Pomiary ciśnienia i mocy indykowanej
Podczas przeprowadzonego ćwiczenia uzyskaliśmy słupkowe wykresy indykatorowe, które służą do pomiaru max.
ciśnienia spalania oraz sprężania ( gdy mamy do czynienia z odłączoną sekcją pompy paliwowej która nie podaje paliwa
do cylindra).
Obliczenia średniego ciśnienia polega na pomiarze wszystkich rzędnych i obliczeniu średniej arytmetycznej dla każdego
i-tego cylindra oddzielnie wg wzoru;
at
max
f
n
a
P
i
i
⋅
=
∑
Nr cyl
a mm
Pmax
a
P max
1
38
1,4
36
2,6
2
40
1,4
39
2,8
3
25
0,9
23
1,6
4
36
1,3
35
2,5
5
38
1,4
34
2,4
6
39
1,4
34
2,4
7
38
1,4
35
2,5
8
40
1,4
37
2,6
ś
r
36,8
1,3
34,1
2,4
Różnica ciśnień między cylindrami wynika z nieprawidłowej regulacji silnika.
W warunkach stałego obciążenia, moment rozwijany przez silnik jest zmienny i oscyluje w zakresie wartości
ś
redniej,zwanej momentem obrotowym silnika (M
o
), który obliczamy wg. wzoru:
M
o
=9,55
×
10
3
n
Ne
[Nm]
M
ś
r
=M
o
Zmienność funkcji M
o
jest taka sama jak średniego ciśnienia efektywnego.
M
o
≈
p
e
Pomiaru M
o
można dokonać za pomocą: hamulca wodnego (silniki małych mocy) lub hamulca olejowego (silniki
dużych mocy), bądź za pomocą torsjometru.
Zasada działania torsjometru polega na pomiarze kąta skręcania
ϕ
wału lub naprężeń stycznych
τ
powstałych w wale
w wyniku jego skręcania. Zarówno
ϕ
jak i
τ
są wprost proporcjonalne do momentu skręcającego wał, czyli do momentu
obrotowego.
]
[rad
I
G
l
M
o
o
⋅
⋅
=
ϕ
M
o
– moment skręcający
L – długość odcinka
G – moduł sprężystości postaciowej materiału
J
o
– biegunowy moment bezwładności
Zależność między momentem skręcającym a kątem skręcania wynosi
M
o
=s
ϕ
⋅
Moc efektywna N
e
jest to moc, jaką silnik w ustalonych warunkach pracy przekazuje odbiornikowi mocy. Mierzy się je na
sprzęgle wału korbowego. Jest ona mniejsza od indy kowanej o moc równoważną stratom mechanicznym.
r
i
e
N
N
N
−
=
Moc efektywną silnika mierzy się i zlicza dla całego silnika i wynosi ona:
τ
⋅
=
1000
e
e
l
N
l
e
– praca efektywna
τ
- czas wykonywania pracy
Określenie mocy efektywnej polega na wyznaczeniu jego momentu obrotowego i prędkości obrotowej.
]
[
10
55
,
9
3
kW
n
M
N
o
e
⋅
⋅
≅
Sprawność mechaniczna
m
η
jest miarą strat spowodowanych tarciem ruchomych części oraz strat wynikających z
napędów mechanizmów pomocniczych, stanowi stosunek mocy efektywnej i indy kowanej.
i
r
i
r
i
i
e
m
N
N
N
N
N
N
N
−
=
−
=
=
1
η
N
r
– moc oporów ruchu
N
i
– moc indy kowana
N
e
– moc efektywna
Najważniejszym etapem obliczania mocy indykowanej silnika jest obliczanie tzw. średniego ciśnienia indykowanego, a
to z kolei wyznaczamy z wykresu indykatorowego za pomocą wzoru:
t
l
F
p
i
i
i
⋅
=
F
i
– pole wykresu (mierzone planimetrem)
t – skala indykatora
l
i
– długość wykresu
Wzór na moc indykowaną cylindra:
c
n
p
N
i
i
⋅
⋅
=
gdzie:
C – stała indykatora
Sprawność efektywna
e
η
jest to stosunek ilości ciepła użytecznego Q
e
równoważącego pracę użyteczną do ilości ciepła
doprowadzonego Q
d
do silnika, niezbędnej do uzyskania pracy l
e
.
W
G
N
Q
l
Q
Q
e
e
d
e
d
e
e
⋅
⋅
=
=
=
3600
η
Sprawność ogólna zależy od wielu czynników konstrukcyjnych i eksploatacyjnych danego silnika, od jego stanu
technicznego i stopnia obciążenia.
Wskaźnikiem oceny ekonomiczności jest jednostkowe zużycie paliwa, zużytego przez silnik na jednostkę mocy i czasu.
]
/
[
kWh
g
N
G
g
e
e
e
=
G
e
– masa paliwa zużytego w czasie 1h przez silnik o mocy N
e