Podatek – jest to jedna najbardziej
podstawowych kategorii ekonomicznych
funkcjonuj

ą

cych we współczesnej

gospodarce. Dlatego poj

ę

ciem szerszym

jest poj

ę

cie danin publicznych.

Danina publiczna to wszelkie formy
przejmowania wart. Mat. b

ą

d

ź

usług przez

pa

ń

stwo od mieszka

ń

ców jego terytorium

oraz ró

ż

nego rodzaju organizacji,

działaj

ą

cych b

ą

d

ź

maj

ą

cych siedzib

ę

na

tym terytorium. przymiotnik publiczna
wskazuje i

ż

beneficjentem jest podmiot

sprawuj

ą

cy władz

ę

. 3 podst. rodzaje danin

publicznych: osobiste, np. obowi

ą

zek

słu

ż

by wojskowej; rzeczowe np. obowi

ą

zek

nieodpłatnego dostarczania pa

ń

stwu

rozmaitych rzeczy, zwłaszcza

ż

ywno

ś

ci;

pieni

ęż

ne, podatki opłaty cła, dopłaty.

Klasyfikacja podatku
kryterium przedmiotowe: pod doch (PIT i
CIT); pod maj

ą

tkowe (od nier.); pod

przychodowe (obrotowe); pod
konsumpcyjne (akcyza); kryterium

ź

ródła

pokrycia

ś

wiadczenia pod: pod

bezpo

ś

rednie (PIT I CIT); pod po

ś

rednie

(VAT); kryterium podmiotu którego
dochód stanowi pod: podatki pa

ń

stwowe,

podatki lokalne

Przychodowe –

ś

wiadczenia, które

obci

ąż

aj

ą

wszystkie przychody osi

ą

gane

przez dany podmiot, bez uwzgl

ę

dnienia

kosztów ich uzyskania. (Koszty uzyskania
to koszty które ponosi podatnik w celu
uzyskania przychodu np. dojazd do pracy).
Podstaw

ą

opodatkowania jest z reguły

suma nale

ż

no

ś

ci uzyskanych z tytułu

działalno

ś

ci podlegaj

ą

cej opodatkowaniu.

Przykładem takiego podatku jest podatek
od towarów i usług lub podatek od gier.

Dochodowe – przedmiotem
opodatkowania jest dochód tj. nadwy

ż

ka

przych. nad kosztami ich uzyskania. W
odniesieniu do okre

ś

lonych rodzajów

przychodów koszty uzyskania przychodu
nie s

ą

w ogóle stosowane (renty,

emerytury, odsetki od po

ż

yczek,

dywidendy) i wówczas zbli

ż

aj

ą

si

ę

one do

podatków przychodowych. W
obowi

ą

zuj

ą

cym systemie do podatków

dochodowych nale

ż

y zaliczy

ć

podatek

dochodowy od osób fizycznych, prawnych,
wpłaty z zysku przedsi

ę

biorstw

pa

ń

stwowych i jednoosobowych spółek

Skarbu Pa

ń

stwa.

Maj

ą

tkowe – obci

ąż

aj

ą

samo władanie

maj

ą

tkiem oraz jego przyrost. Do podatków

tych nale

ż

y zaliczy

ć

podatek od

nieruchomo

ś

ci, rolny, le

ś

ny –władanie

maj

ą

tkiem, natomiast przyrost maj

ą

tku i po

cz

ęś

ci jego obrót nim obci

ąż

a podatek od

spadków i darowizn oraz opłata skarbowa
od czynno

ś

ci cywilnoprawnych.

Od wydatków (konsumpcyjne) –
obci

ąż

aj

ą

dochód podmiotów, które

ponosz

ą

okre

ś

lone wydatki. S

ą

one

opłacane wraz z cen

ą

za dany towar czy

usług

ę

. Przy opodatkowaniu wydatków

cz

ę

sto si

ę

zdarza,

ż

e kto inny ponosi jego

ekonomiczny ci

ęż

ar. Z reguły przy

podatkach konsumpcyjnych formalnie płaci
je wytwórca i (lub) handlowiec, a w
rzeczywisto

ś

ci ich ci

ęż

ar ponosi nabywca

towaru czy usługi, gdy

ż

podatek

wkalkulowany jest w cen

ę

. Przykładem

takich podatków w Polsce jest: podatek od
towarów i usług, podatek akcyzowy

Bezpo

ś

rednie przedmiotem jest dochód

lub wielko

ść

zbli

ż

ona do dochodu, S

ą

obliczane do indywidualnego dochodu lub
maj

ą

tku

i po

ś

rednie przedmiot podatku nie jest

zjawiskiem, które mogłoby

ś

wiadczy

ć

o

istnieniu dochodu.Podział ten zakłada,

ż

e

ź

ródłem pod. mo

ż

e by

ć

albo dochód albo

maj

ą

tek. Pierwotnym

ź

ródłem, w uj

ę

ciu

ekonomicznym, jest zawsze i tylko dochód.

Pod. Pa

ń

stwowe i samorz

ą

dowe czyli do

jakiego bud

ż

etu trafiaj

ą

wpływy z

okre

ś

lonych podatków. Własne podatki

posiada jedynie gmina. Województwo i
powiat nie maj

ą

ustawowo przyznanych

samodzielnych dochodów podatkowych,
otrzymuj

ą

jedynie udziały w podatkach

stanowi

ą

cych dochód bud

ż

etu pa

ń

stwa..

Czasami ze wzgl

ę

du na specyficzn

ą

organizacj

ę

poboru podatków

samorz

ą

dowych, dzieli si

ę

je na 2 grupy,

realizowane przez samorz

ą

dowe organy

podatkowe oraz przez urz

ę

dy skarbowe

(pod od spadków darowizn, opł skarbow

ą

i

pod doch opłacany w formie karty podatk.
Podatkowymi dochodami gminy s

ą

: pod od

nieruch, rolny, le

ś

ny, od dział gosp osób fiz

opłacany w formie karty pod, od spadków i
darowizn, od posiadania psów, opłaty
lokalne (miejsca, administracyjna i
targowa) oraz opłata skarbowa. Podatkami
pa

ń

stwowymi s

ą

: oba podatki dochodowe,

podatek od towarów i usług (VAT),
akcyzowy, od gier, ryczałt
ewidencjonowany i pozostałe formy
ryczałtów, z wyj

ą

tkiem karty podatkowej.

podmiot, a wi

ę

c podmiot zobowi

ą

zany do

zapłaty podatku (podatnik) – jest to
podmiot bierny oraz podmiot uprawniony
do otrzymania

ś

wiadczenia podatkowego

(pa

ń

stwo lub jednostka samorz

ą

du

terytorialnego, reprezentowane przez
okre

ś

lone organy) – podmiot czynny.

Stosunek zobowi

ą

zaniowy ł

ą

cz

ą

cy te dwa

podmioty okre

ś

lany jest mianem

prawnopodatkowego, cecha
charakterystyczn

ą

tego stosunku jest jego

administracyjny charakter wyra

ż

aj

ą

cy si

ę

nierównorz

ę

dno

ś

ci

ą

podmiotów. Stron

ą

uprawnion

ą

, wierzycielem podatkowym jest

zwi

ą

zek publicznoprawny, dysponuj

ą

cy

ś

rodkami przymusu zabezpieczaj

ą

cymi

wykonanie przez podatnika ci

ążą

cego na

nim zobowi

ą

zania podatkowego.

przedmiot, to stan faktyczny lub prawny, z
wyst

ą

pieniem którego ustawa ł

ą

czy

obowi

ą

zek podatkowy. Innymi słowy,

przedmiotem podatku to prawne okre

ś

lenie

tego, od czego ma by

ć

płacony podatek.

Stanem faktycznym b

ę

d

ą

cym przedmiotem

podatku jest np. posiadanie nieruchomo

ś

ci,

uzyskanie dochodu, przychodu, obrotu, a
stanem prawnym – nabycie własno

ś

ci

nieruchomo

ś

ci, przyj

ę

cie spadku, zawarcie

umowy sprzeda

ż

y.

podst opod, jest to ilo

ś

ciowo lub

warto

ś

ciowo uj

ę

ty przedmiot

opodatkowania. Tak wi

ę

c podstaw

ą

opodatkowania osi

ą

ganych dochodów jest

dochód w okre

ś

lonej kwocie, władanie

gruntami – powierzchnia gruntu, nabycia
własno

ś

ci rzeczy – czysta warto

ść

tych

rzeczy. Prawie zawsze podstawa
opodatkowania ma wymiar matematyczny,
liczbowy. Wyj

ą

tek stanowi podstawa

opodatkowania od

ś

rodków transportu czy

psów.

podst obl. Podstawa wymiaru podatku to
konkretna wielko

ść

przyj

ę

ta przez organ

podatkowy w decyzji wymierzaj

ą

cej

podatek lub przez podatnika
zobowi

ą

zanego do samodzielnego

obliczenia podatku w deklaracji,
uwzgl

ę

dniaj

ą

ca wszystkie odliczenia i

pomniejszenia podstawy opodatkowania.

stawka– to współczynnik okre

ś

laj

ą

cy

wysoko

ść

podatku w stosunku do

podstawy opodatkowania; stosuje si

ę

ró

ż

ne kryteria klasyfikacji stawek

podatkowych, z uwagi na ich form

ę

rozró

ż

nia si

ę

stawki: kwotowe, np. w

podatku od nieruchomo

ś

ci, w podatku od

ś

rodków transportu, itp.); procentowe,

VAT w pod. doch. od oósb prawnych. –
19%, itp.; mieszane, kwotowo-procentowe,
np.. w pod doch od osób fizycznych .

stawki do podst opod: proporcjonalne,
wyst

ę

puj

ą

gdy w miar

ę

zmiany podstawy

opodatkowania stawka pozostaje
niezmienna, np. w podatku od spadków i
darowizn. Stawki te cz

ę

sto okre

ś

la si

ę

liniowymi; progresywne, rosn

ą

wraz ze

wzrostem podstawy opodatkowania.
Stawki progresywne mog

ą

mie

ć

przy tym

ró

ż

ne formy: stawki progresji globalnej lub

skokowej wyst

ę

puj

ą

wówczas, gdy ,mamy

do czynienia ze skokami podatku w miar

ę

zwi

ę

kszania si

ę

skali podatkowej. Ze

wzgl

ę

du na niesprawiedliwe skutki jest ona

bardzo rzadko stosowana. W
obowi

ą

zuj

ą

cych systemach podatkowych

zastosowanie maj

ą

powszechnie: stawki

progresji szczeblowej, zwanej ci

ą

gł

ą

, gdzie

nie nast

ę

puj

ą

gwałtowane skoki stawki po

przekroczeniu danego szczebla w skali
podatkowej; regresywne, s

ą

przeciwie

ń

stwem stawek progresywnych,

gdy

ż

malej

ą

procentowo w miar

ę

wzrostu

podstawy opodatkowania. Stosowane do

ść

rzadko, gdy

ż

ich istot

ą

jest wy

ż

sze

opodatkowanie przy ni

ż

szej stopie

podatku; degresywne, malej

ą

przy

zmniejszaniu si

ę

podstawy opodatkowania

i s

ą

wła

ś

ciwie odmian

ą

stawek

progresywnych, ich odwrotno

ś

ci

ą

;

skala - to zestawienie tabelaryczne w
którym ujmuje si

ę

poszczególne zakresy

skal podatkowych wraz z
odpowiadaj

ą

cymi im stawkami

podatkowymi; skala proporcjonalna- tj.
liniowa – wyst

ę

puje gdy nale

ż

no

ść

podatkowa ro

ś

nie w takim stopniu w jakim

ro

ś

nie podstawa opodatkowania tzn ka

ż

dej

wysoko

ś

ci podstawy opodatkowania

odpowiada ta sama stawka procentowa.
Skala progresywna – nale

ż

no

ść

podatkowa ro

ś

nie szybciej ni

ż

podstawa

opodatkowania. Jest to rodzaj skali
najcz

ęś

ciej stosowanej, (w szczególno

ś

ci

w podatkach dochodowych)

Zwolnienia polegaj

ą

na całkowitym b

ą

d

ź

cz

ęś

ciowym pomini

ę

ciu dochodów

uzyskiwanych z niektórych

ź

ródeł przy

ustalaniu podstawy opodatkowania.
Ulgi podatkowe polegaj

ą

na zmniejszeniu

podatku ju

ż

po dokonaniu jego wymiaru.

Zwy

ż

ki podatkowe s

ą

przeciwie

ń

stwem

ulg i zwolnie

ń

ich stosowanie powoduje

zwi

ę

kszenie obci

ąż

e

ń

podatkowych

Warunki wspólnego opodatkowania
mał

ż

onków 1. Oboje mał

ż

onkowie musz

ą

pozosta

ć

w zwi

ą

zku mał

ż

e

ń

skim przez cały

rok podatkowy lub musz

ą

pozosta

ć

we

wspólno

ś

ci maj

ą

tkowej przez cały rok

podatkowy. 2.

Ż

aden z mał

ż

onków nie

mo

ż

e prowadzi

ć

działalno

ś

ci gospodarczej

rozliczanej w sposób ryczałtowy (ryczałt,
karta podatkowa), a tak

ż

e działalno

ś

ci

rozliczanej na zasadach ogólnych z
wykorzystaniem 19% stawki liniowej. 3. Od
01.01.2007

ż

adne z mał

ż

onków nie mo

ż

e

podlega

ć

pod przepisy o podatku

tona

ż

owym. 4. Od 01.01.2009 osoby

maj

ą

ce w Polsce miejsce rezydencji i

osi

ą

gaj

ą

ce swoje dochody w wysoko

ś

ci

75% (dot. to UE, EWG, Szwajcarii) 5.
Samotnie wychowuj

ą

cy dzieci (małoletnie

bez wzgl

ę

du na wiek pobieraj

ą

rent

ę

socjaln

ą

, studiuj

ą

ce do 25 roku

ż

ycia lub

nie uzyskuj

ą

cy dochodów opodatkowanych

do kwoty 3.091 zł.) 6. Od 01.01.2011 –
osoby

ż

yj

ą

ce w konkubinacie i razem

wychowuj

ą

cy dzieci

Przedmiot opodat pod doch. PIT
wszelkiego rodzaju dochody, z wyj

ą

tkiem

dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a
i 52c oraz dochodów, od których na
podstawie przepisów Ordynacji podatkowej
zaniechano poboru podatku.
Je

ż

eli podatnik uzyskuje dochody z wi

ę

cej

ni

ż

jednego

ź

ródła, przedmiotem

opodatkowania w danym roku podatkowym
jest suma dochodów ze wszystkich

ź

ródeł

przychodów.

Dochodem ze

ź

ródła przychodów, je

ż

eli

przepisy nie stanowi

ą

inaczej, jest

nadwy

ż

ka sumy przychodów nad kosztami

ich uzyskania osi

ą

gni

ę

ta w roku pod. Je

ż

eli

koszty uzyskania przekrocz

ą

sum

ę

przychodów, ró

ż

nica jest strat

ą

ze

ź

ródła

przychodów.
O wysoko

ść

straty ze

ź

ródła przychodów,

poniesionych w roku podatkowym, mo

ż

na

obni

ż

y

ć

dochód uzyskany z tego

ź

ródła w

najbli

ż

szych kolejno po sobie

nast

ę

puj

ą

cych 5 latach podatkowych, z tym

ż

e wysoko

ść

obni

ż

enia w którymkolwiek z

tych lat nie mo

ż

e przekroczy

ć

50% kwoty

tej straty (dot to dział gosp)

Ź

ródła przychodów stosunek słu

ż

bowy,

stosunek pracy; członkowstwo w
spółdzielni produkcyjnej; emerytura, renta;
działalno

ść

wykonywana osobi

ś

cie;

pozarolnicza działalno

ść

gospodarcza;

działy specjalne produkcji rolnej; najem,
dzier

ż

awa, umowy podobne; kapitały

pieni

ęż

ne (odsetki, dywidendy, zyski

kapitałowe); odpłatne zbycie
nieruchomo

ś

ci lub ich cz

ęś

ci, prawo

wieczystego u

ż

ytkowania gruntu

Przychody otrzymane lub postawione do
dyspozycji podatnika w roku
kalendarzowym pieni

ą

dze i warto

ś

ci

pieni

ęż

ne oraz warto

ść

otrzymanych

ś

wiadcze

ń

w naturze i innych

nieodpłatnych

ś

wiadcze

ń

.

Pobór podatku wg ust pod doch od os fiz
mo

ż

e by

ć

: potr

ą

cany w trakcie roku

podatkowego przez płatnika w formie
zaliczek lub podatku zryczałtowanego;
uiszczany w trakcie roku podatkowego
bezpo

ś

rednio przez podatnika w formie

zaliczek; uiszczany w formie zaliczek
kwartalnych przez podatników b

ę

d

ą

cych

małymi podatnikami oraz przez podatników
rozpoczynaj

ą

cych prowadzenie

działalno

ś

ci gospodarczej, bez obowi

ą

zku

składania deklaracji, uiszczany przez
podatnika przy rozliczeniu rocznym

Mały podatnik - podatnik, u którego
warto

ść

przychodu ze sprzeda

ż

y (wraz z

kwot

ą

nale

ż

nego podatku od towarów i

usług) nie przekroczyła w poprzednim roku
podatkowym wyra

ż

onej w złotych kwoty

odpowiadaj

ą

cej równowarto

ś

ci 1 200 000

euro. Przeliczenia kwot wyra

ż

onych w euro

nale

ż

y dokona

ć

wg

ś

redniego kursu euro

ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzie

ń

roboczy pa

ź

dziernika poprzedzaj

ą

cego

roku pod z zaokr

ą

gleniu do 1000 zł.

Pozytywnym skutkiem tej instytucji jest
mo

ż

liwo

ść

wyboru kwartalnego opłacania

zaliczek przez małych podatników oraz
mo

ż

liwo

ść

skorzystania z nowej metody

amortyzacji jednorazowej

ś

rodków

trwałych.

Przedmiot opod. CIT dochód, bez
wzgl

ę

du na rodzaj przychodów, z jakich

dochód ten został osi

ą

gni

ę

ty. Niekiedy

jednak przedmiotem opodatkowania jest
przychód. Dotyczy to np. niektórych
rodzajów przychodów osi

ą

ganych na

terytorium RP przez podatników maj

ą

cych

swe siedziby za granic

ą

np. z praw

autorskich, dywidend oraz podmiotów
krajowych np. w wypadku przychodów z
tytułu dywidend i innych udziałów w
zyskach osób prawnych.
Ustawa nie wymienia

ź

ródeł przychodów,

definiuje natomiast przychód, który
stanowi

ć

b

ę

d

ą

wszystkie otrzymane przez

podatnika pieni

ą

dze, warto

ś

ci pieni

ęż

ne w

tym równie

ż

ró

ż

nice kursowe, warto

ś

ci

otrzymywanych nieodpłatnie

ś

wiadcze

ń

,

warto

ść

przychodów w naturze, warto

ść

umorzonych zobowi

ą

za

ń

, warto

ść

zwróconych wierzytelno

ś

ci. Dochodem jest

nadwy

ż

ka sumy przychodów nad kosztami

ich uzyskania osi

ą

gni

ę

ta w roku

podatkowym. Je

ś

li natomiast koszty

uzyskania przychodów przekraczaj

ą

sum

ę

przychodów, to ró

ż

nica jest strat

ą

.

Koszty podatkowe koszty poniesione w
celu osi

ą

gni

ę

cia przychodów lub

zachowania albo zabezpieczenia

ź

ródła

przychodów. Zaliczeniu do kosztów
podatkowych podlegaj

ą

wi

ę

c ró

ż

nego

rodzaju ogólne wydatki zwi

ą

zane z

funkcjonowaniem firmy, a szczególnie
takie, które jedynie po

ś

rednio zwi

ą

zane s

ą

z osi

ą

ganymi przez podatnika

przychodami, np. kary umowne. Koszty
bezpo

ś

rednio zwi

ą

zane z przychodami s

ą

rozliczane w roku, w którym zostaj

ą

osi

ą

gni

ę

te zwi

ą

zane z nimi przychody. Inne

koszty rozliczone s

ą

w roku ich

poniesienia. Za dat

ę

poniesienia kosztu

uznaje si

ę

dzie

ń

uj

ę

cia kosztu w

prowadzonych przez podatnika ksi

ę

gach

rachunkowych na podstawie faktury lub
innego dowodu ksi

ę

gowego.

Mali podatnicy oraz podatnicy
rozpoczynaj

ą

cy działalno

ść

, z wyj

ą

tkiem

tych, którzy zostali utworzeni w wyniku
stosownych przekształce

ń

, maj

ą

mo

ż

liwo

ść

skorzystania z amortyzacji obejmuj

ą

cej

jednorazowym odpisem amortyzacyjnym
do 100% warto

ś

ci pocz

ą

tkowej

ś

rodka

trwałego w pierwszym roku podatkowym
Dotyczy to

Ś

T z grup 3-8 Klasyfikacji

Ś

T, w

tym maszyn, urz

ą

dze

ń

i

ś

r transp, z

wył

ą

czeniem jednak samochodów

osobowych. Ł

ą

czna kwota dokonanych

według tej metody odpisów
amortyzacyjnych od

ś

rodków trwałych

wprowadzonych w danym roku do
ewidencji, nie mo

ż

e przekroczy

ć

równowarto

ś

ci kwoty 50.000 euro.

Amortyzacji podlegaj

ą

równie

ż

nabyte

prawa maj

ą

tkowe, takie jak: licencje, prawa

autorskie, prawa własno

ś

ci przemysłowej

oraz know-how, a tak

ż

e warto

ść

firmy,

koszty prac rozwojowych - zwane
warto

ś

ciami niematerialnymi i prawnymi.

Przy amortyzacji warto

ś

ci niematerialnych i

prawnych stosuje si

ę

zasad

ę

,

ż

e okres

dokonywania odpisów amortyzacyjnych nie
mo

ż

e by

ć

krótszy ni

ż

ustawowo okre

ś

lona

liczba miesi

ę

cy, np. od licencji (sublicencji)

na programy komputerowe oraz od praw
autorskich - 24 miesi

ą

ce.

Podatek CIT wynosi 19% podstawy
opodatkowania Podatnicy i płatnicy nie
składaj

ą

w trakcie roku podatkowego

deklaracji podatkowych, ale s

ą

obowi

ą

zani

do wpłacania zaliczek. Dotyczy to tak

ż

e

podatku dochodowego pobieranego w
sposób zryczałtowany. W trakcie roku
podatkowego podatnicy mog

ą

równie

ż

rozlicza

ć

si

ę

z zaliczek na podatek w

systemie uproszczonym. Wpłata zaliczek
jest wówczas uzale

ż

niona od podatku

nale

ż

nego wykazanego w zeznaniu

zło

ż

onym w roku poprzedzaj

ą

cym dany rok

podatkowy lub w zeznaniu zło

ż

onym w

roku poprzedzaj

ą

cym dany rok podatkowy

o dwa lata.
Podatnicy maj

ą

obowi

ą

zek zło

ż

enia

zeznania o wysoko

ś

ci dochodu (straty)

osi

ą

gni

ę

tego w roku podatkowym do ko

ń

ca

trzeciego miesi

ą

ca roku nast

ę

pnego i w

tym terminie wpłaci

ć

podatek nale

ż

ny albo

ró

ż

nic

ę

mi

ę

dzy podatkiem nale

ż

nym od

dochodu wykazanego w zeznaniu a sum

ą

nale

ż

nych zaliczek za okres od pocz

ą

tku

roku (art. 27 ustawy).

Podatnikami VAT s

ą

osoby prawne,

jednostki organizacyjne nie posiadaj

ą

ce

osobowo

ś

ci prawnej oraz osoby fizyczne ,

które wykonuj

ą

samodzielnie dział gosp,

bez wzgl

ę

du na cel czy te

ż

rezultaty takiej

działalno

ś

ci. Dział ta obejmuje 1. wszelk

ą

działalno

ść

producentów, handlowców lun

innych usługodawców; 2. podmiotów
pozyskuj

ą

cych zasoby naturalne;

3.rolników; 4.działalno

ść

osób

wykonuj

ą

cych wolne zawody, tak

ż

e

wówczas, gdy czynno

ść

została wykonana

jednorazowo w okoliczno

ś

ciach

wskazuj

ą

cych na zamiar wykonywania

czynno

ś

ci w sposób cz

ę

stotliwy;

5.czynno

ś

ci polegaj

ą

ce na

wykorzystywaniu towarów lub dóbr
niematerialnych w sposób ci

ą

gły dla celów

zarobkowych.
W przypadku osób fizycznych
prowadz

ą

cych wył

ą

cznie gospodarstwo

rolne, le

ś

ne lub rybackie, za podatnika

uwa

ż

a si

ę

osob

ę

, która zło

ż

y zgłoszenie

rejestracyjne.
Podatnikami VAT s

ą

równie

ż

osoby

prawne, jednostki organizacyjne nie
posiadaj

ą

ce osobowo

ś

ci prawnej oraz

osoby fizyczne: na których ci

ąż

y

obowi

ą

zek uiszczenia cła, uprawnione do

korzystania z procedury celnej obejmuj

ą

cej

uszlachetnianie czynne, odpraw

ę

czasow

ą

, przetwarzanie pod kontrol

ą

celn

ą

dokonuj

ą

ce wewn

ą

trzwspólnotowego

nabycia towarów, lub b

ę

d

ą

ce

usługobiorcami usług

ś

wiadczonych przez

podatników maj

ą

cych siedzib

ę

lub miejsce

zamieszkania albo pobytu poza teryt kraju.
Nie uznaje si

ę

za podatnika organów

administracji publicznej i urz

ę

dów

administracji publicznej w zakresie
realizowanych zada

ń

, dla realizacji których

zostały one powołane poza czynno

ś

ciami

wykonywanymi w ramach umów
cywilnoprawnych.
Z kolei organy egzekucyjne oraz komornicy
s

ą

dowi , którzy wykonuj

ą

czynno

ś

ci

egzekucyjne s

ą

uznani przez ustaw

ę

za

płatnika podatku od dostawy ,
dokonywanej w trybie egzekucji , towarów
b

ę

d

ą

cych własno

ś

ci

ą

dłu

ż

nika. Lub

posiadanych przez niego z naruszeniem
obowi

ą

zuj

ą

cych przepisów.

Przedmiot opod. odpłatna dostawa
towarów i odpłatne

ś

wiadczenie usług na

terytorium kraju; eksport towarów; import
towarów; wewn

ą

trzwspólnotowe nabycie i

dostawa towarów

Podstawa opod. jest co do zasady obrót.
Obrotem jest kwota nale

ż

na z tytułu

sprzeda

ż

y pomniejszona o kwot

ę

nale

ż

nego podatku. Kwota nale

ż

na

obejmuje cało

ść

ś

wiadczenia nale

ż

nego od

nabywcy . Obrót podlega zwi

ę

kszeniu o

otrzymane dotacje, subwencje i inne
dopłaty o podobnym charakterze, które
maj

ą

bezpo

ś

redni wpływ na cen

ę

dostarczanych towarów lub

ś

wiadczonych

przez podatnika usług. Podatku nale

ż

nego

nie oblicza si

ę

od warto

ś

ci otrzymanej

dotacji tylko przyjmuje si

ę

ż

e w kwocie

dotacji ten podatek jest zawarty. Podst
opod w imporcie jest warto

ść

celna

powi

ę

kszona o nale

ż

ne cło. Je

ż

eli

przedmiotem importu s

ą

towary

opodatkowane podatkiem akcyzowym na
podstawie odr

ę

bnych przepisów podstaw

ą

opodatkowania jest warto

ść

celna

powi

ę

kszona o nale

ż

ne cło i podatek

akcyzowy.

Szczególne przypadki okre

ś

lania

wysoko

ś

ci podatku nale

ż

nego.

Podatnicy którzy

ś

wiadcz

ą

usługi w

zakresie handlu i dokonuj

ą

sprzeda

ż

y

opodatkowanej oraz zwolnionej od podatku
lub opodatkowanej ró

ż

nymi stawkami, a

nie s

ą

obowi

ą

zani do prowadzenia

ewidencji, mog

ą

w celu obliczenia podatku

nale

ż

nego dokona

ć

podziału sprzeda

ż

y

towarów w danym okresie rozliczeniowym
w proporcjach wynikaj

ą

cych z

udokumentowanych zakupów z tego
okresu w którym dokonano zakupu. Do
obliczenia tych proporcji przyjmuje si

ę

wył

ą

cznie towary przeznaczone do dalszej

sprzeda

ż

y wg. cen uwzgl

ę

dniaj

ą

cych

podatek .

Wyroby akcyzowe wyroby energetyczne,
energia elektryczna, alkohol i napoje
alkoholowe oraz wyroby tytoniowe.
Oznacza to

ż

e dla powy

ż

szych grup

towarowych ustalono stawki minimalne
akcyzy, które mog

ą

by

ć

podwy

ż

szane

przez poszczególne pa

ń

stwa UE na ich

obszarze.
Zagadnienie opodatkowania akcyz

ą

innych

wyrobów, np. samochodów osobowych
le

ż

y całkowicie w gestii pa

ń

stw

członkowskich, z zastrze

ż

eniem, i

ż

podatki

te nie spowoduj

ą

zwi

ę

kszenia formalno

ś

ci

w obrocie handlowym, zwi

ą

zanych z

przekraczaniem granicy mi

ę

dzy pa

ń

stwami

członkowskimi.

Do czynno

ś

ci podlegaj

ą

cych

opodatkowaniu zalicza si

ę

: 1) produkcj

ę

wyrobów akcyzowych; 2) wprowadzenie
wyrobów akcyzowych do składu
podatkowego; 3) import wyrobów
akcyzowych; 4) nabycie
wewn

ą

trzwspólnotowe wyrobów

akcyzowych, z wył

ą

czeniem nabycia

wewn

ą

trzwspólnotowego dokonywanego

do składu podatkowego; 5) wyprowadzenie
ze składu podatkowego, poza procedur

ą

zawieszenia poboru akcyzy, wyrobów
akcyzowych nieb

ę

d

ą

cych własno

ś

ci

ą

podmiotu prowadz

ą

cego ten skład

podatkowy, z wył

ą

czeniem wyrobów

akcyzowych obj

ę

tych zwolnieniem od

akcyzy ze wzgl

ę

du na ich przeznaczenie,

przez podmiot, który uzyskał zezwolenie
wyprowadzenia.

Okre

ś

lenie wielu czynno

ś

ci rodz

ą

cych

obowi

ą

zek podatkowy w akcyzie, nie

oznacza jednak,

ż

e akcyza jest podatkiem

wielofazowym, pobieranym na ka

ż

dym

szczeblu obrotu. Art. 8 ust. 6 ustawy
okre

ś

la jednofazowo

ść

akcyzy stanowi

ą

c,

ż

e je

ż

eli w stosunku do wyrobu

akcyzowego powstał obowi

ą

zek podatkowy

w zwi

ą

zku z wykonywaniem jednej z ww.

czynno

ś

ci, to nie powstaje obowi

ą

zek

podatkowy na podstawie innej czynno

ś

ci,

je

ż

eli kwota akcyzy została okre

ś

lona lub

zadeklarowana w nale

ż

nej wysoko

ś

ci.

Podatnicy akcyzy osoby fizyczne, osoby
prawne oraz jednostki organizacyjne
niemaj

ą

ce osobowo

ś

ci prawnej, które

dokonuj

ą

czynno

ś

ci podlegaj

ą

ce

opodatkowaniu akcyz

ą

lub wobec których

zaistniał stan faktyczny podlegaj

ą

cy

opodatkowaniu akcyz

ą

, w tym podmioty:

Procedura zawieszenia poboru akcyzy
Procedura zawieszenia poboru akcyzy to
procedura stosowana podczas produkcji,
magazynowania, przeładowywania i
przemieszczania wyrobów akcyzowych, w
trakcie której, gdy s

ą

spełnione okre

ś

lone

w przepisach warunki, z obowi

ą

zku

podatkowego nie powstaje zobowi

ą

zanie

podatkowe.