oiur_05i_ver_01 str. 1

POLITECHNIKA POZNAŃSKA

LABORATORIUM DIAGNOSTYKI SYSTEMÓW

OBSŁUGIWANIE I UTRZYMANIE RUCHU MASZYN I URZ

Ą

DZE

Ń

Instrukcja do ćwiczenia

OiURM - 05

Temat:

Defektoskopia ultradźwiękowa –

badanie metodą echa

Opracowanie:

Roman BARCZEWSKI

Przebieg ćwiczenia

1.

Zapoznać się z budową defektoskopu i obsługą ultradźwiękowego, podłączyć głowicę w trybie badań
„echo”, uruchomić defektoskop

2.

Dobrać ośrodek sprzęgający, pokryć nim badany fragment wzorca W1

3.

Wykonać wzorcowanie podstawy czasu przy pomocy wzorca stalowego W1- (określić prędkość propagacji
fali ultradźwiękowej dla stali; porównać i oszacować prędkość propagacji ultradźwięków dla innych
materiałów

4.

Porównać czułość metody dla głowic ultradźwiękowych o różnych częstotliwościach pracy np. 4 MHz i
6MHz. Ocenić wpływ częstotliwości głowicy na tłumienie fali oraz rozdzielczość badań (zdolność
wykrywania wad)

5.

Przeprowadzić wstępne próby lokalizacji nieciągłości znajdujących się na wzorcach

6.

Stosując metodę echa na próbce testowej przeprowadzić próbę odwzorowania wewnętrznego jej
ukształtowania. Badanie prowadzić poprzez skanowanie powierzchni. Wyniki skanowania nanieść w
postaci graficznej na siatce pomiarowej w raporcie (rysunek uzupełnić o legendę związaną z głębokością )

Rys 1. Skanowanie powierzchni próbki pokrytej ośrodkiem

sprzęgającym

Rys.2. Widok obrazu monitora defektoskopu

ultradźwiękowego w trakcie badań

7.

Po zakończeniu skanowania odkryć maskownicę i porównać wyniki badań z rzeczywistym
ukształtowaniem zakrytej części badanej próbki

8.

Na podstawie przeprowadzonego eksperymentu sformułować wnioski oraz opisać spostrzeżenia

Pytania kontrolne

1.

Charakterystyka metod defektoskopii ultradźwiękowej (zasada prowadzenia badań, rodzaje badanych
obiektów, rozmiary i orientacja wykrywanych wad, przygotowanie obiektu do badań, stosowane
ośrodki sprzęgające itd.)

2.

Scharakteryzować i porównać metodę echa i metodę przejścia

3.

Rodzaje materiałów, z jakich mogą być wykonane obiekty poddawane badaniom a zakresy
częstotliwości stosowanych głowic ultradźwiękowych

4.

Zalety w wady (ograniczenia defektoskopowych badań ultradźwiękowych )

oiur_05i_ver_01 str. 2

Materiał uzupełniający

Tabela 1. częstotliwości głowic ultradźwiękowych stosowanych do badań ultradźwiękowych różnych materiałów

Materiał zastosowanie

Częstotliwości głowic

ultradźwiękowych

obiekty metalowe

0,5 – 25 MHz

( najczęściej 1-6 MHz)

beton (badanie próbnikiem materiałów wytrzymałości na podstawie
prędkości propagacji fal sprężystych)

20 kHz – 1 MHz (zależnie od rozmiaru ziaren

wielkości użytego kruszywa)

najczęściej

40-50 kHz

drewno

100-500 kHz (1MHz)

guma

1 MHz

tworzywa sztuczne

1-2 MHz

materiały kompozytowe

0,5 – 2,25 MHz

Tabela 2. Właściwości akustyczne stali, z których wykonany jest wzorzec W1

Właściwość

Wartość

prędkość propagacji fal podłużnych

5920 ± 30 m/s

prędkość propagacji fal poprzecznych

3255 ±15 m/s

częstotliwość 2 MHz

częstotliwość 4 MHz

tłumienie ultradźwiękowych fal podłużnych

5 dB/m

40 dB/m

Rys.3. Wzorzec W1 (wg PN EN 27965)

© Roman Baczewski