Pojęcie i zakres materialnego prawa administracyjnego.

Konstytucję stosuje się bezpośrednio – jeśli ustawy, rozporządzenia są sprzeczne z
konstytucją to są nieważne.
Prawo adm. mat. – jeden z działów prawa.

3 grupy:
1. Prawo adm. ustrojowe – określające ustrój gminy, powiatu, województwa, samorządu

terytorialnego;

2. Prawo proceduralne adm. – to które jest zawarte w KPA; pokazuje w jaki sposób działa

adm.

3. Prawo adm. materialne – wszystkie ustawy rozporządzenia, kodeks drogowy, prawo
budowlane, prawo ochrony środowiska, o zagospodarowaniu przestrzennym, podatkowe,
wodne.
Prawo materialne – zawiera normy ustanawiające wzajemne uprawnienia i obowiązki
organów administracji państwowej i podmiotów znajdujących się na zewnątrz adm pań jako
część aparatu państwowego. Każdemu uprawnieniu organu adm pań odpowiada określony
obowiązek podmiotu organizacyjnie mu nie podporządkowanego. I odwrotnie, każdemu
obowiązkowi adm pań odpowiada stosowne uprawnienie podmiotu znajdującego się na
zewnątrz adm pań itd.
Źródła prawa: ustawy, rozporządzenia z mocą ustawy, umowy międzynarodowe, uchwały
Sejmu i Senatu, rozporządzenia, zarządzenia, uchwały innych organów np. Rady Ministrów,
KRRiT)

Wprowadzanie aktów prawnych w życie (3 rodzaje):

1.

Decyzja adm. – akt woli organu adm (najniższym wójt lub burmistrz, prezydent miasta,
minister, prezes RM), który przyznaje nam jakieś uprawnienia albo nakłada obowiązki.
Zostaje wydana w wyniku postępowania adm. Decyzję wydaje się tylko według prawa
zawartego w ustawie lub rozporządzeniu wydanym na podstawie ustawy, ale nie
zarządzenia (dotyczy podległych urzędników, nie obywateli).
Jeżeli brak zezwolenia – prawo do decyzji odmiennej.
Decyzja wydana w I instancji (wójt, burmistrz, prezydent miasta)

⇒

do wojewody (o ile

ustawa przewiduje) lub do Samorządowego Kolegium Odwoławczego.
Decyzja w II instancji jest decyzją ostateczną. Decyzję z II można zaskarżyć do Sądu
Adm. – NSA.
Decyzje wydawane na wniosek obywatela przez właściwy organ adm. lub z urzędu przez
ten organ nie na wniosek np: o wydanie pozwolenia na broń – tylko wniosek obywatela,
na budowę domu. Z urzędu: nakaz rozbiórki budowli.

Decyzje Konstytucyjne – taka, kiedy nabywa się prawo, którego się dotychczas nie
miało, Deklaratoryjne – taka, która tylko stwierdza istnienie uprawnienia np: wydanie
decyzji o przyznanie emerytury, wydanie dyplomu.

2. Przez samych obywateli bezpośrednio

a) Kodeks drogowy,
b) Prawo o ochronie środowiska.
Organy adm. mają prawo tylko kontrolować, czy stosujemy się do przepisów, o ile nie to
może nakłonić do nałożenia kary (już musi być decyzja adm. – dlaczego I na jakiej
podstawie).

3.

Wykonanie tego prawa poprzez czynności materialno – techniczne adm.

1

Adm. prowadzi rejestry I ewidencje. Nabycie samochodu i rejestracja w urzędzie. Wpis
to tylko czynność, ale odmowa wpisania samochodu to już decyzja.
Jak się odmawia ZAWSZE musi być decyzja (organ adm. musi wydać decyzję gdyż
wtedy można ją zaskarżyć do NSA.

Różnice pomiędzy decyzją a zaświadczeniem.
Decyzja – akt woli adm., zaświadczenie – akt wiedzy adm. (na podstawie rejestru).

WÓJT
Jedną z form konkretyzacji jest decyzja. Wójt wydaje rocznie 2,5 tys. Decyzji, dotyczą one
ochrony środowiska, zabudowywania i zagospodarowania terenu, przyznania pomocy
społecznej, konstytucyjnej wolności stowarzyszania się.

1. Administracyjno-prawna regulacja w zakresie praw i wolności obywatelskich.

a) Wolność słowa, przekazywanie informacji.

b) Stowarzyszenie i związki.
STOWARZYSZENIA

•

z założenia niezarobkowe, PCK, TPD, ZHP

•

samorządne (członkowie opracowują program, wysokość składki)

nie może mieć celów zarobkowych (zarobki rozdzielone między członków)

Partia zmierza do objęcia władzy, stowarzyszenie nie (jedynie wpływ na państwo). Organem
nadzorującym stowarzyszenie jest organ administracji rządowej szczebla wojewódzkiego –
wojewoda
Można powiedzieć iż stowarzyszenia stanowią najbardziej rozpowszechnioną i przez to
podstawową formę zrzeszania się obywateli. Byt prawny stowarzyszeń reguluje ustawa z 7 IV
1989r.- Prawo o stowarzyszeniach. Przepisom ustawy nie podlegają:
a) organizacje społeczne działające na podstawie odrębnych ustaw lub umów mnr, których

RP jest stroną,

b) kościoły oraz inne związki wyznaniowe oraz ich osoby prawne,

c)

organizacje religijne, których sytuacja prawna jest uregulowana ustawami o stosunku pań
do kościołów i innych związków wyznaniowych,

d) komitety powstające w celu przygotowania wyborów do Sejmu i Senatu oraz do organów

samorządu terytorialnego, jeżeli są one przeprowadzane na podstawie ustaw lub zarządzeń
władz,

e) partie polityczne.
Wg ustawy stowarzyszenie jest dobrowolnym, samorządnym, trwałym zrzeszeniem o
charakterze niezarobkowym, samodzielnie określającym swoje cele, programy działania i
struktury organizacyjne i opierającym swą działalność na pracy społecznej swych członków.
Stowarzyszenie ma prawo uchwalać akty wew dotyczące jego działalności, a także zatrudniać
pracowników do prowadzenia swych spraw.
Członkami stow mogą być w zasadzie osoby fizyczne; przepisy przewidują szczególne
członkostwo osób prawnych, a mianowicie jedynie w charakterze członków wspierających.
Prawo tworzenia i uczestniczenia w stow przysługuje obywatelom polskim mającym pełną
zdolność do czynności prawnych oraz nie pozbawionym praw publicznych. Małoletni w
wieku od 16 do 18 lat mogą należeć do stow, ale nie mogą wchodzić w skład ich zarządów.

2

Cudzoziemcy mogą korzystać z prawa zrzeszania się w stow z niewielkimi ograniczeniami.
Otóż cudzoziemcy mający miejsce zamieszkania w Polsce mogą zrzeszać się w stow na
zasadach przewidzianych dla obywateli polskich. Mogą oni więc zarówno tworzyć stow, jak i
wstępować do stow już istniejących. Natomiast cudzoziemcy nie mający miejsca
zamieszkania na terytorium Polski mogą jedynie wstępować do stowarzyszeń, i tylko wtedy,
gdy statuty tych stow na to pozwalają. Nie mają oni zaś prawa do tworzenia stow.
Prawo o stow przewiduje dwie formy stow:
stowarzyszenia (stow właściwe, rejestrowe) oraz stow zwykłe (stow o formie uproszczonej).
Stowarzyszenie (właściwe, rejestrowe) może być utworzone przez co najmniej 15 osób.
Osoby w tej liczbie, pragnące założyć stowarzyszenie, uchwalają statut stow i wybierają
komitet założycielski. Komitet ten składa następnie do sądu rejestrowego wniosek o
rejestrację stow wraz ze statutem, listą założycieli, protokołem wyboru komitetu
założycielskiego oraz informacją o adresie tymczasowej siedziby stow. Sąd rejestrowy po
przeprowadzeniu rozprawy orzeka w formie postanowienia o zarejestrowaniu lub odmowie
zarejestrowania.
Stow może posiadać swój majątek, który składa się ze składek, spadków, zapisów,
dochodów. Prawo o stowarzyszeniach określa zasady nadzoru nad stow i przewiduje, iż
nadzór ten sprawuje organ adm-wojewoda oraz sąd rejestrowy.
Rozwiązanie stow znajduje zastosowanie jeżeli działalność stow wykazuje rażące lub
uporczywe naruszanie prawa lub postanowień statutu i nie ma warunków do przywrócenia
działalności zgodnej z prawem lub statutem. Do rozwiązania stow może dojść jeszcze w
innych okolicznościach. Mianowicie sąd na wniosek wojewody wydaje postanowienie o
rozwiązaniu stow jeśli: a) liczba członków stow zmniejszyła się poniżej liczby wymaganej do
jego założenia, b) stow nie posiada przewidzianych w ustawie władz i nie ma warunków do
ich wyłonienia w okresie dłuższym niż rok.
Przepisy ustawy przewidują możliwość tworzenia związków stow. Mogą go założyć co
najmniej trzy stowarzyszenia; założycielami i członkami związku mogą być również inne
osoby prawne.
Drugi rodzaj stow, stow zwykłe są uproszczoną formą i nie posiadają osobowości prawnej.
Założyć je mogą co najmniej trzy osoby prawne, które uchwalają regulamin działalności
określając nazwę, cel, teren i środki działania, a także przedstawiciela reprezentującego stow.
Stow zwykłe nie podlega rejestracji.

c) Partie polityczne.
Partie polityczne – partia musi być zarejestrowana w sądzie wojewódzkim w Warszawie. Z
chwilą zarejestrowania partia uzyskuje osobowość prawną. O zgodności działań partii za
statutem decyduje Trybunał Konstytucyjny. Partia powinna się utrzymywać ze składek
członków, zbiórek publicznych, otrzymywać spadki i darowizny, powinna opierać się na
pracy społecznej członków ale może również zatrudniać pracowników zawodowych i
prowadzić działalność gospodarczą z tym, że cały dochód powinien być przeznaczony na cele
statutowe partii.

Partia polityczna jest to organizacja społeczną występującą pod określoną nazwą,
stawiającą sobie za cel udział w życiu politycznym, w szczególności przez wywieranie
wpływu na kształtowanie polityki pań i sprawowanie władzy. Prawo tworzenia i członkostwa
w partii przysługuje obywatelom RP, którzy ukończyli 18 lat. Prawa powoływania w Polsce
partii ani uczestniczenia w nich nie mają cudzoziemcy, choćby posiadali stałe miejsce
zamieszkania w RP. Partię polityczną utworzyć może co najmniej 1000 osób fizycznych
posiadających pełną zdolność do czynności prawnych. Powołanie partii polega na złożeniu

3

http://notatek.pl/materialne-prawo-administracyjne?notatka