LOGISTYKA –

jest to dziedzina wiedzy z zakresu zarządzania ( przepływ ludzi , energii, wody) odnosi się do

zarządzania dobrami w czasie i w przestrzeni stykamy się z nią codziennie (złe planowanie).

PROCESY LOGISTYCZNE –

procesy przepływu polegające na fizycznym przemieszczaniu wszelkich dóbr

oraz na

przepływie informacji ( związanym z faktem przepływu dóbr) przez kolejne fazy różnego typu procesów

gospodarczych. Zorganizowane tak aby przepływ był sprawny i ekonomicznie uzasadniony.

Logistyka najdy

namiczniej rozwija się w USA, Niemczech i Japonii.

„LOGISTYGNIE” –

francuskie słowo A.H. de Jonini w 1837 r. w Paryżu po raz pierwszy opisał to słowo w 6 rozdziale

swojej książki „Zarys sztuki wojennej”; przypisuje logistyce znaczenie jakie jest współcześnie wykorzystywane; w

1885 książka jego weszła w armii amerykańskiej do wiedzy wojskowej, a wojsko dało podwaliny naukowe w czasie II

wojny światowej dla logistyki.

DEF. Wg E. Gołembskiej
LOGISTYKA –

jest procesem zarządzania całym łańcuchem dostaw – łańcuchem bo każde ogniwo jest ważne

-

całym bo naraz zarządzamy łańcuchem

technologiczny

zaopatrzenie materiałów

GOSP.

proces produkcji

- technicznych

MATERIAŁOWA

gospodarka materiałowa

gospodarka

produkcji

magazynowa

Ludzie, którzy spełniali te zadania byli rozczłonkowani (podział ról). Logistyka zerwała z tym procesem.

DEF. LOGISTYKI –

teoria systemów obejmująca wszystkie procesy, które służą pokonaniu przestrzeni i

czasu przez dowolne przedmioty.

DEF. LOGISTYKI – to logicznie skonstruowana dla mikro-

i makroskali wyposażonej w niezbędne kanały przepływu

informacji. Użytkowy system fizycznego przemieszczania dóbr, zapewniający ich dopływ do pośrednich i

końcowych ogniw łańcucha dostaw w potrzebnych ilościach i ściśle ustalonych terminach, pozwalający na
minimalizację zapasów we wszystkich ogniwach tego procesu i możliwie najtańszy w eksploatacji.

Jedną z cech logistyki stanowiącą jej wielką zaletę, która jest zarazem największą przeszkodą przy próbach jej
w

drażania w przemyśle jest to, że kładzie się w niej nacisk na działania zintegrowane.

ZADANIA LOGISTYKI

(są równoważne, wzajemnie powiązane i uwarunkowane)

1.

KOORDYNACJA przepływu surowców, materiałów, wyrobów gotowych do konsumentów

2. MINIMALIZACJA KOSZTÓW

tego przepływu

3.

PODPORZADKOWANIE DZIAŁALNOŚCI LOGISTYCZNEJ wymogom obsługi klienta

CELE LOGISTYKI –

minimalizacja kosztów fizycznej dystrybucji dóbr, stosownie jednak do żądanego poziomu

usług, co oznacza nadrzędność świadczenia usług nad maksymalizacją zysków i zwrotem nakładów kapitałowych.
W odniesieniu do wszystkich przedsiębiorstw wyzwanie logistyki jest podobne i chodzi o to aby dać firmie metody i

sposoby zdobycia rynku (satysfakcjonujących konsumentów) korzystne dla kosztów jak i dla dobra świadczonych

usług.

LOGISTYKA ZAOPATRZENIA – sfera zaopatrzenia
LOGISTYKA PRODUKCJI – sfera produkcji

PODZIAŁ LOGISTYKI

rynek

PROCESY LOGISTYCZNE W PRZEDSIĘBIORSTWIE

rynek zbytu

zaopatrzenia

LOGISTYKA MARKETINGOWA

LOGISTYKA ZAOPATRZENIOWA

PRODUKCJI

DYSTRYBUCJI

Skład

skład

skład

zaopatrzenia

przejściowy

wydawczy

ETAPY ROZWOJU LOGISTYKI
1.

1950 –

„lata uśpione „, w cywilnej działalności człowieka brak rozwiązań informatycznych. Lata te opisał

Bernard Lalong

2. 1951-1970 –

czas rozwoju , firmy zaczęły poszukiwać oszczędności

3. 1971

czas w pełni, poznajemy

PRZYCZYNY ROZWOJU KONCEPCJI LOGISTYCZNYCH
1.

Możliwości poprawy efektywności w sferze produkcji natrafiały na bariery

2.

Postępuje dywersyfikacja (rozproszenie asortymentowe) programów produkcji

3. Zmiana w filozofii utrzymania zapasów

Dostawca

Odbiorca

56

przesuniecie w kierunku producentów

50

90

większa ilość dostaw

10

roczny koszt przechowywania zapasów wynosi 25%

4. Ros

nące koszty transportu

5. Rozwój technologii informatycznych (jest bardziej precyzyjny-

ułatwia; utrudnia – konkurencja ma to samo)

6.

Globalizacja działań wewnętrznych firm

-

klimat polityczny

-

tania siła robocza

-

strefy ekonomiczne

/firmy wybierają co im się bardziej opłaca/


WPŁYW LOGISTYKI NA RENTOWNOSĆ FIRMY

- koszty logistyczne w krajach Unii Europejskiej

21,6

- koszty transportu

8,6

W Polsce koszty są 40% wyższe niż w krajach UE

Jeżeli zysk netto stanowi 2% sprzedaży to:

OSZCZEDNOSĆ

JEST EKWIWALE

NTNA WZROSTOWI SPRZEDAŻY O :

0,02 zł

jest tożsame

1,00 zł

2,00 zł

100,00 zł

200,00 zł

10 000,00 zł

2 000,00 zł

100 000,00 zł

Co jest łatwiejsze obniżyć koszty, czy racjonalnie organizować trasy transportu. Z punktu widzenia firmy jest to, to
samo.

POSTĘPUJAC Z KOSZTAMI LOGISTYCZNYMI MUSIMY PAMIETAĆ O TRZECH ZASADACH:

1. GLOBALNE KOSZTY LOGISTYKI
2.

WSPÓŁZALEŻNOŚĆ KOSZTÓW LOGISTYKI

3. POTRZEBA UNIKANNIA SUBOPTYMALIZACJI KOSZTÓW LOGISTYCZNYCH
4. KONCEPCJA

ROZWIĄZANIA MARKETINGOWO – LOGISTYCZNEGO

AD 1. KONCEPCJA GLOBALNYCH KOSZTÓW
Opiera się na założeniu, że wszystkie działania mające znaczenie w fizycznym przepływie i składowania

wszelakiego rodzaju dóbr powinny być powinny być traktowane jako całość a nie indywidualnie; to znaczy w myśl tej

zasady jednocześnie powinniśmy uwzględniać takie koszty jak: k. transportu , koszty utrzymania zapasów, koszty

wynajmu powierzchni składowej, koszty zaopatrzenia, koszty realizacji zamówień.

AD. 2.

KOSZTY SĄ WSPÓŁZALEŻNE

AD. 3. O SUBOPTYMALIZACJI –

mówimy wtedy gdy pomimo najlepszych wyników części składowych systemu nie

uzyskujemy optymalnego rezultatu z punktu widzenia systemu jako całości.

AD. 4.

KONCEPCJA DZIAŁAŃ MARKETINGOWYCH.

Zgodnie z koncepcją marketingową musi być zadowolony klient. Będzie on zadowolony jeśli pozytywnie wypadnie

jego ocena nie tylko samego produktu (jakość, cena), lecz także jego dostępności w przestrzeni i czasie.

Zadowolenie klienta obejmuje także maksymalizację użyteczności miejsca i czasu.

UŻYTECZNOŚĆ MIEJSCA – wartość stworzoną lub dodana przez umożliwienie jego zakupienia w odpowiednim
miejscu.
UŻYTECZNOŚĆ CZASU – wartość stworzona poprzez udostępnienie produktu w odpowiednim czasie.

KONCEPCAJ ROZWIĄZANIA MARKETINGOWO LOGISTYCZNEGO:

2

1

3

DEF. ZARZĄDZANIA LOGISTYCZNEGO: proces wdrażania, planowania i kontroli odbywający się w sposób

efektywny i minimalizujący koszty procesów przepływu i magazynowania surowców, wszelkiego rodzaju dóbr i
towarzys

zącej im odpowiedniej informacji od punktu pochodzenia do punktu konsumpcji w celu jak najlepszego

dostosowania do potrzeb klienta i ich zaspokojenia tych potrzeb.

CECHY SKUTECZNEGO ZARZĄDZANIA LOGISTYCZNEGO:
1.

Potwierdzenie prymatu potrzeb i oczekiwań klienta w działaniach logistycznych.

2.

Współpraca z marketingiem jako narzędziem badania potrzeb i oczekiwań klientów.

3.

Dokładna informacja.

4.

Podejście strategiczne.

5.

Wysoka sprawność działań operacyjnych.

Zadowolenie
klienta

Zintegrowane działania
marketingowo-logistyczne

obejmujące: marketing
mix (produkt, cena,
promocja, dystrybucja)
logistyka mix (transport,
zapasy, realizacja

zamówień, składy)

Zyski przedsiebiorstwa:
maksymalizacja zysków

długoterminowych,

najniższe globalne koszty
logistyczne przy
akceptowalnym poziomie

obsługi klienta

6. Zintegrowana organizacja logistyki.

PODSTAWOWE SFERY DZIA

ŁAŃ LOGISTYCZNYCH:

Nadrzędne miejsce w dziale logistyki zajmuje obsługa klienta. Jeżeli celem działań logistycznych jest dostarczenie

właściwemu klientowi, właściwych towarów, we właściwej ilości, we właściwej jakości, we właściwym miejscu i

właściwym czasie i po właściwych kontach to możemy stwierdzić iż produktem logistyki jest należyte obsłużenie
klienta.

GOSPODAROWANIE I STEROWANIE ZAPASAMI

• GOSPODARKA TRANSPORTOWA –

wybór gałęzi transportu, wybór drogi przewozu, wybór określonego

przewoźnika, ubezpieczenie transportu;

•

GOSPODARKA SKŁADOWA – lokalizacja, wyposażenie, wewnętrzne rozplanowanie, szkolenie

pracowników;

•

REALIZACJA ZAMÓWIEŃ – redagowanie zamówień; wymiana informacji, modyfikacja zamówień,

sprawdzanie

wiarygodności i płynności kredytowej odbiorcy.

• PROCESY ZAOPATRZENIA –

wybór lokalizacji i źródeł zaopatrzenia

•

ZARZĄDZANIE INFORMACJAMI

•

ZAOPATRYWANIE ODBIORCÓW W CZĘŚCI (SERWIS)

• GOSPODARKA OPAKOWANIAMI – funkcja marketingowa, logistyczna, ochronna podczas transportu, f.

ułatwiająca procesy składowania i transportu,

Do obowiązków logistyka należy również dystrybucja odwrotna (zwroty), oraz zagospodarowanie odpadów.

PODSTAWY STRATEGII LOGISTYCZNEJ PRZEDSIEBIORSTWA
1.

TEORETYCZNE PODSTAWY FORMUŁOWANIA STRATEGII LOGISTYCZNEJ

Do podstawowego zespołu metod i teorii, który w logistyce odgrywa najważniejszą rolę zaliczyć należy:
1)

Podstawowe elementy teorii produkcji i neoklasycznej teorii przedsiębiorstwa, są to;
•

Prawo rosnących przychodów

•

prawo korzyści skali

•

teoretyczny model równowagi przedsiębiorstwa

2)

Nowa ekonomia instytucjonalna, a przede wszystkim znajomość kosztów transakcyjnych.

3)

Teoria zarządzania strategicznego ( model konkurencji w branży M.E. Porter)

KONCEPCJA ŁAŃCUCHA WARTOŚCI DODANYCH

Działania wspomagające

stopa zysku

Stopa zysku

Działania podstawowe

Według M. Portera wyróżniamy 9 działań (5 podstawowych, 4 wspomagające), które lepiej wykonywane w stosunku

do tych samych działań u konkurentów pozwalają na osiąganie przewagi konkurencyjnej.

Definicję na podstawie ww. koncepcji i strategie logistyczną można określić jako środek będący kompozycją

długookresowych skoordynowanych wew. i zew. Działań i rozwiązań logistycznych służących osiągnięciu przewagi
konkurencyjnej.

Do typowych decyzji w

logistyce o wymiarze strategicznym w dziedzinie logistyki należy:

1.

określenie liczby, wielkości, wyposażenia i lokalizacji pomieszczeń

2.

określenie poziomu obsługi klienta

3.

wybór pomiędzy samoobsługą logistyczna a usługami wyspecjalizowanych firm transportowo – spedycyjnych

4.

określenie zakresu i tempa wdrażania systemów informatycznych dla celów logistycznych

Infrastruktura przedsiębiorstwa

kadry

Rozwój technologii

nabywanie

Logistyka

zewnętrzn

produkcja

Logistyka

wewnętrzn

serwis

Marketing i

sprzedaż

5. wybór dostawców i odbiorców

DO PODSTAWOWYCH

PRZESŁANEK POWODUJĄCYCH KONIECZNOŚĆ PRZEBUDOWY

DOTYCHCZASOWYCH STRATEGII ZALICZAMY:
•

Ilościowo-wartościowe asortymentowe bądź czasowo-przestrzenne zmiany w produkcji lub popycie na wyroby
firmy

•

Zmiany w poziomie obsługi logistycznej oferowanej przez dostawców lub konieczność podwyższenia poziomu
obsługi odbiorców. (95- w 95% jesteśmy wstanie zrealizować oczekiwania klientów w dniu wpłynięcia
zamówienia –

oznacza to, że należy posiadać określone stany magazynowe – ponosimy straty kosztowe)

•

Kiedy zachodzą istotne zmiany w poziomie i strukturze logistycznej firmy

Nie ma wzorcowych strategii, które można przenieść z firmy do firmy (różni klienci, różne wyroby).

PROCEDURA TWORZENIA STRATEGII LOGISTYCZNEJ:
1.

WYJŚCIE OD ANALIZY POSIADANIA. Wstępna charakterystyka obecnego systemu logistycznego i otoczenia

(opis profilu zakresu działalności firmy)
-

analiza dotychczasowych r

ozwiązań organizacyjnych i przepływów informacji pod kątem ich wpływu na

długość cykli realizacji procesów zaopatrzenia produkcji

-

ocena kadry kierowniczej i wykonawczej

-

ocena materialnej bazy logistycznej ( powierzchni magazynów, śr. transportu, urządzeń itp.)

Podsumowanie –

wypunktowanie mocnych i słabych stron w logistyce firmy.

2.

OKREŚLENIE CELÓW RACJONALIZACJI DZIAŁALNOŚCI LOGISTYCZNEJ FIRMY. Celem jest oszczędność

czasu i kapitału. Cel SL może być formułowany:
-

jako dążenie do poprawy warunków dostaw – lo

gistyka wydajności

-

oszczędzanie kosztów – dążenie do obniżenia kosztów obsługi –

logistyka oszczędności

Wyszczególnione cele mogą być zdekomponowane na:

-

zwiększenie elastyczności i niezawodności dostaw

-

przyspieszenie przepływu informacji umożliwiających skrócenie terminów dostaw

-

zwiększenie zapasów i zajmowanej powierzchni magazynowej

-

obniżenie kosztów opakowań itp.

3.

IDENTYFIKACJA SZANS I WARUNKÓW OGRANICZAJACYCH w sferze logistyki. Określamy słabe strony
systemu logistycznego firmy i poszukujemy sposobu ich

usunięcia.

4.

OKREŚLENIE LOGISTYCZNYCH ZMIENNYCH DECYZYJNYCH – przedstawienie możliwych do przyjęcia

metod i środków działania pozostających w zgodzie ze strategią ogólną firmy

5. OPRACOWANIE WARIANTÓW ROZWOJU S.L. FIRMY – oraz ocena i wybór wariantu optymalnego

MODEL PORTER’A –

każda firma działająca w jakiejkolwiek branży musi liczyć się z 5 siłami:

POTENCJALNI

WCHODZĄCY

DOSTAWCY

KONKURENCI

ODBIORCY

W SEKTORZE

SUBTYTUTY

RODZAJE STRATEGII LOGISTYCZNYCH:
1.

WCHODZĄCA POZYCJA POD WZGLĘDEM KOSZTÓW (LIDER CENOWY) –wymaga:
-

agresywnego inwestowania

-

reinwestowania zysków

-

dużego udziału w rynku

-

agresywnej polityki cenowej

-

ścisłej kontroli kosztów

-

unikania klientów o marginalnym znaczeniu

-

minimalizacji nakładów na badania i wdrożenia

-

najniższych wydatków na reklamę

strategia ta chroni przed wszystkimi 5 siłami:

•

oddziaływanie rywali jest słabe (niska cena)

•

niski koszt stanowi swoistą barierę wejścia dla potencjalnej konkurencji

• pozycja firmy wobec odbiorców jest dobra –

rywale są drożsi

•

niski koszt zapewnia elastyczność w przetargach z dostawcami

•

niski koszt zapewnia przewagę wobec substytutów

2.

STRATEGIA ZRÓŻNICOWANIA – polega na zróżnicowaniu wyrobu lub usługi firmy (sposób akwizycji lub

sprzedaży –AMWAY, zróżnicowane cechy wyrobu, marki) unikatowość

Zróżnicowanie rzadko wiąże się z dużym udziałem w rynku i odbywa się za cenę wysokich kosztów
•

Chroni przed konkurencyjną rywalizacja za względu na lojalność klientów wobec marki i wynikającą z niej
mniejszą wrażliwością na cenę

•

Lojalność klientów i konieczność przezwyciężania unikalności przez konkurentów stanowią przeszkody wejścia
na rynek

•

Zróżnicowanie zapewnia większą zysku umożliwiającą przeciwstawienie się siłą dostawców, a jednocześnie
ogranicza siłę nabywców, którzy nie mając porównywalnych wyrobów są mniej wrażliwi na cenę

•

Firma, która zróżnicowała się w celu lojalności odbiorców będzie miała lepszą pozycje wobec substytutów niż
konkurencja

3. STRATEGIA KONCENTRACJI –

nastawienie się na wybrany segment rynku; zakłada się, że pozwoli to na

uzyskanie przewagi nad rywalami działającymi w skali całego rynku. Dąży się do obniżenia kosztów lub

zróżnicowania, albo jednego i drugiego w określonej kombinacji.

ZARZĄDZANIE ZAPASAMI W SYSTEMACH LOGISTYCZNYCH

1. RODZAJE ZAPASÓW I ICH ANALIZA
ZAPASY –

rzeczowe środki obrotowe służące zapewnieniu ciągłości procesów produkcji i dystrybucji; są to środki

zamrożone, angażują środki obrotowe, zajmują powierzchnie magazynową, zbyt długo przechowywane tracą na
wartości (brak zalet przechowywania zapasów).

Nie istnieje możliwość produkcji bez zapasów. Występuje brak synchronizacji strumieni zapasów. Niekiedy

powstawanie zapasów jest obiektywna koniecznością (cukrownie). Nigdy nie można przewidzieć awarii w dostawie

(mają wartość stochastyczną). Gwarantują bezpieczeństwo zachowania ciągłości produkcji. NALEŻY ICH POZIOM
SPROWADZIĆ DO MINIMALNEJ ILOŚCI – ZŁO KONIECZNE.

ELEMENTY SPRZYJAJACE PROWADZENIU PRAWIDŁOWEJ GOSPODARKI ZAPASAMI:

-

Ścisłe więzi z dostawcami i odbiorcami

-

Sprawny system informacji

-

Jednolita orientacja procesowo-produktowa (im mniejszy asortyment tym mniejsze zapasy)

RODZAJE ZAPASÓW
Q – zapasy cykliczne
L - zapasy w drodze
B –

zapasy bezpieczeństwa

Zapasy antycypacyjne –

tworzone w okresach przewidywanego wzrostu zużycia

W GOSPODAR

CE ZAPASAMI WYRÓŻNIAMY KOSZTY:

1. Koszty tworzenia zapasów –

koszty różnych czynności (zamawiania)

2. Koszty utrzymywania zapasów –

koszty pracy i rzeczowe związane z magazynowaniem, koszty zamrożenia

środków obrotowych, koszty ubytków

3. Koszty wyczerpywania si

ę zapasów – straty bezpośrednie w postaci utracenia zysków ze sprzedaży wyrobów

gotowych, straty pośrednie w postaci utracenia klienta, obniżenia cen

ZASADA ABC –

podział zapasów na grupy (najcenniejsze, średnio cenne, mniej istotne)

A 10%

A 70%

B 20%

C 70%

B 20%

C 10%

UDZIAŁ ILOŚCIOWY UDZIAŁ WARTOŚCIOWY (ZŁ)

MATERIA

Ł

ŚR.

ZAPAS W

TONACH

CENA 1

TONY W

TYS. ZŁ

ŚR.

ZAPAS W

TYS.

ZŁ

RANKING MATERIA

Ł

SKUMUL

OWANY

ZAPAS W

TONACH

SKUMUL

OWANY

ZAPAS W

TYS. ZŁ

GRUPY

A,B,C

UDZIAŁ

WARTOŚ

Ć.

1

8

1

8

3

3

5

40

70% A

2

10

0,3

3

7

6

20

70

3

5

8

40

1

1

28

78

19% B

4

5

0,2

1

9

7

40

84

5

10

0,1

1

10

10

50

89

6

15

2

30

2

8

70

93

11%C

7

12

0,5

6

4

2

80

96

8

20

0,2

4

6

9

85

98

9

5

0,4

2

8

4

90

99

10

10

0,5

5

5

5

100

100

Aby zmniejszyć wartość zapasów ogółem o 10% w przykładzie należy:

-

zmniejszyć zapasy grupy A o ok. 3 tony – 14%

-

zmniejszyć zapasy grupy B o ok. 16 ton – 52%

-

zmniejszyć zapasy grupy C o ok. 45 ton – 9%

JAK U

STALIĆ EKONOMICZNĄ WIELKOŚĆ ZAMÓWIENIA – formuła WILSON’A

W metodzie EWZ przyjmuje się założenia:

-

wielkość popytu jest stała powtarzalna i znana

-

czas dostawy jest stały i znany

-

koszty utrzymania zapasów są wprost proporcjonalne do ich wielkości

-

wyklucza

się stan wyczerpania zapasów

W miarę wzrostu wielkości zamówienia (Q) rosną koszty utrzymania zapasów gdyż rosną średnie koszty zapasów,

maleją koszty składania zamówień (zamówienia składane są rzadziej) Idea EWZ polega na poszukiwaniu optimum
dwóch grup kosztów: - kosztów utrzymania zapasów

-

kosztów składania zamówień

(koszty tworzenia zapasów bez kosztów transportu)

EWZ

wyznacza punkt, w którym łączne koszty składania zamówień i utrzymania zapasów są najniższe.

D-

wielkość popytu w roku (suma dostaw w roku)

S – koszt zamówienia
C – koszt jednostki towaru
i –

stopa określająca relację między kosztami utrzymania zapasów a ich wartością

TC –

łączne koszty składania zamówień i utrzymania zapasów

Q –

wielkość zamówienia

ROCZNY KOSZT UTRZYMANIA ZAPASÓW = i*C*Q/2
ROCZNY KOSZT SKŁADANIA ZAMÓWIEŃ = S*D/Q

TC = S*D/Q + i*C*Q/2

FUNKACJA TC OSIĄGA MINIMUM PRZY

Q = 2*S*D/TC

ZADANIE. Obliczyć optymalne Q dla :

Q = 50 do 200
D = 1000
S = 5
C = 2
i = 0,4
rkt – roczny koszt transportu

rkt (do 100 szt.) = 0,1 za szt.
rkt (> 100 szt.) = 0,09 za szt.
ops – opusty cenowe
ops (od 120szt.) = 1% ceny
ops (od 150 szt.) = 2% ceny
TC= ?

Q

D/Q

SD/Q

Icq/2

TC

rkt

ops

SUMA

TC+rkt+ops

50

20

100

20

120

100

220

80

13

65

32

97

100

197

100

10

50

40

90

100

190

112

9

45

45

90

90

180

125

8

40

50

90

90

-20

160

145

7

35

58

93

90

-20

163

175

6

30

70

100

90

-40

150

200

5

25

80

105

90

-40

155

EWZ tak ustalona musi być skorygowana o ewentualne różnice w kosztach związanych z transportem i ewentualne
opusty cenowe.
EWZ wyznacz minimum sumy TC + rkt – ops w tym przypadku 175 jednostek

Znając optymalne Q możemy ustalić

optymalny czas pomiędzy zamówieniami:

T = Q/D * 365

I

optymalna liczbę zamówień w ciągu roku:

N = D/Q