oiur_i04_ver_01
1/3
POLITECHNIKA POZNAŃSKA
LABORATORIUM DIAGNOSTYKI SYSTEMÓW
OBSŁUGIWANIE I UTRZYMANIE RUCHU MASZYN I URZ
Ą
DZE
Ń
Instrukcja do ćwiczenia
04
Temat:
Ocena stanu ło
ż
ysk tocznych metod
ą
SPM
Opracowanie:
Roman BARCZEWSKI
1.
Cel ćwiczenia
•
Zapoznanie się z podstawami teoretycznymi oceny stanu technicznego łożysk tocznych
metodą Shock Pulse Method (SPM)
•
Doskonalenie umiejętności prowadzenia badań diagnostycznych w/w metodą oraz interpretacji
wyników
2.
Aparatura i wyposażenie
•
Stanowisko do badań łożysk tocznych
•
Zestaw trenujący łożysk tocznych stożkowych (w różnym stanie technicznym)
•
Urządzenie VIBSCANER
•
Bezkontaktowy miernik prędkości obrotowej (tachometr) Miernik MD5u wraz z sondą
optoelektroniczną
•
Smar łożyskowy, olej
•
Rozpuszczalnik organiczny (benzyna, nafta w naczyniu hermetycznym), pędzelek, czyściwo
•
myjka ultradźwiękowa (opcjonalnie)
•
Dostępne w laboratorium urządzenia, w których zamontowane są łożyska toczne
3.
Przebieg ćwiczenia
Wprowadzenie
•
Zapoznać się z budową i obsługą urządzenia VIBSCANER
•
Zapoznać się nawigacją przyciskami funkcyjnymi przyrządu
•
Pod nadzorem prowadzącego uaktywnić opcje pomiaru impulsów udarowych i dokonać
kilku próbnych odczytów
Ocena stanu łożysk, zamontowanych w maszynach i urządzeniach
z wykorzystaniem metody SPM
•
Wytypować dziesięć węzłów łożyskowych, które zostaną poddane badaniom. Wpisać w
tabelę 1 nazwę maszyny lub urządzenia, miejsce zamontowania łożyska w maszynie lub
urządzeniu i o ile to możliwe zidentyfikować typ łożyska.
•
Dla każdego łożyska określić średnicę wewnętrzną poprzez pomiar średnicy wału, na
którym zamontowane jest łożysko (suwmiarka); pomierzyć (tachometr) lub zidentyfikować
(tabliczka znamionowa silnika) prędkość obrotową łożyska. Określić wartość początkową
poziomu impulsów udarowych dBi (patrz załącznik tabela 1).
•
Wykonać pomiary bezwzględnych poziomów impulsów udarowych dBsv (wartości
maksymalne i poziom tła). Wykonujemy pięć pomiarów poziomów dBsv (wartości
maksymalnej dBsv,max i poziomu tła dBsv,c). Po odrzuceniu wartości skrajnych z
pozostałych trzech należy wyznaczyć wartość średnią i wpisać w odpowiednie pole tabeli
1.
•
Obliczyć znormalizowane poziomy impulsów udarowych dBn,max dBn,c oraz obliczyć
(dBn,max – dBn,c). Uzyskane wartości wpisać odpowiednie pola tabeli 1.
•
Na podstawie wyników pomiarów SPM dokonać oceny stanu technicznego oraz stanu
pracy (np. smarowanie, zanieczyszczenie itp.)
oiur_i04_ver_01
2/3
•
Wykonać w pkt. 2. sprawozdania wykres kolumnowy poziomów znormalizowanych
dBn,max oraz różnicy (dBn,max – dBn,c)- - dla poszczególnych łożysk. Odnieść
uzyskane wartości dBn,max do wartości stanu:
o
dBn,max < 21dB stan dobry
o
21 dB ≤ dBn,max < 34dB stan dopuszczalny
o
dBn,max ≥ 34 dB stan zły
•
Sformułować w punkcie 3. wnioski z przeprowadzonego eksperymentu, porównać stan
technicznego i stan pracy badanych łożysk, sformułować zalecenia co do ich dalszej
eksploatacji.
•
W punkcie4 wykonać szkice badanych maszyn z zaznaczeniem badanych łożysk
4.
Pytania kontrolne
•
Opisz w punktach sposób wykonywania pomiarów metodą |SPM.
•
Zdefiniuj (podaj nazwy i sens fizyczny) parametrów dBsv, dBn, dBi, określ relacje między
nimi.
•
Zastosowanie parametrów dBn,max i dBn,c oraz (dBmax - dBc) do diagnozowania stanu
łożysk tocznych.
•
Czynniki ograniczające stosowalność metody SPM.
5. Wymogi Bezpieczeństwa
•
Przed przystąpieniem do ćwiczenia sprawdzić stan naładowania akumulatora wewnętrznego.
•
Podczas czyszczenia łożysk rozpuszczalnikiem lub w myjce ultradźwiękowej należy zapewnić
wentylacje pomieszczenia.
Załącznik
Tabela 1. Wartości początkowe poziomu impulsów udarowych dBi zależności od prędkości obrotowej
i średnicy łożysk tocznych
oiur_i04_ver_01
3/3
ś
rednica wewn
ę
trzna łozyska [mm]
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
700
2
3
3
4
4
4
5
5
5
6
6
6
6
7
7
7
7
7
8
8
8
8
8
750
3
3
4
4
5
5
5
6
6
6
6
7
7
7
7
8
8
8
8
8
9
9
9
800
3
4
4
5
5
6
6
6
6
7
7
7
8
8
8
8
8
9
9
9
9
9
9
850
4
4
5
5
6
6
6
7
7
7
8
8
8
8
9
9
9
9
9
9
10
10
10
900
4
5
5
6
6
7
7
7
7
8
8
8
9
9
9
9
9
10
10
10
10
10
10
950
5
5
6
6
7
7
7
8
8
8
9
9
9
9
9
10
10
10
10
10
11
11
11
1000
5
6
6
7
7
7
8
8
8
9
9
9
9
10
10
10
10
11
11
11
11
11
11
1050
6
6
7
7
8
8
8
9
9
9
9
10
10
10
10
11
11
11
11
11
12
12
12
1100
6
7
7
8
8
8
9
9
9
10
10
10
10
11
11
11
11
11
12
12
12
12
12
1150
7
7
8
8
8
9
9
9
10
10
10
10
11
11
11
11
12
12
12
12
12
12
13
1200
7
7
8
8
9
9
9
10
10
10
11
11
11
11
11
12
12
12
12
12
13
13
13
1250
7
8
8
9
9
9
10
10
10
11
11
11
11
12
12
12
12
12
13
13
13
13
13
1300
8
8
9
9
9
10
10
10
11
11
11
11
12
12
12
12
13
13
13
13
13
14
14
1350
8
8
9
9
10
10
10
11
11
11
12
12
12
12
13
13
13
13
13
14
14
14
14
1400
8
9
9
10
10
10
11
11
11
12
12
12
12
13
13
13
13
13
14
14
14
14
14
1450
9
9
10
10
10
11
11
11
12
12
12
12
13
13
13
13
14
14
14
14
14
14
15
1500
9
9
10
10
11
11
11
12
12
12
12
13
13
13
13
14
14
14
14
14
15
15
15
1550
9
10
10
11
11
11
12
12
12
13
13
13
13
13
14
14
14
14
15
15
15
15
15
1600
9
10
10
11
11
12
12
12
12
13
13
13
14
14
14
14
14
15
15
15
15
15
15
1650
10
10
11
11
11
12
12
12
13
13
13
14
14
14
14
14
15
15
15
15
15
16
16
1700
10
10
11
11
12
12
12
13
13
13
14
14
14
14
15
15
15
15
15
16
16
16
16
1750
10
11
11
12
12
12
13
13
13
14
14
14
14
15
15
15
15
15
16
16
16
16
16
1800
10
11
11
12
12
13
13
13
14
14
14
14
15
15
15
15
15
16
16
16
16
16
17
1850
11
11
12
12
12
13
13
13
14
14
14
15
15
15
15
15
16
16
16
16
16
17
17
1900
11
11
12
12
13
13
13
14
14
14
15
15
15
15
15
16
16
16
16
16
17
17
17
1950
11
12
12
13
13
13
14
14
14
14
15
15
15
15
16
16
16
16
17
17
17
17
17
2000
11
12
12
13
13
13
14
14
14
15
15
15
15
16
16
16
16
17
17
17
17
17
17
2050
12
12
13
13
13
14
14
14
15
15
15
15
16
16
16
16
17
17
17
17
17
17
18
2100
12
12
13
13
14
14
14
15
15
15
15
16
16
16
16
17
17
17
17
17
18
18
18
2150
12
12
13
13
14
14
14
15
15
15
16
16
16
16
17
17
17
17
17
18
18
18
18
2200
12
13
13
14
14
14
15
15
15
16
16
16
16
17
17
17
17
17
18
18
18
18
18
2250
12
13
13
14
14
15
15
15
15
16
16
16
17
17
17
17
17
18
18
18
18
18
18
2300
13
13
14
14
14
15
15
15
16
16
16
16
17
17
17
17
18
18
18
18
18
18
19
2350
13
13
14
14
15
15
15
16
16
16
16
17
17
17
17
18
18
18
18
18
18
19
19
2400
13
13
14
14
15
15
15
16
16
16
17
17
17
17
18
18
18
18
18
19
19
19
19
2450
13
14
14
15
15
15
16
16
16
16
17
17
17
17
18
18
18
18
19
19
19
19
19
2500
13
14
14
15
15
15
16
16
16
17
17
17
17
18
18
18
18
18
19
19
19
19
19
2550
13
14
14
15
15
16
16
16
17
17
17
17
18
18
18
18
18
19
19
19
19
19
20
2600
14
14
15
15
15
16
16
16
17
17
17
18
18
18
18
18
19
19
19
19
19
20
20
2650
14
14
15
15
16
16
16
17
17
17
17
18
18
18
18
19
19
19
19
19
20
20
20
2700
14
14
15
15
16
16
16
17
17
17
18
18
18
18
19
19
19
19
19
20
20
20
20
2750
14
15
15
16
16
16
17
17
17
17
18
18
18
18
19
19
19
19
20
20
20
20
20
2800
14
15
15
16
16
16
17
17
17
18
18
18
18
19
19
19
19
19
20
20
20
20
20
2850
14
15
15
16
16
17
17
17
18
18
18
18
19
19
19
19
19
20
20
20
20
20
21
2900
15
15
16
16
16
17
17
17
18
18
18
18
19
19
19
19
20
20
20
20
20
20
21
2950
15
15
16
16
17
17
17
18
18
18
18
19
19
19
19
20
20
20
20
20
20
21
21
3000
15
15
16
16
17
17
17
18
18
18
19
19
19
19
19
20
20
20
20
20
21
21
21
dBi
p
r
ę
d
k
o
ś
ć
o
b
ro
to
w
a
ło
z
y
s
k
a
[
o
b
r.
/m
in
]