1 Zarys ewolucji polskiego prawa budowlanego

.

Początków pr.bud. można dopatrywać się w normach kształtujących zabudowę i architektoniczno-budowlane
zagadnienia, w regulaminach bud obowiązujących w średniowieczu. Pr.bud. powstało w Europie w XIX w, w okresie
podziału Polski na zabory: austryjacki, rosyjski,pruski. Budownictwo podlegało 3 reżimom pr, w zależności od
zaboru.Pr.budowlane – to normy obowiązujące powszechnie w danym państwie, stanowione przez właściwy organ
prawodawczy, we właściwej formie.
Pierwsze pr.bud. ukazało się jako Rozporządzenie Prezydenta RP 16.02.1928r. Normowało ono całokształt zagadnień
z procesem budowlanym (problemem zabudowy osiedli, policji bud.), które przyczyniło się do utrudnienia w
podejmowaniu działań przez organy samorządu teryt. Pr. z 1928r. nie cechowała też pełna jednolitość.
Po II wojnie uchwalono nowe pr.bud.ustawa z 1961r., w sposób kompleksowy normowała ona prawne i techniczne
problemy procesu budowlanego, poddając rygorom nadzoru budowlanego podmioty: os.fiz., państwowe jednostki,
organy i jedn.gospodarki uspoł.normowała kwalifikacje i obowiązki osób wykonujących samodzielne funkcje
techniczne w budownictwie. Zagadnienia urbanistyczne i lokalizacji inwestycji budowl. Uregulowane zostały w ust. o
planowanie przestrzennym, która znalazła wyraz w kolejnej ust. – pr.bud. z 1974r.
Rozwój budownictwa, gospodarki, wzrost kadry techn-bud., postęp technologii bud, lepsza organizacja przeds. w
latach 60-tych przyczyniło się do odstąpienia od ścisłej reglamentacji procesu budowl. Ust. z 1974r. pełniła wówczas
rolę aktu ramowego.Niedostatek prawny ustawowej regulacji prawnej procesu bud. Szczególnie lat 80-tych. Po kilku
próbach opracowania projektu nowej ust. i po długim procesie legislacyjnym została uchwalona nowa Ust. pr.bud. z
07.07.1994r. – obowiązująca od 01.01.95r.
2. Droga przekształceń pr.o zagospodarowaniu przestrzennym (pr.o zabudowie).
Rozporz.Prezyd. z 1928r.o pr.bud. i zabudowie osiedli zawierało przepisy normujące obowiązki i tryb stanowienia
planów zabudowy, zasady zagospodarowania siedli oraz podział i scalenie działek bud. Plany zabudowy miały być dla
miast, miasteczek i uzdrowisk. Opracowane miały być 2 plany:
Ogólny – sporządzony dla miasta (osiedla), wyznaczał ogólną linię rozwojową miasta,określał obszary przeznaczone
na cele komunikacyjne, pod budowę obiektów użyteczności publ. Pod zabudowę określonego rodzaju.
Szczegółowy – sporządzony na podstawie planu ogólnego, ale w szczególnych przypadkach mógł być sporządzony
bez planu ogólnego.
Przepisy Prezydenta dot.zabudowy osiedli obowiązywały do 1946r. do czasu wejścia w życie dekretu o planowym
zagospodarowaniu przestrzennym. Planowaniem przestrzennym kierował organ centralny – Gł.Urząd Planowania
Przestrzennego. Dekret ten od 1951 nie był stosowany, choć formalnie istniał. Zastąpiły go akty normatywne
wydawane przez org.adm. Zmianę wprowadziła ust. – pr.bud. i ust. o palnowaniu przestrzennym. Ust.o planowaniu
przestrzennym określiła system planów, tryb ich stanowienia, formę i tryb realizacji miejscowych planów
zagosp.przestrzenn. Ust. ta uporządkowała proces tworzenia planów, wprowadzając do sfery planowania przestrz.
Akty wykonania ustaleń planów, które sprowadzały się do włączenia ustaleń planów – do pr.bud. Obok tej ust.
obowiązywała ust.z 1972 o terenach budownictwa jednorodzinnego i zagrodowego oraz o podziale nieruchomości w
miastach i osiedlach. Kolejną ust. była z 1984 (nowa) o planowaniu przestrzennym. Ust. ta doprowadziła do uznania
za część procesu planowania dokonanie rozstrzygnięć o lokalizacji inwestycji bud.oraz uchylenie ust.
pr.bud.,ustanowiła nową kategorię uprawnień do wykonywania samodzielnej funkcji tech,nie usunęła szeregu
trudności jakie napotykali inwestorzy. W związku z tym powstał projekt nowej ust.o zagospodarowaniu
przestrzennym uchwalony 07.07.1994r.
3. Ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym, a proces budowlany.
Decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu nie jest instrumentem realizacji ustaleń miejscowego

planu zagospod. przestrzenn. Sporządzenie planu jest fakultatywne. Decyzja ta uzyskała charakter aktu
samoistnego związanego z miejscowym planem zagosp.przestrzenn., gdy plan taki dla danego terenu został
sporządzony. Rozstrzygnięcie o warunkach zabudowy i zagosp.terenu formułowane są na gruncie wiedzy
urbanistycznej. Brak ustaleń miejscowego planu zagospod.przestrzenn. powoduje brak elementu materialno-pr.
podstawy do wydania decyzji. Wydanie decyzji poprzedzone było uzyskanie informacji o terenie, czy wskazań
lokalizacyjnych. Decyzja stanowiła sformalizowany akt niezbędny do ubiegania się o pozwolenie na budowę.
Decyzja jest aktem, który ma powiązać elementy wskazań lokalizacyjnych i decyzji o lokalizacji. Decyzja ta
podlega kontroli wstępnej przez wojewodę. Nie zatwierdzenie decyzji przez wojewodę powoduje odmowę jej
wydania. Wg art.64 ust.1 decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu nie rodzi praw do terenu
oraz nie narusza prawa własności i uprawnień os.3 zaś przedmiotem rozstrzygnięcia są min.:

Warunki wynikające z ustaleń miejscowego planu zagospod.przestrzenn., jeśli dla danego obszaru plan został
uchwalony
Warunki zabudowy i zagospodarowania terenu wynikające z przep.szczególnych
Warunki obsługi w zakresie infrastruktury technicznej
Linie rozstrzygające teren inwestycji wyznaczone na mapie w stosownej skali

Wymagania dot.ochrony interesów os.3
Właściwym do wydania decyzji jest wójt, burmistrz, prezydent, na którego obszarze działania położona jest dana
nieruchomość. W przypadku braku miejscowego planu zagospod.przestrz. decyzję przygotowuje osoba posiadająca
uprawnienia urbanistyczne. Wójt, burmistrz albo prezydent stwierdza w drodze decyzji wygaśnięcie decyzji, jeżeli
inny wnioskodawca uzyskał pozwolenie na budowę lub zabudowę lub okoliczności zawarte w art.35. Jeżeli dla
danego terenu został sporządzony miejscowy plan zogospod.przestrz. obowiązuje forma “rozprawy”. Decyzja może
być wydana kilku inwestorom. Skorzysta z niej ten kto posiada lub nabędzie prawo do dysponowania tym terenem na
cele bud. i uzyska pozwolenie na budowę. Jeżeli w postępowaniu o wydanie decyzji stosuje się przep.kpa to nie
potrzebne jest odwoływanie się do przep.szczególnych ani tworzenie nowych przepisów o wygaśnięciu decyzji. Ust.o
zagospod.przestrz.uprościła (odformalizowała) rozstrzyganie o przestrzennym zagospod.obszaru gmin lub jej części.
Brak miejscowego planu o zagospod.przestrz. jako aktu obligatoryjnego powoduje utrudnienie w rozstrzyganiu
indywidualnych spraw z tego zakresu.
4.Proces budowlany jako przedmiot pr.budowlanego.
Pojęcie proces budowl.sformułowano w wyniku teoretycznych rozważań nad zakresem prawa bud. Do 1964r.
pr.bud.nie miało znaczenia określonego przez prawo:
Wg ust.z 1974r. proces bud.normował działalność obejmującą sprawy wykorzystania terenu zgodnie z ustaleniem
miejscowych planów zagospod.przestrzenn.,projektowanie,budowę,utrzymanie i rozbiórkę obiektów budowlanych,
Mocą ust.z 12..07.81r. o planowanie przestrz.z procesu bud.została wyłączona działalność obejmująca sprawy
wykorzystania terenów,
Obowiązująca nowa ust. – pr.bud. normuje działalność obejmującą sprawy projektowania budowy,utrzymania i
rozbiórki obiektów bud.(art.1), wyznacza ogólny zakres procesu bud. Do uczestników procesu zalicza: inwestora,
inspektora nadzoru inwestorskiego, projektanta, kier.budowy, pomijając właściciela i zarządcę obiektu bud. Proces
bud.został ograniczony tylko do działań obejmujących przygotowanie inwestycji bud.do realizacji i realizację.
Proces bud.został sprowadzony do zakresu działań, które określa się jako “proces budowlany”. Pojęciem proces
bud.należy posługiwać się dla oznaczenia przedmiotowego zakresu ust. – pr.budowl.
Pojęcie proces budowy – działalność związana z przygotowaniem inwestycji bud.do realizacji i jej budowy.
5.Zasady wiedzy techn.i prawnej regulacji procesu budowl.
Proces bud. – to zespół działań o char.techn., który składa się min.:
Studium projektowania inwestycji budowl. i Studium realizacji inwestycji
zmierzającym do wybudowania obiektu bud.jego eksploatacji i likwidacji. Uściślenie wymogów tech-bud.służą
Normy Polskie, przede wszystkim przep.tech-bud, które służą zastosowaniu ładu prawnego w bud., a na celu mają
zapewnienie stosowania w procesie bud.postępu tech. Treść przep tech-bud stanowią:
Warunki tech jakim powinny odpowiadać obiekty bud i ich użytkowanie, które określa Min.Gospod.Przestrz.i
Budownictwa w drodze rozporządzenia,
Warunki tech użytkowania obiektów bud.
Obiekt bud to:
Budynek wraz z instalacjami i urządzeniami tech
Budowę stanowiącą całość tech-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami
Obiekt małej architektury
Budynek to taki obiekt, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowl,
ma fundamenty i dach.
Budowla – obiekt budowl nie będący budynkie

ani obiektem małej architektury jak lotniska, drogi, tunele, linie

kolejowe, mosty itp.
Obiekt małej architektury – niewielkie obiekty, a w szczególności:
Kultu religijnego (kapliczki, krzyże przydrożne, figury),
Posągi, wodotryski, inne obiekty architekrury ogrodowej,
Użytkowe – służące rekreacji codziennej i utrzymaniu porządku (huśtawki, drabinki, śmietniki, piaskownice)
Tymczasowe obiekty budowl - obiekt bud przeznaczony do czasowego użytkowania w okresie krótszym od jego
trwałości techn, przewidziany do przeniesienia w inne miejsca lub do rozbiórki, a także obiekt nie połączony trwale z
gruntem (kioski, obiekty kontenerowe, strzelnice).
Budowa wykonywanie obiektu budowl w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę, oraz
modernizację obiektu bud.
Roboty budowlane budowa, a także prace polegające na montażu, remoncie albo rozbiórce obiektu bud.
Remont – wykonywanie w istniejącym obiekcie bud robót bud polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a nie
stanowiących bieżących konserwacji.
Urządzenia budowl związane z obiektem bud – urządzenia tech zapewniające możliwość użytkowania obiektu
zgodnie z jego przeznaczeniem, jak i przyłącza, urządzenia instalacyjne, w tym oczyszczalnia lub gromadzenie

ścieków, przejazdy, ogrodzenia, place postojowe, place pod śmietniki.
Teren budowy – przestrzeń, w której prowadzone są roboty bud wraz z przestrzenią zajmowaną przez urządzenia
zaplecza budowy.
Prawo do dysponowania nieruchomością na cele bud - tytuł prawny wynikający z pr.własności, użytkowania
wieczystego, zarządu, ograniczonego pr.rzeczowego albo stosunku zobowiązaniowego, przewidującego uprawnienia
do wykonywania robót bud.
Pozwolenie na budowę – decyzje adm zezwalające na rozpoczęcie i prowadzenie budowy lub wykonywanie robót bud
innych niż budowy obiektu budowlanego.
Dokumentacja budowy – pozwolenie na budowę wraz z załączonym projektem budowy, dziennik budowy, protokoły
odbiorów częściowych i końcowych, a w miarę potrzeby rysunki i opisy służące realizacji obiektu, operaty
geodezyjne i książkę obmiarów, a w przypadku realizacji obiektów metodą montażu – dziennik montażu.
Dokumentacja powykonawcza – dokumentacja budowy z naniesionymi zmianami dokonanymi w toku wykonania
robót oraz geodezyjnymi pomiarami powykonawczymi.
Teren zamknięty – teren, obiekt budowl lub jego część dostępna wyłącznie dla osób uprawnionych, niezbędny na cele
obronności lub bezpieczeństwa państwa, będący w dysponowaniu resortu obrony narod, spraw wewn lub spraw
zagranicznych.
Aprobata techniczna – pozytywna ocena techn wyrobu, stwierdzająca jego przydatność do stosowania w
budownictwie.
Właściwy organ - organ nadzoru architektoniczno – bud lub organu specjalnego nadzoru budowlanego.
6.Cywilnoprawny aspekt procesu bud

Są to stosunki prywatno-pr oparte na treści zawieranych umów, na podst pr.cywilnego między uczestnikami tego
procesu(inwestor, właściciel, zarządca obiektu bud). Jest to kumulacja interesu publ i indywid prawa os.3 chronione
przez pr.bud, mogą być dochodzone w drodze postępowania adm i przed NSA. Przedmiotem szczególnej ochrony w
pr.cywilnym jest własność nieruchomości. Pr.bud uczestniczy w tej ochronie poprzez legitymowanie inwestora do
posiadania przez niego prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. Pr.bud upoważnia organy
nadzoru bud do nałożenia na sąsiada inwestora obowiązku dopuszczenia go na swój teren w celu umożliwienia robót
bud, a zatem do ingerencji w cywilno-pr stosunki pomiędzy inwestorem, a jego sąsiadem. Występowanie w pr.bud
stosunków adm.pr. i cyw.-pr. prowadzi do układów proceduralnych. Granica między tymi stosunkami jest trudno
dostrzegalna, stąd też pojawiają się trudnościw rozgraniczaniu właściwości organów państwowych nadzoru bud i sądu
cywilnego. Trybem właściwym dla dochodzenia roszczeń ze stosunku cywilno-pr jest postępowanie sądowe. Wg
powszechnie obowiązującej zasady podziału kompetencji:
Spory natury cyw-prawnej rozstrzyga sąd
Spory natury adm-prawnej organ amd.publ.
7.Przedmiot szczególnej ochrony w procesie budowlanym.
Pr.bud normuje proces bud z punktu widzenia potrzeb policji bud, potrzeb dyktowanych przez dobro interesu publ,
mającym na celu zabezpieczenie bezpieczeństwa dla ludzi i mienia. Pr bud przedmiotem szczególnej prawnej ochrony
czyni też inne dobra, tj. środowisko, zabytki i prawa os.3.
Ochrona środowiska – prawne instrumenty o.ś. określone zostały w ustawie o ochronie i kształtowaniu środowiska.
Celem tego pr jest zapewnienie, by w procesie budowy uczestnicy procesu przestrzegali przepisów o.ś. Przepisy pr.
bud zmierzają do wykluczenia podmiotów pr. bud, by w podejmowaniu wszelkich czynności mogących mieć wpływ
na o.ś. przestrzegali przepisów ustawy ochr i kszt środ,
Ochrona zabytków – prawne instrumenty dot. Ochrony dóbr zostały w ustawie o ochronie dóbr kultury i o muzeach,
określające warunki uzyskania przez konserwatora zabytków pozwolenia na wykonanie robót bud w obiekcie
zabytkowym. Ochrona zabytków w procesie bud czuwa, by każde zanieczyszczenie bud (remont, rozbiórka)
poprzedzone było uzyskaniem odpowiedniej decyzji konserwatora zabytków, warunkiem koniecznym dla uzyskania
pozwolenia na budowę jest uprzednie dokonanie obowiązku warunkującego z ustawy o ochronie dóbr kultury
Ochrona uzasadnionych interesów os.3 – do osób 3 należą właściciele i użytkownicy nieruch. sąsiednich. Ich interesy
mogą doznać uszczerbku obiektu bud przy realizacji robót bud, czy przez wadliwą eksploatację.należą właściciele
nieruch, na której inna osoba zamierza dokonać budowy. W tym przypadku org nadzoru bud sprawdza inwestora czy
ma pozwolenie na budowę.
8 Ogólne zasady stosowania przepisów prawa budowlanego

.

Zasada najbardziej ogólna wyrażona w art.4 nakazująca projektować obiekt budowlany i związane z nim urządzenia w
sposób zapewniający formę architektoniczną dostosowaną do krajobrazu i otaczającej zabudowy. Stosowanie tej
zasady opiera się na ocenie formułowanej na podst. Kryteriów z zakresu wiedzy tech-bud, a więc na drodze tzw.
swobodnej oceny. Zasada wyrażona w art.5, która określa podst. warunki w procesie bud. Obiekt należy projektować,
budować i utrzymywać zgodnie z przepisami tech-bud. Ustawodawca określa cel, któremu zasada ta ma służyć:
Bezpieczeństwu ludzi i mienia,

http://notatek.pl/25-pytan-z-budownictwa-z-odpowiedziami?notatka