Politechnika
Wrocławska
Wydział
Elektroniki
Instytut Telekomunikacji, Teleinformatyki
i Akustyki
Pracownia Sieci
Telekomunikacyjnych
Zintegrowane systemy telekomunikacyjne
Termin zajęć (dzień
tygodnia i godzina):
wtorek 13:15
Miejsce zajęć
(sala/budynek):
709/C5
Nr ćwiczenia:
2
Tytuł ćwiczenia:
System sygnalizacji we wspólnym kanale CCS7(1) –
rodzaje sygnalizacji, podstawowe pojęcia
Wykonawcy ćwiczenia:
Sebastian Węgrzyn
Jakub Gutkowski
Wojciech Wójcik
Nr grupy
laboratoryjnej:
1
Autor sprawozdania:
Wojciech Wójcik
Data wykonania
ćwiczenia:
13.03.2007
Prowadzący:
mgr inż. Bogdan Miazga
Data wykonania
sprawozdania:
18.03.2007
Ocena:
1. Cel ćwiczenia
Zadaniem tego ćwiczenia było zaznajomienie się z podstawowymi zagadnieniami
dotyczącymi sygnalizacji. Pod lupę wzięto takie zagadnienia jak: podział sygnalizacji,
sygnalizację w systemach PCM30/32, ideę sygnalizacji w kanale wspólnym, definicję
punktu sygnalizacyjnego, tryby przesyłania sygnalizacji oraz warstwową budowę systemu
sygnalizacji nr 7 w odniesieniu do modelu ISO/OSI.
2. Wstęp
ITU-T w swoich zaleceniach definiuje sygnalizację jako wymianę informacji (inną niż
mowa) szczególnie związanej z zestawieniem, rozłączeniem i innym sterowaniem
połączeniem, oraz zarządzaniem automatyczną siecią telekomunikacyjną. W swojej książce
pt. “System sygnalizacji nr 7. Protokoły,standaryzacja,zastosowania” autorzy bardzo trafnie
porównują sieć sygnalizacyjną do systemu nerwowego sieci telekomunikacyjnej. Systemu,
bez którego, sieć telekomunikacyjna nie ma prawa funkcjonować.
Najpopularniejszym obecnie systemem sygnalizacji jest SS7 (ang. Signalling System No 7).
System ten, pierwotnie opracowany do funkcjonowania w tradycyjnej sieci telefonicznej,
obecnie stosowany jest na wielu płaszczyznach. Działa w sieciach GSM oraz ISDN, a
będzie również wdrażany w nowoczesne systemy takie jak UMTS czy NGN.
3. Podział sygnalizacji
Podziału sygnalizacji możemy dokonać na kilka sposobów biorąc pod uwagę różne kryteria.
Do najważniejszych z nich możemy zaliczyć:
a) funkcje sygnalizacji:
i. nadzorcza – dotyczy informacji o stanie łącza, np. wykrycie zwolnienia łącza po
zakończeniu połączenia
ii. adresowa – dotyczy przekazywania informacji adresowych
iii. zarządzająca – związania z przesyłaniem informacji do zarządzania, np. taryfikacji
b) obszar funkcjonowania
i. abonencka – tyczy się wymiany informacji między abonentem i centralą
ii. międzycentralowa – dotyczy się wymiany informacji pomiędzy centralami
biorącymi udział w procesie połączenia
iii. wewnątrz centrali – dotyczy przekazywania informacji pomiędzy różnymi
elementami tej samej centrali
c) powiązanie między transmisją sygnalizacji i danych od abonenta
i. skojarzona z kanałem (ang. CAS – channel associated signalling)– ma miejsce
wówczas, gdy każdy kanał rezerwuje zasoby do przesyłania sygnalizacji
ii. w kanale wspólnym (ang. CCS – common chanel signalling) – istnieje osobny kanał
sygnalizacyjny dla wielu kanałów danych
4. Sygnalizacja w systemach PCM30/32.
Sygnalizacja w systemach PCM30/32 jest przykładem sygnalizacji skojarzonej z kanałem
(CAS). W systemach tych posługujemy się terminem wieloramki. Wieloramka składa się z
16 ramek po 32 szczeliny czasowe każda. Każdemu kanałowi rozmównemu
przyporządkowuje się kanał sygnalizacyjny. Kanały te tworzone są w szczelinie 16 każdej
ramki w taki sposób, że bity od 1 do 4 tworzą kanały sygnalizacyjne dla kanału
rozmównego o numerze równym numerowi ramki w wieloramce, a bity od 1 do 8 tworzą
kanały sygnalizacyjne dla kanału rozmównego o numerze równym numerowi ramki w
wieloramce powiększonemu o 15. Zasada ta tyczy się ramek o numerach od 1 do 15, gdyż
szczelina 16 w ramce 0 służy do synchronizacji wieloramki. Schemat powyższy dosyć
dobrze oddaje rysunek nr 1. Dodatkowo na rys.2 pokazano strukturę bitową wieloramki w
systemie PCM30/32.
abcd – bity sygnalizacyjne związane z jednym kanałem rozmównym
Rys.1. Schemat “przydziału” sygnalizacji
Rys.2. Struktura wieloramki.
5. Idea sygnalizacji w kanale wspólnym.
W przypadku sygnalizacji wspólnokanałowej osobny kanał (lub kilka) przeznaczony jest do
przesyłania informacji sygnalizacyjnych. W przeciwieństwie do sygnalizacji skojarzonej z
kanałem wiadomości sygnalizacyjne są zupełnie oddzielone od wiadomości abonenta.
Istniejąc dwa typy sygnalizacji we wspólnym kanale:
a) praca w powiązaniu z łaczami danych – w tym przypadku przesyłane wiadomości
sygnalizacyjne odnoszą się do określonego łącza danych (rys.3)
b) praca bez powiązania z łączami danych – wiadomości sygnalizacyjne nie odnoszą się do
określonego łącza danych, centrala jest połączona z bazą danych, w której mogą być
umieszczone dodatkowe informacje dotyczące obsługi połączeń(rys.4)
Rys.3. Praca w powiązaniu z łączami danych
Rys.4. Praca bez powiązania z łączami danych
Taki sposób sygnalizacji ma kilka zalet:
•
duża szybkość kanałów sygnalizacyjnych
•
łatwość modyfikacji i wprowadzania innowacji
•
odrębność przesyłania sygnalizacji od informacji abonenta – możliwość przesyłania
sygnalizacji podczas rozmowy
•
Wady tego systemu to:
•
nie ma zapewnienia ciągłości łącza danych tak jak w sygnalizacji skojarzonej, gdyż
wiadomości sygnalizacyjne przesyłane są odrębnym łączem
•
wpływ uszkodzeń na działanie sieci – uszkodzenie łącza sygnalizacyjnego może być
powodem zaprzestania działania całej sieci, nawet gdy wszystkie łącza danych są sprawne,
dlatego ważne jest odpowiednie temu przeciwdziałanie, np. redundancja
6. Definicja punktu sygnalizacyjnego.
Sieć sygnalizacyjna składa się z trzech podstawowych elementów: łączy sygnalizacyjnych,
punktów sygnalizacyjnych (SP-signalling point) i punktów transferu sygnalizacji (STP –
Signalling Transfer Point). Zgodnie z definicją punkt sygnalizacyjny to każdy nadawca lub
odbiorca informacji sygnalizacyjnych. Może to być zarówno punkt komutacyjny (SSP –
switching signal point), punkt komutacji usług SSP lub punkt sterowania usługami SCP. W
odróżnieniu od punktu sygnalizacyjnego punkt transferu sygnalizacji nie przetwarza
wiadomości sygnalizacyjnych, a jedynie je przekazuje. Rysunek 5. w prosty sposób ukazuje
powyższą logikę.
Rys. 5. Elementy składowe sieci sygnalizacyjnej
7. Warstwowa budowa systemu SS7 w odniesieniu do modelu ISO/OSI.
System sygnalizacji nr 7 składa się z 4 poziomów. Trzy najniższe poziomy odpowiadają, w
miarę możliwości, trzem warstwo modelu ISO/OSI (warstwie fizycznej, łącza danych i
sieciowej):
a) MTP-1 (ang. Message Transfer Part) – zwany łączem sygnalizacyjnym definiuje
fizyczne właściwości związane z przesyłaniem sygnalizacji w sieci. Najczęściej
wykorzystywanym łączem sygnalizacyjnym jest kanał o przepływności 64kbit/s.
b) MTP-2 – zwany przęsłem sygnalizacyjnym czuwa nad zapewnieniem niezawodnego
przesyłania wiadomości sygnalizacyjnych. Do podstawowych funkcji tego poziomu
należą: detekcja i korekcja błędów, sekwencjonowanie i sterowanie przepływem.
c) MTP-3 – zwany siecią sygnalizacyjną odpowiada za routing w sieci sygnalizacyjnej oraz
posiada zaimplementowane mechanizmy obrony na uszkodzenia łączy
sygnalizacyjnych.
Czwartym poziomem jest część użytkownika (ang. User Part), która odpowiada za
sterowanie połączeniami. Poziom ten odpowiada warstwom 4-7 modelu ISO/OSI.
Ogólny schemat tego podziału przedstawia rysunek nr 6.
Rys.6. Model odniesienia dla SS7