projekt

„wcinki

agregatu

pr¹dotwórczego”

51

1/2002

www.elektro.info.pl

o p i s

techniczny

1. Zespó³ spalinowo-elek-

tryczny (ZSE) typu JS 150,
nale¿y zainstalowaæ w budyn-
ku agregatorni na uprzednio
przygotowanym fundamencie
(opracowanie budowlane ag-
regatorni nie wchodzi w zakres
opracowania).

2. Punkt PEN generatora

ZSE nale¿y uziemiæ. Wymaga-
na jest rezystancja uziemienia:
R

u

≤ 5 Ω.

3. Z szafy kablowej ZSE na-

le¿y wyprowadziæ w kierunku
RGNN nastêpuj¹ce kable:
a) YAKY 4 × 120 + LgY¿o70

– kabel zasilania rezerwo-
wego,

b) YKY¿o 5 × 2,5– zasilanie

potrzeb w³asnych,

c) YKY¿o 5 × 1,5 – sterowanie

stycznikami,

Za podstawê tego opraco-

wania projektu przyjêto PN
92/E 05009 pn. „Instalacje
elektroenergetyczne w obiek-
tach budowlanych” i PN
76/05125 „Elektroenerge-
tyczne i sygnalizacyjne linie
kablowe. Projektowanie i bu-
dowa.”

Projekt „wcinki agregatu”

do sieci elektroenergetycznej
wykonano w oparciu o prze-
prowadzon¹ wizjê lokaln¹ na
obiekcie, popart¹ uzgodnie-
niami przeprowadzonymi
z u¿ytkownikiem oraz z w ³ a œ-
cicielem terenu.

W zakres tego opracowania

nie wchodzi dobór mocy agre-
gatu – zgodnie z przeprowa-
dzonymi uzgodnieniami – któ-
ra zosta³a dobrana przez
u¿ytkownika na podstawie
szczegó³owej analizy mocy
zainstalowanej oraz pomiarów
obci¹¿enia.

d) YKY 2 × 2,5 – dodatkowy

wy³¹cznik awaryjny,

e) YTKSY 12 × 0,6 – zasilanie

panelu RSP.
Wszystkie kable na odcinku

A-D zgodnie z rys. 1, nale¿y
uk³adaæ w ziemi na g³êbo-
koœci 0,8 m (w miejscach
skrzy¿owañ kable prowadziæ
w rurach os³onowych dwuœ-
ciennych ø 110, produkcji fir-
my „AROT”, kable wymienio-
ne w pkt. b-e nale¿y uk³adaæ
w osobnej rurze).

Przed zasypaniem na kable

nale¿y na³o¿yæ opaski kablo-
we, zawieraj¹ce nastêpuj¹ce
informacje:

SYMBOL KABLA * ROK

U£O¯ENIA * D£UGOŒÆ *
TRASÊ * SYMBOL WYKO-
NAWCY.

4. Kable wymienione w pkt.

3a-3c trzeba wprowadziæ do
SZR 400A, który nale¿y zain-
stalowaæ na œcianie w RGNN

mgr in¿. Julian Wiatr

F

52

www.elektro.info.pl

1/2002

na wysokoœci ok. 130 cm nad
posadzk¹.

5. Instalacje oœwietlenia

oraz gniazd odbiorczych w ag-
regatorni nale¿y wykonaæ
w kana³ach kablowych.

6. Z rozdzielnicy RP zain-

stalowanej w agregatorni kab-
le sterownicze oraz kabel mo-
cy do agregatu trzeba popro-
wadziæ w kanale kablowym,
wykonanym w masie posadzki.

obliczenia

t

spadek napiêcia

a) do RGNN budynku przy za-

silaniu z ZSE:

S

G

= 150 kVA

η

G

= 0,9

P

G

= 150 × 0,9 = 135 KW.

b) potrzeby w³asne agregatu:

t

obliczenia zwarciowe

a) RGNN:

– impedancja generatora

(na podstawie karty ka-
talogowej producenta:
SDMO FRANCJA)

X

G

’ =

6%·Z

G

=0,06·1,07=0,064

Ω

t

zwarcie trójfazowe
X

G

’’= 0,064

Ω – impe-

dancja generatora ustalona na

I

U

A

ZW

=

×

=

=

0 8

176
1 07

164 48

,

,

,

0

I

U

A

ZW

=

×

=

=

0 8

176
1 07

164 48

,

,

,

0

I

U

A

ZW

=

×

=

=

0 8

176
1 07

164 48

,

,

,

0

podstawie katalogu firmy
SDEMO,

Z

L

= 0,0076

Ω – impedan-

cja linii kablowej YASKY 4 ×
240 d³ugoœci 200 m,

Z

ZW

= X

G

+ Z

L

= 0,064 +

+ 0,0076 = 0,0716

Ω

t

sprawdzenie doboru
kabla

I

zw

(3)

<<I

ct

– warunek

spe³niony, kabel podczas
zwarcia nie ulegnie przegrza-
niu.

t

sprawdzenie warunku
samoczynnego wy³¹czenia
podczas zwaræ (zwarcie
w RGNN)
Zgodnie z katalogiem pro-

ducenta agregatu (SDMO
FRANCJA), podczas zwarcia
na zaciskach generatora, regu-
lator pr¹du wzbudzenia pr¹d-
nicy pozwala utrzymaæ pr¹d
zwarcia I

z

= 3 × I

N

= 216,5 ×

3 = 649,5 A, poniewa¿ nale-
¿y zak³adaæ zwarcie odleg³e
o pogorszonych warunkach
zwarciowych, a wiêc wydaje
siê zasadnym przyjêcie do ob-
liczeñ wartoœci: X

G

= 1,07

Ω.

Z

zw

(1)

= 1,07 · X

G

+ Z

L

+ Z

PE

=

= 1,07 + 0,0076 + 0,013 =

= 1,09

Ω

I

U

A

ZW

=

×

=

=

0 8

176
1 07

164 48

,

,

,

0

I

I S

ct

c

=

× ×

=

=

×

×

=

1

t

1

0,1

40983

108 120

W

I

U

A

ZW

=

×

=

=

0 8

176
1 07

164 48

,

,

,

0

= 168,71 A < I

n

= 216,5 A

<< I

w

= 250 · 5,7 = 1425 A

Przeprowadzone obliczenia

dowodz¹, ¿e warunek samo-
czynnego wy³¹czenia zasila-
nia podczas zwaræ w RGNN,
przy zasilaniu obiektu z ZSE,
nie bêdzie zachowany.

Zatem w celu zachowania

dodatkowej ochrony przeciw-
pora¿eniowej RGNN i pozos-
ta³ych podrozdzielnic, nale¿y
wy³¹cznik g³ówny ZSE, wy-
posa¿yæ dodatkowo w modu³
zabezpieczenia ró¿nicowopr¹-
dowego i ziemnozwarciowego
„VIGI” firmy M i G lub w inny,
zale¿ny od fabrycznego wypo-
sa¿enia ZSE.

Nastawê pr¹du ró¿nicowe-

go nale¿y przyj¹æ I

∆N

= 10A,

co pozwoli uchroniæ system
zasilania rezerwowego przed
przypadkowymi wy³¹czenia-
mi oraz spe³ni warunek:

Czas zadzia³ania nale-

¿ y ustawiæ doœwiadczalnie
(z zachowaniem warunku
t

≤ 0,3 s) tak, aby zapewniæ

selektywnoœæ zadzia³ania
zabezpieczeñ ró¿nicowopr¹-
dowych obwodów odbior-
czych.

Warunek zwarciowy, przy

zachowaniu czasu zwarcia
t

≤ 3 s, bêdzie zachowany.

t

zasilanie potrzeb
w³asnych i detekcja faz
Z

L

= 0,73

Ω – impedancja

przewodu zasilaj¹cego potrze-
by w³asne,

Z

RGNN

=0,34

Ω – impedan-

cja obwodu zwarciowego
RGNN przy zasilaniu ze stacji

I

U

A

ZW

=

×

=

=

0 8

176
1 07

164 48

,

,

,

0

I

U

A

ZW

=

×

=

=

0 8

176
1 07

164 48

,

,

,

0

53

1/2002

www.elektro.info.pl

trafo (zmierzona miernikiem
MZC-2).

Z

zw

= 0,73 + 0,34 = 1,07

Ω

I

w

= k · I

B

= 5 · 20 =

= 100 A < I

zw

= 164,48 A

Warunek samoczynnego

wy³¹czenia podczas zwarcia
bêdzie zachowany (t

zw

≤ 0,4

s).

Sprawdzenie dodatkowej

ochrony przeciwpora¿eniowej
w SZR sieæ/agregat:

t

zabezpieczenie przed SZR
w RGNN WTN1gF 160 A –
istniej¹ce

t

Zzw = 0,35

Ω – impedan-

cja obwodu zwarciowego
przy zwarciu na obudowie
SZR sieæ/agregat przy pra-
cy z sieci:

I

w

= k · I

B

= 2,5 · 160 =

= 400 A < I

zw

= 502 A

Nale¿y uznaæ, ¿e wy³¹-

czenie podczas zwarcia
w SZR, nast¹pi przed up³y-
wem 5 s, co spowoduje, ¿e
warunek samoczynnego wy-
³¹czenia bêdzie zachowany.

W celu zachowania bezpie-

czeñstwa obs³ugi nale¿y ob-
wody te dodatkowo zabezpie-
czyæ wy³¹cznikami ró¿nico-
wopr¹dowymi, zainstalowany-
mi w rozdzielnicy RP.

Podsumowanie

1. Dodatkowa ochrona od

pora¿eñ: samoczynne wy³¹-
czenie zasilania podczas
zwaræ w uk³adzie TN-S.

I

U

A

ZW

=

×

=

=

0 8

176
1 07

164 48

,

,

,

0

I

U

A

ZW

=

×

=

=

0 8

176
1 07

164 48

,

,

,

0

2. Punkt PEN agregatu

nale¿y uziemiæ i uzyskaæ
R

U

≤ 5 Ω.

3. Ochrona przepiêciowa

jednostopniowa – VC – 4X
Kleinchuis w SZR.

4. Po wykonaniu prac insta-

lacyjnych nale¿y wykonaæ:
a) inwentaryzacjê geodezyjn¹

wybudowanych linii kablo-
wych,

b) pomiary ochronne:

– rezystancji izolacji kabli

i przewodów,

– rezystancji uziemienia,
– skutecznoœci samoczyn-

nego wy³¹czenia przy
zasilaniu podstawowym
i rezerwowym.

5. Przed oddaniem agrega-

tu do eksploatacji, nale¿y op-
racowaæ instrukcjê wspó³pra-
cy agregatu z sieci¹ energety-
ki zawodowej, któr¹ nale¿y
uzgodniæ w miejscowym Zak-
³adzie Energetycznym.

zestawienie

najwa¿niejszyc
h

materia³ów

1. Kabel YKY 4×120 – 60 m
2. Kabel YKY 5×2,5 – 50 m
3. Kabel YKY 5×1,5 – 100 m
4. Kabel YKY 2×2,5 – 80 m
5. Kabel YTKSY 12×0,6 – 80

m

6. Ochronnik przepiêciowy

VC-4X Kleinchuis – 1 szt.

7. Rury Ø 110 AROT – 60 m
8. Taœma FeZn 25×4 – 20

m.

9. Panel monitoruj¹cy pracê

ZSE – 1 szt.

10. Przycisk wy³¹cznika awa-

ryjnego ZSE – 1 szt.

11. Przewód LgY¿o 70 – 50

m

12. Prêty zbrojeniowe (12

d³ugoœci 4 m – 8 szt.

13. Zacisk do SWP – 1 szt.
14. Kana³ kablowy 100/60 –

20 m

15. Pianka do uszczelnieñ – 1

opak.

16. Betonowy oznacznik kab-

lowy – 1 szt.

17. Kana³ kablowy 60/30 –

20 m

18. Kolanka DKN 110 pro-

dukcji „AROT” – 4 szt.

19. Vigicompact NS250N

produkcji firmy Merin Ge-
rin – 1 szt.

20. Opaski kablowe

– 30

21. Wy³¹czni ró¿nicowopr¹-

dowy NPFI 100 mA/40A
G kl, A – 2 szt.

22. SZR INS 400A – 1 szt.
23. Pozosta³e drobne mate-

ria-³y – wg potrzeb.

hit

2002 roku

pytania i odpowiedzi z egzaminów

na uprawnienia kwalifikacyjne

dla elektryków po raz pierwszy

i tylko w „elektro.info” uka¿¹ siê

ju¿ od 2 (marcowego) numeru 2002

r.

S¹ to jedne z najistotniejszych materia³ów dotycz¹-
cych bran¿y elektrycznej 2002 r., opracowane przez
Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Energetycznych,
które powsta³y dziêki analizie sytuacji w bran¿y
elektrycznej przez SWIE i stanowi¹ odpowiedŸ
na potrzeby przygotowuj¹cych siê do zdawania

F