maskownicę  i  porównać  wyniki  badań  z  rzeczywistym 
ukształtowaniem zakrytej części badanej próbki  

8.

 

Na podstawie przeprowadzonego eksperymentu sformułować wnioski oraz opisać spostrzeŜenia  

 

Pytania kontrolne 

 

1.

 

Charakterystyka metod defektoskopii ultradźwiękowej (zasada prowadzenia badań, rodzaje badanych 
obiektów, rozmiary i orientacja wykrywanych wad, przygotowanie obiektu do badań, stosowane 
ośrodki sprzęgające itd.) 

2.

 

Scharakteryzować i porównać metodę echa i metodę przejścia 

3.

 

Rodzaje materiałów, z jakich mogą być wykonane obiekty poddawane badaniom a zakresy 
częstotliwości stosowanych głowic ultradźwiękowych  

4.

 

Zalety w wady (ograniczenia defektoskopowych badań ultradźwiękowych )  

 

background image

oiur_05i_ver_01  str. 2 

Materiał uzupełniający 

Tabela 1.  częstotliwości głowic ultradźwiękowych stosowanych do badań ultradźwiękowych róŜnych materiałów  

Materiał zastosowanie 

Częstotliwości głowic 

ultradźwiękowych 

obiekty metalowe 

0,5 – 25 MHz 

( najczęściej 1-6 MHz

beton (badanie  próbnikiem materiałów wytrzymałości na podstawie 
prędkości propagacji  fal spręŜystych) 

20 kHz – 1 MHz (zaleŜnie od rozmiaru ziaren  

wielkości uŜytego kruszywa) 

najczęściej  

40-50 kHz

 

drewno 

100-500 kHz (1MHz) 

guma 

1 MHz 

tworzywa sztuczne 

1-2 MHz 

materiały kompozytowe 

0,5 – 2,25 MHz 

 
Tabela 2.  Właściwości  akustyczne stali, z których wykonany jest wzorzec W1 
 

Właściwość 

Wartość 

prędkość propagacji fal podłuŜnych  

5920 ± 30 m/s 

prędkość propagacji fal poprzecznych  

3255 ±15 m/s 

częstotliwość  2 MHz 

częstotliwość  4  MHz 

tłumienie ultradźwiękowych fal podłuŜnych  

5 dB/m 

40 dB/m 

 

 

Rys.3. Wzorzec W1 (wg PN EN 27965) 

 
© Roman Baczewski