Laborant budowlany
(311202)
Technicy i inny
ś
redni personel
2
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych
standardów
kompetencji
zawodowych
wymaganych
przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1
Krajowy standard kompetencji zawodowych
Laborant budowlany (311202)
© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013
Kopiowanie i rozpowszechnianie mo
ż
e by
ć
dokonane za podaniem
ź
ródła
ISBN 978-83-7951-000-9 (cało
ść
)
ISBN 978-83-7951-082-5 (82)
Nakład 1000 egz.
Publikacja bezpłatna
Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99
e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl http://www.crzl.gov.pl
Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa
ń
stwowego Instytutu Badawczego
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl
3
Spis tre
ś
ci
1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................
4
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-
cjach.................................................................................
4
1.2. Notka metodologiczna i autorzy.......................................
4
2. Opis zawodu................................................................................
6
2.1. Synteza zawodu ..............................................................
6
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst
ę
-
powania zawodu .............................................................
6
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz
ę
dzia
pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy) ............................
6
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-
ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................
7
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie.............................................................
7
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-
dacji kompetencji .............................................................
7
2.7. Zadania zawodowe ..........................................................
8
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................
8
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-
mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................
8
3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10
3.1. Pobieranie do bada
ń
próbek surowców i wyrobów wy-
korzystywanych w budownictwie Kz1 ............................. 10
3.2. Wykonywanie bada
ń
laboratoryjnych surowców i wyro-
bów wykorzystywanych w budownictwie Kz2 ................. 11
3.3. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 13
4. Profil kompetencji kluczowych ................................................. 14
5. Słownik ........................................................................................ 15
4
1. Dane identyfikacyjne zawodu
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach
Według Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci na potrzeby rynku pracy
(KZiS 2010):
311202 Laborant budowlany
Grupa wielka 3 – Technicy i inny
ś
redni personel (w Mi
ę
dzynarodo-
wej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – poziom 4).
Grupa elementarna 3112 – Technicy budownictwa (w Mi
ę
dzynaro-
dowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie
3112 Civil engineering technicians).
Według Polskiej Klasyfikacji Działalno
ś
ci (PKD 2007):
Sekcja M. Działalno
ść
profesjonalna, naukowa i techniczna, Dział
71. Działalno
ść
w zakresie architektury i in
ż
ynierii; badania i anali-
zy techniczne, Grupa 71.2. Badania i analizy techniczne.
1.2. Notka metodologiczna i autorzy
Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie:
analizy
ź
ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi
ę
dzynarodowe)
oraz głównie wyników bada
ń
analitycznych na 18 stanowiskach pracy
w 11 przedsi
ę
biorstwach (wielkie – 2, du
ż
e – 2,
ś
rednie – 2, małe − 4,
mikro − 1, w tym produkcyjne − 2, usługowe – 2, handlowe − 1, pro-
dukcyjno-usługowe − 2, produkcyjno-usługowo-handlowe – 3, produk-
cyjno-usługowo-handlowo-administracyjne – 1), przeprowadzonych
w marcu 2013 r.
Zespół Ekspercki:
•
Paweł Szaj – Instytut Techniki Budowlanej w Warszawie,
•
Katarzyna Sar – Przedsi
ę
biorstwo Wielobran
ż
owe SPEC-BET
w Makowcu,
•
Paweł Kapusta – Alpine Construction Polska Sp z o.o. w Warszawie,
•
Mirosław
Ż
urek – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB w Ra-
domiu.
Ewaluatorzy:
•
Wojciech Szczepa
ń
ski – Pracodawcy Pomorza w Gda
ń
sku,
•
El
ż
bieta Kozłowska – Usługi Projektowe i Budowlane w Radomiu.
5
Recenzenci:
•
Grzegorz Bajorek – Centrum Technologiczne Budownictwa przy
Politechnice Rzeszowskiej Sp. z o.o. w Rzeszowie,
•
Jolanta Gajda – Zespół Szkół Budowlano-Ceramicznych w Gliwi-
cach.
Komisja Bran
ż
owa (zatwierdzaj
ą
ca):
•
Waldemar Mazan (przewodnicz
ą
cy) – Zwi
ą
zek Zawodowy Bu-
dowlani w Warszawie,
•
Balbina Kacprzyk – Stowarzyszenie Kosztorysantów Budowla-
nych w Warszawie,
•
Tomasz Wojtkiewicz – Konfederacja Budownictwa i Nieruchomo-
ś
ci w Warszawie.
Data zatwierdzenia:
•
07.10.2013 r.
6
2. Opis zawodu
2.1. Synteza zawodu
Laborant budowlany pobiera próbki, wykonuje badania surowców
i wyrobów stosowanych w budownictwie oraz sporz
ą
dza dokumentacj
ę
z wykonanych bada
ń
.
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,
obszary wyst
ę
powania zawodu
Laborant budowlany jest zawodem o charakterze usługowym. Na
podstawie odpowiednich metod i przy u
ż
yciu wła
ś
ciwych urz
ą
dze
ń
wykonuje badania cech fizykochemicznych i mechanicznych surowców
oraz wyrobów wykorzystywanych w budownictwie. Wykonanie bada
ń
wymaga pobierania, prawidłowego przechowywania (ewentualnego
transportu) i przygotowywania próbek do bada
ń
. Badania mog
ą
by
ć
wykonywane w laboratorium, jak i w miejscu produkcji, dostawy lub
wbudowania. Podczas wykonywanych prac laborant prowadzi niezb
ę
d-
n
ą
dokumentacj
ę
, a uzyskane wyniki przedstawia w formie sprawozda
ń
z bada
ń
, co jest jego głównym celem pracy. Laborant jest odpowie-
dzialny za powierzony sprz
ę
t laboratoryjny.
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny
i narz
ę
dzia pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy)
Podstawowym miejscem pracy laboranta budowlanego jest laborato-
rium, jednak pobieranie próbek oraz wykonywanie cz
ęś
ci bada
ń
odbywa
si
ę
poza laboratorium. Laborant ma kontakt z urz
ą
dzeniami mechanicz-
nymi oraz czynnikami chemicznymi. Dodatkowo nara
ż
ony jest na hałas
i zapylenie, a podczas prac poza laboratorium na zmiany temperatury
i prac
ę
na wysoko
ś
ci. Laborant budowlany na ogół pracuje w zespole
i jego praca jest nadzorowana. Czynno
ś
ci, jakie wykonuje laborant, nale-
żą
do prac powtarzaj
ą
cych si
ę
, rutynowych. Na stanowisku pracy labo-
ranta obowi
ą
zuje odzie
ż
i obuwie ochronne dostosowane do warunków
zewn
ę
trznych w miejscu wykonywania zada
ń
. Laboranta obowi
ą
zuje
8 godzinny dzie
ń
pracy (w sezonie budowlanym wymiar godzin mo
ż
e
ulec zmianie), najcz
ęś
ciej pracuje na dwie zmiany, w tym w niedziele
i
ś
wi
ę
ta, je
ś
li ze wzgl
ę
dów technologicznych musi by
ć
utrzymana ci
ą
-
gło
ść
produkcji lub wymaga tego proces budowlany.
7
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu
Praca w zawodzie laboranta budowlanego wymaga rozró
ż
niania
barw, dobrego zmysłu dotyku, koordynacji wzrokowo-ruchowej, spo-
strzegawczo
ś
ci, zr
ę
czno
ś
ci r
ą
k i palców. Wykonywanie
ż
mudnych i po-
wtarzaj
ą
cych si
ę
czynno
ś
ci wymaga dokładno
ś
ci, zdolno
ś
ci koncentra-
cji oraz cierpliwo
ś
ci. Praca z urz
ą
dzeniami mechanicznymi i czynnikami
chemicznymi wymaga ostro
ż
no
ś
ci. Od laboranta wymagana jest rzetel-
no
ść
wykonywania bada
ń
, skrupulatno
ść
, terminowo
ść
. Ze wzgl
ę
du na
obci
ąż
enie fizyczne praca laboranta zaliczana jest do pracy
ś
rednio-
ci
ęż
kiej. Pobieranie i przygotowywanie próbek oraz wykonywanie ba-
da
ń
wymaga sprawno
ś
ci układu ruchu. Przeciwwskazania zdrowotne
do wykonywania zawodu laboranta dotycz
ą
wad wzroku nie poddaj
ą
-
cych si
ę
korekcie szkłami optycznymi, chorób ograniczaj
ą
cych spraw-
no
ść
ruchow
ą
ko
ń
czyn górnych. Laborantami budowlanymi, w ograni-
czonym zakresie zada
ń
zawodowych, mog
ą
by
ć
osoby z niepełno-
sprawno
ś
ci
ą
ko
ń
czyn dolnych.
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie
Do podj
ę
cia pracy w zawodzie laborant budowlany wskazane jest
posiadanie co najmniej wykształcenia
ś
redniego technicznego. Zmiany
zachodz
ą
ce w bran
ż
y budowlanej wymagaj
ą
od laborantów ci
ą
głego
aktualizowania wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci poprzez udział m.in. w szkole-
niach organizowanych w przedsi
ę
biorstwie a tak
ż
e przez stowarzysze-
nia, organizacje bran
ż
owe, producentów urz
ą
dze
ń
lub w wyspecjalizo-
wanych szkołach i o
ś
rodkach szkoleniowych. Dodatkowymi atutami na
tym stanowisku s
ą
posiadanie prawa jazdy kat. B i znajomo
ść
j
ę
zyka
obcego na poziomie komunikatywnym.
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/
/walidacji kompetencji
Osoba rozpoczynaj
ą
ca prac
ę
w zawodzie laborant budowlany jest
zatrudniana na stanowisku sta
ż
ysty i/lub młodszego laboranta. Po na-
byciu do
ś
wiadczenia mo
ż
e kontynuowa
ć
rozwój zawodowy na stanowi-
sku samodzielnego laboranta, specjalisty ds. bada
ń
. W przypadku pod-
j
ę
cia i uko
ń
czenia szkoły wy
ż
szej (preferowane kierunki zwi
ą
zane z bu-
downictwem) i/lub wraz z nabyciem do
ś
wiadczenia zawodowego istnie-
je mo
ż
liwo
ść
dalszego awansowania na technologa, kierownika labora-
8
torium, kierownika kontroli jako
ś
ci, głównego technologa lub kierownika
produkcji.
2.7. Zadania zawodowe
Z1. Organizowanie stanowisk pracy zgodnie z zasadami ergonomii
oraz przestrzeganie podczas wykonywania zada
ń
zawodowych
przepisów BHP, ppo
ż
. i ochrony
ś
rodowiska (Kz1, Kz2, KzS).
Z2. Dobieranie norm, metod, technik badawczych do wykonywania
zleconej pracy (Kz1, Kz2, KzS).
Z3. Zestawianie oraz przygotowywanie przyrz
ą
dów i urz
ą
dze
ń
do
wykonywania zleconej pracy oraz ich sprawdzanie i regulowanie
bie
żą
ce (Kz1, Kz2, KzS).
Z4. Pobieranie próbek do bada
ń
oraz sporz
ą
dzenie stosownej do-
kumentacji (Kz1, KzS).
Z5. Przygotowywanie próbek do bada
ń
(Kz2, KzS).
Z6. Badanie wła
ś
ciwo
ś
ci fizykochemicznych, mechanicznych i bada
ń
trwało
ś
ciowych (Kz2, KzS).
Z7. Prowadzenie zapisów w trakcie wykonywania bada
ń
oraz spo-
rz
ą
dzanie sprawozda
ń
z bada
ń
(Kz2, KzS).
Z8. Wykonywanie konserwacji przyrz
ą
dów i urz
ą
dze
ń
laboratoryj-
nych (Kz1, Kz2, KzS).
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych
Kz1 – Pobieranie do bada
ń
próbek surowców i wyrobów wykorzysty-
wanych w budownictwie (potrzebne do wykonywania zada
ń
: Z1,
Z2, Z3, Z4, Z8).
Kz2 – Wykonywanie bada
ń
laboratoryjnych surowców i wyrobów wyko-
rzystywanych w budownictwie (potrzebne do wykonywania za-
da
ń
: Z1, Z2, Z3, Z5, Z6, Z7, Z8).
KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada
ń
:
Z1÷Z8).
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi
a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK
Kompetencje potrzebne do wykonywania zada
ń
w zawodzie sugeru-
je si
ę
przyporz
ą
dkowa
ć
do kwalifikacji na poziomie 4 wła
ś
ciwym dla
wykształcenia
ś
redniego w Europejskiej i Polskiej Ramie Kwalifikacji.
Poziom ten jest uzasadniony miejscem usytuowania zawodu w Klasyfi-
kacji zawodów i specjalno
ś
ci (grupa wielka 3 i jej odpowiednik w ISCED
2011).
9
Osoba wykonuj
ą
ca zawód laboranta budowlanego:
1) w zakresie wiedzy: zna fakty, zasady, procesy i poj
ę
cia w zawodzie
laborant budowlany, zna i rozumienie poszerzony zbiór podstawo-
wych faktów, poj
ęć
i zale
ż
no
ś
ci w zawodzie, a ponadto w szerszym
zakresie podstawowe uwarunkowania prowadzonej działalno
ś
ci
w bran
ż
y budowlanej;
2) w zakresie umiej
ę
tno
ś
ci: ma umiej
ę
tno
ś
ci wymagane do realizacji
niezbyt zło
ż
onych zada
ń
w zawodzie laborant budowlany i rozwi
ą
-
zywania niezbyt prostych nietypowych problemów poprzez wybiera-
nie metod, narz
ę
dzi, materiałów i informacji: potrafi wykonywa
ć
za-
dania, cz
ęś
ciowo bez instrukcji, cz
ę
sto w zmiennych warunkach,
umie rozwi
ą
zywa
ć
niezbyt proste, nietypowe problemy, odbiera
ć
zło
ż
one wypowiedzi i tworzy
ć
niezbyt zło
ż
one wypowiedzi dotycz
ą
-
ce szerokiego zakresu zagadnie
ń
, tak
ż
e odbiera
ć
i formułowa
ć
pro-
ste wypowiedzi w j
ę
zyku obcym.
10
3. Opis kompetencji zawodowych
Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-
wanych w badaniach na stanowiskach pracy.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z8 wymaga posia-
dania kompetencji zawodowej Kz1.
3.1. Pobieranie do bada
ń
próbek surowców i wyrobów
wykorzystywanych w budownictwie Kz1
Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy,
poj
ę
cia ogólne i zale
ż
no
ś
ci zwi
ą
-
zane z pobieraniem do bada
ń
próbek surowców i wyrobów wy-
korzystywanych w budownictwie
oraz ze współprac
ą
z klientami
w tym obszarze pracy, w szcze-
gólno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo
ż
., ergonomii i ochrony
ś
rodowiska podczas pobiera-
nia i przygotowywania próbek
badawczych;
−
zagro
ż
enia dla zdrowia i
ż
ycia
oraz mienia i
ś
rodowiska zwi
ą
-
zane z pobieraniem próbek ba-
dawczych;
−
ś
rodki ochrony indywidualnej
podczas pobierania i przygo-
towywania
próbek
badaw-
czych;
−
normy, procedury i instrukcje
do pobierania próbek badaw-
czych;
−
procedury i instrukcje post
ę
-
powania z obiektami do bada
ń
;
−
rodzaje i budow
ę
przyrz
ą
dów
i urz
ą
dze
ń
stosowanych
do
pobierania
próbek
badaw-
czych;
−
zasady działania i konserwacji
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje w cz
ę
-
ś
ci bez instrukcji, cz
ę
sto w zmien-
nych warunkach niezbyt zło
ż
one
zadania zwi
ą
zane z pobieraniem
do bada
ń
próbek surowców i wy-
robów wykorzystywanych w bu-
downictwie, w szczególno
ś
ci po-
trafi:
−
przestrzega
ć
zasad ergonomii
i przepisów BHP, ochrony ppo
ż
.
oraz ochrony
ś
rodowiska pod-
czas pobierania próbek badaw-
czych;
−
przewidywa
ć
zagro
ż
enia dla
zdrowia i
ż
ycia oraz mienia
i
ś
rodowiska zwi
ą
zane z pobie-
raniem próbek badawczych;
−
dobiera
ć
i stosowa
ć
ś
rodki
ochrony indywidualnej i zbioro-
wej podczas pobierania próbek
badawczych;
−
udziela
ć
pierwszej
pomocy
poszkodowanym w wypadkach
przy pracy oraz w sytuacjach
zagro
ż
enia zdrowia i
ż
ycia;
−
analizowa
ć
mo
ż
liwo
ś
ci wyko-
nania zlecenia w zakresie po-
brania próbek do bada
ń
;
−
dobiera
ć
normy, procedury,
instrukcje w zakresie niezb
ę
d-
nym do pobrania próbki ba-
dawczej;
11
przyrz
ą
dów i urz
ą
dze
ń
stoso-
wanych do pobierania próbek
badawczych.
−
dobiera
ć
metody, przyrz
ą
dy
i urz
ą
dzenia do pobierania pró-
bek badawczych;
−
sprawdza
ć
i regulowa
ć
na bie-
żą
co przyrz
ą
dy i urz
ą
dzenia
stosowane do pobierania pró-
bek badawczych;
−
obsługiwa
ć
przyrz
ą
dy i urz
ą
-
dzenia stosowane do pobiera-
nia próbek badawczych;
−
pobiera
ć
próbki zgodnie z nor-
mami, procedurami i instruk-
cjami;
−
wypełnia
ć
protokoły z pobrania
próbki;
−
dostarcza
ć
pobrane próbki do
laboratorium badawczego;
−
porz
ą
dkowa
ć
stanowisko pra-
cy;
−
konserwowa
ć
przyrz
ą
dy i urz
ą
-
dzenia stosowane do pobiera-
nia próbek badawczych.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z3, Z5, Z6, Z7, Z8 wymaga
posiadania kompetencji zawodowej Kz2.
3.2. Wykonywanie bada
ń
laboratoryjnych surowców
i wyrobów wykorzystywanych w budownictwie Kz2
Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy,
poj
ę
cia ogólne i zale
ż
no
ś
ci zwi
ą
-
zane z wykonywaniem bada
ń
laboratoryjnych surowców i wyro-
bów wykorzystywanych w budow-
nictwie
oraz
ze
współprac
ą
z klientami w tym obszarze pracy,
w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo
ż
., ergonomii i ochrony
ś
rodowiska podczas przepro-
wadzania bada
ń
;
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje w cz
ę
-
ś
ci bez instrukcji, cz
ę
sto w zmien-
nych warunkach, niezbyt zło
ż
one
zadania zwi
ą
zane z wykonywa-
niem bada
ń
laboratoryjnych su-
rowców i wyrobów wykorzystywa-
nych w budownictwie, w szcze-
gólno
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad ergonomii
i przepisów BHP, ochrony ppo-
ż
. oraz ochrony
ś
rodowiska
podczas wykonywania bada
ń
;
−
przewidywa
ć
zagro
ż
enia dla
12
−
zagro
ż
enia dla zdrowia i
ż
ycia
oraz mienia i
ś
rodowiska zwi
ą
-
zane z prowadzeniem bada
ń
;
−
ś
rodki ochrony indywidualnej
podczas wykonywania bada
ń
;
−
zasady pomocy przedmedycz-
nej podczas przeprowadzania
bada
ń
;
−
normy, procedury i instrukcje
do przeprowadzania bada
ń
;
−
normy, procedury i instrukcje
post
ę
powania z obiektami do
bada
ń
;
−
rodzaje i budow
ę
przyrz
ą
dów,
urz
ą
dze
ń
i aparatów laborato-
ryjnych stosowanych do wyko-
nywania bada
ń
;
−
zasady działania i konserwacji
przyrz
ą
dów, urz
ą
dze
ń
i apara-
tów stosowanych do wykony-
wania bada
ń
;
−
zasady
przeprowadzania
sprawdze
ń
bie
żą
cych przyrz
ą
-
dów, urz
ą
dze
ń
i aparatów sto-
sowanych podczas badania;
−
zasady wykonywania regulacji
i kalibracji przyrz
ą
dów, urz
ą
-
dze
ń
i aparatów stosowanych
podczas badania;
−
oprogramowanie komputerowe
wspomagaj
ą
ce
wykonywanie
bada
ń
;
−
podstawy
materiałoznawstwa
surowców i materiałów stoso-
wanych w budownictwie;
−
procedury i instrukcje post
ę
-
powania z obiektami do bada
ń
;
−
zasady dokumentowania wyni-
ków bada
ń
.
zdrowia i
ż
ycia oraz mienia
i
ś
rodowiska zwi
ą
zane z wyko-
nywaniem bada
ń
;
−
dobiera
ć
i stosowa
ć
ś
rodki
ochrony indywidualnej i zbio-
rowej podczas wykonywania
bada
ń
;
−
udziela
ć
pomocy
przedme-
dycznej
poszkodowanym
w wypadkach przy pracy oraz
w stanach zagro
ż
enia zdrowia
i
ż
ycia podczas wykonywania
bada
ń
;
−
analizowa
ć
zlecenie pod k
ą
tem
wykonania bada
ń
;
−
dobiera
ć
normy,
procedury,
instrukcje do wykonania bada
ń
;
−
dobiera
ć
metody, urz
ą
dzenia
i przyrz
ą
dy do wykonania ba-
da
ń
;
−
regulowa
ć
urz
ą
dzenia stoso-
wane do bada
ń
;
−
sprawdza
ć
na bie
żą
co urz
ą
-
dzenia i aparaty stosowane do
bada
ń
;
−
obsługiwa
ć
przyrz
ą
dy, urz
ą
-
dzenia i aparaty stosowane do
wykonania bada
ń
;
−
obsługiwa
ć
programy kompute-
rowe wspomagaj
ą
ce realizacj
ę
bada
ń
;
−
przygotowywa
ć
próbki do ba-
da
ń
zgodnie z normami, pro-
cedurami i instrukcjami;
−
wykonywa
ć
badania zgodnie
z normami, procedurami i in-
strukcjami;
−
prowadzi
ć
dokumentacj
ę
z wy-
konanych bada
ń
oraz przed-
stawia
ć
wyniki bada
ń
w formie
sprawozda
ń
;
13
−
porz
ą
dkowa
ć
stanowisko pracy
po zako
ń
czeniu bada
ń
;
−
konserwacj
ę
przyrz
ą
dów, urz
ą
-
dze
ń
i aparatów wykorzysty-
wanych do wykonania bada
ń
.
Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada
ń
zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.
3.3. Kompetencje społeczne KzS:
−
ponosi odpowiedzialno
ść
indywidualn
ą
zwi
ą
zan
ą
z realizacj
ą
wyko-
nywanych bada
ń
laboratoryjnych,
−
post
ę
puje zgodnie z zasadami etyki zawodowej,
−
pracuje samodzielnie i cz
ęś
ciowo współpracuje w zespole wykonu-
j
ą
c prace badawcze,
−
potrafi ocenia
ć
swoje działania wykonywane w ramach współpracy
zespołowej oraz ponosi
ć
odpowiedzialno
ść
za ich skutki.
14
4. Profil kompetencji kluczowych
Ocen
ę
wa
ż
no
ś
ci kompetencji kluczowych dla zawodu laboranta bu-
dowlanego przedstawia rys. 1.
Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu
stosowanego w Mi
ę
dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-
słych − projekt PIAAC (OECD).
1
2
3
4
5
Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu
Umiejętności matematyczne
Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania
Sprawność motoryczna
Planowanie i organizowanie pracy
Wywieranie wpływu/przywództwo
Komunikacja ustna
Współpraca w zespole
Rozwiązywanie problemów
Serie1
Zbędne
Mało ważne
Ważne
Istotne
Bardzo ważne
Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 311202 Laborant budowlany
15
5. Słownik
Zawód
−
zbiór zada
ń
(zespół czynno
ś
ci) wyodr
ę
bnionych w wyniku społecz-
nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj
ą
cych odpowiednich kwalifikacji
i kompetencji (wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych)
zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi
ź
ródło dochodów.
Specjalno
ść
−
jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz
ęść
czynno
ś
ci o podobnym charakterze (zwi
ą
zanych z wykonywan
ą
funkcj
ą
lub przedmiotem pracy) wymagaj
ą
cych pogł
ę
bionej lub do-
datkowej wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci zdobytych w wyniku dodatkowego
szkolenia lub praktyki.
Zadanie
zawodowe
−
logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra
ź
nie okre-
ś
lonym pocz
ą
tku i ko
ń
cu, wyodr
ę
bniony ze wzgl
ę
du na rodzaj lub
sposób wykonywania czynno
ś
ci zawodowych powi
ą
zanych jednym
celem, ko
ń
cz
ą
cy si
ę
produktem, usług
ą
lub decyzj
ą
.
Kompetencje
zawodowe
−
wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona
ć
, odpowied-
nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s
ą
trzema zbiorami: wie-
dzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych.
Wiedza
−
zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie
uczenia si
ę
, odnosz
ą
cych si
ę
do dziedziny uczenia si
ę
lub działalno-
ś
ci zawodowej.
Umiej
ę
tno
ś
ci
−
zdolno
ść
wykonywania zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów wła
ś
ci-
wych dla dziedziny uczenia si
ę
lub działalno
ś
ci zawodowej.
Kompetencje
społeczne
−
zdolno
ść
autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w
ż
yciu
zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl
ę
dnieniem kontekstu etycznego.
Kompetencje
kluczowe
−
wiedza, umiej
ę
tno
ś
ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb
ę
dne
do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.
Standard
kompetencji
zawodowych
−
norma opisuj
ą
ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania
zada
ń
zawodowych wchodz
ą
cych w skład zawodu, akceptowana
przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran
ż
owych, praco-
dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.
Kwalifikacja
−
zestaw efektów uczenia si
ę
(zasób wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompe-
tencji społecznych), których osi
ą
gni
ę
cie zostało formalnie potwier-
dzone przez uprawnion
ą
instytucj
ę
.
Europejska
Rama
Kwalifikacji
−
przyj
ę
ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,
umo
ż
liwiaj
ą
cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró
ż
nych
krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró
ż
niono 8 poziomów
kwalifikacji opisywanych za pomoc
ą
efektów uczenia si
ę
; stanowi
ą
one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.
Polska Rama
Kwalifikacji
−
opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-
go rejestru kwalifikacji w Polsce.
Krajowy
System
Kwalifikacji
−
ogół rozwi
ą
za
ń
słu
żą
cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji
(potwierdzaniu efektów uczenia si
ę
) oraz zapewnianiu ich jako
ś
ci.