Blacharz budowlany
(721302)
Robotnicy przemysłowi i rzemie
ś
lnicy
2
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych
standardów
kompetencji
zawodowych
wymaganych
przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1
Krajowy standard kompetencji zawodowych
Blacharz budowlany (721302)
© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013
Kopiowanie i rozpowszechnianie mo
ż
e by
ć
dokonane za podaniem
ź
ródła
ISBN 978-83-7951-000-9 (cało
ść
)
ISBN 978-83-7951-209-6 (209)
Nakład 1000 egz.
Publikacja bezpłatna
Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99
e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl http://www.crzl.gov.pl
Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa
ń
stwowego Instytutu Badawczego
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl
3
Spis tre
ś
ci
1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................
4
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-
cjach ................................................................................
4
1.2. Notka metodologiczna i autorzy .......................................
4
2. Opis zawodu ...............................................................................
6
2.1. Synteza zawodu ..............................................................
6
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst
ę
-
powania zawodu .............................................................
6
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz
ę
dzia
pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy) ............................
6
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-
ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................
7
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie .............................................................
7
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-
dacji kompetencji .............................................................
7
2.7. Zadania zawodowe ..........................................................
8
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................
8
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-
mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................
9
3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10
3.1. Wykonywanie i naprawianie elementów u
ż
ytkowych
z blachy Kz1 .................................................................... 10
3.2. Wykonywanie i montowanie opierze
ń
blacharskich oraz
instalacji z blachy Kz2 ..................................................... 11
3.3. Wykonywanie i naprawianie pokry
ć
dachowych Kz3 ..... 12
3.4. Kompetencje społeczne KzS………….. ........................... 13
4. Profil kompetencji kluczowych ................................................ 14
5. Słownik ....................................................................................... 15
4
1. Dane identyfikacyjne zawodu
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach
Według Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci na potrzeby rynku pracy
(KZiS 2010):
721302 Blacharz budowlany
Grupa wielka 7 – Robotnicy przemysłowi i rzemie
ś
lnicy (w Mi
ę
dzy-
narodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – po-
ziom 2).
Grupa elementarna 7213 – Blacharze (w Mi
ę
dzynarodowym Standardzie
Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie 7213 – Sheetmetal
workers).
Według Polskiej Klasyfikacji Działalno
ś
ci (PKD 2007)
Sekcja F. Budownictwo, Działa 43. Roboty budowlane specjali-
styczne, Grupa 43.9. Pozostałe specjalistyczne roboty budowlane.
1.2. Notka metodologiczna i autorzy
Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie:
analizy
ź
ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi
ę
dzynarodowe)
oraz głównie wyników bada
ń
analitycznych na 18 stanowiskach pracy
w 6 przedsi
ę
biorstwach (du
ż
e – 4,
ś
rednie – 2, w tym produkcyjne – 2,
produkcyjno-handlowe – 4) przeprowadzonych w kwietniu 2013.
Zespół Ekspercki:
•
Wiktor Ula
ń
ski – ZALGO w Gorzowie Wielkopolskim,
•
Jerzy Stasiukiewicz – Partner-Plus sp. z o.o. w Stargardzie
Szczeci
ń
skim,
•
Piotr Rosi
ń
ski – FACH DACH w D
ę
bogórze,
•
Tomasz Szybowski – Zespól Szkół nr 4 w Szczecinie.
Ewaluatorzy:
•
Zbigniew Wrzosek – Zakład Instalacyjno-Budowlany w Szczeci-
nie,
•
Cecylia Kolanowska – O
ś
rodek Doskonalenia Kadr SIPM w Po-
znaniu.
5
Recenzenci:
•
Grzegorz
Ż
muda-Trzebiatowski – COMPAX w Namy
ś
linie,
•
Mirosław Machałowski – Zachodniopomorskie Centrum Edukacji
Morskiej i Politechnicznej w Szczecinie.
Komisja Bran
ż
owa (zatwierdzaj
ą
ca):
•
Jerzy Rzetelski (przewodnicz
ą
cy) – NSZZ Solidarno
ść
w Kamie-
niu Pomorskim,
•
Piotr Rawski – przedstawiciel pracodawców, Spółdzielnia Przed-
si
ę
biorców Budowlanych „Budowa” w Szczecinie,
•
Andrzej Rydzowski – Cech Rzemie
ś
lników i Przedsi
ę
biorców
w Nowogrodzie.
Data zatwierdzenia:
•
15.10.2013 r.
6
2. Opis zawodu
2.1. Synteza zawodu
Blacharz budowlany wykonuje operacje blacharskie polegaj
ą
ce na
obróbce i kształtowaniu elementów z blach.
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,
obszary wyst
ę
powania zawodu
Blacharz budowlany jest zawodem o charakterze usługowym. Ce-
lem pracy blacharza budowlanego jest wykonanie pokry
ć
dachowych
z blachy oraz ich naprawa i konserwacja. Blacharz budowlany montuje
urz
ą
dzenia do odprowadzania wody, instalacje z blach stalowych, alu-
miniowych, miedzianych oraz elementy pokry
ć
i instalacji z blachy.
Demontuje, montuje i naprawia elementy pokry
ć
blacharskich o charak-
terze zabytkowym i artystycznym. Głównym wytworem jego pracy s
ą
pokrycia dachowe oraz opierzenia i instalacje. Do jego zada
ń
nale
ż
y
czytanie planów technicznych, wykonywanie pomiarów, sprawdzanie
jako
ś
ci materiałów, obróbka i kształtowanie elementów z blach i profili
(ci
ę
cie, kształtowanie), ł
ą
czenie (nitowanie, klejenie, poł
ą
czenia
ś
rubo-
we i za pomoc
ą
zamków) oraz demonta
ż
i monta
ż
elementów z blachy.
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny
i narz
ę
dzia pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy)
Miejscem pracy blacharza budowlanego jest warsztat blacharski
i obiekty budowlane. Blacharz budowlany posługuje si
ę
r
ę
cznymi i me-
chanicznym narz
ę
dziami do ci
ę
cia i wiercenia oraz do kształtowania
blachy, urz
ą
dzeniami do podnoszenia i wci
ą
gania, urz
ą
dzeniami i na-
rz
ę
dziami do ł
ą
czenia blach na zimno i na gor
ą
co, urz
ą
dzeniami za-
bezpieczaj
ą
cymi, drabinami, rusztowaniami, pomostami roboczymi
i podestami ruchomymi. Zagro
ż
enia zwi
ą
zane z wykonywanymi czyn-
no
ś
ciami to upadki z wysoko
ś
ci, skaleczenia i zranienia, oparzenia,
odmro
ż
enia, udar słoneczny, zatrucie
ś
rodkami chemicznymi (rozpusz-
czalniki, lepiki, azbest), hałas i wibracje oraz kontakt z czynnikami bio-
logicznymi (odchody zwierz
ę
ce, paso
ż
yty gniazd ptasich) i wymuszona
pozycja ciała. Blacharz budowlany nara
ż
ony jest na choroby zawodowe
układu ruchu, obwodowego układu nerwowego, układu oddechowego,
skóry, oczu, gor
ą
czk
ę
metaliczn
ą
. Blacharz budowlany pracuje
w systemie jednozmianowym, samodzielnie lub w zespole (na wysoko-
ś
ci tylko w zespole). Ponosi odpowiedzialno
ść
za powierzony mu sprz
ę
t
i maszyny, bezpiecze
ń
stwo osobiste i miejsca pracy, wykorzystanie
materiałów oraz jako
ść
wykonanych robót.
7
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu
Wykonywanie zawodu blacharza budowlanego wymaga takich cech,
jak spostrzegawczo
ść
, wyobra
ź
nia przestrzenna, sprawno
ść
manualna,
umiej
ę
tno
ść
koncentracji i samokontroli, zmysł równowagi. Blacharz
budowlany powinien cechowa
ć
si
ę
dokładno
ś
ci
ą
i cierpliwo
ś
ci
ą
.
W przypadku napraw wyrobów o charakterze zabytkowym i artystycz-
nym niezb
ę
dna jest wra
ż
liwo
ść
estetyczna i uzdolnienia artystyczne.
Blacharz budowlany powinien by
ć
sprawny ruchowo, mie
ć
dobry wzrok
i słuch, rozró
ż
nia
ć
barwy, posiada
ć
koordynacj
ę
wzrokowo-ruchow
ą
.
Powinien umie
ć
pracowa
ć
w zespole. Przeciwwskazaniem do wykony-
wania pracy w zawodzie jest l
ę
k wysoko
ś
ci i zaburzenia równowagi.
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie
Nie ma formalnych wymogów dotycz
ą
cych wykształcenia w zawo-
dzie blacharza budowlanego. Pracodawcy najcz
ęś
ciej poszukuj
ą
bla-
charzy budowlanych z wykształceniem na poziomie gimnazjalnym.
Zawód mo
ż
na zdoby
ć
po odbyciu szkolenia praktycznego (przyucze-
nie) na stanowisku pracy i poprzez zdobywanie do
ś
wiadczenia w trak-
cie pracy. W przypadku korzystania z podestów ruchomych wymagane
jest posiadanie uprawnie
ń
Urz
ę
du Dozoru Technicznego.
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/
/walidacji kompetencji
Uzyskane w procesie pracy kompetencje zawodowe mo
ż
na po-
twierdzi
ć
w organizacjach rzemie
ś
lniczych egzaminem czeladniczym
i mistrzowskim dla zawodu blacharz lub blacharz izolacji przemysło-
wych. Pracodawcy ch
ę
tnie zatrudniaj
ą
do pracy w zawodzie blacharza
budowlanego absolwentów szkół zawodowych kształc
ą
cych w zawo-
dach: 721301 Blacharz; 712101 Dekarz; 721303 Blacharz izolacji
przemysłowych. Blacharz budowlany zwykle rozpoczyna prac
ę
jako
pomocnik blacharza, nast
ę
pnie mo
ż
e awansowa
ć
na stanowisko bla-
charza budowlanego. W zawodzie blacharza budowlanego mo
ż
na
awansowa
ć
na stanowisko brygadzisty lub majstra. Mo
ż
na tak
ż
e kon-
tynuowa
ć
nauk
ę
w systemie szkolnym w kierunkach zwi
ą
zanych z bu-
downictwem. Posiadaj
ą
c kompetencje w zawodzie blacharza budowla-
nego mo
ż
na pracowa
ć
na równorz
ę
dnych stanowiskach robotniczych w
zawodach: 721303 Blacharz izolacji przemysłowych (zawód szkolny)
i 712101 Dekarz (zawód szkolny).
8
2.7. Zadania zawodowe
Z1. Sprawdzanie jako
ś
ci stosowanych materiałów (niezb
ę
dne kom-
petencje: Kz1, Kz2, Kz3,KzS).
Z2. Odczytywanie dokumentacji technicznej (niezb
ę
dne kompeten-
cje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
Z3. Wykrywanie pomiarów warsztatowych (niezb
ę
dne kompetencje:
Kz2, KzS).
Z4. Przygotowywanie stanowiska do wykonywania elementów
i instalacji z blach (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
Z5. Wykonywanie operacji obróbki r
ę
cznej i mechanicznej blachy
(niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
Z6. Wykonywanie operacji ci
ę
cia blachy (niezb
ę
dne kompetencje:
Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
Z7. Wykonywanie operacji kształtowania blachy (niezb
ę
dne kompe-
tencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS)
Z8. Wykonywanie poł
ą
cze
ń
blach poprzez lutowanie, nitowanie
i klejenie oraz poł
ą
czenia
ś
rubowe i za pomoc
ą
zamków (nie-
zb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
Z9. Wykonywanie oraz naprawa elementów, wyrobów, pokry
ć
i insta-
lacji z blachy (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
Z10. Ocenianie prawidłowo
ś
ci wykonanych prac blacharskich (nie-
zb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
Z11. Organizowanie stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasa-
dami ergonomii, BHP, ochrony ppo
ż
. i ochrony
ś
rodowiska (nie-
zb
ę
dne kompetencje: Kz1 Kz2, Kz3, KzS).
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych
Kz1 – Wykonywanie i naprawianie wyrobów u
ż
ytkowych z blachy (po-
trzebne do wykonywania zada
ń
: Z1, Z2, Z6, Z8, Z9, Z10, Z11).
Kz2 – Wykonywanie i montowanie opierze
ń
blacharskich oraz instalacji
z blachy (potrzebne do wykonywania zada
ń
: Z3, Z4, Z5, Z7, Z9,
Z10, Z11).
Kz3 – Wykonywanie i naprawianie pokry
ć
dachowych (potrzebne do
wykonywania zada
ń
: Z1, Z2, Z4, Z5, Z6, Z7, Z8, Z9, Z10, Z11).
KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada
ń
:
Z1÷Z11).
9
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi
a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK
Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada
ń
w za-
wodzie sugeruje si
ę
wykorzysta
ć
do opisu kwalifikacji na poziomie 2
wła
ś
ciwym dla wykształcenia gimnazjalnego w Europejskiej i Polskiej
Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miejscem usytuowania
zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci (grupa wielka 7 i jej od-
powiednik w ISCED 2011).
Osoba wykonuj
ą
ca zawód blacharza budowlanego:
1) w zakresie wiedzy: zna i rozumnie poszerzony zbiór elementarnych
faktów, prostych poj
ęć
dotycz
ą
cych operacji blacharskich oraz za-
le
ż
no
ś
ci pomi
ę
dzy wybranymi zjawiskami z zakresu budownictwa;
2) w zakresie umiej
ę
tno
ś
ci: potrafi wykonywa
ć
proste zadania według
ogólnej instrukcji; rozwi
ą
zywa
ć
proste problemy z zakresu swojego
zawodu blacharza budowlanego; uczy
ć
si
ę
pod kierunkiem, w zor-
ganizowanej formie; odbiera
ć
niezbyt proste wypowiedzi, tworzy
ć
proste wypowiedzi.
10
3. Opis kompetencji zawodowych
Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-
wanych w badaniach na stanowiskach pracy.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z6, Z8, Z9, Z10, Z11 wyma-
ga posiadania kompetencji zawodowej Kz1.
3.1. Wykonywanie i naprawianie elementów
u
ż
ytkowych z blachy Kz1
Wiedza – zna i rozumie posze-
rzony zbiór elementarnych faktów
i prostych poj
ęć
zwi
ą
zanych z wy-
konywaniem i naprawianiem ele-
mentów u
ż
ytkowych z blach,
w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo
ż
., ochrony
ś
rodowiska
i ergonomii w zakresie wyko-
nywania prac blacharskich;
−
zasady obsługi i przeznaczenie
narz
ę
dzi i maszyn stosowa-
nych w blacharstwie;
−
podstawy wytrzymało
ś
ci mate-
riałów;
−
budow
ę
typowych elementów,
wyrobów i instalacji wykona-
nych z blachy;
−
technologi
ę
napraw wyrobów
i elementów wykonanych z bla-
chy;
−
przyczyny korozji;
−
metody zabezpieczania przed
korozj
ą
elementów wykona-
nych z blach.
Umiej
ę
tno
ś
ci – potrafi wykony-
wa
ć
proste zadania zwi
ą
zane
z wykonywaniem i napraw
ą
ele-
mentów u
ż
ytkowych z blach we-
dług ogólnej instrukcji, w typowych
warunkach, w szczególno
ś
ci po-
trafi:
−
stosowa
ć
zasady i przepisy
BHP, ochrony ppo
ż
., ochrony
ś
rodowiska i ergonomii w za-
kresie wykonywania prac bla-
charskich;
−
dobiera
ć
narz
ę
dzia i maszyny
do wykonania zadania;
−
dobiera
ć
materiały pod wzgl
ę
-
dem wytrzymało
ś
ci;
−
stosowa
ć
obróbk
ę
plastyczn
ą
na zimno;
−
naprawia
ć
i
konserwowa
ć
uszkodzonych instalacji bla-
charskich;
−
naprawia
ć
uszkodzenia obla-
chowania w maszynach i urz
ą
-
dzeniach;
−
wykonywa
ć
oblachowania w ma-
szynach i urz
ą
dzeniach;
−
zabezpiecza
ć
przed korozj
ą
elementy wykonane z blach.
11
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z3, Z4, Z5, Z7, Z9, Z10, Z11 wyma-
ga posiadania kompetencji zawodowej Kz2.
3.2. Wykonywanie i montowanie opierze
ń
blacharskich
oraz instalacji z blachy Kz2
Wiedza – zna i rozumie poszerzo-
ny zbiór elementarnych faktów
i prostych poj
ęć
zwi
ą
zanych z wy-
konywaniem i montowaniem opie-
rze
ń
blacharskich oraz instalacji
z blachy, w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochrony
ppo
ż
., ochrony
ś
rodowiska wy-
st
ę
puj
ą
ce podczas wykonywa-
nia prac blacharskich;
−
materiały metalowe i niemeta-
lowe oraz pomocnicze stosowa-
ne w pracach blacharskich;
−
podstawy rysunku technicznego
w zakresie blacharstwa budow-
lanego i u
ż
ytkowego;
−
podstawowe zasady konserwa-
cji i zabezpiecze
ń
wyrobów bla-
charskich przed korozj
ą
;
−
jednostki miar i podstawowe po-
miary warsztatowe;
−
podstawowe operacje obróbki
r
ę
cznej;
−
technologi
ę
ci
ę
cia blach;
−
zasady obsługi i przeznaczenie
maszyn i urz
ą
dze
ń
stosowane
do operacji blacharskich;
−
zasady obsługi narz
ę
dzi r
ę
cz-
nych do kształtowania blach;
−
rodzaje poł
ą
cze
ń
blacharskich;
−
technologi
ę
monta
ż
u i demonta-
ż
u elementów, wyrobów i insta-
lacji z blachy.
Umiej
ę
tno
ś
ci – potrafi wykony-
wa
ć
proste zadania zwi
ą
zane
z wykonywaniem i montowaniem
opierzeni blacharskich oraz insta-
lacji z blachy według ogólnej
instrukcji, w typowych warun-
kach, w szczególno
ś
ci potrafi:
−
stosowa
ć
zasady i przepisy
BHP, ochrony ppo
ż
., ochrony
ś
rodowiska i ergonomii w za-
kresie wykonywania prac bla-
charskich;
−
stosowa
ć
materiały metalowe
i niemetalowe oraz pomocni-
cze w pracach blacharskich;
−
szkicowa
ć
wyroby blachar-
skie;
−
czyta
ć
rysunki
zło
ż
eniowe
i wykonawcze wyrobów bla-
charskich i instalacji z wyko-
nywanych z blachy;
−
posługiwa
ć
si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
wyrobów blachar-
skich i instalacji wykonywa-
nych z blachy;
−
rozpoznawa
ć
typowe prace
blacharskie na podstawie ry-
sunków i szkiców;
−
dobiera
ć
narz
ę
dzia, maszyny
i urz
ą
dzenia do prac blachar-
skich;
−
wykonywa
ć
podstawowe obli-
czenia warsztatowe potrzeb-
ne do wykonania wyrobów
z blachy i instalacji wykony-
wanych z blachy;
12
−
wykonywa
ć
podstawowe ope-
racje blacharskie ci
ę
cia i gi
ę
-
cia blach;
−
ł
ą
czy
ć
blachy przez nitowa-
nie, lutowanie i poł
ą
czenia
ś
rubowe;
−
demontowa
ć
i montowa
ć
ele-
menty, wyroby, opierzenia i in-
stalacje z blachy;
−
ocenia
ć
jako
ść
i przydatno
ść
wyrobów i instalacji wykona-
nych z blachy;
−
rozpoznawa
ć
wady i uszko-
dzenia obróbek blacharskich
i instalacji blacharskich.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z4, Z5, Z6, Z7, Z8, Z9, Z10,
Z11 wymaga posiadania kompetencji zawodowej Kz3.
3.3. Wykonywanie i naprawianie pokry
ć
dachowych Kz3
Wiedza – zna i rozumie poszerzo-
ny zbiór elementarnych faktów
i prostych poj
ęć
zwi
ą
zanych z wy-
konywaniem i naprawianiem pokry
ć
dachowych, w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochrony
ppo
ż
., ochrony
ś
rodowiska wy-
st
ę
puj
ą
ce w trakcie wykonywa-
nia prac blacharskich;
−
zasady zabezpieczania i ozna-
kowania robót przy wykonywa-
niu pokrycia z blachy;
−
proces przygotowywania mate-
riałów blacharskich do monta
ż
u;
−
materiały, narz
ę
dzia i sprz
ę
t do
wykonywania
robót
pokryw-
czych z blachy;
−
zasady u
ż
ytkowania narz
ę
dzi
i sprz
ę
tu do robót pokrywczych
z blachy;
Umiej
ę
tno
ś
ci – potrafi wykony-
wa
ć
proste zadania zwi
ą
zane
z wykonywaniem i naprawianiem
pokry
ć
dachowych według ogól-
nej instrukcji, w typowych warun-
kach, w szczególno
ś
ci potrafi:
−
stosowa
ć
zasady i przepisy
BHP, ochrony ppo
ż
., ochrony
ś
rodowiska i ergonomii pod-
czas wykonywania prac bla-
charskich;
−
zabezpiecza
ć
i oznakowywa
ć
miejsca monta
ż
u oraz rozbiór-
ki pokry
ć
dachowych z blachy;
−
dobiera
ć
materiały do wyko-
nywania pokry
ć
dachowych
z blachy;
−
dobiera
ć
narz
ę
dzia i sprz
ę
t do
wykonywania okre
ś
lonych ro-
bót pokrywczych z blachy;
13
−
materiały i narz
ę
dzia do wyko-
nywania izolacji dachów i stro-
podachów;
−
zasady montowania obróbek
blacharskich;
−
rodzaje rynien i rur spustowych
oraz wpusty dachowe wykonane
z ró
ż
nych materiałów;
−
warunki wykonania i odbioru
pokry
ć
dachowych z blachy;
−
zasady konserwacji i naprawy
pokry
ć
dachowych z blachy;
−
zasady rozbiórki pokry
ć
dacho-
wych z blachy;
−
zasady segregacji, składowania
i transportu materiałów pocho-
dz
ą
cych z rozbiórki pokry
ć
da-
chowych;
−
zasady i sposoby kontroli spraw-
no
ś
ci i wytrzymało
ś
ci, wyposa-
ż
enia, sprz
ę
tu oraz
ś
rodków
ochrony indywidualnej.
−
u
ż
ytkowa
ć
sprz
ę
t i narz
ę
dzia
do robót pokrywczych z bla-
chy zgodnie z zasadami ich
eksploatacji;
−
wykonywa
ć
izolacje dachów
i stropodachów;
−
wykonywa
ć
pokrycia dachowe
z ró
ż
nych blach;
−
demontowa
ć
i montowa
ć
ró
ż
-
ne systemy odwodnienia;
−
przestrzega
ć
warunków wyko-
nania i odbioru pokry
ć
da-
chowych z blachy;
−
konserwowa
ć
i
naprawia
ć
pokrycia dachowe z blachy;
−
wykonywa
ć
rozbiórk
ę
pokry
ć
dachowych z blachy;
−
segregowa
ć
, składowa
ć
i trans-
portowa
ć
materiały pocho-
dz
ą
ce z rozbiórki pokry
ć
da-
chowych;
−
sprawdza
ć
sprawno
ść
i wytrzy-
mało
ść
, wyposa
ż
enia, sprz
ę
tu
oraz
ś
rodków ochrony indywi-
dualnej.
Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada
ń
zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.
3.4. Kompetencje społeczne KzS:
−
ponosi odpowiedzialno
ść
za realizacj
ę
zada
ń
blacharskich,
−
pracuje i podejmuje współprac
ę
w zakresie prac blacharskich pod
kierunkiem, w zorganizowanych warunkach,
−
ocenia swoje działania w zakresie wykonywania prac blacharskich
oraz przyjmuje odpowiedzialno
ść
za ich skutki.
14
4. Profil kompetencji kluczowych
Ocen
ę
wa
ż
no
ś
ci kompetencji kluczowych dla zawodu blacharza bu-
dowlanego przedstawia rys. 1.
Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu
stosowanego w Mi
ę
dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-
słych − projekt PIAAC (OECD).
1
2
3
4
5
Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu
Umiejętności matematyczne
Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania
Sprawność motoryczna
Planowanie i organizowanie pracy
Wywieranie wpływu/przywództwo
Komunikacja ustna
Współpraca w zespole
Rozwiązywanie problemów
Serie1
Zbędne
Mało ważne
Ważne
Istotne
Bardzo ważne
Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 721302 Blacharz budowlany
15
5. Słownik
Zawód
−
zbiór zada
ń
(zespół czynno
ś
ci) wyodr
ę
bnionych w wyniku społecz-
nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj
ą
cych odpowiednich kwalifikacji
i kompetencji (wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych)
zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi
ź
ródło dochodów.
Specjalno
ść
−
jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz
ęść
czynno
ś
ci o podobnym charakterze (zwi
ą
zanych z wykonywan
ą
funkcj
ą
lub przedmiotem pracy) wymagaj
ą
cych pogł
ę
bionej lub do-
datkowej wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci zdobytych w wyniku dodatkowego
szkolenia lub praktyki.
Zadanie
zawodowe
−
logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra
ź
nie okre-
ś
lonym pocz
ą
tku i ko
ń
cu, wyodr
ę
bniony ze wzgl
ę
du na rodzaj lub
sposób wykonywania czynno
ś
ci zawodowych powi
ą
zanych jednym
celem, ko
ń
cz
ą
cy si
ę
produktem, usług
ą
lub decyzj
ą
.
Kompetencje
zawodowe
−
wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona
ć
, odpowied-
nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s
ą
trzema zbiorami: wie-
dzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych.
Wiedza
−
zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie
uczenia si
ę
, odnosz
ą
cych si
ę
do dziedziny uczenia si
ę
lub działalno-
ś
ci zawodowej.
Umiej
ę
tno
ś
ci
−
zdolno
ść
wykonywania zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów wła
ś
ci-
wych dla dziedziny uczenia si
ę
lub działalno
ś
ci zawodowej.
Kompetencje
społeczne
−
zdolno
ść
autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w
ż
yciu
zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl
ę
dnieniem kontekstu etycznego.
Kompetencje
kluczowe
−
wiedza, umiej
ę
tno
ś
ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb
ę
dne
do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.
Standard
kompetencji
zawodowych
−
norma opisuj
ą
ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania
zada
ń
zawodowych wchodz
ą
cych w skład zawodu, akceptowana
przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran
ż
owych, praco-
dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.
Kwalifikacja
−
zestaw efektów uczenia si
ę
(zasób wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompe-
tencji społecznych), których osi
ą
gni
ę
cie zostało formalnie potwier-
dzone przez uprawnion
ą
instytucj
ę
.
Europejska
Rama
Kwalifikacji
−
przyj
ę
ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,
umo
ż
liwiaj
ą
cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró
ż
nych
krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró
ż
niono 8 poziomów
kwalifikacji opisywanych za pomoc
ą
efektów uczenia si
ę
; stanowi
ą
one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.
Polska Rama
Kwalifikacji
−
opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-
go rejestru kwalifikacji w Polsce.
Krajowy
System
Kwalifikacji
−
ogół rozwi
ą
za
ń
słu
żą
cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji
(potwierdzaniu efektów uczenia si
ę
) oraz zapewnianiu ich jako
ś
ci.